Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý ngân sách Nhà nước tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý ngân sách Nhà nước tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích, đánh giá thực trạng quản lý NSNN huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk trong một số năm gần đây, trên cơ sở đánh giá thực trạng rút ra những hạn chế, tồn tại cần khắc phục; làm rõ lí luận và phân tích thực trạng quản lý NSNN để đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý NSNN tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý ngân sách Nhà nước tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN CẢNH TÙNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN BUÔN ĐÔN, TỈNH ĐẮK LẮK Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG ĐẮK LẮK – NĂM 2023
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN VĂN TẠO Phản biện 1:…………………………………………… …. ………………………………………………... Phản biện 2:………………………………………………. ……………………………………………….. Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp …....., Nhà...... - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số:… - Đường…………… - Quận……………… - TP……………… Thời gian: vào hồi …… giờ …… tháng …… năm 2023 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Ban QLĐT Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Mặc dù công tác quản lý NSNN của huyện Buôn Đôn đã đạt được những thành tựu đáng kể trong những năm qua, tuy nhiên, nhìn chung quản lý NSNN của huyện Buôn Đôn vẫn bộc lộ những hạn chế nhất định, đặc biệt là trong việc vận dụng các cơ chế, chính sách về thu, chi NSNN cho phù hợp với địa phương. Công tác quản lý và điều hành NSNN của chính quyền huyện ít nhiều vẫn còn tại nhiều bất cập, hiệu quả sử dụng chi ngân sách chưa cao; công tác lập dự toán vẫn còn mang tính hình thức, chưa thực sự hiệu quả, kỷ luật tài chính có nơi có lúc còn chưa được coi trọng, công tác thanh tra, kiểm tra chưa được quan tâm thường xuyên... Với cương vị là một công chức đang làm công tác tại Phòng Tài chính - Kế hoạch của huyện Buôn Đôn tác giả cũng đang trăn trở về những tồn tại trong quản lý NSNN của huyện, với hy vọng bằng kiến thức đã học được tại Học viện Hành chính Quốc gia và kinh nghiệm thực tế để thông qua công trình nghiên cứu này có thể góp phần cùng huyện nhà sớm khắc phục được những hạn chế, tồn tại, từng bước đưa công tác quản lý NSNN của huyện vào nền nếp. Với suy nghĩ đó, tác giả đã quyết định lựa chọn đề tài Quản lý ngân sách Nhà nước tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk làm đề tài luận văn tốt nghiệp cao học chuyên ngành Quản lý công của tác giả tại Học viện Hành chính Quốc gia. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu
2 Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý NSNN tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa những vấn đề cơ sở lý luận về quản lý NSNN cấp huyện. - Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý NSNN huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk trong một số năm gần đây, trên cơ sở đánh giá thực trạng rút ra những hạn chế, tồn tại cần khắc phục - Trên cơ sở làm rõ lí luận và phân tích thực trạng quản lý NSNN để đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý NSNN tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là quản lý NSNN tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài nghiên cứu về quản lý NSNN tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đăk Lăk. - Về thời gian nghiên cứu: Toàn bộ dữ liệu và tài liệu nghiên cứu của luận vặn có căn cứ tin cậy và đều trong giai đoạn từ năm 2019-2022. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Luận văn nghiên cứu dựa vào thế giới quan và nhận thức luận Mác-xít. Ngoài ra, luận văn còn sử dụng phương pháp duy vật
3 biện chứng và duy vật lịch sử; các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước Việt Nam về quản lý NSNN. 5.2. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thống kê - Phương pháp so sánh - Phương pháp phân tích định lượng 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Luận văn góp phần hệ thống hóa và làm rõ thêm một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý NSNN nói chung và quản lý NSNN cấp huyện nói riêng. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Luận văn đã cung cấp cho các Nhà quản lý NSNN của huyện một bức tranh khá đầy đủ, chi tiết về thực trạng quản lý NSNN nhà nước của huyện Buôn Đôn trong giai đoạn từ năm 2019 đến 2022, đặc biệt luận văn đã chỉ ra được những hạn chế, tồn tại và nguyện nhân của những hạn chế, tồn tại trong quản lý NSNN của huyện, trên sở đó luận văn đã đề xuất được hệ thông các giải pháp để tiếp tục hoàn thiện công tác quản lý NSNN của huyện Buôn Đôn trong những năm tới. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn gồm 03 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học của quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện. Chương 2: Thực trạng quản lý ngân sách nhà nước huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2019 - 2022.”
