Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển chăn nuôi bò thịt trên địa bàn tỉnh KonTum

Chia sẻ: Vdfv Vdfv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

316
lượt xem 80
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày các nội dung chính như: những vấn đề chung về phát triển chăn nuôi bò thịt, thực trạng phát triển chăn nuôi bò thịt trên địa bàn tỉnh KonTum, phương hướng giải pháp nhằm phát triển chăn nuôi bò thịt trên địa bàn tỉnh KonTum.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển chăn nuôi bò thịt trên địa bàn tỉnh KonTum

B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS. BÙI QUANG BÌNH HUỲNH MINH CHƯƠNG Ph n bi n 1: PGS.TS. Võ Xuân Ti n Ph n bi n 2: TS. Đ Ng c M PHÁT TRI N CHĂN NUÔI BÒ TH T TRÊN Đ A BÀN T NH KONTUM Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m lu n văn t t nghi p Th c sĩ Kinh t h p trư c Chuyên ngành : Kinh t phát tri n H i ñ ng Đ i h c Đà N ng vào ngày 27 tháng 11 Mã s : 60.31.05 năm 2011. TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u Lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng; Đà N ng - Năm 2011 - Thư vi n Trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.
3 4 M Đ U 3. Phương pháp nghiên c u Nghiên c u này s d ng m t lo t các phương pháp c th như 1. Lý do ch n ñ tài phân tích th ng kê, chi ti t hóa, so sánh, ñánh giá, t ng h p, khái T nh Kon Tum có ti m năng ñ phát tri n chăn nuôi, ñ c bi t là quát, chuyên gia… chăn nuôi bò th t. Tuy nhiên trong nh ng năm qua chăn nuôi bò ña 4. Ngu n thông tin d li u, công c phân tích chính phương ñã n y sinh ra m t s v n ñ như: ñàn bò th t v i quy mô s - S li u sơ c p: ñư c thu th p b ng phi u ñi u tra, ph ng v n. lư ng chưa tương x ng v i ti m năng, ch t lư ng c a con gi ng - Th c p: Ch y u s d ng s li u c a Niên giám th ng kê t nh chưa cao d n t i năng su t và hi u qu chăn nuôi th p; phát tri n ñàn Kon Tum t năm 2000; C ng Thông tin ñi n t t nh Kon Tum và báo bò thi u quy ho ch chi ti t; ñ i ngũ cán b k thu t và qu n lý t i cơ cáo t ng k t c a S Nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum. s c a t nh còn thi u và m ng; ngư i s n xu t - các h gia ñình và - Ý ki n c a chuyên gia. trang tr i thi u v n, thi u ki n th c v k thu t, thú y và t ch c s n - Công c chính: x lý s li u b ng Excel. xu t hàng hóa l n theo hư ng thâm canh; h th ng các ho t ñ ng 5. Đi m m i c a ñ tài d ch v ph tr trong chăn nuôi ho t ñ ng chưa hi u qu .... - V n d ng lý lu n phát tri n ngành kinh t qu c dân vào phát Đ góp ph n gi i quy t nh ng v n ñ trên, góp ph n cho s phát tri n chăn nuôi bò th t c a t nh Kon Tum v i nh ng ñ c thù c a ñ a tri n chăn nuôi bò th t c a t nh Kon Tum, tôi hình thành và ch n ñ phương mi n núi; tài nghiên c u: “Phát tri n chăn nuôi bò th t trên ñ a bàn t nh Kon - Đây là l n ñ u tiên m t nghiên c u phát tri n chăn nuôi bò Tum” làm Đ tài lu n văn t t nghi p. th t toàn di n ñư c áp d ng t nh Kon Tum; 2. M c tiêu c a ñ tài - Các gi i pháp ñư c ki n ngh d a trên tính ñ c thù c a ñ a - Làm rõ ñư c lý lu n và th c ti n phát tri n chăn nuôi bò th t ñ phương s h a h n có h u ích cho ho ch ñ nh chính sách phát tri n hình thành khung n i dung nghiên c u phát tri n chăn nuôi bò th t; chăn nuôi bò th t trên ñ a bàn t nh. - Xác ñ nh ñư c ti m năng, th m nh và các ngu n l c cho phát 6. K t c u lu n văn tri n chăn nuôi bò th t c a t nh Kon Tum; Lu n văn, ngoài ph n m ñ u, k t lu n, danh m c tài li u tham - Ch ra ñư c m t m nh, y u kém trong phát tri n bò th t c a ñ a kh o, các ph l c, k t c u g m 3 chương: phương; Chương 1. Nh ng v n ñ chung v phát tri n chăn nuôi bò th t; - Ki n ngh ñư c các gi i pháp phát tri n chăn nuôi bò th t c a Chương 2. Th c tr ng phát tri n chăn nuôi bò th t t nh Kontum; t nh th i gian t i. Chương 3. Phương hư ng và gi i pháp phát tri n chăn nuôi bò th t c a t nh Kon Tum.
