Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Cải cách thủ tục hành chính – từ thực tiễn cơ quan BHXH huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện cải cách TTHC tại Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, chỉ ra những kết quả đã đạt được, những hạn chế, bất cập trong thực hiện cải cách TTHC tại BHXH Hướng Hóa. Đề xuất những giải pháp có tính khả thi trong cải cách TTHC.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Cải cách thủ tục hành chính – từ thực tiễn cơ quan BHXH huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ......../........ ......../........ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ......../........ ĐẶNG THỊ HÀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH - TỪ THỰC TIỄN CƠ QUAN BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN HƢỚNG HÓA, TỈNH QUẢNG TRỊ TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Bùi Huy Khiên Thừa Thiên Huế - Năm 2019
Công trình được hoàn chỉnh tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Bùi Huy Khiên Phản biện 1:..................................................................................... Phản biện 2:..................................................................................... Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng ….., Nhà …, Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Cơ sở Học viện Hành chính khu vực Miền Trung Số: 201, đường Phan Bội Châu, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế Thời gian, vào hồi … giờ … tháng … năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Cơ sở Học viện Hành chính khu vực Miền Trung hoặc trên Website Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước, Đảng ta đã chỉ rõ sự cần thiết phải tiến hành cải cách hành chính, coi đây là một giải pháp quan trọng góp phần đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Chúng ta đã tiến hành cải cách hành chính từng bước thận trọng và đã thu được nhiều kết quả rất đáng khích lệ. Cải cách hành chính ở Việt Nam được triển khai trên nhiều nội dung: cải cách thể chế, cải cách tổ chức bộ máy hành chính, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, cải cách tài chính công và hiện đại hóa nền hành chính, trong đó cải cách thủ tục hành chính là một khâu quan trọng và được đặt ra ngay từ giai đoạn đầu của tiến trình cải cách. Thủ tục hành chính liên quan không chỉ đến công việc nội bộ của một cơ quan, một cấp chính quyền, mà còn đến các tổ chức và công dân trong mối quan hệ với Nhà nước. Các quyền, nghĩa vụ của công dân được quy định trong Hiến pháp hay ở các văn bản pháp luật khác có được thực hiện hay không, thực hiện như thế nào, về cơ bản, đều phải thông qua thủ tục hành chính do các cơ quan, các cấp chính quyền nhà nước quy định và trực tiếp giải quyết. Để cụ thể hóa chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về cải cách thủ tục hành chính, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản và tổ chức thực hiện như: Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày 08/06/2010 của Chính phủ về kiểm soát thủ tục hành chính; Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011- 2020; Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 10/6/2015 của Thủ tướng chính phủ về việc tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan 1
hành chính nhà nước các cấp trong công tác cải cách thủ tục hành chính; Quyết định số 225/QĐ-TTg Phê duyệt kế hoạch cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2016-2020 và nhiều văn bản ban hành về cải cách thủ tục hành chính khác. Cải cách thủ tục hành chính thực hiện tại ngành Bảo hiểm xã hội trong thời gian qua đã mang lại hiệu quả rỏ rệt, từng bước đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, góp phần vào tháo gỡ những khó khăn, tồn đọng của cơ chế cũ, rút ngắn khoảng cách giữa nhà nước với nhân dân, giảm phiền hà, chi phí, thời gian, công sức cho tổ chức, công dân. Song do nhiều nguyên nhân mà vấn đề cải cách thủ tục hành chính ở huyện Hướng Hóa vẫn chưa thực sự như mong muốn: Cơ chế cải cách còn mang tính hình thức, thiếu