Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:31

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn nhằm hệ thống hóa cơ sở lý luận quản lý nhà nước về kinh tế; quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã. Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ .................../................... ........../.......... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN HỮU VINH QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018
Công trình đượctrình Công hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: TS. ĐÀO ĐĂNG KIÊN. Chủ tịch Hội đồng: TS. Hà Quang Thanh. Thư ký Hội đồng: TS. Trần Trí Trinh. Phản biện 1: TS. Phan Ánh Hè. Phản biện 2: TS. Trương Thị Minh Sâm. Ủy viên Hội đồng: TS. Nguyễn Trung Đông. Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Địa điểm: Phòng 210, Nhà A, Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Số 10, Đường 3 tháng 2, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh. Thời gian: Vào hồi 9 giờ 15 phút, ngày 21 tháng 3 năm 2018. Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn Đề tài Chính quyền cơ sở cấp xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là cấp hành chính bao gồm Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, quyết định những chủ trương, giải pháp lớn của địa phương, thực hiện chức năng giám sát toàn diện. Ủy ban nhân dân là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, thực hiện chức năng quản lý nhà nước trên các lĩnh vực về kinh tế-văn hóa xã hội-quốc phòng an ninh. Ủy ban nhân dân cấp xã là chủ thể điều hành và thực hiện các giải pháp nhằm ổn định, duy trì và phát triển tình hình kinh tế-văn hóa xã hội-quốc phòng an ninh tại địa phương, hay nói cách khác Ủy ban nhân dân cấp xã là cơ quan trực tiếp tổ chức, triển khai và thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự chỉ đạo của cấp trên, đồng thời thông qua hiệu quả hoạt động của Ủy ban nhân dân có thể phản ánh được kết quả, hiệu lực thực thi các chủ trương, đường lối, chính sách đó. Do đó, vấn đề làm sao để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, tổ chức điều hành tốt công việc thực tiễn tại địa phương, nhằm đem lại hiệu quả cao nhất, là vấn đề quan trọng hiện nay. Cấp xã là cấp trực tiếp liên hệ và tiếp xúc với Nhân dân, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân, là nơi gần dân, sát dân nhất, cũng chính là cấp trực tiếp tiến hành tiếp nhận và giải quyết những yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân. Tuy nhiên, hiện nay nội dung tổ chức thực thi và thực hiện chủ trương, chính sách vẫn là khâu còn hạn chế trong hoạt động của cấp cơ sở. Riêng hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân cấp xã, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế lại càng bộc lộ rõ hơn những yếu kém của mình, nguyên nhân có thể xuất phát từ sự thiếu kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo thường xuyên, kịp thời từ cấp trên, từ thể chế quy định về tổ chức, hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước về kinh tế của Ủy ban nhân dân cấp xã còn thiếu sót hoặc từ ý chí chủ quan của người trực tiếp chỉ đạo, điều hành công việc. Hòa Thành là huyện nội địa thuộc tỉnh Tây Ninh, diện tích tự nhiên của huyện là 82,92 km2, đơn vị hành chính gồm Thị trấn Hoà Thành và 7 xã (Hiệp Tân, Long
2 Thành Bắc, Long Thành Trung, Long Thành Nam, Trường Đông, Trường Hoà, Trường Tây). Dân số toàn huyện năm 2016 là 145.809 người. Có Trung tâm Thương mại Long Hoa nằm trên cửa ngõ giao thông giữa Tây Ninh và Thành phố Hồ Chí Minh; Tòa Thánh Cao Đài thuộc huyện Hòa Thành là một địa điểm du lịch, hành hương khá nổi tiếng với các hoạt động lễ, tết hàng năm thu hút trên 100.000 lượt khách tham quan, là đầu mối lưu thông hàng hóa giữa các huyện trong tỉnh, chính vì thế đòi hỏi huyện phải thực hiện tốt vai trò quản lý nhà nước về kinh tế. Do đó, làm sao để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế của các xã, thị trấn, tạo được sự nhạy bén, thông thoáng về môi trường đầu tư, đảm bảo về an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội, chăm lo tốt về an sinh xã hội là nhiệm vụ quan trọng của huyện Hòa Thành trong giai đoạn hiện nay. Với đặc thù là cửa ngõ lưu thông hàng hóa trong và ngoài tỉnh, tốc độ phát triển kinh tế thời gian qua trên địa bàn huyện tương đối nhanh so với các huyện trong tỉnh, việc tìm giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện là nhu cầu cấp thiết cho sự phát triển trong tình hình hiện nay. Xuất phát từ những thực tiễn nêu trên, học viên lựa chọn đề tài “Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh” làm luận văn tốt nghiệp cao học quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Quản lý nhà nước về kinh tế có vai trò quan trọng trong các lĩnh vực quản lý của nhà nước. Tuy nhiên, trong thực tiễn quản lý nhà nước về kinh tế tại các cấp chính quyền hiện nay ở nước ta vẫn còn nhiều vấn đề cần quan tâm, nhiều hạn chế, bất cập còn tồn tại, chưa đáp ứng tốt yêu cầu vận hành trong điều kiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế. Do đó, việc nghiên cứu quản lý nhà nước về kinh tế góp phần nâng cao hiệu quả quản lý được nhiều tác giả chú trọng. Hiện nay nổi lên một số công trình nghiên cứu liên quan đến nội dung luận văn, tiêu biểu có các công trình như sau: Một là, các công trình đã công bố và được in thành sách -Học viện Hành chính Quốc gia (2011), Quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, Nhà xuất bản Lý luận Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Giáo trình hệ thống hóa