5 6 CHƯƠNG 1 t ng s n lư ng th t bò mà ngành s n xu t này t o ra trong m t th i NH NG V N Đ CHUNG V PHÁT TRI N gian nh t ñ nh thư ng là t ng tr ng lư ng bò th t xu t chu ng trong CHĂN NUÔI BÒ TH T kỳ. - Nâng cao năng su t và ch t lư ng chăn nuôi bò th t 1.1. Vai trò và ñ c ñi m c a chăn nuôi bò th t Nh ng gi ng bò có năng su t th t cao v a b o ñ m hi u qu cho 1.1.1. Vai trò c a chăn nuôi bò th t ngư i chăn nuôi, ñáp ng nhu c u th t bò c a th trư ng ngày càng - Chăn nuôi bò th t ñóng góp vào gia tăng s n lư ng và chuy n cao v a làm tăng nhanh s n lư ng th t bò t o ra s phát tri n c a d ch cơ c u nông nghi p; ngành. Năng su t cao còn quy t ñ nh t i thu nh p và kh năng tái s n - Chăn nuôi bò th t ñ m b o cho n n kinh t nhi u lo i s n ph m; xu t m r ng ngành s n xu t này - Chăn nuôi bò th t giúp khai thác t i ưu các ngu n l i t nhiên; Ch t lư ng th t ph thu c vào gi ng và ñi u ki n chăn nuôi. Th t - Bò th t cung c p th t cho nhu c u c a con ngư i; bò không ch ñ m b o v hàm lư ng dinh dư ng và còn ph i ñáp ng - Cung c p phân bón cho cây tr ng; nh ng tiêu chu n kh t khe v k thu t khác. - Cung c p s c kéo cho nông nghi p và v n chuy n; - Gia tăng và nâng cao hi u qu s d ng ngu n l c - Cung c p các ph ph m gi t m cho nông nghi p và th công Huy ñ ng thêm các ngu n l c ñ tăng quy mô s n xu t ngành m ngh . chăn nuôi này như ñ u tư tăng thêm s lư ng ñàn bò, m r ng di n 1.1.2. Đ c ñi m c a chăn nuôi bò th t tích ñ ng c ñ tăng lư ng th c ăn…và nâng cao hi u qu s d ng Th nh t, ñ i tư ng tác ñ ng c a ngành chăn nuôi bò th t là các các ngu n l c trong nông nghi p ch ng h n ñ u tư c i t o gi ng cho cơ th s ng - bò th t. ñàn bò, thâm canh tr ng c trên m t ñơn v di n tích, nâng cao trình Th hai, chăn nuôi bò th t có th phát tri n tĩnh t i t p trung ñ k thu t cho ngư i chăn nuôi hay áp d ng quy trình công ngh mang tính ch t như s n xu t công nghi p hay di ñ ng phân tán mang qu n lý ñàn bò … tính ch t như s n xu t nông nghi p. - Nâng cao k t qu kinh doanh và thu nh p c a ngư i chăn nuôi Th ba, chăn nuôi bò th t là ngành s n xu t ñ ng th i cho nhi u Ngành chăn nuôi bò th t th c s phát tri n khi nó b o ñ m cho s n ph m. ngư i chăn nuôi có thu nh p và tích lũy t chăn nuôi. Chăn nuôi bò 1.2. N i dung và tiêu chí phát tri n chăn nuôi bò th t th t ph i b o ñ m t o ra vi c làm và tăng thêm thu nh p c a nh ng 1.2.1. N i dung v phát tri n chăn nuôi bò th t ngư i tham gia chăn nuôi. - Gia tăng quy mô s n lư ng chăn nuôi bò th t 1.2.2. Tiêu chí ph n ánh s phát tri n chăn nuôi bò th t Quy mô c a ngành chăn nuôi bò th t th hi n qua quy mô ñàn bò - Tăng trư ng quy mô ñàn bò - s lư ng ñàn bò. Quy mô chăn nuôi bò th t còn ñư c ph n ánh b ng + S lư ng bò th t;
7 8 + S lư ng bò th t tăng thêm hàng năm. + V i v n: - Tăng trư ng giá tr chăn nuôi bò th t . S n lư ng th t/1 ñơn v v n; Giá tr s n lư ng bò th t (GO) là toàn b giá tr c a s lư ng bò . Hay m c tăng s n lư ng th t/1 ñơn v v n. do h gia ñình và ngư i s n xu t bán ra th trư ng trong m t th i + V i ñ t ñai: kỳ nh t ñ nh (thư ng là 1 năm). . Di n tích ñ t dành cho chăn nuôi bò; . Ch tiêu s n lư ng c cho chăn nuôi/ñơn v di n tích; Giá tr s n Giá tr tr ng Giá tr s n Giá tr s n Chênh l ch lư ng th t hơi ph m chăn nuôi ph m giá tr chăn Chênh l ch . Hay gia tăng s n lư ng/s gia tăng 1 ñơn v di n tích; xu t c a giá tr chăn nuôi d chăn nuôi = tăng thêm + không qua gi t + chăn nuôi + dang nuôi d dang . Hay t ng thu nh p/1 ñơn v di n tích. trong năm th t khác + V i lao ñ ng: - M c và t c ñ tăng trư ng giá tr s n lư ng bò th t . Giá tr s n lư ng chăn nuôi bò th t/1 lao ñ ng; Tăng trư ng giá tr s n lư ng bò th t ñư c hi u là s gia tăng v . M c tăng giá tr s n lư ng chăn nuôi bò th t /1 lao ñ ng tăng quy mô giá tr s n lư ng bò th t trong m t th i kỳ nh t ñ nh và ñư c thêm. ph n ánh qua m c và t l tăng giá tr s n lư ng bò th t. - Vi c làm và thu nh p lao ñ ng M c tăng trư ng thư ng ñư c ph n ánh b ng chênh l ch quy mô + S lao ñ ng thu hút thêm hay s vi c làm m i t o ra t chăn giá tr s n lư ng bò th t th c t gi a năm nghiên c u (GTSLCNt-1) và nuôi bò th t; năm g c (GTSLCNt) theo công th c sau: + M c tăng trư ng thu nh p c a lao ñ ng chăn nuôi bò th t; M c tăng trư ng: GTSLCNt - GTSLCNt-1 + S h nghèo tham gia chăn nuôi và thoát nghèo; % Tăng trư ng : GTSLCNt - GTSLCNt-1 + Lư ng ph ph m nông nghi p ñư c khai thác cho chăn nuôi GTSLCN t-1 bò th