Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý thu Bảo hiểm xã hội khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu tổng quát của luận văn là phân tích, đánh giá thực trạng và đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác Quản lý thu Bảo hiểm xã hội khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý thu Bảo hiểm xã hội khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ NGUYỄN THỊ THUẬN QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI KHỐI DOANH NGHIỆP TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 834 04 10 Đà Nẵng - Năm 2020
Công trình được hoành thành tại TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Ngƣời hƣớng dẫn KH: PGS.TS. Đỗ Ngọc Mỹ Phản biện 1:.TS. Ninh Thị Thu Thùy Phản biện 2: PGS.TS. Giang Thanh Long Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ Quản lý kinh tế họp tại Trường Đại Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 24 tháng 10 năm 2020. Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm thông tin-Học liệu, Đại học Đà Nẵng. - Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng.
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một chính sách lớn của Nhà nước Việt Nam. Trong những năm qua, công tác BHXH đã thể hiện được vai trò, vị trí của nó đối với việc góp phần ổn định đời sống của nhân dân, thực hiện công bằng xã hội và ổn định chính trị - xã hội. Bảo hiểm xã hội thị huyện Núi Thành là đơn vị trực thuộc BHXH tỉnh Quảng Nam, thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo phân cấp được giao. Từ khi thành lập đến nay, BHXH huyện đã đạt được nhiều kết quả, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn. Tuy nhiên, việc quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam vẫn còn một số tồn tại như : Thứ nhất, Công tác triển khai phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật; Công tác tuyên truyền về bảo hiểm xã hội cho khối doanh nghiệp trên địa bàn huyện vẫn chưa kịp thời và hiệu quả; Thứ hai, Công tác lập dự toán thu BHXH: Có nhiều nỗ lực nhưng vẫn chưa hoàn thành chỉ tiêu của BHXH tỉnh giao; Đối tượng thu BHXH chủ yếu là các doanh nghiệp ngoài nhà nước của Việt Nam với nhiều hạn chế về quy mô và trình độ quản lý; Chưa dự tính hết những biến động để có thể lập dự toán sát hơn; Thứ ba, Công tác quản lý thu BHXH: Trình độ của các bộ nhân viên của cơ quan còn chưa đều nên phối hợp còn trục trặc. Số tiền lãi đã thu còn thấp hơn so với số tiền lãi phải thu, hiện chỉ đạt gần 60%. Số doanh nghiệp nợ BHXH không giảm, trong 5 năm qua vẫn có hơn 60 doanh nghiệp và không giảm thêm; Thứ tư, công tác quyết toán BHXH: So với dự toán số thu vẫn chưa đạt được dự toán trong nhiều năm; Thứ năm, Vẫn còn tình trạng vi phạm trong thực hiện chế độ BHXH của các doanh nghiệp, số lao động chưa được đóng BHXH do ý thức chưa tốt của một số
2 doanh nghiệp Thực tế đó đã đặt ra yêu cầu cần nghiên cứu một cách có hệ thống, toàn diện vấn đề quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam nhằm tìm ra những giải pháp hoàn thiện công tác quản lý đối tượng này, đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong điều kiện nền kinh tế hội nhập sâu rộng vào nên kinh tế thế giới. Với những yêu cầu trên, bản thân em chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam” cho luận văn thạc sĩ của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát: Mục tiêu tổng quát của luận văn là phân tích, đánh giá thực trạng và đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác Quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. 2.2. Mục tiêu cụ thể: Phân tích, đánh giá thực trạng công tác Quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện Quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu những vấn đề chung về Quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện mà thuộc diện quản lý thu BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam Phạm vi nghiên cứu: Về nội dung: đề tài tập trung nghiên cứu các thức thực hiện
