Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum

Chia sẻ: Cuahapbia | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là thực tiễn vận dụng vào việc đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp giúp hoàn thiện hơn công tác quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H’Drai, tỉnh Kon Tum.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ĐỖ ANH TUẤN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BHXH HUYỆN IA H’DRAI, TỈNH KON TUM TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 60.34.04.10 Đà Nẵng - Năm 2020
2 Công trình được hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. ĐÀO HỮU HÒA Phản biện 1: PGS.TS. Đặng Văn Mỹ Phản biện 2: PGS.TS. Đỗ Ngọc Mỹ Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ quản lý kinh tế họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 02 tháng 3 năm 2020 Có thể tìm hiểu luận văn tại:  Trung tâm Thông tin-Học liệu, Đại học Đà Nẵng  Thư viện trường Đại học Kinh tế, ĐHĐN
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Bảo hiểm xã hội (BHXH) đã xuất hiện cách đây rất lâu và đã trở thành một công cụ mang tính nhân văn sâu sắc để giúp con người vượt qua những khó khăn, rủi ro trong cuộc sống như ốm đau, thai sản, già cả hoặc bị chết; trong quá trình lao động như tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp; mất khả năng lao động... Với sự nỗ lực cao, BHXH huyện Ia H’Drai đã có nhiều giải pháp hợp lý nhằm đẩy mạnh hoạt động thu, đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời nhờ đó đã thu được kết quả bước đầu đáng khích lệ. Tỷ lệ thu hàng năm đều đạt và vượt kế hoạch được giao (đạt từ 101% - 104% kế hoạch). Tuy nhiên, công tác kiểm soát tăng, giảm lao động tham gia BHXH, BHYT còn chưa được cập nhật kịp thời, còn thường xuyên xảy ra tình trạng bỏ sót. Tỷ lệ nợ đọng BHXH của các đơn vị, đặc biệt là các doanh nghiệp còn ở mức cao (đến 1,5% kế hoạch giao). Bên cạnh đó, do là một huyện mới thành lập nên công tác quản lý nhà nước trong thu BHXH trên địa bàn huyện chưa nhận được nhiều sự quan tâm của các cấp ủy, đảng, chính quyền địa phương. Từ nhận thức những vấn đề nêu trên, Học viên đã chọn đề tài “Quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum” làm đề tài cho luận văn của mình, nhằm góp phần giải quyết những vấn đề còn hạn chế nêu trên. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2.1. Mục tiêu chung Nghiên cứu xác lập các tiền đề lý luận, thực tiễn vận dụng
2 vào việc đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp giúp hoàn thiện hơn công tác quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H’Drai, tỉnh Kon Tum. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý thu bảo hiểm xã hội. - Làm rõ thực trạng, chỉ ra những tồn tại, hạn chế và nguyên hạn chế trong quản lý nhà nước đối với thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum. - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum. 3. Câu hỏi nghiên cứu Để đạt được các mục tiêu trên, nghiên cứu tập trung đi trả lời các câu hỏi sâu đây: - Cơ sở lý luận và thực tiễn nào cần được làm rõ trong nghiên cứu quản lý nhà nước đối với thu bảo hiểm xã hội? - Thực trạng công tác quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum trong thời gian qua có các điểm mạnh, điểm yếu nào? - Cần phải làm gì để hoàn thiện và nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum? 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Công tác quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum. - Phạm vi nghiên cứu:
