Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phân tích thu nhập của hộ gia đình ở tỉnh Quảng Ngãi

Chia sẻ: Dfg Dfg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

59
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống hóa lý luận về thu nhập và phân tích thu nhập của hộ gia đình; phân tích thu nhập của hộ gia đình. Trên cơ sở kết quả phân tích, đề xuất các gợi ý chính sách.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phân tích thu nhập của hộ gia đình ở tỉnh Quảng Ngãi

1 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG PH TRANG BÌA Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. Lê Dân VÕ THÀNH NHÂN Ph n bi n 1: PGS. TS. Nguy n Th Như Liên PHÂN TÍCH THU NH P C A H GIA ĐÌNH Ph n bi n 2: TS. Tr n Minh C T NH QU NG NGÃI Lu n văn s ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t Chuyên ngành: KINH T PHÁT TRI N nghi p th c sĩ Kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 30 Mã s : 60.31.05 tháng 11 năm 2011. TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng Đà N ng - Năm 2011
2 3 M Đ U + Ngoài các phương pháp phân tích th ng kê thông thư ng, tác 1. Tính c p thi t c a ñ tài gi s d ng ñư ng cong Lorenz, h s Gini, tiêu chu n “40” World Thu nh p và phân ph i thu nh p luôn là v n ñ ñư c quan tâm Bank và H s giãn cách thu nh p; s d ng phương pháp phân tích hàng ñ u t t c các qu c gia, nh t là trong b i c nh kinh t qu c t phương sai (ANOVA), phân tích nhân t và cu i cùng là mô hình lâm vào kh ng ho ng khi n vi c gi i quy t vi c làm, tăng thu nh p hoá m i liên h gi a thu nh p c a h v i các y u t nh hư ng thông cho ngư i lao ñ ng ñã và ñang là m t v n ñ nan gi i. qua vi c s d ng mô hình h i quy b i phân tích tương quan. T nh Qu ng Ngãi ñang r t quan tâm ñ n v n ñ tăng thu nh p + Phương pháp bi n ch ng: tác gi nghiên c u s tăng trư ng cho ngư i dân. Tuy nhiên, chưa có m t công trình khoa h c nào thu nh p c a h gia ñình trong m i quan h bi n ch ng v i tăng nghiên c u v thu nh p c a h gia ñình trên ñ a bàn t nh làm cơ s trư ng kinh t c a t nh; nghiên c u thu nh p c a h gia ñình theo cho vi c ñ ra nh ng chính sách kinh t , xã h i nh m tăng thu nh p khu v c ñ a lý g m ñ ng b ng, mi n núi, h i ñ o và theo thành th , cho dân cư và th c hi n công b ng xã h i trong phân ph i thu nh p. nông thôn. Xu t phát t lý do trên, tác gi l a ch n ñ tài: “Phân tích thu 5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài nh p c a h gia ñình t nh Qu ng Ngãi” làm lu n văn t t nghi p. Tính ñ n nay, chưa có m t công trình nào phân tích, ñánh giá 2. M c ñích c a ñ tài toàn di n, có h th ng s bi n ñ ng quy mô thu nh p trong m i quan H th ng hóa lý lu n v thu nh p và phân tích thu nh p c a h h v i tăng trư ng kinh t , lư ng hóa m c ñ nh hư ng c a các y u gia ñình; phân tích thu nh p c a h gia ñình. Trên cơ s k t qu phân t hình thành thu nh p trong thu nh p c a h , m c ñ b t bình ñ ng tích, ñ xu t các g i ý chính sách liên quan ñ n tăng thu nh p cho h trong phân ph i thu nh p như ñ tài ñã th c hi n. Ngoài ra, ñ tài còn gia ñình và th c hi n công b ng xã h i trong phân ph i thu nh p. nghiên c u thu nh p c a h gia ñình theo ñi u ki n ñ a lý và khu v c 3. Ð i tư ng và ph m vi nghiên c u c a ñ tài thành th , nông thôn ñ ñưa ra các g i ý v chính sách nh m tăng thu - Đ i tư ng nghiên c u: H gia ñình t nh Qu ng Ngãi. nh p cho h và th c hi n công b ng trong phân ph i thu nh p. - Ph m vi nghiên c u: M t s v n ñ liên quan ñ n thu nh p c a 6. K t c u c a ñ tài h gia ñình t năm 2006 ñ n năm 2010. Ngoài ph n M ñ u và K t lu n, ñ tài ñư c chia thành 3 4. Phương pháp nghiên c u chương: + Phương pháp th ng kê: Thu th p thông tin th c p t các tài Chương 1: Nh ng v n ñ chung v thu nh p và phân tích thu li u s n có. Thu th p thông tin sơ c p b ng các phi u ñi u tra Kh o nh p c a h gia ñình sát m c s ng h gia ñình năm 2006, 2008 và 2010 trên ñ a bàn t nh Chương 2: Phân tích thu nh p c a h gia ñình Qu ng Ngãi; thu th p thông tin qua các ngu n tài li u trên m ng Chương 3: K t qu phân tích và hàm ý chính sách Internet.
