Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai

Chia sẻ: Nhumbien999 Nhumbien999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

25
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn là trên cơ sở lý luận đánh giá công chức cấp xã và thực trạng công tác đánh giá công chức cấp xã, tỉnh Lào Cai, Luận văn đề xuất một số quan điểm và giải pháp hoàn thiện công tác đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THU ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỈNH LÀO CAI Chuyên ngành : Quản lý công Mã số : 60 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2018 1
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS Nguyễn Thị Hồng Hải Phản biện 1: PGS. TS. Vũ Duy Yên Phản biện 2: PGS. TS. Nguyễn Tiệp Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Địa điểm: Phòng nhà A, Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ Học viện Hành chính Quốc gia. Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa - TP. Hà Nội. Thời gian: vào hồi giờ phút ngày tháng năm 2018. Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia. 2
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đội ngũ công chức cấp xã (CCCX) có vai trò hết sức quan trọng trong xây dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền cơ sở, trong hoạt động thi hành công vụ. Hiệu lực, hiệu quả của bộ máy chính quyền cấp xã nói riêng và hệ thống chính trị nói chung, xét đến cùng được quyết định bởi phẩm chất, năng lực và hiệu quả công tác của đội ngũ CCCX. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX vững vàng về chính trị, văn hóa, có đạo đức lối sống trong sạch, có trí tuệ, kiến thức và trình độ năng lực để thực thi chức năng, nhiệm vụ theo đúng pháp luật, bảo vệ lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức và phục vụ nhân dân là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị. Đảng và Nhà nước ta đã xác định công tác cán bộ là khâu quan trọng nhất, có ý nghĩa quyết định tới chất lượng và hiệu quả công việc, là khâu then chốt trong sự nghiệp cách mạng, là một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào những thành công trong sự nghiệp đổi mới đất nước, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Lúc sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ, giải thích cho dân chúng hiểu và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng” . Công tác cán bộ bao gồm nhiều nội dung, nhiều khâu: Tuyển dụng, sử dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đề bạt, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển, đề cử, ứng cử, thực hiện chế độ chính sách, khen thưởng, kỷ luật v.v… Mỗi nội dung có một vai trò nhất định và có mối quan hệ mật thiết với nhau, trong đó đánh giá công chức cũng là một nội dung rất quan trọng để làm cơ sở cho các bước quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đề bạt, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển, giải quyết các chế độ chính sách. Đánh giá đội ngũ công chức nói chung là việc làm khó, rất nhạy cảm, tác động trực tiếp đến mỗi công chức, trong đó đội ngũ CCCX do có nhiều chức danh khác nhau, tính chất công việc khác nhau, các mối quan hệ công tác cũng 3
khác nhau lại càng khó khăn hơn. Ở Laò Cai, giai đoạn 2011 - 2013, Sở Nội vụ đã nghiên cứu, thực hiện Đề tài xây dựng phương pháp đánh giá công chức cấp tỉnh, cấp huyện. Tuy nhiên đối tượng nghiên cứu, điều chỉnh của quy định này mới chỉ đề cập đến việc đánh giá công chức cấp tỉnh, cấp huyện không đề cập đến việc đánh giá CCCX, do CCCX hiện tại có những chế định riêng, được điều chỉnh bằng các văn bản quy phạm pháp luật khác với công chức cấp tỉnh, cấp huyện; vì vậy việc đánh giá CCCX có những đặc thù riêng, không đồng nhất với việc đánh giá công chức cấp tỉnh, cấp huyện; CBCC cấp xã là các đối tượng có tiêu chuẩn, chức danh cụ thể trong đó nhóm Cán bộ gồm 11 chức danh, nhóm công chức gồm 7 chức danh, mỗi chức danh CCCX lại có những đặc thù riêng, vì vậy việc đánh giá cần phải nghiên cứu, tính đến đặc thù của từng chức danh. Ngày 