Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam - chi nhánh Quảng Nam

Chia sẻ: Vdfv Vdfv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

93
lượt xem 20
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày các nội dung chính như: lý luận về hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại, thực trạng phát triển cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam - chi nhánh Quảng Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam - chi nhánh Quảng Nam

1 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG *&&&* VÕ TH NG C BÍCH PHÁT TRI N CHO VAY Đ I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A T I NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N NGO I THƯƠNG VI T NAM - CHI NHÁNH QU NG NAM Chuyên ngành: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG Mã s : 60.34.20 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH Đà N ng, Năm 2011
2 Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS Lê Th Gi i Ph n bi n 1 : PGS.TS. Lâm Chí Dũng Ph n Bi n 2: TS. Tr n Ng c Sơn Lu n văn ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 01 tháng 07 năm 2011 * Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.
1 M Đ U 1. Tính c p thi t c a ñ tài nghiên c u Doanh nghi p nh và v a (DNNVV) có vai trò r t quan tr ng trong vi c th c hi n các m c tiêu kinh t - xã h i c a qu c gia. M t m t, DNNVV ñư c ñánh giá là m t trong nh ng t ch c kinh doanh thích h p, có nh ng ưu th v tính năng ñ ng, linh ho t, thích ng nhanh v i yêu c u c a th trư ng. M t khác, doanh nghi p nh và v a thu hút ñư c m t lư ng l n lao ñ ng, góp ph n tăng thu nh p cho ngư i lao ñ ng, xoá ñói gi m nghèo và tăng ngu n thu cho ngân sách. Th i gian qua Đ ng và Nhà nư c ta nói chung và t nh Qu ng Nam nói riêng r t quan tâm ñ n vi c phát tri n các DNNVV và coi ñây là nhi m v quan tr ng trong vi c xây d ng n n kinh t nhi u thành ph n theo ñ nh hư ng xã h i ch nghĩa. Tuy nhiên, trong quá trình phát tri n DNNVV ñã g p nh ng h n ch , khó khăn nh t ñ nh v v n, công ngh , m t b ng s n xu t... Đ kh c ph c nh ng khó khăn nêu trên thì cho vay ngân hàng là công c tài chính r t c n thi t trong vi c thúc ñ y s hình thành và phát tri n các lo i hình doanh nghi p, ñ c bi t là DNNVV, ñ ng th i khuy n khích, phát huy t t c các ngu n l c c a doanh nghi p, cá nhân, t ch c trong n n kinh t cùng tham gia vào quá trình s n xu t kinh doanh. Lu n văn ñi vào nghiên c u th c tr ng phát tri n cho vay DNNVV t i Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam và tìm hi u các nguyên nhân d n ñ n th c tr ng ñó ñ tìm và ñưa ra các gi i pháp nh m phát tri n cho vay DNNVV ngày càng ñ t k t qu t t hơn 2. M c ñích nghiên c u c a ñ tài Trên cơ s tìm hi u và nghiên c u nh ng h n ch và nguyên nhân trong quá trình phát tri n cho vay ngân hàng ñ i v i DNNVV t i Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam, lu n văn ñ xu t các gi i pháp góp ph n hoàn thi n và phát tri n cho vay ngân hàng ñ i v i
2 lo i hình doanh nghi p này. T ñ nh hư ng ñó, Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam có th ñưa ra nh ng chính sách m i ñ nâng cao kh năng phát tri n cho vay ngân hàng ñ i v i doanh nghi p nh và v a. 3. Xác ñ nh ñ i tư ng, ph m vi nghiên c u - Đ i tư ng nghiên c u: các quan h kinh t trong ho t ñ ng phát tri n cho vay c a Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam ñ i v i doanh nghi p nh và v a t nh Qu ng Nam. - Ph m vi nghiên c u: + V n i dung: Nghiên c u ho t ñ ng cho vay c a Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam ñ i v i doanh nghi p nh và v a t nh Qu ng Nam. + Không gian: Thu th p và x lý d li u t i Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam. + Th i gian: T p trung phân tích ho t ñ ng phát tri n cho vay giai ño n t 2006 – 2009 và ñ xu t gi i pháp cho th i kỳ 2010 – 2015. 4. Phương pháp lu n, phương pháp nghiên c u Lu n văn ñư c nghiên c u theo phương pháp duy v t bi n ch ng k t h p v i phương pháp phân tích th ng kê, so sánh, t ng h p. 5. Nh ng k t qu m i ñ t ñư c trong nghiên c u Phân tích và ñánh giá th c tr ng ho t ñ ng phát tri n cho vay c a Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam ñ i v i doanh nghi p nh và v a t nh Qu ng Nam, ch ra nh ng thành t u ñ t ñư c, nh ng h n ch thi u sót và nguyên nhân c a h n ch trong ho t ñ ng phát tri n cho vay ñ i v i lo i hình doanh nghi p này. Đ xu t, ki n ngh phương hư ng và gi i pháp góp ph n phát tri n cho vay c a Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam ñ i v i doanh nghi p nh và v a trên ñ a bàn.
