Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

38
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn này là một công trình nghiên cứu tương đối hệ thống và toàn diện về quy trình giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND các quận, huyện thuộc Thành phố Hồ Chí Minh. Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần làm sáng tỏ hơn các vấn đề về CCHC, cải cách TTHC, các cơ chế cải cách TTHC, mà cụ thể là cơ chế “một cửa liên thông” được áp dụng vào thực tiễn hoạt động của UBND cấp huyện ở nước ta.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA THÁI THỊ CHÂU GIẢI QUYẾT HỒ SƠ THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN TÂN BÌNH, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA THÁI THỊ CHÂU GIẢI QUYẾT HỒ SƠ THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN TÂN BÌNH, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công MÃ SỐ: 60 34 04 03 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nghiêm Kỳ Hồng THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018
MỤC LỤC Trang PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1 1. Tính cấp thiết của đề tài. .............................................................................. 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................. 2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài. ................................................................. 4 4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu. ........................................... 4 5. Phương pháp nghiên cứu. ............................................................................ 5 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn. .................................................. 5 7. Kết cấu của luận văn .................................................................................... 5 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ GIẢI QUYẾT HỒ SƠ THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG ........................................................................ 7 1.1. Thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính. ................................. 7 1.1.1. Thủ tục hành chính và vai trò của thủ tục hành chính. ................... 7 1.1.2. Cải cách thủ tục hành chính. ........................................................... 8 1.2. Cơ chế một cửa liên thông trong cải cách TTHC ..................................... 9 1.2.1. Khái niệm cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông ................... 9 1.2.2. Ý nghĩa thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông ......................................................................................................... 9 1.3. Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND cấp huyện.............................................................................................................. 10 1.3.1. Địa vị pháp lý của UBND cấp huyện ........................................... 10 1.3.2. Cơ quan thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông ............... 10 1.3.3. Các nguyên tắc thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông ......................................................................................... 11 1.3.4. Một số tiêu chí đánh giá hiệu quả của việc giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông. ........................................................... 11 1.4. Kinh nghiệm thực hiện cơ chế một cửa liên thông ................................ 11 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT HỒ SƠ THEO CƠ CHẾ MỘT CỦA LIÊN THÔNG TẠI UỶ BAN NHÂN DÂN QUẬN TÂN BÌNH. ......... 13 2.1. Khái quát về UBND quận Tân Bình và cải cách TTHC tại quận Tân Bình. ..................................................................................................................... 13 2.1.1. UBND quận Tân Bình. ................................................................. 13 2.1.2. Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình. ........................................................................ 13