t. -S thay ñ i t l các lo i gi ng ñàn bò 1.3. Các nhân t nh hư ng t i s phát tri n chăn nuôi bò th t + S lư ng bò lai và bò vàng; 1.3.1. Đi u ki n t nhiên + T l và s thay ñ i t l các gi ng bò cho năng su t cao. - Khí h u - Đo lư ng năng su t th t trong chăn nuôi bò th t - Đ t ñai và ngu n nư c + Tr ng lư ng và s gia tăng tr ng lư ng bò hơi xu t chu ng 1.3.2. S phát tri n c a n n kinh t và nông nghi p c a m t con cho m t chu kỳ chăn nuôi; Khi n n kinh t phát tri n nhu c u th t tăng lên do thu nh p c a + Kh i lư ng th t c a m t con cho m t chu kỳ chăn nuôi; dân cư cao hơn, th trư ng ñ u ra cho s n ph m th t ñư c m r ng; + T l th t x . chăn nuôi bò th t phát tri n khi s n ph m c a chăn nuôi s tr thành - Huy ñ ng và hi u qu s d ng ngu n l c ñ u vào cho ngành công nghi p ch bi n này; kh năng tích lũy cũng
9 10 cao hơn và do v y mà n n kinh t có kh năng cung c p v n cho phát cung trên th trư ng và thư ng không ñ m b o ch t lư ng. Kinh tri n chăn nuôi bò th t. nghi m c a nh ng ñ a phương có ñàn bò lai phát tri n ñ u ñã có h Chính s phát tri n c a nông nghi p trong ñó có ngành tr ng tr t th ng cung c p gi ng bò lai và ngân hàng tinh trùng ñ nhân gi ng. s b o ñ m cho s phát tri n c a ngành chăn nuôi ñ c bi t là chăn Th c ăn cho bò không ch nh hư ng t i duy trì ñàn bò mà còn nuôi bò th t, khi chính ngành tr ng tr t b o ñ m cung c p ngu n th c nh hư ng t i năng su t th t và ch t lư ng th t. Ngu n cung c p th c ăn không nh cho ngành chăn nuôi t chính ph m và ph ph m trong ăn ph thu c vào ñi u ki n phát tri n chăn nuôi theo hình th c nào s n xu t tr ng tr t. như thâm canh hay bán thâm canh. Có hai ngu n chính là ngu n t t 1.3.3. Chính sách phát tri n chăn nuôi bò th t nhiên và ngu n th c ăn ch bi n. Chính sách phát tri n chăn nuôi bò th t c a ñ a phương là t ng 1.3.5. H th ng tiêu th s n ph m th các bi n pháp c a ch th s d ng ñ tác ñ ng vào quy mô s n H th ng tiêu th s n ph m m t m t b o ñ m cho hi u qu kinh lư ng và năng su t chăn nuôi bò th t c a ñ a phương thông qua qu n doanh khi duy trì ñư c m c giá c phù h p có l i nhu n ñ bù ñ p lý ñi u ch nh quy ho ch phát tri n, các quy ñ nh s d ng ñ t nông chi phí ñ u tư khá cao khi ngư i chăn nuôi không ph i t n kém tìm nghi p cho chăn nuôi, h tr tài chính và thu , c i cách th t c hành ki m khách hàng hay v n chuy n tiêu th . Ngoài ra vi c tiêu th s n chính, hoàn thi n cơ s h t ng ph c v cho chăn nuôi bò th t. ph m thông su t s b o ñ m chu kỳ kinh doanh chăn nuôi giúp gi m Trong các chính sách phát tri n chăn nuôi thì quy ho ch gi vai thi u chi phí khi ph i kéo dài chu kỳ chăn nuôi bò do ñình tr tiêu trò quy t ñ nh. Trên cơ s ñó b trí không gian cũng như kh năng th . Vi c tiêu th ñ m b o chu kỳ còn ñ m b o ñư c ch t lư ng c a huy ñ ng ngu n l c cho phát tri n ngành chăn nuôi này. Nhưng Quy th t bò. ho ch ñòi h i ph i có các chính sách khác ñ ng b m i ñ m b o phát 1.3.6. Kh năng c a h th ng cung c p d ch v k thu t và thú y tri n cho ngành, ngoài chính sách ñ t ñai thì chính sách v n, chính Các ho t ñ ng d ch v bao g m d ch v b o v v t nuôi cây sách ñào t o nhân l c, chính sách khuy n nông, thú y… cũng r t tr ng, d ch v k thu t và khuy n nông, d ch v cung ng ñ u quan tr ng. vào…Các ho t ñ ng d ch v m t m t b o ñ m cho các y u t s n 1.3.4. Ngu n cung c p gi ng và th c ăn cho bò th t xu t ñư c huy ñ ng vào s n xu t tr ng tr t và chăn nuôi ñư c k t Hi n nay t l ñàn bò lai c a Vi t Nam m i ch ñ t kho ng 30% h p t t nh t và hi u qu hơn, m t khác chính các ho t ñ ng d ch v còn l i 70% là gi ng bò vàng ñ a phương (d nuôi, thành th c s m, này còn giúp cho các ho t ñ ng tr ng tr t và chăn nuôi có th thích m n ñ …. song t m vóc nh , sinh trư ng ch m, năng su t th t th p, ng v i s kh c nhi t c a th i ti t khí h u cũng như gi m thi u r i ro t l th t x ch ñ t 43-44%). Hi n nay, ngu n cung c p gi ng và d ch do chúng mang l i. v lai gi ng c a Chương trình c i t o gi ng bò ñ a phương c a Trung ương ñã k t thúc, do ñó ngư i nông dân v n ph i d a vào ngu n