3 + Phạm vi không gian: Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum. + Phạm vi thời gian: Luận văn phân tích thực trạng quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H’Drai, tỉnh Kon Tum giai đoạn 2015 - 2018 và đề xuất giải pháp đến năm 2025. + Phạm vi nội dung: Công tác quản lý thu BHXH tại BHXH huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài tài nghiên cứu về tình hình và thực trạng công tác quản lý thu BHXH tại BHXH huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum. Để thực hiện được các mục tiêu trên, luận văn sử dụng kết hợp nhiều phương pháp sau: 5.1.Phƣơng pháp thu thập dữ liệu - Phương pháp thu thập tài liệu thứ cấp: - Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp 5.2. Phƣơng pháp phân tích - Phương pháp phân tích thống kê mô tả. - Phương pháp phân tích tổng hợp. - Phương pháp so sánh. - Phương pháp chuyên gia. 5.3. Phƣơng pháp xử lý dữ liệu - Phương pháp xử lý dữ liệu thứ cấp. - Phương pháp xử lỹ dữ liệu sơ cấp 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài - Về mặt khoa học: Đề tài này không đóng góp lớn về mặt khoa học. Nó chỉ giúp hệ thống hóa các tài liệu liên quan giúp xây
4 dựng khung lý thuyết nhằm nghiên cứu công tác quản lý nhà nước trong quản lý thu bảo hiểm xã hội. - Về mặt thực tiễn: Đề tài này giúp cho các cấp lãnh đạo của huyện Ia H’Drai thấy rõ được thực trạng, cũng như định hướng các giải pháp nhằm quản lý nhà nước trong thu bảo hiểm xã hội tại địa phương mình trong tương lai. - Ngoài ra Đề tài nghiên cứu còn giúp cho các nhà nghiên cứu và các đối tượng học viên cao học có tài liệu tham khảo khi nghiên cứu những nội dung trong đề tài này. 7. Sơ lƣợc tài liệu nghiên cứu chính sử dụng trong nghiên cứu 8. Sơ lƣợc tổng quan tài liệu nghiên cứu 9. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, phụ lục và danh mục tham khảo luận văn được kết cấu thành 03 chương, bao gồm: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước trong thu Bảo hiểm xã hội. Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước trong thu Bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum. Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước trong thu Bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai, tỉnh Kon Tum.
5 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÕ CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1.1. Khái niệm về bảo hiểm xã hội, quản lý thu bảo hiểm xã hội a. Bảo hiểm xã hội BHXH là việc tạo lập một quỹ tiền tệ tập trung được hình thành bởi các bên tham gia BHXH đóng góp và sử dụng quỹ đó cung cấp tài chính để thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập cho NLĐ, khi họ gặp phải biến cố, rủi ro khiến sức khỏe bị suy giảm, mất khả năng lao động, mất việc làm, chết… nhằm đảm bảo mức sống cơ bản cho bản thân NLĐ và những người thân trong gia đình trực tiếp phải nuôi dưỡng, góp phần đảm bảo an sinh xã hội. b.Thu bảo hiểm xã hội “Thu BHXH được hiểu đó là quá trình cơ quan quản lý quỹ BHXH tiến hành các biện pháp, quy trình, công cụ cần thiết nhằm huy động được tiền đóng góp từ các đối tượng tham gia BHXH một cách nhanh chóng, đầy đủ, kịp thời nhằm hình thành, duy trì và mở rộng quỹ BHXH một cách bền vững. c. Quản lý thu bảo hiểm xã hội Quản lý thu BHXH là quá trình tác động của các cơ quan BHXH đối với mọi tổ chức, cá nhân có liên quan đến thu BHXH theo một quy trình từ xác định đối tượng thu, mức thu, phương thức thu, lập kế hoạch thu đến tổ chức thực hiện kế hoạch và kiểm tra đánh giá việc thực hiện thu nhằm đạt được mục tiêu thu đúng, thu đủ,
