Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý thu bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Kon Tum

Chia sẻ: Elysatran Elysatran | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là phân tích, đánh giá thực trạng quản lý thu BHYT tại BHXH trên địa bàn tỉnh Kon Tum; từ đó tìm ra các điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân của các điểm yếu đó. Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý thu bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Kon Tum

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ DƢƠNG TUYẾT PHƢƠNG QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KON TUM TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 60.34.04.10 Đà Nẵng - 2019
Công trình được hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Ngƣời hƣớng dẫn KH: GS.TS. TRƢƠNG BÁ THANH Phản biện 1: PGS.TS. ĐÀO HỮU HÒA Phản biện 2: PGS.TS. TRẦN NHUẬN KIÊN Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Quản lý kinh tế họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 7 tháng 9 năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng - Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hiện nay, khi đời sống xã hội của người dân ngày càng được nâng cao, vấn đề an sinh xã hội cũng được quan tâm hơn bao giờ hết. An sinh xã hội trở thành một trong những nhân tố hàng đầu đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Trong đó, bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm y tế (BHYT) là hai chính sách được quan tâm hàng đầu, là trụ cốt của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Kon Tum là tỉnh miền núi vùng cao Nam Trung Bộ, có vị trí chiến lược hết sức quan trọng về quốc phòng và là đầu mối giao lưu kinh tế của cả vùng duyên hải miền Trung và cả nước [44]. Trong những năm qua, cũng giống như các địa phương trên cả nước, kinh tế của tỉnh có nhiều bước phát triển rõ rệt và đời sống của người dân cũng được cải thiện đáng kể. Người dân cũng dần quan tâm đến đời sống tinh thần, đặc biệt là sức khỏe của mình hơn bằng cách chủ động tham gia BHXH, BHYT. Công tác thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum cũng được cải thiện đáng kể, thu được nhiều kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, tính đến tháng 10/2017, số nợ BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh lên đến gần 73 tỷ đồng, tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm 2016 [44]. Toàn tỉnh có 695 đơn vị sử dụng lao động nợ BHXH, BHYT, BHTN từ 1 tháng trở lên với số tiền lên tới 41,25 tỷ đồng [44]. Nguyên nhân của hạn chế này là do phần lớn các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, một số có năng lực nhưng do tác động của nền kinh tế thị trường. Hơn nữa, một số doanh nghiệp chưa thực sự chú
2 trọng và có nhận thức đúng đắn về chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN; nhiều doanh nghiệp cố tình chây ỳ, chấp nhận chịu phạt để chiếm dụng quỹ BHXH [44]. Việc nợ đọng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới quyền lợi của người lao động như không có thẻ BHYT để khám chữa bệnh, không được thanh toán các chế độ ốm đau, thai sản kịp thời; số lượng học sinh, sinh viên tham gia BHYT mới chỉ đạt trên 65%, một con số khá thấp. Điều này có nghĩa là một phần lớn các em học sinh, sinh viên chưa được Nhà nước bảo vệ về sức khỏe; trong khi tỷ lệ bao phủ BHYT toàn dân đạt 90,31%. Hơn nữa, công tác tuyên truyền pháp luật về BHYT của cơ quan BHXH tỉnh Kon Tum chưa được quan tâm đúng mức, chất lượng khám chữa bệnh tại các tuyến cơ sở còn hạn chế; công tác thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp chưa thường xuyên và nghiêm ngặt; một số lượng bộ phận người dân chưa nhận thức đầy đủ được tầm quan trọng của việc tham gia BHYT nên chưa chủ động và nhiệt tình tham gia. Vì những lý do trên, tác giả quyết định chọn đề tài Quản lý thu bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Kon Tum làm để tài luận văn nghiên cứu có tính thời sự và cấp thiết với mong muốn giúp cho BHXH tỉnh Kon Tum có thể hoàn thiện và tăng cường công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2.1. Mục tiêu nghiên cứu tổng quát Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum. 2.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý
3 thu bảo hiểm y tế. - Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý thu BHYT tại BHXH trên địa bàn tỉnh Kon Tum; từ đó tìm ra các điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân của các điểm yếu đó. - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum. 3. Câu hỏi nghiên cứu Để đạt được các mục tiêu trên, nghiên cứu tập trung đi trả lời các câu hỏi sâu đây: - Những vấn đề lý luận và thực tiễn nào về quản lý thu bảo hiểm y tế? - Thực trạng công tác quản lý thu BHYT tại BHXH trên địa bàn tỉnh Kon Tum đang diễn ra như thế nào? Công tác quản lý thu đó có các điểm mạnh, điểm yếu gì và nguyên nhân của các điểm yếu đó là gì? - Các giải pháp nào được đề xuất nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum? 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là công tác quản lý thu BHYT nhà nước trên địa bàn tỉnh Kon Tum. - Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi không gian: BHXH của cơ quan BHXH tỉnh Kon Tum. + Phạm vi thời gian: Luận văn phân tích thực trạng quản lý thu BHYT nhà nước trên địa bàn tỉnh Kon Tum giai đoạn 2016 - 2018 và đề xuất giải pháp đến năm 2025. + Phạm vi nội dung: Công tác quản lý thu BHYT do BHXH
4 Việt Nam chi trả trên địa bàn tỉnh Kon Tum. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Để đạt được các mục tiêu nghiên cứu, nghiên cứu sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp: Dữ liệu thứ cấp là các thông tin, nội dung được công bố rộng rãi dưới dạng các báo cáo, tài liệu tham khảo, bài viết, website về quản lý thu BHYT hoặc có liên quan đến công tác quản lý thu BHYT do các tổ chức, cá nhân thực hiện. Việc thu thập các thông tin này sẽ giúp tác giả có được một nguồn thông tin hữu ích, đa dạng và riêng biệt phục vụ cho bài nghiên cứu của tác giả trên phương diện tiếp thu, học hỏi và kế thừa các kết quả nghiên cứu và các bài học bổ ích từ các công trình nghiên cứu này. Dữ liệu thứ cấp mà tác giả sử dụng còn là các báo cáo về công tác thu BHYT, số lượng khách hàng tham gia BHYT, tình hình kinh doanh BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum để tác giả có được những đánh giá xác thực và hữu ích nhất cho việc nghiên cứu và đưa ra các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thu BHYT cho khách hàng trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Nguồn dữ liệu thứ cấp sẽ được thu thập trong khoảng thời gian 2014-2018. - Phương pháp điều tra khảo sát/ điều tra thông qua bảng hỏi Dữ liệu sơ cấp được tác giả thu thập bằng cách phát phiếu điều tra. + Đối tượng khảo sát: 180 người dân đang sử dụng BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum.
5 2. 50 công chức, viên chức BHXH tỉnh Kon Tum. - Phương pháp xử lý thông tin - Phương pháp tổng hợp và phân tích thông tin 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài Sau khi hoàn thiện, nghiên cứu sẽ có những đóng góp nhất định trên phương diện ý nghĩa khoa học và thực tiễn. Về mặt khoa học: Luận văn là công trình khoa học đã hệ thống hóa và làm sáng tỏ các vấn đề lý luận về quản lý thu BHYT; phân tích thực trạng quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum và trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp giúp hoàn thiện hơn công tác thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum, tăng số lượng người tham gia và đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT. Về mặt thực tiễn: Luận văn sẽ cung cấp cho các nhà lãnh đạo của cơ quan BHXH tỉnh Kon Tum những giải pháp khả thi, hữu hiệu, góp phần nâng cao công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum; khắc phục những hạn chế, bất cập trong việc quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Luận văn khi đã hoàn thành có thể trở thành tài liệu tham khảo cho các nhà quản lý của cơ quan BHXH tỉnh Kon Tum nói riêng và cơ quan BHXH nói chung. Luận văn có thể trở thành tài liệu tham khảo cho giảng viên và học viên trong các trường đại học thuộc khối kinh tế. 7. Sơ lƣợc tài liệu nghiên cứu chính sử dụng trong nghiên cứu Trong nghiên cứu này, tác giả sẽ sử dụng một số công trình nghiên cứu chính như sau: Nghiên cứu Đổi mới và phát triển, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, nhà xuất bản Văn hóa – Thông tin của TS. Dương Văn Thắng (2014).
