Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình

Chia sẻ: Nhumbien999 Nhumbien999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của luận văn nhằm làm rõ cơ sở lý luận của quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân cấp huyện. Đánh giá quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh hiện nay. Đề xuất những giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để nâng cao chất lượng hoạt động quản lý nhà nước về tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh và kiến nghị những giải pháp để hoàn thiện hệ thống thể chế pháp luật liên quan đến hoạt động tiếp công dân

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ................./................ ...../..... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA DƢƠNG TUẤN LÂM QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ HOẠT ĐỘNG TIẾP CÔNG DÂN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN YÊN KHÁNH, TỈNH NINH BÌNH Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Ngƣời hƣớng dẫn: TS. TRỊNH THANH HÀ Phản biện 1: PGS. TS. Nguyễn Văn Hậu Công tác tại Học viện Hành chính quốc gia Phản biện 2: PGS. TS. Trần Thị Thanh Thủy Công tác tại Học viện Chính trị Hồ Chí Minh Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp D, Nhà A – Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77 – Đường Nguyễn Chí Thanh – Quận Đống Đa – Thành phố Hà Nội Thời gian: Vào hồi 17 giờ 00 phút, ngày 16 tháng 4 năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Tiếp công dân là công tác quan trọng trong các hoạt động của Đảng, Nhà nước và các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị ở nước ta. Làm tốt công tác tiếp công dân là thể hiện bản chất Nhà nước của dân, do dân và vì dân, tăng cường mối quan hệ giữa nhân dân với Đảng và Nhà nước... Về mặt chủ quan, có thể nói chất lượng tiếp công dân, gắn với giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại cơ sở còn hạn chế. Mặt khác, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân chưa được thường xuyên, liên tục; do đó, trong quá trình thi hành công vụ không tránh khỏi những sơ xuất, thiếu sót làm nảy sinh việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân. Bên cạnh đó, chế tài xử lý người tố cáo sai chưa đủ mạnh. Thực trạng trên, em lựa chọn đề tài “Quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình”, nhằm đề ra giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Công tác tiếp công dân được các cấp quản lý, các nhà khoa học hết sức quan tâm. Có các công trình nghiên cứu khoa học, sách nghiên cứu như: Đề tài cấp Nhà nước “Khiếu nại, tố cáo hành chính – cơ sở lý luận, thực trạng và giải pháp” (2011) của TS. Lê Tiến Hào – Phó tổng Thanh tra Chính phủ; Ủy ban Thường vụ Quốc hội (2015), Cẩm nang về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, Nxb. Ban Dân nguyện; ... 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Đề xuất một số giải pháp để thực hiện tốt quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân trên địa bàn huyện. - Nhiệm vụ: Làm rõ cơ sở lý luận của quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân cấp huyện. Đánh giá quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh hiện nay. Đề xuất những giải pháp 1
nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để nâng cao chất lượng hoạt động quản lý nhà nước về tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh và kiến nghị những giải pháp để hoàn thiện hệ thống thể chế pháp luật liên quan đến hoạt động tiếp công dân. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiêm cứu là quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân cấp huyện. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - Về thời gian: Từ tháng 01/2012 đến tháng 12/2016 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận: Tiếp cận, nghiên cứu trên phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của Triết học Mác-Lênin. - Phương pháp nghiên cứu: Thống kê, tổng hợp các nguồn dữ liệu đã có của các năm trước, sử dụng các phương pháp như xác xuất thống kê, lôgic học... 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Từ kết quả nghiên cứu, tìm ra những hạn chế, vướng mắc trong hoạt động quản lý nhà nước về tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình; đề xuất những giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước về tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm có 3 chương, cụ thể: Chương 1: Cơ sở khoa học về hoạt động tiêp công dân cấp huyện. Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình. Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình. 2
Chƣơng 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG HOẠT ĐỘNG TIẾP CÔNG DÂN CẤP HUYỆN 1.1. Quản lý nhà nƣớc về hoạt động tiếp công dân 1.1.1. Quản lý nhà nước 1.1.1.1. Quản lý Theo cách hiểu chung nhất thì quản lý là sự tác động của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu quản lý. Việc tác động theo cách nào còn tuỳ thuộc vào các góc độ khoa học khác nhau, các lĩnh vực khác nhau cũng như cách tiếp cận của người nghiên cứu. 1.1.1.2. Nhà nước Nhà nước là một tổ chức quyền lực chính trị thực hiện các chức năng quản lý mọi mặt của đời sống xã hội nhằm bảo vệ giai cấp thống trị của xã hội đó. 1.1.1.3. Quản lý nhà nước Quản lý nhà nước được đề cập trong đề tài này là khái niệm quản lý nhà nước theo nghĩa hẹp; quản lý nhà nước chỉ bao gồm việc chỉ đạo trực tiếp hoạt động của đối tượng trên cơ sở các văn bản pháp luật về tiếp công dân. Hoạt động quản lý nhà nước chủ yếu và trước hết được thực hiện bởi tất cả các cơ quan nhà nước, song có thể các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể quần chúng và nhân dân trực tiếp thực hiện nếu được nhà nước uỷ quyền, trao quyền thực hiện chức năng của nhà nước theo quy định của pháp luật. 1.1.2. Tiếp công dân Trước khi tìm hiển khái niệm về tiếp công dân, cần thiết phải làm rõ nội dung về kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo của công dân. 1.1.2.1. Kiến nghị, phản ánh Theo Luật Tiếp công dân năm 2013: “Kiến nghị, phản ánh là việc công dân cung cấp thông tin, trình bày ý kiến, nguyện vọng, đề xuất giải pháp với cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền…” [27, Điều 2, Khoản 2]. 1.1.2.2. Khiếu nại 3
Theo Luật Khiếu nại năm 2011: “Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền…” [29, Điều 2, Khoản 1]. 1.1.2.3. Tố cáo Theo Luật Tố cáo năm 2011: “Tố cáo là việc công dân báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào …” [26, Điều 2, Khoản 1]. 1.1.2.4. Khái niệm tiếp công dân Theo Luật Tiếp công dân: “Tiếp công dân là việc cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân quy định tại Điều 4 đón tiếp để lắng nghe, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân…” [27, Điều 2, Khoản 1]. Tiếp công dân bao gồm: Tiếp công dân thường xuyên, tiếp công dân định kỳ và tiếp công dân đột xuất. Theo cách nhìn của tác giả: Tiếp công dân là việc cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền tiếp xúc, gặp gỡ công dân ở nơi quy định để lắng nghe, tiếp nhận các ý kiến kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo của công dân; giải thích, hướng dẫn công dân thực hiện theo đúng quy định pháp luật. 1.1.3. Quản lý nhà nước về tiếp công dân 1.1.3.1. Mục đích của hoạt động tiếp công dân Mục đích của hoạt động tiếp công dân để tiếp nhận, xem xét, trả lời các kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của thủ trưởng cơ quan; hướng dẫn công dân đến đúng cơ quan có thẩm quyền xem xét theo quy định pháp luật. 1.1.3.2. Cơ quan có thẩm quyền tiếp công dân Tất cả cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, cá nhân có thẩm quyền đều có trách nhiệm tổ chức tiếp công dân. 1.1.3.3. Nhiệm vụ, quyền hạn của UBND huyện Trong việc quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân, UBND 4
