Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển dịch vụ y tế các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi

Chia sẻ: Vdfv Vdfv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

99
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày các nội dung chính như: cơ sở lý luận vê phát triển dịch vụ y tế, thực trạng phát triển dịch vụ y tế các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi, đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ y tế các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển dịch vụ y tế các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi

1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG ĐOÀN TH XUÂN M Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. Ninh Th Thu Th y PHÁT TRI N D CH V Y T Ph n bi n 1: PGS.TS. Nguy n Trư ng Sơn CÁC HUY N MI N NÚI T NH QU NG NGÃI Ph n bi n 2: TS. Tr n Minh C Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Mã s : 60.31.05 Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 30 tháng 11 năm 2011 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin-H c li u, Đ i h c Đà N ng - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng Đà N ng – Năm 2011
3 4 M Đ U - H th ng hoá nh ng v n ñ lý lu n v DVYT và phát tri n 1. Tính c p thi t c a ñ tài DVYT. Ngành y t Qu ng Ngãi không ch ñ m nh n trách nhi m - Phân tích, ñánh giá th c tr ng phát tri n DVYT các chăm sóc và b o v s c kho cho nhân dân trên ñ a bàn t nh mà còn huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi, ch ra nh ng m t y u kém c n kh c góp ph n ñáng k trong chăm sóc s c kho nhân dân c a khu v c. ph c trong phát tri n DVYT. Trong th i kỳ ñ i m i, ngành y t Qu ng Ngãi ñã có m t s - Đ xu t m t s gi i pháp ñ y m nh phát tri n d ch v y t chuy n bi n tích c c, m ng lư i y t c a t nh ñã t ng bư c ñư c cho các huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi theo hư ng công b ng - c ng c , cơ s v t ch t ngày càng ñư c tăng cư ng, các lo i hình hi u qu d ch v y t trong khám ch a b nh, phòng b nh và cung ng thu c 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u ngày càng ña d ng. - Đ i tư ng nghiên c u: Nh ng v n ñ kinh t và qu n lý v Tuy nhiên, h th ng y t c a t nh Qu ng Ngãi nói chung và phát tri n d ch v y t . 6 huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi nói riêng v n còn nhi u b t c p: - Ph m vi nghiên c u: Các d ch v y t cho m i ngư i dân cơ s v t ch t xu ng c p và l c h u; các trang thi t b ph c v cho trên ñ a bàn 6 huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi theo các lĩnh v c. khám ch a b nh chưa hi n ñ i; m ng lư i các trung tâm y t chuyên 4. Phương pháp nghiên c u sâu, k thu t cao chưa hoàn ch nh và thi u ñ ng b , ñ u tư cho s Phương pháp lu n duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s , nghi p y t t nh còn h n ch th ng kê, so sánh, phân tích và t ng h p… Đ ñáp ng ñư c nhu c u chăm sóc s c kho v i ch t lư ng 5. K t c u c a lu n văn ngày càng cao, góp ph n quan tr ng vào chi n lư c phát tri n ngu n Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, tài li u tham kh o và các ph nhân l c, t o ñà cho s nghi p phát tri n kinh t - xã h i c a t nh l c, lu n văn ñư c k t c u g m 3 chương: trong th i kỳ m i c n thi t ph i phát tri n d ch v y t trên ñ a bàn 6 Chương 1: Cơ s lý lu n v phát tri n d ch v y t huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi. Đó chính là lý do tác gi l a ch n Chương 2: Th c tr ng phát tri n d ch v y t t i các huy n ñ tài "Phát tri n d ch v y t các huy n mi n núi t nh Qu ng mi n núi t nh Qu ng Ngãi Ngãi". V i mong mu n ñ tài s là cơ s tham kh o ñ ñ u tư ngân Chương 3: M t s gi i pháp phát tri n d ch v y t các sách Nhà nư c, huy ñ ng v n ñ u tư, xây d ng k ho ch phát tri n huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi trong th i gian ñ n. d ch v y t ñúng hư ng, có tr ng tâm, tr ng ñi m, nh m xây d ng ngành y t 6 huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi v ng m nh v m i m t, ñáp ng nhu c u chăm sóc s c kho cho nhân dân trong t nh. 2. M c tiêu nghiên c u