5 Chương 1 - H nông nghi p – s n xu t kinh doanh: là nh ng h gia ñình mà NH NG V N Đ CHUNG V THU NH P VÀ PHÂN vi c làm c a các thành viên trong h v a thu c khu v c nông nghi p TÍCH THU NH P C A H GIA ĐÌNH v a thu c khu v c công nghi p ho c khu v c d ch v , ho c thu c c 1.1. M t s khái ni m ba khu v c. 1.1.1. H gia ñình - H s n xu t kinh doanh – làm công: là nh ng h gia ñình mà H gia ñình là m t ho c m t nhóm ngư i ăn chung, chung trong vi c làm c a các thành viên trong h v a thu c khu v c công nghi p, m t ch t 6 tháng tr lên trong 12 tháng qua và có chung qu thu d ch v v a là làm công ăn lương. chi. - H nông nghi p – s n xu t kinh doanh – làm công, g i chung là Ch h : Là ngư i có vai trò ñi u hành, qu n lý gia ñình, gi v trí h h n h p: là nh ng h gia ñình mà vi c làm c a các thành viên ch y u, quy t ñ nh nh ng công vi c c a h . trong h v a thu c khu v c nông nghi p v a thu c khu v c công Ngư i lao ñ ng: Đi u 6 B Lu t Lao ñ ng quy ñ nh ngư i lao nghi p, d ch v , v a có làm công ăn lương. ñ ng là ngư i ít nh t ñ 15 tu i, có kh năng lao ñ ng. - Khu v c nông nghi p: bao g m các ho t ñ ng kinh t thu c lĩnh T tình tr ng vi c làm c a các thành viên trong h , tác gi phân v c nông nghi p, lâm nghi p và th y s n. chia h thành h không có ho t ñ ng kinh t và h có ho t ñ ng kinh - Khu v c công nghi p: bao g m các ho t ñ ng thu c lĩnh v c t . công nghi p và xây d ng. - H không làm vi c: là h không có thành viên trong gia ñình - Khu v c d ch v : Bao g m các ho t ñ ng thu c lĩnh v c thương làm công ăn lương và không có b t kỳ ho t ñ ng s n xu t kinh doanh nghi p, khách s n - nhà hàng, v n t i và các d ch v khác như ho t nào. ñ ng tài chính, tín d ng, ho t ñ ng khoa h c và công ngh , ho t ñ ng - H làm công: là h có thành viên trong gia ñình làm công ăn liên quan ñ n kinh doanh tài s n và d ch v tư v n, ho t ñ ng qu n lý lương nhưng không có b t kỳ ho t ñ ng s n xu t kinh doanh nào. nhà nư c và an ninh qu c phòng, giáo d c và ñào t o, y t , thú y và - H thu n nông: là nh ng h gia ñình mà vi c làm c a m i thành ho t ñ ng c u tr , ho t ñ ng văn hoá và th thao, ho t ñ ng ñ ng, viên trong h thu c khu v c nông nghi p. ñoàn th , hi p h i. - H s n xu t kinh doanh: là nh ng h gia ñình mà vi c làm c a 1.1.2. Thu nh p c a h gia ñình m i thành viên trong h thu c khu v c công nghi p và khu v c d ch Thu nh p c a h gia ñình là toàn b s ti n và giá tr hi n v t mà v . h và các thành viên c a h nh n ñư c trong m t th i gian nh t ñ nh - H nông nghi p – làm công: là nh ng h gia ñình mà vi c làm (thư ng là m t năm), bao g m: (1) Thu t ti n công, ti n lương; (2) c a các thành viên trong h v a thu c khu v c nông nghi p v a là Thu t s n xu t nông, lâm nghi p, thu s n (ñã tr chi phí s n xu t làm công ăn lương. và thu s n xu t); (3) Thu t s n xu t ngành ngh phi nông, lâm
6 7 nghi p, thu s n (ñã tr chi phí s n xu t và thu s n xu t); (4) Thu - Quy mô ñ t s n xu t (DT) khác ñư c tính vào thu nh p (không tính ti n rút ti t ki m, bán tài b. Mô hình nghiên c u nh hư ng c a các nhân t ñ n thu s n, vay thu n tuý, thu n và các kho n chuy n như ng v n nh n nh p c a h gia ñình ñư c). Hi n nay, h u h t các nhà kinh t h c th ng nh t l a ch n cách T ng chi phí v t ch t ti p c n hàm s n xu t mà d ng hàm thích h p nh t ng d ng phân Thu nh p c a T ng thu và d ch v s d ng cho tích ngu n g c tăng trư ng trong th c ti n là d ng hàm s n xu t = - (1.1) h c ah ho t ñ ng SXKD c a h Cobb-Douglas. D ng t ng quát c a hàm s n xu t Cobb - Douglas như sau: 1.1.3. Thu nh p bình quân nhân kh u Y = TKα.Lβ Rγ Thu nh p bình quân m t nhân kh u ñư c tính b ng cách chia t ng thu nh p trong năm c a h gia ñình cho s nhân kh u c a h . Trong ñó: 1.2. Vai trò c a thu nh p - L: Lao ñ ng (Labour), M c s ng dân cư cao hay th p, s phân hóa giàu nghèo, chênh - K: V n s n xu t (Capital), l ch gi a h giàu và h nghèo...ph thu c vào nhi u y u t , trong ñó - R : Tài nguyên thiên nhiên ñư c s d ng (Resources), quan tr ng nh t là m c thu nh p c a t ng h gia ñình. Thu nh p - T: Công ngh (Technology). 