huyện chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về hoạt động tiếp công dân trên địa bàn huyện. Dự toán kinh phí đảm bảo hoạt động tiếp công dân trình HĐND huyện phê duyệt. 1.1.3.4. Quản lý công tác tiếp công dân Trong phân cấp quản lý nhà nước ở các cấp chính quyền, UBND huyện chịu trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân trong địa bàn huyện của mình quản lý. 1.1.3.5. Trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan trong việc tiếp công dân Người đứng đầu cơ quan có trách nhiệm bố trí địa điểm và đảm bảo các điều kiện thuận lợi cho hoạt động tiếp công dân của cơ quan; kiểm tra, đôn đốc hoạt động tiếp công dân của các cơ quan thuộc quyền quản lý của mình; chủ trì tiếp công dân ít nhất 01 ngày/tháng. 1.1.3.6. Trách nhiệm của người tiếp công dân Người tiếp công dân có trách nhiệm thực hiện các quy trình về hoạt động tiếp dân; có thái độ đứng mực, tôn trọng công dân; có trách nhiệm yêu cầu công dân đảm bảo nội quy tại nơi tiếp công dân;… 1.1.3.7. Nguyên tắc tiếp công dân Việc thực hiện hoạt động tiếp công dân tại cấp huyện phải được tiến hành tại nơi tiếp công dân của cơ quan; đảm bảo công khai, dân chủ, kịp thời, khách quan, bình đẳng, không phân biệt đối xử khi tiếp công dân; giữ bí mật, an toàn cho người tố cáo. 1.1.3.8. Các hành vi bị nghiêm cấm Nghiêm cấm người tiếp công dân gây khó khăn cho công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; đảm bảo tiếp thu đúng nội dung do công dân trình bày, cung cấp; không phân biệt đối xử khi tiếp công dân. Nghiêm cấm công dân lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh để xuyên tạc, vu khống, gây thiệt hại cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân;… 1.1.3.9. Trụ sở tiếp công dân huyện Trụ sở Tiếp công dân huyện là nơi công dân trình bày các nội dung kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo với Huyện ủy, HĐND huyện, UBND 5
huyện; do Ban Tiếp công dân huyện quản lý trực tiếp và phối hợp các cơ quan Văn phòng Huyện ủy, Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy tiếp công dân thường xuyên. 1.1.3.10. Ban Tiếp công dân cấp huyện Theo Luật Tiếp công dân năm 2013 quy định: “Ban tiếp công dân cấp huyện do Ủy ban nhân dân cấp huyện thành lập, trực thuộc Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp huyện…” [27, Điều 13, Khoản 2]. Từ các phân tích nêu trên, UBND huyện chịu trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân trên địa bàn huyện của mình quản lý; bố trí địa điểm hợp lý và đảm bảo các điều kiện thuận lợi cho hoạt động tiếp công dân; tổ chức tiếp công dân thường xuyên, định kỳ đảm bảo đúng quy định pháp luật. UBND huyện giao cho Ban Tiếp công dân huyện quản lý trực tiếp Trụ sở Tiếp công dân huyện, tham mưu cho UBND huyện thực hiện tiếp công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; tiếp nhận, giải thích, hướng dẫn công dân thực hiện theo đúng quy định pháp luật; kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị trên địa bàn huyện thực hiện hoạt động tiếp công dân theo quy định. 1.2. Quy trình tiếp công dân Căn cứ Luật Tiếp công dân năm 2013, Thông tư 06/2014/TT-TTCP ngày 31/10/2014 của Thanh tra Chính phủ quy định quy trình tiếp công dân. Tác giả đi sâu phân tích quy trình tiếp từng đối tượng công dân như sau: 1.2.1. Những trường hợp được từ chối tiếp công dân Người tiếp công dân được phép từ chối người dùng chất kích thích, người mắc bệnh tâm thần; một số bệnh làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi; … và những trường hợp khác theo quy định. 1.2.2. Tiếp người khiếu nại Bước 1. Xác định nhân thân người khiếu nại Bước 2. Nghe, ghi chép nội dung khiếu nại Bước 3. Tiếp nhận thông tin, tài liệu, bằng chứng do người khiếu nại cung cấp 6