tính đồng bộ; quy định về thủ tục, hồ sơ tham gia và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội còn chưa thật thuận tiện; một số thủ tục còn rườm rà, mất thời gian trong việc giải quyết thủ tục hành chính; cán bộ thực hiện đôi lúc thiếu sự niềm nở, chưa thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm trong việc phục vụ nhân dân; cơ sở vật chất còn chưa được đầu tư mạnh; ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa trong tổ chức thực hiện bảo hiểm xã còn chậm, dẫn đến chưa giảm thiểu được chi phí quản lý. Trong tình hình phát triển và hội nhập kinh tế như hiện nay, yêu cầu phong cách làm việc của đội ngũ cán bộ công chức viên chức phải chuyên nghiệp, có như vậy mới tạo được niềm tin của nhân dân, của doanh nghiệp vào chính sách bảo hiểm xã hội của Đảng và Nhà nước, thu hút sự tham gia bảo hiểm xã hội nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo hiểm xã hội làm cơ sở để giải quyết chế độ chính sách cho người tham gia, bảo đảm tăng trưởng quỹ bảo hiểm xã hội và thực hiện công bằng xã hội. 2
Chính vì vậy, nghiên cứu và phân tích thực trạng để đánh giá đúng tình hình thực hiện, tìm ra những hạn chế, vướng mắc để có giải pháp ph hợp nhằm đảm bảo tính hiệu lực và hiệu quả trong quá trình thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại cơ quan Bảo hiểm xã hội Hướng Hóa là một vấn đề hết sức cần thiết, góp phần nâng cao chất lượng cải cách thủ tục hành chính, mang đến nhiều sự thuận tiện cho người dân cũng như góp phần vào công cuộc cải cách chung của quốc gia. Là người đã công tác trong ngành bảo hiểm xã hội và thực hiện việc tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính, tác giả chọn đề tài: “Cải cách thủ tục hành chính – từ thực tiễn cơ quan BHXH huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị” làm đề tài luận văn thạc sỹ của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Trong những năm qua, để tăng cường năng lực quản lý nhà nước trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN, mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế, Đảng ta chủ trương CCHC một cách mạnh mẽ và toàn diện. CCHC nhằm góp phần xây dựng bộ máy HCNN chuyên nghiệp, trong sạch, vững mạnh, hiện đại, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Trên cơ sở đó làm cho bộ máy nhà nước thực hiện tốt hơn nhiệm vụ thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, tổ chức tốt việc điều hành, quản lý đất nước thông suốt, tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế phát triển, giải quyết tốt các vấn đề xã hội, củng cố quốc phòng an ninh, mở rộng quan hệ đối ngoại, chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế. Đây là việc làm không đơn giản, đòi hỏi trong quá trình CCHC phải tính toán kỹ lưỡng, lựa chọn chính xác mục tiêu, tập trung giải quyết đồng bộ các nội dung cải cách tạo sự chuyển biến vững chắc cả về 3
chiều rộng, lẫn chiều sâu. Lý luận về CCHC nói chung và cải cách TTHC nói riêng là đề tài thu hút sự quan tâm của nhiều nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý. Những vấn đề này được nêu và thảo luận ở nhiều hội thảo, bài viết, các công trình nghiên cứu và giáo trình về quá trình cải cách hành chính ở Việt Nam: - Tác giả Nguyễn Hữu Khiển trong bài viết: “Luận về thủ tục hành chính hiện nay” đăng trên tạp chí Tổ chức nhà nước bài 4/2010 đã bàn luận về thủ tục hành chính. Trong đó nêu bật khái niệm, bản chất và hình thức của thủ tục hành chính. Tác giả đã chỉ ra các nguyên nhân gây ra những hệ lụy trong đời sống công vụ, sự cần thiết phải cải cách thủ tục hành chính. - Tác giả Nguyễn Hùng Huế, Nguyễn Thị Trà Lê, trong bài viết “Một số kinh nghiệm trong thực hiện cải cách thủ tục hành chính” trên trang web http://isos.gov.vn/ của Viện Khoa học Tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ đã đề cập đến nội dung cải cách TTHC đạt được một số thành tựu quan trọng, trong giai đoạn 2011-2020 tiếp tục đưa nội dung cải cách TTHC thành một trong sáu nội dung quan trọng của chương trình tổng thể CCHC nhà nước. Bài viết còn chia sẽ một số kinh nghiệm cụ thể được tổng kết trong quá trình triển khai thực hiện cải cách TTHC. - Tác giả Phạm Minh Hùng trong bài viết “ Kết quả thực hiện chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 – 2020 và phương hướng đẩy mạnh cải cách hành chính nhà nước trong thời gian tới“ đăng trên tạp chí Tổ chức nhà nước Online 23/11/2015. Bài viết đã trình bày kết quả, khó khăn trong việc thực hiện Nghị quyết 30c đã đạt được những kết quả tích cực, góp phần thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế, 4
