Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên tại huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

9
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên tại huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu những cơ sở lý luận về thực hiện chính sách giải quyết việc làm và làm rõ thực trạng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam giai đoạn 2017 - 2022, từ đó đề xuất một số giải pháp cụ thể góp phần cải thiện kết quả thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên tại huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ........../………. ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MẠNH ĐIỆP THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH LIÊM, TỈNH HÀ NAM Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – NĂM 2023
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thanh Bình Phản biện 1:T.S Trần Thị Thoa Phản biện 2: PGS.TS. Trần Thị Thanh Thủy Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp 6A, Nhà G - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa – Thành phố Hà Nội Thời gian: vào hồi 9 giờ 00 phút ngày 05 tháng 02 năm 2024 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài Thanh niên Việt Nam là một tầng lớp xã hội rộng lớn, là nguồn nhân lực dồi dào, luôn xung kích đi đầu tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Thanh niên là những người tiên phong, với hoài bão, tiềm năng sáng tạo và có nhiều khát vọng vươn lên lập thân lập nghiệp, làm giàu, phát triển nghề nghiệp, là lực lượng tích cực nhất tham gia vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội góp phần vào sự nghiệp xây dựng đất nước giàu đẹp trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Vì vậy thanh niên cần được tôi luyện những phẩm chất tốt đẹp, phát triển toàn diện trên các mặt, góp phần hình thành lớp thanh niên vừa hồng vừa chuyên có tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn. Thanh niên Việt Nam là lực lượng lao động trẻ được Đảng và Nhà nước quan tâm bồi dưỡng, đào tạo với mục tiêu xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện giàu lòng yêu nước, luôn có lý tưởng cách mạng và khát vọng vươn lên xây dựng đất nước, là lớp người có đạo đức và ý thức chấp hành pháp luật, có sức khỏe và lối sống lành mạnh, luôn phát huy tính năng động, sáng tạo trong tiếp cận với những khoa học công nghệ tiên tiến để vận dụng tri thức, trình độ học vấn của mình trong học tập và lao động, có ý chí lập thân, lập nghiệp để có nghề nghiệp và việc làm với mức thu nhập cao góp phần xây dựng đất nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, cùng sánh vai với các cường quốc năm châu, thực hiện thành công tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và ước vọng của toàn dân tộc ta. Là huyện đồng bằng chiêm trũng nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Hà Nam, huyện Thanh Liêm đã có những nỗ lực trong việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người lao động nói chung và thanh niên nói riêng. Tuy nhiên, việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên tại huyện Thanh Liêm trong thời gian qua vẫn còn một số hạn chế, bất cập cần khắc phục như sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách việc làm của UBND huyện Thanh Liêm chưa sát với tình hình thực tiễn của huyện, công tác phối hợp giữa các ngành trong tổ chức thực hiện chính sách chưa được chặt chẽ, nguồn kinh phí bố trí cho các chương trình hỗ trợ thanh niên lập nghiệp, 1
khởi nghiệp còn hạn chế, nhu cầu vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm và các nguồn tín dụng ưu đãi chưa đáp ứng yêu cầu vay vốn của thanh niên, bên cạnh đó thanh niên có chuyên môn kỹ thuật thấp, ý thức kỷ luật và tác phong công nghiệp yếu dẫn đến số lượng người lao động bị mất việc, tạm ngừng việc tăng lên đáng kể dẫn đến việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên xuất hiện những khó khăn, tồn tại. Từ những vấn đề cấp thiết trên, tác giả lựa chọn chủ đề “Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên tại huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam” làm đề tài luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công để nghiên cứu các chính sách của Huyện ủy – HĐND – UBND –UBMTTQ huyện Thanh Liêm trong việc chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm trong thời gian tới. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Thứ nhất, nghiên cứu về chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Theo Nguyễn Hữu Dũng, Trần Hữu Trung (1997), “Về chính sách giải quyết việc làm ở Việt Nam” đã trình bày tổng quát về các phương pháp luận, phương pháp tiếp cận chính sách việc làm đồng thời làm rõ thực trạng vấn đề việc làm ở Việt Nam hiện nay; từ đó kiến nghị và định hướng một số chính sách về việc làm trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thứ hai, nghiên cứu về thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên nói chung và ở cấp huyện Nguyễn Hải Đăng (2015), “Những yếu tố tác động đến quá trình khởi nghiệp của thanh niên nông thôn khu vực Đồng bằng sông Hồng trong giai đoạn hiện nay” cũng cho rằng yếu tố ảnh hưởng đến quá trình khởi nghiệp của thanh niên, bên cạnh các yếu tố chủ quan về bản thân thanh niên, các yếu tố khách quan chính là chính sách của Nhà nước do vậy cần có các cơ chế, chính sách hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, nhất là chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn, đào tạo nghề cho thanh niên và vay vốn tín dụng. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2
3.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu những cơ sở lý luận về thực hiện chính sách giải quyết việc làm và làm rõ thực trạng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam giai đoạn 2017 - 2022, từ đó đề xuất một số giải pháp cụ thể góp phần cải thiện kết quả thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Trình bày cơ sở lý luận về thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên. Phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam giai đoạn 2017 - 2022. Đề xuất một số giải pháp cụ thể góp phần cải thiện kết quả thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam. 4. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn cấp huyện. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về nội dung: Nghiên cứu 5 hoạt động: Tư vấn, định hướng nghề nghiệp và giới thiệu việc làm; Hỗ trợ thanh niên vay vốn ưu đãi từ Quỹ quốc gia về việc làm và nguồn tín dụng hợp pháp khác, Hỗ trợ đưa thanh niên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp; thanh niên có hộ khẩu thường trú và làm việc trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam. - Phạm vi về không gian: Tại huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam - Phạm vi về thời gian: Luận văn thu thập thông tin nghiên cứu, đánh giá việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam giai đoạn 2017 - 2022. 3
5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Nghiên cứu được thực hiện trên cơ sở vận dụng các phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lê nin; tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước Việt Nam về việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên. 5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể 5.2.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu, văn bản Hệ thống các quan điểm, lý thuyết, văn bản và những công trình nghiên cứu của các tác giả về các vấn đề liên quan đến đề tài. Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa và khái quát hóa các vấn đề lý luận liên quan đến đề tài để xây dựng các khái niệm công cụ, các nội dung thực hiện và các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên. 5.2.2. Phương pháp phỏng vấn sâu * Nội dung phỏng vấn Phỏng vấn cán bộ, công chức thực hiện chính sách. Phỏng vấn thanh niên để làm rõ hơn nhận thức của thanh niên về việc làm và nhu cầu về việc làm của thanh niên, 5.2.3. Phương pháp điều tra xã hội học Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi cung cấp một lượng lớn thông tin từ khách thể nghiên cứu về những nội dung liên quan đến đề tài, nội dung phiếu điều tra viết tập trung tìm hiểu về các nội dung thực trạng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn 6.1. Ý nghĩa lý luận Luận văn đóng góp một nghiên cứu trường hợp cho khoa học về quản lý công nói chung và thực hiện chính sách giải quyết việc làm nói riêng. 6.2.Ý nghĩa thực tiễn Những kết quả nghiên cứu của luận văn có giá trị tham khảo cho các cơ quan 4
nhà nước về thanh niên, các cấp bộ đoàn trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng tổ chức các hoạt động của thanh niên khởi nghiệp, thanh niên làm kinh tế 7. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận đề tài luận văn “Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam” được cấu trúc thành 3 chương như sau: Chương 1. Cơ sở lý luận về thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn cấp huyện. Chương 2. Thực trạng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên tại huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam Chương 3. Giải pháp cải thiện kết quả thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên tại huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam trong thời gian tới. 5