5 6 CHƯƠNG 1 - Bên cung c p d ch v có th là m t t ch c hay cũng có th là CƠ S LÝ LU N V PHÁT TRI N D CH V Y T m t cá nhân. 1.1. D CH V Y T (DVYT) 1.1.2. Phân lo i d ch v y t 1.1.1. D ch v y t và ñ c ñi m c a d ch v y t 1.1.2.1. Phân lo i theo ñ i tư ng ph c v D ch v y t là k t qu mang l i nh các ho t ñ ng tương tác - D ch v y t công c ng gi a ngư i cung c p d ch v và khách hàng ñ ñáp ng nhu c u v - D ch v y t cho các ñ i tư ng c n chăm sóc ưu tiên s c kho như: Khám ch a b nh, phòng b nh, giáo d c s c kho , tư - D ch v y t cá nhân v n s c kho do các cơ s y t Nhà nư c và các cơ s y t tư cung 1.1.2.2. Phân lo i theo phân tuy n k thu t và danh m c k c p. thu t trong khám ch a b nh Cũng như các lo i hình d ch v khác, DVYT có ñ c ñi m: Theo tiêu th c này d ch v y t bao g m các ho t ñ ng sau: - Tính ch t vô hình c a d ch v - Ho t ñ ng y t d phòng - Tính ch t ñúng th i ñi m và không th d tr - Ho t ñ ng khám ch a b nh, ph c h i ch c năng; - Tính ch t không ñ ng ñ u. - Ho t ñ ng khám ch a b nh b ng y h c c truy n; - D ch v không th t n t i ñ c l p mà g n li n v i ngư i t o - Ho t ñ ng s n xu t, ki m nghi m và phân ph i thu c. d ch v . 1.1.2.3. Phân lo i theo tiêu th c c a WTO - Chính t s yêu c u c a ngư i s d ng mà d ch v hình thành - Các d ch v nha khoa và y t và quá trình t o ra d ch v cũng chính là quá trình tiêu dùng d ch v . - Các d ch v do h sinh, y tá, v t lý tr li u và nhân viên k Tuy nhiên, không gi ng các lo i d ch v khác, d ch v y t có thu t y t cung c p m t s ñ c ñi m riêng, ñó là: - Các d ch v b nh vi n - D ch v y t là lo i hàng hoá mà ngư i s d ng (ngư i b nh) - Các d ch v y t con ngư i khác thư ng không t mình l a ch n ñư c mà ch y u do bên cung ng 1.1.3. T ch c ho t ñ ng d ch v y t (cơ s y t ) quy t ñ nh. - Y t công - D ch v y t là lo i hàng hoá g n li n v i s c kho , tính m ng - H th ng y t tư nhân (YTTN) con ngư i nên không gi ng các nhu c u khác, khi b m, m c dù 1.1.4. S c n thi t ph i phát tri n d ch v y t không có ti n nhưng ngư i ta v n ph i mua (khám, ch a b nh) ñây là Gia nh p WTO s t o ra nhi u cơ h i t t cho n n kinh t Vi t ñ c ñi m ñ c bi t không gi ng các lo i hàng hóa khác. Nam nhưng ñ ng th i cũng ñ t ra r t nhi u thách th c l n lao - ñó là - D ch v y t nhi u khi không bình ñ ng trong m i quan h , c nh tranh qu c t . ñ c bi t trong tình tr ng c p c u S ñ i m t ñ u tiên v i c nh tranh qu c t c a d ch v y t sau
7 8 khi Vi t Nam gia nh p WTO là ngày càng nhi u nh ng ngư i b nh + S gia tăng s lư ng cơ s y t (BV/ trung tâm y t ) thu nh p cao ra nư c ngoài khám và ch a b nh. + Gia tăng v n ñ u tư cho y t Ph i ñ i di n v i c nh tranh qu c t v trình ñ công ngh và + Gia tăng t l y bác s / v n dân d ch v y t ch t lư ng cao là m t th c t và thách th c c a d ch v y + Gia tăng s gư ng b nh/v n dân t Vi t Nam. + Gia tăng s ngư i dân ñư c ti p c n d ch v y t 1.2. PHÁT TRI N D CH V Y T + Gia tăng s ngư i ñư c tham gia BHYT... 1.2.1. Khái ni m phát tri n d ch v y t 1.2.2.2. Phát tri n các lo i hình d ch v y t Phát tri n DVYT không ch là s gia tăng thu n túy v m t - Phát tri n d ch v y t d phòng: là nâng cao năng l c h lư ng c a các ch tiêu kinh t t ng h p: vi n phí, công su t s d ng th ng y t d phòng t t nh ñ n cơ s ñ ch ñ ng trong công tác giư ng b nh,...mà nó còn là nh ng bi n ñ i v ch t c a ngành y t , phòng ch ng d ch b nh, th c hi n các chương trình qu c gia thanh mà trư c h t là s chuy n d ch cơ c u ngành theo hư ng CNH-HĐH toán m t s b nh xã h i và d ch b nh nguy hi m... K t qu phát tri n y và kèm theo ñó là vi c không ng ng nâng cao ch t lư ng các lo i t d phòng ph n ánh b ng các ch tiêu: S ngư i ñư c tiêm phòng ; T l hình d ch v th hi n hàng lo t tiêu chí như: tu i th trung bình c a ngư i dân ñư c tiêm phòng; Các lo i b nh ñư c tiêm phòng ... ngư i dân, t l ch t c a tr sơ sinh và kh năng áp d ng các thành - Phát tri n h th ng khám ch a b nh và ph c h i ch c năng: t u khoa h c-k thu t vào phát tri n kinh t -xã h i... B ng vi c ñ u tư nâng c p h th ng khám ch a b nh m t cách ñ ng 1.2.2. N i dung và tiêu chí ñánh giá phát tri n d ch v y t b , phù h p v i nhu c u t ng vùng và kh năng kinh t xã h i. Tăng 1.2.2.1. Phát tri n v m ng lư i, qui mô cơ s y t cư ng các d ch v khánm ch a b nh chuyên sâu. K t qu ph n ánh - Phát tri n m ng lư i cơ s y t là làm gia tăng s lư ng cơ b ng các ch tiêu: S lư t ngư i khám b nh/ năm; S lư t ngư