1.3.2. Phân ph i thu nh p c a h gia ñình quy t ñ nh quy mô và cơ c u tiêu dùng c a h gia ñình. 1.3.2.1. Phân tích b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p 1.3. N i dung phân tích thu nh p c a h gia ñình - Phương pháp phân tích: 1.3.1. Quy mô thu nh p c a h gia ñình 1.3.1.1. Phân tích bi n ñ ng quy mô thu nh p theo th i gian a. Đư ng cong Lorenz b. H s t p trung Gini Phương pháp phân tích: S d ng s tương ñ i ñ ng thái. c. Tiêu chu n ‘‘40’’ World Bank 1.3.1.2. Phân tích các nhân t nh hư ng ñ n quy mô thu nh p a. Các nhân t nh hư ng ñ n thu nh p c a h gia ñình d. H s giãn cách thu nh p 1.3.2.2. Phân tích phân ph i thu nh p theo khu v c ñ a lý và - Trình ñ h c v n (HV) theo thành th , nông thôn - Gi i tính (G) Phương pháp phân tích: S d ng s tuy t ñ i và s tương ñ i so - Tu i tác (T) sánh; phân tích phương sai ñ ki m ñ nh s khác nhau v thu nh p - S lao ñ ng (LD) và th i gian làm vi c (TG) bình quân gi a các khu v c. - S ho t ñ ng kinh t (HD) - Quy mô v n ñ u tư (V)
8 9 1.3.2.3. Phân tích phân ph i thu nh p theo theo s ho t ñ ng quan ñi m ñó, Đ ng ta ch trương ñ cao vai trò qu n lý và ñi u ti t kinh t vĩ mô c a Nhà nư c ñ i v i n n kinh t th trư ng ñ nh hư ng xã h i Phương pháp phân tích: S d ng s tuy t ñ i và s tương ñ i so ch nghĩa. sánh; phân tích phương sai ñ ki m ñ nh s khác nhau v thu nh p Tăng trư ng kinh t ñi ñôi v i công b ng trong phân ph i thu bình quân gi a các nhóm h có s ho t ñ ng kinh t khác nhau. nh p nh m ñ t ñư c các m c tiêu xã h i ñã và ñang là v n ñ ñ t ra 1.3.2.4. Phân tích phân ph i thu nh p theo lo i h ñ i v i t nh hi n nay. Do v y, vai trò c a chính quy n là không th Phương pháp phân tích: S d ng s tuy t ñ i và s tương ñ i so thi u ñư c trong vi c phân ph i l i thu nh p, ñ trong ch ng m c sánh; phân tích phương sai ñ ki m ñ nh s khác nhau v thu nh p cho phép, có th thu h p l i kho ng cách giàu - nghèo trong xã h i. bình quân gi a các lo i h . 1.4.2. L a ch n mô hình ñ nh hư ng cho chính sách phân ph i 1.3.2.5. Phân tích phân ph i thu nh p theo thành ph n dân t c thu nh p Phương pháp phân tích: S d ng s tuy t ñ i và s tương ñ i so Trên th gi i, ñ n nay, có nhi u mô hình phân tích b t bình ñ ng sánh; phân tích phương sai ñ ki m ñ nh s khác nhau v thu nh p v thu nh p và nghèo ñói trong quá trình phát tri n kinh t như: mô bình quân gi a h dân t c Kinh v i h thu c các dân t c thi u s . hình Kuznets; mô hình Lewis; mô hình tăng trư ng trư c, phân ph i 1.3.2.6. Phân tích phân ph i thu nh p theo gi i tính c a ch h l i thu nh p sau; mô hình phân ph i l i trư c, tăng trư ng sau; mô Phương pháp phân tích: S d ng s tuy t ñ i và s tương ñ i so hình phân ph i l i cùng v i tăng trư ng c a Ngân hàng th gi i, sánh; phân tích phương sai ñ ki m ñ nh s khác nhau v thu nh p v.v...Các qu c gia tùy vào ñi u ki n c th c a ñ t nư c mà ch n mô bình quân gi a h dân t c Kinh v i h thu c các dân t c thi u s . hình thích h p. 1.3.2.7. Phân tích cơ c u thu nh p c a h gia ñình Vi t Nam và m t s nư c thu c h th ng xã h i ch nghĩa Phương pháp phân tích: S d ng s tương ñ i k t c u ñ ñánh trư c ñây s d ng mô hình phân ph i l i trư c, tăng trư ng sau. giá t tr ng c a t ng kho n thu nh p trong t ng thu nh p c a h gia T nh ng mô hình phân tích b t bình ñ ng k trên và k t qu ñ t ñình. ñư c t s ñi u ch nh mô hình c a Vi t Nam nh ng năm qua, tác gi 1.4. Vai trò c a chính quy n nhà nư c ñ i v i vi c phân ph i thu ñ xu t ch n mô hình phân ph i l i cùng v i tăng trư ng c a Ngân nh p hàng th gi i trong vi c ho ch ñ nh chính sách trên ñ a bàn t nh 1.4.1. S c n thi t ph i có s can thi p c a nhà nư c trong Qu ng Ngãi. phân ph i thu nh p Văn ki n Đ i h i ñ i bi u toàn qu c l n th IX c a Đ ng nêu quan ñi m: “Tăng trư ng kinh t g n li n v i b o ñ m ti n b và công b ng xã h i ngay trong t ng bư c phát tri n". Đ th c hi n
10 11 Chương 2 t tr ng ñi m mi n Trung, thu nh p bình quân ñ u ngư i c a Qu ng PHÂN TÍCH THU NH P C A H GIA ĐÌNH Ngãi b ng ch 47,9% thu nh p bình quân ñ u ngư i c a thành ph Đà 2.1. Khái quát ñ c ñi m t nhiên, kinh t , xã h i N ng, b ng 79,1% t nh Bình Đ nh, b ng 85,9% t nh Th a Thiên Hu 2.1.1. Đi u ki n t nhiên và b ng 97,2% t nh Qu ng Nam. 2.1.2. Đi u ki n kinh t , xã h i B ng 2-1. Thu nh p bình quân ñ u ngư i m t tháng 2.2. M t s ñ c ñi m c a m u nghiên c u Đơn v tính: ngàn ñ ng 2.2.1. M u nghiên c u theo gi i tính c a ch h 2006 2008 2010 2.2.2. M u nghiên c u theo hi n tr ng ñ t s n xu t c a h C nư c 636,5 995,2 1387,2 2.2.3. M u nghiên c u theo lo i h Vùng kinh t tr