4 Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk trong những năm đến. Chương 1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP HUYỆN 1.1. Tổng quan về ngân sách nhà nước 1.1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của ngân sách nhà nước 1.1.1.1. Khái niệm ngân sách nhà nước NSNN là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. 1.1.1.2. Đặc điểm ngân sách nhà nước Thứ nhất, NSNN là một kế hoạch tài chính cơ bản nhất được quốc hội biểu quyết thông qua trước khi thi hành. Thứ hai, NSNN luôn gắn chặt với sở hữu Nhà nước và luôn chứa đựng lợi ích chung, lợi ích công cộng. Thứ ba, NSNN là một bộ phận chủ yếu của hệ thống tài chính quốc gia. … 1.1.1.3. Vai trò của ngân sách nhà nước Thứ nhất, NSNN là công cụ tài chính của Nhà nước góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng của nền kinh tế, điều chỉnh kinh tế vĩ mô.
5 Thứ hai, NSNN là công cụ định huớng phát triển sản xuất kinh doanh, định hướng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhà nước sử dụng công cụ thuế và chi ngân sách. Thứ ba, NSNN là công cụ điều tiết thu nhập của các chủ thể trong nền kinh tế, góp phần giải quyết các vấn đề về đời sống và công bằng xã hội. … 1.1.2. Hệ thống NSNN và phân cấp quản lý NSNN 1.1.2.1. Hệ thống NSNN Theo luật NSNN số 83/2015/QH13 thì hệ thống NSNN ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Ngân sách địa phương bao gồm ngân sách của các cấp chính quyền địa phương. NSTW bao gồm NSNN trung ương và các đơn vị dự toán thuộc trung ương. Mỗi bộ, mỗi cơ quan trung ương là một đơn vị dự toán của NSTW. NSĐP bao gồm ngân sách của đơn vị hành chính các cấp có HĐND và UBND gồm: Ngân sách tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương gọi chung là ngân sách cấp tỉnh, ngân sách huyện, thành phố, thị xã trực thuộc tỉnh gọi chung là ngân sách cấp huyện; ngân sách xã, phường, thị trấn gọi chung là ngân sách cấp xã. 1.1.2.2. Phân cấp quản lý NSNN Nội dung của phân cấp quản lý NSNN gồm 5 vấn đề chính: Phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách; Giao nhiệm vụ chi cho các cấp; Các khoản bổ sung từ ngân sách cấp trên cho ngân sách cấp dưới; Vay nợ của chính quyền địa phương; Vấn đề trao quyền tự chủ cho các đơn vị sử dụng vốn NSNN.
6 1.1.3. Chu trình NSNN - Lập dự toán ngân sách - Chấp hành ngân sách - Quyết toán ngân sách 1.2. Quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện 1.2.1. Khái niệm quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện Quản lý ngân sách cấp huyện là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, điều hành và giám sát các hoạt động thu và chi ngân sách cấp huyện nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của chính quyền cấp huyện trong phát triển KT-XH và an ninh quốc phòng trên địa bàn huyện. 1.2.2. Nguyên tắc quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện QLNN nhà nước cấp huyện tuần thủ theo nguyên tắc thống nhất; nguyên tắc về sự đầy đủ và toàn bộ của NSNN; nguyên tắc trung thực; nguyên tắc công khai và nguyên tắc quy trách nhiệm. 1.2.3. Nguồn thu và nhiệm vụ chi của NSNN cấp huyện 1.2.3.1. Nguồn thu ngân sách nhà nước - Các khoản thu ngân sách được 100% - Các khoản thu phân chia theo tỷ lệ % giữa ngân sách huyện với NS cấp trên - Thu kết dư ngân sách cấp huyện; - Thu chuyển nguồn của ngân sách cấp huyện từ năm trước chuyển sang. - Thu bổ sung từ NS cấp trên cho ngân sách huyện 1.2.3.2. Nhiệm vụ chi của Ngân sách huyện - Chi đầu tư phát triển: - Các khoản chi thường xuyên:
