Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại 2 BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là hệ thống hóa các vấn đề liên quan đến các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Từ đó biết được yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất, yếu tố nào ảnh hưởng ít nhất để có thể đưa ra các giải pháp hiệu quả nhất. Đề xuất các giải pháp nhằm thu hút nhiều hộ gia đình quyết định mua BHYT tại BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại 2 BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ PHAN THỊ THÚY HẰNG NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH MUA BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN QUẢNG NINH TỈNH QUẢNG BÌNH TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số: 8.34.01.01 ĐÀ NẴNG – NĂM 2020
Công trình được hoàn thành tại TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Người hướng dẫn khoa học: TS ĐƯỜNG THỊ LIÊN HÀ Phản biện 1: TS. Nguyễn Xuân Lãn Phản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Thành Hiếu Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Trường đại học Kinh tế Địa điểm: Phòng họp D301, Nhà D – Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ Quản trị Kinh doanh, Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng Vào lúc 7 giờ ngày 14 tháng 11 năm 2020 Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin – Học liệu, Đại học Đà Nẵng - Thư viện trường Đại học Kinh tế, ĐHĐN
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Bảo hiểm y tế (BHYT) là một chính sách xã hội quan trọng, mang ý nghĩa nhân đạo và có tính chia sẻ cộng đồng sâu sắc, được Đảng và Nhà nước ta hết sức coi trọng và luôn đề cao trong hệ thống chính sách an sinh xã hội. Tuy nhiên, công tác thực hiện BHYT cho người dân tham gia theo hình thức hộ gia đình hiện nay trên địa bàn huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình còn hạn chế. Mặc dù BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình đã chủ động tham mưu cho huyện ủy, Ủy ban nhân dân (UBND) huyện ban hành nhiều văn bản, chỉ thị để chỉ đạo các tổ chức thực hiện; các cơ quan, ban ngành, đoàn thể có liên quan và các cơ sở khám chữa bệnh (KCB) BHYT cũng đã phối hợp chặt chẽ nhưng vấn đề thu hút người mua BHYT trên địa bàn huyện Quảng Ninh vẫn còn một số điểm tồn tại như công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHYT chưa hiệu quả, người dân chưa thấy hết ý nghĩa, tầm quan trọng, trách nhiệm mua BHYT nên hiệu quả chưa cao; hình thức tuyên truyền chưa được đổi mới liên tục, thiếu tính đa dạng, lượng thông tin cung cấp chưa đáp ứng yêu cầu của các đối tượng tham gia; trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ phụ trách công tác tuyên truyền… Vì những lý do trên, tác giả quyết định chọn đề tài Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại
2 BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình làm đề tài luận văn nghiên cứu. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Hệ thống hóa các vấn đề liên quan đến các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình. - hân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình; Từ đó biết được yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất, yếu tố nào ảnh hưởng ít nhất để có thể đưa ra các giải pháp hiệu quả nhất. - Đề xuất các giải pháp nhằm thu hút nhiều hộ gia đình quyết định mua BHYT tại BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. - Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi không gian: BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. + Phạm vi thời gian: Dữ liệu thứ cấp được thu thập trong khoảng thời gian từ 2017-2019 và đề xuất giải pháp đến năm 2025. + Phạm vi nội dung: Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình.
3 4. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập dữ liệu. - hương pháp phân tích và xử lý dữ liệu 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài Đề tài sẽ hệ thống hóa cơ sở lý luận quyết định mua BHYT của khách hàng tại BHXH huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Việc phân tích, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua giúp nhà quản lý, ban lãnh đạo có cái nhìn khách quan hơn để đề xuất những chính sách thích hợp nhằm cải thiện chất lượng ngành BHXH, xóa bỏ những cảm nhận tiêu cực làm gia tăng đối tượng mua BHYT tiến tới BHYT toàn dân theo đúng lộ trình. Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các cơ quan, đơn vị mong muốn phát triển đối tượng tham gia và nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng. 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu thành 03 chương, bao gồm: Chương 1: Cơ sở lý luận về các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua bảo hiểm y tế hộ gia đình Chương 2: Thiết kế nghiên cứu Chương 3: Kết quả nghiên cứu Chương 4: Hàm ý chính sách và kiến nghị.