11 12 1.3.7. Các nhân t khác như: Thu nh p ngư i tiêu dùng, m t ñ dân CHƯƠNG 2 s , khu v c dân cư thành th , nông thôn, th hi u và t p quán ngư i TH C TR NG PHÁT TRI N CHĂN NUÔI BÒ TH T tiêu dùng v s n ph m ñư c ch bi n t bò th t... TRÊN Đ A BÀN T NH KON TUM 1.4. Cơ h i và thách th c phát tri n chăn nuôi bò th t Vi t Nam 1.4.1. Cơ h i phát tri n chăn nuôi bò th t 2.1. Tình hình phát tri n chăn nuôi bò th t t nh Kon Tum - Nhu c u tiêu th th t bò trong nư c tăng; 2.1.1. Tình hình gia tăng quy mô và cơ c u ñàn bò th t - T l th t bò c a ta còn th p so v i các nư c trong khu v c; - S n lư ng ph ph m nông công nghi p c a nư c ta l n; - Chăn nuôi bò th t phù h p v i t t c các vùng sinh thái; 1.4.2. Các thách th c ñ i v i chăn nuôi bò th t: C nh tranh qu c t m t cách kh c li t v ch t lư ng, giá c , an toàn v sinh th c ph m và th trư ng v i th t bò, th t gia súc và các lo i nông s n t các nư c trong khu v c và th gi i khi gia nh p Hình 2.1 S lư ng ñàn bò và các gia súc khác t nh Kon Tum WTO . 1.5. Kinh nghi m phát tri n chăn nuôi bò th t c a m t s ñ a phương Hình 2.1 cho th y s lư ng ñàn bò Kon Tum tăng không 1.5.1. Kinh nghi m c a t nh Ngh An nhi u, trung bình t 2005 t i 2010 ch kho ng 2,4% năm, t 67,43 1.5.2. Kinh nghi m c a t nh Qu ng Nam ngàn con năm 2005 tăng lên 82,25 ngàn con năm 2007 và gi m d n 1.5.3. Bài h c rút ra cho t nh Kon Tum còn 76,6 ngàn con năm 2010. T l gi ng bò vàng ñ a phương (bò cóc) chi m 75%, bò lai M t là, ñ a phương ph i xác ñ nh phát tri n ngành chăn nuôi bò chi m kho ng 25%. T l ñàn bò ph c v cày kéo trong s n xu t th t là con ñư ng ñ chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p nông thôn, t ñó có chính sách và bi n pháp khuy n khích phát tri n; chi m kho ng 15% , còn l i là bò th t . Chăn nuôi bò Kon Tum ch y u t p trung 4 ñ a phương là Hai là, ph i gi i quy t v n ñ gi ng mà theo kinh nghi m ch thành ph Kon Tum, Đ kGlei, Đ k Hà, Sa Th y (chi m t i hơn 64% y u là c i t o gi ng bò ñ a phương b ng lai t o; Ba là, coi tr ng k thu t chăn nuôi, chuy n giao k thu t chăn t ng ñàn bò năm 2009). 2.1.2. Tình hình ch t lư ng ñàn bò c a t nh nuôi cho ngư i chăn nuôi qua vi c ñ y m nh công tác khuy n nông; Gi ng bò vàng ñ a phương (bò cóc) chi m 75%; ñây là gi ng bò B n là, l a ch n mô hình t ch c phát tri n chăn nuôi phù h p; Năm là, gi i quy t v n ñ v n vay cho ngư i chăn nuôi. thích nghi t t v i ñi u ki n chăn nuôi c a t nh, nhưng có t m vóc bé
13 14 và t c ñ tăng tr ng ch m, có t l th t x th p kho ng 43-44% so v i 2.2. Các y u t nh hư ng t i s phát tri n chăn nuôi bò th t tr ng lư ng s ng. T l bò lai m i chi m kho ng 25%. Vi c tăng t 2.2.1. Đi u ki n t nhiên l bò lai s góp ph n tăng s n lư ng năng su t bò th t t nh. V trí ñ a lý: Kon Tum là t nh mi n núi có di n tích t nhiên 2.1.3. Tình hình kinh doanh c a ngư i chăn nuôi 9.676,5 km2, phía B c giáp t nh Qu ng Nam (142km); phía Nam S li u ñi u tra chăn nuôi bò th t (132h ) cho th y: giáp t nh Gia Lai (203km), phía Đông giáp Qu ng Ngãi (74km), phía - Chăn nuôi bò th t v n còn quy mô nh (ch y u t 3 ñ n 20 Tây giáp hai nư c Lào và Campuchia (dài 280,7km). con), mu n phát tri n ph i m r ng s n xu t ngay t ng h s n xu t Đ a hình: Đ a hình c a t nh Kon Tum khá ña d ng: ñ i núi, cao có ñi u ki n. Quy mô lao ñ ng c a các h chăn nuôi bò th t nh (ch nguyên và vùng trũng xen k nhau. y u có t 2 ñ n 4 ngư i), v i quy mô này dư ng như các h chăn Khí h u: Nhi t ñ trung bình trong năm dao ñ ng trong kho ng nuôi chưa có nhu c u ph i thuê lao ñ ng bên ngoài nhi u. 22 - 230C, có 2 mùa rõ r t: mùa mưa và mùa khô - Tr ng lư ng xu t chu ng ch y u trong kho ng 91-125 kg. Giá Tài nguyên ñ t: có 5 nhóm ñ t chính: (1) Nhóm ñ t phù sa;(2) bán bò hơi trung bình là 93,5 ngàn ñ ng/kg, m c chi phí trung bình Nhóm ñ t xám; (3) Nhóm ñ t vàng; (4) Nhóm ñ t mùn vàng trên núi; kho ng 69 ngàn ñ ng/kg hơi, m c l i nhu n trung bình là 24,5 ngàn (5) Nhóm ñ t thung lũng. ñ ng/kg; doanh thu trung bình cho h chăn nuôi là 21,85 tri u ñ ng. Tài nguyên nư c: Ngu n nư c m t (ch y u là sông, su i b t 2.1.4. Tình hình huy ñ ng và s d ng ngu n l c cho chăn nuôi bò ngu n t phía b c và ñông b c c a t nh Kon Tum) và ngu n nư c th t: ng m. S li u ñi u tra ngư i chăn nuôi bò th t t nh Kon Tum 5 R ng và tài nguyên r ng: Di n tích ñ t lâm nghi p chi m huy n chăn nuôi bò th t l n nh t ñư c th c hi n tháng 2/2011. V 70,4% , v i nhi u lo i ñ ng th c v t phong phú. trình ñ h c v n cho th y 100% ngư i chăn nuôi bi t ñ c, bi t vi t. 2.2.2. Tình hình phát tri n kinh t và s n xu t nông nghi p c a S năm trung bình là 4,7 năm th p hơn so v i s năm trung bình c a t nh Kon Tum Vi t Nam 5,5 năm (Báo cáo Phát tri n con ngư i c a Liên h p qu c Tăng trư ng kinh t không ng ng tăng t 2005 v i t c ñ trung năm 2010). T l lao ñ ng qua ñào t o ngành ngh chuyên môn bình 14,33% năm, t l khá cao so v i m t b ng chung. Ngành nông kho ng 20%. nghi p cũng có m c tăng trư ng khá trung bình 6,65% năm. Thi u v n ñ kinh doanh chi m 67% s h . T tr ng lao ñ ng ñang làm vi c trong các ngành kinh t (năm Di n tích dành cho chăn nuôi r t th p, t ng di n tích ñ t cho 2010): Nông - lâm nghi p - th y s n: 67,1%, Công nghi p và Xây chăn nuôi c a t nh năm 2009 ch là 1.453 ha chi m 0,15% trong ñó d ng 10,1%, d ch v 22,8%. hơn 65% ñ tr ng c nuôi bò. T tr ng c a nông nghi p gi m d n t hơn 44% năm 2005 còn hơn 25% năm 2010 t c gi m 20%. T tr ng c a ngành tr ng tr t g n