3 6. K t c u c a lu n văn Ngoài ph n m ñ u và k t lu n, lu n văn g m có 3 chương: Chương 1: Cơ s lý lu n v ho t ñ ng cho vay c a Ngân hàng thương m i Chương 2: Th c tr ng phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a t i Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam Chương 3: Gi i pháp phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a t i Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ LU N V HO T Đ NG CHO VAY C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I 1.1. Cơ s lý lu n v ho t ñ ng cho vay c a Ngân hàng thương m i 1.1.1. Khái ni m cho vay c a ngân hàng thương m i 1.1.1.1. Khái ni m * Khái ni m cho vay Cho vay là m t hình th c c p tín d ng, theo ñó ngư i cho vay cam k t giao cho ngư i ñi vay m t kho n ti n và ngư i ñi vay cam k t s hoàn tr sau m t th i gian nh t ñ nh. Giá tr hoàn tr l n hơn giá tr kho n vay, ph n chênh l ch ñó là lãi vay. Lãi vay t l thu n v i s ti n vay và th i h n vay. Vi t Nam thì cho vay ñư c ñ nh nghĩa theo quy t ñ nh 1627/2001/QĐ- NHNN ngày 31/12/2001 c a Th ng ñ c Ngân hàng nhà nư c Vi t Nam như sau: Cho vay là m t hình th c c p tín d ng theo ñó t ch c cho vay giao cho khách hàng s d ng m t kho n ti n ñ s d ng vào m c ñích và th i gian nh t ñ nh theo tho thu n v i nguyên t c có hoàn tr c g c và lãi. 1.1.1.2. Phân tích v n ñ ng c a m t kho n cho vay:
4 Khi phân tích s v n ñ ng c a m t kho n cho vay chúng ta th y r ng cho vay là m t giao d ch v tài s n trên cơ s hoàn tr có các giai ño n ñ c trưng sau: M t là, tài s n giao d ch trong quan h cho vay ngân hàng th hi n dư i hình thái b ng ti n, thư ng ñư c g i là giá tr cho vay. Hai là, bên cho vay khi chuy n giao giá tr cho vay cho bên ñi vay s d ng ph i có cơ s ñ tin r ng bên ñi vay s tr ñúng h n. Ba là, giá tr hoàn tr thông thư ng ph i l n hơn giá tr lúc cho vay, t c ngư i ñi vay ph i tr thêm ph n lãi ngoài v n g c. 1.1.2. Ch c năng c a cho vay: 1.1.2.1. T p trung và phân ph i l i v n ti n t : Đây là ch c năng cơ b n nh t. B ng phương pháp cho vay hay s d ng ñòn b y cho vay ñ t p trung các ngu n v n ti n t nhàn r i trong xã h i r i phân ph i l i dư i hình th c cho vay ñ ñáp ng các nhu c u v v n cho các ho t ñ ng s n xu t, kinh doanh và ñ i s ng. 1.1.2.2. Ti t ki m ti n m t và chi phí lưu thông cho xã h i: Ho t ñ ng cho vay mà cơ b n và trư c h t là cho vay ngân hàng thì s gây ra m t hi u ng như sau: Thu hút nhi u ñơn v và nhi u cá nhân m tài kho n ti n g i. S lư ng tài kho n s ngày càng gia tăng và ti n m t trong n n kinh t xã h i s gi m ñi m t cách tương ng. Nh ñó s ti t ki m chi phí in n, b o qu n ti n m t, t o ra văn minh ti n t , có l i cho xã h i. Khi nhi u ñơn v , nhi u t ch c cá nhân m tài kho n ngân hàng thì h u h t các kho n giao d ch, thanh toán s ñư c th c hi n dư i hình th c chuy n kho n. Nó ñ m b o an toàn, chính xác, mang l i nhi u l i ích l n cho xã h i, t o ñi u ki n cho n n kinh t - xã h i phát tri n. 1.1.2.3. Ph n ánh và ki m soát các ho t ñ ng kinh t :
5 Đây là ch c năng phát sinh t hai ch c năng nói trên, khi v n cho vay v n ñ ng t ch th này sang ch th khác, c th là t ngư i cho vay sang ngư i ñi vay thì nó ñòi h i ngư i ñi vay ph i s d ng ñúng m c ñích và ph i ñ m b o mang l i hi u qu ñ không nh ng t o ra thu nh p cho chính ngư i s d ng v n mà còn ñ th c hi n nghĩa v c a mình ñ i v i ngư i cho vay. T t c nh ng ñi u nói trên ñòi h i ho t ñ ng c a cho vay ph i ñư c ki m soát ch t ch ñ qua ñó có th phát hi n và ngăn ch n nh ng hi n tư ng tiêu c c ñ trư c h t là làm cho các quan h cho vay ñư c th c hi n m t cách bình thư ng, và ti p theo ph i mang l i hi u qu cao cho xã h i và cho các ch th quan h cho vay. 1.1.3. Vai trò c a cho vay 1.1.3.1 Cho vay ngân hàng ñáp ng nhu c u linh ho t v v n, duy trì quá trình s n xu t kinh doanh liên t c, góp ph n ñ u tư và phát tri n n n kinh t . 