3 khoa học quản lý nhà nước về kinh tế trên các lĩnh vực dự án đầu tư, doanh nghiệp, hội nhập kinh tế quốc tế. Tổng quan lý luận chung quản lý nhà nước về kinh tế, sự vận động của nền kinh tế thị trường với các qui luật cơ bản: cung cầu, cạnh tranh và giá trị; hệ thống mục tiêu, quan điểm của Đảng và nhà nước trong quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế; các nguyên tắc, phương pháp và công cụ trong quản lý nhà nước về kinh tế. Cụ thể hóa các cách thức quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế như: quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp, đối với dự án đầu tư và Hội nhập kinh tế quốc tế. Đây là tài liệu hữu ích có tính định hướng cho nghiên cứu của luận văn. -Đỗ Hoàng Toàn, Mai Văn Bưu (2010), Quản lý nhà nước về kinh tế, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội. Giáo trình có 04 chương, cung cấp cho sinh viên những nội dung chủ yếu: tổng quan, qui luật; nguyên tắc, công cụ; phương pháp, mục tiêu và chức năng quản lý nhà nước về kinh tế. Ưu điểm và nhược điểm của nền kinh tế thị trường, cách thức tác động của nhà nước vào nền kinh tế thị trường. Giáo trình có nhiệm vụ cung cấp cho sinh viên những kiến thức lý luận, khái quát cơ bản, có tính hệ thống của một bộ môn khoa học về Nhà nước, quản lý nền kinh tế quốc dân của Nhà nước. Nội dung giáo trình nhằm cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản, hiện đại ở Việt Nam trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về kinh tế. Giáo trình là tài liệu khoa học nêu rõ khái niệm quản lý; quản lý nhà nước về kinh tế; quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực và lãnh thổ; tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế và quyết định, hiệu quả quản lý kinh tế. Đây là tài liệu tham khảo có ích cho luận văn. -Nguyễn Đăng Thành (2012), Đo lường và đánh giá hiệu quả quản lý hành chính nhà nước những thành tựu trên thế giới và ứng dụng ở Việt Nam, Nhà xuất bản lao động, Hà Nội. Nội dung sách chuyên khảo luận bàn về những lý luận, khái niệm về đo lường và đánh giá hiệu quả với các tiêu chí đánh giá hiệu quả, những kinh nghiệm đo lường và đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước của một số nước trên thế giới và khả năng ứng dụng vào quản lý nhà nước ở Việt Nam. Đây là tài liệu tham khảo bổ ích vừa có tính lý luận và thực tiễn, vừa có tác dụng định hướng về hiệu quả quản lý nhà nước cho nội dung luận văn nghiên cứu. -Lê Sỹ Thiệp (2014), Quản lý nhà nước về kinh tế, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội. Giáo trình Quản lý nhà nước về kinh tế do GS,TS Lê Sỹ Hiệp biên soạn có cấu
4 trúc nội dung được trình bày gồm 2 phần: Phần 1-Những vấn đề lý luận chung về quản lý nhà nước về kinh tế, trong phần này tác giả hệ thống hóa kiến thức quản lý nhà nước về kinh tế mang tính lý luận, lý giải và làm rõ thuật ngữ kinh tế; nguồn gốc và quá trình hình thành tư duy quản lý kinh tế, nguyên lý kinh tế; quản lý sử dụng hiệu quả các nguồn lực của nền kinh tế, vai trò và sự cần thiết quản lý nhà nước về kinh tế. Phần 2-Quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực kinh tế cụ thể, trong phần này tác giả đi sâu làm rõ cách thức quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực kinh tế cụ thể; chức năng, nhiệm vụ của nhà nước trong nền kinh tế thị trường; các nguyên tắc, phương pháp và công cụ quản lý của nhà nước nhằm khai thác có hiệu quả các nguồn lực của đất nước trong bối cảnh nền kinh tế thị trường, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng trong giai đoạn hiện nay ở nước ta. Hai là, các đề tài nghiên cứu cấp Bộ -Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2011), Nghiên cứu và phân cấp quản lý Nhà nước về đầu tư công ở Việt Nam, Hà Nội. Đề tài tập trung nghiên cứu, phân tích thực trạng phân cấp quản lý đầu tư công ở Việt Nam từ năm 2000 đến nay, qua đó tìm ra những bất cập và nguyên nhân nhằm đề xuất những quan điểm, giải pháp định hướng góp phần thúc đẩy công tác đổi mới phân cấp quản lý hiện nay ở Việt Nam. -Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2005), Đổi mới quản lý nhà nước đối với các loại hình doanh nghiệp ở Việt Nam theo hướng không phân biệt thành phần kinh tế, Hà Nội. Đề tài tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp theo hướng thống nhất không phân biệt thành phần kinh tế; xác định các nội dung chính của quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp và kiến nghị các giải pháp nhằm hình thành nội dung và cơ chế quản lý nhà nước thống nhất cho các loại hình doanh nghiệp. Ba là, luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ quản lý nhà nước về kinh tế -Đào Viết Hiền (2005), Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Luận án tiến sỹ, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Luận án hệ thống các khái niệm cơ bản về nền kinh tế thị trường, những ưu thế và khuyết tật của nền kinh tế thị trường; vai trò, sự cần thiết quản lý nhà nước về kinh tế; những tiêu chí về hiệu lực, kinh nghiệm của