4 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH MUA BHYT HỘ GIA ĐÌNH 1.1. TỔNG QUAN VỀ BẢO HIỂM Y TẾ VÀ BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH 1.1.1. Khái niệm bảo hiểm y tế Theo Luật Bảo hiểm y tế số 25/2008/QH12 ngày 14/11/2008 “BHYT là hình thức bảo hiểm được áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức thực hiện và các đối tượng có trách nhiệm tham gia theo quy định của luật BHYT” [Trích Khoản 1 điều 2 Luật BHYT số 25/2008/QH12 ngày 14/11/2008]. 1.1.2. Đặc điểm của BHYT - BHYT có đối tượng tham gia rộng rãi, bao gồm mọi thành viên trong xã hội, không phân biệt giới tính, tuổi tác, khu vực làm việc, hình thức quan hệ lao động. - BHYT không nhằm bù đắp thu nhập cho người hưởng bảo hiểm như chế độ ốm đau, tai nạn lao động,… mà nhằm chăm sóc sức khỏe cho họ khi ốm đau, bệnh tật,… trên cơ sở BHYT mà họ tham gia - BHYT là chi phí ngắn hạn, không xác định trước, không phụ thuộc vào thời gian đóng, mức đóng mà phụ thuộc vào mức độ bệnh tật và khả năng cung ứng các dịch vụ y tế.
5 1.1.3. Vai trò của BHYT - BHYT là nguồn hỗ trợ tài chính giúp người tham gia khắc phục những khó khăn về kinh tế khi bất ngờ ốm đau, bệnh tật - BHYT góp phần giảm gánh nặng cho NSNN - BHYT góp phần thực hiện nâng cao chất lượng và thực hiện mục tiêu công bằng xã hội trong chăm sóc sức khỏe nhân dân, thể hiện rõ nét tính nhân đạo, cộng đồng xã hội sâu sắc. 1.1.4. BHYT hộ gia đình Theo quy định tại Khoản 1 Điều 7 Luật BHYT và Khoản 5 Điều 1 Thông tư liên tịch số 41/TTLT-BTC-BYT, hộ gia đình mua BHYT bao gồm toàn bộ người có tên trong sổ hộ khẩu (trừ người đã khai báo tạm vắng) hoặc sổ tạm trú. Thành viên trong hộ gia đình mua BHYT theo hộ gia đình gồm những người thuộc hộ gia đình, có tên trong sổ hộ khẩu, trừ đối tượng đã mua BHYT thuộc nhóm do người lao động, chủ sử dụng lao động đóng; nhóm do tổ chức BHXH đóng; các nhóm được NSNN đóng hoặc hỗ trợ mức đóng BHYT.
