Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới (nghiên cứu tại huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:29

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới (nghiên cứu tại huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông)" nhằm hệ thống hóa những vấn đề mang tính lý luận về thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới; phân tích, đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp bảo đảm thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới từ thực tiễn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới (nghiên cứu tại huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông)

DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/............ ..../.... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NINH THẾ TRUYỀN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI ( NGHIÊN CỨU TẠI HUYỆN ĐẮK MIL, TỈNH ĐẮK NÔNG) TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 8 34 04 03 Đắk Lắk - Năm 2023
Công trình được hoàn thành tại HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Thế Trịnh Phản biện 1: …………………………………………………….. Phản biện 2: ……………………………………………………. Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ quản lý công Học viện Hành chính Quốc gia vào ngày ….. tháng ……năm 2023 Có thể tìm hiểu luận văn tại:  Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia.
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ, là chủ trương có tầm chiến lược đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Ðảng, Nhà nước và Nhân dân ta, qua đó, tạo được sự đồng thuận và sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, sự đồng tâm hợp lực của toàn xã hội thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Phong trào xây dựng Nông thôn mới (NTM) đã được triển khai trên tất cả các địa phương của cả nước, diện mạo nông thôn đã có nhiều đổi mới, ngày càng khởi sắc, kinh tế - xã hội phát triển ổn định, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân được nâng lên. Nông nghiệp, nông thôn là một trong những lĩnh vực quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội bền vững, ổn định chính trị, bảo đảm an ninh, quốc phòng, đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, từng bước xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân. Chính vì vậy, các cấp, các ngành xây dựng và hoàn thiện chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn, đáp ứng được mục tiêu xây dựng NTM qua từng giai đoạn, góp phần phát triển kinh tế, an sinh xã hội tại các địa phương. Về thực chất, xây dựng nông thôn mới là một quá trình cải biến kinh tế, văn hoá - xã hội, môi trường nhằm tạo ra những giá trị mới phù hợp với nhu cầu xã hội trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để công tác xây dựng nông thôn mới đạt được hiệu quả cao thì cần có sự chung tay góp sức của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân và toàn xã hội; trong đó, công tác quản lý nhà nước trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới có một vị trí, vai trò hết sức quan trọng, là yếu tố quyết định đến sự thành công hay thất bại của Chương trình. Chính sách xây dựng NTM là thực hiện một chương trình trọng tâm, xuyên suốt của Nghị quyết số 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; có ý nghĩa rất lớn cả về kinh tế - chính trị - xã hội vì nó mang lại lợi ích thiết thực cho cư dân nông thôn, qua đó, chương trình sẽ điều hòa lợi ích, thành quả công cuộc đổi mới cho
2 người dân khu vực nông thôn. Chính sách này vừa mang tính tổng hợp, bao quát nhiều lĩnh vực và đi sâu vào nhiều lĩnh vực cụ thể, đồng thời giải quyết mối quan hệ giữa các chính sách khác nhau trong phát triển nông thôn. Thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng và nhà nước, hiện nay, chính sách xây dựng NTM đã và đang diễn ra sôi nổi ở khắp các địa phương trên cả nước nói chung và trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông nói riêng. Huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông được thành lập theo Nghị định số 01/2005/NĐ-CP ngày 05/01/2005 của Chính phủ có dân số 100.702 nhân khẩu; trong đó dân tộc thiểu số chiếm 30,8%. Mặc dù còn nhiều khó khăn, song với sự quyết tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự chung tay của người dân, sau hơn 10 năm thực hiện chính sách xây dựng NTM, huyện Đắk Mil đã đạt được những kết quả tích cực trên nhiều lĩnh vực, đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao, diện mạo nông thôn thay đổi rõ rệt. Huyện phấn đấu đến năm 2025 sẽ hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Tuy