5 một số quốc gia trên thế giới trong quản lý nhà nước về kinh tế. Phân tích, đánh giá thực trạng hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong thời kỳ đổi mới, những vấn đề đang đặt ra, nguyên nhân của những hạn chế, quan điểm và giải pháp nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế ở Việt Nam hiện nay. Luận án có tính khái quát hóa cao về lý luận và thực tiễn về hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong sự nghiệp đổi mới từ nền kinh tế kế hoạch hóa sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. -Dương Thị Lan Chi (2007), Tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã ở nước ta hiện nay, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội. Đề tài đề cập đến thực trạng vấn đề tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã, nêu lên những kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong quá trình phối hợp, điều hành hoạt động của chính quyền địa phương, tuy nhiên đề tài vẫn chưa phân tích sâu về nội dung quản lý nhà nước, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế. -Trần Văn Hiệp (2011), Nâng cao hiệu quả hoạt động của Ủy ban nhân dân cấp xã ở tỉnh Hậu Giang, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội. Đề tài phần lớn đề cập đến cách thức hoạt động, phương pháp quản lý, điều hành của chính quyền địa phương, những bất cập trong vấn đề hoạt động của Ủy ban nhân dân cấp xã, từ đó đề xuất những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của cấp chính quyền địa phương. Hạn chế của đề tài là đề cập những vấn đề chung mà chưa đi sâu vào quản lý nhà nước về kinh tế của chính quyền cấp xã. -Hoàng Thị Dung (2016), Nâng cao chất lượng cán bộ chủ chốt của chính quyền cấp xã huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Đề tài chủ yếu đề cập đến vấn đề nhân sự nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt trong cơ quan hành chính nhà nước cấp xã, công tác tổ chức, điều hành về nhân sự trong cơ quan hành chính, nhất là chính quyền cấp xã thời gian qua đã đạt được những kết quả thiết thực, từng bước đem lại hiệu quả cao trong việc nâng cao chất lượng hoạt động, đồng thời kiến nghị một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới. Hạn chế của luận văn là chưa phân tích sâu về công tác quản lý của chính quyền cấp xã, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế trên địa bàn.
6 -Nguyễn Văn Sỹ (2016), Hoạt động của chính quyền cấp xã từ thực tiễn huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội. Đề tài cung cấp kinh nghiệm trong cách thức hoạt động, phương pháp quản lý hoạt động của chính quyền địa phương nhằm đạt hiệu quả, mang tính khả thi, góp phần đề cao vai trò quan trọng trong giải quyết các thủ tục hành chính tại địa phương. Tuy nhiên, đề tài đề cập đến quản lý nhà nước về kinh tế trên địa bàn xã không nhiều, chủ yếu về thủ tục hành chính. Nhìn chung, các đề tài luận văn, luận án trên chủ yếu nhấn mạnh đến cách thức tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã; hiệu quả quản lý và điều hành của chính quyền địa phương trong tình hình hiện nay mà chưa đề cập, nhấn mạnh về hiệu quả quản lý kinh tế của chính quyền địa phương. Bên cạnh đó có rất nhiều bài báo, đề tài, luận văn, luận án nghiên cứu về hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế của chính quyền cấp xã. Các công trình nghiên cứu đã có những đóng góp nhất định trong việc cung cấp nền tảng lý luận chung quản lý nhà nước về kinh tế của chính quyền cấp xã trong phạm vi cả nước nói chung và huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh nói riêng. Tuy nhiên việc nghiên cứu nội dung quản lý nhà nước về kinh tế tại huyện Hòa Thành cho đến nay vẫn chưa có công trình nào được tiến hành. Do đó, với nhiệm vụ đặt ra là phải đi sâu nghiên cứu về thực trạng, hiệu quả hoạt động thiết thực của công tác quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã là vấn đề quan trọng, nhất là trong thời kỳ đổi mới phát triển như hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1 Mục đích Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ khung lý thuyết, phân tích thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã và đề ra giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. 3.2 Nhiệm vụ Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, nhiệm vụ của đề tài bao gồm: +Hệ thống hóa cơ sở lý luận quản lý nhà nước về kinh tế; quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã.