7 1.2.4. Nội dung quản lý ngân sách nhà nước 1.2.4.1. Lập dự toán ngân sách Dự toán NSNN hàng năm được lập căn cứ vào nhiệm vụ phát triển KT-XH và nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng, an ninh. Các khoản thu trong dự toán ngân sách phải được xác định trên cơ sở tăng trưởng kinh tế, các chỉ tiêu có liên quan và các quy định của pháp luật về thu ngân sách. Các khoản chi trong dự toán ngân sách phải được xác định trên cơ sở mục tiêu phát triển KT-XH, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Dự toán ngân sách của các địa phương, hàng năm các cơ quan tài chính cấp dưới phải phối hợp với các ngành, các cấp đánh giá khả năng, tình hình thực hiện ngân sách năm kế hoạch, lập dự toán thu, chi ngân sách trình UBND cùng cấp trước khi làm việc với các cơ quan tài chính cấp trên. 1.2.4.2. Chấp hành dự toán ngân sách nhà nước - Công tác phân bổ dự toán: Sau khi được Thủ tướng Chính phủ giao dự toán ngân sách, các cơ quan nhà nước ở trung ương và các địa phương, các đơn vị dự toán cấp I tiến hành phân bổ và giao dự toán chi ngân sách cho các đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc theo các nguyên tắc được quy định của Luật NSNN và các văn bản hướng dẫn luật. Đối với các bộ, tổng cục được tổ chức theo ngành dọc, chưa có điều kiện phân bổ và giao dự toán trực tiếp đến các đơn vị sử dụng ngân sách thì có thể phân bổ đến đơn vị dự toán cấp II và ủy quyền cho đơn vị này phân bổ, giao dự toán cho đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc. - Công tác điều hành ngân sách:
8 Về thu ngân sách, trên cơ sở nhiệm vụ thu cả năm được giao và nguồn thu dự kiến phát sinh trong quý, cơ quan thu lập dự toán thu ngân sách quý chi tiết theo khu vực kinh tế, địa bàn và đối tượng thu chủ yếu, gửi cơ quan tài chính cùng cấp trước ngày 20 tháng cuối quý trước. Về chi ngân sách, trên cơ sở dự toán chi cả năm được giao và yêu cầu nhiệm vụ phải chi trong quý, các đơn vị sử dụng ngân sách lập nhu cầu chi ngân sách quý (có chia ra tháng), chi tiết theo các nhóm mục chi quy định, gửi KBNN nơi giao dịch và cơ quan quản lý cấp trên trước ngày 20 của tháng cuối của quý trước. - Thực hiện thu, chi ngân sách: Về thu ngân sách, cơ quan thuế chịu trách nhiệm phối hợp với các ngành, các cấp tổ chức thực hiện các khoản thu, nộp bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời các khoản thu vào NSNN. Cơ quan kho bạc căn cứ tỷ lệ điều tiết các khoản thu theo quy định của các cấp ngân sách để hạch toán tiền thu vào tài khoản thu ngân sách của từng cấp ngân sách theo quy định. 1.2.4.3. Quyết toán ngân sách nhà nước cấp huyện Năm ngân sách kết thúc vào ngày 31 tháng 12 hàng năm, các tổ chức, cá nhân có nhiệm vụ thu, nộp NSNN, sử dụng vốn, kinh phí NSNN và quản lý các khoản thu, chi tài chính phải tổ chức hạch toán kế toán, lập báo cáo kế toán và quyết toán các khoản thu, chi của NSNN và các khoản thu, chi tài chính theo quy định của pháp luật về kế toán, thống kê theo chế độ kế toán và mục lục NSNN. KBNN tổ chức thực hiện hạch toán kế toán thu, chi NSNN; định kỳ hàng tháng, quý, năm báo cáo việc thực hiện dự toán thu, chi ngân sách cho cơ quan tài chính cùng cấp; KBNN huyện lập báo cáo thu, chi ngân sách của từng xã, phường, thị trấn gửi UBND các xã, phường,