nhiên bên cạnh kết quả đạt được công tác thực hiện chính sách vẫn còn nhiều nguyên nhân, nguyên nhân cơ bản là do năng lực điều hành quản lý còn yếu, công tác tổ chức thực hiện chính sách, phối hợp thực hiện chính xác chưa nhịp nhàng thiếu tính chủ động còn hạn chế nảy sinh nhiều bất cập, thiếu tính chính xác... Xuất phát từ tính cấp thiết của vấn đề như phân tích trên, tôi lựa chọn “Thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới (nghiên cứu tại huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông)” làm đề tài luận văn của mình. 2. Tình hình nghiên cứu Đề tài cấp nhà nước “Vấn đề nông nghiệp, nông dân và nông thôn trong phát triển bền vững Tây Nguyên” thuộc Chương trình Khoa học và Công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng Tây Nguyên, Mã số KHCN- TN3/11-15 (Chương trình Tây Nguyên 3), theo Bùi Quang Dũng [5]. - Cuốn sách “Xây dựng NTM những vấn đề lý luận và thực tiễn” do Vũ Văn Phúc làm chủ biên, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia ấn hành năm 2013. Sách gồm
3 các bài viết của các nhà khoa học, lãnh đạo các cơ quan trung ương, các địa phương, các ngành, các cấp về vấn đề xây dựng NTM. - Cuốn sách “Nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong mô hình tăng trưởng kinh tế mới giai đoạn 2011 – 2020” do tác giả Nguyễn Thị Tố Quyên chủ biên và Nxb Chính trị Quốc gia ấn hành năm 2011 đã đề cấp đến vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam trước những bối cảnh, cơ hội và thách thức trong mô hình tăng trưởng kinh tế. - Cuốn sách“Nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam hôm nay và mai sau” là kết quả của nghiên cứu của tcs giả Đặng Kim Sơn và các cộng sự thuộc Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn (2008). Bùi Quang Dũng, “Chương trình xây dựng NTM: một cái nhìn từ lịch sử chính sách”, Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 6 (91) - 2015. Bài viết phân tích chƣơng trình xây dựng NTM ở Việt Nam đang được triển khai từ góc độ lịch sử chính sách; các quan điểm về NTM từ trước khi có Nghị quyết 26 (NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về Nông nghiệp, nông dân, nông thôn ngày 5 tháng 8 năm 2008) để tìm ra quá trình manh nha, hình thành và triển khai chƣơng trình xây dựng NTM [5]. Nguyễn Công Dũng (2018), Quản lý nhà nước của UBND các cấp đối với xây dựng nông thôn mới từ thực tiễn tỉnh Thái Nguyên, Luận án Tiến sĩ Luật học, Học viện khoa học xã hội. Luận án tập trung nghiên cứu có hệ thống và toàn diện cơ sở lý luận và thực tiễn về QLNN của UBND các cấp đối với xây dựng NTM[6]. Huỳnh Thanh Hiếu (2016), Phát huy vai trò của nông dân trong quá trình xây dựng nông thôn mới ở Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay, Luận văn Tiến sĩ Triết học, Học viện khoa học xã hội. [19]. Cuốn sách “Xây dựng nông thôn mới những vấn đề lý luận và thực tiễn” do tác giả Vũ Văn Phúc chủ biên, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, năm 2012. Công trình này gồm những vấn đề lý luận chung về nông thôn mới, kinh nghiệm quốc tế về xây dựng nông thôn mới, thực tiễn và kết quả bước đầu trong xây dựng nông thôn mới ở một số địa phương [25].
4 Thu Vân (2019), Phát triển bền vững trong xây dựng nông thôn mới, trang thông tin điện tử công nghiệp môi trường https://congnghiepmoitruong.vn/, cập nhật ngày 11/9/2019 [39]. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích Hệ thống hóa những vấn đề mang tính lý luận về thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới; phân tích, đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp bảo đảm thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới từ thực tiễn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. 3.2. Nhiệm vụ Để đạt được mục đích trên, luận văn tập trung giải quyết các nhiệm vụ: - Hệ thống hóa và làm rõ cơ sở khoa học về thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới. - Phân tích thực trạng việc thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông; làm rõ những kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm. - Xác định quan điểm, định hướng và đề xuất giải pháp tiếp tục hoàn hiện chính sách xây dựng nông thôn mới từ thực tiễn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề mang tính lý luận và thực tiễn việc thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới từ thực tiễn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về nội dung: Tập trung nghiên cứu việc thực hiện chính sách xây dựng nông mới ở huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông.