7 +Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. +Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. 4.2 Phạm vi nghiên cứu +Về nội dung nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. +Về không gian nghiên cứu: Trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. +Về thời gian nghiên cứu: Năm 2014-2016. Tầm nhìn đến năm 2025. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1 Phương pháp luận Việc tiếp cận nghiên cứu đề tài trên quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước về quản lý nhà nước, quản lý nhà nước về kinh tế. 5.2 Phương pháp nghiên cứu -Phương pháp thu thập thông tin: +Thông tin thứ cấp: Được thu thập qua các nghiên cứu, báo cáo đã được công bố như: sách, giáo trình của Học viện Hành chính Quốc gia, các đề tài cấp Bộ, các bài báo trên các tạp chí, kỷ yếu Hội thảo khoa học, luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ, các báo cáo, thông tin của Phòng Kinh tế-Hạ tầng, Phòng Tài chính-Kế hoạch, Phòng Nội vụ và số liệu thống kê của UBND huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. +Thông tin sơ cấp: Được thu thập qua các cuộc trao đổi, tham khảo ý kiến của người dân, các chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học liên quan đến nội dung quản lý nhà nước và quản lý nhà nước về kinh tế.
8 -Phương pháp xử lý thông tin: Thông qua các phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp đối chiếu, suy luận,…một cách có hệ thống và khoa học. Phần mềm phân tích sử dụng chủ yếu là Excel. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa về lý luận Thứ nhất, Xây dựng khung lý thuyết quản lý nhà nước về kinh tế và quản lý kinh tế cấp xã. Theo đó, luận văn làm rõ được nội hàm của các khái niệm quản lý nhà nước, quản lý kinh tế và nội dung quản lý nhà nước về kinh tế. Thứ hai, Phân tích, đánh giá một cách khoa học thực trạng hoạt động quản lý kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Đồng thời, làm rõ những ưu điểm, hạn chế, thiếu sót và nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động quản lý kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. 6.2. Ý nghĩa về thực tiễn Thứ nhất, Chỉ ra những hạn chế, bất cập của công tác quản lý nhà nước về kinh tế trên địa bàn huyện Hòa thành, tỉnh Tây Ninh. Từ đó, đề xuất một hệ thống các giải pháp đồng bộ góp phần hoàn thiện quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Thứ hai, luận văn có thể làm tài liệu tham khảo hữu ích cho học sinh, sinh viên, các nhà quản lý ở địa phương và những ai quan tâm đến đề tài luận văn. 7. Kết cấu của Luận văn Luận văn được kết cấu gồm các phần mở đầu, nội dung chính, kết luận, tài liệu tham khảo và 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã. Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2014-2016. Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh trong thời gian tới.