i ch a s khám ch a b nh, phân b cơ s trên lãnh th cho phù h p v i nhu b nh/ năm; S lư ng d ch v khám ch a b nh; S d ch v khám ch a c u khám ch a b nh; gia tăng lo i hình khám, ch a b nh … Ngoài b nh chuyên sâu.... các cơ s y t công l p, c n t o cơ ch thu n l i ñ khuy n khích - Phát tri n y dư c h c c truy n: Phát tri n các lo i hình phát tri n m ng lư i y t ngoài công l p khám ch a b nh b ng YDHCT, ñ u tư phát tri n s n xu t, ch bi n, - Phát tri n qui mô cơ s y t là làm tăng kh năng khám xu t, nh p kh u thu c và dư c li u y h c c truy n. ch a b nh c a các cơ s y t thông qua gia tăng v n ñ u tư cho y t , 1.2.2.3. Nâng cao ch t lư ng d ch v y t gia tăng s lư ng ñ i ngũ y bác s , tăng cư ng ñ u tư cơ s v t ch t, - Đ i v i các cơ s cung c p d ch v y t : S d ng có hi u trang thi t b y t , m r ng ñ i tư ng ñư c ti p c n d ch v y t … qu và khai thác h t công su t các thi t b y t nh m cung c p các K t qu phát tri n m ng lư i và qui mô cơ s y t ñư c bi u d ch v y t theo ñúng tuy n. Xây d ng khoa, phòng khám ch a b nh hi n b ng các ch tiêu: theo yêu c u và th c hi n các d ch v y t ch t lư ng cao; Nâng cao
9 10 m c ñ hài lòng cho ngư i b nh. 2.1.2.1. Tăng trư ng kinh t c a toàn vùng - Đ i v i c p qu n lý Nhà nư c: tăng cư ng ki m tra, giám - T c ñ tăng trư ng bình quân th i kỳ 2006 – 2010: 13,66% sát và qu n lý các cơ s y t ; tăng cư ng công tác ki m nghi m dư c - T ng giá tr s n xu t năm 2010 ñ t 1.068.552 tri u ñ ng (theo ph m ñ m b o không có thu c gi , thu c kém ch t lư ng lưu thông giá 1994) trên th trư ng. 2.1.2.2. Cơ c u kinh t theo giá tr s n xu t c a toàn vùng 1.3. CÁC NHÂN T NH HƯ NG Đ N PHÁT TRI N D CH (theo giá th c t ) ñ n năm 2010 V YT - Nông - lâm - th y s n: 48,84%. - Cơ s v t ch t k thu t - Công nghi p - xây d ng: 31,84%. - Ngu n nhân l c y t - D ch v : 19,32%. - Cơ ch t ch c, ñi u hành và qu n lý - Giá tr s n xu t bình quân ñ u ngư i (theo giá th c t ): Năm 1.4. KINH NGHI M PHÁT TRI N D CH V Y T 2010 ñ t 10,77 tri u ñ ng/ngư i/năm. 2.1.2.3. Thu, chi ngân sách c a toàn vùng - T ng thu ngân sách nhà nư c năm 2010: 34.345 tri u ñ ng. CHƯƠNG 2 - T ng chi ngân sách năm 2010: 874.449 tri u ñ ng. TH C TR NG PHÁT TRI N D CH V Y T T I 2.1.2.4. T ng v n ñ u tư toàn vùng CÁC HUY N MI N NÚI T NH QU NG NGÃI T ng m c ñ u tư toàn xã h i giai ño n 2006-2010 ñ t 12.355 2.1 KHÁI QUÁT V ĐI U KI N T NHIÊN, KINH T – XÃ t ñ ng, trong ñó ngu n v n ngân sách: 7.764,004 t ñ ng (Ngh H I CÁC HUY N MI N NÚI T NH QU NG NGÃI quy t 05-NQ/TU là 7.500 t ñ ng), chi m 15% t ng v n ñ u tư toàn 2.1.1. Đi u ki n t nhiên xã h i trên ñ a bàn t nh. T nh Qu ng Ngãi n m khu v c duyên h i Nam Trung B , 2.1.2.5. Phát tri n các ngành kinh t n m trong vùng kinh t tr ng ñi m mi n Trung, bao g m 14 huy n, - Nông, lâm, th y s n thành ph , trong ñó có 1 thành ph , 6 huy n ñ ng b ng ven bi n, 6 - Công nghi p – Ti u th công nghi p: huy n mi n núi và 1 huy n ñ o. - Thương m i d ch v 6 huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi phía Tây giáp v i t nh 2.1.3. Đi u ki n xã h i Kon-Tum, phía B c giáp v i t nh Qu ng Nam, phía Nam giáp v i 2.1.3.1. Dân s , ch t lư ng dân s , ngu n lao ñ ng, vi c t nh Bình Đ nh, còn phía Đông giáp v i các huy n ñ ng b ng c a làm-xu t kh u lao ñ ng t nh, chi m kho ng 3/4 di n tích t nhiên toàn t nh. - Đ n 31/12/2010, dân s 6 huy n mi n núi có kho ng 201.315 2.1.2. Đi u ki n kinh t ngư i; trong ñó có 157.522 ngư i dân t c thi u s , chi m t l
11 12 78,25% dân s toàn vùng. M t ñ dân s là 62 ngư i/km2. hút, ưu ñãi ñ i v i bác sĩ chưa th t s h p d n nên trong nh ng năm - L c lư ng lao ñ ng 6 huy n mi n núi khá d i dào nhưng 2007-2009 m t s bác sĩ ñã ngh vi c ho c chuy n công tác. t l lao ñ ng qua ñào t o còn th p so v i m c bình quân c a t nh, 2.2.2. Cơ s v t ch t y t c a 6 huy n mi n núi nhi u ngư i ph i ñi tìm vi c làm các thành ph l n. S lư t ngư i Cơ s v t ch t ngành y t t ng bư c ñư c tăng cư ng, ñ n nay xu t kh u 6 huy n mi n núi giai ño n 2006-2010 tăng theo t ng 64/67 xã ñã có tr m y t , 5/67 xã ñ t chu n qu c gia v y t , 02 năm nhưng còn th p so v i ch tiêu Ngh quy t. phòng khám ña khoa khu v c (Ba Tơ, Sơn Hà) 2.1.3.2. K t c u h t ng T ng s giư ng b nh 6 huy n mi n núi k c Trung tâm y t