15 16 80% giá tr s n xu t nông nghi p. Giá tr c a ngành chăn nuôi ch 2.2.5. H th ng tiêu th s n ph m chi m t tr ng hơn 16%. Ngành d ch v chưa ñ t t i 10%. S li u ñi u tra 132 h chăn nuôi bò th t cho th y có t i 87% s 2.2.3. Chính sách phát tri n chăn nuôi bò th t c a t nh h chăn nuôi l a ch n kênh tiêu th là tư thương, 9% t tiêu th và Tháng 12/2004, t nh Kon Tum ñã Phê duy t phương án phát kênh khác là 4% như hình dư i ñây. tri n chăn nuôi (giai ño n 2004 - 2010) trong ñó t p trung phát tri n chăn nuôi bò th t ñ ñ t m c tiêu có kho ng 140 ngàn con năm 2010 trong ñó bò lai chi m 40%. Năm 2005 t nh Kon Tum ñã ban hành Chính sách khuy n khích phát tri n chăn nuôi ñ i gia súc trên ñ a bàn t nh Kon Tum, áp d ng cho các cá nhân, h gia ñình, trang tr i, t ch c kinh t , h p tác xã, t h p tác, doanh nghi p trong và ngoài t nh có ho t ñ ng liên quan ñ n chăn nuôi ñ i gia súc (trâu, bò) trên ñ a bàn t nh Kon Tum. 2.2.4. Ngu n cung c p th c ăn cho bò th t Hình 2.20 T tr ng tiêu th th t bò theo các kênh - Ch y u d a ngu n th c ăn t nhiên. - M t ph n t tr ng c và th c ăn công nghi p; Vi c thu mua, phân ph i tiêu th bò th t trên th trư ng c a t nh - M t ph n t ph ph m nông nghi p ch y u do tư thương ti n hành v i kênh phân ph i theo ki u truy n B ng 2.4 Lư ng th c ăn t ph ph m nông nghi p th ng: ngư i s n xu t =>trung gian (thương lái) =>ngư i tiêu dùng. M c s n lư ng Di n tích cây S n lư ng 2.2.6. Kh năng c a h th ng cung c p d ch v k thu t và thú y Tên ph ph m trung bình VN tr ng ñ n năm ph ph m D ch v th tinh nhân t o: Đ tăng nhanh quy mô ñàn bò th t (t n khô/ha/năm) 2010 (ha) khô (t n) có năng su t cao, ph bi n hi n nay t nh v n th c hi n bi n pháp 1. Rơm r t lúa. 3,4 23.764 80.797,6 nh p bò ñ c gi ng và th tinh nhân t o gi a bò cái n n ñ a phương 2. Cây ngô (ñã thu b p) 3,07 8.197 25.164,79 (gi ng bò vàng), cái lai Sind v i tinh bò gi ng Sind, Brahman. 3. Dây l c 1,78 150 267 D ch v thú y và k thu t chăn nuôi: Vi c tuyên truy n, hư ng 4. Lá mía 1,5 2.000 3.000 d n k thu t v chăn nuôi và phòng ch ng d ch b nh, v sinh môi 5. Ng n lá s n 1,26 37.275 46.966,5 trư ng, t ch c tiêm v cxin phòng b nh truy n nhi m cho bò th t... 6. Dây lang 0,93 160 148,8 ch y u do các cơ quan c a Nhà nư c cung ng. T ng s 156.344,69 Ngu n: Tính toán t niêm giám Th ng kê t nh Kon Tum
17 18 CHƯƠNG 3 - Tăng cư ng phương th c chăn nuôi theo trang tr i, phương PHƯƠNG HƯ NG VÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N th c công nghi p g n v i ch bi n, gi t m t p trung; phát tri n chăn CHĂN NUÔI BÒ TH T C A T NH KON TUM nuôi theo hư ng ña d ng hóa t i các vư n ñ i; - T p trung c i t o và nâng cao ch t lư ng gi ng, áp d ng quy 3.1. Phương hư ng và m c tiêu phát tri n chăn nuôi bò th t trình chăn nuôi tiên ti n ñ phát tri n ñàn bò th t có năng su t và ch t t nh KonTum th i gian t i lư ng cao. Ti p t c ñ y m nh chương trình Sind hóa nh m c i t o 3.1.1. Phương hư ng phát tri n chăn nuôi bò th t t nh Kon Tum. ch t lư ng gi ng bò ñ tăng năng su t chăn nuôi. Nh ng căn c ñ xác ñ nh phương hư ng phát tri n chăn - H tr nâng cao ki n th c cho ngư i chăn nuôi. Gi i quy t t t nuôi bò th t giai ño n 2011 - 2015 các v n ñ v dinh dư ng và th c ăn cho chăn nuôi bò. Th nh t, theo ñ nh hư ng Chi n lư c phát tri n chăn nuôi ñ n - Tích c c m r ng th trư ng tiêu th s n ph m. Có chính sách 2015 t m nhìn 2020 c a c nư c: T ch c l i s n xu t ngành chăn h tr v v n và k thu t cho nông dân ñ phát tri n chăn nuôi bò nuôi theo hư ng chăn nuôi trang tr i, công nghi p g n v i gi t m nh m góp ph n gi i quy t vi c làm, th c hi n chương trình xóa ñói ch bi n t p trung công nghi p; t ng bư c ñưa chăn nuôi nh l vào gi m nghèo ñ a phương. chu i s n xu t th c ph m ñ m b o an toàn v