ng ñi m mi n Trung Các h gia ñình trên ñ a bàn t nh chưa s n sàng thoát ly nông - T nh Th a Thiên Hu 517,0 803,6 1058,3 nghi p ñ t p trung vào các ho t ñ ng kinh t khác. M c dù t l h - Thành ph Đà N ng 853,0 1366,6 1897,0 thu n nông ch chi m 15,5% nhưng có 83,3% h có s n xu t nông - T nh Qu ng Nam 459,0 693,7 935,3 nghi p. - T nh Qu ng Ngãi 455,0 659,3 909,4 2.2.4. M u nghiên c u theo s ho t ñ ng kinh t c a h - T nh Bình Đ nh 553,0 827,4 1149,6 Theo k t qu ñi u tra, có 68,4% s h gia ñình có m t ngành ngh 2.3.1.2. Phân tích bi n ñ ng thu nh p t năm 2006 ñ n 2010 SXKD. H có hai ngành ngh chi m 26,0%. H có 3 ngành ngh T năm 2006 ñ n 2010, cùng v i s tăng trư ng c a n n kinh t , chi m 4,7% và h có b n ngành ngh tr lên chi m 0,9%. thu nh p bình quân h gia ñình cũng tăng lên. Tuy nhiên, t c ñ tăng 2.2.5. V n ñ u tư cho s n xu t kinh doanh c a h thu nh p c a h th p hơn khá nhi u so v i t c ñ tăng trư ng kinh t . V n ñ u tư cho SXKD ñ t 11910 ngàn ñ ng/h . M c ñ ñ u tư Trong giai ño n 2006 – 2010, càng v sau, t c ñ tăng thu nh p v n có s chênh l ch ñáng k gi a các h gia ñình các khu v c. c a h càng nhanh. Bình quân th i kỳ 2006 – 2010, m i năm thu 2.3. Phân tích thu nh p c a h gia ñình nh p bình quân c a h tăng 7,1%. M c tăng này khá th p so v i m c 2.3.1. Phân tích quy mô thu nh p c a h gia ñình tăng trư ng kinh t bình quân 20,3%/năm. Đi u này cho th y s gia 2.3.1.1. Th c tr ng quy mô thu nh p tăng s n lư ng s n xu t chưa t o ra tác ñ ng tương x ng ñ n ñ i Thu nh p bình quân ñ u c a Qu ng Ngãi th p hơn khá nhi u so s ng kinh t c a h gia ñình. v i thu nh p bình quân ñ u ngư i c a c nư c và cũng là t nh có thu 2.3.1.3. Phân tích nh hư ng c a các nhân t ñ n quy mô thu nh p th p nh t trong vùng kinh t tr ng ñi m mi n Trung. nh p Năm 2010, thu nh p bình quân ñ u ngư i c a Qu ng Ngãi b ng a. Phân tích nh hư ng c a các nhân t ñ n thu nh p c a 65,6% thu nh p bình quân ñ u ngư i c a c nư c. Trong vùng kinh h làm công
12 13 Mô hình d báo th hi n m i quan h tương quan gi a thu nh p c a lao ñ ng tăng 1%; tăng thêm 0,45% n u v n ñ u tư cho s n xu t c a h làm công v i các nhân t nh hư ng có d ng hàm như sau: kinh doanh c a h tăng 1%. 0,918 0,961 0,412 TN = 56,656. LD .TG .HV d. Phân tích nh hư ng c a các nhân t ñ n thu nh p t tr ng Mô hình cho th y thu nh p c a h làm công s tăng thêm 0,918% tr t và lâm nghi p c a h n u s ngư i làm công tăng 1% trong ñi u ki n các nhân t khác Mô hình d báo th hi n m i quan h tương quan gi a thu nh p t không thay ñ i; tăng thêm 0,961% n u th i gian làm vi c c a m i lao tr ng tr t c a h thu n nông v i các nhân t nh hư ng là quy mô ñ ng tăng 1%; tăng thêm 0,412% n u th i gian h c c a lao ñ ng tăng di n tích ñ t gieo tr ng và v n ñ u tư có d ng hàm như sau: thêm 1%. TN = 16,4.DT0,236.V0,546 b. Phân tích nh hư ng c a các nhân t ñ n thu nh p c a Mô hình cho th y thu nh p c a h thu n nông t tr ng tr t và lâm lao ñ ng làm công nghi p s tăng thêm 0,236% n u di n tích ñ t gieo tr ng tăng thêm Mô hình d báo th hi n m i quan h tương quan gi a thu nh p 1%, và s tăng thêm 0,546% n u v n ñ u tư c a h tăng 1%. c a ngư i làm công v i các nhân t nh hư ng có d ng hàm như sau: e. Phân tích nh hư ng c a các nhân t ñ n thu nh p t 0,839 0,367 0,513 0,217 TN =13,01. TG .HV .T .G chăn nuôi c a h Mô hình cho th y thu nh p c a ngư i làm công s tăng thêm Mô hình d báo th hi n m i quan h tương quan gi a thu nh p t 0,839% n u th i gian làm vi c tăng 1% trong ñi u ki n các nhân t chăn nuôi c a h v i quy mô v n ñ u tư có d ng hàm như sau: khác không thay ñ i; tăng thêm 0,367% n u th i gian h c c a ngư i TN = 15,32.V0,711 làm công tăng 1%; tăng thêm 0,513% n u ñ tu i c a ngư i làm Mô hình cho th y thu nh p c a h thu n nông t chăn nuôi s công tăng 1%. tăng thêm 0,711% n u v n ñ u tư c a h tăng 1%. Thu nh p c a nam gi i cao hơn n gi i 1,24%. 2.3.2. Phân tích b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p c. Phân tích nh hư ng c a các nhân t ñ n thu nh p t 2.3.2.1. Phân tích b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p trên ho t ñ ng s n xu t kinh doanh phi nông nghi p c a h ñ a bàn t nh và các khu v c Mô hình th hi n m i quan h tương quan gi a thu nh p t SXKD Năm 2010 so v i năm 2006, h s giãn cách c a c nư c tăng 0,8 phi nông nghi p v i các nhân t nh hư ng có d ng hàm: l n, t l thu nh p c a 40% dân s nghèo nh t gi m 2,4% thì 0,521 0,253 0,450 TN = 260,08. LD .HV .V Qu ng Ngãi con s tương ng là 0,5 l n và 0,8%. Đi u ñó cho th y Mô hình cho th y thu nh p c a h s n xu t kinh doanh s tăng m c ñ gia tăng b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p c a Qu ng thêm 0,521% n u s lao ñ ng c a h tăng 1% trong ñi u ki n các Ngãi ch m hơn c nư c. nhân t khác không thay ñ i; tăng thêm 0,253% n u th i gian h c b. B t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p các khu v c