Bước 4. Xử lý đối với khiếu nại thuộc thẩm quyền hoặc không thuộc thẩm quyền Bước 5. Theo dõi, quản lý việc tiếp người khiếu nại 1.2.3. Tiếp người tố cáo Bước 1. Xác định nhân thân của người tố cáo Bước 2. Nghe, ghi chép nội dung tố cáo Bước 3. Tiếp nhận thông tin, tài liệu, bằng chứng do người tố cáo cung cấp Bước 4. Xử lý tố cáo thuộc thẩm quyền, không thuộc thẩm quyền Bước 5. Theo dõi, quản lý việc tiếp người tố cáo 1.2.4. Tiếp người kiến nghị, phản ánh Bước 1. Xác định nhân thân của người đến kiến nghị, phản ánh Bước 2. Nghe, ghi chép nội dung kiến nghị, phản ánh Bước 3. Tiếp nhận thông tin, tài liệu, bằng chứng do người kiến nghị, phản ánh cung cấp Bước 4. Phân loại xử lý kiến nghị, phản ánh 1.3. Phối hợp trong hoạt động tiếp công dân 1.3.1. Việc tiếp công dân, cử người đại diện của cơ quan, tổ chức tham gia tiếp công dân UBND huyện hàng năm ban hành lịch tiếp công dân của lãnh đạo UBND huyện, mời đại diện Thường trực HĐND huyện tiếp định kỳ theo quy định; phân công Ban tiếp công dân huyện thường trực tiếp công dân thường xuyên trong tất cả các ngày làm việc. 1.3.2. Phối hợp trong việc quản lý, điều hành hoạt động tiếp công dân tại Trụ sở tiếp công dân Ban Tiếp công dân có trách nhiệm tổ chức tiếp, hướng dẫn, trả lời công dân; chủ trì, phối hợp với cơ quan, tổ chức tham gia tiếp công dân hoặc cơ quan, tổ chức có liên quan tham mưu giúp người đứng đầu cơ quan, tổ chức tiếp công dân tại Trụ sở tiếp công dân; phối hợp với cơ quan Thanh tra nhà nước cùng cấp hướng dẫn nghiệp vụ về tiếp công dân, xử lý đơn; đề nghị khen thưởng cá nhân, tập thể trong công tác tiếp công dân. 7
1.3.3. Phối hợp trong việc đón tiếp, hướng dẫn công dân Ban Tiếp công dân các cấp chịu trách nhiệm tổ chức việc thường trực, bảo vệ, hành chính, văn thư, chỉ dẫn đối với công dân. Bộ phận hoặc công chức làm nhiệm vụ đón tiếp, chỉ dẫn thuộc Ban Tiếp công dân có trách nhiệm đón tiếp, hướng dẫn công dân đến Trụ sở tiếp công dân để thực hiện việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo quy định của pháp luật. 1.3.4. Phối hợp trong việc theo dõi, đôn đốc Ban tiếp công dân có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền giải quyết kịp thời, đúng thời hạn quy định đối với các vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân. 1.3.5. Phối hợp trong việc bảo vệ Trụ sở tiếp công dân, người tiếp công dân và người khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh Ban Tiếp công dân có trách nhiệm phối hợp với cơ quan công an bảo đảm an ninh, trật tự và an toàn cho người tiếp công dân. Cơ quan công an trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm bảo đảm an ninh, trật tự và an toàn… 1.4. Các văn bản chỉ đạo công tác quản lý nhà nƣớc về hoạt động tiếp công dân trong những năm gần đây 1.4.1. Các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh - Ưu điểm: Luật Tiếp công dân năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành được triển khai trên tại UBND huyện Yên Khánh bước đầu đã phát huy được những hiệu quả như: Thành lập được Ban Tiếp công dân huyên. Sau khi Ban Tiếp công dân huyện thành lập đơn thư của công dân được tham mưu đề xuất xử lý ngay sau khi tiếp nhận, nên đảm bảo thời gian theo quy định của pháp luật. Một số trường hợp công dân cố tình khiếu kiện Ban Tiếp công dân huyện đã tham mưu từ chối tiếp nên số lượt tiếp công dân từ năm 2015 đến nay đã giảm đáng kể. Một số trường hợp công dân đến để trình bày nội dung khiếu nại, tố cáo không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND huyện, yêu cầu có giấy hướng dẫn trực tiếp, khi Thông tư số 06/2014/TT-TTCP ngày 31/10/2014 8