09 tháng 6 năm 2015 Chính phủ ban hành Nghị định số 56/2015/NĐ-CP về đánh giá và phân loại cán bộ, công chức, viên chức song quy định này của Chính phủ mới mang tính định hướng chung cho việc đánh giá cán bộ, công chức từ trung ương đến địa phương. Như vậy,việc nghiên cứu, xây dựng phương pháp đánh giá CCCX của tỉnh Lào Cai một cách phù hợp là hết sức cần thiết. Xuất phát từ thực tiễn đó tác giả chọn đề tài “Đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai” nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý, sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và đội ngũ CCCX nói riêng trong thời gian tới. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở lý luận đánh giá CCCX và thực trạng công tác đánh giá CCCX, tỉnh Lào Cai, Luận văn đề xuất một số quan điểm và giải pháp hoàn thiện công tác đánh giá CCCX tỉnh Lào Cai trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: Hệ thống hóa và làm rõ những vấn đề lý luận về công tác đánh giá CCCX; Phân tích, đánh giá thực trạng công tác đánh giá CCCX tỉnh Lào Cai, chỉ ra ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân; Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác đánh giá CCCX tỉnh Lào Cai 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 4
4.1. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác đánh giá CCCX tỉnh Lào Cai 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu về chủ thể đánh giá, các nội dung, tiêu chí, phương pháp và quy trình đánh giá CCCX. - Về không gian: Tại tỉnh Lào Cai. - Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng công tác đánh giá CCCX, của tỉnh Lào Cai năm 2010-2015; Phương hướng, giải pháp hoàn thiện đánh giá CCCX tỉnh Lào Cai giai đoạn tới. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu, lý luận: Luận văn sử dụng phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin, phương pháp hệ thống, phương pháp tư duy logic. Bên cạnh đó, luận văn cũng tiếp thu, kế thừa có chọn lọc kết quả nghiên cứu của một số công trình liên quan đã được công bố. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp khảo cứu tài liệu: Luận văn dựa vào cơ sở pháp lý là các văn bản của Chính phủ về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức; Các tài liệu về quản lý, sử dụng đội ngũ CCCX; Các quy định về chức danh, tiêu chuẩn chuyên môn, chức năng nhiệm vụ của từng chức danh CCCX nhằm cụ thể hoá hệ thống tiêu chí đánh giá CCCX. Phương pháp hỏi ý kiến chuyên gia: Tác giả tiến hành phỏng vấn, tham khảo ý kiến trực tiếp một số chuyên gia thuộc lĩnh vực quản lý nhân sự, quản lý đội ngũ công chức để có đánh giá khách quan về đội ngũ CCCX trong quá trình thực thi công vụ. Phương pháp phỏng vấn sâu: Tác giả phỏng vấn trực tiếp 15 CCCX làm việc tại cấp xã trên địa bàn tỉnh Lào Cai Phương pháp điều tra bảng hỏi: Sử dụng phiếu điều tra để khảo sát thực trạng công tác đánh giá CCCX; Tác giả đã phát 225 phiếu hỏi cho các đối tượng 5
là CCCX tại tỉnh Lào Cai. Phiếu được điều tra ở 9 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh cụ thể mỗi huyện 25 phiếu. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận: Luận văn góp phần hệ thống hóa và làm rõ hơn những vấn đề lý luận về CCCX, đánh giá CCCX, quy trình đánh giá CCCX, đồng thời luận văn đã đưa ra được những yếu tố ảnh hưởng đến việc đánh giá CCCX. Qua đó hình thành được khung lý thuyết về đánh giá CCCX tại tỉnh Lào Cai. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn: Cung cấp hệ thống dữ liệu về CCCX và đánh giá CCCX; Các giải pháp của luận văn có thể làm tài liệu tham khảo để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoàn thiện công tác đánh giá CCCX; Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu và giảng dạy, đặc biệt trong bồi dưỡng cho đội ngũ CBCC ở Trung tâm chính trị huyện, trường chính trị của tỉnh đồng thời có ý nghĩa tham khảo đối với xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX tại các địa phương khác trong cả nước. 7. Kết cấu của luận văn: Ngoài mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu 3 chương: Chương 1 Cơ sở lý luận về đánh giá CCCX; Chương 2 Thực trạng về đánh giá CCCX tỉnh Lào Cai; Chương 3 Quan điểm và giải pháp hoàn thiện đánh giá CCCX tỉnh Lào Cai 6