9 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ 1.1 Các khái niệm có liên quan 1.1.1. Chính quyền cấp xã Khái niệm chính quyền cấp xã: Chính quyền cấp xã được hiểu là chính quyền địa phương ở xã, là hệ thống các cơ quan nhà nước được thành lập ở địa bàn các xã, thực thi quyền lực nhà nước trong phạm vi quản lý nhà nước ở xã; bao gồm 02 hệ thống cơ quan: cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương (HĐND xã), cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương (UBND xã). Đặc điểm của chính quyền cấp xã: Một là, chính quyền cấp xã là loại chính quyền điển hình và phổ biến ở Việt Nam. Hai là, chính quyền cấp xã là chính quyền gần với cộng đồng dân cư nhất, do vậy, tổ chức và hoạt động vừa phải đảm bảo tính hệ thống, nhất quán vừa phải phù hợp với điều kiện đặc thù của địa phương. Ba là, chính quyền cấp xã là chủ thể quan trọng trực tiếp tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với Nhân dân. Bốn là, chính quyền cấp xã có bộ máy đơn giản nhất, có tính chuyên môn hóa không cao, chịu sự tác động từ Nhân dân rất lớn. Năm là, chính quyền cấp xã chịu nhiều tác động từ quan hệ dòng họ, làng mạc và văn hóa làng xã. Vai trò và địa vị pháp lý của chính quyền cấp xã: vai trò và địa vị pháp lý của chính quyền cấp xã cần được nhìn nhận trong cả hệ thống chính quyền nhà nước và trong hệ thống chính trị ở cơ sở. Chính quyền cấp xã trong hệ thống chính trị ở cơ sở: Một là, hiện thực hóa đường lối, chủ trương lãnh đạo của Đảng. Hai là, các tổ chức chính trị - xã hội và đoàn thể nhân dân thực hiện có hiệu quả quyền làm chủ thông qua hoạt động của chính quyền cấp xã. Chính quyền cấp xã trong hệ thống chính quyền nhà nước:
10 Một là, các chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật muốn đi vào cuộc sống phải thông qua hoạt động của chính quyền cấp xã, phải được thực hiện ở xã thành phong trào hành động của Nhân dân, thông qua những sáng kiến và nỗ lực của Nhân dân. Hai là, chính quyền cấp xã là cấp chính quyền gần dân nhất, là nơi trực tiếp tổ chức các hoạt động quản lý, điều hành các công việc hành chính ở cơ sở và trực tiếp tổ chức thi hành pháp luật ở xã, phường, thị trấn. Ba là, chính quyền cấp xã có vai trò quan trọng trong việc phát triển địa phương về mọi mặt. Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân địa phương. 1.1.2 Kinh tế cấp xã: Kinh tế là tổng thể các yếu tố sản xuất, các điều kiện vật chất của đời sống con người và các mối quan hệ vật chất giữa con người với con người trong quá trình sản xuất và tái sản xuất xã hội ở một giai đoạn lịch sử nhất định mà mấu chốt là vấn đề sở hữu và vấn đề lợi ích. Như vậy, kinh tế cấp xã là tổng hòa các mối quan hệ tương tác lẫn nhau giữa cá nhân, tổ chức và chính quyền cấp xã, liên quan trực tiếp đến việc sản xuất, trao đổi, phân phối, tiêu dùng các loại sản phẩm hàng hóa và dịch vụ diễn ra trên địa bàn xã, nhằm thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của con người nhất định. 1.1.3 Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã: Là các hoạt động kinh tế được thực hiện trên địa bàn cấp xã chịu sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực của nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người do chính phủ và các cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương đến cơ sở (UBND các cấp) tiến hành để thực hiện những chức năng và nhiệm vụ của nhà nước nhằm duy trì và phát triển cao các mối quan hệ xã hội và trật tự pháp luật về kinh tế, thỏa mãn nhu cầu hợp pháp của con người trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 1.2 Nội dung quản lý nhà nước về kinh tế 1.2.1 Chủ thể quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã
11 Chủ thể quản lý nhà nước về kinh tế là cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương tới địa phương thực hiện nhiệm vụ, chức năng quản lý đối với các hoạt động kinh tế trong nền kinh tế quốc dân. Chủ thể quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã là Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. 1.2.2 Vai trò quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã Ủy ban nhân dân xã thực hiện quản lý về kinh tế với mục tiêu ổn định, duy trì, phát triển kinh tế một cách bền vững và lành mạnh. Ủy ban nhân dân xã ngoài quản lý chất lượng hàng hóa mang lại lợi ích cho cộng đồng, còn điều tiết sản phẩm hàng hóa phục vụ nhu cầu thiết yếu của Nhân dân, của thị trường. Ủy ban nhân dân xã quản lý nhà nước về kinh tế có thể định hướng cho kinh tế phát huy được hết tiềm năng của mình, định hướng khả năng phát triển tối ưu đối với từng loại sản phẩm hàng hóa cụ thể, phát huy được nguồn lực cho phát triển. Ủy ban nhân dân xã quản lý về kinh tế còn là cơ sở để phản ánh tính hiện thực, tính hiệu quả chính sách của cấp trên. Ủy ban nhân dân xã quản lý nhà nước về kinh tế có vai trò rất lớn vừa điều tiết, tạo điều kiện, vừa ngăn chặn, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng, của cộng đồng; kích thích nền kinh tế phát triển bền vững, đúng hướng và phù hợp với quy hoạch phát triển vùng miền, phát triển ngành nghề. 1.2.3 Nội dung quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã Thứ nhất, đề ra các chủ trương, biện pháp không trái với quy định của pháp luật và các chủ trương, biện pháp do cấp trên ban hành, nhằm khai thác mọi tiềm năng kinh tế trên địa bàn xã. Một là, xây dựng cơ chế quản lý nhà nước và quyền tự quản lý của Nhân dân nhằm phát huy sức mạnh trí tuệ của quần chúng. Hai là, tuyên truyền, vận động, khuyến khích, hướng dẫn người nông dân chuyển đổi cơ cấu ngành nghề nông nghiệp theo các mô hình tự sáng tạo hoặc do cấp trên phổ biến, hỗ trợ, đồng thời tham gia chương trình phát triển kinh tế của xã. Ba là, quyết định hoặc góp phần ra quyết định cho hoạt động sản xuất kinh doanh và giám sát hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn xã.