của Thanh tra Chính phủ được triển khai các yêu cầu đó đã được giải quyết triệt để. - Hạn chế: Bên cạnh những ưu điểm đạt được, việc triển khai thực hiện Luật tiếp công dân và các văn bản hướng dẫn thực hiện vẫn còn một số vướng mắc sau: Biên chế Ban tiếp công dân cấp huyện chỉ có một Trưởng ban mà không có Phó trưởng ban, nên trong thực tiễn công tác tiếp công dân cũng có những khó khăn nhất định, đặc biệt là trong trường hợp Trưởng ban đi vắng. Việc viết giấy hướng dẫn trực tiếp cho công dân trường hợp không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND huyện theo Thông tư số 06/2014/TT-TTCP ngày 31/10/2014 của Thanh tra Chính phủ lại không có nội dung về việc viết giấy hướng dẫn những nội dung kiến nghị, phản ánh. Nghị quyết 17/2012/NQ-HĐND ngày 19/7/2012 của HĐND tỉnh Ninh Bình về quy định chế độ bồi dưỡng đối với cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại trụ sở tiếp công dân hoặc địa điểm tiếp công dân của tỉnh, cấp huyện, cấp xã và tại trụ sở các cơ quan thuộc sở, ban, ngành thuộc tỉnh Ninh Bình, hiện nay chưa phù hợp với tinh thần Thông tư 320/2016/TT-BTC ngày 14/12/2016 của Bộ Tài chính. 1.4.2. Hoạt động triển khai các văn bản quy phạm pháp luật và lãnh đạo, chỉ đạo của UBND huyện về tiếp công dân Thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân, Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Yên Khánh đã hiện thực hóa các văn bản pháp luật; ban hành 11 văn bản về chỉ đạo công tác tiếp công dân, giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo; nhất là chỉ đạo thực hiện Luật tiếp công dân, chỉ đạo các xã, thị trấn thành lập bộ phận tiếp công dân, đảm bảo tiếp công dân tất cả các ngày làm việc. Nhìn chung, các văn bản chỉ đạo của Huyện ủy, UBND huyện đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước về hoạt động tiếp công dân trên địa bàn huyện. Bên cạnh đó, cần quan tâm hơn nữa đến hoạt động tiếp công dân, gắn với chỉ đạo giải quyết các nội dung của công dân ngay từ cơ 9
sở, triển khai thêm một số nội dung chỉ đạo của cấp trên liên quan đến công tác tiếp công dân như: Xây dựng quy chế phối hợp giữa Ủy ban kiểm tra Huyện ủy, Văn phòng Huyện ủy, Thanh tra huyện, Ban tiếp công dân huyện thuộc Văn phòng HĐND&UBND huyện, Mặt trận tổ quốc Việt Nam huyện và các đoàn thể, công an huyện trong hoạt động quản lý nhà nước việc tiếp công dân. Chƣơng 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ HOẠT ĐỘNG TIẾP CÔNG DÂN TẠI UBND HUYỆN YÊN KHÁNH, TỈNH NINH BÌNH 2.1. Đặc điểm tự nhiên 2.1.1. Vị trí địa lý Huyện Yên Khánh nằm ở phía Đông Nam tỉnh Ninh Bình. Diện tích tự nhiên là 137,9 km2; dân số 143.131 người, mật độ dân số 1.038 người/km2; huyện có 18 xã và 01 thị trấn trực thuộc; có 19 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 18 xã và 01 thị trấn. 2.1.2. Đặc điểm phát triển kinh tế - xã hội Những năm gần đây, trên địa bàn huyện có nhiều dự án lớn được đầu tư, xây dựng các khu công nghiệp, các cụm công nghiệp tại các xã, thị trấn; nhiều nhà máy, đơn vị sản xuất được mở rộng… làm nẩy sinh nhiều ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân, dễ dẫn tới những khiếu kiện của công dân. 2.2. Quản lý nhà nƣớc về hoạt động tiếp công dân 2.2.1. Bộ máy quản lý hành chính Nhà nước trên địa bàn huyện Yên Khánh Huyện Yên Khánh được thành lập ngày 01/9/1994 theo Nghị định 59-CP ngày 04/7/1994 của Chính phủ trên cơ sở sát nhập 10 xã của huyện Tam Điệp với 09 xã của huyện Kim Sơn. Hiện nay, huyện Yên Khánh có 19 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 18 xã và 01 thị trấn). - Bộ máy hành chính nhà nước cấp huyện: HĐND huyện Yên Khánh khóa XIV, nhiệm kỳ 2016 – 2021: Có 05 10