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Công chức cấp xã 1.1.1. Khái niệm - Khái niệm công chức: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật” [14] - Công chức cấp xã: CCCX là công dân Việt Nam đáp ứng các yêu cầu tuyển dụng về chuyên môn, nghiệp vụ, phù hợp với các điều kiện thực tế của cấp xã theo quy định của pháp luật về CCCX được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc UBND cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước [1,12]. 1.1.2. Vị trí, vai trò công chức cấp xã - Vị trí của CCCX: CCCX có vị trí quan trọng trong việc ổn định chính trị, phát triển kinh tế xã hội ở cơ sở, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tạo điều kiện phát huy tính tự quản trong cộng đồng dân cư [1,18] - Vai trò của CCCX Thứ nhất, CCCX vừa là người đại diện nhà nước, vừa là người đại diện cộng đồng, vừa là người cùng làng, cùng họ, là người dân, là người gần gũi với dân cho nên họ là người trực tiếp nắm bắt tâm tư, nguyện vọng tình cảm của dân 7
để phản ánh lên các cấp chính quyền để các cấp chính quyền đặt ra chính sách đúng đắn. Thứ hai, CCCX là người trực tiếp tuyên truyền, phổ biến triển khai các đường lối, chính sách, pháp luật của nhà nước cho nhân dân vận động nhân dân thực hiện tốt đường lối chính sách pháp luật đó trong cuộc sống. Thứ ba, CCCX trực tiếp xử lý các công việc hàng ngày của UBND xã, thường xuyên tiếp xúc với dân, giải quyết các yêu cầu của dân, là cầu nối giữa nhà nước và nhân dân. Thứ tư, CCCX là người am hiểu các phong tục tập quán, truyền thống dân tộc của địa phương, giúp chính quyền cấp xã bảo tồn và duy trì được những giá trị văn hóa tốt đẹp của địa phương, đồng thời sự nhạy bén với cái mới, sáng tạo linh hoạt của CCCX cũng giúp chính quyền cấp xã loại bỏ được hủ tục lạc hậu [12,17] 1.1.3. Đặc điểm công chức cấp xã Một là, về tiêu chuẩn đối với CCCX. Đội ngũ CCCX gồm các cá nhân đáp ứng các yêu cầu nhất định về chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng, phẩm chất đạo đức chính trị, sức khỏe…nhằm triển khai thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước trên các lĩnh vực thuộc thẩm quyền của UBND cấp xã. Hai là, về hoạt động thực thi công vụ. CCCX làm việc trong UBND cấp xã là cấp cơ sở trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước (HCNN), gắn liền với cộng đồng làng xã và các tổ chức tự quản của dân cư. Về chức năng, nhiệm vụ chủ yếu là quản lý HCNN gắn với việc giải quyết các công việc có tính tự quản ở cơ sở. Ba là, CCCX hoạt động liên tục, ổn định, thường xuyên, giải quyết các công việc hàng ngày ở cấp xã. Bốn là, CCCX phải kiêm nhiệm nhiều việc. Năm là , phần lớn CCCX là người địa phương sinh sống tại địa phương nên có ưu điểm là có sự am hiểu về văn hóa, phong tục tập quán của địa phương, nắm bắt rõ tâm lý, tình cảm của nhân dân, làm tốt công tác tuyên truyền nhân 8
dân thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương. Sáu là, CCCX gồm công chức ở xã, thị trấn và phường có sự khác nhau về hoạt động [12,17] 1.2. Đánh giá công chức cấp xã 1.2.1. Khái niệm và vai trò của đánh giá - Đánh giá là quá trình thu thập và xử lý thông tin, so sánh, đối chiếu với yêu cầu nhiệm vụ để tìm ra những ưu điểm cũng như những thiếu sót trong quá trình đó nhằm hoàn thiện nó và giúp nhà quản lý đạt được mục tiêu.” - Đánh giá công chức là hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền hoặc người có thẩm quyền trong kiểm tra, nhận xét công chức trên cơ sở những tiêu chí nhất định, theo định kỳ hoặc không theo định kỳ nhằm phát huy tích cực của công chức, nâng cao hiệu lực hiệu quả cu cơ quan quản lý hành chính nhà nước” [17] - Đánh giá công chức cấp xã là một nội dung quản lý đội ngũ CCCX để làm rõ phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao theo các tiêu chí nhất định, là căn cứ để bố trí, sử dụng bổ nhiệm đào tạo bồi dưỡng, khen thưởng, kỷ luật và thực hiện chế độ chính sách đối với CCCX”[25]. 