3 Quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp của cơ quan BHXH huyện Núi Thành trong những năm qua, từ đó hoàn thiện quản lý thu BHXH đối tượng này. Về không gian: Khối doanh nghiệp trên địa bàn huyện Nui Thành- tỉnh Quảng Nam. Về thời gian: đề tài tập trung phân tích, nghiên cứu thực trạng giai đoạn 2015 đến năm 2019 và đề xuất các giải pháp định hướng trong thời gian đến 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Trong luận văn, học viên đã sử dụng những phương pháp khác nhau, bổ sung cho nhau để giải quyết mục tiêu và nhiện vụ nghiên cứu đã đặt ra: - Phương pháp thu thập dữ liệu: + Phương pháp thu thập số liệu + Các số liệu về kinh tế - xã hội của huyện Núi Thành đơợc tổng hợp từ niên giám thống kê của Chi cục Thống kê huyện. + Phương pháp thu thập các số liệu trong các báo cáo về quản lý thu của BHXH Núi Thành, tỉnh Quảng Nam qua các năm 2015- 2019 để có cơ sở để phân tích các vấn đề cần làm sáng tỏ. - Phương pháp phân tích: + Phương pháp tổng hợp dữ liệu: tác giả đã tổng hợp các số liệu dựa trên các báo cáo thu, báo cáo tổng kết của Bảo hiểm xã hội huyện trong các năm 2015 – 2019 để có nguồn dữ liệu cho việc nghiên cứu đề tài. Dựa vào các số liệu thu thập được ở trên tiến hành tổng hợp dưới dạng văn bản Word, bảng Excel xây dựng các bản biểu... Phương pháp này được sử dụng để phân tích thực trạng quản lý thu ở chương 2. + Phương pháp so sánh:
4 Phương pháp phân tích thống kê: Phương pháp được sử dụng để tính toán các số liệu theo thời gian, không gian và đối tượng để xem xét những biến động của các đối tượng quản lý dưới ảnh hưởng của các biến pháp quản lý của BHXH huyện Núi Thành. Qua đó có thể rút ra những ưu điểm và hạn chế trong công tác quản lý thu BHXH với đối tượng này, tìm được nguyên nhân phương pháp hoàn thiện hơn nữa công tác quản lý này. Phương pháp này được sử dụng để phân tích thực trạng quản lý thu ở chương 2. + Phương pháp khái quát hóa: Phương pháp khái quát kết quả phân tích thực trạng quản lý thu BHXH ở trong chương 2 để đề xuất các giải pháp trong chương 3 của luận văn. 5. Bố cục dự kiến của luận văn Ngoài phần mục lục, danh mục từ viết tắt, danh mục bảng, biểu, danh mục tài liệu tham khảo, mở đầu và kết luận, đề tài nghiên cứu gồm ba chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý thu BHXH. Chương 2: Thực trạng Quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Chương 3: Giải pháp Quản lý thu BHXH khối Doanh Nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.