12 Bốn là, các biện pháp nhằm tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng nói chung, hạ tầng phục vụ cho sản xuất và đời sống cộng đồng dân cư trong xã. Năm là, các biện pháp phòng chống tham ô, tham nhũng, lãng phí nhân lực, vật lực trên địa bàn xã. Sáu là, các biện pháp nhằm khai thác quá trình phát triển kinh tế trên địa bàn xã, từ sản xuất đến sản xuất, từ sản xuất đến tiêu dùng. Bảy là, tổ chức và quản lý sự phát triển kinh tế công của xã. Thứ hai, xây dựng tổ chức và thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội phù hợp với quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế cấp trên nhằm huy động mọi tiềm lực kinh tế trên địa bàn. Thứ ba, lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nước trên địa bàn và phương án phân bổ dự toán ngân sách. Thứ tư, xây dựng các biện pháp nhằm đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống của Nhân dân ở địa phương. Thứ năm, kiểm tra, giám sát mọi hoạt động kinh tế đảm bảo quyền và lợi ích của các bên tham gia vào quá trình kinh tế. Một là, kiểm tra, giám sát việc chấp hành chính sách pháp luật của nhà nước về kinh tế. Hai là, kiểm tra giám sát việc tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường, quan hệ lao động. Ba là, kiểm tra, giám sát sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra. Thứ sáu, đề ra các biện pháp nhằm thực hiện có hiệu quả các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn đo lường chất lượng, chống hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng. 1.3 Đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã 1.3.1 Khái niệm hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế Hiệu quả (effectiveness) là kết quả, là sự đạt được kết quả mong muốn. Theo khái niệm của kinh tế học thì: Hiệu quả là kết quả đạt được trừ đi tổng các chi phí phải bỏ ra để thực hiện công việc đó. Để có hiệu quả cao nhất thì kết quả đạt được là
13 điều tất nhiên nhưng các nguồn lực bỏ ra để thực hiện công việc đó phải hợp lý, đồng thời kết quả đó phải đáp ứng được các nhu cầu, mong đợi của người dân. 1.3.2 Tiêu chí để đánh giá hiệu quả quản lý Nhà nước về kinh tế: Tiêu chí 1: Trình độ và năng lực thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nước của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Tiêu chí 2: Việc đảm bảo thực hiện những nội dung quản lý nhà nước trên lĩnh vực kinh tế của Ủy ban nhân dân cấp xã. Tiêu chí 3: Chi phí của hoạt động quản lý phải hợp lý. Tiêu chí 4: Sự hài lòng của người dân và tổ chức đối với hoạt động quản lý của Ủy ban nhân dân xã.
14 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 Trong chương 1, trên cơ sở các luận cứ khoa học, Luận văn đã xây dựng được khung lý thuyết quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã. Theo đó, nội hàm các khái niệm về chính quyền cấp xã, quản lý nhà nước về kinh tế, trong đó, có khái niệm hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế và các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế, bao gồm : Tiêu chí 1: Trình độ và năng lực thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nước của đội ngũ cán bộ, công chức ở cấp xã. Tiêu chí 2: Việc đảm bảo thực hiện những nội dung quản lý nhà nước trên lĩnh vực kinh tế của Ủy ban nhân dân cấp xã. Tiêu chí 3: Chi phí của hoạt động quản lý phải hợp lý. Tiêu chí 4: Sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với hoạt động quản lý của Ủy ban nhân dân xã. Khung lý thuyết nêu trên là cơ sở để nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh ở chương 2 tiếp theo.