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN TRÊN ĐỊA BÀN CẤP HUYỆN 1.1 Chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên 1.1.1.Thanh niên Thanh niên là những người trong độ tuổi từ đủ 16 đến 30, là giai đoạn đánh dấu sự phát triển và trưởng thành về sinh học, tâm lý, tình cảm; có mặt trong mọi lĩnh vực hoạt động xã hội; có quan hệ gắn bó mật thiết với tất cả các giai cấp, tầng lớp trong xã hội; là lực lượng xã hội to lớn đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển trong tương lai của mỗi quốc gia, dân tộc. 1.1.2. Việc làm Khái niệm việc làm được thể hiện qua các văn bản có tính pháp quy của Nhà nước như tại “Khoản 1 Điều 9 Bộ Luật Lao động năm 2019” và “khoản 2 Điều 3 Luật Việc làm năm 2013” quy định “việc làm là hoạt động lao động tạo ra thu nhập mà không bị pháp luật cấm”. 1.1.3.Chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên 1.1.3.1 Khái niệm chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên là tổng thể các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, được Nhà nước ban hành thành các văn bản quy phạm pháp luật bao gồm các mục tiêu và giải pháp hỗ trợ thanh niên tìm việc làm, tạo cơ hội việc làm cho thanh niên nhằm bảo đảm quyền có việc làm và giải quyết việc làm để tạo ra thu nhập cho thanh niên, góp phần ổn định cuộc sống của thanh niên, đảm bảo an sinh xã hội, phát triển kinh tế bền vững của đất nước. 1.1.3.2. Giải pháp thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên * Tư vấn, định hướng nghề nghiệp và giới thiệu việc làm. Căn cứ vào đề án “Tư vấn hướng nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh thiếu niên giai đoạn 2018 - 2022” của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tác giả đưa ra những nội dung tư vấn, định hướng nghề nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh niên như sau: 6
Thứ nhất: Tư vấn nâng cao nhận thức về nghề, việc làm cho thanh niên Thứ hai: Tư vấn hướng nghiệp cho thanh niên Thứ ba: Giới thiệu việc làm cho thanh niên *Hỗ trợ thanh niên vay vốn ưu đãi từ Quỹ quốc gia về việc làm và nguồn tín dụng hợp pháp khác Thứ nhất: Nâng cao nhận thức của cán bộ đoàn cơ sở, thanh niên về vay vốn ưu đãi từ Quỹ quốc gia về việc làm và nguồn tín dụng hợp pháp khác. Thứ hai, Xây dựng các thiết chế hỗ trợ thanh niên về vay vốn ưu đãi từ Quỹ quốc gia về việc làm và nguồn tín dụng hợp pháp khác * Hỗ trợ đưa thanh niên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng Thứ nhất: Hoạt động hỗ trợ thanh niên đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài là điều kiện quan trọng để thúc đẩy hội nhập thị trường lao động Việt Nam với thị trường lao động thế giới Thứ hai: Hoạt động đưa người lao động, thanh niên đi xuất khẩu đã giúp cho người lao động, thanh niên có việc làm mới với mức thu nhập cao Thứ ba: Đưa người lao động thanh niên đi xuất khẩu góp phần phát triển nguồn nhân lực. * Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp Thứ nhất: Nâng cao nhận thức của cán bộ đoàn cơ sở, thanh niên về khởi nghiệp: Thứ hai, Xây dựng các thiết chế hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp 1.2. Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên 1.2.1. Khái niệm thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên là quá trình triển khai các biện pháp nhằm đạt được mục tiêu cải thiện kết quả thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên, đem lại những biến đổi trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. 1.2.2. Chủ thể thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên. 7
Chủ thể tổ chức thực hiện chính sách quan trọng nhất là các cơ quan hành chính Nhà nước. Chủ thể phối hợp thực thi các chính sách công rất đa dạng, phong phú, các tổ chức, cá nhân, tổ chức bên ngoài nhà nước trong xã hội, các tổ chức chính trị - xã hội, các đoàn thể. 1.2.3. Các hoạt động chính trong thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên. Trong phần này luận văn tập trung tìm hiểu những nội dung cơ bản việc tổ chức thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên bao gồm các bước sau: 1.2.3.1.Xây dựng kế hoạch triển khai chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Thứ nhất, lập kế hoạch tổ chức điều hành Thứ hai, xây dựng kế hoạch cung cấp và quản lý, sử dụng