5 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1 KHÁI QUÁT VỀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1.1 Khái niệm và đặc điểm của BHXH Khái niệm về BHXH Khái niệm về BHXH được khái quát một cách cao nhất, đầy đủ nhất khi có Luật BHXH, đó là: “Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội”. “ Điều 3 Luật BHXH năm 2006,” Đặc điểm của BHXH BHXH là hoạt động dịch vụ công, mang tính xã hội cao lấy hiệu quả xã hội làm mục tiêu hoạt động. Sự tồn tại và phát triển quỹ BHXH phụ thuộc vào điều kiện phát triển kinh tế, xã hội của xã hội loài ngời nói chung và từng nước nói riêng; Người lao động được hưởng trợ cấp BHXH trên cơ sở mức đóng và thời gian đóng BHXH, có chia sẻ rủi ro và thừa kế. 1.1.2 Khái niệm về quản lý thu BHXH Quản lý thu BHXH là hoạt động tổ chức, điều hành và giám sát của cơ quan BHXH nhằm đảm bảo đơn vị sử dụng lao động, người lao động, người dân chấp hành hành nghĩa vụ nộp BHXH theo quy định của pháp luật. Quản lý thu BHXH có vai trò quyết định đến sự ổn định và phát triển quỹ BHXH. 1.1.3 Vai trò của quản lý thu BHXH Tạo sự thống nhất trong hoạt động thu bảo hiểm xã hội Đảm bảo thu bảo hiểm xã hội ổn định, bền vững, hiệu quả
6 Kiểm tra, đánh giá hoạt động thu bảo hiểm xã hội Tăng thu, bảo đảm cân đối quỹ bảo hiểm xã hội 1.1.4 Mục tiêu của quản lý thu BHXH Thứ nhất, đảm bảo cho yếu tố "đầu vào" (tiền nộp bảo hiểm xã hội). Thứ hai, xác lập rõ ràng quyền và trách nhiệm của các bên tham gia bảo hiểm xã hội. Thứ ba, không bỏ sót nguồn thu, quản lý chặt chẽ, đảm bảo nguồn thu bảo hiểm xã hội. Thứ tư, đảm bảo cho các quy định về thu bảo hiểm xã hội được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. 1.2 NỘI DUNG QUẢN LÝ THU BHXH 1.2.1. Triển khai phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội và thu bảo hiểm xã hội Tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến chế độ, chính sách, pháp luật được thể hiện ở các khía cạnh chủ yếu sau: Nội dung công tác tuyên truyền gồm: - Tuyên truyền những nội dung cơ bản của Luật bảo hiểm xã hội; - Tuyên truyền các hoạt động nhằm khẳng định vị trí, vai trò và chức năng của Ngành trong việc tổ chức thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội; - Tuyên truyền, biểu dương gương người tốt, việc tốt trong việc thực hiện các chính sách, chế độ; và kịp thời phê phán những hành vi cố tình vi phạm Luật bảo hiểm xã hội, góp phần hạn chế, ngăn chặn, phòng ngừa tình trạng trốn đóng, nợ đọng, lạm dụng quỹ để từ đó bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Đối tượng công tác tuyên truyền cần hướng đến:
7 - Đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt của các cấp ủy đảng, chính quyền, các sở, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương. - Người sử dụng lao động, người lao động thuộc các doanh nghiệp tổ chức trong và ngoài khu công nghiệp, khu chế xuất; các thành phần kinh tế, các hợp tác xã và làng nghề. - Cán bộ làm công tác bảo hiểm xã hội tại các đơn vị sử dụng lao động; cán bộ, công chức, viên chức thuộc cơ quan BHXH các cấp. Hình thức tuyên truyền: - Tổ chức hội nghị, hội thảo, đối thoại trực tiếp, tập huấn, tọa đàm, tổ chức các đội tuyên truyền lưu động, hội thi tuyên truyền viên, phát hành ấn phẩm... - Thực hiện các chuyên trang, chuyên mục, chuyên đề và các bài viết, phóng sự, tin tức, game show truyền hình... - Tổ chức tuyên truyền trên các kênh truyền thông của Ngành như: Báo, Tạp chí BHXH và Website BHXH Việt Nam, trang thông tin điện tử của địa phương. - Tổ chức tuyên truyền trực quan thông qua các ấn phẩm tuyên truyền như: pano, khẩu hiệu, áp phích, tranh cổ động, tờ rơi, tờ gấp, sách cẩm nang... Tổ chức các đợt tuyên truyền lưu động vào các dịp lễ lớn như: kỷ niệm ngày thành lập BHXH Việt Nam (16/02)..v..v.. - Riêng các doanh nghiệp thì cần thông qua cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức công đoàn địa phương, khu công nghiệp và công đoàn cơ sở trong doanh nghiệp. Tiêu chí đánh giá - Số bài viết tuyên truyền - Số lượt tổ chức hội nghị tập huấn tuyên truyền - Số băng rôn, áp phích tuyên truyền