6 Giáo trình Quản lý kinh tế của GS. TS Phan Huy Đường (2015), Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội. Giáo trình Bảo hiểm xã hội do TS Hoàng Mạnh Cừ và Ths. Đoàn Thị Thu Hương, đồng chủ biên năm 2011. Giáo trình nguyên lý bảo hiểm của PGS.TS. Phan Thị Cúc (chủ biên) năm 2008. 8. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Nghiên cứu về Phát triển bảo hiểm y tế toàn dân trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn thành phố Đà Nẵng của Hoàng Thị Kim Hoa (2012). Nghiên cứu về Giải pháp thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân tại thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh của Nguyễn Văn Tình (2013). Nghiên cứu về Phát triển bảo hiểm y tế toàn dân trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình của Nguyễn Thị Bích Hường (2014). Do đó, trên cơ sở làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn, đề tài Quản lý thu bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Kon Tum sẽ đánh giá thực trạng công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum; từ đó đề xuất các giải pháp giúp hoàn thiện và tăng cường hơn nữa việc quản lý công tác này. Như vậy, đây là một đề tài có tính cấp thiết và ý nghĩa trong thời gian hiện nay với hi vọng giúp giảm các tình trạng nợ BHYT và các bất cập nêu trên. Đề tài cũng hi vọng sẽ cung cấp cho Ban lãnh đạo của BHXH tỉnh Kon Tum những giải pháp khả thi để nâng cao tính hiệu quả, chuyên nghiệp trong việc tổ chức và quản lý thu BHYT trên địa bàn tỉnh. 9. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu thành
7 03 chương, bao gồm: Chương 1: Những vấn đề cơ bản về quản lý thu Bảo hiểm y tế. Chương 2: Thực trạng công tác quản lý thu bảo hiểm y tế tại Bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Chương 3: Giải pháp giúp hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Kon Tum. CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ 1.1. KHÁI QUÁT VỀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ 1.1.1. Khái niệm về BHYT, quản lý, quản lý thu BHYT BHYT là hình thức bảo hiểm được áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức thực hiện và các đối tượng có trách nhiệm tham gia theo quy định của Luật. Quản lý là sự tác động của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu quản lý. Việc tác động theo cách nào còn tuỳ thuộc vào các góc độ khoa học khác nhau, các lĩnh vực khác nhau cũng như cách tiếp cận của người nghiên cứu. Quản lý thu BHYT là hoạt động tổ chức, điều hành và giám sát của cơ quan BHXH nhằm đảm bảo đơn vị sử dụng lao động, người lao động, người dân chấp hành hành nghĩa vụ nộp BHYT theo quy định của pháp luật. 1.1.2. Đặc điểm của quản lý thu BHYT - Quản lý thu BHYT là một hoạt động khó khăn, phức tạp.
8 - Quản lý thu BHYT mang tính chất định kỳ, lặp đi lặp lại. - Quản lý thu BHYT dễ xảy ra các sai phạm, vi phạm đạo đức và lạm dụng quỹ vốn tiền thu BHYT do đối tượng thu là tiền. 1.1.3. Tầm quan trọng của quản lý thu BHYT Quản lý thu BHYT tốt góp phần thu nhập cho người tham gia BHYT, đảm bảo công bằng cho toàn thể mọi người, cho xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế của đất nước. Đối với người tham gia BHYT: Quản lý thu BHYT đảm bảo quyền lợi về chăm sóc y tế, nâng cao chất lượng khám bệnh cho người tham gia BYT trong trường hợp họ bị ốm đau, bệnh tật. Đối với nền kinh tế - xã hội, BHYT góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, tạo nguồn tài chính ổn định cho chăm sóc sức khỏe của người dân. 1.1.4. Mục tiêu của quản lý thu BHYT Thủ tướng Chính phủ giao cho tỉnh Kon Tum đến năm 2020 phải đạt 90,3% người dân có thẻ BHYT. Theo đó, trên cơ sở khảo sát, tính toán tiềm năng của từng địa phương, UBND tỉnh đã phân bổ chỉ tiêu cụ thể cho 10 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh Kon Tum trước mắt trong năm 2019 phải đạt tỷ lệ bao phủ từ 90% trở lên [27]. 1.2. NỘI DUNG QUẢN LÝ THU BHYT 1.2.1. Tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHYT Tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật về BHYT là hoạt động làm cho người lao động và nhân dân hiểu rõ chính sách BHYT là một chính sách quan trọng của hệ thống an sinh xã hội. Nội dung tuyên truyền gồm: + Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền.