1.1.3.2. Cho vay ngân hàng có vai trò thúc ñ y t p trung v n và thúc ñ y l c lư ng s n xu t phát tri n góp ph n chuy n d ch cơ c u kinh t 1.1.3.3. Cho vay ngân hàng là công c qu n lý ñi u ti t vĩ mô c a Nhà nư c 1.1.3.4. Cho vay ngân hàng t o ñi u ki n ñ phát tri n các quan h kinh t Qu c t 1.1.3.5. Vai trò cho vay ngân hàng ñ i v i ho t ñ ng ngân hàng 1.1.4. Các lo i cho vay ngân hàng Phân lo i cho vay là vi c s p x p các kho n cho vay theo t ng nhóm d a trên m t s tiêu th c nh t ñ nh. Vi c phân lo i cho vay có cơ s khoa h c là ti n ñ ñ thi t l p các quy trình cho vay thích h p và nâng cao hi u qu qu n tr r i ro cho vay. Thư ng phân lo i cho vay d a vào các căn c sau: 1.1.4.1. Căn c vào m c ñích, thì cho vay ñư c chia ra làm các lo i sau:
6 Cho vay b t ñ ng s n; cho vay ch ng khoán; cho vay công nghi p và thương m i; cho vay nông nghi p; cho vay tiêu dùng. 1.1.4.2. Căn c th i h n cho vay, cho vay ñư c chia làm ba lo i như sau: Cho vay ng n; cho vay trung h n; cho vay dài h n. 1.1.4.3. Căn c m c ñ tín nhi m ñ i v i khách hàng cho vay ñư c chia làm hai lo i: Cho vay không có b o ñ m b ng tài s n; cho vay có b o ñ m 1.1.4.4. Căn c vào phương th c cho vay thì cho vay ñư c chia ra làm các l ai sau: Cho vay t ng l n; cho vay theo h n m c tín d ng; cho vay theo d án ñ u tư; cho vay tr góp; cho vay thông qua nghi p v phát hành và s d ng th tín d ng; cho vay theo h n m c tín d ng d phòng 1.2. T ng quan v doanh nghi p nh và v a và ñ c ñi m c a doanh nghi p nh và v a nh hư ng ñ n ho t ñ ng phát tri n cho vay c a ngân hàng thương m i 1.2.1. Khái ni m doanh nghi p nh và v a Theo tiêu chí c a ngân hàng th gi i, DNNVV có th chia thành 3 lo i căn c vào s lư ng lao ñ ng: ñó là doanh nghi p siêu nh n u có s lư ng lao ñ ng dư i 10 ngư i, doanh nghi p nh n u t 10 ñ n dư i 50 ngư i và v a n u t 50 ñ n 300 ngư i. T i Vi t Nam theo Ngh Đ nh s 56/2009/NĐ-CP ngày 30/06/2009 thì DNNVV ñư c ñ nh nghĩa như sau: Doanh nghi p nh và v a là cơ s kinh doanh ñã ñăng ký kinh doanh theo quy ñ nh pháp lu t, ñư c chia thành ba c p: siêu nh , nh và v a theo quy mô t ng ngu n v n (t ng ngu n v n tương ñương t ng tài s n ñư c xác ñ nh trong b ng cân ñ i k toán c a doanh nghi p) ho c s lao ñ ng bình quân năm (t ng ngu n v n là tiêu chí ưu tiên). Như v y, Vi t Nam vi c phân lo i DNNVV d a trên tiêu chí ñ nh lư ng. Trong ñó, tiêu chí ngu n v n là ưu tiên hàng ñ u.
7 1.2.2. Đ c ñi m c a doanh nghi p nh và v a nh hư ng ñ n ho t ñ ng phát tri n cho vay c a ngân hàng thương m i DNNVV có r t nhi u ñ c ñi m, tuy nhiên nh ng ñ c ñi m có nh hư ng tr c ti p ñ n vi c phát tri n cho vay c a NHTM có th li t kê theo ba nhóm sau: Th nh t, các DNNVV ñư c phân b r ng kh p trên ñ a bàn c nư c, không phân bi t lĩnh v c s n xu t, lo i hình ho t ñ ng và thành ph n kinh t , có b máy qu n lý g n nh , công tác ñi u hành thư ng mang tính tr c ti p. Như v y ch th kinh t ñư c c p tín d ng r t phong phú v lo i hình t ch c, v trình ñ phát tri n, ho t ñ ng m i ngành ngh . Do ñó nhu c u v n, th i h n cho vay, thu n ngay cùng m t ngành ngh cũng có s khác nhau, nó tùy thu c vào ñi u ki n t nhiên c a t ng vùng, ñi u ki n kinh t c a t ng doanh nghi p, t ng h … Th hai, quy mô s n xu t nh , có tính năng ñ ng, linh ho t, nh y c m v i nh ng thay ñ i c a th trư ng hơn n a ho t ñ ng ch y u các ngành th công m ngh , gia công may m c, s n xu t các thi t b linh ki n ñi n t , ch bi n nông, lâm s n thư ng là m i và có giá tr th p mà các doanh nghi p l n thư ng không chú ý; d thành l p doanh nghi p do ñòi h i v n ít, di n tích m t b ng không nhi u, các ñi u ki n s n xu t ñơn gi n và d chuy n hư ng kinh doanh. Do v y s t o cho ngân hàng s lư ng món vay nhi u v i giá tr món vay nh r t t n chi phí và th i gian gi i quy t h sơ cho vay c a ngân hàng nhưng bù l i ngân hàng ñư c phân tán r i ro cũng r t phù h p v i nguyên t c ñ u tư c a ngân hàng là không nên b tr ng vào m t gi . Tuy nhiên, do s lư ng món vay nhi u cũng làm cho vi c qu n lý, ki m tra, giám sát quá trình s d ng v n vay ñ i v i khách hàng thư ng thi u ch t ch và không thư ng xuyên. Th ba, ph n l n DNNVV Vi t Nam là các lo i hình doanh nghi p thu c khu v c kinh t tư nhân, do ñó ho t ñ ng tín d ng ngân hàng ñ i v i