1.2.1.2. Vai trò Đánh giá công chức là một trong các biện pháp quản lý thông qua việc sử dụng những tiêu chí và phương thức nhất định nhằm làm rõ phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực, trình dộ chuyên môn, kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao. Đánh giá công chức là khâu tiền đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bởi khi thực hiện khâu nào của công tác cán bộ cũng đều phải đánh giá công chức. Hoạt động đánh giá công chức chính là một trong những con đường giúp công chức không ngừng hoàn thiện về phẩm chất đạo đức, tư tưởng chính trị, nâng cao trình độ chuyên môn. 9
Đánh giá công chức được xem là hoạt động nền tảng trong công tác quản lý nhân sự của cơ quan, tổ chức; Là điểm khởi đầu của việc xây dựng kế hoạch, mục tiêu của cơ quan. 1.2.2. Chủ thể đánh giá Cá nhân tự đánh giá là một loại hình đánh giá tương đối phổ biến trong các cơ quan quản lý nhà nước. Đây là một hình thức đánh giá quan trọng bởi chính cá nhân là những người có thể cung cấp thông tin đánh giá đầy đủ nhất và họ cũng chính là những người chịu tác động của hoạt động đánh giá nhiều nhất Tập thể đánh giá là sự góp ý, nhận xét của tập thể về những hoạt động, hành vi cũng như sự cống hiến của cá nhân cho tập thể. Đây cũng là kênh thông tin mang tính tham khảo nhưng còn chứa đựng nhiều yếu tố chủ quan của cá nhân người đánh giá. Thủ trưởng trực tiếp đánh giá coi là đánh giá quan trọng nhất trên cơ sở kết hợp cá nhân tự đánh giá và ý kiến nhận xét của tập thể. Thông thường đánh giá của thủ trưởng cơ quan là đánh giá quan trọng nhất, có ý nghĩa quyết định. Khách hàng đánh giá hình thức này đã và đang được áp dụng cho nhiều cơ quan cung cấp dịch vụ khách hang quản lý hành chính nhà nước cho nhân dân. 1.2.3. Nội dung và tiêu chí đánh giá công chức cấp xã 1.2.3.1. Nội dung đánh giá công chức cấp xã Đánh giá hoạt động công vụ: Đây là một nội dung cần được thực hiện nghiêm túc và trung thực đánh giá hiệu quả thực thi công vụ của công chức sẽ cho thấy năng lực thực sự của công chức. Đánh giá trình độ và năng lực chuyên môn của công chức: Để đánh giá năng lực, trình độ chuyên môn của công chức có hiệu quả cao cần phải phân loại nghề nghiệp, thông qua đặc thù công vụ của từng loại nghề nghiệp để xây dựng các tiêu chí đánh giá cụ thể sát hợp với công việc. Đánh giá tiềm năng của công chức: Đánh giá tiềm năng là đánh giá khả năng thu nhận những kỹ năng năng lực mới và vận dụng chúng vào thực tế thực thi công vụ công chức. 10
Đánh giá động cơ làm việc của công chức:Thuật ngữ động cơ làm việc của công chức nhằm chỉ những gì thúc đẩy công chức nỗ lực làm việc theo những mức độ khác nhau bằng những hành vi khác nhau. Mỗi công chức khi giải quyết công việc đều có thể có động cơ tốt hoặc động cơ xấu. 1.2.3.2. Tiêu chí đánh giá công chức cấp xã * Các tiêu chí đánh giá phẩm chất chính trị, đạo đức của CCCX: Tiêu chí về việc chấp hành đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; Tiêu chí về phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống * Về kết quả công việc; chất lượng thực thi công vụ: Kết quả thực hiện công việc thường được phản ánh thông qua số lượng, chất lượng, thời gian, tiến độ thực hiện công việc * Tiêu chí về tinh thần sáng tạo, chủ động trong thực hiện nhiệm vụ, tiến độ thực hiện công việc: Công chức cần sắp xếp công việc một cách khoa học, hợp lý nhằm thực hiện đảm bảo đúng tiến độ, hoặc vượt tiến độ so với quy định. * Tiêu chí về tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật: Đây là yếu tố có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả hoạt động của công chức. * Về tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân 1.2.4. Nguyên tắc đánh giá công chức cấp xã Thứ nhất, nguyên tắc bảo đảm khách quan, công bằng, chính xác Thứ hai, nguyên tắc tập trung dân chủ. Thứ ba, việc đánh giá phải công khai, đảm bảo tuân thủ đầy đủ quy trình đánh giá CCCX. Thứ tư, nguyên tắc pháp chế 1.2.5. Phương pháp đánh giá - Phương pháp đánh giá dựa vào mục tiêu - Phương pháp đánh giá dựa trên hành vi - Phương pháp đánh giá theo tiêu chuẩn và cho điểm - Phương pháp đánh giá thông qua báo cáo - Phương pháp đánh giá theo nhận xét 11