6 thu kịp thời tiền thu BHXH của đối tượng tham gia BHXH vào Quỹ BHXH nhằm đáp ứng nguồn kinh phí chi trả các chế độ BHXH trên nguyên tắc có đóng, có hưởng. 1.1.2. Đặc điểm của quản lý thu bảo hiểm xã hội Thứ nhất, số đối tượng phải thu là rất lớn và tăng đều theo thời gian nên công tác quản lý thu BHXH sẽ ngày càng phức tạp, khó khăn [23, tr.18]. Thứ hai, công tác thu mang tính chất định kỳ, lặp đi lặp lại nên khối lượng công việc là rất lớn, đòi hỏi có nguồn nhân lực và cơ sở vật chất đủ về số lượng và tốt về chất lượng để phục vụ cho công tác thu [23, tr.18]. Thứ ba, đối tượng thu là tiền nên dễ xảy ra sai phạm, vi phạm đạo đức và lạm dụng quỹ vốn tiền thu BHXH nếu cán bộ quản lý thu BHXH không liêm khiết và làm đúng chức trách, nhiệm vụ [23, tr.18]. 1.1.3. Vai trò của quản lý thu bảo hiểm xã hội Thứ nhất, tạo sự thống nhất trong hoạt động thu BHXH [25, tr.20]. Thứ hai, quản lý thu BHXH đảm bảo hoạt động thu BHXH bền vững, hiệu quả [25, tr.20]. Thứ ba, quản lý thu BHXH giúp Nhà nước kiểm tra, đánh giá hoạt động thu BHXH [25, tr.21]. 1.2. NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.2.1. Tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật bảo hiểm xã hội Nội dung cơ bản của công tác tuyên truyền về chế độ, chính
7 sách pháp luật BHXH gồm các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về BHXH, BHYT; kết quả thực hiện chính sash BHXH; tầm quan trọng của tham gia BHXH; lợi ích mà người tham gia đạt được khi tham gia BHXH. Một số hình thức tuyên truyền được sử dụng nhiều đó là hội nghị, hội thảo, đối thoại trực tiếp với người dân, nhân dân, tập huấn, tọa đàm, truyền thông lưu động, hội thi tuyên truyền viên, phát hành ấn phẩm, tờ rơi, pa nô, áp phích... Tiêu chí đánh giá: Số lượng bài báo, băng rôn, áp phích, đối thoại về BHXH; tính đa dạng, phong phú, hấp dẫn của nội dung, hình thức tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHXH; tính thường xuyên của các buổi tuyên truyền; tính kịp thời của kế hoạch tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật. 1.2.2. Lập dự toán thu bảo hiểm xã hội Lập dự toán thu là việc xác định các chỉ tiêu dự toán thu BHXH và xây dựng các biện pháp thực hiện các chỉ tiêu đã đề ra. Xét về mặt kỹ thuật nghiệp vụ, lập dự toán thu BHXH chính là quá trình dự báo, tính toán mức độ và các biện pháp tổ chức động viên nguồn thu vào quỹ BHXH. Căn cứ theo tiêu thức độ dài thời gian có thể phân loại dự toán thu BHXH thành dự toán dài hạn, dự toán trung hạn và dự toán ngắn hạn. Dự toán thu BHXH dài hạn, trung hạn thường mang tính dự báo gắn với một thời kỳ ổn định NSNN. Tiêu chí đánh giá: Tính kịp thời của dự toán được lập; tính công khai của dự toán; số lượng văn bản hướng dẫn kèm theo dự toán; tính kịp thời trong điều chỉnh số đối tượng thu và số thu cho phù hợp với thực tiễn. 1.2.3. Quản lý đối tƣợng thu bảo hiểm xã hội
8 Quản lý đối tượng thu BHXH hay đối tượng tham gia BHXH là quản lý NLĐ và NSDLĐ. Quản lý đối tượng này cần chú ý đến một số vấn đề như số lượng đăng ký tham gia BHXH; đối tượng bắt buộc phải tham gia BHXH theo quy định; công tác cấp sổ BHXH bởi đây là căn cứ xác định quá trình đóng, ngành nghề lao động, thời gian lao động, tên NLĐ và một số thông tin cần thiết khác [10, tr.44]. Tiêu chí đánh giá: Có kế hoạch quản lý thu; phương tiện và hình thức quản lý đối tượng thu; thái độ của cán bộ thu; tính chặt chẽ, hệ thống trong quản lý đối tượng thu. 1.2.4. Tổ chức thu bảo hiểm xã hội * Bộ máy thực hiện quản lý thu BHXH: Bộ máy quản lý thu BHXH được tổ chức và quản lý theo ngành dọc, tập trung, thống nhất từ Trung ương đến địa phương gồm: - Trung ương là BHXH Việt Nam. - Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là BHXH tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. - Quận, huyện, thành phố thuộc tỉnh (gọi chung là BHXH huyện) trực thuộc BHXH tỉnh.” Tiêu chí đánh giá: Số tiền thu đúng, thu đủ; thái độ, trình độ, kiến thức của cán bộ thu khi tiến hành thu; tính rõ ràng trong trách nhiệm của các bộ phận tham gia vào quá trình thu BHXH; tính nhanh gọn, đơn giản của thủ tục thu.. 1.2.5. Quyết toán thu Tại BHXH tỉnh: Trên cơ sở dự toán thu đã được xét duyệt, thực hiện phân bổ dự toán thu cho các huyện dựa trên số dự toán đã được thông qua và có sự điều chỉnh hợp lý.