14 15 - Có s khác nhau v b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p gi a và hơn m c 26932,2 ngàn ñ ng/năm c a mi n núi 78,6%. Thu nh p các khu v c. bình quân c a h h i ñ o cao hơn mi n núi 87,4%. - Cùng v i quá trình phát tri n kinh t , tình tr ng b t bình ñ ng 2.3.2.3. Phân tích phân ph i thu nh p theo s ho t ñ ng kinh t trong phân ph i thu nh p thành th , nông thôn, ñ ng b ng và mi n S HĐKT h u như không có nh hư ng ñ n thu nh p c a h gia núi ñ u ñang gia tăng. ñình. Đ tăng thu nh p, các h gia ñình n u ch có m t HĐKT có th - Theo tiêu chu n “40” World Bank, b t bình ñ ng trong phân tăng thêm m t ho c hai HĐKT khác. ph i thu nh p Qu ng Ngãi còn m c ñ th p. 2.3.2.4. Phân tích phân ph i thu nh p theo lo i h B ng 2-19. Tình tr ng b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p K t qu so sánh ña chi u cho th y có s khác bi t có ý nghĩa H s Gini Tiêu chu n “40” WB H s giãn cách th ng kê gi a thu nh p c a các lo i h như sau: Năm 2006 - Thu nh p c a lo i h không làm vi c th p hơn h h n h p, h Vi t Nam 0,42 17,4 8,4 làm công, h SXKD – làm công và h SXKD. Qu ng Ngãi 0,307 19,6 5,5 - Thu nh p c a h thu n nông th p hơn h nông nghi p - SXKD, Năm 2008 h h n h p, h làm công, h SXKD – làm công và h SXKD Vi t Nam 0,43 16,4 8,9 - Thu nh p c a h nông nghi p – làm công th p hơn h h n h p, Qu ng Ngãi 0,314 19,4 5,9 h làm công, h SXKD – làm công và h SXKD. Năm 2010 - Thu nh p c a h nông nghi p – SXKD cao hơn h thu n nông Vi t Nam 0,43 15,0 9,2 nhưng th p hơn h h n h p, h SXKD – làm công và h SXKD. Qu ng Ngãi 0,321 18,8 6,0 - Thu nh p c a h h n h p cao hơn h thu n nông, h nông 2.3.2.2. Phân tích phân ph i thu nh p theo khu v c nghi p – làm công và h nông nghi p – SXKD nhưng th p hơn h a. Phân ph i thu nh p theo thành th , nông thôn SXKD. Có s ch nh l ch v thu nh p gi a h gia ñình thành th v i - H làm công có thu nh p cao hơn h thu n nông và h nông nông thôn. nghi p – làm công. Thu nh p bình quân c a h gia ñình thành th là 71091,2 ngàn - Thu nh p c a h SXKD – làm công cao hơn h thu n nông, h ñ ng/năm, cao hơn m c bình quân chung 59,1% và cao hơn ñ n nông nghi p – làm công và h nông nghi p - SXKD. 79,8% so v i m c thu nh p 39531,9 ngàn ñ ng/năm c a nông thôn. - Thu nh p c a h SXKD cao hơn h thu n nông, h nông nghi p b. Phân ph i thu nh p theo khu v c ñ a lý – làm công, h nông nghi p – SXKD và h h n h p. Thu nh p bình quân c a h gia ñình ñ ng b ng là 48090,4 ngàn S thay ñ i thu nh p khi chuy n t lo i h này sang lo i h khác ñ ng/năm, th p hơn m c 50463,9 ngàn ñ ng/năm c a h i ñ o 4,7% ñư c th hi n b ng 2.29:
16 17 B ng 2-29. nh hư ng ñ n thu nh p khi chuy n ñ i lo i h nghi p tuy v n ñóng vai trò quan tr ng nhưng không ph i là y u t Nông Nông H n Làm SXKD hàng ñ u khi góp 28,2% trong thu nh p, sau làm công ăn lương Thu n SX nghi p- nghi p- Làm 50,7% và SXKD phi nông nghi p 30%, các ngu n khác góp 16,3%. nông KD làm công SXKD h p công công B ng 2-36. Cơ c u thu nh p c a h theo ngu n thu Thu n nông 0 + + + + + Trong ñó Nông nghi p-làm công 0 0 + + + + Toàn t nh Thành Nông Đ ng H i Mi n Nông nghi p - SXKD - 0 + 0 + + th thôn b ng ñ o núi H nh p - - - 0 0 + T ng s (%) 100 100 100 100 100 100 Làm công - - 0 0 0 0 - Nông nghi p (%) 21,9 3,9 28,2 20,4 54,3 27,5 SXKD – Làm công - - - 0 0 0 - Phi nông nghi p (%) 29,6 50,4 30,0 31,8 10,6 13,4 SXKD - - - - 0 0 - Ti n lương, ti n công (%) 37,1 36,0 50,7 37,3 24,3 39,0 (Tăng: +; Gi m: -; Không ch c ch n thay ñ i: 0) - Thu khác (%) 11,4 9,7 16,3 10,5 10,7 20,1 2.3.2.5. Phân tích phân ph i thu nh p theo dân t c ñ ng b ng, nông nghi p ñ ng v trí th ba khi góp 20,4%, còn Thu nh p bình quân c a h ngư i Kinh ñ t 48137,8 ngàn ñ ng, SXKD phi nông nghi p góp 31,8%, làm công