8 lo i hình DN này thư ng g p khó khăn vì: trình ñ am hi u v pháp lu t, v cơ ch tín d ng cũng như các chính sách c a Nhà nư c còn nhi u h n ch ; thi u tài s n ñ b o ñ m cho các kho n vay ho c có tài s n nhưng chưa có ñ gi y t ch ng minh quy n s h u h p pháp c a tài s n ñó; thi u d án s n xu t kinh doanh (SXKD) kh thi, thi u s thuy t ph c; các báo cáo tài chính, báo cáo ho t ñ ng SXKD thư ng có ñ tin c y không cao; di n bi n th trư ng c a n n kinh t hàng hoá thì ph c t p mà trình ñ qu n lý, quy mô và hi u qu ho t ñ ng c a khu v c kinh t tư nhân chưa cao. Do v y thư ng khó xoay x ñ vư t qua các bi n ñ ng th trư ng; các nguyên nhân nh y c m khác như: Vi c hình s hoá, phân bi t ñ i x trong quan h tín d ng ñ i v i khu v c kinh t tư nhân c a các NHTM v n còn t n t i. 1.3. Phát tri n cho vay, các ch tiêu ph n ánh phát tri n cho vay ñ i v i doanh nghi p nh và v a 1.3.1. Khái ni m phát tri n cho vay ñ i v i doanh nghi p nh và v a Phát tri n là quá trình v n ñ ng ti n lên t th p ñ n cao, t ñơn gi n ñ n ph c t p, t kém hoàn thi n ñ n hoàn thi n hơn c a s v t. Như v y phát tri n là s thay ñ i v lư ng d n ñ n thay ñ i v ch t. Qua ñó, chúng ta có th hi u phát tri n cho vay là tăng quy mô và nâng cao ch t lư ng các kho n cho vay d n ñ n ñem l i hi u qu hơn t ho t ñ ng cho vay b ng cách m r ng ph m vi, tăng doanh s , s lư ng khách hàng và dư n nhưng v n ñ m b o an toàn và hi u qu trong ho t ñ ng cho vay nghĩa là tăng s lư ng khách hàng và dư n cho vay nhưng ñ ng th i ch t lư ng các kho n cho vay t t hơn bi u hi n: tăng trư ng dư n ph i l n hơn t c ñ tăng trư ng n quá h n và n x u (n quá h n là các kho n n mà khách hàng ñã không th c hi n ñư c nghĩa v thanh toán m t ph n ho c toàn b n g c và/ho c lãi theo th i h n ñã cam k t; n x u là n quá h n t nhóm 3 ñ n nhóm 5), ho c dư n cho vay tăng nhưng n quá h n và n x u
9 gi m ho c không tăng , nh m ñ t ñư c m c tiêu v s lư ng và ch t lư ng trong m t th i gian nh t ñ nh. 1.3.2. H th ng các ch tiêu ph n ánh s phát tri n cho vay ñ i v i doanh nghi p nh và v a Đ ñánh giá phát tri n cho vay ta ph i nhìn nh n và xem xét m t cách toàn di n trên các m t sau: Th nh t, S phát tri n c a ho t ñ ng cho vay v s lư ng ch y u ñư c ph n ánh qua nh ng tiêu chí: T c ñ tăng trư ng dư n vay, t c ñ tăng trư ng khách hàng, th ph n cho vay DNNVV so v i toàn chi nhánh, ph m vi v trí ñ a lý cho vay: Th hai, S phát tri n c a h at ñ ng cho vay v ch t lư ng ñư c ph n ánh qua tiêu chí như: ch t lư ng n t t, th hi n vi c th m ñ nh trư c, trong và sau khi cho vay t t, ngân hàng ki m soát ñư c các kho n cho vay, cung c p các kho n cho vay cho khách hàng k p th i v i chi phí h p lý giúp ho t ñ ng kinh c a doanh nghi p ñư c liên t c, doanh nghi p làm ăn hi u qu , tr n ngân hàng ñúng h n, d n ñ n n quá h n, n x u th p - t c ñ tăng trư ng n quá h n th p hơn t c ñ tăng trư ng dư n , ho c n quá h n không tăng, trích l p d phòng r i ro không tăng, kh năng x lý và thu h i n quá h n nhanh, t l xóa n ròng th p: Th ba, ngoài nh ng tiêu chí nêu trên ñ ñánh giá s phát tri n ho t ñ ng cho vay chúng ta còn k t h p v i các ch tiêu khác như l i nhu n thu ñư c t h at ñ ng cho vay. N u phát tri n cho vay mà l i nhu n thu ñư c t ho t ñ ng cho vay không tăng thì vi c phát tri n cho vay ñó cũng chưa ñ t, ngoài ra n u phát tri n cho vay mà các s n ph m và d ch v khác không phát tri n kèm theo v i ho t ñ ng cho vay, không ñem l i l i nhu n t ng th , cũng như ña d ng s n ph m d ch v ñ ñ m b o ngân hàng thương m i phát tri n b n v ng thì vi c phát tri n cho vay cũng chưa ñư c ñánh giá cao.