Trong nh ng năm qua chính quy n các c p ñã t p trung xây huy n và Phòng khám ña khoa khu v c tăng t 529 giư ng năm d ng cơ s h t ng kinh t - xã h i ph c v cho vi c phát tri n kinh 2006, lên 629 giư ng năm 2010. t 6 huy n mi n núi 4.174,85563 T ñ ng. 2.2.3. Hi n tr ng v h th ng x lý ch t th i y t - H t ng giao thông Hi n t i, ña s x lý ch t th i y t t i cơ s y t ñ u th c hi n - H t ng thu l i b ng cách ñ t, ho c chôn l p. Ngu n nư c th i các b nh vi n, tr m - H t ng c p nư c sinh ho t y t xã c a 6 huy n mi n núi hi n nay chưa ñư c x lý, ch y u v n - H t ng m ng lư i ñi n, các công trình th y ñi n th i ra c ng thoát nư c công c ng. - H t ng xã h i: Giáo d c, Y t , Văn hóa, th thao, thông tin, 2.2.4. Trang thi t b y t phát thanh- truy n hình Các Trung tâm y t có m t s trang thi t b y t cơ b n như: 2.1.3.3. Môi trư ng và s c kho ngư i dân máy Siêu âm ñen tr ng, máy Xquang, máy n i soi, máy ñi n tim, Ch t lư ng s ng c a ngư i dân t i 6 huy n mi n núi c a t nh máy hút d ch, ñèn ph u thu t, máy xét nghi m, máy gh răng, 100% Qu ng Ngãi nói chung còn r t th p. giư ng INOX và m t s d ng c khám ch a b nh khác. Tuy nhiên, 2.2. CÁC NGU N L C PHÁT TRI N D CH V YT CÁC 100% các cơ s khám ch a b nh t t nh ñ n cơ s không ñ trang HUY N MI N NÚI T NH QU NG NGÃI. thi t b y t cơ b n theo danh m c chu n c a B Y t . Các trang thi t 2.2.1. Ngu n nhân l c y t b y t ñã có thư ng là ñơn chi c, qua nhi u năm s d ng h u h t ñã Đ i ngũ viên ch c s nghi p y t ñ n nay, trong t ng s 3.349 hư h ng. viên ch c s nghi p y t , có 758 ngư i ñ t trình ñ chuyên môn t 2.2.5. Ngu n tài chính ñ i h c tr lên, chi m t l 22,63%, riêng s viên ch c có trình ñ Hàng năm ngân sách chi cho y t trung bình/ngư i dân/năm sau ñ i h c có 231 ngư i. tăng t 73.750 ñ ng năm 2006 lên 115.000 ñ ng năm 2010 Ngu n nhân l c y t c a các huy n mi n núi nhìn chung T ng m c ñ u tư phát tri n cho các ñ án, d án y t 6 huy n chuyên môn v n chưa ñ m b o, nh t là ñ i ngũ bác sĩ, chính sách thu mi n núi t năm 2006 ñ n năm 2010 là 124.413 tri u ñ ng, ñ t
13 14 87,5% t ng m c ñ u tư các ñ án, d án ñã ñư c phê duy t. Giá tr hóa các lo i hình cung c p d ch v y t , khuy n khích phát tri n hành ñ u tư vào ho t ñ ng: ngh y dư c tư nhân, nh ñó nhân dân ñư c ti p c n v i d ch v y t + Mua s m TTBYT, phương ti n v n chuy n: 29.782 tri u nhi u hơn, t t hơn. + Xây d ng cơ s v t ch t: 94.631 tri u ñ ng Chính ñi u này cho th y phát tri n d ch v y t trên ñ a bàn 6 2.2.6. Các chính sách c a t nh Qu ng Ngãi v phát tri n huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi bư c ñ u ñư c ñánh giá là ñúng d ch v y t các huy n mi n núi hư ng, phù h p v i nhu c u. T nh ñã ch ñ o ch t ch vi c th c hi n các Chương trình Qu c 2.3.2.1. D ch v y t d phòng gia v y t , quan tâm ñ n vi c ñào t o, ñào t o l i ñ i ngũ cán b làm X lý t t các d ch, không ñ d ch l n nghiêm tr ng x y ra. công tác y t , có nh ng cơ ch chính sách khuy n khích ñưa ñ i ngũ Tiêm ch ng m r ng luôn ñ t trên 99%. bác sĩ v các tr m y t xã, phư ng ñ tăng cư ng công tác khám ch a a) Chương trình phòng, ch ng m t s b nh xã h i, b nh d ch b nh cho nhân dân. nguy hi m và HIV/AIDS: D án phòng, ch ng s t xu t huy t, 2.3. TH C TR NG PHÁT TRI N D CH V YT T I CÁC HIV/AIDS, tiêm ch ng m r ng (EPI), s t rét, lao, các b nh n i ti t HUY N MI N NÚI T NH QU NG NGÃI và r i lo n chuy n hóa, phong, b o v s c kh e tâm th n c ng ñ ng, 2.3.1. S phát tri n v m ng lư i, qui mô các cơ s y t suy dinh dư ng tr em, chăm sóc s c kh e sinh s n. B ng 2.21: Qui mô, s lư ng cơ s y t 6 huy n mi n núi t nh b) B o ñ m ch t lư ng v sinh an toàn th c ph m Qu ng Ngãi c) Các b nh truy n nhi m khác: tay chân mi ng, d ch cúm S cơ s Giư ng b nh A/H5N1, H1N1, b nh ngoài da chưa rõ nguyên nhân, các b nh TT Tên huy n truy n nhi m khác: t , thương hàn, l tr c khu n, tiêu ch y, viêm 2006 2007 2008 2009 2010 2006 2007 2008 2009 2010 não, viêm gan,… 1 Trà B ng 11 11 11 11 11 60 101 114 94 90 Nhìn chung, các d án thu c các chương trình, m c tiêu qu c 2 Tây Trà 11 11 11 10 10 73 73 73 68 68 gia giai ño n 2006-2010 ñã ñ t ñư c m c tiêu cơ b n. Tuy nhiên, 3 Sơn Hà 15 15 15 16 16 156 156 156 176 216 vi c tri n khai th c hi n m t s chương trình, d án chưa th c s có 4 Sơn Tây 7 7 7 7 7 62 62 62 64 80 k t qu cao như: phòng ch ng s t xu t huy t, b o ñ m ch t lư ng v 5 Minh Long 6 6 6 6 6 60 60 60 60 55 sinh an toàn th c ph m (BĐCLVSATTP),… 6 Ba Tơ 21 21 21 22 22 118 118 118 120 120 2.3.2.2. D ch v khám ch a b nh và ph c h i ch c năng (Ngu n: Niên giám th ng kê t nh Qu ng Ngãi) Các B nh vi n tuy n huy n chưa ñáp ng nhu c u CSSK nhân 2.3.2. S phát tri n các lo i hình d ch v y t dân, nh t là ñ i v i các huy n mi n núi, h u h t các huy n chưa tri n Trong nh ng năm qua, th c hi n quan ñi m phát tri n ña d ng khai ñư c khoa H i s c c p c u, các chuyên khoa l : TMH, RHM;