sinh th c ph m, gi m 3.1.2. M c tiêu phát tri n chăn nuôi bò th t t nh Kon Tum thi u ô nhi m môi trư ng; ñáp ng ñ nhu c u m t s lo i th c ph m - Đưa t ng ñàn bò th t lên 125 ngàn con, trong ñó bò lai chi m thi t y u cho tiêu dùng trong nư c và chu n b ñi u ki n ñ xu t kh u 50 % vào năm 2015; các s n ph m chăn nuôi. Đ nh hư ng s nâng t tr ng chăn nuôi - Tăng tr ng lư ng xu t chu ng c a bò hi n nay 180 kg/con 30 trong nông nghi p ñ n 2015 ñ t 38%; tăng ñàn bò th t bình quân 4% tháng tu i lên 220-250 kg/con 30 tháng tu i vào năm 2015 v i ch t năm, ñ t kho ng 10 tri u con, trong ñó bò lai ñ t kho ng 45%. lư ng b o ñ m yêu c u c a các quy ñ nh v an toàn th c ph m; Th hai, ñ nh hư ng phát tri n kinh t - xã h i t nh Kon Tum ñ n 2020: Ti p t c chuy n d ch cơ c u trong nông nghi p theo hư ng - Gi i quy t vi c làm lao ñ ng nông thôn, t d ch v chăn nuôi bò th t như: nuôi bò, tr ng c , thu mua v n chuy n s n ph m, ch tăng t tr ng c a ngành chăn nuôi và d ch v , gi m d n t tr ng bi n th c ăn và công vi c cho ñ i ngũ cán b k thu t chăn nuôi thú tr ng tr t trong cơ c u ngành nông nghi p. y: kho ng 10.000 lao ñ ng vào năm 2015. Phương hư ng phát tri n chăn nuôi bò th t ñ a bàn t nh 3.2 Các gi i pháp phát tri n chăn nuôi bò th t t nh KonTum Kon Tum giai ño n 2011 - 2015 như sau: 3.2.1. Hoàn thi n và qu n lý quy ho ch phát tri n vùng chăn nuôi - Quy ho ch và ñ y m nh vi c th c hi n xây d ng vùng chăn Trư c m t c n rà soát, quy ho ch l i các vùng chăn nuôi bò cho nuôi, gi t m gia súc t p trung v i quy mô phù h p; khuy n khích phù h p v i ñi u ki n t nhiên, kinh t xã h i và sinh thái. Vùng quy ngư i dân và các thành ph n kinh t t p trung phát tri n chăn nuôi bò th t theo hư ng s n xu t hàng hóa.
19 20 ho ch chăn nuôi bò th t ph i ñư c b trí và phân b ñ ñ t ñư c m c V i vi c hình thành vùng quy ho ch này làm cơ s ñ nh hư ng tiêu như ñã ñ c p t i ph n 3.1.2 trên. áp d ng hình th c thâm canh cho phù h p c th : Qua phân tích v ñi u ki n t nhiên, ñ t ñai, ngu n th c ăn cho - Phát tri n chăn nuôi bò th t thâm canh cao áp d ng cho các bò th t, th trư ng tiêu th , ñưa ra nguyên t c ñ xây d ng quy ho ch huy n: Đ kGlei, huy n Đ k Tô, huy n Sa Th y và thành ph vùng phát tri n chăn nuôi bò th t t nh Kon Tum như sau: Phát tri n Kontum; quy mô nuôi thư ng xuyên t 5 - 10 con/h là phù h p. chăn nuôi bò th t t p trung theo hư ng Công nghi p hoá: t nuôi bò - Phương th c chăn nuôi bò th t bán thâm canh (k t h p chăn ñ n mua gom, ch bi n th t các ñ a bàn có ñi u ki n thu n l i ñ th v i tr ng c thâm canh, b sung th c ăn t i chu ng) nên áp d ng phát huy ti m năng lao ñ ng, ñ t ñai, khí h u và ñ xu t phương án cho các huy n vùng cao hơn như KonPlông, Kon R y. Quy mô ñàn b trí 2 vùng chăn nuôi bò th t c a t nh: vùng 1 chăn nuôi tr ng ñi m bò trung bình t 10 - 15con/h là phù h p. và vùng 2 chăn nuôi ngoài vùng tr ng ñi m như sau: - Phương th c chăn nuôi bò cái k t h p nuôi bò l y th t bán B ng 3.1 S lư ng ñàn bò trong vùng chăn nuôi t p trung thâm canh nên áp d ng cho m t s huy n vùng gi a như Đ k Tô, Tu (ĐVT: con) Mơ Rông, Ng c H i. Quy mô ñàn bò c a h trung bình 10 - 2009 2015 Chênh l ch 15con/h . T ng s 74406 125000 50594 3.2.2. Tăng quy mô và nâng cao ch t lư ng ñàn bò th t Vùng tr ng ñi m 54220 95600 41380 Mu n tăng s lư ng và ch t lư ng ñàn bò th t trên ñ a bàn t nh - Thành ph Kon Tum 22574 37800 15226 c n ph i gi i quy t t t m t s v n ñ v khoa h c k thu t như sau: - Huy n Sa Th y 8924 15500 6576 Gi i pháp v gi ng - Huy n Đ k Glei 8753 14600 5847 Đ y m nh chương trình c i t o ñàn bò c a ñ a phương thông qua - Huy n Đ k Hà 7889 14500 6611 phương pháp ph i gi ng tr c ti p v i bò ñ c gi ng lai có 75% máu - Huy n Tu Mơ Rông 6080 13200 7120 Zêbu tr lên; tuy n ch n ñư c ñàn bò cái n n ñ tiêu chu n k Ngoài vùng tr ng ñi m 20186 29400 9214 thu t ñ t o cơ s cho vi c c i t o gi ng; áp d ng phương pháp c i - Huy n Đ k Tô 6131 8000 1869 t o ñàn bò vàng ñ a phương thông qua phương pháp th tinh nhân t o bò ñ c gi ng Zêbu; ñào t o các cán b d n tinh viên cơ s , - Huy n Kon Plông 3424 9000 5576 Chăm sóc nuôi dư ng - Huy n Kon R y 5540 6400 860 Hư ng d n cho các h chăn nuôi các quy trình k thu t v chăm - Huy n Ng c H i 5091 6000 909 sóc và nuôi dư ng bò t t hơn thông qua các ho t ñ ng c th như: Xây d ng chu ng tr i ñúng k thu t h p v sinh, cách th c chăm sóc, ch ñ dinh dư ng, v béo cho bò th t...