- Phương pháp đánh giá 360 độ - Phương pháp phỏng vấn - Phương pháp bình bầu 1.3. Quy trình đánh giá - Xây dựng tiêu chí, chính sách đánh giá - Thu thập thông tin có liên quan đến người được đánh giá - Tiến hành đánh giá - Trao đổi ý kiến đánh giá với người được đánh giá - Ra quyết định đánh giá và lưu trữ các hồ sơ liên quan - Sử dụng kết quả đánh giá trong các hoạt động quản lý CCCX 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến đánh giá công chức cấp xã 1.4.1. Sự hoàn chỉnh của các quy định pháp luật về đánh giá công chức 1.4.2. Mục đích của việc đánh giá 1.4.3. Năng lực của chủ thể đánh giá 1.4.4. Vai trò và trách nhiệm người đứng đầu trong đánh giá 1.4.5. Nhận thức của CCCX về công tác đánh giá 1.4.6. Văn hoá và bầu không khí làm việc của tổ chức 1.4.7. Sự hoàn thiện của các nội dung, tiêu chí và phương pháp đánh giá 1.5. Kinh nghiệm đánh giá công chức cấp xã ở một số địa phương và giá trị tham gia khảo 1.5.1. Kinh nghiệm đánh giá công chức cấp xã của một số địa phương 1.5.1.1. Kinh nghiệm của Đà Nẵng 1.5.1.2. Kinh nghiệm của tỉnh Quảng Bình 1.5.2. Bài học rút ra đối với tỉnh Lào Cai Tiểu kết chương 1 Trong chương 1 tác giả đã nghiên cứu và cơ sở khoa học về công tác đánh giá CCCX. Kết quả nghiên cứu chương 1 làm căn cứ khoa học để tác giả phân tích thực trạng về đánh giá cán bộ CCCX tỉnh Lào Cai ở chương 2. 12
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG VỀ ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỈNH LÀO CAI 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của tỉnh Lào Cai 2.1.1. Điều kiện tự nhiên [13] 2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội [13] 2.2. Khái quát về đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Lào Cai 2.2.1. Về số lượng và cơ cấu Tỉnh Lào Cai có 9 huyện/thành phố bao gồm: 01 thành phố Lào Cai và 08 huyện là Sa Pa, Bát Xát, Bảo Yên, Bảo Thắng, Si Ma Cai, Văn Bàn, Mường Khương, Bắc Hà với 164 xã, phường, thị trấn. Số lượng: Đội ngũ CCCX trên địa bàn tỉnh Lào Cai có tổng số 1.969 người/2057 biên chế được giao; Cơ cấu: Theo quy định tại Điều 61, Luật CBCC thì CCCX bao gồm 7 chức danh. 2.2.2. Về trình độ: Trình độ lý luận chính trị; Trình độ quản lý nhà nước; Trình độ Văn hóa (học vấn; Về kiến thức bổ trợ 2.2.3. Căn cứ đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai 2.2.3.1. Các văn bản của Trung ương 2.2.3.2. Các văn bản của tỉnh Lào Cai 2.3. Thực trạng đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai hiện nay 2.3.1. Về chủ thể đánh giá CCCX tự đánh giá: Hiện nay các xã, phường, thị trấn ở tỉnh Lào Cai đều triển khai cho CCCX tự đánh giá vào cuối mỗi năm công tác theo các nội dung, tiêu chí đã được quy định. Người đứng đầu cơ quan đánh giá: Theo Quyết định số 67/2015/QĐ- UBND ngày 21/12/2015 của UBND tỉnh Lào Cai việc đánh giá CCCX thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp xã. Tập thể và đại diện các tổ chức, đoàn thể tham gia nhận xét, đánh giá: Theo quy định thì tập thể chỉ cho ý kiến góp ý đối với CCCX nhưng với phần biểu quyết của tập thể về mức độ tự xếp loại của CCCX thì lại là ý kiến đánh giá. Tập thể CCCX tham gia vào quá trình đánh giá CCCX như hiện tại chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm của mình. 13