2.2. Tình hình giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình. ..................................................................................... 13 2.2.1. Ban hành và hướng dẫn các quy định pháp lý về cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông. ......................................................... 13 2.2.2. Xây dựng và tổ chức nhân sự thực hiện cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình. ............................................................. 14 2.2.3. Đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật thực hiện cơ chế một cửa liên thông tại UBND quận Tân Bình. ..................................................... 15 2.2.4. Thực hiện quy trình giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình. ..................................... 15 2.2.5. Công tác kiểm tra, kiểm soát, đánh giá kết quả thực hiện cải cách thủ tục hành chính. ........................................................................................ 15 2.3. Đánh giá chung. ...................................................................................... 15 2.3.1. Thành quả đạt được. ..................................................................... 15 2.3.2. Những hạn chế, thiếu sót .............................................................. 15 Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 17 Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG GIẢI QUYẾT HỒ SƠ THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN TÂN BÌNH, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN HIỆN NAY....................................................................... 18 3.1. Phương hướng nâng cao chất lượng giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông. ............................................................................................................. 18 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quân Tân Bình. ............................................ 19 3.2.1. Nhóm giải pháp về đảm bảo điều kiện cần thiết thực hiện cơ chế một cửa liên thông. ........................................................................................ 19 3.2.2. Nhóm các giải pháp nâng cao chất lượng quy trình thực hiện cơ chế.................................................................................................................. 20 3.3. Một số kiến nghị đối với UBND quận Tân Bình, các Sở ban ngành có liên quan. .............................................................................................................. 20 Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 21 KẾT LUẬN. ................................................................................................. 22
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài. Việc lựa chọn đề tài xuất phát từ những lý do: - Cải cách thủ tục hành chính có vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng nhà nước pháp quyền phục vụ cho nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, cải cách thủ tục hành chính (TTHC) được xác định là một khâu chính yếu. Mục đích được đặt ra là phục vụ tốt hơn yêu cầu, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước ngày một tốt hơn. - Cải cách thủ tục hành chính ở nước ta thời gian qua đã xuất hiện nhiều mô hình khác nhau. Bước đầu cơ chế “một cửa” chỉ được thực hiện trong nội bộ sở, ngành, quận huyện, chưa tạo được sự kết nối liên thông, sự phối hợp nhịp nhàng giữa các ngành, các cấp, nghĩa là còn “đứt khúc” trong quá trình phối hợp giải quyết công việc, thậm chí cản trở lẫn nhau giữa các cơ quan, đơn vị. Với cơ chế một cửa liên thông đã thu được những kết quả tích cực, đồng thời cũng bộc lộ không ít thiếu sót, hạn chế như chưa có sự thống nhất đồng bộ về nhận thức bộ máy hành chính còn khá cồng kềnh, thủ tục hành chính tuy đã đơn giản hoá nhưng hiện nay vẫn