8 - Số lượt đăng tuyên truyền trên đài phát thanh địa phương 1.2.2 Lập dự toán thu BHXH Lập dự toán thu là quá trình dự báo, tính toán mức độ và các biện pháp tổ chức nguồn thu vào quỹ bảo hiểm xã hội. Lập dự toán thu gồm các nội dung công việc sau: Xác định đối tượng Đối tượng tham gia là người sử dụng lao động và người lao động. Xác định mức đóng Mức đóng sẽ dựa trên tiền lương, tiền công tháng của người lao động. Lập dự toán thu Dự toán thu được lập nhằm mục đích dự tính được số người và số tiền thu BHXH, BHYT, BHTN thu được trong 01 năm tài chính để đơn vị cấp trên giao chỉ tiêu thu cho sát với thực tế. Xét duyệt và giao dự toán thu Dự toán thu bảo hiểm xã hội dài hạn, trung hạn thường mang tính chất dự báo gắn với một kỳ ổn định NSNN. Dự toán thu bảo hiểm xã hội ngắn hạn là dự toán có hiệu lực từ một năm trở xuống bao gồm: dự toán năm và ước thực hiện tháng, quý. Tiêu chí đánh giá - Số phải nộp BHXH - Dự toán của huyện - Dự toán BHXH tỉnh giao - Tỷ lệ so sánh dự toán của huyện so dự toán của BHXH tỉnh - Tỷ lệ dự toán của của BHXH huyện so số phải nộp
9 1.2.3. Tổ chức hoạt động thu bảo hiểm xã hội Nội dung công tác tổ chức hoạt động thu thuộc phân cấp BHXH cấp huyện gồm: Quản lý đối tượng Nắm rõ các đơn vị tham gia, những biến động về tình hình sử dụng lao động của các đơn vị trên địa bàn quản lý nhằm có những biện pháp gia tăng số đối tượng tham gia, tăng nguồn thu. Quản lý tiền thu o Hình thức đóng tiền + Chuyển khoản. + Tiền mặt. o Chuyển tiền thu: BHXH huyện chuyển toàn bộ số tiền đã thu về tài khoản chuyên thu của cấp trên kịp thời theo quy định. Số tiền thực thu là số tiền đã chuyển vào tài khoản chuyên thu của BHXH các cấp theo chứng từ báo có của Ngân hàng và Kho bạc Nhà nước. o Hoàn trả tiền thu trong các trường hợp như: đơn vị giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật hoặc di chuyển nơi đăng ký tham gia đã đóng thừa tiền. Quản lý nợ, đôn đốc thu nợ Quản lý nợ: o Phân loại nợ gồm có 4 loại: nợ chậm đóng, nợ đọng, nợ kéo dài và nợ khó thu. o Xác minh nợ: + Đối với nợ chậm đóng, nợ đọng, nợ kéo dài khi thực hiện xác minh nợ phải thực hiện thông báo kết quả đóng cho đơn vị nợ và có biên bản đối chiếu thu nộp với đơn vị nợ. + Đối với các trường hợp nợ khó thu thì tùy vào từng trường hợp mà tiến hành xác minh nợ có xác nhận của UBND các cấp, các
10 cơ quan có thẩm quyền. o Đôn đốc thu nợ: + Hàng tháng, cán bộ thu BHXH thực hiện đôn đốc các đơn vị nộp tiền theo quy định. + Bộ phận Khai thác và thu nợ: tiếp nhận hồ sơ do cán bộ thu chuyển đến, phân tích, đối chiếu với dữ liệu quản lý nợ, lập kế hoạch thu nợ và thực hiện các biện pháp đôn đốc thu nợ đối với từng đơn vị nợ. Tiêu chí đánh giá - Tổng dự toán thu BHXH khối doanh nghiệp - Tổng số tiền đã thu BHXH khối doanh nghiệp - Tỷ lệ thu BHXH khối doanh nghiệp / dự toán BHXH khối doanh nghiệp - Số DN nợ BHXH khối doanh nghiệp - Số tiền nợ đọng BHXH khối doanh nghiệp - Tỷ lệ Nợ/ số phải thu - Số tiền truy thu do chậm đóng - Số tiền truy thu do trốn đóng 1.2.4. Quyết toán thu BHXH Để thẩm định số liệu thu bảo hiểm xã hội đối với bảo hiểm xã hội cấp dưới theo định kỳ hàng quý, năm, khi quyết toán thu phải đảm bảo nguyên tắc: - Nguyên tắc đầy đủ: - Nguyên tắc công khai minh bạch: - Nguyên tắc thống nhất: - Nguyên tắc cân đối: - Nguyên tắc thường niên:.