thành viên, trong đó: Chủ tịch, 02 Phó Chủ tịch và 02 Trưởng Ban; HĐND huyện có 02 ban. UBND huyện Yên Khánh do HĐND huyện Yên Khánh bầu ra, chịu trách nhiệm trước HĐND huyện và các cơ quan nhà nước cấp trên; chịu trách nhiệm thi hành Hiến pháp, luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và Nghị quyết của HĐND huyện nhằm đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng và các chính sách khác trên địa bàn huyện Yên Khánh. UBND huyện có 18 thành viên; 12 phòng chuyên môn và 05 đơn vị trực thuộc. - Bố trí cán bộ tiếp công dân: Hàng năm, hàng tháng UBND huyện ban hành lịch tiếp định kỳ của lãnh đạo UBND huyện và mời Thường trực HĐND huyện tham gia tiếp công dân tại trụ sở tiếp công dân huyện. Thành lập các tổ công tác tiếp công dân trong thời gian diễn ra các kỳ họp, sự kiện chính trị quan trọng trong năm. Bố trí cán bộ, công chức chuyên trách xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân. Ban Tiếp công dân huyện Yên Khánh được thành lập tại Quyết định số 490/QĐ-UBND ngày 09/7/2015 của UBND huyện Yên Khánh; trực thuộc Văn phòng HĐND và UBND huyện Yên Khánh, đồng thời chịu sự lãnh đạo trực tiếp về công tác tiếp công dân của UBND huyện Yên Khánh. 11
Bảng 2.1: Tổ công tác tiếp công dân Tổng số (đồng Chức vụ Trình độ chí) Lãnh đạo Lãnh đạo Chuyên Chuyên môn Chính trị huyện phòng, viên ban, đơn vị Thạc Đại Cao Trung Sơ sỹ học cấp cấp cấp 21 03 16 02 03 18 16 03 02 (Nguồn: Theo Quyết định Thành lập tổ công tác tiếp công dân năm 2016 của UBND huyện Yên Khánh) 12
2.2.4. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật Tuyên truyền bằng hình thức phát thanh... Tổ chức cấp phát sách miễn phí cho các xã, thị trấn... Năm 2013: Hội đồng Phổ biến giáo dục pháp luật huyện Yên Khánh ban hành: Kế hoạch số 03/KH-HĐPH ngày 08/4/2013 Kế hoạch triển khai thực hiện Nghị định số 75/2012/NĐ-CP, Nghị định số 76/2012/NĐ-CP ngày 03/10/2012. Năm 2015: UBND huyện Yên Khánh ban hành Quyết định số 176/QĐ-UBND ngày 03/4/2015 Quyết định ban hành Kế hoạch triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải cơ sở, xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước năm 2015 trên địa bàn huyện Yên Khánh. Hội đồng phối hợp công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật huyện tăng cường tuyên truyền pháp luật nói chung, pháp luật về khiếu nại, tố cáo nói riêng nhằm nâng cao nhận thức và ý thức tự giác chấp hành pháp luật của tổ chức, nhân dân… 2.2.5. Tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ Hàng năm, UBND huyện Yên Khánh tổ chức từ 01 đến 02 lớp nghiệp vụ tiếp công dân và xử lý, giải quyết đơn, thư cho một số cán bộ chủ chốt của các phòng, ban chuyên môn cấp huyện và một số cán bộ, công chức, hòa giải viên cấp xã. 2.2.6. Kiểm tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND cấp xã trong thực hiện quy định pháp luật về Tiếp công dân Hàng năm, UBND huyện Yên Khánh giao cho Thanh tra huyện, phối hợp Ban Tiếp công dân huyện xây dựng kế hoạch và tổ chức kiểm tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND xã, thị trấn trong thực hiện các quy định của pháp luật về Tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. 2.3. Thực hiện pháp luật về tiếp công dân 2.3.1. Quy trình tiếp công dân Hiện nay, UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình đang áp dụng quy trình tiếp công dân theo Thông tư số 06/2014/TT-TTCP ngày 31/10/2014 của Thanh tra Chính phủ; Quyết định số 487/QĐ-UBND ngày 27/9/2017 của UBND tỉnh Ninh Bình. Trên cơ sở các văn bản hướng dẫn 13
đó và tại Chương 1 tác giả đã xây dựng được quy trình tiếp công dân đối với từng đối tượng công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; có thể mô tả quy trình tiếp công dân thực tế tại UBND huyện Yên Khánh theo sơ đồ như sau: Công dân đến khiếu nại, Trường hợp thuộc thẩm quyền: - Hoàn chỉnh hồ sơ ban tố cáo, kiến nghị, phản Tiếp nhận hồ sơ bản phô tô hoặc đầu. ánh bản sao và viết giấy biên nhận. - Đề xuất Chủ tịch - Ghi nội dung để công dân ký UBND huyện giao cơ hoặc hướng dẫn công dân viết quan, đơn vị có thâm đơn. quyền giải quyết nội (Tại phòng chờ) dung. Công