trình bày phương hướng đẩy mạnh cải cách hành chính nhà nước trong giai đoạn tới. - Tác giả Thanh Hằng trong bài viết “Cải cách thủ tục hành chính – Con đường phát triển“ đăng trên báo Bảo hiểm xã hội, chuyên mục Cải cách hành chính. Bài viết đã đề cập đến tầm quan trọng của công tác cải cách thủ tục hành chính trong tiến trình phát triển của đất nước nói chung và quá trình thực hiện cải cách thủ tục hành chính của ngành bảo hiểm xã hội nói riêng. Quá trình thực hiện đã đạt được những kết quả hết sức to lớn, qua đó bài viết còn đưa ra kế hoạch thực hiện cải cách thủ tục hành chính trong thời gian tới của ngành. - Tác giả Nguyễn Hữu Hải (chủ biên), Giáo trình: “Cơ sở lý luận và thực tiễn về hành chính nhà nước”, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, năm 2013. Giáo trình gồm 8 chương, tập trung cung cấp những kiến thức cơ bản của khoa học hành chính nói chung và hành chính nhà nước nói riêng: trình bày sự hình thành và phát triển của hành chính học, đối tượng, nội dung và phương pháp tiếp cận nghiên cứu hành chính học, các khái niệm cơ bản, đặc điểm nguyên tắc tổ chức và hoạt động của hành chính nhà nước, các lý thuyết, mô hình hành chính nhà nước, kiểm soát bên ngoài và kiểm soát nội bộ đối với hành chính nhà nước, giải pháp nâng cao hiệu quả, hiệu lực hành chính nhà nước. - Tác giả Nguyễn Văn Thâm và Võ Kim Sơn trong giáo trình: “Thủ tục hành chính - Lý luận và thực tiễn” , Nxb Chính trị Quốc gia, năm 2002. Tác giả đi sâu nghiên cứu lý luận về cải cách TTHC để vận dụng vào thực tiễn và chỉ ra được những bất cập, tồn tại cần phải khắc phục trong cải cách TTHC ở Việt Nam. 5
- “Đổi mới cung ứng dịch vụ công ở Việt Nam” (Nxb Thống kê, Hà Nội, 2006) của tác giả Đinh Văn Ân, Hoàng Thu Hòa; Cuốn sách đã nêu đầy đủ về khái niệm dịch vụ công, đánh giá được sự cung ứng dịch vụ công (có cả phần về thủ tục hành chính), và các giải pháp đẩy mạnh xã hội hóa cung ứng các dịch vụ công ở Việt Nam. Đặc biệt cuốn sách có nêu các giải pháp đơn giải hóa các TTHC thành lập các đơn vị cung ứng dịch vụ công. Mặc d được lựa chọn là một trong những nội dung quan trọng của chương trình tổng thể CCHC nhà nước, nhưng cho đến nay, các vấn đề nghiên cứu về cải cách TTHC tại BHXH huyện Hướng Hóa mới chỉ dừng lại ở các báo cáo, tổng kết của địa phương mà chưa có công trình chuyên khảo đi sâu nghiên cứu vấn đề cải cách TTHC tại BHXH huyện Hướng Hóa – nơi bộ phận một cửa trực tiếp giải quyết các vấn đề liên quan đến BHXH, BHYT, BHTN của nhân dân. Do đó việc tìm hiểu và nghiên cứu những khó khăn, hạn chế về cải cách TTHC tại BHXH huyện Hướng Hóa là cần thiết, trên cơ sở đó áp dụng những giải pháp ph hợp với thực tiễn tại BHXH huyện Hướng Hóa nói riêng và ngành BHXH nói chung. Bởi vậy tôi lựa chọn đề tài này nhằm tìm hiểu một cách tương đối toàn diện, hệ thống về cải cách TTHC tại BHXH huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về cải cách TTHC, trên cơ sở đó phân tích, đánh giá thực trạng cải cách TTHC tại Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị và đề xuất phương hướng và các giải pháp nâng cao hiệu quả cải cách TTHC tại cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị trong những năm tới. 6