ăn lương góp 37,3% và cao hơn 127, 8% so v i m c 21135,2 ngàn ñ ng c a h ngư i dân các ngu n khác góp 10,5% trong thu nh p c a h , thì mi n núi t c thi u s . nông nghi p là ngu n thu nh p th hai c a h v i m c góp 27,5%, 2.3.2.6. Phân tích phân ph i thu nh p theo gi i tính c a ch h làm công ăn lương góp 39% còn SXKD phi nông nghi p ch có M c dù thu nh p bình quân c a h có ch h là nam ñ t 34642,7 13,4% và các ngu n khác góp 20,1%. ngàn ñ ng, cao hơn 36,9% so v i m c 25296,2 ngàn ñ ng ch h có Kinh t h i ñ o g n li n v i khai thác th y s n và tr ng hành t i ch h là n nhưng phân tích ANOVA cho phép kh ng ñ nh không nên nông nghi p góp ñ n 54,3% cho thu nh p chung và là ngu n thu có s khác nhau gi a thu nh p c a h theo gi i tính c a ch h . chính c a h ; làm công ăn lương ñ ng v trí th hai khi góp 24,3%; 2.3.2.7. Phân tích cơ c u thu nh p c a h gia ñình SXKD phi nông nghi p ch chi m 10,6%; thu nh p t các ngu n Tính chung toàn t nh, có 21,9% thu nh p c a h là t nông khác chi m 10,7% trong thu nh p c a h . nghi p; 29,6% t SXKD phi nông nghi p; 37,1% t ti n lương, ti n Cơ c u thu nh p c a h trên cho th y, cùng v i s chuy n d ch công và 11,4% t các ngu n khác. cơ c u kinh t , cơ c u thu nh p c a h cũng ti n b theo khi nông Nông nghi p ñóng vai trò th y u thành th khi ch góp 3,9% nghi p tuy v n là ngu n thu nh p quan tr ng c a h gia ñình nhưng trong thu nh p còn SXKD phi nông nghi p góp 50,4% và làm công không ph i là ngu n thu chính. ăn lương góp 36%, các ngu n khác góp 9,7%. nông thôn, nông
18 19 Chương 3 Thu nh p c a h t tr ng tr t và lâm nghi p ph thu c vào quy K T QU PHÂN TÍCH VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH mô ñ t s n xu t và quy mô v n ñ u tư. 3.1. K t qu phân tích e. Thu nh p t chăn nuôi c a h 3.1.1. K t qu phân tích quy mô thu nh p Thu nh p t chăn nuôi ch ph thu c vào quy mô v n ñ u tư. 3.1.1.1. Th c tr ng quy mô thu nh p 3.1.2. K t qu phân tích phân ph i thu nh p Thu nh p c a thu nh p bình quân ñ u ngư i c a t nh Qu ng Ngãi 3.1.2.1. B t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p năm 2010 ch b ng 65,6% c a c nư c và là t nh có thu nh p th p T n t i b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p trên ñ a bàn t nh nh t trong vùng kinh t tr ng ñi m mi n Trung. Qu ng Ngãi. 3.1.1.2. Bi n ñ ng thu nh p trong giai ño n 2006-2010 So v i c nư c, b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p Qu ng T năm 2006 ñ n 2010, thu nh p c a h gia ñình t nh Qu ng Ngãi m c ñ th p hơn. Ngãi không ng ng tăng lên và ñ t t c ñ tăng bình quân 7,3%/năm. M c ñ b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p có s khác nhau T c ñ tăng thu nh p c a h gia ñình khá th p so v i tăng trư ng gi a thành th v i nông thôn, gi a ñ ng b ng v i mi n núi. kinh t cho th y s phát tri n s n xu t trên ñ a bàn t nh chưa th c s 3.1.2.2. Phân ph i thu nh p theo thành th , nông thôn và theo t o ra s tác ñ ng tương x ng ñ n ñ i s ng kinh t c a h gia ñình. khu v c ñ a lý 3.1.1.3. nh hư ng c a các nhân t cơ b n ñ n các quy mô thu a. Phân ph i thu nh p theo thành th , nông thôn nh p c a h và ngư i lao ñ ng Thu nh p c a h gia ñình thành th cao hơn thu nh p c a h gia a. Thu nh p c a h làm công ñình nông thôn. Thu nh p c a h làm công ph thu c vào s ngư i làm công, th i b. Phân ph i thu nh p theo khu v c ñ a lý gian làm vi c và trình ñ h c v n c a ngư i lao ñ ng. Thu nh p c a h gia ñình ñ ng b ng và h i ñ o cao hơn thu b. Thu nh p c a lao ñ ng làm công nh p c a h gia ñình mi n núi. Thu nh p c a ngư i làm công ph thu c vào s ngày công, trình 3.1.2.3. Phân ph i thu nh p gi a nh ng h có s ho t ñ ng kinh ñ h c v n, tu i và gi i tính c a b n thân ngư i lao ñ ng. t khác nhau c. Thu nh p t ho t ñ ng s n xu t kinh doanh phi nông S ho t ñ ng kinh t nhi u hay ít h u như không nh hư ng ñ n nghi p c a h quy mô thu nh p c a h gia ñình, ngo i tr s khác nhau gi a h có Thu nh p c a h t ho t ñ ng s n xu t kinh doanh ph thu c vào m t ho t ñ ng kinh t v i h có hai ho c ba ho t ñ ng kinh t . s lao ñ ng c a h , trình ñ h c v n c a lao ñ ng và quy mô v n ñ u 3.1.2.4. Phân ph i thu nh p gi a các lo i h tư. Phân tích s thay ñ i thu nh p c a h theo lo i h cho th y có s d. Thu nh p t tr ng tr t, lâm nghi p và chăn nuôi c a h khác bi t v thu nh p gi a các lo i h .