21 22 H th ng khuy n nông 3.2.4. Gi i quy t v n ñ v n cho chăn nuôi. T ch c các khóa ñào t o ng n nh m cung c p các ki n th c cơ T nh c n t o môi trư ng thu n l i và có ch ñ ưu ñãi ñ u tư, b n v chăn nuôi cho cán b khuy n nông; t ch c các l p t p hu n, ñ ng th i t ch c các ho t ñ ng qu ng bá nh m thu hút các ngu n tư v n v k thu t cho ngư i chăn nuôi; xây d ng và nhân r ng các l c t bên ngoài ñ a phương vào phát tri n ngành chăn nuôi bò th t. mô hình trình di n chăn nuôi bò; quan tâm v n ñ ñ u tư cơ s v t Phát huy ngu n v n n i l c hi n có trong dân v i ñàn bò hi n có ch t, các thi t b k thu t cho cơ quan khuy n nông ñ t ch c t t các ñ a phương (74.406 con), thông qua bi n pháp là mua b o hi m cho ho t ñ ng nghiên c u và chuy n giao các ti n b k thu t vào s n ñàn bò, vì khi mua b o hi m thì vi c ñem th ch p cho Ngân hàng xu t; xây d ng h th ng d ch v khuy n nông r ng kh p ñ n t n các vay v n s d dàng hơn, m t khác s h n ch t i ña r i ro... cơ s thôn, làng, xã ; hình thành các "Câu l c b khuy n nuôi bò". Gi i quy t nhanh chóng các v n ñ liên quan ñ n ñ t ñai cho 3.2.3. T ch c l i s n xu t kinh doanh bò th t phát tri n chăn nuôi, vì ñ t ñai là ngu n v n l n c a các h chăn nuôi Vi c phát tri n chăn nuôi bò th t Kon Tum ph i v a h tr và trang tr i, m t khi có ñ y ñ th t c ch ng nh n quy n s d ng thúc ñ y s phát tri n kinh t h và kinh t trang tr i trong chăn nuôi ñ t, lúc ñó ngư i dân s ñ th t c pháp lý ñ th c hi n các giao d ch bò th t và t ng bư c hình thành các H p tác xã khi ñ ñi u ki n. dân s . V i h gia ñình 3.2.5. Phát tri n ngu n nhân l c T nh c n t o ñi u ki n, h tr và tháo g nh ng khó khăn, Ph i b o ñ m ñ n năm 2015, các huy n trong vùng tr ng ñi m vư ng m c v v n, con gi ng, ñ t ñai và h tr ki n th c v k thu t phát tri n chăn nuôi bò th t có Trung tâm d y ngh . Trư c m t c n và qu n lý kinh doanh m i giúp h gia ñình phát tri n chăn nuôi, ñưa ph i khai thác năng l c hi n có c a Phân hi u Đ i h c Đà N ng t i chăn nuôi bò th t lên quy mô l n theo hư ng thâm canh. Kon Tum, Trư ng Cao ñ ng Kinh t - k thu t Kon Tum theo ñ nh V i các trang tr i hư ng m r ng ngành ngh mà nông nghi p r t c n. Ngoài ra ph i T nh c n ph i gi i quy t các v n ñ ñ thúc ñ y s phát tri n c a khuy n khích xã h i hóa ñào t o ngh . các trang tr i chăn nuôi bò th t, như: v n, ñ t ñai (Quy ho ch ñ t cho Ph i có m t cơ ch chính sách phù h p trong thu hút cán b có chăn nuôi, tr ng c ; tích t ru ng ñ t, ñơn gi n hóa các th t c giao trình ñ chuyên môn k thu t làm vi c trong ngành chăn nuôi. ñ t, c p Gi y ch ng nh n trang tr i); xây d ng mô hình khu trang tr i M các l p t p hu n k thu t và chuyên môn qu n lý ñ nâng chăn nuôi bò t p trung theo quy ho ch; nâng cao ki n th c và trình cao ki n th c v k thu t và qu n lý cho ngư i chăn nuôi bò th t ñ qu n lý cho các ch trang tr i; ñưa ti n b khoa h c, công ngh 3.2.6. Gi i quy t v n ñ th c ăn cho bò th t vào s n xu t; cung c p các d ch v cho chăn nuôi; thu mua ch bi n Ngoài di n tích ñ ng c t nhiên, ti p t c m r ng di n tích tiêu th s n ph m, thông tin th trư ng xây d ng thương hi u. tr ng c theo quy ho ch;
23 24 Khai thác ngu n ph ph m nông nghi p (Như ph n 2.2.4 ñã tính Trung tâm Khuy n nông căn c vào ñi u ki n th c t c a t nh ñ toán m i năm có kho ng hơn 157 ngàn t n ch t cung c p cho bò, b o xây d ng m t chương trình khuy n nông phù h p v i trình ñ phát ñ m cho ñàn bò trên hơn 86 ngàn con hơn s lư ng bò hi n có c a tri n chăn nuôi bò c a ñ a phương. t nh). Trung tâm gi ng cây tr ng v t nuôi thu s n k t h p v i Chi c c 3.2.7. Gi i quy t v n ñ th trư ng s n ph m thú y th c hi n qu n lý vi c cung c p th c ăn cho bò, nh m ki m - Khai thác tri t ñ th trư ng tiêu th s n ph m ch bi n t bò soát vi c s d