còn quá nhiều thủ tục chồng chéo, quy trình giải quyết còn rườm rà, chưa thực sự tạo được sự đổi mới trong giao dịch giữa công dân, tổ chức, đơn vị doanh nghiệp với cơ quan hành chính. - So với các tỉnh thành trong cả nước, Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những địa phương triển khai sớm và đồng bộ mô hình “một cửa liên thông” ở cả ba cấp chính quyền. Riêng đối với mô hình “một cửa liên thông” cấp quận ở Thành phố Hồ chí Minh đã được nhiều quận triển khai ngay khi Thủ tướng ban hành quyết định, trong đó có quận Tân Bình. Mặc dù gặp không ít khó khăn khi đóng vai trò tiên phong nhưng bộ phận “một cửa liên thông”của UBND quận Tân Bình đã thu được một số kết quả nhất định đặc biệt việc thực hiện cơ chế "một cửa liên thông”. Việc giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông của uỷ ban nhân dân quận đã được tổ chức, công dân đồng tình ủng hộ, đánh giá cao, góp phần cơ bản giải quyết được nhiều vấn đề về thủ tục hành chính cho người dân. 1
Chính vì những lý do nêu trên nên tôi chọn đề tài: “Giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình Thành phố Hồ Chí Minh” làm Luận văn Thạc sĩ Quản lý công của mình với mong muốn đem lại một cái nhìn tổng quan về công cuộc cải cách hành chính trong các cơ quan hành chính Nhà nước nói chung và tình hình cải cách TTHC tại UBND quận Tân Bình nói riêng; đánh giá đúng thực trạng thực hiện giải quyết hồ sơ theo cơ chế “một cửa liên thông” và từ đó đề xuất các giải pháp nhằm góp phần thúc đẩy CCTTHC tại UBND quận Tân Bình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Cải cách thủ tục hành chính đã và đang được nhiều tác giả nghiên cứu ở nhiều cấp độ khác nhau trên các địa phương khác nhau với một số nghiên cứu chủ yếu sau: - Các đề tài, tạp chí khoa học, sách. + Đinh Duy Hòa, “Một số nội dung chủ yếu của Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 – 2020”, Tạp chí Tổ chức Nhà nước,1 Tr.21 + Trên Tạp chí Cộng sản số 11, năm 2010 của tác giả Trần Văn Tuấn với bài viết “Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính”. + Trong bài báo Cải cách thủ tục hành chính và cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” của tác giả Trần Văn Tuấn đăng trên Tạp chí Cộng sản số đăng ngày 22 tháng 3 năm 2010 đã nêu được quá trình hình thành và phát triển của cơ chế này từ khi đang thực hiện thí điểm cơ chế một cửa, một cửa liên thông theo Nghị quyết số 38/CP của Chính phủ. + Trong cuốn “Cải cách hành chính nhà nước – Lý luận và thực tiễn” của PGS.TS. Nguyễn Hữu Hải xuất bản năm 2016, tác giả đã chỉ ra xu hướng cải cách hành chính nhà nước trên thế giới, cải cách hành chính nhà nước Việt Nam qua các thời kỳ. + Trên báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam ra ngày 05/5/2015 của tác giả Mai Quốc Tuấn với bài viết “Thành phố Hồ Chí Minh: Hướng đến nền hành chính hiện đại”. 2
+ “Cải cách hành chính hướng đến nền hành chính phục vụ”, tham luận tại Hội thảo quốc gia về Chính phủ điện tử Việt Nam năm 2012 của Tiến sĩ Đinh Duy Hòa, Vụ trưởng vụ CCHC, Bộ Nội vụ - Các Luận án, Luận văn: - “Nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại UBND huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu”. - “Cơ chế một cửa, một cửa liên thông – Nghiên cứu từ thực tiễn tỉnh Đồng Tháp”, Luận văn thạc sĩ của tác giả Trần Văn Tấn, năm 2011. - “Hoàn thiện cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận (từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh) Luận văn Thạc sĩ Quản lý công (2014), của tác giả Nguyễn Thị Ngọc Mỹ. - “Thưc hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân Thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau”, Luận văn Thạc sĩ Quản lý công (2015) của tác giả Lê Thị Kim Chung. - “Giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận 9, thành phố Hồ Chí Minh” Luận văn Thạc sĩ quản lý công năm 2016 của tác giả Nguyễn Trường Giang. - “Thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân Thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang”, Luận văn Thạc sĩ Quản lý công năm 2017 của tác giả Nhan Văn Truyện. Các công trình nghiên cứu về cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại các cơ quan hành chính nhà nước trên đã đề cập và luận giải nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn của cơ chế một cửa, cũng như một cửa liên thông trong thực tiễn. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, vẫn chưa có đề tài nghiên cứu chuyên sâu và toàn diện lý luận và thực tiễn về Giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông trên địa bàn quận Tân Bình Thành phố Hồ Chí Minh. Vì vậy việc lựa chọn đề tài của tác giả đảm bảo được tính mới, không trùng lặp với các đề tài nghiên cứu trước đó. 3
3. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài. 3.1. Mục tiêu nghiên cứu. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, pháp lý về giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông và đánh giá đúng thực trạng giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, luận văn đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan Ủy ban nhân dân quận Tân Bình nói riêng và Ủy ban nhân dân cấp huyện nói chung. 3.2. Nhiệm vụ của đề tài. Để đạt được mục tiêu nêu trên, tác giả luận văn đã thực hiện một số nhiệm vụ sau đây: - Nghiên cứu cơ sở lý luận và pháp lý của việc giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân cấp huyện. - Phân tích, đánh giá thực trạng giải quyết thủ tục hành chính theo cơ một cửa liên thông được tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh. - Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông nhằm phát huy vai trò của cơ chế này trong giải quyết thủ tục hành chính tại UBND cấp huyện nói chung và UBND quận Tân Bình nói riêng. 4. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu. 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là việc giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND các quận, huyện, cụ thể là UBND quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: UBND quận Tân Bình, có liên hệ, so sánh với các quận, huyện khác trong phạm vi Thành phố Hồ Chí Minh. - Về thời gian: Từ năm 2011 đến 2016 4
Việc lựa chọn mốc thời gian này của tác giả là mốc thời gian kết thúc 5 năm thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính 2011 – 2020 của Thủ tướng chính phủ theo Nghị quyết số 30c/NQ-CP về Ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước giai đoạn 2011 - 2020. Qua đó thấy những mặt đạt được và những hạn chế tồn tại khi tiến hành đặt mục tiêu, nhiệm vụ của công tác cải cách hành chính từ đó có những điều chỉnh phù hợp trong tiến trình thực hiện chương trình cải cách hành chính trong 5 năm tiếp theo. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu. 5.1. Phƣơng pháp luận. Trên cơ sở nhận thức theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, duy vật lịch sử để vận dung nghiên cứu các vấn đề về thủ tục, TTHC, cải cách TTHC trong hoạt động của UBND quận và mối liên hệ với công cuộc CCHC Nhà nước đang được đẩy mạnh hiện nay.. 5.2. Phƣơng pháp cụ thể. - Phương pháp phân tích; Phương pháp tổng hợp; Phương pháp lịch sử; Phương pháp so sánh; Phương pháp thống kê xã hội học; Phương pháp điều tra xã hội học; Phương pháp sơ đồ 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn. - Về lý luận, luận văn này là một công trình nghiên cứu tương đối hệ thống và toàn diện về quy trình giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND các quận, huyện thuộc Thành phố Hồ Chí Minh. - Về thực tiễn, kết quả nghiên cứu của luận văn là đánh giá đúng thực trạng, đề xuất các giải pháp cần thiết từ tình hình giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về giải quyết hồ sơ theo cơ chế “một cửa liên thông”. 5
Chương 2: Thực trạng giải quyết hồ sơ theo cơ chế “một cửa liên thông” tại UBND quận Tân Bình. Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay. 6