20 21 3.1.2.5. Phân ph i thu nh p theo thành ph n dân t c 3.2. Nh ng g i ý chính sách nh m tăng thu nh p c a h gia ñình, K t qu nghiên c u cho th y thu nh p c a h ngư i Kinh cao hơn th c hi n công b ng trong phân ph i thu nh p h ngư i dân t c thi u s ñ n 127,8%. 3.2.1. Quan ñi m v phát tri n kinh t g n v i th c hi n công 3.1.2.6. Phân ph i thu nh p c a h theo gi i tính c a ch h b ng xã h i Không th kh ng ñ nh có s khác nhau v quy mô thu nh p gi a Quan ñi m t ng quát mà Đ ng ta ñã kh ng ñ nh là “tăng trư ng h có ch h là nam v i h có ch h là n . kinh t ph i g n li n v i ti n b và công b ng xã h i ngay trong t ng 3.1.2.7. Cơ c u thu nh p c a h bư c và trong su t quá trình phát tri n”. a. Chung toàn t nh 3.2.2. Phát tri n kinh t , gi i quy t vi c làm cho ngư i lao ñ ng Ngu n thu l n nh t c a h gia ñình là t ti n lương, ti n công; th Trong ñ u tư, c n v a ưu tiên l a ch n nh ng d án s d ng hai là t SXKD phi nông nghi p; ngu n thu l n th ba là t nông nhi u lao ñ ng ph thông, không ñòi h i trình ñ cao ñ gi i quy t nghi p và cu i cùng là thu t các ngu n khác. lao ñ ng dư th a trong nông thôn, nông nghi p, v a ph i có ñ nh b. Theo thành th , nông thôn hư ng l a ch n nh ng d án s d ng lao ñ ng có tay ngh cao ñ - Thành th : Ngu n thu l n nh t là thu t SXKD phi nông nghi p; ñ m b o n n t ng cho s phát tri n trong tương lai. th hai là thu t ti n lương, ti n công; ngu n thu l n th ba là các C n có chính sách tín d ng ưu ñãi ñ i v i nh ng h s n xu t kinh kho n thu khác và cu i cùng là thu t nông nghi p. doanh nh nông thôn và h nghèo thành th , ñ m b o hai yêu c u: - Nông thôn: Ti n lương, ti n công cũng là ngu n thu l n nh t, - Thu n l i cho h gia ñình trong vi c ti p c n ngu n v n. ti p ñ n là thu t SXKD phi nông nghi p; ngu n thu l n th ba là - Lãi su t th p, phù h p v i t su t l i nhu n c a h , ñ ng th i có nông nghi p và cu i cùng là thu khác. s linh ho t ñi u ch nh khi c n thi t. c. Theo khu v c ñ a lý 3.2.3. Tăng cư ng công tác giáo d c, ñào t o, ñ c bi t ñ i v i - Đ ng b ng: Ngu n thu l n nh t là ti n lương, ti n công; ngu n mi n núi thu l n th hai là thu t SXKD phi nông nghi p; ngu n thu l n th Vi c ñào t o ngh c n ph i căn c vào nhu c u th c ti n c a xã ba là thu t nông nghi p và cu i cùng là các kho n thu khác. h i, nh t là nhu c u lao ñ ng c a khu kinh t Dung Qu t và các khu - H i ñ o: Ngu n thu l n nh t là nông nghi p; ngu n thu l n th công nghi p trong t nh. hai là ti n lương, ti n công; ti p ñ n là thu khác và thu t SXKD phi Trong giáo d c, ñào t o cũng như tuy n d ng lao ñ ng, c n có cơ nông nghi p v i kho ng chênh l ch không ñáng k . ch , chính sách riêng cho vùng sâu, vùng xa, ñ c bi t là khu v c - Mi n núi: Ngu n thu l n nh t là ti n lương, ti n công; ngu n thu mi n núi và h nghèo thành th . l n th hai là nông nghi p; ngu n thu th ba là thu khác và cu i cùng C n ph i có chính sách ñãi ng ñ i v i doanh nghi p tuy n d ng là SXKD phi nông nghi p. lao ñ ng ph thông t i ch , ñào t o và s d ng.