11 1.2.5 Thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm trong công tác thu BHXH Cơ quan BHXH cấp huyện sẽ kiểm tra những trường hợp khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thu bảo hiểm xã hội. Nếu trường hợp quá nghiêm trọng thì báo cáo về BHXH tỉnh để tiến hành thanh tra. Các phương thức kiểm tra đối với BHXH cấp huyện gồm có: kiểm tra chuyên ngành, kiểm tra của các cơ quan quyền lực Nhà nước và kiểm tra nhân Nội dung kiểm tra bao gồm: Kiểm tra nguồn hình thành quỹ bảo hiểm xã hội; đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của pháp luật; Kiểm tra việc trích tiền lương, tiền công tháng của người lao động…. Tiêu chí đánh giá - Số đơn vị kiểm tra (DN) - Số doanh nghiệp vi phạm chế độ đóng BHXH cho lao động (DN) - Tỷ lệ DN vi phạm (%) - Số LĐ chưa tham gia BHXH (Người) 1.3 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.3.2 Điều tự nhiên và kiện kinh tế xã hội 1.3.3. Tình hình hoạt động của các doanh nghiệp trên địa bàn Tóm tắt chƣơng 1
12 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THU BHXH KHỐI CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NÚI THÀNH 2.1 ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA HUYỆN NÚI THÀNH ẢNH HƢỞNG TỚI QUẢN LÝ THU BHXH KHỐI CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NÚI THÀNH 2.1.1 Điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế, xã hội của huyện Núi Thành a. Đặc điểm tự nhiên Vị trí địa lý: Diện tích tự nhiên của huyện: 55.583,42 ha Địa hình : b. Tình hình xã hội Dân số , lao động: Dân số: tính đến ngày 31/12/2018 toàn huyện có 145.053 người. Có hai dân tộc chủ yếu là người Kinh và người Cor . Lao động : 74.551 người. Giáo dục : Y tế : c. Tình hình kinh tế GTSX của huyện những năm qua về cơ bản có xu hướng tăng nhưng không ởn định như Bảng 2.1
13 Bảng 2.1. Tăng trƣởng kinh tế huyện Núi Thành % TT 2015 2016 2017 2018 2019 TB GTSX chung (tỷ. đ, 48784. 57213. 47653. 57551. 69167. 2010) 9 6 0 2 7 9.1 Trong đó của (tỷ.đ; giá 2010): NLTS 2197.2 2417.0 2649.0 2913.9 3263.6 10.4 43052. 50801. 40544. 49463. 59851. CN -XD 2 6 0 7 1 8.6 DV 3535.4 3995.0 4460.0 5173.6 6053.1 14.4 (Nguồn: Tổng hợp từ Niên giám thống kê huyện Núi Thành) 2.1.2 Tình hình hoạt động của các các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành Sự phát triển kinh tế nhanh của huyện nhờ sự đóng góp rất lớn từ sự phát triển của các doanh nghiệp. Số liệu thống kê cho thấy doanh nghiệp ở huyện đã có sự phát triển khá nhanh so với mặt bằng tỉnh Quảng Nam. Doanh nghiệp trên địa bàn huyện núi thành đã có sự phát triển cả về số lượng, quy mô, năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh so với mặt bằng chung cả tỉnh. Sự phát triển này cũng đặt ra nhiều cơ hội và thách thức cho công tác quản lý thu BHXH khối doanh nghiệp ở đây. 2.1.3 Khái quát về BHXH huyện Núi Thành a. Quá trình hình thành và phát triển của BHXH Núi Thành: b. Cơ cấu tổ chức bộ máy và nguồn lực: c. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của BHXH huyện Núi thành, tỉnh Quảng Nam 2.1.4. Đánh giá chung về ảnh hƣởng tới công tác quản lý