Hội đồng đánh giá: Số lượng từ 5-7 người. Nhiệm vụ của Hội đồng đánh giá công chức CCCX: Xem xét, phân tích việc thực hiện nhiệm vụ của công chức theo các nội dung, tiêu chí quy định; các thành viên hội đồng tham gia đóng góp ý kiến đối với bản tự nhận xét, chấm điểm của công chức; Trình người có thẩm quyền đánh giá công chức ra quyết định phân loại đối với công chức. Tổ chức, cá nhân có quan hệ công tác và nhu cầu giải quyết thủ tục hành chính: Đại đa số các xã, phường, thị trấn thuộc tỉnh đều đặt hòm thư góp ý để tổ chức, cá nhân phản ánh về thái độ, tinh thần và kết quả giải quyết công việc của CCCX, đây là một kênh thông tin quan trọng để đánh giá CCCX. Đến nay, các chủ thể trên đã thực hiện nhiệm vụ và vai trò của mình là tham gia vào công tác đánh giá công chức cấp xã, tuy nhiên chủ thể có thẩm quyền đánh giá và phân loại công chức cuối cùng là chủ tịch UBND cấp xã. 2.3.2. Về nội dung, tiêu chí 2.3.2.1. Chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước: Tham mưu đúng, triển khai đủ, đúng (viết, nói, làm) đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước; Chấp hành quy định nơi cư trú 2.3.2.2. Phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, tác phong và lề lối làm việc Tiêu chí “chấp hành sự phân công, chỉ đạo của, các tổ chức” Tiêu chí “Không vi phạm những điều cấm đối với công chức”: đây là quy định bắt buộc đối với mọi công chức và đã được Luật định. Tiêu chí “Trang phục, giao tiếp, ứng xử đúng quy định”: Nằm trong quy định của chính phủ, thể hiện đạo đức của công chức, nét văn hóa, tính nhân văn của hệ thống hành chính. Tiêu chí “Chấp hành giờ giấc, nội quy, quy chế cơ quan’: Việc chấp hành giờ giấc, nội quy cơ quan thể hiện tác phong, lề lối làm việc của mỗi công chức. 2.3.2.3. Năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ Tiêu chí “Đăng ký kế hoạch công tác năm”: Mỗi công chức căn cứ vị trí công tác, chức vụ xây dựng kế hoạch công tác năm. Tiêu chí “ Kế hoạch năm được xây dựng kế hoạch sát với thực tiễn công tác”: Kế hoạch công tác năm thể hiện trình độ chuyên môn, sự hiểu biết vị trí, chức năng, nhiệm vụ được giao, khả năng phán đoán, dự báo trong công việc. 14
Các tiêu chí “Tham mưu trình cấp trên”, “Tham mưu triển khai nhiệm vụ thường xuyên”, “Tham mưu đôn đốc, kiểm tra”, “Tham mưu báo cáo đánh giá”, “Giải quyết các công việc đột xuất”, “Thực hiện nhiệm vụ kiêm nhiệm”, “Sai sót trong thực thi công việc” làm rõ nội dung năng lực trình độ chuyên môn nghiệp vụ, các tiêu chí này thực hiện đánh giá toàn diện kỹ năng nghiệp vụ của cán bộ, công chức trong thực thi nhiệm vụ. Tiêu chí “Đề tài khoa học hoặc sáng kiến kinh nghiệm được công nhận”: Tiêu chí này rất quan trọng và là điều kiện cần để xác định công chức xuất sắc. Tiêu chí “Tham gia học tập, bồi dưỡng của năm” 2.3.2.4. Tiến độ và kết quả thực hiện nhiệm vụ Hoàn thành 100% nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch công tác, đảm bảo tiến độ thời gian; hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đột xuất được điểm tối đa. Nếu có 1 nội dung công việc chậm tiến độ sẽ trừ 1 điểm so với điểm tối đa. Hoàn thành 70% đến dưới 100% nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch công tác (các nội dung hoàn thành đảm bảo tiến độ thời gian) được 8 điểm và mỗi nội dung chậm tiến độ trừ 1 điểm. Hoàn thành từ 50% đến dưới 70% nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch công tác được 5 điểm. Hoàn thành dưới 50% nhiệm vụ theo kế hoạch không chấm điểm 2.3.2.5. Tinh thần trách nhiệm và phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ Tiêu chí “Hoạt động phối hợp”: Mỗi công chức là một mắt xích trong quy trình xử lý công việc, để công việc đảm bảo chất lượng và tiến độ thì cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các công chức. Tiêu chí “Tham gia đầy đủ, tích cực các hoạt động của cơ quan, đoàn thể”. Tiêu chí này định hướng nhắc nhở công chức cần có trách nhiệm với tập thể đồng thời cũng nhằm đánh giá ý thức tổ chức kỷ luật của công chức Tiêu chí “Đóng góp cho hoạt động của cơ quan, đơn vị” nhằm ghi nhận những người tích cực, có những đóng góp đáng kể cho hoạt động của đơn vị. 2.3.2.6. Thái độ phục vụ nhân dân 2.3.3. Về quy trình đánh giá 15