chức Ban Tiếp công - Vụ việc cấp bách: Đề dân huyện gặp gỡ, xác xuất Chủ tịch UBND nhận nhân thân, nội dung (Tại phòng Tiếp dân) Làm việc huyện biện pháp ngăn của công dân với người khiếu nại, tố cáo, kiến chặn hậu quả xấu có nghị, phản ánh; thể xảy ra. - Ghi nội dung vào sổ tiếp công dân. Lưu hồ sơ Công chức Ban Tiếp công dân huyện giải thích, từ Trường hợp không thuộc thẩm chối những trường hợp quyền: Giải thích, hướng dẫn Góp ý của công dân: được từ chối tiếp; hướng công dân đến cơ quan có thẩm Hướng dẫn hoặc dẫn những trường hợp ủy quyền để được xem xét, giải chuyển nội dung đến quyền chưa đúng quy định quyết theo quy định. cơ quan có thẩm quyền xem xét. Sơ đồ 1: Quy trình tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh Từ sơ đồ trên ta có thể nhận thấy, tiếp công dân bao gồm 3 bước cơ bản, đó là: Tiếp xúc ban đầu với công dân tại phòng chờ; quá trình làm việc với công dân tại phòng tiếp công dân; kết luận của người chủ trì tiếp công dân. Theo tác giả, bước tiếp xúc ban đầu với công dân tại phòng chờ là bước quan trọng nhất… 2.3.2. Công tác tổ chức tiếp công dân UBND huyện đã xây dựng lịch tiếp công dân năm, hàng tháng, trong đó mời Thường trực HĐND huyện chủ trì tiếp công dân 02 buổi thứ 5 trong tháng, phân công lãnh đạo UBND huyện chủ trì tiếp công dân các ngày thứ 5 còn lại trong tháng, Ban Tiếp công dân huyện chủ trì tiếp các ngày làm việc trong tuần. Do điều kiện hạn chế về cơ sở vật chất nên Trụ sở tiếp công dân được bố trí cùng với Trung tâm vệ sinh môi trường huyện, được trang bị đủ 14
các điều kiện về vật chất phù hợp với điều kiện của huyện. Bố trí đội ngũ cán bộ, công chức có trình độ, năng lực, phẩm chất đảm nhiệm nhiệm vụ tiếp công dân theo đúng quy định của UBND tỉnh. Công tác đảm bảo an ninh trật tự tại trụ sở tiếp công dân của huyện được công an huyện, công an thị trấn Yên Ninh, bảo vệ cơ quan thực hiện nghiêm túc. 2.3.3. Kết quả tiếp công dân * Kết quả tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh Bảng 2.2. Kết quả tiếp công dân tại UBND huyện Yên Khánh giai đoạn 2012 đến 2016 đoàn số lƣợt năm Chủ trì tiếp số buổi tiếp đông công dân ngƣời Thường trực HĐND huyện 14 112 2012 Lãnh dạo UBND huyện 16 128 01 Chuyên trách tiếp 21 165 Thường trực HĐND huyện 14 98 2013 Lãnh dạo UBND huyện 12 84 02 Chuyên trách tiếp 20 128 Thường trực HĐND huyện 13 104 2014 Lãnh dạo UBND huyện 19 152 0 Chuyên trách tiếp 13 85 Thường trực HĐND huyện 11 68 Lãnh dạo UBND huyện 31 168 2015 Các 0 Ban Tiếp công dân ngày làm 137 việc Thường trực HĐND huyện 15 53 Lãnh dạo UBND huyện 32 136 2016 Các 0 Ban Tiếp công dân ngày làm 89 việc 15
(Nguồn: Báo cáo kết quả tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo hằng năm của UBND huyện Yên Khánh) 2.4. Ƣu điểm, hạn chế và nguyên nhân 2.4.1. Ưu điểm Công tác tiếp công dân được Huyện ủy, HĐND, UBND huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và được coi là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của các cơ quan, đơn vị. Ban Tiếp công dân huyện mới được thành lập trên cơ sở những cán bộ đã tham gia tiếp dân trước đây nên đã đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ. Các cơ quan chuyên môn đã xác định việc xác minh giải quyết đơn, thư của công dân là một trong những nhiệm vụ của cơ quan mình. Tinh thần trách nhiệm, năng lực giải quyết công việc của đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân được nâng lên. 2.4.2. Hạn chế - Nơi tiếp công dân huyện còn nằm chung trong khu vực một số cơ quan khác. - Việc tổ chức tiếp công dân tại một số cơ quan, đơn vị còn hạn chế, chưa hiệu quả. - Việc phối hợp giữa các cơ quan trong tiếp công dân còn hạn chế. - Một số cơ quan thực hiện giải quyết đơn thư của công dân chưa kịp thời. - Việc thông tin, tuyên truyền nâng cao ý thức pháp luật của công dân còn hạn chế. - Việc tổ chức tập huấn, trao đổi kinh nghiệm giữa cán bộ, công chức các cấp chưa hiệu quả, còn mang tính hình thức. - Việc bồi thường giải phóng mặt bằng triển khai các dự án còn chậm. - Công tác quản lý nhà nước về đất đai ở một số địa phương còn buông lỏng. - Công tác quản lý nhà nước về môi trường chưa được quan tâm đúng mức. 2.4.3. Nguyên nhân a. Nguyên nhân khách quan - Chính sách bồi thường cho người có đất bị thu hồi còn nhiều bất; có 16