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ GIẢI QUYẾT HỒ SƠ THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG 1. 1. Thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính. 1.1.1. Thủ tục hành chính và vai trò của thủ tục hành chính. 1.1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính Các quan niệm khác nhau về thủ tục hành chính. Thủ tục hành chính theo GS.TSKH Nguyễn Văn Thâm. Thủ tục hành chính theo GS. TS. Nguyễn Hữu Khiển cho rằng TTHC là một thao tác quan trọng trong quản lý nhà nước. Thậm chí không thể nói đến hành chính nhà nước, quản lý nhà nước nếu không đề cập tới hoặc loại TTHC ra khỏi công vụ. Từ các quan niệm và phân tích trên, đối chiếu với Điều 3 – Giải thích từ ngữ của Nghị định 63/2010/NĐ-CP về kiểm soát thủ tục hành chính thì: “Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức thực hiện, các hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền quy định cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân phải tuân theo khi giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức”. Tại Luận văn này, khái niệm TTHC được hiểu theo Nghị định số 63/2010/NĐ-CP của Chính phủ. 1.1.1.2. Vai trò của thủ tục hành chính. TTHC được đặt ra để các cơ quan Nhà nước có thể thực hiện mọi hình thức hoạt động cần thiết của mình. TTHC là một bộ phận chế định của Luật hành chính. Nói cách khác, TTHC là một loại hình quy phạm mang tính công cụ để giúp các cơ quan Nhà nước có điều kiện thực hiện chức năng của mình. TTHC do các cơ quan Nhà nước ban hành để thực thi Hiến pháp và pháp luật. Nhìn một cách tổng quát, TTHC có ý nghĩa như một chiếc cầu nối quan trọng giữa cơ quan Nhà nước với dân, với các tổ chức khác. TTHC trên một phương diện nhất định là sự biểu hiện trình độ văn hóa của tổ chức. 7
Tuy nhiên thực tế hiện nay TTHC của nước ta đã bộc lộ những yếu kém như thủ tục hành chính mang tính quan liêu, rườm rà gây phiền hà cho doanh nghiệp và nhân dân. Hệ thống thủ tục hành chính còn rất nhiều phức tạp và chưa thống nhất. 1.1.2. Cải cách thủ tục hành chính. 1.1.2.1. Khái niệm. Chúng ta có thể tìm thấy một số quan niệm về cải cách TTHC như sau: Cải cách TTHC là điều kiện cần thiết để tăng cường củng cố mối quan hệ giữa Nhà nước với nhân dân, tăng cường sự tham gia quản lý Nhà nước của nhân dân. Cải cách TTHC là biện pháp thực hiện nhằm hướng tới mục tiêu đơn giản hóa các TTHC, nhằm tạo thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp khi đến cơ quan nhà nước giải quyết công việc. Như vậy, quan niệm về cải cách TTHC mang một số đặc điểm như cải cách, không phải là cải tổ hay cách mạng, mà là biện pháp nhằm thực hiện mục tiêu đề ra nhằm tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp khi tiếp cận với các cơ quan nhà nước. 1.1.2.2. Vai trò của cải cách TTHC. Cải cách TTHC chung quy lại, không chỉ nhìn từ khí cạnh kinh tế (tiết kiệm tiền của, xây dựng môi trường pháp lý để các thành phần kinh tế, các nhà đầu tư yên tâm làm ăn, phát triển); không chỉ nhìn từ khía cạnh xã hội (tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình đối với Nhà nước). Cải cách thủ tục hành chính là điều kiện cần thiết để tăng cường, củng cố mối quan hệ giữa nhà nước và nhân dân, tăng cường sự tham gia quản lý nhà nước của nhân dân. Trong Chương trình cải cách hành chính Chính phủ đã chọn cải cách TTHC là khâu đột phá vì 3 lý do sau: Một là, cải cách TTHC là một nội dung của CCHC, nhưng là nội dung phản ánh rõ nhất mối quan hệ giữa Nhà nước và công dân, đồng thời là nội dung có nhiều bức xúc nhất. 8