6 1.2. THUYẾT VỀ HÀNH VI TIÊU DÙNG 1.2.1. Thuyết hành động hợp lý (Theory of Reasoned Action model – TRA) 1.2.2. Mô hình hành vi dự định (TPB - Theory of planned behaviour) 1.1.3. Các biến số TPB mở rộng 1.2.4. Tiến trình ra quyết định mua của ngƣời tiêu dùng 1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH MUA BHYT HỘ GIA ĐÌNH 1.3.1. Kiến thức về BHYT Hiểu biết về chính sách BHYT, quyền lợi khi tham gia được xem là một nhân tố quan trọng trong việc giải thích việc lựa chọn tham gia hay không tham gia. Kiến thức là một nguồn lực bên trong có thể được liên kết với một số khía cạnh, từ việc đánh giá chất lượng của sản phẩm, thủ tục thưc hiện giản đơn hay phức tạp (Trương Thị hượng, 2012, Nguyễn Quốc Bình, 2013, Đỗ Toàn Thắng, 2015). 1.3.2. Kỳ vọng của hộ gia đình Theo Lý thuyết TRA (Ajzen & Fishbein, 1975), hoặc TPB (Ajzen, 1991), các ảnh hưởng xã hội thông thường được giả sử để nắm bắt cảm nhận của các cá nhân về những người khác quan trọng trong môi trường sống của họ mong muốn họ ứng xử theo một cách thức nhất định (Ajzen, 1991). Trong nghiên cứu này, ảnh hưởng xã
7 hội được định nghĩa dưới góc độ sự chấp nhận các kỳ vọng của những người khác, chẳng hạn kỳ vọng của gia đình. 1.3.3. Cảm nhận rủi ro từ bệnh tật Nhận thức sự rủi ro là sự đánh giá chủ quan về khả năng xảy ra một sự cố tiêu cực (Lund và Rundmo, 2009; Lennart, Moen và Rundmo, 2004). Rủi ro cảm nhận là một cấu trúc khái niệm đa chiều liên quan đến các khía cạnh thực hiện không đảm bảo về chức năng, mất mát về tài chính, tâm lý và xã hội liên quan đến mua hoặc sử dụng sản phẩm/dịch vụ. Như vậy, cảm nhận rủi ro khi mua BHYT là sự lo sợ mất mát nguồn tài chính, sự chưa tin tưởng vào tổ chức quản lý … Rủi ro cảm nhận được tìm thấy có ảnh hưởng đến các mặt khác nhau của sự quan tâm mua BHYT (Horng và Chang, 2007, Nguyễn Quốc Bình, 2013, Đỗ Toàn Thắng, 2015). 1.3.4. Sự quan tâm đến sức khỏe Sự quan tâm là một khái niệm động cơ liên quan đến thái độ, kết quả hành vi và giữ vai trò tương tự như các biến số động cơ khác như ý định hành vi, sự khát vọng, mục đích, hoạch định hoặc ý định cố gắng (Zaichkowsky, 1985). Ý thức sức khỏe cao dẫn đến sự quan tâm cao đối với việc tiêu dùng các sản phẩm, dịch vụ có lợi cho sức khỏe trong hiện tại cũng như tương lai. Điều này phù hợp với các khuyến cáo của các tổ chức sức khỏe trên thế giới cũng như các nghiên cứu của Tổ chức Lao động thế giới. Ý thức sức khỏe cũng đã được tìm thấy là có ảnh hưởng tích cực đến ý định mua BHYT hộ gia đình.
8 1.3.5. Ảnh hƣởng của ngƣời khác Ảnh hưởng của người khác, hay nói cách khác là marketing truyền miệng là một trong những yếu tố có tác động lớn đến quyết định mua bảo hiểm. Những lời nói truyền miệng cho biết họ đã từng sử dụng BHYT, đã có những trải nghiệm nhất định nên những tác động của họ sẽ có ảnh hưởng lớn đến quyết định mua thẻ BHYT hay không? Đa số người dân Việt Nam đều bị ảnh hưởng bởi chia sẻ kinh nghiệm từ người khác bởi họ cho rằng người khác đã sử dụng, đã trải nghiệm và cảm thấy hài lòng. Đây là một trong những kênh tuyên truyền vô cùng hiệu quả. 1.3.6. Tuyên truyền về BHYT Tuyên truyền đóng vai trò như hoạt động quảng bá, giúp mọi người nâng cao nhận biết, từ đó gia tăng sự quan tâm của người tiêu dùng. Thông tin tuyên truyền BHYT nói riêng đóng vai trò định hướng, giúp cho người dân từ biết đến hiểu, từ hiểu đến thực hiện và mua BHYT. Một trong những nguyên nhân dẫn đến người dân không quan tâm, không muốn mua BHYT là họ thiếu hiểu biết, chưa thấy lợi ích của việc tham gia hoặc thiếu tin tưởng vào hệ thống tổ chức thực hiện. Do đó, vấn đề đặt ra là phải tuyên truyền để người dân hiểu rõ về chính sách, chế độ, vai trò, ý nghĩa, tác dụng cũng như những lợi ích của BHYT để họ biết, tin tưởng và nhiệt tình tham gia.