9 Tiêu chí đánh giá: Tính kịp thời của quyết toán; tính chính xác, sát của số liệu quyết toán với số liệu dự toán; tính công khai và công bố đúng thời gian của số liệu quyết toán. 1.2.6. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội Nội dung kiểm tra quản lý thu bảo hiểm xã hội, bao gồm: nguồn hình thành quỹ bảo hiểm xã hội; đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của pháp luật; trích tiền lương, tiền công tháng của người lao động và phần trích của đơn vị đóng bảo hiểm xã hội cho NLĐ thông qua chuyển khoản vào hệ thống Ngân hàng hoặc Kho bạc; thanh toán các chế độ ngắn hạn cho NLĐ của các đơn vị; và kiểm tra, đối chiếu công nợ BHXH và thực hiện tính lãi, phạt tiền do vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội về đóng BHXH đối với NSDLĐ [5, tr.43]. Tiêu chí đánh giá: Tính thường xuyên của các cuộc thanh tra, kiểm tra; tính công khai, nghiêm minh của các chế tài xử lý vi phạm pháp luật về BHXH; sự phối hợp của nhiều ban ngành vào quá trình thanh tra, kiểm tra; mức độ hợp lý của các hình thức xử lý vi phạm pháp luật về BHXH. 1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI. 1.3.1. Điều kiện kinh tế - xã hội của địa phƣơng 1.3.2. Sự chặt chẽ, nghiêm minh của pháp luật 1.3.3. Mối quan hệ hợp tác với các cơ quan chức năng liên quan 1.3.4. Chất lƣợng đội ngũ cán bộ BHXH 1.3.5. Các doanh nghiệp tham gia đóng BHXH
10 1.4. KINH NGHIỆM VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI CỦA CÁC ĐỊA PHƢƠNG TRONG NƢỚC 1.4.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc trong thu bảo hiểm xã hội tại huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum 1.4.2. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc trong thu bảo hiểm xã hội tại huyện Ea H'leo, tỉnh Đắk Lắk 1.4.3. Bài học kinh nghiệm cho Bảo hiểm xã hội huyện Ia H’Drai CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BẢO HIỄM XÃ HỘI IA H’DRAI, TỈNH KON TUM 2.1. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CÓ ẢNH HƢỞNG DẾN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN IA H'DRAI 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội huyện Ia H'Drai a. Vị trí địa lý Đặc điểm điều kiện tự nhiên: Ia H’Drai là một huyện miền núi, biên giới của tỉnh Kon Tum, cách Trung tâm của tỉnh 150 km. Toàn huyện có 03 xã biên giới giáp với Campuchia; trong đó 03 xã hưởng phụ cấp khu vực 0,7 và phụ cấp biên giới. b. Đặc điểm xã hội Dân số toàn huyện tăng đều từ năm 2015-2018, từ 6.850 người năm 2015 lên hơn 8.552 nhân khẩu năm 2018. c. Đặc điểm kinh tế Không giống như các địa phương khác và cả nước, nền kinh tế
