Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển bền vững nông nghiệp huyện Núi Thành

Chia sẻ: Vdfv Vdfv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

98
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày các nội dung chính như: lý luận liên quan đến phát triển bền vững nông nghiệp, thực trạng phát triển bền vững nông nghiệp huyện Núi Thành, đề xuất các biện pháp nhằm phát triển bền vững nông nghiệp huyện Núi Thành.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển bền vững nông nghiệp huyện Núi Thành

1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG LƯƠNG XUÂN THÀNH Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS VÕ XUÂN TI N Ph n bi n 1: ........................................................................................ PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P HUY N NÚI THÀNH Ph n bi n 2: ....................................................................................... Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Mã s : 60.31.05 Lu n văn s ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m lu n văn t t nghi p Th c sĩ Kinh t doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày … tháng … năm ….. TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng. Đà N ng – Năm 2011 - Thư vi n Trư ng Đ i h c Kinh T Đà N ng, Đ i h c Đà N ng.
3 4 M Đ U 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u 1. Tính c p thi t c a ñ tài a. Đ i tư ng Nông nghi p là ngành s n xu t v t ch t cơ b n c a xã h i cung Là nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n có liên quan t i vi c phát c p nhi u lo i s n ph m thi t y u cho ñ i s ng xã h i, là th trư ng r ng tri n b n v ng nông nghi p t i huy n Núi Thành. l n c a n n kinh t , cung c p ngu n nhân l c và t o nên tích lu ban ñ u b. Ph m vi cho s nghi p phát tri n c a ñ t nư c. - V n i dung: Đ tài ch t p trung nghiên c u n i dung phát tri n Trên th c t thì huy n Núi Thành v i 90,27% dân cư s ng nông nông nghi p theo nghĩa h p. thôn và 47,86% lao ñ ng nông nghi p, ñã ñ t ñư c nh ng thành tích - V không gian: Đ tài nghiên c u n i dung trên huy n Núi Thành. quan tr ng trong vi c s n xu t nông nghi p như gi i quy t công ăn vi c - V th i gian: Các gi i pháp ñ xu t có ý nghĩa trong 10 năm ñ n. làm, tăng thu nh p, tăng giá tr s n xu t nông nghi p góp ph n làm thay 4. Phương pháp nghiên c u ñ i di n m o nông thôn, phát tri n kinh t - xã h i huy n Núi Thành. Đ th c hi n các m c ñích nghiên c u nói trên ñ tài s d ng Tuy nhiên th c tr ng phát tri n nông nghi p th i gian qua chưa các phương pháp: tương x ng v i ti m năng c a huy n Núi Thành, ñ t bi t quá trình phát + Phương pháp duy v t bi n ch ng; tri n còn theo chi u r ng ch chú ý phát tri n kinh t , chưa th t s chú ý + Phương pháp duy v t l ch s ; phát tri n chi u sâu, chưa chú ý ñ n v n ñ môi trư ng cũng như v n ñ + Phương pháp phân tích th c ch ng; xã h i trong nông nghi p và nông thôn, vì l ñó vi c phát tri n nông + Phương pháp phân tích chu n t c; nghi p ñư c coi là m t yêu c u c p thi t t i huy n Núi Thành. + Phương pháp phân tích, so sánh; T v n ñ c p thi t trên, tác gi ch n ñ tài “Phát tri n b n + Phương pháp ñi u tra, kh o sát… v ng nông nghi p huy n Núi Thành” làm ñ tài nghiên c u th c sĩ. 5. B c c ñ tài 2. M c tiêu nghiên c u c a ñ tài Ngoài ph n m ñ u m c l c, danh m c tài li u tham kh o … - H th ng các v n ñ lý lu n liên quan ñ n phát tri n b n v ng ñ tài chia làm 3 chương: nông nghi p. Chương 1: M t s v n ñ lý lu n v phát tri n b n v ng nông nghi p - Phân tích th c tr ng phát tri n nông nghi p huy n Núi Thành Chương 2: Th c tr ng phát tri n b n v ng nông nghi p huy n th i gian qua. Núi Thành th i gian qua - Đ xu t gi i pháp phát tri n b n v ng nông nghi p huy n Núi Chương 3: Gi i pháp phát tri n b n v ng nông nghi p huy n Thành th i gian t i. Núi Thành th i gian t i
5 6 Chương 1 S phát tri n c a nông nghi p có nh hư ng r t l n ñ i v i s phát M TS V NĐ LÝ LU N V PHÁT TRI N tri n kinh t c a ñ t nư c và t t ñ tăng trư ng GDP. Nông nghi p cung c p B N V NG NÔNG NGHI P nguyên li u cho nhi u ngành công nghi p và d ch v phát tri n. Nông 1.1. T NG QUAN V PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P nghi p là nơi cung c p nh ng m c hàng xu t kh u có giá tr , t o ngu n tích 1.1.1. M t s khái ni m lũy ban ñ u và thư ng xuyên cho n n kinh t . Nông nghi p còn là th trư ng a. Nông nghi p r ng l n ñ tiêu th các s n ph m hàng hóa c a ngành công nghi p và d ch Nông nghi p n u hi u theo nghĩa h p ch có ngành tr ng tr t, v , góp ph n quan tr ng thúc ñ y các ngành tăng trư ng và phát tri n. ngành chăn nuôi. Còn nông nghi p hi u theo nghĩa r ng nó còn bao g m - V xã h i: c ngành lâm nghi p và ngành th y s n n a. Nông nghi p s n xu t và cung c p nh ng s n ph m tiêu dùng thi t b. Phát tri n b n v ng y u, có ý nghĩa quy t ñ nh ñ n s t n t i và phát tri n c a loài ngư i như Phát tri n b n v ng là s phát tri n trong ñó k t h p ch t ch , h p lương th c, th c ph m. Phát tri n nông nghi p có ý