9 Một số hình thức tuyên truyền hay được sử dụng gồm tập huấn, bài báo, đối thoại trực tiếp, đối thoại qua truyền hình, đối thoại thông qua Internet, tờ rơi, pano, áp phích,… 1.3.7. Thu nhập của ngƣời dân Thu nhập là yếu tố ảnh hưởng đến chi tiêu của hộ gia đình và là yếu tố quan trọng hàng đầu tác động đến việc mua BHYT của người dân. Khi có thu nhập cao, nhu cầu chăm sóc bảo vệ sức khỏe cũng tăng lên. Nghiên cứu của Phạm Minh Đức (2015) chỉ ra rằng, thu nhập của người dân được hiểu là “Tổng các khoản tiền mà họ thu được trong một khoảng thời gian nhất định bao gồm các khoản tiền nhận được từ các hoạt động nông nghiệp của gia đình, các khoản tiền từ các hoạt động phi nông nghiệp và các khoản tiền khác như trợ cấp, hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức xã hội khác”. 1.3.8. Quyết định mua BHYT hộ gia đình Theo Quy trình 5 bước trong quyết định mua hàng của Phiilip Kotler, quyết định mua hay mua BHYT hộ gia đình nằm trong bước thứ 4, sau bước Nhận thức nhu cầu; Tìm hiểu sản phẩm và những thông tin liên quan; Đánh giá, so sánh sản phẩm thuộc các nhãn hiệu khác nhau và trước bước Đánh giá sản phẩm sau khi sử dụng.
10 CHƢƠNG 2 THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU 2.1. TỔNG QUAN VỀ BHXH HUYỆN QUẢNG NINH 2.1.1. Quá trình hình thành và cơ cấu tổ chức Cùng với các tỉnh, thành phố trong cả nước, Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Bình được thành lập theo Quyết định số 41/QĐ-TC ngày 20/07/1995 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam. BHXH huyện Quảng Ninh là cơ quan trực thuộc của BHXH tỉnh Quảng Bình, đặt tại Thôn Văn La xã Lương Ninh huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình nằm trong hệ thống tổ chức của BHXH Việt Nam. 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Bảo hiểm xã hội huyện 2.1.3. Kết quả thu BHYT tại BHXH huyện Quảng Ninh Trong những năm qua, nhờ sự phối hợp của các cấp, ban, ngành, BHXH huyện Quảng Ninh đã có nhiều đóng góp, nỗ lực nhằm thu hút nhiều người mua BHYT, nâng độ phủ BHYT theo đúng chỉ tiêu mà BHXH tỉnh Quảng Bình và BHXH Việt Nam giao. Theo đó, kết quả thu và số lượng người mua BHYT tại BHXH huyện Quảng Ninh giai đoạn 2017-2019 như sau:
11 Bảng 2.1. Kết quả thu BHYT hộ gia đình tại BHXH huyện Quảng Ninh Chỉ tiêu 2017 2018 2019 BHYT (tỷ đồng) 62,4 71,84 71,19 BHYT hộ gia đình (tỷ đồng) 7,2 10,45 12,85 Tỷ lệ (%) 11,54 14,55 18,05 Nguồn: Báo cáo thường niên BHXH huyện Quảng Ninh Bảng 2.2. Số lượng hộ gia đình tại BHXH huyện Quảng Ninh Chỉ tiêu 2017 2018 2019 Số người mua BHYT (người) 82.060 83.117 78.659 Số người mua BHYT theo hình thức 13.555 15.509 20.315 hộ gia đình (người) Tỷ lệ (%) 16,52 18,66 25,83 Nguồn: Báo cáo thường niên BHXH huyện Quảng Ninh Theo bảng trên, số người mua BHYT cũng tăng năm 2018 so với năm 2017 và năm 2019, số người mua BHYT lại giảm, còn 78.659 người. 