10 1.4. Các nhân t nh hư ng ñ n phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a Đ có th phát tri n cho vay ñ i v i DNNVV thì ta ph i hi u rõ các nhân t nh hư ng ñ n phát tri n cho vay ñ t ñó phát huy nh ng nh hư ng tích c c cũng như h n ch các nh hư ng tiêu c c. 1.4.1. Các nhân t thu c v ngân hàng Ngu n v n c a ngân hàng; ña d ng s n ph m cho vay; chính sách tín d ng; th t c vay v n còn quá ph c t p; thông tin tín d ng; công tác t ch c Ngân hàng; ch t lư ng nhân s ; công tác ki m soát n i b ; chi phí giao d ch; ñ i x chưa công b ng: 1.4.2. Nhân t thu c v doanh nghi p Các doanh nghi p còn thi u các d án kh thi c v m t kĩ thu t và tài chính; h s thông tin, s sách k toán c a các doanh nghi p không ñáng tin c y ñ i v i ngân hàng; s lư ng khách hàng là DNNVV m i l n ñ u tiên ñư c vay v n trong nh ng năm v a qua là r t ít; trình ñ qu n tr doanh nghi p c a nhi u ch doanh nghi p còn nhi u h n ch ; hi u bi t v ngân hàng và các th t c vay v n c a các DNNVV r t h n ch ; ñ o ñ c c a ngư i ñi vay; năng l c tài chính c a b n thân doanh nghi p: 1.4.3. Các nhân t khách quan khác Ngoài nh ng nhân t ch quan trên còn nhi u nhân t khách quan mà tác ñ ng c a nó cũng không nh ñ n phát tri n cho vay ñ i v i DNNVV như: môi trư ng kinh t ; môi trư ng pháp lí; chính sách kinh t vĩ mô c a Nhà nư c; các y u t thiên tai gây lên.
11 CHƯƠNG 2: TH C TR NG PHÁT TRI N CHO VAY DOANH NGHI P NH VÀ V A T I NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N NGO I THƯƠNG VI T NAM – CHI NHÁNH QU NG NAM 2.1. T ng quan v Ngân hàng Thương m i c ph n Ngo i thương Vi t Nam và Chi nhánh Qu ng Nam 2.1.1. Gi i thi u v ngân hàng thương m i c ph n Ngo i thương Vi t Nam Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam ñư c thành l p theo Ngh ñ nh 115/CP ngày 30/12/1962 và chính th c ñi vào ho t ñ ng vào ngày 01/04/1963. Th c hi n ch trương ñ i m i c a Đ ng và Nhà nư c, theo ch ñ o c a Chính ph , Ngân hàng Ngo i thương Vi t Nam ñã ñư c c p gi y ch ng nh n ñăng ký kinh doanh s 0103024468 ngày 02/06/2008, theo ñó Ngân hàng Ngo i thương Vi t Nam chính th c chuy n thành Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam. 2.1.2. Gi i thi u v Ngân hàng Thương m i c ph n ngo i thương Vi t Nam - Chi nhánh Qu ng Nam Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam - Chi nhánh Qu ng Nam ñư c thành l p vào ngày 27/04/2006 theo quy t ñ nh s 216/QĐ-NHNT- TCCB-ĐT và chính th c khai trương ñi vào ho t ñ ng vào ngày 03/07/2006 trên cơ s nâng c p chi nhánh c p 2 Tam Kỳ c a Chi nhánh Ngân hàng Ngo i thương Qu ng Ngãi, là m t trong s chi nhánh non tr nh t trong h th ng. 2.2. Th c tr ng phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a t i Ngân hàng thương m i c ph n Ngo i thương Vi t Nam - Chi nhánh Qu ng Nam 2.2.1. Các quy ñ nh, chính sách và quy trình cho vay hi n hành ñ i v i doanh nghi p nh và v a c a chính ph và c a Vietcombank
12 2.2.1.1. Các chính sách, chương trình tr giúp c a chính ph nh m phát tri n cho vay ñ i v i doanh nghi p nh và v a Khuy n khích ñ u tư; thành l p qu b o lãnh tín d ng DNNVV; h tr m t b ng s n xu t; m r ng th trư ng và tăng kh năng c nh tranh; xúc ti n xu t kh u; thông tin tư v n, ñào t o ngu n nhân l c; t ch c xúc ti n phát tri n DNNVV 2.2.1.2. Các quy ñ nh, chính sách và quy trình cho vay c a Vietcombank ñ i v i doanh nghi p nh và v a Ngoài vi c th c hi n các quy ñ nh, các chương trình và chính sách c a Chính Ph h tr phát tri n DNNVV, ngày 28/01/2008 T ng giám ñ c Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam ban hành quy t ñ nh s 36/QĐ- NHNT.CSTD v vi c ban hành quy trình tín d ng ñ i v i DNNVV ñ vi c cho vay ñ i v i khách hàng này ñư c th c hi n d dàng, d ki m soát và h n ch r i ro m c th p nh t ñ ng th i cũng ñưa ra c m nang hư ng d n x p h ng tín d ng, th m ñ nh h sơ cho vay r t c th và ch t ch . Bên c nh ñó h th ng VCB còn m i b t ñ u th c hi n chương trình cho vay theo d án SMEFP, cho vay có b o lãnh c a VDB và các chương trình khác theo ch trương c a nhà nư c nh m h tr phát tri n DNNVV. 