15 16 ph u thu t Ngo i khoa (m th ng d dày, m s i bàng quang, m ñ ng khám, ch a b nh t i Tr m y t còn th p, chưa th t s ñáp ng thoát v b n, m ru t th a viêm) m i tri n khai ñư c 1s huy n: nhu c u chăm sóc s c kho c a nhân dân. B ng 2.28: S l n b nh nhân khám b nh hàng năm 2.4. ĐÁNH GIÁ NH NG THÀNH CÔNG VÀ H N CH Đvt: l n TRONG PHÁT TRI N D CH V YT CÁC HUY N MI N Huy n 2007 2008 2009 NÚI T NH QU NG NGÃI Trà B ng 23.053 33.957 39.476 2.4.1. Nh ng thành t u ñ t ñư c Tây Trà 15.316 14.907 16.063 Cùng v i quá trình ñ i m i và phát tri n c a t nh, ngu n Sơn Hà 47.930 50.324 57.902 nhân l c y t không ng ng ñư c phát tri n c v s lư ng và ch t Sơn Tây 19.625 18.480 20.182 lư ng; H th ng t ch c b máy các các ñơn v s nghi p y t luôn Minh Long 10.653 10.805 10.847 ñư c c ng c ki n toàn, d ch v y t phát tri n ña d ng ñáp ng ngày Ba Tơ 49.860 49.714 50.453 càng k p th i hơn nhu c u chăm sóc và b o v s c kho nhân dân. (Ngu n: S y t t nh Qu ng Ngãi) 2.4.2. Nh ng m t h n ch M ng lư i khám ch a b nh các huy n mi n núi t nh Qu ng 2.4.2.1. V m ng lư i, qui mô cơ s y t : Qui mô và m ng Ngãi ñư c c ng c ki n toàn. Đ n nay Qu ng Ngãi v n còn 39/184 lư i y t 6 huy n mi n núi còn m ng và thi u: 6 huy n mi n núi xã chưa có bác sĩ, trong ñó có 36 xã thu c các huy n mi n núi. Ngay có 5 TTYT huy n, 1 BVĐK và 2 PKĐKKV tr c thu c BVĐK/TTYT t ñ u năm 2010 S Y t Qu ng Ngãi ñã xây d ng k ho ch luân huy n. T ng s giư ng b nh là 629 giư ng. phiên bác sĩ v xã theo Đ án 1816 nh m ñ m b o 100% xã có bác sĩ 2.4.2.2. V ch t lư ng d ch v y t : Ch t lư ng các d ch v y ho t ñ ng t mi n núi chưa cao, b nh vi n tuy n huy n chưa ñáp ng nhu c u 2.3.2.3. D ch v khám ch a b nh b ng y h c c truy n CSSK nhân dân, nh t là ñ i v i các huy n mi n núi, h u h t các Qu ng Ngãi có truy n th ng lâu ñ i v YDHCT, ñ c bi t là huy n chưa tri n khai ñư c khoa H i s c c p c u, các chuyên khoa nh ng bài thu c gia truy n c a ngư i dân t c mi n núi. l : TMH, RHM. Y h c c truy n g m có hai m ng: y h c c truy n tư nhân 2.4.2.3. V ngu n l c phát tri n DVYT các huy n mi n núi và y h c c truy n Nhà nư c. Hi n t i, Qu ng Ngãi có ngu n thu c - Ngu n nhân l c ñang thi u tr m tr ng, trình ñ chuyên nam r t phong phú và ñã ñư c s d ng ch a b nh r t hi u qu . môn c a ñ i ngũ cán b y t còn h n ch , nhi u xã chưa có bác sĩ và 2.3.3. S phát tri n v ch t lư ng d ch v y t : cán b Y h c c truy n. Nhìn chung các BVĐK/TTYT huy n ñ u ñã ñư c cung c p - Cơ s v t ch t xu ng c p, thi u trang thi t b chuyên môn trang thi t b ch y u như: máy X – quang, siêu âm, xét nghi m, ñi n hi n ñ i. tim…Hi u qu ho t ñ ng và ch t lư ng d ch v , ñ c bi t là ho t - Ngân sách s nghi p y t tuy có tăng nhưng v n chưa ñáp
17 18 ng ñư c v i nhu c u phát tri n ngành. Kinh phí ñ u tư xây d ng cơ B o ñ m ñ biên ch cho các BVĐK tuy n huy n theo qui ñ nh s v t ch t và nâng c p trang thi t b y t tuy n xã còn r t h n ch . c a nhà nư c. Đa d ng hóa s n ph m, d ch v y t . 2.4.3. Nguyên nhân c a nh ng h n ch Tiêu chu n hoá và tăng cư ng ñào t o cán b cho tuy n cơ 2.4.3.1. Nguyên nhân khách quan s , ph i h p v i các trư ng ñ i h c, dư c trong khu v c ñ h p Do ñi m xu t phát và trình ñ phát tri n c a n n kinh t t nh ñ ng m l p ñào t o các l p chuyên khoa c p I, bác sĩ chuyên tu còn th p; kh năng ñào t o và thu hút ngu n nhân l c có ch t lư ng tuy n y t cơ s là ngư i c a ñ a phương t i Trư ng THYT t nh, ưu g p khó khăn. tiên ñào t o các y sĩ ñang công tác t i xã và là ngư i dân t c t i ch . 2.4.3.2. Nguyên nhân ch quan Ti p t c th c hi n ñ án tăng cư ng cán b v công tác t i Vai trò tham mưu c a ngành y t các c p còn h n ch , nh t là tuy n y t cơ s . trong vi c tham mưu xây d ng ñ án, k ho ch và t ch c tri n khai 3.1.2. M c tiêu phát tri n d ch v y t các huy n mi n núi các ho t ñ ng c ng c và hoàn thi n m ng lư i y t cơ s còn b t t nh Qu ng Ngãi c p, chưa k p th i, thi u c th . Giai ño n 2011 – 2015 c n tri n khai có hi u qu các Chương Cơ ch , chính sách ñào t o, b i dư ng, thu hút, b trí, s trình y t qu c gia nh m ñáp ng ngày càng t t hơn nhu c u chăm d ng ngu n nhân l c c a t nh còn b t c p, chưa ñ s c h p d n. Môi sóc, b o v và nâng cao s c kh e nhân dân trong t nh. Ph n ñ u ñ t trư ng và ñi u ki n công tác t nh chưa t o ñư c s h p d n ñ i v i m t s ch tiêu sau: Các ch tiêu v khám b nh, ch a b nh, cơ s v t ngu n l c y t có ch t lư ng cao Ch ñ và chính sách ñ i v i cán b ch t, ñ i ngũ y bác s , ph n ñ u ñ n năm 2015 có 70% xã trên ñ a y t cơ s nh ng năm trư c ñây r t th p và ch m thay ñ i, không t o bàn t nh Qu ng Ngãi nói chung và 6 huy n mi n núi nói riêng ñ t ñư c s yên tâm công tác. Chu n qu c gia v y t theo quy ñ nh c a B Y t , g m 10 chu n. 3.2 M T S GI I PHÁP NH M TH C HI N M C TIÊU CHƯƠNG 3 PHÁT TRI N D CH V Y T CÁC HUY N MI N NÚI M T S GI I PHÁP PHÁT TRI N DVYT CÁC T NH QU NG NGÃI HUY N MI N NÚI T NH QU NG NGÃI TRONG 3.2.1. C ng c và phát tri n m ng lư i cơ s y t TH I GIAN Đ N C n t p trung các ngu n l c c a t nh và c a Trung Ương ñ 3.1. QUAN ĐI M, M C TIÊU, PHƯƠNG HƯ NG PHÁT ñ u tư phát tri n m ng lư i cơ s y t và h t ng y t cho 6 huy n TRI N D CH V Y T CÁC HUY N MI N NÚI T NH mi n núi c a t nh; t ng bư c ñ u tư có chi u sâu ñ ñáp ng ñư c QU NG NGÃI nhu c u khám ch a b nh cho ngư i dân. 3.1.1. Quan ñi m phát tri n d ch v y t các huy n mi n C n có s ph i h p gi a các S Y t , S Tài chính, S Tài núi t nh Qu ng Ngãi nguyên và Môi trư ng ưu tiên b trí ñ qu ñ t ñ xây d ng cơ s
19 20 cung c p d ch v y t . 3.2.2.2. Phát tri n h th ng khám ch a b nh và ph c h i C ng c và phát tri n m ng lư i y t cơ s nh m nâng cao ch t ch c năng lư ng công tác chăm sóc s c kho ban ñ u. Đ th c hi n m c tiêu Đ u tư nâng c p h th ng khám ch a b nh m t cách ñ ng này c n có nh ng gi i pháp c th sau: b , phù h p v i nhu c u t ng vùng và kh năng kinh t xã h i. Phân - Phát tri n ñ i ngũ tình nguy n viên y t t i các thôn p mi n tuy n chuyên môn k thu t và có quy ñ nh chuy n tuy n ch t ch ñ ng b ng. hơn ñ gi m b t tình tr ng quá t i các b nh vi n tuy n trên. S m - Xã h i hoá công tác y t hoàn thành quy ho ch m ng lư i khám ch a b nh, chu n hoá các - C ng c và phát tri n các TTTTvà GDSK phương ti n và k thu t thư ng quy, s d ng có hi u qu và khai - Đa d ng hoá các cơ s khám ch a b nh thác h t công su t các thi t b trong ch n ñoán và ñi u tr . Xây d ng - C ng c và m r ng ñ i tư ng tham gia B o hi m y t danh m c thu c ñi u tr phù h p v i nhu c u c a b nh vi n... 3.2.2. Đa d ng hóa các lo i hình d ch v y t T p trung tri n khai t t quy ch b nh vi n, c i cách các th 3.2.2.1. Phát tri n d ch v y t d phòng t c hành chính trong khám b nh và ch a b nh. Đ i m i cơ ch qu n Nâng cao năng l c h th ng y t d phòng t TW ñ n cơ s , lý các d ch v y t ... Th c hi n các m c tiêu Chương trình Qu c gia 3.2.2.3. Phát tri n y dư c h c c truy n Ch ñ ng trong công tác phòng ch ng d ch b nh. - C n khuy n khích các t ch c, cá nhân trong và ngoài Tri n khai th c hi n r ng rãi các trương trình phòng ch ng nư c, ch ñ ng h i nh p qu c t ñ trao ñ i và h c h i kinh nghi m, các b nh không nhi m trùng như: tim m ch, ung thư, ñái tháo thu hút ñ u tư v khoa h c k thu t khám ch a b nh b ng y h c c ñư ng... truy n. Tham gia tích c c trong vi c phòng ch ng tai n n thương - Tuyên truy n, giáo d c, v n ñ ng nhân dân khôi ph c tích, nh t là tai n n giao thông, tai n n lao ñ ng và b nh ngh phong trào s d ng các "cây thu c gia ñình", v n ñ ng nhân dân nghi p... tr ng cây thu c nam, ... Tăng cư ng qu n lý ch t lư ng, v sinh an toàn th c ph m. - C ng c và phát tri n h th ng YDHCT t trung ương ñ n Tri n khai m nh m chương trình s c kho sinh s n, làm m an toàn, tr m y t xã phư ng. chăm sóc s n khoa thi t y u và các d ch v k ho ch hoá gia ñình... 3.2.3. Phát tri n ngu n nhân l c y t Th c hi n các chương trình chăm sóc s c kho tr em. Đ ñ m b o ñư c ch tiêu ñ ra thì ngành y t c n ph i có L ng ghép các ho t ñ ng chăm sóc b o v s c kho nhân chi n lư c ñào t o và thu hút cán b , nh t là ñ i v i ñ i ngũ bác sĩ, dân trong chi n lư c phát tri n kinh t -xã h i, các chương trình, d dư c sĩ ñ i h c. Đ ng th i theo Tiêu chu n VIII, c n b o ñ m ñ án phát tri n kinh t . biên ch cho các BVĐK tuy n huy n theo qui ñ nh c a nhà nư c là