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu trên, luận văn đề ra các nhiệm vụ nghiên cứu sau đây: - Phân tích làm rõ cơ sở lý luận về thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính. - Phân tích, đánh giá thực trạng cải cách TTHC tại Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. - Đề xuất phương hướng và các giải pháp tiếp tục hoàn thiện công tác cải cách TTHC tại BHXH huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu việc thực hiện cải cách TTHC tại cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. - Về thời gian: Luận văn tập trung nghiên cứu cải cách tại Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, giai đoạn từ 2014 đến nay, các hoạt động giải quyết công việc liên quan đến TTHC của một số lĩnh vực tại Bảo hiểm xã hội Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Luận văn thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vậy lịch sử, lý luận của Chủ nghĩa Mác – Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. 5.2. Phương pháp nghiên cứu 7
Trên cơ sở tiếp thu và vận dụng kết quả nghiên cứu của một số đề tài đề cập đến cải cách thủ tục hành chính trong giai đoạn hiện nay, tác giả kết hợp với các phương pháp nghiên cứu cơ bản sau đây: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu (nghiên cứu tài liệu thứ cấp) - Phương pháp phân tích, tổng hợp: Đề tài kế thừa, tổng kết lại những kết quả của các nghiên cứu về CCHC nói chung, cải cách TTHC tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương nói riêng. - Phương pháp so sánh: Thông qua một số dẫn chứng về triển khai công tác cải cách thủ tục hành chính ở các địa phương khác. - Phương pháp lịch sử: Xem xét cải cách hành chính nói chung và cải cách thủ tục hành chính nói riêng trong từng giai đoạn. - Phương pháp thống kê: Từ những kết quả thống kê, đánh giá về thực trạng triển khai công tác cải cách TTHC tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. - Phương pháp điều tra xã hội học: Điều tra được sử dụng theo dạng bảng câu hỏi cho đối tượng công dân, tổ chức đến làm việc tại cơ quan và các cán bộ công chức, viên chức làm việc tại Bộ phận “một cửa”. Số phiếu được phát ra 100 phiếu, số phiếu thu về 100 phiếu. Bằng một bản câu hỏi gồm 4 câu hỏi dành cho 74 người dân trên địa bàn huyện và 11 câu hỏi dành cho 26 cán bộ công chức, viên chức làm việc tại bộ phận “một cửa”. Kết quả trả lời cho phép phân tích vấn đề cần nghiên cứu để có sơ sở đánh giá một cách khách quan về công tác cải cách TTHC tại cơ quan BHXH huyện Hướng Hóa, từ đó phát huy những kết quả đạt được, khắc phục điểm yếu, đề ra các giải pháp cải cách TTHC trong thời gian tới. 8
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Ý nghĩa lý luận: Luận văn phân tích làm rõ cơ sở lý luận về cải cách TTHC, cải cách TTHC ngành Bảo hiểm xã hội, hệ thống hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về cải cách TTHC ngành bảo hiểm. - Ý nghĩa thực tiễn: Luận văn phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện cải cách TTHC tại Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, chỉ ra những kết quả đã đạt được, những hạn chế, bất cập trong thực hiện cải cách TTHC tại BHXH Hướng Hóa. Đề xuất những giải pháp có tính khả thi trong cải cách TTHC. Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể là tài liệu tham khảo cho chính quyền các huyện khi thực hiện cải cách TTHC ngành Bảo hiểm xã hội và là tài liệu tham khảo cho những ai quan tâm. 7. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo, nội dung luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính trong ngành Bảo hiểm xã hội. Chương 2. Thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Chương 3. Phương hướng và các giải pháp cải cách thủ tục hành chính tại Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VÀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG NGÀNH BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1. Những vấn đề chung về thủ tục hành chính. 9