11 đang chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ, giảm tỷ trọng ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản, nền kinh tế của huyện Ia H’Drai đang chuyển dịch theo hướng tăng công nghiệp – xây dựng, giảm ngành dịch vụ. 2.1.2. Đặc điểm của tổ chức Bảo hiểm xã hội huyện Ia H’Drai Theo đó, đứng đầu BHXH huyện Ia H’Drai là 01 Giám đốc, tiếp đó là 01 Phó Giám đốc và 06 bộ phận phụ trách các công việc chuyên môn. Tính đến cuối năm 2018, BHXH huyện Ia H’Drai có 21 cán bộ, nhân viên. 2.1.3. Tình hình hoạt động của Bảo hiểm xã hội huyện Ia H'Drai trong thời gian qua Nhìn chung, số thu luôn tăng từ năm 2015 đến năm 2018. Bảng 2.3. Tình hình thu của BHXH huyện Ia H’Drai giai đoạn 2015 - 2018 Đơn vị tính: triệu đồng Năm Năm Năm Năm Năm Chỉ tiêu 2015 2016 2017 2018 Tổng số người tham gia 812 1.025 1.393 1.308 đóng BHXH (Người) - Trong đó bắt buộc 800 1.002 1.362 1.267 - Tự nguyện 12 23 31 41 Thu BHXH, BHYT, BHTN 2.587 13.151 15.384 22.619 Kế hoạch giao thu BHXH, 2.500 12.619 15.157 22.235 BHYT, BHTN Tỷ lệ đạt (%) 103,48 104,2 101,49 101,7 Nguồn: BHXH huyện Ia H’Drai, 2015-2018
12 2.2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BHXH TẠI BHXH HUYỆN IA H’DRAI TỈNH KON TUM 2.2.1. Thực trạng tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHXH Trong những năm qua, BHXH huyện Ia H’Drai đã nhận thức được tầm quan trọng của công tác tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHXH. Theo đó, cơ quan BHXH đã thực hiện tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật về BHXH tới người dân với mục đích để chính sách đi sâu vào cuộc sống của người dân hơn. BHXH huyện đã phối hợp với các ban, ngành như Liên đoàn lao động tỉnh, đài phát thanh, UBND huyện, xã, đài truyền thanh của tỉnh, huyện, xã, các cơ quan báo chí để đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHXH đến đông đảo tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh. Hình thức tuyên truyền khá đa dạng như bài viết, hội nghị tập huấn. Nhìn chung, số lượng các buổi tuyên truyền các loại đều tăng. 2.2.2. Thực trạng lập dự toán thu BHXH a. Tổ chức bộ máy công tác thu bảo hiểm xã hội huyện Ia H’Drai BHXH huyện Ia H’Drai do Giám đốc quản lý, điều hành theo chế độ thủ trưởng. Giúp việc cho Giám đốc BHXH có 01 Phó Giám đốc và 06 Bộ phận chuyên môn, nghiệp vụ, chịu sự quản lý và điều hành trực tiếp của Giám đốc. b. Công tác lập dự toán thu bảo hiểm xã hội