9 thị trấn; thực hiện chế độ báo cáo thường xuyên hoặc đột xuất cho cơ quan tài chính theo quy định của Bộ trưởng Bộ Tài chính. 1.2.4.4. Tổ chức bộ máy quản lý NSNN cấp huyện Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện là cơ quan được giao nhiệm vụ trực tiếp quản lý NSNN cấp huyện. Phòng Tài chính - Kế hoạch là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân (UBND) huyện, có chức năng tham mưu, giúp UBND huyện thực hiện chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực tài chính - ngân sách. 1.2.4.5. Thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và xử lý các vi phạm về quản lý NSNN Công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán NSNN được thực hiện bởi nhiều cơ quan trong đó chịu trách nhiệm chính và trước hết là người đứng đầu đơn vị dự toán. Quá trình thực hiện ngân sách, người đứng đầu các đơn vị dự toán phải thường xuyên tự kiểm tra, đối chiếu với những chính sách chế độ về quản lý NSNN để đảm bảo việc thực hiện ngân sách đúng chế độ quy định. Bên cạnh đó, các cơ quan Tài chính, kho bạc Nhà nước và các cơ quan chức năng khác có trách nhiệm tổ chức, thực hiện chế độ kiểm tra thường xuyên, định kỳ đối với các đơn vị, cá nhân có nghĩa vụ thu nộp ngân sách cũng như đơn vị sử dụng ngân sách. 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện 1.3.1. Nhóm các nhân tố chủ quan Nhóm nhân tố chủ quan bao gồm: năng lực quản lý của người lãnh đạo các cơ quan quản lý trong bộ máy quản lý NSNN, trình độ chuyên môn của đội ngũ công chức, tổ chức bộ máy quản lý
10 NSNN cũng như quy trình nghiệp vụ, công nghệ quản lý NSNN ở cấp huyện. 1.3.2. Nhóm các nhân tố khách quan Nhóm nhân tố bên ngoài bao gồm: khả năng về nguồn lực NSNN, các cơ chế chính sách, các quy định về quản lý NSNN ở cấp huyện, môi trường tự nhiên, kinh tế xã hội. 1.4. Kinh nghiệm quản lý ngân sách nhà nước của một số huyện và bài học cho huyện Buôn Đôn 1.4.1. Kinh nghiệm quản lý NSNN tại một số huyện trên địa bàn tỉnh Đắc Lắk 1.4.1.1. Kinh nghiệm quản lý NSNN tại huyện Ea H’Leo 1.4.1.2. Kinh nghiệm quản lý NSNN tại huyện Krông Pắk 1.4.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho huyện Buôn Đôn Thứ nhất, cần tuyệt đối tuân thủ các quy định về quản lý NSNN của Luật NSNN năm 2015 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật này. Thứ hai, công tác lập dự toán đã được quan tâm, xây dựng đảm bảo theo các quy định, hướng dẫn của cấp trên. Thứ ba, phải coi trọng công tác phân tích, dự báo kinh tế phục vụ cho việc lập dự toán ngân sách hàng năm nhằm phát triển kinh tế xã hội. … Tiểu kết Chương 1
11 Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HUYỆN BUÔN ĐÔN, TỈNH ĐẮK LẮK GIAI ĐOẠN 2019 – 2022 2.1. Giới thiệu khái quát về huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế, xã hội 2.1.1.1. Điều kiện tự nhiên 2.1.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội 2.1.2. Khái quát tình hình thu, chi ngân sách nhà nước ở huyện Buôn Đôn giai đoạn 2019 – 2022 Nhìn chung tình hình quản lý ngân sách của địa phương giai đoạn 2019 - 2022 đã đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ của HĐND huyện đề ra tổng số thu, chi ngân sách tăng dần qua các năm, năm sau cao hơn năm trước, tổng số thu ngân sách đảm bảo nhu cầu chi ngân sách. 2.2. Thực trạng quản lý ngân sách nhà nước huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk 2.2.1. Thực trạng lập dự toán ngân sách Căn cứ vào các văn bản hướng dẫn của cấp trên và thông báo số kiểm tra về dự toán ngân sách của Sở Tài chính, UBND huyện hướng dẫn và thông báo số kiểm tra về dự toán ngân sách cho các đơn vị trực thuộc và UBND các xã. Các đơn vị dự toán căn cứ vào các văn bản hướng dẫn, số kiểm tra của cơ quan tài chính và các tiêu chuẩn, định mức, chế độ để tính toán, xây dựng cụ thể các nội dung thu - chi của đơn vị mình theo mục lục ngân sách, báo cáo UBND huyện và Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện xem xét, Dự toán ngân