Bước 1: Công chức tự nhận xét, đánh giá: Công chức căn cứ vào kết quả thực hiện nhiệm vụ trong năm xây dựng bản tự nhận xét và tự chấm điểm theo các nội dung, tiêu chí đánh giá và xếp loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ. Bước 2: Hội đồng đánh giá CCCX họp đánh giá theo bản tự đánh giá của công chức và các ý kiến tham gia của các thành viên hội đồng; Ý kiến tham gia, góp ý được lập thành biên bản, Chủ tịch Hội đồng kết luận, thư ký thông qua tại cuộc họp. Đối với công chức là Chỉ huy trưởng Quân sự cấp xã và Trưởng Công an xã: Hội đồng đánh giá CCCX nhận xét kết hợp với ý kiến nhận xét bằng văn bản của Chỉ huy trưởng BCH quân sự cấp huyện và Trưởng Công an cấp huyện. Bước 3: Hội đồng đánh giá CCCX trình người có thẩm quyền quyết định phân xếp loại CCCX (người có thẩm quyền quyết định phân xếp loại CCCX là Chủ tịch UBND cấp xã) 2.3.4. Về phương pháp Đối với phương pháp bình bầu: CCCX tự nhận xét đánh giá theo mẫu; sau đó tập thể CCCX cùng làm việc trong cùng đơn vị cấp xã tham gia đóng góp ý kiến; ý kiến đánh giá được tổng hợp thành biên bản và thông qua tại cuộc họp. Trên cơ sở kết quả đánh giá ghi trong biên bản cuộc họp, việc đánh giá kết luận do Chủ tịch UBND cấp xã. Phương pháp đánh giá qua báo cáo (cá nhân tự đánh giá): CCCX viết bản tự đánh giá kết quả công tác; sau đó trình bày trước cuộc họp để Chủ tịch UBND cấp xã nhận xét và có sự tham gia góp ý kiến của các thành viên tham gia họp. Người đứng đầu cơ quan dựa trên bản báo cáo của CCCX và tham khảo các ý kiến góp ý khác để quyết định đánh giá CCCX. Phương pháp cho điểm xếp hạng theo tiêu chí: Trong các phương pháp đang sử dụng thì phương pháp cho điểm và xếp hạng theo tiêu chí được xem là phương pháp hiệu quả nhất, hiện được phổ biến, triển khai tại các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh Lào Cai. 2.4. Nhận xét chung về công tác đánh giá công chức cấp xã tỉnh lào Cai 2.4.1. Ưu điểm Về chủ thể đánh giá: Thẩm quyền đánh giá CCCX đã có quy định cụ thể là Chủ tịch UBND cấp xã đánh giá, xếp loại. 16
Về nội dung, tiêu chí đánh giá: Nhìn tổng thể về văn bản hướng dẫn của UBND tỉnh đã đưa ra được bộ khung tiêu chí đánh giá CCCX khá cụ thể, rõ ràng; đã đề cập đến mọi khía cạnh của một CCCX với 06 tiêu chí. Về phương pháp đánh giá: Các phương pháp đánh giá CCCX đã được áp dụng tương đối hợp lý ứng với từng khâu trong quy trình đánh giá CCCX, trong đó chủ yếu là các phương pháp đánh giá truyền thống, các phương pháp đánh giá CCCX được áp dụng đã phát huy được vai trò của nó, góp phần đánh giá tương đối khách quan, chính xác. Về quy trình đánh giá: Đã có quy định từng bước cụ thể, đảm bảo nhiều công chức được tham gia nhận xét, đánh giá; quy trình cũng đã nêu cao vai trò, trách nhiệm của người được giao trách nhiệm đánh giá vì họ là những người có vai trò chính, quyết định phần lớn đến kết quả đánh giá, xếp loại. Nhìn chung, công tác đánh giá CCCX đã tuân thủ đúng quy định đánh giá công chức của trung ương và của tỉnh về nguyên tắc, nội dung, thẩm quyền, quy trình và phương pháp đánh giá. 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế 2.4.2.1. Hạn chế Thứ nhất, về chủ thể đánh giá CCCX: Hiện nay, chưa có văn bản nào quy định cụ thể về thẩm quyền đánh giá CCCX một cách rõ ràng. Thứ hai, nội dung và tiêu chí sử dụng để đánh giá công chức chưa thực sự khoa học vì thế công tác đánh giá CCCX còn cảm tính và chưa chính xác: Các tiêu chí đánh giá CCCX hiện nay được đưa ra còn quá chung chung và áp dụng cho các đối tượng công chức hành chính nói chung mà chưa được cụ thể hóa cho phù hợp với đối tượng là CCCX.. Việc đánh giá CCCX chưa bám vào kết quả cụ thể thực hiện công việc, mang nặng sự định tính mà thiếu định lượng cụ thể. Nội dung, tiêu chí đánh giá tuy đã bao quát các phẩm chất đạo đức lối sống, tác phong lề lối làm việc, kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao tuy nhiên các nội dung này còn nhiều định tính, việc lượng hóa các nội dung này hạn chế, đặc biệt là việc lượng hóa nội dung thành các tiêu chí có thể định lượng được. 17