13 Bảng 2.11. Tình hình lập dự toán và tình hình thực hiện dự toán về số đối tượng năm 2015-2018 Đơn vị: Người Năm Dự toán Thực hiện Đạt (%) Năm 2015 782 800 102,3 Năm 2016 991 1.002 101,1 Năm 2017 1.323 1.362 102,9 Năm 2018 1.211 1.267 104,6 Nguồn: BHXH huyện Ia H’Drai, 2015-2018 Như vậy việc thực hiện luôn vượt dự toán, đạt kế hoạch đặt ra. Tuy nhiên, số lập dự toán thu của BHXH huyện Ia H’Drai chưa sát với thực tế thực hiện. 2.2.3. Thực trạng quản lý đối tƣợng thu bảo hiểm xã hội Bảng 2.14. Số đơn vị và số đối tượng tham gia BHXH năm 2015 – 2018 tại BHXH huyện Ia H’Drai Đơn vị tính: đơn vị Năm Số đơn vị Số đối tƣợng (ngƣời) Năm 2015 39 618 Năm 2016 43 621 Năm 2017 62 592 Năm 2018 89 789 Nguồn: BHXH huyện Ia H’Drai, 2015-2018 Số lượng đơn vị và đối tượng tham gia BHXH tại BHXH huyện Ia H’Drai đều tăng chứng tỏ rằng người dân và các doanh nghiệp ngày càng có nhận thức tốt hơn về việc tham gia BHXH. Nếu xét số lượng đơn vị tham gia BHXH so với tổng số
14 lượng đơn vị đang hoạt động trên địa bàn huyện Ia H’Drai, ta có kết quả như sau: Bảng 2.15. Bảng số liệu đơn vị trên địa bàn huyện Ia H’Drai giai đoạn 2015-2018 Đơn vị tính: đơn vị Số đơn vị Số đơn vị Tỷ lệ đơn vị Số đơn đã tham chƣa tham chƣa tham Năm vị thực gia gia BHXH gia BHXH tế BHXH (%) Năm 2015 52 39 13 25 Năm 2016 61 43 18 29,51 Năm 2017 82 62 20 24,29 Năm 2018 101 89 12 11,88 Nguồn: BHXH huyện Ia H’Drai, 2015-2018 2.2.4. Thực trạng tổ chức thu bảo hiểm xã hội Dựa trên số lượng lao động, mức lương đóng BHXH, hàng tháng, cơ quan BHXH tính toán chính xác số tiền phải thu BHXH và tiền lãi chậm đóng BHXH để thông báo cho chủ sử dụng lao động và đôn đốc các đơn vị chuyển kịp thời về tài khoản thu của cơ quan BHXH. Ngoài ra, BHXH huyện Ia H’Drai cũng giao chỉ tiêu cho từng địa phương, góp phần khai thác tối đa nguồn lực để thực hiện công tác thu BHXH ở các huyện. Nhờ đó, BHXH huyện Ia H’Drai hoàn thành được chỉ tiêu được giao.
15 Bảng 2.18. Tình hình thực hiện số tiền thu BHXH tại tại BHXH huyện Ia H’Drai giai đoạn 2015-2018 Đơn vị tính: tỷ đồng Năm Năm Năm Năm Chỉ tiêu 2015 2016 2017 2018 Tổng quỹ lương 7,69 24,46 44,83 55,96 Số phải thu 2,32 6,83 11,85 15,03 Số đã thu 2,3 6,4 11,85 14,95 99,01% 93,65% 100% 99,51% Tỉ lệ thu BHXH Nguồn: BHXH huyện Ia H’Drai, 2015-2018 Tỷ lệ thu BHXH trên địa bàn huyện Ia H’Drai chưa thực sự cao, chỉ có năm 2017 đạt 100%. Bảng 2.19. Tình hình nợ đọng BHXH tại BHXH huyện Ia H’Drai giai đoạn 2015-2018 Đơn vị tính: triệu đồng Năm Năm Năm Năm Chỉ tiêu 2015 2016 2017 2018 Tổng số tiền thu BHXH 2.300 6.400 11.847 14.953 trong kỳ Tổng số tiền nợ đọng BHXH 12,7 45,4 77,9 236,1 trong kỳ Tỷ lệ nợ BHXH trong kỳ 0,55% 0,71% 0,66% 1,58% Nguồn: BHXH huyện Ia H’Drai, 2015-2018 Tuy nhiên, tổng số tiền nợ đọng BHXH trong kỳ vẫn chiếm tỷ trọng khá cao và có dấu hiệu tăng.