21 22 m i tr m y t t i thi u c n có: Bác sĩ ho c y sĩ ña khoa, n h sinh D báo nhu c u ñào t o ngu n nhân l c y t cho các huy n ho c y sĩ s n nhi, y tá. Đ i v i tr m y t có t 4 cán b tr lên, ph i mi n núi như: t ch c các l p h c b i dư ng, nâng cao trình ñ ,… có 1 cán b y h c c truy n chuyên trách; có cán b có trình ñ dư c 3.2.1.2. Thu hút nhân l c y t làm vi c t i các ñ a phương tá (có th kiêm nhi m) ñ qu n lý thu c trên ñ a bàn xã... mi n núi B ng 3.2: Nhu c u nhân l c y t ñ n năm 2015 V n ñ ng nh ng ngư i có h c hàm, h c v , có trình ñ Biên ch tuy n chuyên môn cao v công tác t i t nh, th c hi n chính sách theo Quy t Biên ch tuy n t nh Biên ch tuy n xã Giư ng huy n ñ nh s 450/2008/QĐ-UBND ngày 26/12/2008 c a UBND t nh. Năm b nh Hi n Theo Còn Hi n Theo Còn Hi n Theo Còn Ti p t c th c hi n ñ án tăng cư ng cán b v công tác t i có TT 08 thi u có TT 08 thi u có TT 08 thi u tuy n y t cơ s , th c hi n ch ñ luân chuy n cán b gi a các tuy n 2010 2060 944 1186 242 1264 1784 520 1141 1151 10 m t cách h p lý và công b ng 2012 2440 1832 1935 1209 Xây d ng và th c hi n các chính sách, ch ñ ñãi ng th a 2015 2720 2143 2076 1235 ñáng cho nhân viên y t ph c v mi n núi. (Ngu n: S y t t nh Qu ng Ngãi) S Y t c n xây d ng chương trình, k ho ch v phát tri n Ngành y t t nh Qu ng Ngãi c n ti n hành chu n hoá và tăng ngu n nhân l c y t ñ th c hi n hàng năm. Ưu tiên b trí ñ u tư cư ng ñào t o, thu hút cán b y t cho tuy n cơ s , trong ñó chú ý ngu n l c, tăng cư ng công tác qu n lý nhà nư c v GD-ĐT. quan tâm ñào t o cán b y t là ngư i dân t c, phân b cán b phù Ngành y t ph i ch n l a nh ng cán b tr ñã ñư c ñào t o cơ h p theo t ng vùng và theo nhu c u ñ chăm sóc s c kho t t hơn b n ñ ñi ñào t o chuyên sâu, ñ c bi t quan tâm ñ n các ngành còn cho ñ ng bào ngư i dân t c, nâng cao ch t lư ng toàn di n các y u và thi u. DVYT. 3.2.4. Nâng c p cơ s h t ng và phát tri n khoa h c công Do ñó v n ñ tuy n d ng, ñào t o và ñào t o nâng cao ch t ngh trong lĩnh v c y t lư ng ngu n nhân l c c a ngành y t là h t s c c n thi t nh m ñáp 3.2.4.1. Nâng c p cơ s h t ng ng nhu c u, nhi m v c a ngành. Hi n nay t i các b nh vi n tuy n t nh, tuy n huy n thư ng Nâng cao nh n th c v ý nghĩa và t m quan tr ng c a ngu n xuyên trong tình tr ng quá t i. Khu v c ñi u tr c a m t s cơ s khám nhân l c y t ph c v , chăm sóc, b o v s c kho nhân dân. ch a b nh xu ng c p ho c v n còn nhà c p 4; 100% các cơ s y t 3.2.1.1. T ch c ñào t o b i dư ng nhân l c y t không ñ trang thi t b y t cơ b n theo danh m c c a B Y t , ñ c Đào t o chính quy, ñào t o c tuy n, ñào t o theo ñ a ch , bi t là B nh vi n huy n và Tr m y t xã làm nh hư ng ñ n ch t ñào t o nâng cao, ñào t o chuyên sâu lư ng d ch v y t . Do ñó tuỳ theo hi n tr ng t ng Tr m y t xã, s quy t ñ nh nâng c p, m r ng các h ng m c: công trình chính, công
23 24 trình ph , tư ng rào - c ng ngõ, sân vư n, ñư ng n i b , quét vôi, Ngoài ra c n t o cơ ch thu n l i ñ khuy n khích phát tri n m ng sơn c a... ñ ñ m b o ñ t Chu n qu c gia. lư i y t ngoài công l p. 3.2.4.2. Phát tri n, ng d ng khoa h c công ngh Ban hành chính sách ưu ñãi, b o tr vi c nuôi tr ng dư c li u, Phát tri n d ch v y t luôn ph i ñi ñôi v i vi c phát tri n và s n xu t thu c YHCT và chính sách khai thác dư c li u t nhiên h p ng d ng có hi u qu công ngh tiên ti n trong y h c t ng bư c hi n lý b o ñ m lưu gi và phát tri n các khu nuôi, tr ng cây, con làm ñ i hoá k thu t ch n ñoán hình nh, ch n ñoán hóa sinh, lý sinh, nguyên li u s n xu t thu c YHCT. mi n d ch, di truy n và sinh h c phân t ...trong phòng b nh và khám S Y t c n ph i h p v i S K ho ch và Đ u tư, S Tài chính ch a b nh, ñi u hành qu n lý b nh vi n và x lý ch t th i y t . xây d ng k ho ch kinh phí t ngu n v n h tr c a trung ương và C n tăng cư ng tin h c hóa trong các lĩnh v c: th ng kê y t , ngu n v n c a ñ a phương, trình UBND t nh phân b cho