2.2.2. Phân tích th c tr ng phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a: 2.2.2.1. K t qu phát tri n cho vay toàn chi nhánh qua các năm: Qua b n năm ho t ñ ng dư n cho vay và s lư ng khách hàng có quan h vay v n v i VCB Qu ng Nam không ng ng tăng lên qua các năm. N u như năm 2006 dư n cho vay là 441 t ñ ng thì ñ n năm 2009 dư n cho vay ñã là 1.205 t ñ ng tương ng m c tăng 173%. T c ñ tăng trư ng dư n cho vay hàng năm luôn ñ t m c r t cao. C th năm, năm 2007 tăng 60% so v i năm 2006, năm 2008 tăng hơn 50% so v i năm 2007, riêng năm 2009 t c ñ tăng trư ng dư n ch ñ t ñư c 12,8% là do nh hư ng c a kh ng ho ng kinh t toàn c u, và bi n pháp th t ch t tín d ng c a chính ph
13 cu i năm 2008. V s lư ng doanh nghi p vay v n cũng tăng m c cao t ch 2006 ch có 45 doanh nghi p thì ñ n năm 2009 ñã lên t i 110 doanh nghi p tương ng v i m c tăng 144%. V ch t lư ng n c a toàn chi nhánh thì tương ñ i t t, n quá h n luôn ñư c kh ng ch dư i 1,7% và n x u luôn th p hơn 0,5%. T l này th p hơn r t nhi u tiêu chu n cho phép c a Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam nói riêng và c a ngành ngân hàng nói chung. 2.2.2.2 K t qu phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a qua các năm B ng 2.3: S li u phát tri n cho vay DNNVV qua các năm ( ĐVT:tr ñ ng; %) %2009/ STT Ch tiêu 2006 2007 2008 2009 2006 1 T ng dư n DNNVV 125,585 142,457 231,909 322,863 157 2 S lư ng DNNVV 44 64 85 106 141 3 N quá h n 3,505 3,653 5,042 7,440 112 T l n quá h n/t ng 4 2.79 2.56 2.17 2.30 dư n 5 N x u - - 2,213 4,156 6 T l n x u/ t ng dư n - - 0.95 1.29 T tr ng dư n 7 DNNVV/dư n toàn CN 28 20 22 27 (Ngu n: Báo cáo k t qu ho t ñ ng kinh doanh VCB Qu ng Nam (2006 – 2009)) Qua b ng s li u trên ta th y dư n cho vay DNNVV luôn tăng trư ng qua các năm và v i t c ñ cao, năm 2006 dư n ch có 125 t ñ ng thì năm 2009 ñã lên t i 322 t ñ ng tương ng v i t c ñ tăng 157%. V s lư ng DNNVV có quan h vay v n v i VCB Qu ng Nam, năm 2006 ch có 44 doanh nghi p thì ñ n năm 2009 ñã lên t i 106 doanh nghi p tương ng v i
14 t c ñ tăng 141% m c tăng này khá cao, tuy nhiên t tr ng dư n cho vay DNNVV/dư n c a toàn chi nhánh không tăng, năm 2006 t l này chi m 28% thì ñ n năm 2009 ch còn 27% do dư n c a m t s doanh nghi p l n tăng quá nhanh. Như v y, v quy mô dư n , quy mô khách hàng qua b n năm cho vay DNNVV t i VCB Qu ng Nam ta có th nh n xét phát tri n cho vay v m t s lư ng tương ñ i t t. V n quá h n, t c ñ tăng n quá h n c a DNNVV cũng tương ñ i cao v i t c ñ tăng năm sau cao hơn năm trư c. Năm 2006 n quá h n ch có 3,5 t ñ ng thì ñ n năm 2009 ñã tăng lên 7,4 t ñ ng tương ng v i m c tăng 112%. V n x u thì năm 2006 và 2007 t i chi nhánh chưa phát sinh n x u, t năm 2008 ñ n năm 2009 n x u tăng ñ t bi n t 2,2 t ñ ng lên ñ n 4,1 t ñ ng tương ng m c tăng 87%. Tuy t c ñ tăng n quá h n không cao b ng t c ñ tăng dư n nhưng t l n quá h n trên t ng dư n c a DNNVV thì tương ñ i cao luôn trên 2% cao hơn nhi u so v i t l n quá h n c a toàn chi nhánh và cao hơn m c ch tiêu n quá h n cho phép c a VCB TW giao cho chi nhánh Qu ng Nam là 2% m c dù t l này chưa vư t m c cho phép c a ngành ngân hàng là 5% nhưng v i t l trên là khá cao và t l này có chi u hu ng năm sau cao hơn năm trư c ñây là chi u hư ng không tích c c. Như v y, vi c phát tri n cho vay DNNVV VCB Qu ng Nam v ch t lư ng chưa ñ m b o và ñang tìm n nhi u r i ro. 2.3. K t qu kh o sát vi c ti p c n v n c a DNNVV t i VCB Qu ng Nam 2.3.1. Xây d ng ti n trình thu th p thông tin 2.3.2. N i dung thông tin kh o sát 2.3.3.K t qu kh o sát: Qua cu c ñi u tra này tuy s lư ng m u ñi u tra còn ít, chưa th ñánh giá chính xác v nh ng khó khăn và thu n l i c a DNNVV trong ti p c n v n vay c a VCB Qu ng Nam nói chung, c a ngân hàng trên ñ a bàn t nh Qu ng
15 Nam nói riêng nhưng ph n nào cũng giúp chúng ta th y ñư c nguyên nhân vì sao vi c phát tri n cho vay t i VCB Qu ng Nam trong nh ng năm qua chưa ñ t như k t qu mong mu n c a VCB Qu ng Nam. Nh ng nguyên nhân ñó là: ngân hàng ñ nh giá tài s n ñ m b o quá th p, th t c vay v n rư m rà, ph c t p, th i gian gi i quy t h sơ còn ch m, quy trình cho vay còn rư m rà và ph c t p, …. 2.4. Đánh giá th c tr ng phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a t i Ngân hàng thương m i c ph n Ngo i thương Vi t Nam - chi nhánh Qu ng Nam 2.4.1. Nh ng k t qu ñ t ñư c: Qua nh ng phân tích ph n trên, có th th y r ng trong nh ng năm v a qua, VCB Qu ng Nam ñã r t ch ñ ng trong vi c xâm nh p vào th trư ng ñ y ti m năng là các DNNVV. Ngân hàng ñã có nh ng ñ i m i trong ho t ñ ng kinh doanh và m r ng th trư ng. Ngoài các khách hàng truy n th ng là các DN v i quy mô l n, ho t ñ ng cho vay c a ngân hàng ñã m r ng sang các khách hàng là các DNNVV . Đi u này ñư c th hi n m t cách rõ nét qua s tăng trư ng dư n cho vay và s lư ng DNNVV vay v n tăng lên qua các năm và ñ ng th i t l n quá h n luôn dư i m c cho phép c a NHNN, tuy nhiên t l n quá h n DNNVV cao hơn t l n quá h n c a toàn chi nhánh và cao hơn m c cho phép c a VCB TW, ñây là m t v n ñ VCB Qu ng Nam c n ph i xem xét l i và tìm hi u nguyên nhân vì sao ñ ñưa ra các gi i pháp phù h p ñ vi c phát tri n cho vay ñư c b nh v ng hơn. 2.4.2. Nh ng t n t i và h n ch 2.4.2.1. V phía b n thân ngân hàng K t qu kh o sát nh n ñư c cho th y h u h t doanh nghi p cho r ng r t khó ñ doanh nghi p vay v n ngân hàng không có tài s n ñ m b o, ngân hàng ñ nh giá tài s n ñ m b o quá th p, th t c vay v n rư m rà, ph c t p,
16 th i gian gi i quy t h sơ còn ch m, r t h n ch trong vi c cho vay không có tài s n ñ m b o, quy trình cho vay còn rư m rà và ph c t p, ngân hàng chưa ñ y m nh công tác ti p th , m ng lư i chi nhánh thưa th t, nhân viên cho vay còn thi u và y u chuyên chuyên môn v các ngành ngh , huy ñ ng v n không ñáp ng ñ nhu c u cho vay, s h n ch v thông tin cho vay. 2.4.2.2. V phía b n thân các doanh nghi p R i ro trong s n xu t kinh doanh; doanh nghi p không có ñ tài s n ñ m b o; trình ñ qu n lý doanh nghi p còn th p, ngu n nhân l c còn nhi u h n ch ; chưa coi tr ng vi c thu th p thông tin; doanh nghi p chưa coi tr ng các d ch v tư v n 2.4.2.3. V môi trư ng vĩ mô Tình hình kinh t vĩ mô và môi trư ng kinh doanh còn nhi u h n ch ; thông tin th trư ng chưa ñư c c p nh t thư ng xuyên; ch t lư ng d ch v còn th p, cơ s h t ng chưa phát tri n; th trư ng tài chính chưa phát tri n; chưa nh n ñư c s h tr tích c c t các Hi p h i CHƯƠNG 3: GI I PHÁP PHÁT TRI N CHO VAY DOANH NGHI P NH VÀ V A T I NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N NGO I THƯƠNG VI T NAM – CHI NHÁNH QU NG NAM 3.1. Cơ s ñ hình thành gi i pháp phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a t i Ngân hàng thương m i c ph n Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam 3.1.1. Đ nh hư ng phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a t i Ngân hàng thương m i c ph n Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam: 3.1.1.1. Đ nh hư ng phát tri n doanh nghi p nh và v a c a Đ ng b t nh Qu ng Nam
17 3.1.1.2. Đ nh hư ng cho vay doanh nghi p nh và v a c a ngành ngân hàng Qu ng Nam giai ño n 2010 - 2015 3.1.1.3. Đ nh hư ng cho vay doanh nghi p nh và v a c a Ngân hàng TMCP Ngo i thương Vi t Nam và Chi nhánh Qu ng Nam 3.1.2. Nh ng t n t i và h n ch trong phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a c a Ngân hàng thương m i c ph n Ngo i thương Vi t Nam - Chi nhánh Qu ng Nam Th nh t, b n thân các DNNVV còn nhi u h n ch v quy mô nh , v n ít, công ngh l c h u, thông tin và báo cáo tài chính không ñ tin c y, tài s n ñ m b o không ñ , trình ñ qu n lý còn y u… r i ro trong s n xu t kinh doanh r t cao làm cho ngân hàng cũng dè d t khi cho vay. Th hai, v phía ngân hàng thì do quy ch , quy trình cho vay còn quá th n tr ng, rư m rà và ph c t p; công tác ti p th chưa ñư c ñ y m nh và m ng lư i chi nhánh còn thưa th t; nhân viên tín d ng còn thi u và y u chuyên môn v các ngành ngh ; huy ñ ng v n không ñ cho vay; ngu n cung c p thông tin còn h n ch . 3.1.3. Môi trư ng kinh doanh: M c dù hi n nay trên ñ a bàn ñã có hơn 20 TCTD ñang ho t ñ ng nhưng s lư ng các TCTD trên ñ a bàn v n ít so v i m t s trung tâm kinh t như Đà N ng, Qu ng Ngãi.... M ng lư i giao d ch c a các TCTD còn thưa th t. Trong khi ñó s lư ng các doanh nghi p và dân cư trên ñ a bàn ngày càng nhi u, do ñó áp l c c nh tranh v n chưa b ng so v i m t s ñ a bàn k trên. 3.2. Gi i pháp phát tri n cho vay ñ i v i doanh nghi p nh và v a t i Ngân hàng thương m i c ph n Ngo i thương Vi t Nam – Chi nhánh Qu ng Nam 3.2.1. Gi i pháp ñ i v i ngân hàng Đ phát tri n cho vay doanh nghi p nh và v a thành công như mong mu n thì gi i pháp t phía ngân hàng là quan tr ng nh t, chính b n thân các
18 ngân hàng ph i có nh ng chính sách, chi n lư c riêng và ph i t ñ i m i, hoàn thi n mình ñ cùng v i doanh nghi p phát tri n hơn. Sau ñây là m t s gi i pháp t phía ngân hàng. 3.2.1.1. Xây d ng chính sách tín d ng hi u qu Xây d ng chính sách tín d ng trên cơ s m c tiêu c a VCB Qu ng Nam ñ ng th i ph i phù h p v i chính sách tín d ng c a VCB Trung ương và ñi u ki n kinh t xã h i t nh Qu ng Nam, ñ m b o cân b ng gi a m c tiêu t i ña hóa l i nhu n và gi m thi u r i ro, ñ m b o kh năng phát tri n trên cơ s nâng cao ch t lư ng cho vay và b o ñ m an toàn. - V ñ nh hư ng khách hàng: + Chú tr ng phát tri n cho vay DNNVV thu c thành ph n kinh t tư nhân bao g m công ty TNHH, công ty c ph n, doanh nghi p tư nhân + T ng bư c phát tri n nhóm khách hàng là doanh nghi p có v n ñ u tư nư c ngoài, là nhóm khách hàng mà Chi nhánh ch m i quan h ñư c 3-4 ñơn v trong th i gian qua. - V danh m c ñ u tư: Xây d ng m t danh m c ñ u tư tín d ng h p lý, có kh năng phân tán r i ro trên vùng ñ u tư c a Chi nhánh Theo ý ki n c a tôi, m t s danh m c ngành hàng có th ñ nh hư ng trong cho vay c a Chi nhánh giai ño n hi n nay là cho vay thương m i; tài tr xu t nh p kh u có th trư ng rõ ràng, n ñ nh và có l i th so sánh như ngành ch bi n g , mây tre, tinh b t s n, may m c; cho vay s n xu t hàng tiêu dùng, các ngành công nghi p có ñ nh hư ng phát tri n và các ngành th công m ngh , các làng ngh truy n th ng; cho vay phát tri n d ch v du l ch; không ch y theo nhu c u c a khách hàng, không ñ u tư t theo phong trào, ñ u tư quá m nh vào các lĩnh v c ñang “s t” như b t ñ ng s n, ch ng khoán. 3.2.1.2. Đào t o và phát tri n ngu n nhân l c