16 2.2.5. Thực trạng quyết toán thu Định kỳ hàng tháng, hàng quý, hàng năm, BHXH tỉnh Kon Tum trên cơ sở số liệu BHXH huyện Ia H’Drai cung cấp, lập kế hoạch và thực hiện kiểm tra, quyết toán với huyện Ia H’Drai. Các nội dung quyết toán gồm Số đơn vị; Số đối tượng; Tổng quỹ lương; Số phải thu; Số đã thu và Tỉ lệ nợ đọng. Trong thời gian qua, công tác thu BHXH tại huyện Ia H’Drai được thực hiện khá nghiêm túc. Số quyết toán tại BHXH huyện Ia H’Drai và số liệu quyết toán và BHXH Việt Nam đều khớp nhau. 2.2.6. Thực trạng thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về BHXH Hàng năm BHXH huyện Ia H’Drai đều lập kế hoạch thành lập đoàn thanh tra, kiểm tra về việc chấp hành luật BHXH, BHXH đối với các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn huyện Ia H’Drai. Bảng 2.27. Số vụ tiếp công dân tại BHXH huyện Ia H’Drai giai đoạn 2015-2018 TT Thực hiện thanh tra, kiểm tra Năm Năm Năm Năm 2015 2016 2017 2018 1 Công dân hỏi về BHXH, BHYT, 08 09 06 04 BHTN 2 Đơn kiến nghị 02 04 03 01 3 Đơn khiếu nại 02 05 04 01 4 Đơn tố cáo của công dân 01 Nguồn: Báo cáo của các quỹ, BHXH huyện Ia H’Drai, 2015-2018 Các vụ tiếp dân về BHXH, BHYT, BHTN, đơn khiếu nại, kiến nghị, tố cáo cũng có xu hướng giảm từ năm 2015-2018.
17 2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BẢO HIỄM XÃ HỘI IA H’DRAI, TỈNH KON TUM 2.3.1. Thành công - Công tác tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHXH đến người dân từng thôn, làng trên địa bàn huyện ngày càng được các cấp ngành quan tâm hơn. - Công tác lập dự toán thu BHXH được lãnh đạo quan tâm, việc lập dự toán đi sâu sát với tình hình thực tế tại địa phương về số lượng đơn vị, doanh nghiệp, đối tượng thu BHXH và số thu BHXH. - Công tác quản lý đối tượng thu BHXH đạt được nhiều kết quả tốt về số lượng và chất lượng. - Công tác tổ chức thu BHXH ngày càng được thay đổi theo hướng tích cực. - Công tác quyết toán, kiểm tra công tác quyết toán thu BHXH luôn được thực hiện thường xuyên. - Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH được chú trọng hơn. 2.3.2. Hạn chế - Công tác tuyên truyền chưa được thực hiện một cách thường xuyên, liên tục. - Thời gian thực hiện Quyết định định giao dự toàn thu BHXH hàng năm thường chậm nên cơ quan thực hiện chưa chủ động được. - Việc quản lý đối tượng thu chưa thực hiện nghiêm túc. - Công tác tổ chức thu BHXH còng nhiều hạn chế. - Công tác quyết toán thu còn chưa kịp thời.
18 - Công tác thanh tra, kiểm tra đơn vị SDLĐ được chú trọng nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. 2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế - Chính sách BHXH chưa hoàn thiện, việc thực hiện chế độ cho NLĐ còn nhiều vướng mắc. - Năng lực, trình độ cán bộ cán bộ thực hiện công tác tuyên truyền còn nhiều hạn chế chưa được đào tạo chuyên sâu. - Chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức trong công tác lập dự toán và quyết toán thu BHXH còn chưa đồng đều, chưa được đào tạo chuyên sâu. - Công tác quản lý Nhà nước về BHXH còn yếu kém. - Cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp chưa quan tâm đến công tác quản lý thu BHXH. - Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện BHXH còn chưa được thực hiện thường xuyên, chế tài xử phạt chưa đủ mạnh. - BHXH huyện Ia H’Drai mới thành lập nên cơ chế tổ chức thực hiện, chuyển đổi tác phong phục vụ chưa hoàn thiện. CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC TRONG THU BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BẢO HIỄM XÃ HỘI IA H’DRAI, TỈNH KON TUM 3.1 CĂN CỨ ĐỂ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP 3.1.1. Các dự báo về thay đổi môi trƣờng quản lý thu Bảo hiểm xã hội trong tƣơng lai Pháp luật về BHXH luôn thay đổi theo chiều hướng ngày càng hoàn thiện hơn.