5 Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách xây dựng nông mới trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông giai đoạn từ năm 2019 đến năm 2022. Về không gian: Trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về thực hiện chính sách xây dựng NTM. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu các văn kiện của Đảng, văn bản pháp luật, tài liệu, giáo trình và các công trình, bài viết có liên quan nhằm xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. Đề tài cũng kế thừa các kết quả nghiên cứu đã đã được công bố trên tạp chí, sách, báo …và thực tiễn mới phù hợp với mục đích nghiên cứu của đề tài. Phương pháp thống kê mô tả: Dựa trên các thông tin số liệu mới nhất mà tác giả có thể thu thập được từ các nguồn thông tin đáng tin cậy, từ đó phân tích và rút ra những kết quả đánh giá khách quan, dự báo xu hướng phát triển trong thời gian tiếp theo. Phương pháp tổng hợp, phân tích: so sánh số liệu phục vụ cho việc minh chứng, minh họa cho các nội dung đánh giá. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Luận văn góp phần bổ sung và làm phong phú thêm hệ thống lý luận của khoa học thực hiện chính sách công nói chung và một số vấn đề lý luận về thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới cho huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông nói riêng.
6 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho sinh viên, học viên, các cơ quan nghiên cứu hoạch định chính sách và chỉ đạo thực tiễn về xây dựng nông thôn mới. Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là những gợi ý cho việc nghiên cứu thực tiễn về thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện Đắk Mik, tỉnh Đắk Nông. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo Luận văn gồm 03 Chương như sau: Chương 1. Cơ sở khoa học về thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới. Chương 2. Thực trạng thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. Chương 3. Quan điểm và giải pháp hoàn thiện thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới từ thực tiễn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI 1.1. Những vấn đề chung về thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới 1.1.1. Chính sách, chính sách công và đặc điểm của chính sách - Chính sách: Theo Từ điển Bách khoa Việt Nam: “Chính sách là những chuẩn tắc cụ thể để thực hiện đường lối, nhiệm vụ. Chính sách được thực hiện trong một thời gian nhất định, trên những lĩnh vực cụ thể nào đó. Bản chất, nội dung và phương hướng của chính sách tùy thuộc vào tính chất của đường lối, nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa...” [30]. - Chính sách công
7 Như vậy, Chính sách công là những hành động ứng xử của Nhà nước với các vấn đề phát sinh trong đời sống cộng đồng được thể hiện bằng nhiều hình thức khác nhau nhằm thúc đẩy xã hội phát triển. - Đặc điểm của chính sách Chính sách có các đặc điểm cơ bản sau: Thứ nhất, chính sách mang tính cộng đồng. Thứ hai, chính sách có định hướng giải quyết vấn đề. Thứ ba, chính sách mang tính hệ thống đồng bộ. Thứ tư, chính sách mang tính ổn định tương đối. 1.1.2. Chính sách xây dựng nông thôn mới Như vậy, Chính sách xây dựng nông thôn mới là những quyết định, quy định do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành nhằm tác động vào các vùng nông thôn theo tiêu chí Nhà nước đã xác định phù hợp với từng giai đoạn phát triển để tạo điều kiện, cơ hội cho các khu vực nông thôn, phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập. 1.2. Nông thôn và nông thôn mới 1.2.1. Nông thôn Nông thôn: Là vùng sinh sống của tập hợp dân cư, trong đó có nhiều nông dân. Tập hợp này tham gia vào các hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường trong một thể chế chính trị nhất định và chịu ảnh hưởng của các tổ chức khác [14]. Theo Luật Tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015 quy định: “Chính quyền địa phương ở nông thôn gồm chính quyền địa phương ở tỉnh, huyện, xã” . Như vậy, việc xác định nông thôn là những địa phương có tên loại đơn vị hành chính là tỉnh, huyện và xã. 1.2.2. Nông thôn mới Khái quát lại có thể khẳng định nông thôn mới là nông thôn có kết cấu hạ tầng - kinh tế xã hội hiện đại, phát triển bền vững, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao, dân trí cao, bản sắc văn hóa dân tộc được giữ gìn và phát huy.