1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 3 Nghị định số 63/2010/NĐ- CP ngày 08/6/2010 của Chính phủ, TTHC được quy định theo hướng giải thích từ ngữ: “TTHC là trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức”. 1.1.2. Đặc điểm, vai trò của thủ tục hành chính. 1.1.2.1. Đặc điểm của thủ tục hành chính. 1.1.2.2. Vai trò của thủ tục hành chính. 1.1.3. Phân loại thủ tục hành chính. 1.2. Cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành chính. 1.2.1. Cải cách hành chính. 1.2.2. Cải cách thủ tục hành chính. 1.3. Cải cách thủ tục hành chính trong ngành bảo hiểm xã hội. 1.3.1. Khái niệm cải cách thủ tục hành chính ngành bảo hiểm xã hội. Cải cách thủ tục hành chính ngành BHXH là sự thay đổi trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu điều kiện để giải quyết một công việc của cá nhân, tổ chức theo hướng đơn giản, thuận tiện, tiết kiệm thời gian chi phí cho cả cơ quan BHXH và người dân, doanh nghiệp. 1.3.2. Mục đích cải cách thủ tục hành chính ngành bảo hiểm xã hội. 1.3.3. Nguyên tắc cải cách thủ tục hành chính ngành bảo hiểm xã hội. Một là, đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện 10
Hai là, ph hợp với mục tiêu quản lý. Ba là, bảo đảm quyền bình đẳng giữa các đối tượng thực hiện thủ tục hành chính. Bốn là, tiết kiệm thời gian, chi phí của cá nhân, tổ chức và của Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Năm là, bảo đảm tính hợp pháp, hợp lý, thống nhất và đồng bộ. 1.3.4 Nội dung cải cách thủ tục hành chính ngành bảo hiểm xã hội. 1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến công tác cải cách thủ tục hành chính trong ngành bảo hiểm xã hội. 1.5. Kinh nghiệm cải cách thủ tục hành chính ở một số địa phƣơng và bài học kinh nghiệm cho huyện Hƣớng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 11
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 Trong chương 1, tác giả đã nghiên cứu khái niệm, đặc điểm, vai trò của thủ tục hành chính; khái niệm cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành chính. Mục đích, nguyên tắc và nội dung cải cách thủ tục hành chính của ngành BHXH. Trong chương 1 tác giả cũng đã nghiên cứu kinh nghiệm cải cách TTHC của một số địa phương (Thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Bình), qua đó rút ra những bài học kinh nghiệm cho BHXH huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Những bài học kinh nghiệm rất đa dạng, nếu được nghiên cứu áp dụng sẽ nâng cao hiệu quả cải cách TTHC ở huyện Hướng Hóa trong những năm tới. Những bài học kinh nghiệm đó bao gồm: sự chỉ đạo quyết liệt, kiên trì và quyết tâm của cả hệ thống chính trị; cần phải có nhiều giải pháp tạo động lực làm việc, khuyến khích, động viên kịp thời những tấm gương người tốt, việc tốt, xử lý kịp thời, nghiêm minh những biểu hiện tiêu cực; cần xây dựng nhiều mô hình, cách làm ph hợp, thiết thực và hiệu quả, được tuyên truyền phổ biến, nhân rộng; cải cách TTHC phải gắn với thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở tại từng cơ quan, đơn vị; phát huy sức mạnh tập thể, tạo sự đồng thuận cao trong thực hiện, giám sát, kiểm tra, đấu tranh với các biểu hiện và hành vi quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, tạo sự đồng tình, ủng hộ trong nhân dân; sự vào cuộc đồng bộ và tích cực của các cơ quan thông tin đại chúng đã góp phần không nhỏ vào kết quả, hiệu quả của công tác cải cách TTHC ở các địa phương; huy động và bảo đảm kịp thời kinh phí và nguồn nhân lực cho công tác cải cách TTHC. Nội dung chương 1 là cơ sở khoa học để tác giả nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng cải cách TTHC trong ngành bảo hiểm xã hội tại BHXH huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị trong chương 2. 12
Chƣơng 2 THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN HƯỚNG HÓA, TỈNH QUẢNG TRỊ 2.1. Khái quát về Bảo hiểm xã hội huyện Hƣớng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên và kinh tế-xã hội của huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 2.1.2. Đặc điểm cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 2.2. Quá trình triển khai tổ chức thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại bảo hiểm xã hội huyện Hƣớng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 2.2.1.Các quy định về cải cách thủ tục hành chính ngành bảo hiểm xã hội. 2.2.1.1. Các văn bản quy định về nghiệp vụ bảo hiểm xã hội. 2.2.1.2 Các văn bản quy định về nghiệp vụ kiểm soát thủ tục hành chính. 2.2.2. Thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại Bảo hiểm xã hội Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 2.2.2.1. Công tác tổ chức thực hiện. Trên cơ sở các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ của Ngành và bộ thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết đã được công bố công khai để mọi người dân, doanh nghiệp, các đối tượng tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT có thể dễ dàng tìm hiểu về chính sách, chế độ, quy trình giải quyết, thời hạn giải quyết, hồ sơ và thời hạn giải quyết… Thủ tục hành chính do cơ quan BHXH giải quyết cho người dân, doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức được thực hiện tại bộ phận tiếp 13