nghĩa quan tr ng trong lý và hài hòa gi a ba m t c a s phát tri n là kinh t , xã h i và môi vi c ñ m b o an ninh lương th c qu c gia, tăng cư ng kh năng phòng th trư ng nh m th a mãn ñư c nhu c u c u xã h i hi n t i nhưng không cho ñ t nư c. Phát tri n nông nghi p góp ph n gi i quy t vi c làm, tăng thu t n h i t i s th a mãn các nhu c u c a th h tương lai. nh p cho ngư i lao ñ ng, góp ph n xóa ñói gi m nghèo. c. Phát tri n b n v ng nông nghi p - V môi trư ng: Phát tri n b n v ng nông nghi p là phát tri n v kinh t , xã h i và Phát tri n nông nghi p còn có ý nghĩa trong vi c c i t o và b o v môi môi trư ng trong s n xu t nông nghi p. trư ng t nhiên. V i ñ i tư ng s n xu t cây tr ng v t nuôi g n li n v i ñ t ñai, 1.1.2. Nh ng ñ c ñi m c a s n xu t nông nghi p phát tri n nông nghi p t o nên h th ng sinh thái hoàn ch nh, ñ m b o s phát - S n xu t nông nghi p ñư c ti n hành trên ñ a bàn r ng l n, ph c tri n công b ng gi a các vùng, góp ph n vào vi c b o v môi sinh. t p, ph thu c vào ñi u ki n t nhiên nên mang tính khu v c rõ r t. 1.2. N I DUNG C A PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P - Trong nông nghi p, ru ng ñ t là tư li u s n xu t ch y u không 1.2.1. Phát tri n v kinh t th thay th ñư c. Phát tri n v kinh t là s tăng trư ng quy mô c a n n s n xu t - Đ i tư ng c a s n xu t nông nghi p là cơ th s ng - cây tr ng và v t nuôi. nông nghi p, s d ng hi u qu các ngu n l c góp ph n nâng cao k t - S n xu t nông nghi p mang tính th i v cao. qu và hi u qu kinh t trong s n xu t nông nghi p ñ ñáp ng nhu 1.1.3. Ý nghĩa c a phát tri n b n v ng nông nghi p c u xã h i v s n ph m nông nghi p. - V kinh t : Đ phát tri n v kinh t c n ph i th c hi n các n i dung sau:
7 8 a. Tăng trư ng v quy mô các cơ s s n xu t làm n ñ nh ñ i s ng cho ngư i lao ñ ng t ng bư c nâng cao thu Ho t ñ ng s n xu t nông nghi p ph i làm gia tăng s lư ng cơ nh p và ch t lư ng cu c s ng cho nhân dân. s s n xu t nông nghi p góp ph n t o ra nhi u nông s n ñáp ng nhu b. Th c hi n công b ng xã h i c u s d ng c a ngư i dân và yêu c u ngày càng cao c a th trư ng. Quá trình phát tri n b n v ng nông nghi p ph i t o ñi u ki n b. Chuy n d ch cơ c u kinh t cho m i ngư i, nh t là nh ng ngư i trong hoàn c nh khó khăn ñ u có S chuy n d ch ph i ñ m b o theo tăng giá tr s n xu t nh ng cơ h i ti p c n công b ng các d ch v xã h i cơ b n v giáo d c, y t , s n ph m có giá tr , hi u qu kinh t cao. S chuy n d ch ph i ñ m b o thông tin…mang tính an sinh xã h i luôn gi m t vai trò r t quan theo tăng giá tr s n xu t nh ng s n ph m có giá tr , hi u qu kinh t tr ng trong th c hi n công b ng xã h i nư c ta hi n nay. cao phù h p v i vi c khai thác ti m năng và l i th c a vùng. c. Tăng thu nh p và góp ph n xóa ñói, gi m nghèo c. S d ng có hi u qu các ngu n l c Phát tri n b n v ng nông nghi p ph i t o ñi u ki n cho nông Nh ng ngu n l c cơ b n trong s n xu t nông nghi p ñó là ñ t dân, t o ra thu nh p, phát tri n s n xu t, n ñ nh ñ i s ng, làm giàu nông nghi p, l c lư ng lao ñ ng (c v s lư ng và ch t lư ng) tham chính ñáng c a h ch y u v n g n v i ho t ñ ng c a nông nghi p. gia s n xu t nông nghi p và các ngu n v n (tài chính) ñư c huy 1.2.3. Phát tri n v môi trư ng ñ ng, ñ u tư vào s n xu t. S d ng hi u qu các ngu n l c nh m a. B o v ñ t mang l i hi u qu kinh t cao cho ngư i nông dân. B ng ho t ñ ng lao ñ ng c a mình con ngư i tác ñ ng ñ n các d. Gia tăng k t qu và hi u qu kinh t y u t t nhiên trong ñ t ñ nuôi dư ng cây tr ng, gia súc, t ñó t o M t trong nh ng nhi m v ñ t ra c a quá trình phát tri n b n ra các s n ph m c n thi t cho xã h i. v ng nông nghi p là ñ m b o k t qu và hi u qu kinh t c a s n b. B o v ngu n nư c xu t nông nghi p không ng ng tăng lên. B o v tài nguyên nư c là nhi m v c p bách, nó không ch ñáp 1.2.2. Phát tri n v xã h i ng các yêu c u trư c m t mà còn t o n n t ng v ng ch c cho s nghi p Phát tri n v xã h i là t o vi c làm, tăng thu nh p cho ngư i lao b o v tài nguyên và môi trư ng trong tương lai lâu dài, vì ñó là s s ng ñ ng, góp ph n xóa ñói gi m nghèo và ñ m b o công b ng xã h i. còn c a chính chúng ta và con cháu sau này. Vì v y, phát tri n b n v ng Đ phát tri n v xã h i c n ph i th c hi n các n i dung sau: nông nghi p ph i g n li n v i b o v ñ t s d ng s d ng ti t ki m ñ t a. Gi i quy t công ăn vi c làm và b o v ngu n nư c, s d ng ti t ki m ngu n nư c. Phát tri n ph i góp ph n gi i quy t công ăn vi c làm cho ngư i c. B o v môi trư ng sinh thái lao ñ ng, gi m thi u th t nghi p, t o ra nhi u cơ h i v công ăn vi c