Thứ ba, về quy trình đánh giá CCCX: Quy trình đánh giá tuy có các bước cụ thể song chủ yếu dựa vào tự đánh giá cá nhân cũng như dựa vào ý kiến nhận xét của các cán bộ, công chức trong đơn vị nên không khách quan. Thứ tư, phương pháp đánh giá công chức còn cứng nhắc, chưa linh hoạt, sáng tạo: Những phương pháp được sử dụng để đánh giá CCCX chủ yếu vẫn là những phương pháp đánh giá truyền thống như bình bầu, nhận xét của tập thể, báo cáo, mà chưa mạnh dạn nghiên cứu, áp dụng những phương pháp đánh giá hiện đại vào công tác đánh giá công chức như phương pháp đánh giá 3600 Phần lớn thời gian trước đây phương pháp đánh giá mới tập trung vào đánh giá cá nhân mà không xem xét mối quan hệ giữa cá nhân và đơn vị, tổ chức công chức đang làm việc, chưa gắn với kết quả thực hiện của cơ quan Mặt khác, phương pháp đánh giá CCCX chủ yếu là đánh giá mang tính nội bộ, khép kín, thiếu sự đánh giá từ bên ngoài, chưa thu hút được sự tham gia tích cực của nhân dân và cơ chế phản biện xã hội đối với công tác này. Phương pháp đánh giá hiện hành chưa kiểm soát được hoạt động và chưa phản ánh được chất lượng công chức. Phương thức đánh giá công chức hiện nay chủ yếu chú trọng vào con người, quá trình đánh giá tập trung vào các nội dung chính trị tư tưởng, các mối quan hệ bên ngoài của công chức mà ít căn cứ vào kết quả công việc cụ thể. 2.4.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế Thứ nhất, Hệ thống văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành Luật CBCC năm 2008 còn chậm được ban hành, đặc biệt trong lĩnh vực đánh giá CCCX. Thứ hai, Một bộ phận công chức tại UBND các xã nhận thức chưa đầy đủ về mục đích, tầm quan trọng của công tác đánh giá CCCX cũng như việc áp dụng tiêu chí, phương pháp đánh giá CCCX. Thứ ba, Năng lực của chủ thể tham gia đánh giá CCCX còn hạn chế Thứ tư, còn thiếu môi trường và bầu không khí dân chủ trong việc đánh giá CCCX Thứ năm, việc đánh giá CCCX còn mang tính thụ động, thiếu căn cứ 18
Tiểu kết chương 2 Trong Chương 2 luận văn đã nêu khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của tỉnh, khái quát về đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Lào Cai. Luận văn cũng đi sâu, phân tích thực trạng về CCCX và công tác đánh CCCX trong thời gian vừa qua đồng thời luận văn cũng chỉ ra những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong công tác đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai. Kết quả nghiên cứu ở chương 2 là cơ sở quan trọng để đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác đánh giá CCCX trên địa bàn tỉnh Lào Cai ở chương 3. 19
CHƯƠNG 3 QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỈNH LÀO CAI 3.1. Quan điểm hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai 3.1.1. Hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai cần quán triệt các quan điểm của Đảng về xây dựng đội ngũ công chức cấp xã 3.1.2. Hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã phải bảo đảm mục tiêu xây dựng đội ngũ công chức cấp xã trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp, hiện đại. 3.1.3. Hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã phải căn cứ vào chức trách, nhiệm vụ được giao và kết quả thực hiện nhiệm vụ của từng chức danh công chức cấp xã 3.1.4. Hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã phải bảo đảm khách quan, công bằng, chính xác và phát huy dân chủ, thu hút sự giám sát hoạt động đánh giá công chức cấp xã 3.1.5. Hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã phù hợp với đặc điểm của đội ngũ công chức cấp xã 3.1.6. Đối mới đánh giá cán bộ, công chức xuất phát từnhững tồn tại của việc đánh giá công chức hiện nay 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác đánh giá công chức cấp xã tỉnh Lào Cai 3.2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của đánh giá CCCX Cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác đánh giá CCCX, đặc biệt đối với những người đứng đầu chính quyền cấp xã. Tổ chức, cá nhân liên quan cần nhận thức đúng vị trí, vai trò của khâu đánh giá công chức. Kết quả đánh giá nhằm cung cấp thông tin cho việc lập kế hoạch, quy hoạch phát triển nguồn nhân lực, là đầu vào quan trọng cho công tác quản trị nhân sự, giúp bố trí, sử dụng cán bộ đúng chỗ, đúng lúc, đúng năng lực 20