các nguồn lực tài chính, trang thiết bị kỹ thuật phục vụ cho tổ chức thực hiện chính sách, Thứ ba, lên kế hoạch kiểm tra thực hiện Thứ tư, xây dựng những nội quy, quy chế về tổ chức và điều hành, 1.2.3.2. Phổ biến, tuyên truyền chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Sau khi phê duyệt và ban hành kế hoạch thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên, các cơ quan quản lý nhà nước tiến hành triển khai thực hiện tuyên truyền và phổ biến chính sách tới đoàn viên, hội viên và nhân dân, đồng thời các cơ quan tổ chức liên quan bắt đầu tham gia thực hiện chính sách, đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng đối với cơ quan quản lý nhà nước và đối tượng thực hiện chính sách, đặc biệt là thanh niên. 1.2.3.3. Phân công, phối hợp thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Sau khi đã xác định cơ quan chủ trì thực thi chính sách, cần xác định thêm các cơ quan phối hợp tổ chức thực hiện chính sách xã hội đây là các cơ quan góp phần thúc quan hệ phân công về chức năng, nhiệm vụ, quyền lực và đẩy quá trình thực hiện chính sách, trong đó các hoạt động phân công và phối hợp diễn ra theo tiến trình 8
thực hiện chính sách một cách chủ động và sáng tạo để luôn duy trì chính sách được ổn định, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả chính sách. 1.2.3.4. Đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Đôn đốc, kiểm tra thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên là hoạt động của chủ thể tổ chức và thực hiện chính sách bao gồm các cơ quan, cán bộ, công chức có thẩm quyền thực hiện dựa trên cơ sở những tiêu chuẩn được xác định từ trước để phát hiện những sai lệch để điều chỉnh kịp thời, góp phần hoàn thành mục tiêu chung và nêu cao ý thức trách nhiệm trong thực hiện các biện pháp theo định hướng của chính sách. 1.2.3.5. Tổng kết thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Trong quá trình tổ chức thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên được tiến hành liên tục để đánh giá kết quả đạt được các mục tiêu đề ra của chính sách theo tiến độ thời gian, trong đó đánh giá toàn bộ được thực hiện sau khi kết thúc chính sách. 1.2.4. Một số yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên *Chất lượng chính sách Chính sách giải quyết việc làm là bao gồm các hệ thống chính sách khác nhau tác động bằng nhiều cách đến quá trình thực hiện các chương trình hoặc chính sách được xây dựng để giải quyết việc làm. * Năng lực của thanh niên Thanh niên là tầng lớp lao động trẻ, khỏe, đầy năng lượng và nhiệt huyết với những đặc điểm trên, nguồn lực lao động trong độ tuổi thanh niên luôn là lựa chọn hàng đầu trong việc tuyển dụng của các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh hiện nay. * Năng lực của chủ thể phối hợp thực hiện chính sách Quá trình thực hiện chính sách giải quyết việc làm có sự tác động của các mối quan hệ giữa tổ chức tham gia vào quá trình thực hiện chính sách, những đặc điểm này có thể ảnh hưởng đến quá trình thực hiện và quyết định các kết quả thực hiện chính sách. 9
* Môi trường kinh tế, xã hội Bối cảnh kinh tế là sự thay đổi về điều kiện kinh tế có tác động tới việc thực hiện chính sách. Bối cảnh xã hội là sự thay đổi về điều kiện xã hội có thể tác động đến việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm. Bối cảnh khoa học công nghệ sẽ tạo ra những thay đổi trong việc thực hiện chính sách, như chính sách đào tạo nghề cho người lao động có sự thay đổi bằng việc áp dụng các thiết bị học trực tuyến. Bối cảnh quốc tế cùng với xu thế hội nhập * Điều kiện tự nhiên, tình hình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn cấp huyện Trong những yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên cần quan tâm đến yếu tố về điều kiện tự nhiên và tình hình phát triển kinh tế, trong đó tài nguyên thiên nhiên như đất đai, khoáng sản, sông ngòi, rừng núi 10