2.2. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU 2.2.1. Quy trình nghiên cứu Bước 1: Nghiên cứu tổng quan về các nghiên cứu. Bước 2: Xây dựng khung lý thuyết. Bước 3: Thu thập cơ sở dữ liệu thứ cấp và sơ cấp. Bước 4: Xử lý, phân tích dữ liệu điều tra, khảo sát, đánh giá thực trạng, chỉ ra những kết quả đạt được, hạn chế, nguyên nhân của
12 hạn chế trong việc phát triển hệ thống BHYT với hộ gia đình trên địa bàn huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình trong thời gian qua. Bước 5: Trên cơ sở những hạn chế đã đưa ra, đề xuất giải pháp giúp tăng cường sự mua BHYT hộ gia đình trên địa bàn huyện Quảng Ninh và khuyến nghị với cơ quan nhà nước. 2.2.2. Mô hình nghiên cứu 2.2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu - Dữ liệu thứ cấp. - Dữ liệu sơ cấp. Tác giả phát phiếu khảo sát trực tiếp cho người dân và hướng dẫn họ trả lời. Sau 01 tháng (từ 18/5/2020 đến 17/6/2020), tác giả thu về 200 phiếu và trong số đó, chỉ có 178 phiếu hợp lệ. Như vậy, 178 là số liệu cuối cùng được tác giả sử dụng để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại huyện Quảng Bình ở Chương 3. CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 3.1. MÔ TẢ MẪU NGHIÊN CỨU Thứ nhất, về câu hỏi Công việc của đối tượng khảo sát, kết quả khảo sát cho thấy: Đa số người được khảo sát là hộ gia đình làm nghề nông, lâm, ngư, diêm nghiệp với tỷ lệ là 44,94%; tiếp theo là hộ cận nghèo được nhà nước hỗ trợ một phần mức đóng BHYT với tỷ lệ là
13 17,98%; công việc kinh doanh, buôn bán nhỏ lẻ với tỷ lệ là 15,73%. Tiếp đó, là người lao động trong doanh nghiệp tư nhân; cán bộ không chuyên trách xã, phường và nghề khác. Thứ hai, câu hỏi về đã mua BHYT hộ gia đình chưa, kết quả thu được như sau: Có 50% người được khảo sát đã mua BHYT hộ gia đình, tương đương với 89 người; 20,22% người đã mua BHYT hộ gia đình nhưng hiện nay không còn mua nữa, tương đương với 36 người; 20,79% chưa mua BHYT hộ gia đình nhưng có ý định trong tương lai, tương đương với 37 người và 16 người, tương đương với 8,99% hoàn toàn không quan tâm đến việc mua BHYT hộ gia đình. Thứ ba, câu hỏi về vai trò của người được khảo sát khi mua BHYT hộ gia đình Kết quả khảo sát cho thấy, 36% người được hỏi là người quyết định; 35,2% người thụ hưởng và 28,8% người trả tiền. Như vậy, sự chênh lệch giữa các vai trò là không quá nhiều. Thứ tư, câu hỏi khảo sát về thời gian mua BHYT hộ gia đình Đa số người được khảo sát đã mua BHYT hộ gia đình từ 1 đến 3 năm, chiếm trên một nửa số người được hỏi, là 52%; tiếp đó là số người mua BHYT hộ gia đình trên 3 năm với tỷ lệ là 29,6% và cuối cùng là người mua BHYT hộ gia đình dưới 12 tháng, chiếm 18,4%. Như vậy, đa số người được hỏi đã mua BHYT hộ gia đình khá lâu.