Hai là, trong điều kiện nguồn lực còn nhiều khó khăn chưa thể thực hiện đồng loạt các nội dung khác cùng lúc thì cải cách TTHC là khâu nên tập trung nguồn lực để giải quyết. Ba là, thông qua cải cách TTHC, chúng ta có thể xác định được căn bản các công việc của cơ quan quản lý nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Cải cách TTHC là tiền đề để thực hiện các nội dung khác. 1.2. Cơ chế một cửa liên thông trong cải cách TTHC 1.2.1. Khái niệm cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông Hiện nay, đã có 03 khái niệm khác nhau về cơ chế một cửa trong các văn bản quy phạm pháp luật của nhà nước (Quyết định 181/2003/QĐ-TTg, Quyết định 93/2007/QĐ-TTg, Quyết định 09/2015/QĐ-TTg) trong phạm vi của Luận văn tác giả sử dụng khái niệm một cửa và một cửa liên thông tại khoản 1 Điều 1 Quyết định số 09/2015/QĐ-TTG với nội dung: “ Cơ chế một cửa là cách thức giải quết công việc của cá nhân, tổ chức thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của một cơ quan hành chính nhà nước trong việc công khai, hướng dẫn thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả được thực hiện tại một đầu mối là Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của cơ quan hành chính nhà nước”. Theo khoản 2, Điều 1, Quyết định 09/2015/QĐ-TTg thì “ Cơ chế một cửa liên thông là cách thức giải quyết công việc của cá nhân, tổ chức thuốc trách nhiệm, thẩm quyền của nhiều cơ quan hành chính nhà nước cùng cấp hoặc giữa các cơ quan hành chính nhà nước các cấp trong việc công khai, hướng dẫn thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả được thực hiện tại một đầu mối là Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của một cơ quan hành chính nhà nước”. 1.2.2. Ý nghĩa thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. + Thứ nhất, mang lại sự thuận tiện cho ngƣời dân: - Giải quyết công việc nhanh: - Thủ tục hành chính đơn giản: 9
+ Thứ hai, đổi mới và nâng cao năng lực hoạt động của cơ quan hành chính Nhà nƣớc: - Xác định rõ trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan các cấp và cán bộ, công chức - Hiện đại hóa một bước công sở hành chính + Thứ ba, nâng cao năng lực và trách nhiệm của cán bộ, công chức: - Đối với tổ chức bộ máy cơ quan hành chính nhà nước: - Đổi mới phương thức hoạt động của Ủy ban: - Đối với đội ngũ cán bộ, công chức: - Bước đầu tạo lập niềm tin của nhân dân vào cơ quan công quyền: 1.3. Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND cấp huyện. 1.3.1. Địa vị pháp lý của UBND cấp huyện Theo Điều 8 Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/2015, UBND do HĐND cùng cấp bầu, là cơ quan chấp hành của HĐND, cơ quan hành chính ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương, HĐND cùng cấp và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên [1]. 1.3.2. Cơ quan thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông Tại Điều 4 của Quyết định số 3677/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh quy định các cơ quan áp dụng thực hiện cơ chế một cửa liên thông gồm. 1. Các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố 2. Ủy ban nhân dân quận – huyện (sau đây gọi chung là cấp huyện) 3. Ủy ban nhân dân phường – xã, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) 4. Các cơ quan của Trung ương được tổ chức theo ngành dọc đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh (sau đây gọi chung là các cơ quan được tổ chức theo ngành dọc). 10
1.3.3. Các nguyên tắc thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông 1. Niêm yết công khai, đầy đủ, kịp thời các thủ tục hành chính tại Quyết định công bố thủ tục hành chính của Ủy ban nhân dân Thành phố theo quy định. 2. Bảo đảm giải quyết công việc nhanh chóng, thuận tiện, đúng quy định pháp luật cho cá nhân, tổ chức; việc yêu cầu bổ sung hồ sơ chỉ được thực hiện không quá một lần trong suốt quá trình giải quyết hồ sơ tại một cơ quan chuyên môn. 3. Bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ, liên thông giữa các cơ quan hành chính nhà nước trong giải quyết công việc của cá nhân, tổ chức. 4. Việc thu phí, lệ phí của cá nhân, tổ chức được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. 1.3.4. Một số tiêu chí đánh giá hiệu quả của việc giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông. - Đánh giá thông qua chất lượng giải quyết thủ tục hành chính - Đánh giá thông qua mức độ hài lòng của người dân - Đánh giá thông qua vai trò của nó đối với cơ quan nhà nước. 1.4. Kinh nghiệm thực hiện cơ chế một cửa liên thông từ một số địa phƣơng khác. Tại Ủy ban nhân dân quận 1 Tại Uỷ ban nhân dân Thành phố Cà Mau, Tỉnh Cà Mau. 11