nhận, quản lý hồ sơ và giải quyết thủ tục hành chính (bộ phận một cửa). Đây là đầu mối để các cơ quan, đơn vị, cá nhân giao dịch với cơ quan BHXH. 2.2.2.2. Tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa. - Tiếp nhận hồ sơ - Chuyển hồ sơ - Quy trình giải quyết - Trả kết quả 2.2.2.3 Kết quả thực hiện. BHXH huyện Hướng Hóa tiếp tục đẩy mạnh công tác cải cách TTHC theo quy định của ngành, rà soát để kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định về hồ sơ, quy trình, thủ tục giải quyết các thủ tục hành chính còn bất cập, chưa ph hợp với thực tế, gây khó khăn, trở ngại cho tổ chức, cá nhân. Duy trì nghiêm túc việc tổ chức bộ phận “một cửa” tại BHXH huyện để tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính cho cá nhân, tổ chức đúng quy định. Vận hành có hiệu quả phần mềm “Tiếp nhận và quản lý hồ sơ” nhằm đảm bảo công khai, minh bạch, chuyên nghiệp trong công tác tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính. Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân khi giao dịch với cơ quan BHXH, đơn vị đã đa dạng hóa nhiều phương thức tiếp nhận và trả kết quả TTHC. Cụ thể, ngoài việc duy trì mô hình tiếp nhận hồ sơ và giải quyết TTHC theo cơ chế “một cửa”, BHXH huyện còn nhận hồ sơ và trả kết quả qua hệ thống bưu điện. Nhờ đó, việc tiếp nhận và giải quyết các hồ sơ tham gia, thụ 14
hưởng chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN diễn ra kịp thời, nhanh chóng và đảm bảo minh bạch trong các khâu xử lý. Xác định ứng dụng công nghệ thông tin và đẩy mạnh tin học hóa các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ trong công tác của ngành là một trong những yếu tố quan trọng, góp phần thực hiện có hiệu quả công tác cải cách TTHC, BHXH huyện đã đưa vào sử dụng phần mềm kê khai hồ sơ tham gia BHXH, BHYT, BHTN kết hợp lập đường dây nóng hỗ trợ cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp sử dụng phần mềm hỗ trợ kê khai BHXH qua mạng internet. Tính chung trong 5 năm gần đây, thời gian giải quyết chế độ nhanh gọn, thời gian của các doanh nghiệp trong việc kê khai tham gia BHXH, BHYT đã cắt giảm từ 335 giờ/ năm xuống còn 50 giờ/ năm, số lượng TTHC mà ngành BHXH quản lý đã giảm trên 75%, từ 115 thủ tục xuống còn 28 thủ tục. Thời hạn cấp sổ BHXH từ 20 ngày và thẻ BHYT từ 7 ngày đều đươc rút ngắn xuống còn 5 ngày, cấp lại thẻ BHYT không thay đổi thông tin được thực hiện trong ngày. Với việc thực hiện giao dịch điện tử trong tất cả các khâu từ thu, nộp đến quản lý chi trả thì số lần thực hiện giao dịch điện tử giảm từ 12 lần/năm xuống còn 1 lần/năm. Qua việc thực hiện giao dịch điện tử, các đơn vị hoàn toàn chủ động về thời gian nộp hồ sơ, có thể nộp hồ sơ 24 giờ trong ngày và 7 ngày trong tuần, kể cả ngày nghỉ, ngày lễ, ngày tết. Tính đến nay 100% đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn huyện đã thực hiện giao dịch điện tử. Qua kết quả giải quyết thủ tục hành chính trong 3 năm 2016, 2017, 2018 cho thấy số lượng hồ sơ mà Bộ phận TN&TKQ đã tiếp 15