14 3.2. ĐÁNH GIÁ THANG ĐO BẰNG HỆ SỐ TIN CẬY CRONBACH’S ALPHA Bảng 3.2. Kết quả độ tin cậy của thang đo Cronbach's Alpha Số biến .637 18 Nguồn: Kết quả khảo sát, 2020 Trong bảng trên, kết quả hệ số Cronbach’s Alpha là 0.637 >0.6 là khoảng chấp nhận được với các nghiên cứu mới và lần đầu. Việc kiểm chứng hệ số Cronbach’s Alpha đáp ứng yêu cầu của nghiên cứu và cho thấy các biến quan sát có phù hợp và đủ độ tin cậy để tác giả tiến hành các bước phân tích tiếp theo. 3.3. PHÂN TÍCH NHÂN TỐ EFA Bảng 3.4. Kết quả phân tích nhân tố khám phá (EFA) Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. .548 Bartlett's Test of Sphericity 828.252 1041.429 231 325 .000 .000 Nguồn: Kết quả khảo sát, 2020 Theo quy định, hệ số KMO phải lớn hơn 0.5 thì thang đo mới có giá trị; trong bảng trên ta thấy, hệ số KMO = 0.548> 0.5, giá trị sig = 0.000 < 0.5 vì vậy hệ số KMO của bài được xem là có ý nghĩa thực tiễn.
15 3.4. THỐNG KÊ MÔ TẢ 3.4.1. Kiến thức về BHYT Kết quả khảo sát cho thấy, các hộ dân tại huyện Quảng Ninh đánh giá chưa thực cao yếu tố kiến thức về BHYT đối với quyết định mua BHYT hộ gia đình. Hiểu biết về BHYT là một nhân tố quan trọng trong việc giải thích việc lựa chọn tham gia hay không tham gia. Kiến thức là một nguồn lực bên trong có thể được liên kết với một số khía cạnh, từ việc đánh giá chất lượng của sản phẩm, thủ tục thực hiện giản đơn hay phức tạp ….. mức độ hiểu biết về chính sách BHYT của người dân càng tốt thì thì ý định mua BHYT càng tăng. 3.4.2. Kỳ vọng của hộ gia đình Yếu tố những người trong gia đình ủng hộ họ mua BHYT chỉ được đánh giá với 3,1 điểm; người thân trong gia đình cho rằng mua BHYT là điều tốt cũng chỉ được đánh giá với điểm trung bình là 3,02 điểm; người thân trong gia đình khuyến khích họ mua BHYT cũng chỉ được đánh giá với 3,19 điểm. Như vậy, yếu tố này không có nhiều tác động đến quyết định mua BHYT hộ gia đình của người dân huyện Quảng Ninh. 3.4.3. Cảm nhận rủi ro từ bệnh tật Đa số người được khảo sát cho rằng xã hội ngày càng phát triển và hội nhập sâu rộng với thế giới, khả năng xảy ra bệnh tật ngày càng tăng có ảnh hưởng ít nhất (điểm trung bình là 3,56 điểm); cuộc sống ngày nay có nhiều rủi ro bệnh tật có ảnh hưởng thứ hai (điểm trung bình là 3,8 điểm); và và yếu tố ngày càng có nhiều trường hợp
16 mắc bệnh hiểm nghèo cần được BHYT trợ giúp có ảnh hưởng nhiều nhất (điểm trung bình là 3,85 điểm). 3.4.4. Sự quan tâm đến sức khỏe Yếu tố quan tâm đến sức khỏe được đánh giá với điểm số khá cao, chứng tỏ rằng yếu tố này có ảnh hưởng rất lớn đến quyết định mua BHYT hộ gia đình của người dân huyện Quảng Ninh. Theo đó, quan tâm đến vấn đề sức khỏe của mình được đánh giá là ảnh hưởng nhiều nhất (điểm trung bình là 4,74 điểm); quan tâm đến việc mua BHYT để được chăm sóc y tế trong mọi trường hợp ốm đau có ảnh hưởng thứ hai (điểm trung bình là 4,74 điểm); và ý thức đến sức khỏe của chính họ có ảnh hưởng thứ ba (điểm trung bình là 4,67 điểm). 3.4.5. Ảnh hƣởng của ngƣời khác Khi càng có nhiều người có nhu cầu, quan tâm và mua BHYT thì cá nhân đó sẽ chịu sự tác động bởi những người xung quanh mình. Theo đó, họ thấy những trải nghiệm của người thân, bạn bè là hữu ích đối với quyết định mua BHYT của mình (điểm trung bình là 4,02 điểm) và họ muốn nghe những Chia sẻ của người thân, bạn bè về BHYT trước khi quyết định mua BHYT (điểm trung bình là 3,87 điểm). 3.4.6. Tuyên truyền về BHYT Yếu tố tuyên truyền về BHYT có ảnh hưởng khá lớn đến quyết định mua BHYT hộ gia đình của người dân huyện Quảng Ninh. Thông tin tuyên truyền BHYT đóng vai trò định hướng, giúp cho người dân từ biết đến hiểu, từ hiểu đến thực hiện và mua BHYT.