Tiểu kết chương 1 Trong thời kỳ hội nhập quốc tế với xu hướng toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, công tác giải quyết việc làm cho thanh niên là một trong những vấn đề xã hội có tính chất toàn cầu, là mối quan tâm lớn của nhiều quốc gia vì vậy việc hoạch định và thực thi chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên cần có sự tham gia của nhiều nguồn lực, kết quả của việc thực thi chính sách đó sẽ góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Chương 1 đã trình bày khái quát cơ sở lý luận về việc làm, chính sách việc làm của thanh niên, sau khi nêu một số khái niệm cơ bản, liên quan đến đề tài nghiên cứu, luận văn tiếp tục làm rõ, quy trình thực hiện chính sách việc làm, chủ thể thực hiện chính sách và quy trình thực hiện chính sách; 5 hoạt động thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên đó là Hỗ trợ tư vấn, định hướng nghề nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh niên, Hỗ trợ thanh niên vay vốn tạo việc làm từ Qũy quốc gia về việc làm và các nguồn tín dụng ưu đãi khác, Hỗ trợ thanh niên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp; đồng thời phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên. Những nội dung của cơ sở lý luận về thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn cấp huyện trong chương 1 là cơ sở để học viên nghiên cứu đánh giá thực trạng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam trong chương 2. 11
Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH LIÊM GIAI ĐOẠN 2017 – 2022 2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam tác động đến thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên. 2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, Điều kiện kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam *Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên * Điều kiện kinh tế - xã hội 2.1.2. Tình hình thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam * Về số lượng lao động thanh niên Huyện Thanh Liêm có dân số hơn 119,340 người, trong đó số người trong độ tuổi thanh niên (tính từ 16 đến 35 tuổi) khoảng 35.600 người (chiếm gần 30 % dân số). Hiện nay toàn huyện có 4.319 đoàn viên, số hội viên Hội LHTN là 8.500; số đội viên thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là 11.264; thanh niên chiếm 40,2 %, thanh niên công chức và lực lượng vũ trang chiếm 17,5 %; thanh niên học sinh chiếm 42,3%. * Về chất lượng lao động thanh niên Chất lượng lao động của thanh niên huyện Thanh Liêm đang có những bước chuyển biến tích cực về nhiều mặt, thanh niên đang dần thích ứng linh hoạt với nền kinh tế thị trường và tác phong làm việc khoa học của các doanh nghiệp, công ty nước ngoài đóng trên địa bàn, chất lượng lao động đang ngày càng nâng lên rõ rệt khẳng định vai trò quan trọng sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. 2.2. Phân tích thực trạng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam 2.2.1. Về quá trình triển khai thực hiện chính sách 12
* Xây dựng kế hoạch triển khai chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm Trong những năm qua, UBND huyện Thanh Liêm đã ban hành nhiều quyết định, kế hoạch và công văn chỉ đạo các phòng, ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội của huyện Thanh Liêm, UBND các xã, thị trấn thuộc huyện Thanh Liêm về việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm bao gồm những nội dung sau: Hỗ trợ tư vấn, định hướng nghề nghiệp và giới thiệu việc làm. Hỗ trợ thanh niên vay vốn tạo việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm và các nguồn tín dụng ưu đãi khác Hỗ trợ đưa thanh niên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp * Phổ biến, tuyên truyền thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Hàng ngày, Đài truyền thanh huyện phối hợp với Đài truyền thanh các xã, thị trấn tập trung tuyên truyền các chính sách và thông tin tuyển dụng việc làm vào những khung giờ cao điểm với thời lượng 30 phút cố định vào 5h00 sáng khi người dân thức dậy và 17h00 chiều khi người dân đi làm về. Bên cạnh đó, lồng ghép tuyên truyền qua các trang mạng xã hội như zalo, facebook... * Phân công, phối hợp thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên Dưới sự lãnh đạo của Huyện ủy –HĐND - UBND – UBMTTQ huyện Thanh Liêm các ngành, đoàn thể chính trị xã hội trên địa bàn huyện cần nghiêm túc xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm trong thời gian tới. * Đôn đốc, kiểm tra thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên UBND huyện Thanh Liêm thường xuyên xây dựng kế hoạch kiểm tra việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên hàng năm tại các ngành, đoàn thể, UBND 16 xã, thị trấn, doanh nghiệp đóng trên địa bàn huyện, kết quả kiểm tra đã kịp thời phát hiện những hạn chế để UBND huyện Thanh Liêm có biện pháp chỉ đạo 13