15 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH 2.1. Tổng quan về huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế-xã hội của huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh Huyện Hoà Thành nằm ở trung tâm của tỉnh Tây Ninh, có địa giới hành chính phía đông giáp huyện Gò Dầu và huyện Dương Minh Châu; phía bắc giáp Thành phố Tây Ninh và huyện Dương Minh Châu; phía nam giáp huyện Gò Dầu; phía tây giáp huyện Châu Thành. Trung tâm huyện lị Hòa Thành cách Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 90 km, cách biên giới Việt Nam-Campuchia khoảng 25 km về phía tây và 40 km về phía bắc. Trên địa bàn huyện có các tuyến đường giao thông cấp quốc gia đi qua (về đường bộ có tuyến Quốc lộ 22B; về đường thủy có tuyến sông Vàm Cỏ Đông) tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu với các địa phương khác. Diện tích tự nhiên: 82,92 km2, dân số: 145.809 người, mật độ dân số: 1.758 người/km2. Huyện gồm Thị trấn Hòa Thành và 7 xã: Hiệp Tân, Long Thành Bắc, Long Thành Nam, Long Thành Trung, Trường Đông, Trường Hòa, Trường Tây. Dân số trên địa bàn huyện chủ yếu là dân tộc Kinh (chiếm 99,46%), kế đến là dân tộc Hoa (0,29%) và dân tộc Khmer (0,25%). Về tôn giáo, trên địa bàn huyện có 05 tôn giáo là Cao Đài Tây Ninh, Cao Đài Ban Chỉnh đạo Bến Tre, Phật giáo, Công giáo và Tin lành (hệ phái nhân chứng Giêhôva), trong đó đông nhất là tín đồ đạo Cao Đài Tây Ninh. Hòa Thành có tiềm năng lớn để phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn. Với các địa điểm như: Tòa Thánh Tây Ninh; Trung tâm Thương mại Long Hoa; các di tích lịch sử-văn hóa; cảnh quan thiên nhiên dọc theo bờ sông Vàm Cỏ Đông; các làng nghề,…tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình du lịch của tỉnh Tây Ninh, vùng kinh tế trọng điểm phía nam và cả nước. Trung tâm Thương mại Long Hoa nằm trên cửa ngõ giao lưu giữa Tây Ninh và Thành phố Hồ Chí Minh; Tòa Thánh Cao Đài thuộc huyện Hòa Thành là một địa điểm du lịch, hành hương khá nổi tiếng với lễ, tết diễn ra hàng năm thu hút trên 100.000 lượt du khách tham quan. Địa hình Hoà Thành tương đối
16 bằng phẳng, có xu hướng nghiêng dần từ bắc xuống nam; đất đai, khí hậu rất thuận lợi cho việc phát triển nhanh, đa dạng và phong phú các chủng loại cây rừng và các loài sinh vật khác; rừng Hoà Thành có nhiều gỗ quý, thú rừng, do đường giao thông thuận lợi nên việc khai thác rất dễ dàng. Hoà Thành có mạng lưới giao thông khá dày đặc. Phía nam huyện có sông Vàm Cỏ Đông chảy qua dài 11 km với cảng Bến Kéo. Đường bộ, ngoài các trục lộ chính như quốc lộ 22B đoạn qua huyện dài 12,8 km, đường tỉnh có các tuyến như: Tỉnh lộ 781, 785, 790, 793, 797, 798, 799, còn có mạng lưới đường nông thôn chằng chịt từ thị trấn toả đi các xã trong huyện. Hệ thống giao thông này rất thuận lợi cho việc đi lại giữa các vùng và các khu vực sản xuất, góp phần mở rộng giao lưu về kinh tế - văn hoá xã hội giữa huyện với các huyện khác trong tỉnh, với thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh khác. 2.1.2 Tác động của đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế-xã hội của huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh đến quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện 2.1.2.1. Về thuận lợi Huyện có bình quân diện tích đất/người lớn, có khả năng hợp tác tích tụ đất để phát triển công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp; có vị trí địa lý khá thuận lợi cho giao lưu hàng hóa và phát triển thương mại-du lịch, nơi đây có Tòa thánh Tây Ninh và Trung tâm Thương mại Long Hoa là đầu mối giao lưu, trao đổi hàng hóa với Thành phố Hồ Chí Minh. Ngành du lịch của huyện hàng năm thu hút hàng trăm nghìn lượt khách trong và ngoài tỉnh về đây tham quan trong những ngày lễ, tết và mua sắm hàng hóa. Hình thành tuyến du lịch tâm linh Núi Bà – Tòa Thánh – Long Hoa. Vị trí địa lý mang lại sự thuận lợi cho huyện về phát triển kinh tế, có cơ hội hòa nhập, giao lưu, trao đổi, hợp tác trong và ngoài tỉnh. Tiềm năng về tự nhiên của huyện khá đa dạng với nền nhiệt cao đều trong năm, địa hình khá bằng phẳng, thuận lợi cho xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng như: giao thông, công nghiệp, xây dựng và phân bố dân cư. Kinh tế-xã hội của huyện ngày càng phát triển theo hướng đẩy mạnh phát triển dịch vụ, thương mại, công nghiệp và đô thị theo hướng hiện đại; huyện luôn quan tâm