Tiểu kết chƣơng 1 Trong chương 1 luận văn đã tập trung làm rõ những vấn đề sau: Một là cơ sở lý luận của công tác CCHC mà đặc biệt là cải cách TTHC. Hai là đề tài tập trung phân tích và làm rõ địa vị pháp lý, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND cấp huyện trong hệ thống chính quyền nhà nước ở địa phương. Ba là tiến hành khảo sát và tìm hiểu kinh nghiệm áp dụng cơ chế một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính UBND quận 1, Thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau đã rút ra được một số kinh nghiệm và bài học thực tế để áp dụng vào địa phương. 12
Chƣơng 2 THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT HỒ SƠ THEO CƠ CHẾ MỘT CỦA LIÊN THÔNG TẠI UỶ BAN NHÂN DÂN QUẬN TÂN BÌNH. 2.1. Khái quát về UBND quận Tân Bình và cải cách TTHC tại quận Tân Bình. 2.1.1. UBND quận Tân Bình. Quận Tân Bình là quận nội thành, nằm phía Tây Bắc thành phố, đồng thời một trong những quận trung tâm của Thành phố Hố Chí Minh, là địa bàn mang tính cư trú hành chính, với diện tích 22.38 km2 chiếm 1.0677% diện tích của Thành phố. Có sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất với diễn tích 8.44 km2, nơi tập trung các khu công nghiệp lớn của thành phố, có hai của ngõ lớn; sân bay tân sơn nhất và quốc lộ 22 đi camphuchia, các tuyến đường huyết mạch chạy qua (QL 22, đường vành đai) quận kết nối với tất cả quận huyện trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Quận Tân Bình sau khi tách một phần thành lập quận Tân Phú năm 2001, hiện tại còn 15 phường nằm trên các tuyến đường trọng điểm của quận như Trường Chinh, Âu Cơ, Lạc Long Quân, Cách mạng tháng Tám. 2.1.2. Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình. Hiện nay Ủy ban nhân dân quận Tân Bình đang thực hiện theo cơ chế một cửa tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc trung tâm hành chính quận là 14 lĩnh vực, 81 thủ tục hành chính. 2.2. Tình hình giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình. Với đặc thù một quận đông dân, người dân nhập cư nhiều nên nhu cầu của người dân về giải quyết thủ tục hành chính cũng rất lớn, đặc biệt là trong các lĩnh vực đất đai, cấp phép xây dựng, đăng ký kinh doanh. 2.2.1. Ban hành và hƣớng dẫn các quy định pháp lý về cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông. Thực hiện Nghị quyết 30c/NQ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2011 về Ban hành 13
chương trình tổng thể cái cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 – 2020; Căn cứ vào chủ trương về chương trình cải cách hành chính của Chính phủ thì năm 2012 Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định số 25/2012/QĐ-UBND công bố chương trình cải cách hành chính trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2011 - 2020. Thực hiện Chương trình cải cách hành chính trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy ban nhân dân quận Tân Bình cũng ban hành các Kế hoạch số 21/KH-UBND ngày 17 tháng 02 năm 2011 về tổ chức thực hiện công tác cải cách hành chính năm 2011, Kế hoạch số 29/KH-UBND ngày 16 tháng 01 năm 2012 về tổ chức thực hiện công tác cải cách hành chính năm 2012, Chương trình số 01/Ctr- UBND ngày 17 tháng 01 năm 2013 về tổ chức thực hiện công tác cải cách hành chính năm 2013, Chương trình số 01/Ctr-UBND ngày 07 tháng 01 năm 2014 về tổ chức thực hiện công tác cải cách hành chính năm 2014, Quyết định số 04/QĐ-UBND ngày 20 tháng 01 năm 2016 về Ban hành Kế hoạch thực hiện công tác cải cách hành chính năm 2016. Ngày 25 tháng 03 năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg về việc ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Trên cơ sở quyết định của Chính phủ Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 3677/QĐ-UBND ngày 28 tháng 7 năm 2015 của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 15 tháng 01 năm 2015 Ủy ban nhân dân quận Tân Bình đã ban hành Quyết định số 14/QĐ-UBND về Ban hành Kế hoạch thực