12 sách được lập theo phương pháp tổng hợp từ dưới lên. Sau khi tổng hợp xong, sẽ được thảo luận và bảo vệ trước Sở Tài chính. 2.2.2. Thực trạng chấp hành dự toán ngân sách nhà nước Căn cứ Quyết định của UBND huyện về giao dự toán thu NSNN, chi NSĐP, UBND huyện giao cho Phòng Tài chính - Kế hoạch chủ trì, phối hợp với Chi cục Thuế khu vực Cư M’Gar - Buôn Đôn, UBND các xã, các cơ quan đơn vị được giao nhiệm vụ lập kế hoạch thu ngân sách và chịu trách nhiệm trong việc tổ chức thực hiện việc thu cũng như các biện pháp chống thất thu nhằm tập trung mọi nguồn thu vào NSNN kịp thời, đảm bảo nguồn để cân đối nhiệm vụ chi của huyện. Trong quá trình chấp hành ngân sách, nếu có sự thay đổi về nguồn thu, nhiệm vụ chi thì số tăng thu, tiết kiệm chi so với dự toán được giao, các đơn vị được sử dụng tăng chi đầu tư phát triển, bổ sung quỹ dự phòng. Nhìn chung tình hình thực hiện dự toán thu ngân sách huyện đều đạt và vượt dự toán của tỉnh giao cũng như HĐND huyện quyết định. * Thực trạng quản lý thu ngân sách Trong những năm qua, trước tình hình KT-XH hết sức khó khăn, tình hình an ninh trật tự diễn biến phức tạp nhưng cùng với sự chỉ đạo của lãnh đạo huyện, sự phối hợp giữa các cơ quan ngành Tài chính (Thuế, Tài chính, Kho bạc Nhà nước huyện), sự chủ động của các xã, trên địa bàn huyện, công tác thu NSNN hàng năm đều đạt và vượt dự toán được giao. Trong giai đoạn 2019 – 2022, số thu NSNN của huyện Buôn Đôn tương đối ổn định và có chiều hướng tăng dần qua các năm.
13 * Thực trạng quản lý chi ngân sách Trong những năm qua nhờ có sự tăng thu ngân sách trên địa bàn cùng với sự quan tâm tạo điều kiện bổ sung nguồn ngân sách của Trung ương và của tỉnh cho huyện, do vậy công tác chi ngân sách tại địa phương đã đảm bảo nhiệm vụ cho hoạt động phát triển KT-XH, an ninh - quốc phòng, chi tiêu thường xuyên được nâng lên. Đặc biệt là các khoản đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, đầu tư các chương trình xoá đói giảm nghèo, chương trình mục tiêu quốc gia. 2.2.3. Thực trạng quyết toán ngân sách nhà nước cấp huyện Công tác quyết toán ngân sách thực hiện theo đúng quy định của Luật NSNN và các văn bản quy định của Bộ Tài chính. Căn cứ vào các văn bản hướng dẫn công tác quyết toán khóa sổ thu chi ngân sách của cấp trên, Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện tham mưu cho UBND huyện hướng dẫn các đơn vị dự toán khóa sổ kế toán và quyết toán thu chi ngân sách năm. Báo cáo quyết toán được thực hiện theo phương pháp tổng hợp từ dưới lên. Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện tổng hợp quyết toán của các đơn vị dự toán, các xã vào quyết toán ngân sách huyện. Kết thúc năm ngân sách, các đơn vị sử dụng ngân sách thuộc ngân sách cấp huyện căn cứ vào xác nhận của Kho bạc Nhà nước huyện về các khoản thu, chi ngân sách của đơn vị mình tiến hành lập báo cáo quyết toán ngân sách năm gửi Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện thẩm định. Đối với các xã, Ban Tài chính xã lập quyết toán thu, chi ngân sách cấp xã gửi Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện đồng thời gửi UBND xã, trình HĐND xã, phê chuẩn.