9 + Tổ chức các hội nghị, hội thảo, tuyên truyền lưu động. + Phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí tại địa phương và Trung ương triển khai các hoạt động tuyên truyền. + Tổ chức tuyên truyền qua các báo, tạp chí như Báo BHXH, tạp chí BHXH, website của BHXH Việt Nam,… + Tổ chức tuyên truyền trực quan. Tiêu chí đánh giá: mức độ thường xuyên của tuyên truyền; tính đa dạng, phong phú của các hình thức và nội dung tuyên truyền; hiệu quả thay đổi nhận thức của người dân sau mỗi đợt tuyên truyền; tỷ lệ tăng/giảm đối tượng tham gia BHYT hàng tháng/quý/năm. 1.2.2. Lập dự toán thu BHYT Dự toán thu BHYT là bảng tổng hợp số liệu dự kiến về BHYT trong một thời kỳ nhất định. Lập dự toán thu là quá trình dự báo, tính toán mức độ và các biện pháp thực hiện nhằm huy động các nguồn thu BHYT từ mọi đối tượng tham gia. Tiêu chí đánh giá: tính sát thực, khả thi so với tổ chức thu BHYT; độ kịp thời, tính chính xác và đẩy đủ của dự toán. 1.2.3. Tổ chức thu BHYT Theo quy định tại Điều 5, Luật BHYT, các cơ quan quan lý nhà nước về BHYT gồm: - Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế. - Bộ Y tế chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế. - Bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình phối hợp với Bộ Y tế thực hiện quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế. - Uỷ ban nhân dân các cấp trong phạm vi nhiệm vụ, quyền
10 hạn của mình thực hiện quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế tại địa phương. Quy trình thu BHYT gồm ba bước: Lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và thanh tra, kiểm tra. Tiêu chí đánh giá: tính trách nhiệm, rõ ràng trong phân cấp quản lý; sát với dự toán đã lập; tỷ lệ tăng/giảm số thu của năm so với tỷ lệ tăng/ giảm số lượng người tham gia so với năm trước; phù hợp với quy trình thu. 1.2.4. Quyết toán thu Để thẩm định số liệu thu BHYT với BHXH cấp dưới theo định kỳ hàng tháng, năm, quý, khi quyết toán thu, phải đảm bảo thu thống nhất, cân đối, rõ ràng, trung thực, chính xác, thường niên, công khai, minh bạch trên cơ sở lập quyết toán. Tiêu chí đánh giá: tính đầy đủ, công khai, minh bạch, thống nhất, rõ ràng, trung thực, chính xác của quyết toán; tính hợp lý, chính xác của phương pháp tính toán. 1.2.5. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT; giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về BHYT * Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT Kiểm tra, thanh tra BHYT là đánh giá xem việc thu BHYT có theo nguyên tắc, trình tự, thủ tục của pháp luật không nhằm đánh giá tình hình thực hiện chính sách BHYT, ngăn chặn, phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật về BHYT và những sơ hở trong quản lý,. * Giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về BHYT Tiến hành tổ chức thường xuyên công tác tiếp công dân, giải
11 quyết khiếu nại về những điều bất hợp lý khi thực hiện chế độ BHYT góp phần thực hiện quản lý nhà nước về BHYT. Về xử lý vi phạm pháp luật về BHYT, theo Nghị định 176/2013/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm y tế, các hành vi sau đây được coi là vi phạm hành chính về BHYT [14]: Tiêu chí đánh giá: tính nghiêm minh, công khai, minh bạch của thanh tra, kiểm tra; tỷ lệ số đơn vị, cá nhân được thanh tra, kiểm tra; tỷ lệ tăng/giảm số vụ vi phạm; tỷ lệ tăng/giảm số tiền phạt. 1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ THU BHYT 1.3.1. Hệ thống chính sách pháp luật về BHYT 1.3.2. Sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự phối hợp giữa cơ quan BHXH và các cơ quan ban ngành liên quan tại địa phƣơng 1.3.3. Trình độ, năng lực của cán bộ làm công tác quản lý thu 1.3.4. Nhận thức của ngƣời lao động, chủ sử dụng lao động, ngƣời dân về việc tham gia BHYT 1.3.5. Trình độ phát triển kinh tế xã hội KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KON TUM
12 2.1. KHÁI QUÁT TỈNH KON TUM 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội a. Đặc điểm tự nhiên Kon Tum là một tỉnh thuộc vùng cực bắc Tây Nguyên của Việt Nam, nằm tại ngã ba Đông Dương, phần lớn nằm trên dãy Trường Sơn. Kon Tum là tỉnh có diện tích lớn thứ 8 trong 58 tỉnh thành của Việt Nam [27]. b. Đặc điểm kinh tế [27] Về kinh tế, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) năm 2018 của Kon Tum tăng 7,68% so với năm 2017. b. Đặc điểm xã hội [27] Về xã hội, năm 2018, dân số trung bình của Kon Tum là 523.000 người, tăng 12.230 người, tương đương với 2,41% so với năm 2017; trong đó dân thành thị là 184.765 người, chiếm 35,53%; dân số nông thôn là 335.283 người, chiếm 64,47%. 2.1.2. Đặc điểm cơ bản của BHXH tỉnh Kon Tum a. Quá trình thành lập BHXH tỉnh Kon Tum được thành lập ngày 20/07/2995 sau 04 năm tái lập tỉnh ngày 01/11/1991. b. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn c. Cơ cấu tổ chức Bộ máy tổ chức của BHXH tỉnh Kon Tum hoạt động theo cơ cấu trực tuyến – chức năng, chịu sự chỉ đạo trực tiếp của BHXH tỉnh và có phân rõ trách nhiệm, quyền hạn cho từng phòng ban để theo đó thực hiện nhiệm vụ. Cơ cấu tổ chức của BHXH tỉnh Kon Tum có 01 Giám đốc và 02 Phó Giám đốc, 01 Văn phòng và 10 phòng nghiệp vụ chuyên môn.
13 2.2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THU BHYT TẠI TỈNH KON TUM 2.2.1. Thực trạng tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHYT Trong những năm qua, BHXH tỉnh Kon Tum đã thực hiện tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật về BHYT tới người dân với mục đích để chính sách BHYT đi sâu vào cuộc sống của người dân hơn. BHXH tỉnh đã phối hợp với các ban, ngành như Liên đoàn lao động tỉnh, đài phát thanh, UBND các huyện, xã, thị trấn, đài truyền thanh của tỉnh, huyện, xã, thị trấn, các cơ quan báo chí để đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHYT đến đông đảo tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh. Bảng 2.2: Tổng hợp ý kiến đánh giá tình hình thực hiện công tác tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHYT Bảng 2.3: Kết quả tuyên truyền giai đoạn năm 2014-2018 Bảng 2.4: Tổng hợp ý kiến đánh giá tình hình thực hiện công tác tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHYT Như vậy, có thể nhận thấy, rằng thời gian qua, BHXH tỉnh Kon Tum đã thực hiện triển khai nhiều chính sách BHYT, tập huấn, hướng dẫn các đơn vị sử dụng lao động, nhân dân, học sinh, sinh viên. Tuy nhiên, việc triển khai chưa đủ rộng, chưa phong phú, chưa kịp thời, văn bản hướng dẫn gửi đến đơn vị thực hiện còn chậm, việc tập huấn chưa sâu rộng và việc hướng dẫn các cán bộ các huyện, thị trấn, phường xã chưa cụ thể nên việc thực hiện còn hạn chế. 2.2.2. Thực trạng lập dự toán thu BHYT Căn cứ vào số lượng người tham gia BHYT, mức lương tối thiểu vùng, lương cơ sở, mức đóng, tổng quỹ lương, tình hình thực tế
14 số dân và mục tiêu chung của ngành BHXH, hàng năm, BHXH tỉnh Kon Tum đều tuân thủ lập dự toán thu và báo cáo tới Phòng Giám định BHYT, Phòng Kế hoạch - Tài chính. Để dự toán lập có tính khả thi cao, thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện, BHXH tỉnh Kon Tum đã phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành rà soát các doanh nghiệp và đối tượng tham gia trên địa bàn quẩn để xác định đối tượng và dự kiến số đối tượng tham gia BHYT. Bảng 2.5: Tổng quỹ lương trích đóng BHYT năm 2014-2018 trên địa bàn tỉnh Kon Tum Bảng 2.6: Mức lương cơ sở năm 2014-2018 Bảng 2.7: Mức lương tối thiểu vùng năm 2014-2018 Bảng 2.8: Tình hình lập dự toán và tình hình thực hiện dự toán về số đối tượng năm 2014-2018 Bảng 2.9: Tình hình lập dự toán và tình hình thực hiện dự toán về số thu năm 2014-2018 Bảng 2.10: Kết quả khảo sát cán bộ , nhân viên đang làm việc tại BHXH tỉnh Kon Tum về công tác lập dự toán Nhìn chung, công tác lập dự toán thu BHYT của BHXH tỉnh Kon Tum vẫn còn nhiều bất cập và chưa thực sự hiệu quả. 2.2.3. Thực trạng tổ chức thu BHYT Hoạt động thu BHYT tại BHXH tỉnh Kon Tum có sự phối kết hợp giữa các phòng nghiệp vụ, trong đó, đối với hoạt động thu: Phòng Quản lý thu trực tiếp quản lý và tổ chức thực hiện công tác thu trong toàn tỉnh; Phòng Khai thác và thu nợ quản lý và tổ chức thực hiện công tác phát triển đối tượng tham gia và công tác quản lý nợ, đôn đốc thu hồi nợ trong toàn tỉnh.
15 a. Hoạt động thu * Thu bảo hiểm y tế bắt buộc * Thu BHYT hộ gia đình tự đóng b. Quản lý thu BHYT Bảng 2.15: Tình hình thực hiện số tiền thu BHYT năm 2014-2018 Bảng 2.16: Kết quả khảo sát cán bộ, nhân viên quản lý thu BHYT tại BHXH tỉnh Kon Tum về công tác tổ chức thực hiện thu BHYT 2.2.4. Thực trạng quyết toán thu Công việc quyết toán thu BHYT được thực hiện hàng quý, năm theo số tiền đã thu được của các đối tượng tham gia trong quý, năm đó. Hàng quý, BHXH huyện, thành phố tổng hợp, kiểm tra mức độ tăng/giảm các đối tượng, số phải thu, số truy thu, số đã thu trong quý lập báo cáo gửi về BHXH tỉnh trước ngày 20 của tháng đầu quý sau. Theo đó, BHXH tỉnh Kon Tum thực hiện kiểm tra, quyết toán thu với BHXH các huyện, thành phố về số đối tượng; số phải thu; số đã thu; số truy thu, hoàn trả; số ngân sách hỗ trợ BHYT và kiểm tra việc thực hiện xử lý hồ sơ, sổ sách, chứng từ thu BHYT theo định kỳ hàng quý, năm. Bảng 2.17: Tình hình quyết toán BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum giai đoạn 2014-2018 2.2.5. Thực trạng thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT; giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về BHYT a. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT Hàng năm BHXH tỉnh Kon Tum đều lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra trình UBND tỉnh Kon Tum và BHXH Việt Nam phê duyệt.
16 Kế hoạch thanh tra, kiểm tra gồm: + Thanh tra liên ngành. + Thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT và BHTN. + Kiểm tra thường xuyên. + Kiểm tra định kỳ Bảng 2.18: Kết quả thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra giai đoạn 2014-2018 của BHXH tỉnh Kon Tum b. Xử lý vi phạm luật về BHYT Năm 2018, Đoàn Thanh tra Liên ngành BHXH tỉnh Kon Tum xử phạt vi phạm hành chính các đơn vị sử dụng lao động về các hành vi vi phạm pháp luật BHYT. c. Giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về BHYT trên địa bàn tỉnh Kon Tum Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và tiếp công dân tại cơ quan BHXH tỉnh Kon Tum được thực hiện theo Quyết định số 1788/QĐ- BHXH ngày 28/12/2012 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam và Quyết định số 868/QĐ-BHXH ngày 08/6/2016 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam ban hành quy định về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo và tiếp công dân. BHXH tỉnh Kon Tum bố trí phòng tiếp công dân và cán bộ thường xuyên tiếp công dân; công khai lịch tiếp công dân của lãnh đạo BHXH tỉnh Kon Tum nên nguwoif dân đến làm việc không phải chờ đợi lâu, được bộ phận tiếp công dân giải thích ngay và phối hợp với các tổ nghiệp vụ kiểm tra, đối chiếu ngay các nội dung mà công dân phản ánh. Bảng 2.19: Số vụ tiếp công dân tại BHXH tỉnh Kon Tum giai đoạn 2014-2018
17 Bảng 2.20: Kết quả khảo sát cán bộ, nhân viên quản lý thu BHYT tại BHXH tỉnh Kon Tum về công tác thanh tra, kiểm tra quá trình thu BHYT 2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHYT TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KON TUM 2.3.1. Thành công Công tác thông tin tuyên truyền được chú trọng, thực hiện đồng bộ, đa dạng loại hình tuyên truyền, nội dung phong phú, được quan tâm, chỉ đạo từ lãnh đạo đến các cấp. Chất lượng đội ngũ cán bộ viên chức BHXH tỉnh Kon Tum được nâng cao, có năng lực và phẩm chất đạo đức tốt, có trách nhiệm và am hiểu chính sách chế độ BHYT. Số lượng đối tượng tham gia BHYT ngày càng tăng, số thu quỹ tăng, công tác quản lý số tiền thu, số nợ được theo dõi, giám sát một cách thường xuyên. Công tác lập dự toán, quyết toán được thực hiện thường xuyên, kịp thời, có tính khả thi cao và luôn được BHXH Việt Nam đánh giá cao. Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT được tiến hành thường xuyên. 2.3.2. Hạn chế - Nhiều cơ quan, đơn vị và người tham gia BHYT chưa chấp hành nghiêm túc luật BHYT, tình trạng nợ đọng, trốn đóng BHYT cho người lao động tại các đơn vị sử dụng lao động, biển thủ. - Nhiều doanh nghiệp còn trốn đóng BHYT cho người lao động. Tình trạng đóng chậm, đóng thiếu, nợ thường xuyên, chiếm dụng tiền đóng BHXH, BHYT của người lao động còn xảy ra nhiều
18 và ngày càng trở nên phức tạp. - Công tác tuyên truyền chưa được thực hiện một cách thường xuyên, liên tục. - Quyết định giao dự toán thu BHYT hàng năm do BHXH Việt Nam giao thường chậm nên cơ quan thực hiện chưa chủ động được. Dự toán cũng chưa thực sự sát với thực tế. - Công tác thanh tra, kiểm tra đơn vị sử dụng lao động được chú trọng nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Số lượng đơn vị được thanh tra còn hạn chế, hình thức thanh tra chưa đa dạng và sát sao. Tình trạng nợ đọng còn kéo dài và chưa có chế tài đủ mạnh để ngăn chặn. - Sự phối hợp kết hợp với giữa các ngành chức năng, các cấp ủy và chính quyền địa phương trong quản lý thu BHYT còn hạn chế. - Số lượng cán bộ làm công tác thanh tra hiện nay của BHXH tỉnh Kon Tum còn thiếu. - Việc áp dụng xử phạt các đơn vị đơn vị sử dụng lao động vi phạm Luật BHYT còn hạn chế. 2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế - Kon Tum là tỉnh miền núi, người đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 53% dân số, thu nhập người lao động tự do còn quá thấp. Thu hút đầu tư của tỉnh chưa mạnh, tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, số doanh nghiệp mới tăng chậm. - Ý thức chấp hành pháp luật của chủ sử dụng lao động chưa cao, chưa quan tâm nhiều đến quyền lợi người lao động do đó tình trạng trốn đóng, nợ đọng kéo dài vẫn còn diễn ra. - Các đơn vị SDLĐ chưa thấy được trách nhiệm của mình