22 23 3.2.4. Tăng ñ u tư xây d ng k t c u h t ng và phát tri n kinh T p trung xây d ng các công trình th y l i và phát tri n h th ng t cho nông thôn, mi n núi kênh mương tư i tiêu, ñ m b o cung ng nư c cho s n xu t nông Xây d ng k t c u h t ng cho khu v c nông thôn, mi n núi, trong nghi p trong mùa khô và tiêu úng trong mùa mưa bão. ñó chú tr ng vào xây d ng h th ng ñư ng giao thông. 3.2.6. Khuy n khích, h tr h có thu nh p th p m r ng ho t C n có chính sách thúc ñ y phát tri n các ngành ngh ti u th ñ ng kinh t và chuy n ñ i ngành ngh phù h p theo hư ng t n công nghi p dư i các hình th c kinh t h , làng ngh , kinh t h p tác d ng ngu n lao ñ ng c a h xã, doanh nghi p nông thôn. Vi c m r ng ho t ñ ng kinh t , chuy n ñ i ngành ngh c n th c C n g n quy ho ch phát tri n nông nghi p v i quy ho ch phát hi n theo hư ng v a phù h p v i kh năng, ki n th c ngh nghi p tri n công nghi p và d ch v trên ñ a bàn nông thôn. c a h , v a có th huy ñ ng t i ña ngu n nhân l c c a h l i có th Đ i v i khu v c mi n núi, c n ph i d n xóa b kinh t t c p t s d ng ngu n nguyên li u s n có t i ñ a phương. túc, t ng bư c phát tri n kinh t hàng hóa. Riêng thành th , ngoài vi c th c hi n chính sách khuy n khích, 3.2.5. Quan tâm ñúng m c ñ n h thu n nông, th c hi n chính h tr phát tri n ngành ngh , t o vi c làm cho h có thu nh p th p sách tích t ñ t nông nghi p, giao ñ t lâm nghi p ñúng ñ i tư ng, như nông thôn còn có th hư ng ñ n huy ñ ng các ngu n l c xã phát tri n khoa h c công ngh , chuy n giao ti n b k thu t cho h h i t i ch vào vi c phát tri n kinh t , t o vi c làm, nâng cao thu gia ñình nh p cho h nghèo, ñ ng th i khuy n khích và có chính sách ưu ñãi T p trung ñ t ñai cho nh ng h th c s c n ñ t s n xu t, ch y u các doanh nghi p tuy n d ng lao ñ ng là ngư i nghèo t i ñ a bàn. là h thu n nông theo các hư ng: 3.2.7. Gi i quy t t t các v n ñ chính sách xã h i - Trư c h t, c n th c hi n chính sách d n ñi n, ñ i th a. Đ gi i quy t t t các v n ñ chính sách xã h i c n ph i xác ñ nh - Th hai, c n có m t chính sách ñ c bi t ñ tích t ñ t. ñúng ñ i tư ng ñư c hư ng các chính sách xã h i là h có thu nh p - Th ba, ñ m b o n ñ nh ñ t s n xu t cho h thu n nông. th p và nguyên nhân c th d n ñ n thu nh p th p c a t ng nhóm h Vi c giao lâm nghi p ph i ñúng ñ i tư ng nh m t o vi c làm, ñ tri n khai chính sách h tr , giúp ñ phù h p. tăng thu nh p cho ngư i dân mi n núi, nh t là ngư i dân t c thi u s . T ch c các ho t ñ ng, chương trình nh m nâng cao nh n th c Có chính sách h tr nh ng h gia ñình thi u v n, thi u k năng c a ngư i ñ ng bào dân t c thi u s v phát tri n kinh t h gia ñình. s n xu t ñ h có th tr ng, chăm sóc r ng khi nh n ñ t lâm nghi p. T o cơ h i cho ngư i dân t c thi u s tham gia nhi u hơn vào các C n ñ y m nh ho t ñ ng nghiên c u khoa h c - công ngh , nh t ho t ñ ng nghiên c u phát tri n. Đào t o, b i dư ng ki n th c v là công ngh sinh h c và chuy n giao công ngh cho h gia ñình. chuyên môn k thu t, kinh t cho cán b ngư i dân t c, ngư i Kinh mi n núi.
24 25 K T LU N 7. Kh ng ñ nh có s khác bi t v thu nh p c a h theo thành ph n Trên cơ s v n d ng t ng h p các phương pháp nghiên c u v i dân t c và không có s khác bi t v thu nh p theo gi i tính c a ch nh ng n i dung nghiên c u v lý lu n và phân tích, ñánh giá tình h hình thu nh p c a h gia ñình trong năm 2010, ñ tài ñã ñ t ñư c 8. Xác ñ nh cơ c u thu nh p c a h gia ñình chung cho toàn t nh m c tiêu nghiên c u ñ ra và có nh ng ñóng góp ch y u sau: và riêng cho t ng khu v c, ñ ng th i cho th y có s khác nhau trong 1. Ch ra thu nh p bình quân ñ u ngư i c a t nh Qu ng Ngãi th p cơ c u thu nh p gi a h thành th v i nông thôn và gi a h các hơn so v i thu nh p bình quân c a c nư c và các t nh trong vùng khu v c ñ a lý khác nhau kinh t tr ng ñi m mi n Trung. T c ñ tăng thu nh p bình quân ñ u 9. G i ý m t s chính sách nh m tăng thu nh p cho h gia ñình, ngư i c a t nh Qu ng Ngãi th p hơn t c ñ tăng trư ng kinh t . th c hi n công b ng xã h i trong phân ph i thu nh p. 2. Xác ñ nh m c ñ nh hư ng c a t ng nhân t ñ n thu nh p c a h làm công, thu nh p c a lao ñ ng làm công; xác ñ nh m c ñ nh hư ng c a t ng nhân t ñ n thu nh p t ho t ñ ng s n xu t kinh doanh cũng như t ho t ñ ng tr ng tr t, lâm nghi p và t chăn nuôi c ah . 3. Kh ng ñ nh có tình tr ng b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p c a h gia ñình và xác ñ nh m c ñ b t bình ñ ng trong phân ph i thu nh p trên ñ a bàn t nh nói chung và t ng khu v c nói riêng. 4. Kh ng ñ nh có s khác bi t v thu nh p c a h gia ñình theo thành th , nông thôn và theo khu v c ñ a lý. 5. Kh ng ñ nh s ho t ñ ng kinh t nhi u hay ít h u như không nh hư ng ñ n quy mô thu nh p c a h gia ñình, ngo i tr trong ph m vi t m t ñ n hai ho t ñ ng kinh t . 6. Kh ng ñ nh s khác bi t v thu nh p gi a các lo i h , t ñó ch ra khi chuy n ñ i t lo i h này sang lo i h khác thì thu nh p c a h s chuy n bi n như th nào.