UBND 16 xã, thị trấn khắc phục trong thời gian tới, đồng thời nhân rộng những mô hình hay, cách làm sáng tạo trong toàn huyện. * Tổng kết thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên UBND huyện Thanh Liêm tổ chức Hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với đảng viên, công chức, viên chức, người lao động, tổ chức, doanh nghiệp và nhân dân, Hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với đoàn viên, thanh niên huyện Thanh Liêm 2.2.2. Kết quả thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm 2.2.2.1. Hỗ trợ tư vấn, định hướng nghề nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh niên Để hướng tới mục tiêu hiện đại hóa, huyện Thanh Liêm đã phát triển mô hình liên kết đào tạo giữa các trường Cao đẳng, trung tâm giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn và các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đưa người học nghề vào học tập và thực hành tại ngay doanh nghiệp. UBND huyện Thanh Liêm đã phối hợp với các ngành, đoàn thể, các trường THPT và các doanh nghiệp trên địa bàn huyện tổ chức tư vấn việc làm, định hướng nghề nghiệp, xuất khẩu lao động, giới thiệu việc làm tại các doanh nghiệp trên địa bàn huyện cho thanh niên, học sinh mỗi năm, từ đó đoàn viên, thanh niên lựa chọn nghề nghiệp và việc làm phù hợp với bản thân và gia đình. 2.2.2.2. Hỗ trợ thanh niên vay vốn tạo việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm và các nguồn tín dụng ưu đãi khác Thực hiện các chính sách tín dụng cho vay giải quyết việc làm huyện Thanh Liêm đã ban hành “Chương trình giảm nghèo bền vững và giải quyết việc làm huyện Thanh Liêm giai đoạn 2020– 2025”, chỉ đạo Ngân hàng CSXH huyện phối hợp với Hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân huyện Thanh Liêm tổ chức cho vay vốn tín dụng với gần 10 chương trình cho vay như cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo, chương trình học sinh sinh viên, hỗ trợ vốn giải quyết việc làm, chương trình nước sạch vệ sinh môi trường từ đó giúp thanh niên có nguồn vốn để lao động sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm. 14
2.2.2.3. Hỗ trợ thanh niên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng Trong những năm qua, UBND huyện Thanh Liêm tăng cường chỉ đạo UBND các xã, thị trấn thường xuyên xuyên tuyên truyền phổ biến mục đích, ý nghĩa, chính sách, pháp luật về đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài đến cán bộ, đảng viên và quần chúng Nhân dân bằng những hình thức thiết thực, hiệu quả thông qua hình ảnh người lao động đi làm việc thành công ở nước ngoài. 2.2.2.4. Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp Thực hiện Đề án số 223 ngày 10/04/2019 của BCH Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh về “Thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2019 – 2022”, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng bộ, chính quyền huyện, Đoàn thanh niên huyện Thanh Liêm cũng đã triển khai thực hiện đề án đến đông đảo đoàn viên thanh niên tổ chức các buổi tuyên truyền, tập huấn kiến thức khởi nghiệp, tổ chức các diễn đàn giao lưu, trao đổi kinh nghiệm với doanh nhân thành đạt, tuyên dương những mô hình khởi nghiệp tiêu biểu. 2.4.2. Hạn chế Việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam còn gặp những khó khăn, hạn chế sau: Hỗ trợ tư vấn, định hướng nghề nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh niên Mặc dù số lượng người lao động được tư vấn, giới thiệu việc làm trong những năm gần đây vượt so với chỉ tiêu kế hoạch nhưng số lao động nhận được việc làm chưa cao lại giảm so với cùng kỳ những năm trước. Hỗ trợ thanh niên vay vốn tạo việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm và các nguồn tín dụng ưu đãi khác Việc triển khai nguồn vốn từ ngân sách của UBND tỉnh Hà Nam ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách trên địa bàn huyện Thanh Liêm còn thấp, nhu cầu vay vốn khởi nghiệp, tạo việc làm và xuất khẩu lao động của thanh niên là rất lớn tuy nhiên việc cho vay và giải ngân từ Quỹ quốc gia về việc làm và các nguồn tín dụng ưu đãi của Phòng giao dịch Ngân hàng chính sách xã hội huyện lại phụ thuộc nguồn vốn được phê duyệt của tỉnh nên chưa đáp ứng yêu cầu của thanh niên, việc giải ngân còn chậm. 15