17 huy động nguồn lực tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, nhất là hạ tầng giao thông, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng nông thôn mới; cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân; giữ vững ổn định an ninh chính trị, bảo đảm an ninh quốc phòng. Đảng bộ huyện luôn chú trọng đề ra các chủ trương, giải pháp đẩy mạnh phát triển kinh tế trên địa bàn, Ban Thường vụ Huyện ủy đã thành lập các ban chỉ đạo thực hiện một số lĩnh vực mang tính đột phá để phát triển kinh tế - xã hội huyện Hòa Thành giai đoạn 2017-2020. Trong đó, huyện xác định 03 lĩnh vực trọng tâm: phát triển hạ tầng - du lịch - xúc tiến đầu tư; lĩnh vực khuyến học - khuyến tài; cải cách hành chính. Cùng với phát triển kinh tế, huyện Hòa Thành cũng đã tập trung huy động các nguồn lực nhằm hỗ trợ gia đình chính sách, tạo việc làm mới cho người lao động, giúp đỡ hộ nghèo có điều kiện vươn lên thoát nghèo cải thiện cuộc sống, tập trung giải quyết các chế độ, chính sách đối với người có công, bảo đảm kịp thời, đúng đối tượng. Trong 02 năm 2015-2016, huyện Hòa Thành đã mở hơn 27 lớp đào tạo nghề cho trên 840 lao động nông thôn, trong đó, gần 88% lao động sau khi tốt nghiệp có việc làm và thu nhập ổn định. Huyện cũng đã vận động các cơ quan, doanh nghiệp trong và ngoài huyện ưu tiên tuyển lao động địa phương vào làm việc. Hàng năm, có hơn 2.700 lao động có việc làm; tỷ lệ lao động qua đào tạo của huyện đạt 123,81% so với chỉ tiêu. 2.1.2.2. Về khó khăn Hòa Thành nằm trong vùng có khí hậu nhiệt đới gió mùa. Mùa mưa có lượng nước lớn, mưa nhiều và thường xuyên gây xói mòn, ngập úng cục bộ. Ngược lại mùa khô mưa ít, nước bốc hơi nhiều, gây tình trạng khô hạn cho đất và cây trồng. Huyện có trên 90% người dân theo đạo Cao Đài; vùng đô thị tập trung dân cư đông đúc với đa số người dân từ các tỉnh miền Tây và Đông Nam bộ đến định cư, tạo ra áp lực cho công tác quản lý trên nhiều mặt, trong đó có vấn đề an ninh, an toàn, trật tự xã hội. Hòa Thành là huyện có diện tích nhỏ nhưng dân số đông nên mật độ dân số tương đối cao so với các huyện trong tỉnh, hệ thống đường giao thông nội bộ trong huyện phần lớn chưa được nhựa hóa, mức độ đô thị hóa ngày càng cao càng làm tăng
18 mật độ dân số, nguồn rác thải và nước thải lớn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường đang đặt ra vấn đề cần phải quan tâm giải quyết. 2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh 2.2.1. Đánh giá về thực hiện nội dung quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh Thứ nhất, đề ra các chủ trương, biện pháp không trái với quy định của pháp luật và các chủ trương, biện pháp do cấp trên ban hành, nhằm khai thác mọi tiềm năng kinh tế trên địa bàn xã Một là, hoàn thiện cơ chế quản lý nhà nước và quyền tự quản của Nhân dân nhằm phát huy sức mạnh trí tuệ của quần chúng. Hai là, tuyên truyền, vận động, khuyến khích, hướng dẫn nông dân chuyển đổi cơ cấu kinh tế, sản xuất theo mô hình mới, thực hiện các hoạt động hỗ trợ nông dân tham gia các chương trình phát triển kinh tế tại địa phương. Ba là, quyết định, góp phần ra quyết định pháp lý hoạt động sản xuất kinh doanh và giám sát mọi hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn. Bốn là, các biện pháp nhằm tăng cường đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nói chung và kết cấu hạ tầng phục vụ cho sản xuất, cuộc sống của cộng đồng dân cư trong xã nói riêng. Năm là, các biện pháp nhằm khai thác tiềm năng phát triển kinh tế trên địa bàn xã, từ sản xuất đến sản xuất, từ sản xuất đến tiêu dùng. Sáu là, tổ chức và quản lý phát triển kinh tế trên địa bàn xã, chống tham nhũng, lãng phí. Thứ hai, xây dựng quy hoạch và lập kế hoạch phát triển kinh tế phù hợp với quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế của cấp trên nhằm huy động mọi tiềm lực kinh tế trên địa bàn. Thứ ba, lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nước trên địa bàn và phương án phân bổ dự toán ngân sách. Thứ tư, đề ra các biện pháp nhằm đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân tại địa phương.