sự chênh lệch lớn giữa giá đất bồi thường so với giá trị trường; chênh lệch từng thời điểm thu hồi khác nhau. - Phần lớn các vụ khiếu nại, tố cáo thuộc lĩnh vực đất đai, có vụ việc trải qua nhiều thời kỳ thực hiện chính sách đất đai, hồ sơ tài liệu lưu trữ không đầy đủ, thiếu chính xác nên việc giải thích, trả lời công dân gặp nhiều vướng mắc. Chế tài xử lý vi phạm đất đai còn nhiều bất cập. - Chế tài xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân chưa có. - Chế tài xử lý vi phạm trong lĩnh vực môi trường chưa đủ tính răn đe. b. Nguyên nhân chủ quan - Người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị chưa xác định được tiếp công dân là nhiệm vụ chính trị quan trọng. - Năng lực cán bộ được giao tham mưu công tác tiếp công dân của một số cơ quan, đơn vị còn hạn chế. - Một số đơn vị chưa phát huy được sự phối hợp trong hệ thống chính trị của địa phương trong việc tiếp công dân, gắn với giải quyết đơn thư của công dân. - Việc xử lý vi phạm đất đai một số địa phương còn chậm, chưa thực hiện được việc xử lý vi phạm quả tang; lịch sử để lại còn nhiều vi phạm đất đai dẫn đến việc thu hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng cho người dân chưa thỏa đáng. - Công tác quản lý nhà nước về môi trường tại địa phương chưa được quan tâm. - Việc tuyên truyền phổ biến pháp luật cho người dân ở một số địa phương chưa thường xuyên, hiệu quả chưa cao; phương pháp tuyên truyền chưa phù hợp với tình hình mới. - Phương pháp tập huấn, trao đổi kinh nghiệm còn mang tính hình thức, chưa hiệu quả. c. bài học kinh nghiệm - Cần phải xác định rõ việc tiếp công dân là nhiệm vụ chính trị quan trọng trong quản lý nhà nước ở địa phương. - Phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng, tăng cường phối hợp của các ban ngành đoàn thể, Mặt trận tổ quốc trong tiếp công dân. 17
- Tăng cường tuyên truyền phổ biến pháp luật, đổi mới phương pháp tuyên truyền đến từng người dân, từng thôn xóm, từng bước nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật của người dân. - Thường xuyên tổ chức tập huấn, trao đổi kinh nghiệm giữa cán bộ công chức các cấp, nhằm nâng cao kinh nghiệm tiếp công dân, gắn với giải quyết đơn thư của công dân. - Thường xuyên thanh tra trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân, gắn với giải quyết đơn thư của công dân, phòng chống tham nhũng. Chƣơng 3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ HOẠT ĐỘNG TIẾP CÔNG DÂN TẠI UBND HUYỆN YÊN KHÁNH, TỈNH NINH BÌNH 3.1. Định hƣớng của Nhà nƣớc và địa phƣơng về tiếp công dân - Quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chỉ thị, kết luận của cấp trên về công tác tiếp công dân… - Đề cao tránh nhiệm của người đứng đầu. - Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, tránh nhiệm của chính quyền, giám sát của Hội đồng nhân dân các cấp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên ... - Triển khai thực hiện nghiêm túc Luật Tiếp công dân năm 2013, Quyết định số 02/2016/QĐ-UBND ngày 06/01/2016 của UBND tỉnh Ninh Bình. - Chấn chỉnh những hạn chế, yếu kém trong hoạt động quản lý nhà nước, nhất là trong lĩnh vực quản lý đất đai, môi trường, xây dựng nhằm hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo. - Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ Thanh tra huyện, Công an huyện để giải quyết việc công dân tập trung khiếu nại, tố cáo đông người. 18