14 thu BHXH khối các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành Thuận lợi: Khững khó khăn: 2.2 HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ THU BHXH ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NÚI THÀNH 2.2.1. Công tác triển khai phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội và thu bảo hiểm xã hội cho khối doanh nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành - BHXH huyện Núi Thành đã thực hiện ký hợp đồng với Đài truyền thanh huyện Núi Thành. - Cùng với Liên đoàn Lao động huyện Núi Thành tổ chức Hội nghị tập huấn Luật bảo hiểm xã hội, chính sách bảo hiểm xã hội đến Giám đốc doanh nghiệp và cán bộ phụ trách công đoàn của các cơ quan, các doanh nghiệp trên địa bàn huyện. 2.2.2 Công tác lập dự toán thu BHXH khối các doanh nghiệp Xác định đối tượng tham gia Cách quản lý thu BHXH khối doanh nghiệp trên cơ sở hệ thống dữ liệu này đã giúp công tác quản lý đối tượng này được nâng cao tính kịp thời, đầy đủ, hiệu lực và hiệu quả. Số liệu của BHXH huyện về số đơn vị doanh nghiệp và NLĐ tại đây thuộc đối tượng như sau: * Số đơn vị tham gia BHXH: Số đơn vị tham gia trong khối DN đều tăng qua các năm. Ở đây cũng lưu ý số lượng doanh nghiệp thấp hơn số doanh nghiệp trên địa bàn huyện do phân cấp quản lý của BHXH tỉnh cho BHXH huyện. * Số lao động tham gia BHXH: Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc ban đầu chỉ bao gồm
15 NLĐ trong khu vực Nhà nước, sau đó từng bước được mở rộng ra các doanh nghiệp trong các thành phần kinh tế khác nhau có sử dụng từ 10 lao động trở lên. Số lao động tham gia BHXH tại các DN ngày càng tăng lên đáng kể qua các năm từ năm 2015 đến năm 2019. Xác định mức đóng Tổng quỹ lương là cơ sở xác định mức đóng. Đây cũng là cơ sở để BHXH lập dự toán thu cho năm sau. Tiền lương, tiền công trả cho NLĐ là trách nhiệm của đơn vị SDLĐ – các doanh nghiệp. Lập dự toán thu Căn cứ vào tổng số đơn vị, số lao động và quỹ lương tham gia BHXH bắt buộc năm trước, kế hoạch thu của BHXH huyện Núi Thành được lập cụ thể trong (Bảng 2.7 ). Bảng 2.7. Tình hình lập dự toán thu BHXH khối các doanh nghiệp tại BHXH huyện Núi Thành DT của DT của Dự toán Dự toán Số phải huyện huyện của BHXH Năm nộp so DT so số huyện tỉnh giao BHXH của tỉnh phải (tỷ đồng) (tỷ đồng) (tỷ đồng) (%) nộp (%) 2015 40.3 41 41.9 -2.24 1.83 2016 48.3 47.83 49.3 -2.90 -0.98 2017 53.9 54.76 56.2 -2.62 1.52 2018 68.7 68.04 69.8 -2.52 -0.99 2019 73.4 74.18 75.6 -1.85 1.01 (Nguồn: BHXH huyện Núi Thành) 2.2.3 Công tác tổ chức thu BHXH khối doanh nghiệp trên
16 địa bàn huyện Núi Thành Phân công phân cấp quản lý thu BHXH khối doanh nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành Quản lý mức đóng bảo hiểm xã hội khối doanh nghiệp Phương thức và hình thức thu bảo hiểm xã hội: theo quy định, việc đóng bảo hiểm xã hội có thể đóng theo tháng, theo 3 hoặc 6 tháng. Đối với khối doanh nghiệp, tùy vào hình thức kinh doanh của họ mà đơn vị lựa chọn phương thức đăng ký đóng cho BHXH huyện Núi Thành. Quản lý tiền thu BHXH khối các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành Số liệu thống kê thể hiện tổng thu BHXH khối doanh nghiệp trên địa bàn huyện Núi Thành. Tổng thu BHXH khối doanh nghiệp đều tăng lên hàng năm và tỷ lệ so với dự toán cũng tăng dần hàng năm, từ mức 90.94% năm 2015 đã tăng lê 95.44% năm 2019. Tuy nhiên Chỉ tiêu này nều so với tổng dự toán thường thấp hơn trong tất cả các năm du đã được cải thiện. Mức nợ đọng về cơ bản giảm