8 1.2.3. Khái niệm xây dựng nông thôn mới Tóm lại, xây dựng nông thôn mới là quá trình thực hiện chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước với sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội nhất là chủ thể cộng đồng dân cư ở nông thôn để tạo dựng nên một nông thôn hiện đại, phát triển toàn diện thông qua việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới với nội dung, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể và bộ tiêu chí đánh giá rõ ràng. 1.2.4. Mục tiêu của xây dựng nông thôn mới Xây dựng cộng đồng xã hội văn minh, có kết cấu hạ tầng KT - XH ngày càng hoàn thiện; cơ cấu kinh tế hợp lý, các hình thức tổ chức sản xuất tiên tiến; Gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ và du lịch; gắn phát triển nông thôn với đô thị theo qui hoạch; từng bước thực hiện công nghiệp hoá - hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn; Xây dựng xã hội nông thôn dân chủ, ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc; trình độ dân trí được nâng cao; môi trường sinh thái được bảo vệ; Hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh; an ninh trật tự được giữ vững; đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện và nâng cao. 1.2.5. Đặc điểm xây dựng nông thôn mới Tính kinh tế; tính văn hóa – xã hội; tính dân chủ; tính phối hợp; tính định hướng; tính đa dạng. 1.2.6. Nội dung chính sách xây dựng nông thôn mới Về quy hoạch hoạch; về hạ tầng kinh tế kỹ thuật gồm tiêu chí 2 giao; về kinh tế và tổ chức sản xuất gồm tiêu chí 10 thu nhập; văn hóa xã hội, môi trường; về hệ thống chính trị. 1.2.7. Thực hiện chính sách Như vậy, có thể hiểu thực hiện chính sách xây dựng NTM là toàn bộ quá trình xây dựng kế hoạch, triển khai các phương án để huy động, phân công, phối hợp và
9 bố trí các nguồn lực để đưa chính sách vào đời sống thực tế theo một trình tự thủ tục chặt chẽ và thống nhất nhằm đạt được mục tiêu của chính sách. 1.3. Các bước tổ chức thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới 1.3.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới - Kế hoạch tổ chức điều hành, cung cấp các nguồn vật lực. - Kế hoạch cung cấp nguồn lực như: - Kế hoạch thời gian triển khai thực hiện. - Kế hoạch kiểm tra, đôn đốc thực hiện chính sách. 1.3.2. Tổ chức chỉ đạo thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới Theo Quyết định 318/QĐ-TTg, ngày 8/3/2022 của Thủ Tướng Chính Phủ về việc ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới và Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 – 2025, thì Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới có 19 tiêu chí. Cụ thể, nhóm Quy hoạch có 1 tiêu chí (1- Quy hoạch); nhóm Hạ tầng kinh tế - xã hội có 8 tiêu chí (2- Giao thông; 3- Thủy lợi và phòng, chống thiên tai; 4- Điện; 5- Trường học; 6- Cơ sở vật chất văn hóa; 7- Cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn; 8- Thông tin và truyền thông; 9- Nhà ở dân cư); nhóm Kinh tế và tổ chức sản xuất có 4 tiêu chí (10- Thu nhập; 11- Nghèo đa chiều; 12- Lao động; 13- Tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn); nhóm Văn hóa - Xã hội - Môi trường có 6 tiêu chí (14- Giáo dục và Đào tạo; 15- Y tế; 16- Văn hóa; 17- Môi trường và an toàn thực phẩm; 18- Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật; 19- Quốc phòng và an ninh). 1.3.3. Phổ biến tuyên truyền chính sách về xây dựng nông thôn mới Đây cũng là công đoạn tiếp theo sau khi chính sách đã được thông qua. Nó cũng cần thiết vì giúp cho nhân dân, các cấp chính quyền hiểu được mục tiêu của chính sách. Việc trước tiên cần làm là tuyên truyền vận động nhân dân tham gia thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới, đây là một hoạt động quan trọng có ý nghĩa lớn đối với cơ quan nhà nước và đối tượng thực hiện chính sách, phổ biến tuyên
10 truyền chính sách tốt sẽ giúp đối tượng tham gia thực thi chính sách và người dân tham gia hiểu được mục đích, yêu cầu, tính ddungs đắn của chính sách trong điều kiện hoàn cảnh của từng địa phương, đơn vị và tính khả thi của chính sách... để họ tự giác thực hiện theo yêu cầu của nhà nước. 1.3.4. Phân công phối hợp thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới Chính sách tổ chức thực hiện xây dựng NTM chỉ có thể được thực hiện khi đảm bảo có sự phối hợp và quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan, ban ngành, trong đó: Vai trò của chính quyền huyện trong tổ chức thực thi chính sách xây dựng nông thôn mới: Ban chỉ đạo CTMTQG xây dựng NTM huyện chịu trách nhiệm chung và có trách nhiệm phối hợp với các ngành có liên quan, các tổ chức Đảng, đoàn thể chính trị - xã hội, các doanh nghiệp trên địa bàn huyện theo chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình. 1.3.5. Duy trì và điều chỉnh chính sách xây dựng nông thôn mới Đây là bước làm cho chính sách tồn tại được và phát huy tác dụng trong môi trường thực tế. Một chính sách để có thể duy trì được cần đòi hỏi phải có sự đồng tâm, hiệp lực của nhiều yếu tố như Nhà nước và người tổ chức thực thi chính sách phải tạo điều kiện và môi trường để chính sách được thực thi tốt. Trong chính sách xây dụng NTM thì việc duy trì chính sách luôn có sự quan tâm ủng hộ của Nhà nước và bộ máy thực thi chính sách xây dựng NTM. Việc duy trì chính sách được thực hiện thống nhất từ Trung ương tới địa phương. 1. 3.6. Kiểm soát việc thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới Việc tổ chức thực thi chính sách xây dựng nông thôn mới được thực thi tốt khi có sự kiểm soát của chính quyền huyện. Thiếu sự kiểm soát hoặc kiểm soát không chặt chẽ thì chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới dù hoàn hảo đến mấy cũng khó đạt kết quả như mong muốn.
11 1.3.7. Đánh giá tổng kết rút kinh nghiệm về thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới Thực hiện chính sách xây dựng NTM có thể được đánh giá theo từng chặng, giai đoạn hoặc toàn bộ quá trình thực hiện. Trên thực tế, việc đánh giá, sơ kết hay tổng kết là quá trình nhìn nhận lại một cách nghiêm túc hiệu quả đạt được sau khoảng thời gian tổ chức thực hiện chính sách. Về bản chất, đây là sự so sánh giữa toàn bộ nội dung thực hiện chính sách vốn được lên kế hoạch từ trước với kết quả (hiện trạng) của các nội dung này đã đạt được do các chủ thể được phân công, phối hợp trong thực hiện chính sách (đảng chính trị, nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và thiết chế khác có liên quan...) đảm trách trong khoảng thời gian xác định. 1.4. Vai trò, ý nghĩa xây dựng nông thôn mới 1.4.1. Vai trò xây dựng nông thôn mới Việc xây dựng nông thôn mới nhằm phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế của quê hương, đất nước trong giai đoạn mới.Vì vậy, ta có thể hiểu xây dựng nông thôn mới là cuộc cách mạng và cuộc vận động lớn để cộng đồng dân cư ở nông thôn đồng lòng xây dựng thôn, xã, gia đình của mình khang trang, sạch đẹp; phát triển sản xuất toàn diện (nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ); có nếp sống văn hoá, môi trường và an ninh nông thôn được đảm bảo; thu nhập, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao. 1.4.2. Ý nghĩa của việc xây dựng nông thôn mới Có thể nói, kể từ khi thực hiện đường lối đổi mới cũng như thực hiện chủ trương, chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn của Đảng và Nhà nước ta khu vực nông thôn đã có những thay đổi căn bản. Bên cạnh đó, Nhà nước đã phối hợp với các tổ chức quốc tế, các tổ chức xã hội trong nước để xóa đói, giảm nghèo, cải thiện môi trường thiên nhiên và môi trường xã hội ở nông thôn. Các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước ta đã và đang đưa nền nông nghiệp từ tự cấp, tự túc sang nền nông nghiệp hàng hóa.
12 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới 1.5.1. Những yếu tố thuộc về chủ thể chính sách 1.5.2. Yếu tố thuộc về đối tượng chính sách 1.5.3. Năng lực đội ngũ cán bộ, công chức 1.6. Kinh nghiệm thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới và bài học kinh nghiệp cho huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông 1.6.1. Kinh nghiệm thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa 1.6.2. Kinh nghiệm thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk 1.6.3. Kinh nghiệm thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam 1.6.4. Bài học kinh nghiệm áp dụng cho huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông Thứ nhất, công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân phải đi trước và duy trì thường xuyên, liên tục trong suốt quá trình thực hiện Chương trình. Thứ hai, làm tốt công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát trong quá trình triển khai. Thứ ba, khẳng định người dân là chủ thể trong xây dựng nông thôn mới; tạo điều kiện cho người dân thực thi quyền chủ thể của mình trong thực tế và thực hiện tốt quy chế dân chủ. Thứ tư, phát huy vai trò, gắn trách nhiệm đối với người đứng đầu, người phụ trách trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Chương trình. Thứ năm, kịp thời ban hành các chính sách hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức, cá nhân thực hiện sát với thực tiễn, tác động trên nhiều lĩnh vực và có tính khả thi cao.
13 Thứ sáu, chú trọng việc xây dựng, nhân rộng, biểu dương kịp thời các mô hình, điển hình ở từng khu dân cư, từng địa phương; tăng cường giao lưu. Thứ bảy, thực hiện tốt chủ trương xã hội hóa, huy động các nguồn lực trong cộng đồng dân cư. Tiểu kết chương 1 Chương 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐẮK MIL, TỈNH ĐẮK NÔNG 2.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tại huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông trong quá trình thực hiện chính sách xây dựng NTM 2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên 2.1.2. Điều kiện kinh tế - Xã hội 2.2. Thực trạng triển khai chính sách xây dựng nông thôn mới và kết quả trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông giai đoạn 2019 – 2022 2.2.1. Thực trạng thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới 2.2.1.1. Tổ chức bộ máy thực hiện xây dựng nông thôn mới Căn cứ các vản bản của Trung ương Tỉnh Đắk Nông đã ban hành các văn bản sau: Nghị quyết số 02-NQ/TU, của Tỉnh ủy Đăk Nông về chương trình xây dựng NTM và thực hiện sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/HU, ngày 15/11/2011, xây dựng và ban hành Chương trình số 02/CTr-UBND, ngày 09/12/2011 về xây dựng NTM giai đoạn 2011-2020; BCĐ Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2020 huyện Đắk Mil được thành lập tại Quyết định số 1305/QĐ-UBND, ngày 10/9/2010. Đến năm 2021 kiện toàn Ban chỉ đạo thực hiện Chương trình nông thôn mới UBND huyện đã ban hành Quyết định số 09/QĐ-UBND, ngày 05/01/2021.