14 2.2.4. Thực trạng tổ chức bộ máy trực tiếp quản lý NSNN tại huyện Buôn Đôn Bộ máy quản lý NSNN của huyện Buôn Đôn gồm HĐND huyện, UBND huyện, Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện, Chi cục Thuế huyện, KBNN huyện, thủ trưởng các đơn vị dự toán của huyện và các các cơ quan khác có liên quan (Công an huyện, Thanh tra huyện); trong đó Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện là cơ quan trực tiếp giúp UBND huyện quản lý NSNN. Về cơ cấu nhân sự bộ máy quản lý NSNN huyện Buôn Đôn có đến ngày 31/12/2022, bộ máy quản lý NSNN của huyện gồm 08 biên chế, trong đó 01 trưởng phòng, 01 phó phòng và 06 chuyên viên. Tất cả các cán bộ này đều được đào tạo chuyên ngành tài chính, kế toán, có trình độ đại học. 2.2.5. Thực trạng thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và xử lý các vi phạm về quản lý NSNN Các đơn vị dự toán ngân sách trong quá trình thực hiện ngân sách thường xuyên tự kiểm tra đối chiếu với những chính sách, chế độ của Nhà nước để đảm bảo thực hiện đúng chính sách, chế độ Nhà nước quy định. Hiện nay, trên địa bàn huyện Buôn Đôn, công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán được tổ chức đồng bộ và tương đối hiệu quả. Hàng năm, cùng với công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán ngân sách, việc kiểm tra tình hình dự toán ngân sách của các đơn vị, địa phương thuộc cấp huyện được tiến hành mỗi năm một lần do cơ quan tài chính đảm nhận. Ngoài ra, cơ quan Thanh tra nhà nước cấp huyện cũng tiến hành thanh tra tình hình quản lý, sử dụng ngân sách của các đơn vị thụ hưởng ngân sách theo hình thức, định kỳ, vụ việc
15 hoặc chọn mẫu. Công tác kiểm soát chi ngân sách được thực hiện thường xuyên qua hệ thống Kho bạc nhà nước cấp huyện. Việc thanh kiểm tra của cơ quan thanh tra tài chính cấp trên được thực hiện 2 năm một lần và của cơ quan kiểm toán nhà nước là 2 năm 1 lần. 2.3. Đánh giá chung về thực trạng quản lý ngân sách Nhà nước của huyện Buôn Đôn giai đoạn 2019 - 2022 2.3.1. Những kết quả đạt được - Về lập dự toán ngân sách “ Cùng với việc xây dựng kế hoạch KT-XH hàng năm, việc lập dự toán thu, chi NS cũng được thực hiện theo quy định của Luật Ngân sách. Công tác lập dự toán thu, chi NS cấp huyện cơ bản đảm bảo đúng trình tự theo qui định của Luật NSNN, bám sát các chỉ thị, chủ trương chỉ đạo của cấp ủy, Nghị quyết của HĐND cấp huyện và trên cơ sở tình hình KT-XH của địa phương - Về chấp hành dự toán NSNN Các đơn vị làm nhiệm vụ thu NSNN rất chủ động trong công “ tác tìm kiếm, khai thác nguồn thu, động viên kịp thời các nguồn thu vào NS, phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán được giao - Về quyết toán NSNN cấp huyện Quyết toán thu, chi NS cấp huyện của huyện Buôn Đôn đảm bảo thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, báo cáo kế toán, quyết toán “ NSĐP theo luật định. Việc phối hợp xử lý các tình huống và đối chiếu số liệu kế toán, quyết toán NSNN giữa cơ quan Tài chính các cấp và Kho bạc Nhà nước khá tốt. - Về tổ chức bộ máy quản lý NSNN cấp huyện