Hỗ trợ đưa thanh niên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng Hiện nay, cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đã ảnh hưởng chung đến nền kinh tế thế giới, trong đó làm đồng Yên của Nhật Bản mất giá dẫn đến thu nhập của người lao động tham gia xuất khẩu lao động bị giảm làm ảnh hưởng đến việc thực hiện chủ trương tham gia xuất khẩu lao động của huyện. Trong khi đó, thanh niên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng trở về địa phương UBND huyện Thanh Liêm chưa tổng hợp, đánh giá thanh niên trở về theo xã, thị trấn, theo ngành nghề, trình độ và nguyện vọng của thanh niên để tư vấn, hỗ trợ cho thanh niên tìm được việc làm, ổn định cuộc sống trên địa bàn huyện. Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp Trên địa bàn huyện Thanh Liêm hiện nay thanh niên gặp khó khăn khi tìm kiếm thông tin về các chính sách hỗ trợ của Đảng và Nhà nước về hỗ trợ vay vốn, hỗ trợ kiến thức khởi nghiệp, hỗ trợ đăng ký thương hiệu sản phẩm nông nghiệp sạch, những khó khăn trên đã ảnh hưởng đến sự phát triển của các thanh niên trong phong trào khởi nghiệp. 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế Trong thời gian qua, việc thực hiện chính sách việc làm cho thanh niên xuất hiện nhiều hạn chế, phát sinh một số vấn đề mới như hoạt động xuất khẩu lao động bị tạm dừng tại một số nước do ảnh hưởng của dịch COVID – 19 không cho nhập cảnh, dẫn đến tình trạng đi làm việc tại nước ngoài ngày càng khó khăn hơn. Hoạt động sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp trong huyện cũng gặp nhiều khó khăn, nhiều doanh nghiệp bị phá sản hoặc cắt giảm số lượng nhân công làm việc, tình trạng thất nghiệp và không tìm được công việc mới ngày càng tăng. Năng lực quản lý nhà nước về thanh niên của UBND huyện Thanh Liêm còn nhiều hạn chế, các phòng, ban chuyên môn của huyện chưa thấy sự chủ động trong tham mưu, đề xuất thực hiện các nhiệm vụ của ngành như việc đánh giá kết quả giải quyết việc làm hàng năm còn mang tính hình thức, chất lượng công tác dự báo, UBND các xã, thị trấn thực hiện chế độ thông tin, báo cáo thực hiện nhiệm vụ, dẫn đến việc tham mưu, đề xuất cơ chế, chính sách cho UBND huyện Thanh Liêm giải quyết các vấn đề, vướng mắc phát sinh tại cơ sở gặp rất nhiều hạn chế, chưa đạt hiệu quả cao 16
Tiểu kết chương 2 Giải quyết việc làm cho người lao động nói chung, lao động thanh niên nói riêng là một trong những mục tiêu chính của các chính sách phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung, huyện Thanh Liêm nói riêng vừa là vấn đề kinh tế đảm bảo nguồn lực đầu vào chất lượng cho phát triển, vừa là vấn đề xã hội hướng tới mục tiêu công bằng, tiến bộ. Trong những năm qua, UBND huyện Thanh Liêm đã thực hiện tốt đường lối, quan điểm của Đảng và Nhà nước về vấn đề việc làm, giải quyết các vấn đề về lao động và việc làm theo quy luật của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 góp phần đảm bảo việc làm cho người lao động nói chung, thanh niên nói riêng trên địa bàn huyện. Tuy nhiên, việc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên tại huyện Thanh Liêm trong thời gian qua vẫn còn một số hạn chế, bất cập cần khắc phục như sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách việc làm của UBND huyện Thanh Liêm chưa sát với tình hình thực tiễn của huyện, công tác phối hợp giữa các ngành trong tổ chức thực hiện chính sách chưa được chặt chẽ, nguồn kinh phí bố trí cho các chương trình hỗ trợ thanh niên lập nghiệp, khởi nghiệp còn hạn chế, nhu cầu vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm và các nguồn tín dụng ưu đãi chưa đáp ứng yêu cầu vay vốn của thanh niên, bên cạnh đó thanh niên có chuyên môn kỹ thuật thấp, ý thức kỷ luật và tác phong công nghiệp yếu. Công tác quản lý lao động tại các công ty, doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thanh Liêm còn chưa đầy đủ và chính xác. Trong công tác tư vấn, giới thiệu việc làm việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động dịch vụ việc làm còn hạn chế nên một bộ phận thanh niên chưa có cơ hội tiếp cận thông tin việc làm, nghề nghiệp, chưa được tư vấn, định hướng nghề nghiệp, việc làm đầy đủ. Trước những thực trạng đó, trên địa bàn huyện Thanh Liêm đã thực thi 4 chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên bao gồm chính sách Tư vấn, định hướng nghề nghiệp và giới thiệu việc làm; chính sách Hỗ trợ thanh niên vay vốn ưu đãi từ Quỹ quốc gia về việc làm và nguồn tín dụng hợp pháp khác, chính sách Hỗ trợ đưa thanh niên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, chính sách Hỗ trợ thanh niên 17
khởi nghiệp đã góp phần giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn huyện Thanh Liêm. Trên cơ sở phân tích thực trạng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho thanh niên và dựa trên quy trình thực hiện chính sách, luận văn đã đánh giá những kết quả đạt được, hạn chế của từng bước quy trình, đồng thời chỉ ra những nguyên nhân của hạn chế trong việc giải quyết việc làm cho thanh niên để đưa ra những giải pháp ở chương 3. 18