các D án qu n lý y t , qu n lý b nh vi n, qu n lý nhân l c, qu n lý tài chính y phát tri n DVYT. t , c p nh t thông tin phòng ch ng d ch b nh... 3.3. M T S KI N NGH 3.2.5. C i ti n chính sách, cơ ch ñòn b y kích thích nâng 3.3.1. Đ i v i Nhà nư c cao hi u qu d ch v y t Ti p t c ñ i m i và hoàn thi n h th ng chính sách ñ i v i ñ i Ngành y t c n có ch ñ , cơ ch , chính sách thu hút các sinh ngũ trí th c nói chung và ñ i ngũ trí th c ngành y t nói riêng. viên gi i, cán b có trình ñ cao, chuyên gia gi i v chuyên môn và Chính sách ñào t o, b i dư ng ñ i ngũ cán b y – dư c. Đ i qu n lý v công tác t nh ho c giúp ñ ñào t o cán b cho ngành. v i ngư i ñào t o trong nư c nên h tr kinh phí Khuy n khích cho các cán b ñi ñào t o nâng cao; khuy n Chính sách s d ng và qu n lý ñ i ngũ cán b y - dư c. khích cán b y t tăng cư ng cho cơ s , nh t là vùng xa, vùng khó Chính sách b o ñ m l i ích v t ch t và ñ ng viên tinh th n ñ i khăn. v i ñ i ngũ cán b y-dư c. H tr cho các cán b tham gia h c t i ch c, chuyên tu,... 3.3.2. Đ i v i các cơ s y t Khuy n khích các th y thu c c ng hi n và phát huy nh ng bài thu c Ch trì và ph i h p v i các s , ban ngành có liên quan xây hay, cây thu c quý, nh ng kinh nghi m phòng và ch a b nh b ng d ng và trình UBND t nh phê duy t các ñ án, d án m i v phát YDHCT có hi u qu ; có chính sách ưu ñãi, khuy n khích vi c nghiên tri n y t như: c u k th a, nghiên c u ng d ng và nghiên c u k t h p YDHCT + Đ án qui ho ch ñào t o ngu n nhân l c y t ñ n năm v i Y h c hi n ñ i. 2011-2015 t m nhìn ñ n 2020. Đ i v i công tác xã h i hoá y t nh m nâng cao ch t lư ng + Đ án nâng cao năng l c h th ng YTDP ñ n năm 2015. d ch v y t b ng vi c cho phép b nh vi n công và khu v c tư nhân + Đ án nâng cao năng l c h th ng ñi u tr ñ n năm 2015. ph i h p trong t o ngu n tài chính cho các d ch v y t + K ho ch hành ñ ng phòng ch ng HIV/AIDS t nh Qu ng Ngãi ñ n
25 26 năm 2015. c u, tác gi nh n th y ñây là v n ñ r t b c xúc không ch ñ i v i + K ho ch hành ñ ng phòng ch ng Suy dinh dư ng t nh các huy n mi n núi t nh Qu ng Ngãi, mà còn ñ i v i h u h t t t c Qu ng Ngãi ñ n năm 2015. các huy n trong t nh. Không ph i ng u nhiên khi tình tr ng quá t i t i + D án xây d ng Trung tâm y t ch t lư ng cao. t t c các b nh vi n tuy n trên. Đi u này nói nên r ng: Y t liên quan Hư ng d n, giám sát, ki m tra các ñơn v y t tri n khai th c tr c ti p ñ n tính m ng c a con ngư i nên vi c l a ch n nơi cung hi n công tác ñào t o cán b , xây d ng cơ s v t ch t, mua s m trang c p d ch v b o ñ m ch t lư ng r t quan tr ng, ñâu ch t lư ng t t thi t b theo ñúng quy ñ nh hi n hành c a Nhà nư c. thì ñó s ñư c "khách hàng" tìm t i. L p quy ho ch s d ng ñ t cho phát tri n s nghi p y t . Nghiên c u trong ñ tài cho th y, phát tri n d ch v y t ch u nh hư ng c a r t nhi u y u t như nhân l c y t , cơ s v t ch t, thái K T LU N ñ ph c v b nh nhân và ñ c bi t là các chính sách c a ñ a phương Trong xu th h i nh p, ngành y t cũng như các ngành khác dành cho y t ... Nhưng do th i gian và lư ng ki n th c có h n nên ñ tài ph i ñ i phó v i nh ng tác ñ ng c a n n kinh t th gi i, t ng bư c này còn r t nhi u thi u sót c n ph i b sung, r t mong ñư c s tham gia c a tháo g nh ng khó khăn ñ thích ng v i cơ ch th trư ng. M c dù th y cô ñ ñ tài này ñư c hoàn thi n. ñã ñ t ñư c nh ng thành t u ñáng khích l nhưng ngành y t Qu ng Xin trân tr ng c m ơn! Ngãi nói chung và y t các huy n mi n núi nói riêng kh ng ñ nh r ng v n còn r t nhi u khó khăn và thách th c. Th c t cho th y khi ñ i s ng nâng cao thì mong mu n c a ngư i dân ngày càng nhi u và càng cao v chăm sóc s c kho , ngư i dân tìm ñ n các d ch v y t không h n là nh ng ngư i b nh, có th h ch c n tư v n v s c kho . Vì th , quan ni m v ñ i tư ng ph c v c a các cơ s y t ñã thay ñ i, ñó là nh ng "khách hàng" c n ñư c chăm sóc. Đ ñáp ng nhu c u phong phú và ña d ng v d ch v y t thì vi c xây d ng chi n lư c phát tri n d ch v y t là v n ñ c p bách, mang tính th i ñ i. Do ñ c trưng c a ngành y là luôn ñ t v n ñ công b ng, hi u qu và ñ c bi t là v n ñ y ñ c lên hàng ñ u nên vi c áp d ng nh ng lý thuy t mang tính kinh t vào ñ tài thư ng không th a mãn như áp d ng quy lu t giá tr , quy lu t cung c u... Càng ñi sâu vào nghiên