dần nên tỷ lệ nợ so dự toán cũng giảm dần từ gần 10% năm 2015 chỉ cón 4.5% năm 2019. Quản lý nợ và đôn đốc thu hồi nợ Số liệu thống kê cho thấy về cơ bản số doanh nghiệp nợ BHXH chỉ khoảng 61 doanh nghiệp. Tỷ lệ doanh nghiệp nợ/ tổng số đã giảm đáng kể, từ mức 57% năm 2015 chỉ còn 25% năm 2019. Đồng thời, tỷ lệ số tiền nợ so với số phải thu giảm nhiều, từ mức gần 10% năm 2015 hiện chỉ còn chưa tới 5%. Thu hồi lãi do đóng chậm Truy thu Bảo hiểm xã hội 2.2.4. Công tác Quyết toán thu BHXH đối với các doanh
17 nghiệp Số liệu cho thấy số liệu quyết toán thu BHXH khối doanh nghiệp trong những năm qua đã tăng liên tục. Tổng số tiền quyết toán cao hơn số thu BHXH khối doanh nghiệp. Tỷ lệ giữa dụ toán và quyết toán được cải thiện đáng kể. Nếu năm 2015 tỷ lệ này là 92.12% thì năm 2019 là gần 96%. 2.2.5 Thực trạng công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm. BHXH huyện Núi Thành đã phối hợp với các cơ quan quản lý, tham mưu UBND cùng cấp ra quyết định thanh tra việc chấp hành pháp luật đối với các DN trốn đóng, nợ tiền đóng BHXH kéo dài từ 03 tháng trở lên, cương quyết xử lý những DN vi phạm làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ. Số liệu thống kê cho thấy cơ quan BHXH đã tăng cường kiểm tra việc chấp hành chế độ BHXH cho lao động trong các doanh nghiệp. Số đơn vị được thanh kiểm tra tăng dần, năm 2015 có 15 đơn vị thì năm 2019 là 40 doanh nghiệp, trên 16%.. 2.3 ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXH ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NÚI THÀNH 2.3.1 Kết quả đạt đƣợc Thứ nhất, Công tác triển khai phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật: Công tác thông tin tuyên truyền được chú trọng hơn, triển khai được các hội nghị đối thoại trực tiếp với người lao động, tập huấn cho các đại lý thu ... Thứ hai, Công tác lập dự toán thu BHXH: Dự toán đã được lập tuân thủ quy định và khá sát; Đã có sự hợp tác của các doanh nghiệp sử dụng lao động
18 Thứ ba, Công tác quản lý thu BHXH: Công tác truy thu BHXH được thực hiện quyết liệt tạo ra áp lực buộc doanh nghiệp phải chấp hành Thứ tư, công tác quyết toàn BHXH: Quyết toán thu BHXH khối doanh nghiệp đã được thực hiện nghiêm túc nên tổng thu thực tế tăng dần và tiệm cận dần quyết toán Thứ năm, Công tác thanh tra kiểm tra đã được chú trọng thực hiện. Công tác này đã góp phần chấn chỉnh thực hiện đúng các chế độ BHXH khối các doanh nghiệp, đã có sự chuyển biến sau kiểm tra. 2.3.2 Những tồn tại, hạn chế - Thứ nhất, Công tác triển khai phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật: vẫn chưa kịp thời và hiệu quả Thứ hai, Công tác lập dự toán thu BHXH: Có nhiều nỗ lực nhưng vẫn chưa hoàn thành chỉ tiêu của BHXH tỉnh giao; Thứ ba, Công tác quản lý thu BHXH: Trình độ của các bộ nhân viên của cơ quan còn chưa đều nên phối hợp còn trục trặc. Thứ tư, công tác quyết toán BHXH: So với dự toán số thu vẫn chưa đạt được dự toán trong nhiều năm. Thứ năm, Vẫn còn tình trạng vi phạm trong thực hiện chế độ BHXH của các doanh nghiệp, số lao động chưa được đóng BHXH do ý thức chưa tốt của một số doanh nghiệp 2.3.3 Nguyên nhân Nguyên nhân thuộc về doanh nghiệp: Nguyên nhân thuộc về cơ quan Bảo hiểm xã hội: Tóm tắt chƣơng 2 CHƢƠNG 3. CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG