Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty Bảo hiểm PVI

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:41

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty Bảo hiểm PVI" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích, đánh giá thực trạng kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty Bảo hiểm PVI; Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty bảo hiểm PVI.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty Bảo hiểm PVI

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHƯƠNG ĐÔNG -------------------------------- NGUYỄN THỊ DIỄM MI HOÀN THIỆN KÊNH PHÂN PHỐI BẢO HIỂM QUA NGÂN HÀNG TẠI TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM PVI Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã Số: 83401010 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Quang Duệ Hà Nội - Năm 2021
Công trình được hoàn thành tại TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHƯƠNG ĐÔNG Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Quang Duệ Phản biện 1: …………………………………………………….. Phản biện 2: …………………………………………………….. Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội Đồng chấm luận văn tốt nghiệp thạc sỹ ngành quản trị kinh doanh họp tại TRƯỜNG ĐẠI HOC PHƯƠNG ĐÔNG vào ngày …… tháng………… năm 2021
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng dẫn khoa học của TS Nguyễn Quang Huệ. Các nội dung nghiên cứu, kết quả nghiên cứu trong đề tài này là trung thực và chưa công bố dưới bất kỳ hình thức nào trước đây. Các nhận xét, số liệu đều có trích dẫn và chú thích nguồn gốc cụ thể. Hà Nội, ngày ……tháng …..năm 202….. Học viên Nguyễn Thị Diễm Mi
LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đến giáo viên hướng dẫn TS. Nguyễn Quang Duệ đã tận tâm hướng dẫn, giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài Luận văn thạc sĩ này.Tôi xin gởi lời cảm ơn đến các thầy, cô giáo tại Đại học Phương Đông, Cơ quan, gia đình, bạn bè đã quan tâm giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu, trao đổi kiến thức thực tế phục vụ cho việc thực hiện đề tài. Hà Nội, ngày ……tháng …..năm 202….. Học viên Nguyễn Thị Diễm Mi
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Viết tắt Nội dung từ viết tắt 1. Bancassurance Kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng 2. BH Bảo hiểm 3. BHNT Bảo hiểm nhân thọ 4. BHPNT Bảo hiểm phi nhân thọ 5. BVNT Bảo Việt Nhân thọ 6. DN Doanh nghiệp 7. DNBH Doanh nghiệp bảo hiểm 8. HĐBH Hợp đồng bảo hiểm 9. KHCN Khách hàng cá nhân 10. SCB Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn 11. SHB Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn – Hà Nội 12. SPBH Sản phẩm bảo hiểm 13. Techcombank Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam 14. Bảo hiểm PVI Tổng Công Ty Bảo Hiểm PVI
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong xã hội ngày càng phát triển hiện nay, bảo hiểm ngày càng thể hiện được vai trò quan trọng của mình đối với đời sống kinh tế xã hội. Chúng ta nhận thấy vai trò quan trọng của bảo hiểm với tư cách là một loại hình dịch vụ tài chính và là một trong những cơ chế đảm bảo an sinh xã hội trong nền kinh tế quốc dân. Ngoài việc chuyển giao rủi ro, san sẻ tổn thất tài chính của một số ít người cho số đông nhiều người, bảo hiểm còn góp phần ổn định tài chính, đầu tư phát triển, kích thích tiết kiệm, bảo hiểm còn khiến ta giải toả được nỗi sợ hãi và lo lắng về những rủi ro có thể xảy ra. Đối với nền kinh tế Việt Nam trước xu thế mở cửa và hội nhập quốc tế, lĩnh vực bảo hiểm đứng trước sự cạnh tranh vô cùng ngay gắt giữa các doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài và các doanh nghiệp bảo hiểm trong nước, đã buộc các công ty bảo hiểm phải có những thay đổi trong chiến lược Marketing, đặc biệt là chiến lược phân phối sản phẩm. Nếu như cách đây 10 đến 20 năm chúng ta chỉ biết đến bảo hiểm qua các kênh phân phối truyền thống đó là doanh nghiệp bảo hiểm kinh doanh độc lập với khách hàng hoặc ký hợp đồng đại lý bảo hiểm để quảng cáo và giới thiệu sản phẩm hay qua các công ty môi giới bảo hiểm. Thì 10 năm trở lại đây, thị trường bảo hiểm xuất hiện một kênh phân phối bảo hiểm khác đó là kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (Tên tiếng anh là Bancassurance) [15,tr.34]. Đây một loại hình hợp tác đang được phát triển một cách rầm rộ giữa một bên là các Ngân hàng thương mại (NHTM) với một bên là các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH). Khai thác bảo hiểm qua hệ thống các ngân hàng không còn là một khái niệm mới tại thị trường Việt Nam. Trên thực tế ta có thể hiểu một cách đơn giản nhất về kênh phân phối này đó là một chiến lược được các ngân hàng hoặc các DNBH sử dụng nhằm hoạt động trong thị trường tài chính theo cách thức hợp nhất dịch vụ ở một mức độ nhất -1-
định. Một triết lý chung của kênh phân phối bảo hiểm này chính là sự kết hợp của khả năng phát triển sản phẩm và văn hóa bán hàng của các DNBH với mạng lưới phân phối và cơ sở khách hàng rộng lớn của các ngân hàng. Khai thác bảo hiểm qua hệ thống các NHTM được phát triển đầu tiên ở Mỹ và các nước Châu Âu. Hiện nay, kênh phân phối này đang là một trong những kênh phát triển nhanh nhất ở hầu hết thị trường châu Á. Tại sao khai thác bảo hiểm qua ngân hàng lại hấp dẫn như vậy? vì nó thỏa mãn nhu cầu của tất cả các bên liên quan đó là khách hàng, ngân hàng và công ty bảo hiểm. Đối với khách hàng, nhu cầu của khách hàng thường được thỏa mãn khi họ được tiếp cận tới một tổ chức cung cấp các dịch vụ tài chính. Ngoài tiền gửi, tiền vay và các giao dịch thường xuyên khác, khách hàng ngày nay còn được bảo vệ khỏi các rủi ro trong cuộc sống do được tham gia các hợp đồng bảo hiểm với mức phí hợp lý và được cả DNBH và ngân hàng chăm sóc. Cùng với đó, kênh khai thác bảo hiểm này còn giúp ngân hàng hoàn thiện vòng quay nhu cầu của khách hàng bằng việc đáp ứng đầy đủ 4 nền tảng dịch vụ chủ chốt: Cho vay, Giao dịch, Đầu tư, và Bảo vệ (Bảo hiểm). Đối với Ngân hàng, việc phân phối sản phẩm bảo hiểm sẽ giúp củng cố lòng trung thành và tăng sự gắn bó của ngân hàng với khách hàng vì các sản phẩm bảo hiểm có kỳ hạn dài hơn các mức gửi tiết kiệm hay các khoản vay ở tại ngân hàng; giúp ngân hàng trở thành một nơi cung cấp các dịch vụ trọn gói, thỏa mãn tốt hơn nhu cầu khách hàng, và đa dạng hóa sản phẩm, tạo thêm nguồn thu từ hoa hồng cho ngân hàng và nhân viên ngân hàng. Đối với Công ty bảo hiểm, bên cạnh các kênh phân phối truyền thống, đây là một kênh phân phối phức tạp, có khả năng mở rộng và hiệu quả, giúp gia tăng thị phần và doanh thu, tiếp cận thêm với nguồn khách hàng mới của ngân hàng và tạo ra giá trị thương hiệu từ việc hợp tác liên kết (co-branding) với các ngân hàng. Như vậy, từ lợi ích của cả ba bên, NHTM và DNBH đã cùng bắt tay nhau để phát triển và phân phối một -2-
cách hiệu quả các sản phẩm/dịch vụ ngân hàng-bảo hiểm cho cùng một cơ sở khách hàng. Theo thông tin từ Viện Chiến lược ngân hàng, thị trường bảo hiểm Việt Nam hiện có 66 doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm với tổng doanh thu phí bảo hiểm ước đạt 160.180 tỷ đồng năm 2019, trong đó các DNBH phi nhân thọ ước đạt 52.387 tỷ đồng, các DNBH nhân thọ ước đạt 107.793 tỷ đồng. Đã có 56/76 tổ chức tín dụng và 30/49 chi nhánh ngân hàng nước ngoài cấp phép hoạt động đại lý bảo hiểm/hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Trong lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ, tỷ trọng đóng góp đối với thị trường của kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng đã gia tăng đáng kể, từ 5% doanh thu khai thác mới năm 2014 lên 21% năm 2018 và từ 3% trên tổng doanh thu phí năm 2014 lên 12% năm 2018. Khai thác bảo hiểm qua hệ thống ngân hàng đã trở thành kênh phân phối bảo hiểm chiếm vị trí thứ hai với tỷ trọng đóng góp trong doanh thu khai thác mới và tổng doanh thu phí lần lượt là 20% và 12%. Cũng theo khảo sát của tổ chức này đối với 27 NHTM, 6 ngân hàng nước ngoài (NHNg) và 22 chi nhánh NHNg có 81% NHTM, 100% NHNg và 14% chi nhánh NHNg đang triển khai phân phối bảo hiểm và có kết quả tăng trưởng nhanh. Đây cũng là một trong những tiền đề rất tốt để Tổng công ty bảo hiểm PVI đẩy mạnh kênh phân phối bảo hiểm qua hệ thống ngân hàng trong thời gian tới [19,tr.6]. Tổng Công ty Bảo hiểm PVI (Bảo hiểm PVI) được thành lập ngày 01/08/2011 bởi Tổng công ty cổ phần bảo hiểm dầu khí Việt Nam (nay là Công ty cổ phần PVI) với tư cách là công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Công ty cổ phần PVI sở hữu 100% vốn điều lệ. Theo Điều 4 Giấy phép thành lập và hoạt động số 63 GP/KDBH ngày 28/06/2011 của Bộ Tài chính, Bảo hiểm PVI được kế thừa toàn bộ quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ của Tổng công ty cổ -3-
phần bảo hiểm dầu khí Việt Nam kể từ khi thành lập. Năm 2015, Bảo hiểm PVI được nâng mức xếp hạng lên B++ về năng lực tài chính theo xếp hạng của A.M.Best. Năm 2016 Bảo hiểm PVI hoàn tất nâng vốn điều lệ lên 2.600.000.000.000 đồng và năm 2020 tăng lên 3.100.000.000.000 đồng - cao nhất thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam. Năm 2016 là năm Bảo hiểm PVI thành công trong việc mở rộng các kênh phân phối, đặc biệt là kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng bằng việc Bảo hiểm PVI ký kết các Hợp đồng đại lý với các ngân hàng. Cụ thể, đến năm 2019 có 14 ngân hàng và tổ chức tín dụng đã ký kết với Bảo hiểm PVI, đạt doanh thu 230 tỷ đồng, tăng trưởng 80%, góp phần giúp hệ thống bán lẻ tăng trưởng cao 30% và hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra, bù đắp cho sự giảm sút về doanh thu và lợi nhuận tại thị trường truyền thống là bảo hiểm công nghiệp. Tuy nhiên những con số này vẫn chưa thực sự tương xứng với tiềm năng thực tế của một DNBH đứng đầu thị trường bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam, đặc biệt là việc triển khai kênh phân phối bảo hiểm tại nhiều doanh nghiệp bảo hiểm vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế và vướng mắc. Các vướng mắc không chỉ nằm ở sản phẩm hợp tác và phân phối, quy trình triển khai bán chéo, cơ chế dịch vụ, mà còn nằm ở việc đối soát, đối chiếu doanh thu bảo hiểm....Đứng trước thực trạng đó, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty Bảo hiểm PVI”. Tác giả hy vọng luận văn của mình sẽ đưa ra được những giải pháp quan trọng, thiết yếu nhằm hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng của Tổng công ty Bảo hiểm PVI trong thời gian tới. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục tiêu nghiên cứu Nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty bảo hiểm PVI. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu -4-
- Hệ thống hoá lý luận cơ bản về kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng. - Phân tích, đánh giá thực trạng kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty Bảo hiểm PVI. - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty bảo hiểm PVI. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài Nghiên cứu thực trạng kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty bảo hiểm PVI và đề xuất những giải pháp hoàn thiện trong tương lai. 3.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài: 3.2.1. Phạm vi không gian: Đề tài được nghiên cứu tại Tổng công ty bảo hiểm PVI. 3.2.2. Phạm vi thời gian: Số liệu sử dụng để phân tích trong khoảng thời gian 2017 - 2020. 3.2.3. Phạm vi nội dung Nghiên cứu, phân tích, đánh giá kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty bảo hiểm PVI. 4. Phương pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu thống kê mô tả, so sánh, phân tích và tổng hợp số liệu biến động qua các năm, cùng với phương pháp phỏng vấn chuyên gia. Từ đó đưa ra các nhận định và đánh giá về kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng Tổng công ty bảo hiểm PVI và đề ra những giải pháp để hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng của Tổng công ty bảo hiểm PVI trong thời gian tới. -5-
Dữ liệu phân tích: bên cạnh các báo cáo tài chính, tài liệu của ngân hàng, nguồn dữ liệu của các tổ chức thống kê, đề tài sử dụng phương pháp sử dụng kết quả điều tra chọn mẫu của cơ quan quản lý và đối tượng nghiên cứu và tham khảo các tài liệu, công trình nghiên cứu khoa học có liên quan. 4.1. Những ứng dụng của đề tài đối với lý luận và thực tiễn 4.1.1. Đối với cơ sở lý luận Công trình nghiên cứu đã hệ thống hoá những vấn đề lý luận về kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng: khái niệm kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng, mô hình kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng, sản phẩm kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng. Sau đó đi sâu vào phân tích các giải pháp để hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng của DNBH. 4.1.2. Đối với thực tiễn Phân tích tình hình thực tiễn của kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng của Tổng công ty bảo hiểm PVI, từ đó chỉ ra được những thành công, đưa ra các hạn chế cũng như nguyên nhân của hạn chế. Qua đó đề ra được những giải pháp để hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng của DNBH 5. Bố cục của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, các phụ lục và tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 03 chương với những nội dung cụ thể như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng. Chương 2: Phân tích thực trạng kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng Công ty Bảo hiểm PVI. Chương 3: Giải pháp để hoàn thiện kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại Tổng công ty bảo hiểm PVI 6. Tổng quan tình hình nghiên cứu -6-
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KÊNH PHÂN PHỐI BẢO HIỂM QUA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG 1. Khái niệm và đặc điểm về kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng Bancassurance là từ ghép giữa “Bank” và “Assurance” xuất phát từ Pháp, chỉ hoạt động phát sinh do nhu cầu thực tế trong lĩnh vực dịch vụ tài chính. Vào năm 1974, Crédit Lyonnais một ngân hàng của Pháp hợp tác với Tập đoàn Médicales de France thành lập Assurances du Credit Mutuel (ACM) Vie et IARD – Công ty bảo hiểm hỗn hợp (kinh doanh bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm phi nhân thọ). Công ty Bảo hiểm hỗn hợp này hoạt động dựa vào cơ chế sử dụng lợi thế của Credit Lyonnais đối với các khách hàng của ngân hàng: Khi ngân hàng cấp một khoản tín dụng cho khách hàng sẽ đồng thời cấp đơn bảo hiểm kèm theo để bảo hiểm cho các khách hàng đó mà không phải sử dụng một trung gian bảo hiểm khác. Hoạt động này chính là khởi đầu cho hoạt động bancassurance [8,tr.12]. 2. Đặc điểm về kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng Sự phát triển nhanh chóng của bancassurance có thể lý giải qua các lý đặc điểm về kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng: Thứ nhất, đầu tiên là nhu cầu về dịch vụ tài chính “một cửa” của người tiêu dùng. Thứ hai, khách hàng còn có thể được hưởng những quyền lợi và dịch vụ giá trị gia tăng do sử dụng đồng thời nhiều dịch vụ, chẳng hạn: được giảm phí do nộp phí qua ngân hàng, được cung cấp thẻ ATM mà không phải trả lệ phí… Thứ ba, do sự thay đổi “khẩu vị” của khách hàng. Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy, “khẩu vị” của khách hàng có nhu cầu đầu tư đang chuyển từ sản phẩm tiết kiệm đơn giản sang các sản phẩm bảo hiểm và các sản phẩm -7-
phức tạp, do vậy ngân hàng cần phải cung cấp nhiều dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng và luôn thay đổi của khách hàng. Bancassurance là cách thức có thể đáp ứng được sự thay đổi “khẩu vị” này. Thứ tư, do yêu cầu tiết kiệm chi phí hoạt động. Việc sử dụng hệ thống cung cấp dịch vụ của ngân hàng giúp công ty bảo hiểm có thể tiết kiệm được chi phí hoạt động, qua đó tăng khả năng cạnh tranh và lợi nhuận. Thứ năm, thông qua Bancassurance, có thể sử dụng uy tín, thương hiệu và nguồn lực (cơ sở dữ liệu, văn phòng, nhân viên…) của cả Ngân hàng và Công ty Bảo hiểm vào việc cung cấp dịch vụ bảo hiểm cũng như tăng cường các dịch vụ Ngân hàng Thứ sáu, do tác động của cạnh tranh làm giảm biên lợi tức của ngân hàng cũng như của công ty bảo hiểm, đòi hỏi ngân hàng và công ty bảo hiểm phải đa dạng hóa kênh phân phối, đa dạng hóa sản phẩm nhằm tạo thêm lợi nhuận, năng suất, tạo ưu thế cạnh tranh. Thứ bẩy, sự phát triển của công nghệ thông tin giúp cho việc lưu trữ, khai thác cơ sở dữ liệu khách hàng, cung cấp dịch vụ ngân hàng, bảo hiểm được nhanh chóng, thuận tiện. Các sản phẩm bảo hiểm phổ biến phân phối qua kênh ngân hàng Các sản phẩm bảo hiểm Bancassurance được phát triển theo thời gian như là một sự tiến hóa để phù hợp với các nhu cầu và điều kiện thực tế của thị trường. Các sản phẩm của bancassurance có thể được phân thành 02 nhóm: sản phẩm truyền thống và sản phẩm tích hợp với sản phẩm ngân hàng. 2.1. Sản phẩm bảo hiểm truyền thống - Sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ Các loại hình bảo hiểm phi nhân thọ hiện nay  Bảo hiểm sức khoẻ và bảo hiểm tai nạn con người;  Bảo hiểm tài sản và bảo hiểm thiệt hại; -8-
 Bảo hiểm hàng hoá vận chuyển đường bộ, đường biển, đường sông, đường sắt và đường không;  Bảo hiểm hàng không;  Bảo hiểm xe cơ giới;  Bảo hiểm cháy, nổ;... Có thể chia ra như sau: + Các sản phẩm bán lẻ thường là: Bảo hiểm xe cơ giới; Bảo hiểm hộ gia đình trọn gói; Bảo hiểm y tế cá nhân; Bảo hiểm tai nạn con người cá nhân; + Các sản phẩm bảo hiểm dành cho doanh nghiệp thường được ngân hàng giới thiệu. Tuy nhiên, việc khai thác được thực hiện bởi công ty bảo hiểm do mức độ phức tạp trong công tác đánh giá rủi ro. Các sản phẩm này thường bao gồm: bảo hiểm xây dựng lắp đặt, bảo hiểm máy móc, bảo hiểm thiết bị điện tử,...; Bảo hiểm mọi rủi ro tài sản; Bảo hiểm cháy; Bảo hiểm hàng hóa, bảo hiểm tàu biển; Bảo hiểm y tế nhóm; Bảo hiểm tai nạn con người nhóm; Các sản phẩm bảo hiểm khác. - Sản phẩm bảo hiểm nhân thọ Bảo hiểm nhân thọ là loại hình được phân phối qua kênh bancassurance chiếm tỉ trọng cao nhất trong các sản phẩm bảo hiểm thông thường tại Việt Nam hiện nay. Bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm của các công ty bảo hiểm nhằm bảo vệ con người trước những rủi ro liên quan đến sức khỏe, thân thể, tính mạng. Đơn giản là người tham gia thỏa thuận và ký kết hợp đồng bảo hiểm với công ty bảo hiểm về việc sẽ đóng đúng những khoản phí đều đặn vào quỹ dự trữ tài chính do công ty bảo hiểm quản lý để được chi trả số tiền nhất định khi không may gặp rủi ro hoặc đến thời điểm đáo hạn [7,tr.22]. Các sản phẩm này chính là các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ có mặt trên thị trường bao gồm: Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp; Bảo hiểm nhân thọ trọn đời: bao gồm cả bảo hiểm nhân thọ trọn đời truyền thống và các sản phẩm bảo -9-
hiểm thế hệ mới như bảo hiểm liên kết đơn vị, bảo hiểm biến đổi; Bảo hiểm trợ cấp; Các chương trình bảo hiểm hưu trí tự nguyện; Quyền lợi thu nhập gia đình; Sản phẩm bảo hiểm chăm sóc sức khỏe và chi phí y tế; Bảo hiểm bệnh hiểm nghèo; Bảo hiểm thương tật toàn bộ vĩnh viễn; Bảo hiểm tai nạn và ốm đau; Bảo hiểm chi phí nằm viện và phẫu thuật; Bảo hiểm sinh mạng. 2.2. Sản phẩm bảo hiểm tích hợp Các sản phẩm bảo hiểm tích hợp là những sản phẩm bảo hiểm chủ đạo của kênh bancassurance. Đây là những sản phẩm được thiết kế riêng cho kênh phân phối bancassurance, các sản phẩm này thường được thiết kế để bán kèm với các sản phẩm ngân hàng hoặc được coi như là một phần của sản phẩm ngân hàng. Các sản phẩm bảo hiểm tích hợp bao gồm: - Bảo hiểm tín dụng Bảo hiểm tín dụng là một hình thức bảo hiểm giúp người vay trả nợ ngân hàng khi họ không may gặp rủi ro không lường trước, giảm được gánh nặng nợ nần cho người thân hoặc không bị thanh lý tài sản trong trường hợp rủi ro xảy ra. - Bảo hiểm thấu chi Thường thì các ngân hàng đều cung cấp dịch vụ cho vay thấu chi với khách hàng. Đây là một hình thức tín dụng tự động với một khoản tiền hạn mức đã thỏa thuận trước. Đối với những khách hàng hưởng lương cố định thì khoản tiền này thường tương đương hai hoặc ba tháng lương của họ. Hình thức này không có điều khoản trả nợ, chỉ cần điều kiện là lương được trả qua ngân hàng và mức chi tiêu luôn nằm trong một hạn mức đã ấn định trước. - Bảo hiểm cho khách hàng gửi tiền Quyền lợi bảo hiểm này được thiết kế để thu hút khách hàng gửi tiền vào ngân hàng. Quyền lợi bảo hiểm có thể được áp dụng đối với mọi loại tài khoản tiền gửi nhưng thường giới hạn một mức tiền gửi tối thiểu. Mức trách - 10 -
nhiệm bảo hiểm thường được xác định bởi các nhân tố phí và đánh giá rủi ro. Sự khác biệt giữa sản phẩm bảo hiểm theo kênh phân phối truyền thống và sản phẩm Bancassurance Giữa sản phẩm bảo hiểm theo kênh phân phối truyền thống và sản phẩm Bancassurance có một số đặc điểm khác biệt sau đây: [9,tr.6] Sản phẩm bảo hiểm theo kênh Sản phẩm Bancassurance phân phối truyền thống - Hạn chế trong việc sử dụng làm sản - Các sản phẩm bảo hiểm của ngành phẩm thế chấp ngân hàng bảo hiểm có thể được các ngân hàng thương mại sử dụng rộng rãi như là tài sản thế chấp nhằm giảm rủi ro cho mình - Sản phẩm bảo hiểm phân phối qua - Bancassurance phát triển các sản kênh truyền thống đáp ứng nhu cầu phẩm bảo hiểm đặc biệt để đáp ứng của đại bộ phận đa số khách hàng một nhu cầu nào đó bắt nguồn từ giao dịch ngân hàng, hoặc để cải thiện các sản phẩm hiện có nhằm thu hút khách hàng hoặc khiến chúng trở nên hữu ích hơn đối với khách hàng. 1.1. Sự cần thiết của kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng Thứ nhất, Trước xu thế mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế, trước sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt, để duy trì sự tồn tại và phát triển, đòi hỏi các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH), các ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước phải luôn nâng cao chất lượng hoạt động, không ngừng cải tiến quản lý điều hành, nâng cao trình độ nguồn nhân lực, đa dạng hóa các kênh phân phối sản phẩm,... - 11 -
Thứ hai, Bancassurance mang lại lợi ích cho ngân hàng, cho các DNBH, cho cả khách hàng và cho các cơ quan quản lý nhà nước Thứ ba, quan trọng nhất theo định hướng vĩ mô thì hiện nay kênh phân phối Bancassurance là kênh phân phối giúp cho thị trường bảo hiểm nói riêng và thị trường tài chính nói chung ngày càng phát triển. Thứ tư, với mục đích đánh giá các thành phần cấu thành chất lượng dịch vụ bảo hiểm cung cấp đến khách hàng của mình, làm cơ sở cho việc mở rộng và nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm thỏa mãn tối đa nhu cầu của khách hàng. 1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng 1.5.1. Các yếu tố khách quan + Điều kiện kinh tế xã hội: Điều kiện kinh tế xã hội được cải thiện đồng nghĩ a với việc thị trường tài chính sẽ phát triển, mức sống và thu nhập của người dân được nâng cao. + Môi trường pháp lý: Kinh nghiệm từ các nước đã triển khai thành công Bancassurance trên thế giới cho thấy các quy định về pháp lý đóng vai trò quan trọng và có tác động trực tiếp đến hoạt động Bancassurance. + Văn hóa tiêu dùng: Khi một nền kinh tế tăng trưởng thì đi kèm với nó là văn hóa tiêu dùng cũng được nhìn nhận một cách tích cực hơn. Ở các nước phát triển, người dân có thu nhập cao hiểu rõ về các sản phẩm dịch vụ tài chính và rất ưa chuộng tham gia các sản phẩm bảo hiểm. + Đối thủ cạnh tranh: Dân gian Việt Nam thường có câu “Buôn có bạn, bán có phường” và chính các đối thủ cạnh tranh cũng là một trong những nhân tố thúc đẩy dịch vụ Bancassurance phát triển. 1.5.2. Các yếu tố chủ quan - 12 -
+ Đối tác: Việc lựa chọn đối tác có uy tín, thương hiệu tốt giúp các bên có thể phát huy và bổ sung cho uy tín và thương hiệu của chính bản thân công ty mình và đem lại sự thành công của sản phẩm Bancassurance. + Thị trường mục tiêu của bancasurance Với việc tiến hành phân đoạn thị trường tức là chia khách hàng ra thành các nhóm có đặc điểm tương đồng (thu nhập, sở thích, thói quen,…), công ty sẽ đề ra được chiến lược phát triển kinh doanh hợp lý và chọn được thị trường mục tiêu nhắm tới trong từng giai đoạn. + Sản phẩm và công nghệ: Để hoạt động Bancassurance thành công cần phải có chiến lược sản phẩm phù hợp với mô hình kinh doanh hợp lý. Đặc biệt, khi mới triển khai nên bắt đầu với các sản phẩm đơn giản, sau khi đã có kết quả nhất định mới nên mở rộng ra các sản phẩm mang nhiều đặc tính phức tạp hơn và đem lại doanh thu cao hơn. + Chất lượng nguồn nhân lực: Sự thành công của bất cứ doanh nghiệp nào cũng đều mang dấu ấn của con người. Đặc biệt, trong lĩnh vực tài chính, cụ thể hơn là bancassurance, sản phẩm có đến tay người tiêu dùng hay không có sự đóng góp rất lớn của đội ngũ nhân viên kinh doanh. 1.6. Phát triển kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại các công ty bảo hiểm khác trên thị trường và bài học kinh nghiệm 1.6.1. Phát triển kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng tại các công ty bảo hiểm khác trên thị trường 1.6.1.1. Kênh phân phối phát triển bancassurance của AVIVA 1.6.1.2. Kênh phân phối phát triển bancassurance của Wells Fargo 1.6.2. Bài học kinh nghiệm cho Tổng công ty Bảo hiểm PVI Thứ nhất, Tổng công ty Bảo hiểm PVI cần phải nhận thức được tầm quan trọng và những lợi ích mà Bancassurance mang lại để thắt chặt hơn nữa sự hợp tác giữa ngân hàng với các DNBH. - 13 -
Thứ hai, Tổng công ty Bảo hiểm PVI cần phải xây dựng chiến lược phân phối các sản phẩm Bancassurance trên cơ sở nghiên cứu và đánh giá xu thế thị trường; phân loại đối tượng khách hàng để cung cấp dịch vụ bảo hiểm cho phù hợp với nhu cầu, sở trường và thói quen của họ, tạo điều kiện thuận lợi, hài lòng nhất cho khách hàng vừa tiếp cận được các sản phẩm ngân hàng vừa tiếp cận được các sản phẩm bảo hiểm. Thứ ba, ngân hàng và các DNBH phải cùng nhau thiết kế những sản phẩm bảo hiểm phù hợp, chú ý phát triển những sản phẩm, dịch vụ bảo hiểm tới phân khúc nhóm khách hàng cao cấp, khách hàng có thu nhập cao, thường xuyên sử dụng dịch vụ ngân hàng và bảo hiểm. Thứ tư, phân biệt mô hình Bancassurance với các kênh phân phối sản phẩm bảo hiểm khác để có cơ chế quản lý phù hợp, bên cạnh đó cũng cần tạo sự khác biệt đối với các sản phẩm bảo hiểm bán qua kênh ngân hàng, hiện nay sự khác biệt này chưa được thể hiện. Thứ năm, lưu ý đến vấn đề bảo mật thông tin khách hàng như thế nào cho phù hợp. Khuôn khổ pháp lý của các quốc gia chỉ quy định về việc công khai hoá thông tin tài chính đối với DNBH mà chưa có quy định về việc DNBH được phép chia sẻ thông tin của khách hàng cho một đối tác khác. Thứ sáu, tổ chức lớp đào tạo, nâng cao tay nghề, cấp chứng chỉ đại lý bảo hiểm cho các nhân viên chưa được đào tạo để mở rộng và phát triển kênh phân phối. Một trong những rào cản lớn nhất đó là cán bộ bán hàng/tư vấn viên tại nhiều ngân hàng không hiểu rõ các đặc tính kỹ thuật/quyền lợi khá phức tạp của sản phẩm bảo hiểm. Thứ bảy, cần có sự hợp tác chặt chẽ, sự phối hợp ăn khớp nhịp nhàng giữa các nhân viên, giữa các bộ phận và giữa ngân hàng với các DNBH trong quá trình giải quyết công việc với tinh thần đoàn kết nội bộ cao, phục vụ khách hàng với một thái độ chu đáo, nhiệt tình để thực hiện tốt triết lý kinh doanh của ngân hàng. - 14 -
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 Bancassurance là một chiến lược của các ngân hàng và các công ty bảo hiểm nhằm khai thác với phương thức ít nhiều tích hợp thị trường các dịch vụ tài chính. Ðiều này chỉ rõ sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các dịch vụ tài chính khác nhau cũng như việc phân phối các sản phẩm này trong cùng một thị trường dịch vụ tài chính. Trong bối cảnh hiện nay, khi mà thị trường tài chính Việt Nam cũng như thế giới đang có những diễn biến phức tạp, hoạt động bảo hiểm độc lập cũng như hoạt động ngân hàng truyền thống có không ít các rào cản thì sự hợp tác tích cực giữa ngân hàng và các DNBH để thúc đẩy hơn nữa hoạt động Bancassurance là hướng lựa chọn thích hợp và hiệu quả. - 15 -