9 10 Ho t ñ ng s n xu t nông nghi p ph i gi cho môi trư ng trong thì khó có kh năng có th ñ t ñư c s phát tri n như mong mu n. lành, s ch ñ p; phòng ng a, h n ch tác ñ ng x u ñ i v i môi - V n ñ u tư V n ñ u tư không ch là cơ s ñ t o ra v n s n xu t, tăng năng trư ng, ng phó s c môi trư ng; kh c ph c ô nhi m, suy thoái, l c s n xu t nông nghi p, mà còn là ñi u ki n ñ nâng cao trình ñ ph c h i và c i thi n môi trư ng; khai thác, s d ng h p lý và ti t khoa h c – công ngh , góp ph n ñáng k vào vi c ñ u tư theo chi u ki m tài nguyên thiên nhiên; b o v ña d ng sinh h c. sâu, hi n ñ i hóa quá trình s n xu t nông nghi p. 1.3. NHÂN T NH HƯ NG Đ N VI C PHÁT TRI N B N - Khoa h c và công ngh V NG NÔNG NGHI P Nh ng d ng thành t u khoa h c và công ngh ñã làm cho chi 1.3.1. Đi u ki n t nhiên phí v lao ñ ng, v n, tài nguyên trên m t ñơn v s n ph m gi m Đi u ki n t nhiên có nh hư ng l n ñ n phát tri n b n v ng nông xu ng, hay nói cách khác hi u qu s d ng các y u t này tăng lên. nghi p. Đi u ki n t nhiên như: v trí ñ a lý, khí h u, th i ti t, ñ a hình… 1.4. KINH NGHI M V PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P 1.3.2. Đi u ki n xã h i Chương 2 - Chính sách qu n lý TH C TR NG PHÁT TRI N NÔNG NGHI P Các chính sách v phát tri n nông nghi p có nh hư ng to l n B N V NG HUY N NÚI THÀNH TH I GIAN QUA ñ n s phát tri n b n v ng, bao g m: chính sách ñ t ñai và thu s 2.1. TÌNH HÌNH CƠ B N C A HUY N NH HƯ NG Đ N d ng ñ t; chính sách tín d ng và lãi su t tín d ng; chính sách khuy n VI C PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P nông; các chính sách v khoa h c công ngh ; chính sách h tr lao 2.1.1. Đ c ñi m t nhiên ñ ng … góp ph n thúc ñ y s n xu t nông nghi p phát tri n. - Thu n l i: di n tích ñ t nông nghi p chi m t l cao; v trí - Truy n th ng văn hóa ñ a lý, ñ a hình thu n l i; h th ng sông ngòi dày ñ c cung c p lư ng S c m nh c a các giá tr truy n th ng, c a ñ o lý dân t c ñ nư c d i dào cho s n xu t nông nghi p; n m trong vùng có khí h u h n ch xu hư ng sùng bái l i ích v t ch t, sùng bái ti n t , nghĩa là nhi t ñ i gió mùa, mang tính ch t c n xích ñ o là ñi u ki n thu n l i cho vi c sinh trư ng và phát tri n quanh năm c a ñ ng th c v t. h n ch xu hư ng hàng hóa và ñ ng ti n “xu t hi n v i tính cách là - Khó khăn: Vào mùa khô thư ng b nhi m m n, trong mùa mưa, lư ng có kh năng xuyên t c b n ch t con ngư i cũng như nh ng ñ m thư ng cao nên d gây b nh t t cho gia súc và gây m th p trong m i liên h khác” d n t i suy thoái xã h i. chu ng tr i. H ng năm thư ng xu t hi n t 8 ñ n 10 cơn bão thư ng xu t 1.3.3. Đi u ki n kinh t hi n t tháng 8 ñ n tháng 11 k t h p v i mưa l n gây ra lũ l t. - Ngu n nhân l c 2.1.2. Đ c ñi m xã h i Dù có ñi u ki n t nhiên t t, máy móc k thu t hi n ñ i nhưng không có nh ng con ngư i có trình ñ , có ñ kh năng khai thác các ngu n l c ñó
11 12 Huy n Núi Thành ngu n lao ñ ng dào, truy n th ng s n xu t B ng 2.2: Cơ c u giá tr s n xu t ngành nông nghi p giai ño n 2005 – 2010 (theo giá c ñ nh 1994) nông nghi p là chính nên nông dân ñã tích lũy ñư c khá nhi u kinh ĐVT: % nghi m trong s n xu t nông nghi p ñây cũng là l i th to l n. Năm 2.1.3. Đ c ñi m kinh t 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Ngành Kinh t ñ t t c ñ phát tri n giá tr s n xu t các ngành kinh t huy n Núi Thành trung bình giai ño n 2005 - 2010 khá cao là Toàn ngành 100 100 100 100 100 100 123,14%. Cơ c u kinh t huy n Núi Thành ñang chuy n d ch theo Tr ng tr t 72,30 72,67 73,55 63,32 64,76 63,88 hư ng ngày càng gi m t l giá tr s n xu t nông nghi p, tăng t l Chăn nuôi 27,70 27,33 26,45 36,68 35,24 36,12 công nghi p và d ch v . Đi u này ñư c th hi n trong b ng 2.1. Ngu n: Niên Giám Th ng Kê Huy n Núi Thành B ng 2.1: Giá tr s n xu t các ngành kinh t trên ñ a bàn huy n Qua b ng 2.2 cho th y, t tr ng giá tr s n xu t ngành chăn Núi Thành (theo giá c ñ nh 1994) nuôi v n còn th p trong cơ c u ngành nông nghi p, bình quân giai ĐVT: T ñ ng ño n 2005 - 2010 ch chi m 31,59%, trong khi giá tr s n xu t ngành Năm T c ñ PTBQ 2005 2006 2007 2008 2009 2010 tr ng tr t v n còn chi m t l r t l n là 68,41%. Ngành (%) c. S d ng hi u qu ngu n l c Toàn huy n 938 1.082 1.292 1.636 2.049 2.656 123,14 - Tình hình s d ng ñ t nông nghi p Nông - lâm – th y s n 345 366 392 425 501 595 111,49 Tình hình khai thác, s d ng ñ t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Công nghi p – XD 417 511 660 953 1.225 1.531 129,74 Núi Thành ñư c th hi n trong b ng 2.3. D ch v 167 204 240 258 323 530 125,95 B ng 2.3: Di n tích ñ t theo m c ñích s d ng qua các năm ĐVT: ha Ngu n: Niên Giám Th ng Kê Huy n Núi Thành Năm 2.2. TH C TR NG PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Lo i ñ t HUY N NÚI THÀNH TH I GIAN QUA T ng di n tích ñ t t nhiên 53.302,69 53.302,69 53.396,07 53.396,07 53.396,07 53.396,07 2.2.1. Th c tr ng phát tri n v kinh t Đ t nông–lâm–th y s n 35.143,52 34.970,06 34.917,28 34.809,38 34.729,31 34.625,13 a. Tăng trư ng v quy mô các cơ s s n xu t S lư ng h s n xu t nông nghi p ngày càng gi m, t c ñ phát + Nông nghi p 12.149 12.129 12.013 12.784 13.207 13.134 tri n bình quân hàng năm c a h s n xu t nông nghi p là 99,03%. Đ t phi nông nghi p 10.760,16 10.993,84 11.165,7 11.307,84 11.496,52 11.680,47 b. S chuy n d ch cơ c u kinh t Đ t chưa s d ng 7.399,01 7.338,79 7.313,09 7.278,85 7.170,24 7.090,47 S chuy n d ch cơ c u kinh t ngành nông nghi p giai ño n Ngu n: Niên Giám Th ng Kê Huy n Núi Thành 2005 - 2010 theo hư ng tích c c ñư c th hi n trong b ng 2.2.
13 14 Qua b ng 2.3 cho th y t tr ng di n tích ñ t nông nghi p cao, thu nh p cao hơn ñ c i thi n cu c s ng. T tr ng lao ñ ng chưa qua ñào bình quân giai ño n 2005 - 2010 chi m 23,55%. Nhưng tình tr ng ñ t t o còn quá cao, bình quân giai ño n 2005 – 2010 chi m 89,72%. s n xu t nông nghi p t i huy n Núi Thành b chia c t lô, th a quá manh - Tình hình s d ng v n mún nh l , năm 2009 s th a bình quân/ 1 h là 7,4 th a/ h , m i th a * Tình hình s d ng v n t ngân sách: vi c chi ngân sách chưa h p lý, chi l i cách xa nhau khó khăn cho vi c chăm sóc, di n tích cao nh t cho m t cho ñ u tư phát tri n t o ra cơ s v t ch t góp ph n thúc ñ y tăng trư ng kinh t 2 th a ru ng kh ng 750m t c 1,5 sào, gây khó khăn cho vi c áp d ng cơ th p, t l chi ñ u tư phát tri n so v i t ng chi ngân sách ch chi m 16,31%. gi i hóa trong s n xu t nông nghi p t khâu làm ñ t ñ n khâu thu ho ch. * Tình hình s d ng v n t các d án: góp ph n ñem l i nh ng hi u - Tình hình s d ng lao ñ ng qu to l n ñ i v i nông dân huy n Núi Thành, nh t là ñã gi i quy t khó Lao ñ ng c a ngành nông nghi p huy n Núi Thành r t d i dào khăn cho nông dân nghèo ñang r t thi u v n có ñi u ki n thoát nghèo. nhưng ch t lư ng lao ñ ng còn r t th p. S lư ng lao ñ ng và trình * Tình hình s d ng v n tín d ng qua h th ng ngân hàng: ñ lao ñ ng trong ngành nông nghi p ñư c th hi n trong b ng 2.4. Ngu n v n cho vay ñ phát tri n s n xu t nông nghi p còn quá ít, B ng 2.4: Trình ñ lao ñ ng ngành nông nghi p bình quân t l cho vay v n ñ s n xu t nông nghi p so v i t ng s ĐVT: Ngư i v n ngân hàng cho vay giai ño n 2005 – 2010 là 5,85%. Năm d. Gia tăng k t qu và hi u qu kinh t 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Ch tiêu Nông nghi p huy n ñã cung c p m t kh i lư ng ñáng k v lương th c, T ng s lao ñ ng 37.717 37.996 37.559 35.982 35.397 34.582 th c ph m cho nhu c u tiêu dùng xã h i mang l i m t lư ng giá tr s n xu t l n Chưa qua ñào t o 34.330 34.430 33.897 32.265 31.539 30.311 cho ngành nông nghi p nh ng năm qua, ñư c th hi n trong b ng 2.5. Trình ñ sơ c p 1.169 1.254 1.296 1.306 1.345 1.349 B ng 2.5: Giá tr s n xu t ngành nông nghi p huy n Núi Thành Trình ñ trung c p 1.245 1.292 1.315 1.331 1.345 1.366 giai ño n 2005 – 2010 (theo giá c ñ nh 1994) Trình ñ cao ñ ng 641 684 714 720 743 865 ĐVT: T ñ ng Trình ñ ĐH tr lên 332 336 338 360 425 692 Năm 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Ngu n: Niên Giám Th ng Kê Huy n Núi Thành Ngành Qua b ng 2.4 cho th y, lao ñ ng trong ngành nông nghi p gi m T ng s 106,14 111,49 118,73 119,20 127,33 140,26 nhanh chóng, năm 2005 là 37.717 ngư i, năm 2010 ch còn 34.582 ngư i. Tr ng tr t 76,74 81,03 87,33 75,48 82,46 89,59 Nguyên nhân, là do thu nh p th p không n ñ nh nên s lao ñ ng trong Chăn nuôi 29,40 30,47 31,40 43,72 44,87 50,67 ngành nông nghi p có xu hư ng chuy n sang nh ng ngành ngh có m c Ngu n: Niên Giám Th ng Kê Huy n Núi Thành
15 16 Qua b ng 2.5 cho th y giá tr s n xu t nông nghi p huy n Núi 2.2.2. Th c tr ng phát tri n v xã h i Thành ngày càng tăng, t c ñ phát tri n bình quân v giá tr s n xu t a. Gi i quy t công ăn vi c làm ngành nông nghi p huy n Núi Thành giai ño n 2005 – 2010 là 104.75%. S lư ng lao ñ ng trong ngành nông nghi p ngày càng gi m, H u như s n lư ng cây tr ng ñ u tăng qua các năm, tăng nhanh t c ñ phát tri n bình quân v s lư ng lao ñ ng trong ngành nông nghi p giai ño n 2005 – 2010 là 98,28%. M c dù, t tr ng lao ñ ng nh t là cây s n và mè; t c ñ phát tri n bình quân v s n lư ng cây trong ngành nông nghi p ngày càng gi m nhưng bình quân t tr ng s n giai ño n 2005 – 2010 là 115,09%; t c ñ phát tri n bình quân v lao ñ ng trong ngành nông nghi p giai ño n 2005 – 2010 r t cao s n lư ng cây mè giai ño n 2005 – 2010 là 113,37%. chi m 51,20% so v i t ng s lao ñ ng ho t ñ ng trong các ngành Đàn bò, ñàn l n, ñàn gia c m ñ u tăng tuy nhiên ñàn trâu ngày kinh t c a huy n Núi Thành. càng gi m v s lư ng, v i t c ñ phát tri n bình quân giai ño n 2005 – b. Th c hi n công b ng xã h i 2010 là 98,59%, nguyên nhân nhu c u th t trâu trên th trư ng. -V yt Hi u qu s n xu t trên nông nghi p m t ha ñ t giai ño n 2005 S lư ng cơ s khám ch a b nh ngày càng tăng, năm 2005 có 16 – 2010 tăng. Hi u qu kinh t trong s n xu t nông nghi p huy n Núi cơ s , năm 2010 là 18 cơ s . Ch t lư ng ph c v tăng, t c ñ phát tri n v Thành ñư c th hi n trong b ng 2.6. s giư ng b nh trên v n dân là 112,12%, s lư ng bác sĩ trên v n dân bình B ng 2.6: Hi u qu kinh t c a ngành s n xu t nông nghi p huy n Núi Thành quân hàng năm tăng 19,42. T l suy dinh dư ng tr em và t l tr em (theo giá c ñ nh 1994) ch t dư i 5 tu i gi m rõ nét qua các năm. Nhìn chung m c ñ tho mãn Ch tiêu Di n tích Giá tr s n xu t Giá tr s n xu t/DT các d ch v y t chăm sóc s c kh e nhân dân huy n Núi Thành nh ng Năm (ha) (tri u ñ ng) (tri u ñ ng/ ha) năm qua tăng c v ch t lư ng và s lư ng ph c v . 2005 12.149 106.140 8,74 2006 12.129 111.490 9,19 - V giáo d c 2007 12.013 118.730 9,88 S lư ng trư ng h c, giáo viên ngày càng tăng, cho th y m c 2008 12.784 119.200 9,32 ñ ñ u tư cho giáo d c ngày càng nhi u. Đ c bi t ch t lư ng giáo 2009 13.207 127.330 9,64 d c ngày càng tăng thông qua các ch tiêu t l giáo d c ti u h c ñ i 2010 13.134 140.260 10,68 v i tr em, t l ngư i trư ng thành ñ t m c giáo d c THCS, t l Ngu n: Niên Giám Th ng Kê Huy n Núi Thành bi t ch c a ngư i trư ng thành qua các năm tăng. Qua b ng 2.6 cho th y, t c ñ phát tri n bình quân v giá tr c. Tăng thu nh p và góp ph n xóa ñói, gi m nghèo s n xu t/ 1 ñơn v di n tích giai ño n này là 104,10%, bình quân Thu nh p bình quân ñ u ngư i c a huy n Núi Thành tăng r t hàng năm tăng 4,1%, năm 2005 giá tr s n xu t/ 1 ñơn v di n tích là nhanh năm 2010 tăng g p 2,16 l n so v i năm 2005. 8,74 tri u/ ha, năm 2010 là 10,68 tri u/ha, tăng 1,94 tri u/ ha.
17 18 T l h nghèo t i huy n Núi Thành ngày càng gi m, s h nghèo 2.3. NGUYÊN NHÂN C A TH C TR NG PHÁT TRI N THI U năm 2005 là 9.598 h , năm 2010 là 5.448 h do s phát tri n c a ngành B N V NG NÔNG NGHI P HUY N NÚI THÀNH nông nghi p giúp gi i quy t công ăn vi c làm tăng thu nh p. Do ñi u ki n t nhiên, thư ng xuyên ñ i m t v i thiên tai, bão l t, d ch 2.2.3. Th c tr ng phát tri n v môi trư ng b nh trên ñàn gia súc, gia c m và sâu b nh h i lúa và các lo i cây tr ng. a. B o v ñ t Đ t nông nghi p ñang s d ng b chia c t thành nhi u th a M t s khu v c canh tác rau c a huy n Núi Thành có ñ chua nh , khó khăn trong vi c qu n lý và s d ng có hi u qu . vư t m c cho phép v i ñ pH > pH ñ t ñ i ch ng và có xu hư ng Ch t lư ng ngu n lao ñ ng th p t l lao ñ ng chưa qua ñào ki m (l n hơn 6,5). Nguyên nhân do nông dân s d ng vôi bón lót t o chi m tuy t ñ i ña s , ch t lư ng ngu n lao ñ ng th p, trình ñ v i li u lư ng l n v i m c ñích sát trùng ñ t. Hàm lư ng ch t h u cơ ñ i ngũ cán b cơ s v a thi u, v a y u. (OM) trong ñ t dao ñ ng t 1,74-7,72% tùy theo t ng vùng. Vi c phân b ngu n v n ngân sách ñ u tư phát tri n chưa tương Nhìn chung, ñ t nông nghi p c a huy n Núi Thành ít b ô nhi m. x ng, t l quá th p, nông dân thi u v n s n xu t nhưng ngu n v n vay b. B o v ngu n nư c t các ngân hàng thì quá h n ch , ñi u ki n vay v n không ñ … Hi n nay ngu n nư c trên ñ a bàn b ô nhi m m c nh Do trình ñ khoa h c, công ngh còn h n ch . nhưng cũng gây khó khăn cho ñ i s ng sinh ho t, s c kh e c a ngư i Ngư i dân khu v c nông thôn, mi n núi và ñ ng bào dân t c ít dân. Đ i v i ngành nông nghi p vi c gia tăng ñ m n vào mùa khô ngư i trình ñ dân trí th p; khó có ñi u ki n, cơ h i ñ ti p c n v i t i các con sông gây khó khăn cho vi c tư i tiêu. khoa h c công ngh , v i các d ch v y t , giáo d c. c. B o v môi trư ng sinh thái S h nghèo (theo tiêu chí m i) t p trung ch y u khu v c nông Ch t lư ng môi trư ng không khí t i huy n Núi Thành chưa có thôn, nh t là trung du, mi n núi do lư i lao ñ ng và không t ch s n xu t. d u hi u ô nhi m. K t qu quan tr c môi trư ng c a phòng tài Nh n th c c a ngư i dân v v sinh môi trư ng, an toàn d ch nguyên môi trư ng cho th y n ng ñ khí th i, ti ng n, b i lơ l ng b nh, an toàn môi trư ng, v hi u qu kinh t lâu dài còn th p. n m ñ u n m trong gi i h n cho phép c a QCVN 05: 2009/BTNMT Nông dân còn thi u ý th c b o v c ng ñ ng. Thi u s h p tác – ch t lư ng môi trư ng không khí xung quanh. liên k t gi a các h nông dân trong c ng ñ ng, trong ñó các ch h s n M t s v n ñ b c xúc v môi trư ng hi n nay liên quan tr c ti p xu t nông nghi p không t giác trong vi c ngăn ch n ngu n b nh. t i s n xu t nông nghi p, ñó là tình tr ng tài nguyên r ng b xu ng c p; Vi c l m d ng dùng thu c b o v th c v t và bón phân quá ña d ng sinh h c b suy gi m, gây ra tình tr ng xói mòn ñ t. li u s có tác h i không nh ñ i v i cây tr ng như: gây ng ñ c cho cây tr ng, nh hư ng x u ñ n các quá trình sinh trư ng, gi m t l
19 20 n y m m c a h t gi ng… và tác ñ ng x u ñ n s c kh e con ngư i, Th tư, quá trình phát tri n ph i ñáp ng m t cách công b ng nhu c u môi trư ng ñ t canh tác, môi trư ng nư c, môi trư ng không khí... c a th h hi n t i và không gây tr ng i v i cu c s ng th h tương lai. Vi c nâng cao ý th c v v n ñ b o v môi trư ng trong nông nghi p Th năm, phát tri n b n v ng nông nghi p là s nghi p c a toàn còn r t m i m ñ i v i ngư i nông dân, trong khi các ngành ch c năng Đ ng, các c p chính quy n các b ngành ñ a phương, c a các cơ quan danh chưa th c s quan tâm ñúng m c v qu n lý môi trư ng trong lĩnh v c này. nghi p c a ñoàn th xã h i, các c ng ñ ng dân cư và m i ngư i dân. Chương 3 Th sáu, k t h p ch t ch gi a phát tri n kinh t , phát tri n xã h i M TS GI I PHÁP NH M PHÁT TRI N và b o v môi trư ng g n v i b o ñ m qu c phòng, tr t t an toàn xã h i. B N V NG NÔNG NGHI P HUY N NÚI THÀNH 3.2. CÁC GI I PHÁP C TH Đ PHÁT TRI N B N V NG TH I GIAN T I NÔNG NGHI P HUY N NÚI THÀNH 3.1. CƠ S CHO VI C XÂY D NG CÁC GI I PHÁP 3.2.1. Gi i pháp v phát tri n kinh t 3.1.1. Xu t phát t s bi n ñ ng các y u t môi trư ng - Ti n hành quy ho ch và l p k ho ch s d ng ñ t Ch t lư ng môi trư ng bi u hi n s xu ng c p mang tính c c T ng ki m kê ñánh giá l i hi n tr ng s d ng ñ t ñai nh m có b như ô nhi m ngu n nư c, ô nhi m ñ t, ô nhi m không khí. Ô bi n pháp thu h i ñ t b hoang, không s d ng b sung cho qu ñ t nhi m môi trư ng ñã tác ñ ng x u t i s c kh e c ng ñ ng, s n xu t ph c v s n xu t nông nghi p. nông nghi p, gây ra nh ng thi t h i không nh v kinh t và nh K ho ch s d ng ñ t ph i ñư c xây d ng linh ho t, phù h p hư ng t i các h sinh thái. v i thay ñ i c a ñi u ki n khách quan. 3.1.2. Xu t phát t ti m l c nông nghi p huy n Núi Thành Di n tích ñ t ñang ñư c s d ng vào s n xu t nông nghi p, Phát tri n nông nghi p b n v ng, v i th m nh s n có v v trí, lâm nghi p, nuôi tr ng th y s n và các ho t ñ ng kinh t khác c n ñi u ki n t nhiên thu n l i, ngu n lao ñ ng còn d i dào và trình ñ ph i ñư c rà soát, xem xét, ñánh giá v hi u qu s d ng hàng năm. k thu t ñang ñư c nâng cao. Trên cơ s ñó ñ ra nh ng bi n pháp nh m: 3.1.3. Quan ñi m phát tri n b n v ng nông nghi p huy n Núi Thành + Đi u ch nh các ho t ñ ng s d ng ñ t kém hi u qu sang các ho t Th nh t, con ngư i là trung tâm c a phát tri n b n v ng nông nghi p. ñ ng s d ng có hi u qu hơn theo yêu c u c a phát tri n kinh t t o vi c làm. Th hai, coi phát tri n kinh t là nhi m v trung tâm c a giai ño n + G n vi c s d ng ñ t v i b o v ngu n l i t nhiên trong lòng ñ t như phát tri n s p t i. ngu n nư c ng m, khoáng s n… và các vi sinh v t t nhiên dư i m t nư c Th ba, b o v và c i thi n ch t lư ng môi trư ng ph i ñư c coi là - Đ y m nh chương trình “d n ñi n, ñ i th a”ñ s d ng hi u m t yêu t không th tách r i c a quá trình phát tri n. qu ngu n l c ñ t ñai
21 22 Nhanh chóng ñi u tra xác ñ nh ñ manh mún c a ru ng ñ t ñ Các h nông dân nên chuy n v n ti t ki m, tích lu ti n m t có k ho ch t ch c cho nông dân ti p t c d n ñi n ñ i th a theo sang ñ u tư các lĩnh v c mà phù h p v i ñi u ki n s n xu t c a ñ a nguyên t c trao ñ i t nguy n gi a nông dân v i nhau. phương và ñ t hi u qu cao. Chính quy n là ngư i ñ ng ra v n ñ ng và giám sát vi c Khuy n khích các cơ s s n xu t huy ñ ng v n trong gia ñình, thương lư ng tho thu n gi a nh ng h nông dân v i nhau. b n bè ngư i thân ñ ñ u tư phát tri n tư ngu n n i l c. Ph i chu n b ñ y ñ tài li u v b n ñ t ng khu ñ t, th a - Nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c ru ng, các thông tin v di n tích năng su t, s n lư ng, thu su t c a M r ng các lo i hình ñào t o, ñào t o t i ch , g i ñi ñào t o các năm trư c ñ i v i t ng lo i ñ t t ng cánh ñ ng, th a ru ng ñ t i các cơ s s n xu t l n, ñ t bi t quan tâm nhi u hơn ñ i v i lao ngư i dân làm c s thương lư ng trao ñ i. ñ ng tay ngh k thu t cho ngư i lao ñ ng. K t h p ch t ch ñào t o Đ thu n l i cho công vi c này, nên chia ñ t thành 2 – 3 lo i ngh và gi i thi u vi c làm, ñ m b o ñ i b ph n lao ñ ng qua ñào ñ ng th i ph i v n ñ ng ñư c t t c các gia ñình có ru ng ñ t li n k t o ñư c b trí làm vi c ñúng ngành ngh . trên các cánh ñ ng cùng tham gia. + Đ i v i ngư i lao ñ ng: - Tăng cư ng các ngu n v n cho nông nghi p Đ u tư nâng c p các cơ s ñào t o ngh , khuy n khích các + T ngân sách: thành ph n kinh t tham gia ñào t o ngh nh t là khu v c nông Th i gian t i t nh c n quy ho ch, m r ng và l p các d án thôn; ph n ñ u ñ n năm 2015 có trên 50% và ñ n 2020 ñ t trên 70% phát tri n s n xu t, các mô hình kinh t ñ t ñó thu hút ñư c ngu n lao ñ ng trong nông nghi p ñư c ñào t o ngh , nâng cao t l ñào t o v n t ngân sách, cùng v i vi c tăng ngân sách nhà nư c, t nh c n ngh dài h n cho lao ñ ng trong nông nghi p - nông thôn. có chính sách h tr m t cách h p lý cho huy n ñ phát tri n kinh t Đ y m nh ho t ñ ng khuy n nông, t p hu n, chuy n giao các nông nghi p, d án nuôi bò, các chương trình c i t o ñ t, d án kiên ti n b khoa h c - k thu t, ki n th c qu n lý; ki n th c kinh t - th c hóa kênh mương, ñư ng giao thông nông thôn... trư ng cho nông dân; xây d ng và ph bi n các mô hình s n xu t + T tín d ng: hàng hoá có hi u qu phù h p ñi u ki n th c t c a t ng vùng ñ C n ph i ñ i m i ho t ñ ng c a ngân hàng nông nghi p và phát nông dân có th làm theo ñư c. tri n nông thôn, ñ i m i các h th ng lãi su t cho vay, th i gian thu h i C n d y cho ngư i nông dân cung cách làm ăn, kinh doanh, s n xu t. v n, th t c cũng như ñi u ki n ñ vay c a các d án chương trình... C n có chính sách ưu tiên ñào t o con em ñ ng bào các dân t c + V n t có: thi u s , các con em nghèo không có ñi u ki n ñ h c t p. + Đ i v i cán b :
23 24 Th c hi n t t chính sách ñào t o, thu hút cán b khoa h c, cán T p trung chính sách, ngu n l c c th vào 10 nguyên nhân b qu n lý trong lĩnh v c nông nghi p. nghèo như: thi u v n, thi u ñ t s n xu t, thi u phương ti n, thi u lao C i ti n ñ ng b n i dung, phương pháp giáo d c ñào t o. ñ ng, ñông ngư i ăn theo, thi u vi c làm, thi u ngh , m ñau, tàn t t, Tăng cư ng n i dung và th i lư ng cho th c hành, th c t p, ti p thu già c và các nguyên nhân khác. ki n th c lý thuy t và các quy trình phương pháp ñào t o theo công C n ti p t c ñ y m nh các ho t ñ ng tuyên truy n, v n ñ ng ngh tiên ti n trên th gi i vào phương pháp ñào t o cán b công th c hi n gi m nghèo. ch c ngành nông nghi p. T p trung, t o ñi u ki n và cơ h i cho các h nghèo ti p c n - Nghiên c u và ng d ng khoa h c và công ngh vào trong ngu n l c phát tri n, hư ng th các d ch v xã h i cơ b n, vươn lên s n xu t nông nghi p thoát nghèo b n v ng các vùng khó khăn. Th nh t, t p trung nghiên c u ng d ng phát tri n công ngh - Th c hi n t t các ch ñ ñ i v i gia ñình chính sách, ngư i v i s k t h p nhi u trình ñ , nhi u quy mô, s d ng tri t ñ nh ng có công và ñ i tư ng xã h i, quan tâm ñ i s ng nhân dân thành t u công ngh hi n có, công ngh truy n th ng. Xây d ng nhà tình nghĩa và xóa nhà t m cho các ñ i tư ng Th hai, các nghiên c u lai t o gi ng cây tr ng v t nuôi c n chính sách, hoàn thành vi c xóa nhà d t nát cho các ñ i tư ng xã h i ph i phát tri n m nh và có nh ng k t qu t t ñ ph c v cho huy n. b ng vi c xây m i, nâng c p. Th ba, khuy n khích bà con nông dân cơ gi i hoá, ñi n khí - Nâng cao ch t lư ng ph c v trong lĩnh v c y t hoá, thu l i hoá ñ ng ru ng b ng cách t p trung ru ng ñ t l i ñ Ti p t c cũng c xây d ng m ng lư i y t xã ñ t chu n Qu c th c hi n t t và ñây cũng là bi n pháp ñ tri n khai áp d ng khoa h c gia, nâng cao m c ñ khám và ch a b nh, ph n ñ u gi m t l tr k thu t công ngh m t cách có quy mô r ng và ñ thu ñư c k t qu em suy dinh dư ng tr em xu ng còn 5%. Cùng v i t nh có chính chính xác hơn trong nghiên c u. sách hi u qu hơn ñ thu hút, ưu tiên ti p c n cán b có trình ñ bác Th tư, huy n c n ñ u tư t p trung nghiên c u và ñ y m nh sĩ ñ v làm vi c. chuy n giao, ng d ng khoa h c - công ngh trư c, trong và sau thu - Nâng cao ch t lư ng d y và h c trong lĩnh v c giáo d c ho ch ñ nâng cao năng su t, ch t lư ng cây tr ng, con v t nuôi và t Tăng cư ng ng d ng công ngh thông tin vào các ho t ñ ng c a ñó làm tăng giá tr c a s n ph m. nhà trư ng, nh t là công vi c gi ng d y, h c t p và qu n lý giáo d c. 3.2.2. Gi i pháp v phát tri n xã h i Xây d ng ñ i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c, ra soát - Th c hi n có hi u qu công tác gi m nghèo huy n Núi Thành s p x p l i ñ i ngũ qu n lý các trư ng h c; xây d ng l c lư ng qu n lý t n tâm, th o vi c có năng l c ñi u hành t t.
25 26 Ki m ñ nh và ñánh giá các cơ s giáo d c, t t c các ñơn v nguyên thiên nhiên, h n ch ti n t i ngăn ch n t i ña m c ñ gia trư ng h c ñ u ph i ti n hành t ñánh giá ki m ñi m ch t lư ng giáo tăng ô nhi m, suy thoái môi trư ng, b o v ña d ng sinh h c. d c c a trư ng theo ñúng hư ng d n c a B Giáo D c Và Đào T o - Gi i quy t tri t ñ vi c các xí nghi p, nhà máy th i ra môi trư ng k p th i phát hi n nh ng thi u sót, sai l ch, ch ñ o b sung và hi u (ñ t, nư c) các ch t th i chưa qua x lý gây ô nhi m môi trư ng. ch nh cho ñúng v i quy ñ nh. - Tuyên truy n, giáo d c, k t h p v i ñào t o, b i dư ng nh m Tăng cư ng cơ s v t ch t k thu t cho giáo d c, th c hi n t t nâng cao ý th c trách nhi m và trình ñ khoa h c và k thu t c a vi c t ch ngu n kinh phí ñ u tư mua s m b sung trang thi t b ngư i dân ñ i v i vi c b o v , khai thác cũng như phát tri n tài nguyên ph c v d y – h c ñ v a ñi u hòa h p lý cho các trư ng v a ưu tiên và môi trư ng. xây d ng trư ng chu n. 3.3. K T LU N VÀ KI N NGH Tăng cư ng ñ u tư, qu n lý, nâng cao năng l c hi u qu trung 3.3.1. K t lu n tâm d y ngh c p huy n. T lý lu n và t ng k t th c ti n v i nh ng k t qu ñã ñ t ñư c 3.2.3. Gi i pháp v phát tri n môi trư ng theo ñúng m c tiêu ñ ra, tác gi mong r ng lu n văn s là m t trong - Xây d ng và tri n khai các chính sách khuy n khích phát nh ng tài li u tham kh o ñ i v i Huy n y, UBND huy n và các tri n chăn nuôi "s ch", h tr xây d ng các công trình x lý ch t th i ngành chuyên môn trên ñ a bàn huy n Núi Thành cũng như ñ a chăn nuôi. phương khác trong vi c ñ ra các chi n lư c, chương trình, k ho ch - Nâng cao nh n th c v b o v môi trư ng và phát tri n b n phát tri n b n v ng nông nghi p, nh m xây d ng huy n mình tr v ng trong ngành nông nghi p. thành m t huy n phát tri n b n v ng nông nghi p, tương x ng v i - Giám sát ch t ch s d ng các hoá ch t dùng trong nông l i th và ti m năng hi n có c a mình. nghi p như phân bón, thu c b o v th c v t. 3.3.2. Ki n ngh - Đ ñ m b o cho nông nghi p phát tri n b n v ng, ñáp ng yêu V n ñ quan tr ng huy n Núi Thành ph i th c hi n ñ u tiên c u h i nh p, chúng ta c n xây d ng và th c hi n các chính sách ngăn là nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c, b i vì ngu n nhân l c có vai c m vi c khai thác quá m c các ngu n tài nguyên thiên nhiên như ñ t, trò quy t ñ nh nh t trong t t c các ho t ñ ng s n xu t; C n có các nư c, không khí, ñ m b o khai thác h p lý và phát huy th m nh. quy ñ nh c th v tiêu chu n môi trư ng ñ i v i các cơ s s n xu t, - Ti p t c hoàn thi n v chính sách ñ t ñai, tài nguyên quy ñ nh v m c phát th i, ñi u ki n phát th i c a các cơ s s n xu t nư c, khoáng s n, môi trư ng và ñưa các quy ñ nh pháp lu t này khi th i ch t th i ra môi trư ng... vào cu c s ng nh m qu n lý, s d ng có hi u qu , ti t ki m tài