14 2.2.1.2. Phổ biến, tuyên truyền thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới Xác định công tác tuyên truyền là nhiệm vụ quan trọng, nên “truyền thông phải đi trước một bước” để cán bộ, đảng viên và quần chúng Nhân dân nhận thức đúng, hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới trong quá trình xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện; UBND huyện đã ban hành các văn bản, kế hoạch để tổ chức triển khai thực hiện công tác phổ biến, tuyên truyền làm chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức “Xây dựng nông thôn mới là quá trình liên tục, thường xuyên, có điểm bắt đầu nhưng không có điểm kết thúc”, lấy người dân làm chủ thể tham gia và hưởng thụ thành quả của nông thôn mới, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn, qua đó tạo sự đồng thuận của toàn xã hội và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong tổ chức thực hiện phong trào thi đua, giai đoạn 2021 - 2025. 2.2.1.3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng Bảng 2.1: Tổng hợp công tác bồi dưỡng, tập huấn cán bộ thực hiện chính sách và dạy nghề từ năm 2019 - 2022 Số lượng Lớp tập huấn, Năm Số người lớp dạy nghề Lớp Đối tượng tham gia tham gia Lớp tập huấn 02 110 Cán bộ các cấp 2019 Dạy nghề cho người dân Lớp dạy nghề 01 78 xã Đức Minh Lớp tập huấn 02 84 Cán bộ các cấp Dạy nghề cho người dân 2020 Lớp dạy nghề 03 240 xã Thuận An, xã Ddức Mạnh và Đắk Lao 2021 Lớp tập huấn 03 130 Cán bộ các cấp
15 Dạy nghề cho người dân Lớp dạy nghề 02 160 xã Đắk RLa và Đắk Sắk Lớp tập huấn 02 95 Cán bộ các cấp 2022 Thị trấn Đắk Mil và xã Lớp dạy nghề 02 155 Đức mạnh (Nguồn: UBND huyện Đắk Mil năm ?) 2.2.1.4. Công tác phối hợp thực hiện chính sách xây dựng nông thôn mới Để tổ chức triển khai thực hiện cần có sự tham gia vào cuộc của rất nhiều cơ quan nhà nước khác nhau từ các cơ quan nhà nước cần phải được tổ chức một cách khoa học và hợp lý cũng như các điều kiện vật chất khác của các cấp, các ngành vào quá trình thực hiện chính sách. Ở địa phương, việc phân công, phối hợp để tổ chức thực hiện chính sách xây dựng NTM cũng được giao cho các cơ quan chuyên môn. Để thực hiện tốt công tác thực hiện các chính sách xây dựng NTM trên địa bàn huyện; hàng năm UBND huyện đã có các văn bản chỉ đạo trong việc triển khai thực hiện các chính sách xây dựng NTM. Trên cơ sở đó, phân công trách nhiệm rõ ràng đối với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể. Do đó, đã có sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, các cấp trong việc thực hiện chính sách xây dựng NTM. 2.2.1.5. Huy động nguồn lực thực hiện chính sách Nguồn nhân lực;nguồn lực tài chính; nguồn lực khoa học công nghệ. 2.2.1.6. Kiểm tra, giám sát và đôn đốc thực hiện Để nâng cao hiệu quả thực hiện các chính sách xây dựng NTM trong thời gian qua huyện ủy, HĐND, UBND, Ban chỉ đạo xây dựng NTM của huyện và các ban ngành của huyện đã kiểm tra, đôn đốc, đánh giá công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tình hình kết quả việc thực hiện các chính sách xây dựng NTM, qua đó kịp thời phát hiện và giải quyết những khó khăn, vướng mắc.
16 2.2.1.7. Tổng kết, đánh giá việc thực hiện chính sách Một là, công tác đánh giá tổng kết kết quả của quá trình thực hiện chính sách này đã được các ban ngành, địa phương quan tâm Hai là, thực hiện chính sách xây dựng NTM, ban chỉ đạo công xây dựng NTM, các phòng liên quan, UBND các xã, thị trấn, trên địa bàn huyện đã thường xuyên họp định kỳ rút kinh nghiệm. Ba là, công tác khen thửởng trong xây dựng NTM được thực hiện linh hoạt, kịp thời để động viên tập thể, CBCC, các hộ gia đình và cá nhân trong xây dựng NTM. 2.2.2. Kết quả thực hiện nội dung xây dựng nông thôn mới tại