nhận là rất lớn, việc đảm bảo tính chính xác, kịp thời giải quyết cho nhân dân là rất khó khăn. Hồ sơ trả quá hạn vẫn còn nhưng có giảm qua các năm, năm 2016 số hồ sơ trả quá hạn là 649 hồ sơ, chiếm 6.6% trong tổng số hồ sơ tiếp nhận, nhưng đến năm 2018 số hồ sơ trả quá hạn chỉ còn 168 hồ sơ, chiếm 1.5% trong tổng số hồ sơ tiếp nhận. 2.3. Đánh giá việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại Bảo hiểm xã hội huyện Hƣớng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 2.3.1. Những kết quả đạt được. C ng với sự nổ lực của toàn cơ quan BHXH huyện Hướng Hóa, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của công tác cải cách thủ tục hành chính nên kết quả là số đối tượng tham gia tăng, số thu tăng, số chi tăng, số hồ sơ giải quyết chế độ chính sách cho các đối tượng tăng lên nhiều lần nhưng BHXH huyện Hướng Hóa vẫn hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được Đảng và Nhà nước giao, bảo đảm thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, tạo niềm tin cho người dân vào chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước. BHXH huyện Hướng Hóa đã tiếp tục thực hiện thành công và có nhiều đổi mới cơ chế “một cửa” trong công tác giải quyết chế độ, chính sách BHXH, có tác dụng tốt, được đơn vị sử dụng lao động và người lao động đánh giá cao. Hệ thống văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ của Ngành nhìn chung đảm bảo đúng quy định của pháp luật, tuân thủ quy định về kiểm soát thủ tục hành chính, kịp thời và đảm bảo từng bước đơn giản hóa thủ tục hành chính theo yêu cầu Nghị quyết số 49/NQ-CP ngày 09/12/2012 của Chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan BHXH các cấp và tổ chức, cá nhân tham gia BHXH. Người sử dụng lao động đã có ý thức hơn trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về cải cách thủ tục hành chính; 16
coi đây là yếu tố gắn kết người lao động với đơn vị. Người lao động, người sử dụng lao động đã từng bước nâng cao nhận thức về nghĩa vụ, trách nhiệm và quyền lợi của mình trong việc thực hiện BHXH. Việc phối hợp, liên thông trong giải quyết TTHC giữa các cơ quan nhà nước với nhau có ảnh hưởng trực tiếp đến việc cắt giảm thời gian, chi phí cho tổ chức, cá nhân. 2.3.2. Những hạn chế. Thứ nhất, công tác thông tin tuyên truyền về cải cách TTHC chưa thực sự lôi cuốn được cán bộ công chức, viên chức tham gia hào hứng mà chỉ làm theo yêu cầu và trách nhiệm. Thứ hai, tinh thần thái độ phục vụ đối tượng tới giao dịch đôi lúc còn thiếu niềm nở, chưa thể hiện hết tinh thần phục vụ nhân dân. Thứ ba, hạ tầng công nghệ thông tin chưa thực sự đồng bộ, một số phần mềm và đường truyền phục vụ công tác đôi khi bị lỗi, chậm. Thứ tư, thủ tục hành chính đã được rút gọn nhưng nhiều thủ tục vẫn còn rườm rà, phức tạp, các loại hồ sơ, giấy tờ còn nhiều. Việc tổ chức thực hiện trên thực tế còn tồn tại nhiều hạn chế. Thứ năm, những hồ sơ không hợp lệ lại chưa thực hiện phiếu hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ theo mẫu 02, hồ sơ quá hạn chưa gửi văn bản xin lỗi đến cá nhân, tổ chức. Thứ sáu, việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ làm việc ở Bộ phận TN&TKQ chưa được thường xuyên, chưa kịp thời khen thưởng hoặc nhắc nhở các cán bộ có biểu hiện tiêu cực trong quá trình giải quyết các TTHC tại cơ quan BHXH huyện Hướng Hóa. 17
2.3.3 Nguyên nhân của những hạn chế. Thứ nhất, nhận thức và tư duy về CCHC nhà nước nói chung, cải cách TTHC nói riêng của một bộ phận không nhỏ cán bộ công chức, viên chức trong các cơ quan HCNN chậm được đổi mới, chưa thấy hết được vị trí, vai trò của cải cách TTHC. Thứ hai, khi áp dụng cơ chế “một cửa” để giải quyết các TTHC cho công dân, tổ chức, khối lượng công việc mà cán bộ công chức, viên chức tại bộ phận TN&TKQ tăng lên nhiều, có những đòi hỏi cao hơn tinh thần trách nhiệm và thái độ phục vụ, cường độ làm việc cũng cao hơn, căng thẳng hơn. Thứ ba, việc ứng dụng công nghệ thông tin đã được quan tâm và đầu tư nhưng còn chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu so với thực tiễn đặt ra. Thứ tư, các văn bản hướng dẫn thực hiện thường ban hành chậm, chưa đầy đủ, còn chồng chéo. Từ đó làm cho việc triển khai giải quyết các TTHC còn gặp khó khăn, lúng túng. Thứ năm, do áp lực từ công việc nên đôi khi viên chức chưa thực hiện đầy đủ các quy trình theo quy định. Thứ sáu, cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát đang còn kiêm nhiệm, thiếu cán bộ nên số cuộc kiểm tra công tác cải cách thủ tục hành chính còn hạn chế, chưa kịp thời khắc phục những vướng mắc. 18