17 Theo đó, tuyên truyền qua những người đã mua BHYT có ảnh hưởng lớn nhất (điểm trung bình là 4,74 điểm); tuyên truyền của nhân viên đại lý thu BHYT tại xã, phường, thị trấn có ảnh hưởng lớn thứ hai (điểm trung bình là 3,88 điểm); tuyên truyền qua loa phát thanh xã, đài phát thanh và truyền hình có ảnh hưởng lớn thứ ba (điểm trung bình là 3,78 điểm); tiếp đến là Tuyên truyền qua các hội, đoàn thể khi hội họp (điểm trung bình là 3,77 điểm). Như vậy, đa số các tuyên truyền trực quan sẽ có hiệu quả hơn. 3.4.7. Thu nhập của ngƣời dân Thu nhập là yếu tố ảnh có ảnh hưởng rất lớn đến quyết định mua BHYT hộ gia đình tại huyện Quảng Ninh. Theo họ, thu nhập hàng tháng ổn định có ảnh hưởng nhiều nhất (điểm trung bình là 4,45 điểm); thu nhập dư giả để đóng góp một khoản nhất định vào BHYT có ảnh hưởng lớn thứ hai (điểm trung bình là 4,34 điểm) và thu nhập phù hợp với mức đóng BHYT có ảnh hưởng tiếp theo (điểm trung bình là 4,3 điểm). CHƢƠNG 4 HÀM Ý CHÍNH SÁCH VÀ KIẾN NGHỊ 4.1. HÀM Ý CHÍNH SÁCH 4.1.1. Tăng cƣờng tuyên truyền, vận động mua BHYT a. Tăng cường công tác tuyên truyền qua các kênh thông tin đại chúng - Thực hiện tuyên truyền thường xuyên hơn, dưới nhiều hình thức đa dạng như đối thoại trực tiếp, tuyên truyền lồng ghép, báo
18 cáo, cung cấp tài liệu tuyên truyền tại hội nghị, hội thảo, chuyên đề, tập huấn…; duy trì các chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền về BHYT nói chung, BHYT theo hộ gia đình nói riêng. - Tập trung vào các nội dung tuyên truyền về chính sách, pháp luật BHYT để người dân hiểu về quyền và trách nhiệm khi mua BHYT hộ gia đình, mức đóng, trách nhiệm đóng BHYT, chính sách hỗ trợ của nhà nước khi mua BHYT hộ gia đình. b. Củng cố, hoàn thiện, mở rộng hệ thống đại lý thu tại cơ sở - Triển khai đánh giá hiệu quả của hệ thống đại lý thu BHYT và chủ động tổ chức hệ thống đại lý theo hướng chuyên nghiệp và hiệu quả. - Tiếp tục nghiên cứu mở rộng các hình thức tổ chức đại lý thu BHYT - Rà soát, thống kê đối tượng tiềm năng mua BHYT hộ gia đình trên địa bàn - Bổ sung số nhân viên Đại lý thu ở các điểm thu phù hợp, bố trí mỗi xóm, thôn, bản có ít nhất từ 1 người trở lên làm nhân viên. 4.1.2. Tăng cƣờng trách nhiệm của ngƣời dân thông qua mua BHYT hộ gia đình - Quy định nghĩa vụ mua BHYT đối với toàn bộ thành viên hộ gia đình là một đảm bảo pháp lý để mỗi người dân, mỗi hộ gia đình xác định được động cơ đúng đắn khi mua BHYT.