16 Bộ máy tổ chức quản lý NSNN của huyện Buôn Đôn được cơ cấu gọn nhẹ, có sự phối kết hợp giữa nhiều phòng ban, đơn vị liên quan. Trình độ chuyên môn của các cán bộ quản lý cơ bản đáp ứng được yêu cầu công việc - Về thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và xử lý các vi phạm về quản lý NSNN Huyện chú trọng đến công tác kiểm tra, thanh tra NSNN của huyện, định kỳ thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán ngân sách mỗi năm một lần do Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện đảm nhận. 2.3.2. Một số hạn chế, tồn tại và nguyên nhân 2.3.2.1. Hạn chế, tồn tại - Về lập dự toán ngân sách Trong dự toán tỉnh giao, việc phân bổ dự toán còn mang tính bao cấp, phân bổ bình quân chứ chưa dựa trên tình hình thực tế và điều kiện KT –XH của từng địa phương. Dự toán ngân sách chưa “ phản ảnh và gắn kết với thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch phát triển KT –XH và những chương trình phát triển kinh tế trọng điểm của huyện. - Về chấp hành dự toán NSNN Nguồn ngân sách trong năm còn chưa đều đặn, những khoản thu ngân sách lớn chủ yếu tập trung vào những tháng cuối năm, dẫn đến chi tiêu không hợp lý và ảnh hưởng tới việc triển khai các nhiệm vụ liên quan. - Về quyết toán NSNN cấp huyện “ Công tác quyết toán NSNN của các các đơn vị dự toán, xã trên địa bàn Huyện hiện nay vẫn còn một số hạn chế như: một số đơn
17 vị dự toán và NS cấp xã lập báo cáo quyết toán còn chậm, nội dung quyết toán một số mục thu - chi không đúng mục lục NSNN. - Về tổ chức bộ máy quản lý NSNN cấp huyện “Trình độ học vấn của các cán bộ Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Buôn Đôn chưa cao, chưa có cán bộ nào có trình độ thạc sĩ để đảm nhiệm công việc được giao tốt hơn. - Về thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và xử lý các vi phạm về quản lý NSNN Công tác thanh tra, kiểm tra quản lý thu NSNN của huyện còn nhiều hạn chế và mang tính hình thức gây ảnh hưởng tới quản lý thu NSNN. Việc xử lý sau thanh tra, kiểm tra còn nhẹ, chủ yếu là nhắc nhở, chấn chỉnh nên chưa đủ sức răn đe. 2.3.2.2. Nguyên nhân những tồn tại, hạn chế a. Nguyên nhân khách quan Thứ nhất, do vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên không thuận lợi, địa bàn khu dân cư phân tán nên hạn chế trong việc phát triển KT- XH, thu hút đầu tư. Thứ hai, trình độ phát triển kinh tế tại huyện còn thấp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp còn chậm; nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lớn, sản xuất công nghiệp chưa có chiều sâu, thương mại và dịch vụ còn nhỏ lẽ làm ảnh hưởng đến thu ngân sách hàng năm. Thứ ba, hệ thống văn bản hướng dẫn về quản lý NSNN còn nhiều vướng mắc và chưa rõ ràng gây khó khăn trong quá trình điều hành và quản lý NSNN. b. Nguyên nhân chủ quan
18 Thứ nhất, trước hết là do năng lực tổ chức điều hành kế hoạch của các cấp chính quyền địa phương. Thứ hai, sự chỉ đạo, điều hành của chính quyền huyện chưa tập trung, hiệu quả còn thấp. Thứ ba, trong khâu thảo luận ngân sách của khâu lập dự toán, quyết toán thu ngân sách hàng năm, thường thì cứ UBND huyện trình dự toán thu ngân sách lên là được HĐND huyện phê duyệt. Tiểu kết Chương 2 Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HUYỆN BUÔN ĐÔN, TỈNH ĐẮK LẮK 3.1. Mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước của huyện Buôn Đôn 3.1.1. Mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế xã hội của huyện Buôn Đôn 3.1.2. Mục tiêu, định hướng về công tác tài chính ngân sách của huyện 3.2. Một số giải hoàn thiện quản lý ngân sách nhà nước huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk 3.2.1. Hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách nhà nước Thứ nhất, đổi mới việc lập và phân bổ dự toán ngân sách. Thứ hai, kế hoạch phát triển KT-XH phải được lập trên cơ sở thực tế của nền kinh tế, các chỉ tiêu đưa ra phải mang tính khả thi trong thực hiện hàng năm.