ng hoá ch t, các ch t kích thích, b o ñ m ch t lư ng th t t i ch ñ tăng s lư ng tiêu th bò th t ñư c chăn nuôi t i ñ a th t phù h p v i tiêu chu n an toàn th c ph m. Cung c p gi ng c phương; cùng k thu t xây d ng ñ ng c t p trung, ñúng tiêu chu n và phù - Tích c c tìm ki m th trư ng tiêu th bên ngoài, t i các vùng h p v i quy ho ch. lân c n, ñ c bi t là các th trư ng l n như thành ph Đà N ng, H Chí Minh… và có th cho xu t kh u (chú ý th trư ng các t nh Nam Lào, Đông - B c Thái Lan và Cam Pu Chia); - Tăng cư ng công tác nghiên c u th trư ng; - C n t o m i liên k t h p tác ch t ch gi a nhà nư c, nhà khoa h c, ngư i chăn nuôi và các ñ i tư ng bao tiêu s n ph m; - Trong tương lai c n phát tri n công nghi p ch bi n t i ch , ñó là m t gi i pháp r t quan tr ng; - Xây d ng m ng lư i cung c p thông tin th trư ng chính th ng t huy n xu ng các xã, thôn; - Ngoài ra c n ph i t ch c l i và xây d ng các ñi m gi t m t p trung theo ñúng tiêu chu n quy ñ nh . 3.2.8. Hoàn thi n h th ng d ch v k thu t chăn nuôi và thú y Chi c c Thú y và các Tr m thú y xây d ng chương trình ph bi n tuyên truy n và ki m tra giám sát vi c th c hi n nh ng quy ñ nh v công tác thú y, v sinh và b o v môi trư ng trong chăn nuôi bò mà b t bu c ph i ch p hành.
25 26 K T LU N VÀ KI N NGH - Tăng cư ng ñ u tư cho Trung tâm gi ng cây tr ng v t nuôi th y s n t nh nh m nâng cao ch t lư ng c a vi c nuôi gi ngu n gen g c, c i 1. K t lu n t o gi ng và nhân gi ng. Cùng v i các ngành s n xu t khác, ngành chăn nuôi bò th t là - Hàng năm trích m t kho n ngân sách t nh nh t ñ nh ñ h tr ngành kinh t s n xu t hàng hóa ñang ch u s chi ph i l n c a cơ ch ngư i chăn nuôi ñóng b o hi m bò th t trên cơ s v n d ng "khung" th trư ng. Chăn nuôi bò th t ch u nh hư ng b i các y u t t nhiên, chính sách quy ñ nh t i Quy t ñ nh s 315/QĐ-TTg ngày 01/03/2010 kinh t - xã h i và y u t k thu t chăn nuôi bò th t. Vi c xác ñ nh c a Th tư ng Chính ph v vi c th c hi n thí ñi m b o hi m nông ñư c các nhân t nh hư ng và ñ c ñi m kinh t k thu t trong chăn nghi p giai ño n 2011 - 2013 ñ th c hi n thí ñi m b o hi m bò th t nuôi bò th t là cơ s cho vi c tính toán quy ho ch phát tri n chăn thành ph KonTum và m t s huy n tr ng ñi m. nuôi h p lý. Phát tri n chăn nuôi bò th t c n quan tâm ñ n vi c phát - Kêu g i ñ u tư xây d ng Nhà máy ch bi n súc s n ñ góp tri n v s lư ng, ch t lư ng ñàn bò th t, ñ m b o tính hi u qu nh m ph n gi i quy t n ñ nh ñ u ra cho chăn nuôi gia súc, tăng giá tr s n nâng cao ñ i s ng sinh ho t cho ngư i chăn nuôi cũng như ñ m b o ph m, t o ñi u ki n ñ phát tri n chăn nuôi bò th t. môi trư ng sinh thái khu v c chăn nuôi Đ i v i h chăn nuôi bò th t Nuôi bò KonTum ñã có t lâu ñ i. Trong nh ng năm qua, - Tăng cư ng h c h i, ñúc rút kinh nghi m, ch ñ ng tìm ki m chăn nuôi bò ñã có nh ng ñóng góp tích c c vào phát tri n kinh t thông tin ñ nâng cao ki n th c k thu t chăn nuôi bò th t. nông nghi p nông thôn, góp ph n th c hi n quá trình chuy n ñ i cơ - Tuân th ch t ch quy trình k thu t chăn nuôi bò th t, b o ñ m c u cây tr ng v t nuôi c a ñ a phương. Tuy nhiên. Trong quá trình an toàn th c ph m và b o v môi trư ng sinh thái. phát tri n chăn nuôi bò th t hi n nay cũng còn m t s ñi m c n ph i - Quan tâm công tác tr ng c ñ ph c v chăn nuôi, chú tr ng kh c ph c, do ñó ñ ñ t ñư c m c tiêu phát tri n chăn nuôi bò th t vi c ch bi n, b o qu n và b sung th c ăn cho bò th t. t nh Kon Tum trong th i gian t i, t nh c n ph i th c hi n ñ ng b các gi i pháp như ñã ñ ra ph n 3.2 2. Ki n ngh Đ i v i t nh KonTum - Ti n hành quy ho ch t ng th và ti n t i quy ho ch chi ti t vùng chăn nuôi bò th t m t cách h p lý. - M r ng và nâng cao ch t lư ng công tác khuy n nông ñ n t ng ti u vùng, t ng h chăn nuôi.