hiện công tác cải cách hành chính năm 2015 và đến năm 2016 thì Ủy ban nhân dân quận Tân Bình ban hành Quyết định số 13/QĐ-UBND ngày 18 tháng 02 năm 2016 ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn quận Tân Bình. 2.2.2. Xây dựng và tổ chức nhân sự thực hiện cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình. Theo Điều 2, Quyết định 09/2015/QĐ-TTg, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả là đầu mối tập trung hướng dẫn thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ của cá nhân, tổ chức để chuyển đến cơ quan chuyên môn hoặc cấp có thẩm quyền giải quyết và nhận, trả kết quả cho cá nhân, tổ chức. 14
2.2.3. Đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật thực hiện cơ chế một cửa liên thông tại UBND quận Tân Bình. Điều kiện về cơ sở vật chất. Tại các phòng ban chuyên môn, Uỷ ban nhân dân quận đảm bảo trang bị đầy đủ máy tính có kết nối mạng nội bộ, mạng internet, có cung cấp tài khoản riêng cho từng cán bộ, công chức. Các phòng ban đều được trang bị máy photocopy, máy in và các trang thiết bị khác phù hợp với đặc thù giải quyết thủ tục hành chính của từng phòng ban. hệ thống máy tính của đơn vị thường xuyên được rà soát, nâng cấp. 2.2.4. Thực hiện quy trình giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình. Bƣớc 1: Tiếp nhận hồ sơ: Bƣớc 2:Chuyển và giải quyết hồ sơ: Bƣớc 3:Trả kết quả giải quyết hồ sơ thực hiện theo quy định tại Khoản 4 Điều 6 của Quy chế này. 2.2.5. Công tác kiểm tra, kiểm soát, đánh giá kết quả thực hiện cải cách thủ tục hành chính. Kiểm tra, giám sát là một hoạt động quan trọng không tách rời khởi quá trình quản lý. Thông qua kiểm tra, giám sát ta biết được hiệu lực và hiệu quả của các hoạt động, mức độ hoàn thành các mục tiêu và qua đó xác định được những thay đổi cần phải áp dụng để điều chỉnh các hoạt động của cá nhân và tổ chức cho phù hợp. 2.3. Đánh giá chung. 2.3.1. Thành quả đạt đƣợc. 2.3.1.1. Đối với công dân và tổ chức. 2.3.1.2. Đối với UBND quận 2.3.1.3. Trong việc giải quyết thủ tục hành chính cho nhân dân 2.3.2. Những hạn chế, thiếu sót Thứ nhất, về công tác chỉ đạo, điều hành và xây dựng quy trình còn chậm: 15
Công tác niêm yết và giải quyết thủ tục hành chính gặp nhiều khó khăn. Thủ tục hành chính, quy trình giải quyết một số loại hồ sơ nhất là những lĩnh vực liên quan đến đất đai, nhà cửa còn phức tạp Thứ hai: Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp của cán bộ, công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả chưa đồng đều Thứ ba, cơ sở vật chất còn nhiều hạn chế 2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế, thiếu sót Thứ nhất, Những quy định hướng dẫn về thực hiện cơ chế một cửa liên thông còn quá chung chung, chưa gần với đặc thù của từng cấp hành chính chưa thống nhất và chậm được ban hành. Thứ hai, việc ban hành cơ chế phối hợp giữa các cơ quan hành chính trong thực hiện liên thông còn hạn chế Thứ ba, kinh phí đầu tư cho bộ phận tiếp nhận và trả kết quả còn hạn chế. Thứ tư, chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả chưa thỏa đáng Thứ năm, công tác chỉ đạo thực hiện chương trình cải cách hành chính nói chung Nhận thức của một số lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, thủ trưởng các Sở, ngành, địa phương về chủ trương cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông còn thiếu toàn diện, nên chưa thường xuyên quan tâm đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện cơ chế một cửa tại cơ quan, đơn vị, địa phương mình; hoặc bố trí cán bộ, công chức làm công tác giải quyết hồ sơ hành chính theo cơ chế một cửa chưa đảm bảo đạt tiêu chuẩn về năng lực, phẩm chất. Cơ chế “một cửa liên thông” ở một số cơ quan, đơn vị chưa được quan tâm chỉ đạo sâu sát, chặt chẽ, thường xuyên. Lãnh đạo của Ủy ban nhân dân một số quận chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác cải cách hành chính. Từ đó thiếu sự kiểm tra, đôn đốc thực hiện theo nhiệm vụ được phân công. Thứ sáu, hệ thống pháp luật chưa hoàn chỉnh 16