huyện đắk Mil từ năm 2019- 2022 - Tiêu chí số 01: Quy hoạch - Tiêu chí số 2: Giao thông Bảng 2.2: Kết quả thực hiện tiêu chí Giao thông nông thôn đến năm 2022 Các loại tuyến đừng Chiều dài km Tỷ lệ % Tỷ lệ đường nhựa hóa đường 89,474km/121,2km 73.82 huyện Tỷ lệ đường nhựa hóa đường xã 97,1km/100,9km 96.2% Tỷ lệ đường nhựa hóa đường 122,1km/139,2km 87.7% trục thôn, bon Tỷ lệ đường nhựa hóa, bê tông 102,1km/144,8km 70.5% hóa đường ngõ, xóm Tỷ lệ cứng hóa đường nội đồng 164,4km/248,7km 66.1% 164,4km/248,7km Nguồn: UBND huyện Đắk Mil - Tiêu chí số 3: Thủy lợi
17 Hệ thống thủy lợi liên xã đồng bộ với hệ thống thủy lợi các xã theo quy hoạch như các công trình thủy lợi được kết nối đồng bộ với các hệ thống kênh, mương của các xã, về công tác phòng chống thiên tai đảm bảo yêu cầu chủ động về phòng chống thiên tai theo phương châm 4 tại chỗ. - Tiêu chí số 4: Điện Hệ thống điện liên xã đồng bộ với hệ thống điện các xã theo quy hoạch, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật của cả hệ thống, hệ thống điện liên xã đã được đồng bộ với hệ thống điện các xã theo quy hoạch, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật của cả hệ thống với tỷ lệ 9/9 xã đều đạt tiêu chuẩn xây dựng nông thôn mới về điện. - Tiêu chí số 5: Trường học Toàn huyện hiện có 55 trường với với trên 29.237 học sinh các cấp. Đến nay, toàn huyện có 30 trường đạt chuẩn Quốc gia (tỷ lệ 54,6%). Trong giai đoạn (2011-2022) tổng kinh phí xây mới nhà lớp học, các hạng mục phụ trợ, phòng chức năng là 147 tỷ đồng; cải tạo, sửa chữa các công trình là 95 tỷ đồng; mua sắm trang thiết bị dạy học là 215 tỷ đồng. - Tiêu chí số 6: Cơ sở vật chất văn hóa 9/9 xã đạt tiêu chí số 6 về cơ sở vật chất văn hóa Trong 3 năm huyện đã xây dựng được 9 trung tâm VHTT-HTCĐ xã, 5 khu thể thao trung tâm xã với tổng kinh phí 12,5 tỷ đồng, nâng tổng số xã có trung tâm VHTT - HTCĐ là 9/9 xã, đạt tỷ lệ 100%, toàn huyện có 125 khu dân cư được đầu tư xây mới và nâng cấp đạt chuẩn quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trong đó xây mới, nâng cấp, cải tạo 43 Nhà văn hóa. - Tiêu chí số 7: Chợ nông thôn - Tiêu chí số 8: Thông tin và Truyền thông Thực hiện theo bộ tiêu chí giai đoạn 2018-2022, hệ thống đài truyền thanh xã, xóm đã được quan tâm đầu tư, xây dựng mới tại 9/9 xã của huyện với quy mô bao gồm các trạm phát trung tâm xã kết nối 141 cụm loa tại 125/125 thôn. buôn với tổng kinh phí đầu tư 2,7 tỷ đồng.
18 - Tiêu chí số 9: Nhà ở dân cư Đến nay, trên địa bàn 9 xã không còn nhà tạm, nhà dột nát. Tổng số hộ dân là 27.500 hộ, số hộ có nhà ở đạt chuẩn của Bộ xây dựng chiếm tỷ lệ 81 %. - Tiêu chí số 10: Thu nhập Nâng cao mức thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn đạt 76 triệu đồng/người/năm (năm 2022), tăng 30 triệu đồng so với năm 2011 và vượt mức kế hoạch đề ra. - Tiêu chí số 11: Hộ nghèo Công tác giảm nghèo được quan tâm, huyện ban hành, thực hiện đồng bộ các chính sách . Tiêu chí số 12: Lao động có việc làm Công tác đào tạo nghề cho lao động được chú trọng, đã phối hợp tổ chức đào tạo trung cấp nghề, sơ cấp nghề cho lao động nông thôn để giải quyết việc làm cho lao động 8 xã với đa dạng các loại hình ngành nghề. Tiêu chí số 13: Tổ chức sản xuất Đã chỉ đạo củng cố, đổi mới hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ 02 Hợp tác xã nông, lâm nghiệp trên địa bàn các xã. - Tiêu chí số 14: Giáo dục và Đào tạo Sự nghiệp giáo dục - đào tạo tiếp tục phát triển toàn diện; Quy mô trường lớp phát triển ổn định. Tỷ lệ huy động trẻ ra lớp mẫu giáo đạt 99%, huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1 đạt 100%. - Tiêu chí số 15: Y tế Bảng 2.3: Kết quả thực hiện tiêu chí y tế từ năm 2019 đến năm 2022 Kết quả thực hiện Nội dung