i<br />
<br />
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O<br />
Đ I H C ĐÀ N NG<br />
<br />
TR N TH THANH TÚ<br />
<br />
NGHIÊN C U THÚC Đ Y Đ NG CƠ LÀM VI C C A<br />
CÁN B NHÂN VIÊN T I CÔNG TY TNHH TM DV<br />
SÀI GÒN – BUÔN MA THU T<br />
<br />
Chuyên ngành : Qu n tr kinh doanh<br />
Mã s<br />
<br />
: 60 34 05<br />
<br />
TÓM T T LU N VĂN TH C S<br />
QU N TR KINH DOANH<br />
<br />
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS Lê Th Gi i<br />
<br />
Đà N ng - Năm 2012<br />
<br />
1<br />
<br />
M<br />
<br />
Đ U<br />
<br />
1. Tính c p thi t c a ñ tài<br />
Trong nh ng năm g n ñây, tình hình kinh t trong nư c và qu c t ñã xu t hi n nh ng khó khăn, thách<br />
th c m i, ti m n nguy cơ b t n kinh t vĩ mô. S khó khăn này kéo theo s c nh tranh gay g t c a các<br />
doanh nghi p v nhi u v n ñ như; th trư ng, doanh thu, l i nhu n…., v n ñ c nh tranh v nhân l c cũng<br />
ñang là m t trong nh ng v n ñ ñáng quan tâm c a các doanh nghi p.<br />
Ngu n nhân l c ñóng vai trò quan tr ng trong doanh nghi p, h chính là tài s n, huy t m ch c a công ty.<br />
M t doanh nghi p có công ngh hi n ñ i, có ch t lư ng d ch v t t, có cơ s h t ng v ng chãi nhưng n u<br />
không có ngu n lao ñ ng làm vi c hi u qu thì doanh nghi p s khó có th ñ ng v ng trên thương trư ng và<br />
xây ñ ng ñư c l i th c nh tranh b n v ng. M t v n ñ c p thi t ñ i v i nhà qu n lý là làm sao ñ phát huy<br />
và t n d ng hi u qu ngu n nhân l c, góp ph n thúc ñ y s phát tri n c a chính doanh nghi p nói riêng và<br />
c a n n kinh t xã h i nói chúng. Đi u này yêu c u nhà qu n lý ph i hi u rõ v ngu n nhân l c, t m quan<br />
tr ng c a ngu n nhân l c, coi ngu n nhân l c là trung tâm c a s phát tri n. Ngoài ra nhà qu n lý cũng luôn<br />
ph i quan tâm, t o ñi u ki n ñ phát huy h t kh năng ti m n<br />
<br />
trong m i con ngư i. Như v y s không b<br />
<br />
lãng phí ngu n l c và t o ñ ng l c thúc ñ y kh năng làm vi c c a nhân viên cũng như s ñóng góp c ng<br />
hi n c a h cho s phát tri n t ch c.<br />
Thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c là y u t then ch t trong công tác qu n tr ngu n nhân l c, là k t qu t ng hòa<br />
tác ñ ng ñ n con ngư i. Nh n th c ñư c t m quan tr ng c a vi c thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c s giúp nhà<br />
qu n lí có nh ng chính sách h p lí ñ thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c c a nhân viên.<br />
Công ty TNHH TMDV Sài Gòn – Buôn Ma Thu t ho t ñ ng trên lĩnh v c thương m i d ch v , vi c t o<br />
ñ ng l c ñ khuy n khích nhân vi c làm vi c hăng say, tích c c, hi u qu là r t c n thi t. Nhìn nh n ñư c<br />
t m quan tr ng c a v n ñ nên tôi ñã th c hi n ñ tài: “Nghiên c u thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c c a Cán b<br />
nhân viên t i Công ty TNHH TMDV Sài Gòn – Buôn Ma Thu t.”<br />
2. M c tiêu nghiên c u<br />
Nghiên c u các y u t thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c c a cán b nhân viên trong công ty t ñó ñưa ra các<br />
hàm ý chính sách góp ph n thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c c a nhân viên.<br />
3. Gi thi t nghiên c u<br />
V i m c ñích trên nghiên c u này tr l i các câu h i sau;<br />
1) Nh ng y u t nào tác ñ ng ñ n ñ ng cơ làm vi c c a cán b nhân viên?<br />
2) Đ ng cơ làm vi c c a cán b nhân viên trong công ty hi n nay ñang<br />
<br />
m c nào?<br />
<br />
3) Có s khác bi t v các y u t tác ñ ng thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c theo ñ c trưng cá nhân hay không?<br />
4. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u<br />
Ph m vi nghiên c u: Đ tài này nghiên c u các y u t<br />
<br />
nh hư ng ñ n ñ ng cơ làm vi c c a cán b nhân<br />
<br />
viên bao g m các y u t v l i ích h u hình ( ch ñ lương, thư ng, cơ h i ñào t o và phát tri n, các ch ñ<br />
phúc l i ), các y u t v l i ích vô hình ( ñi u ki n môi trư ng làm vi c, b n ch t công vi c, m i quan h v i<br />
ñ ng nghi p và v i lãnh ñ o, văn hóa công ty ).<br />
Đ i tư ng nghiên c u: 182 cán b nhân viên toàn th i gian ñang công tác t i các b ph n khác nhau c a<br />
Công ty TNHH TMDV Sài Gòn – Buôn Ma Thu t.<br />
5. Phương pháp nghiên c u<br />
Nghiên c u ñư c th c hi n qua 2 giai ño n: Nghiên c u sơ b và nghiên c u chính th c.<br />
<br />
2<br />
Nghiên c u sơ b th c hi n thông qua phương pháp nghiên c u ñ nh tính, v i phương pháp th o lu n<br />
nhóm nh m khám phá ra các y u t thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c c a nhân viên s d ng ñ xây d ng mô hình<br />
nghiên c u và thang ño.<br />
Nghiên c u chính th c th c hi n thông qua phương pháp nghiên c u ñ nh lư ng, th c hi n b ng cách g i<br />
b n câu h i ñi u tra và hư ng d n cán b nhân viên tr l i. Các b n câu h i s ñư c th c hi n<br />
<br />
8 b ph n<br />
<br />
trong công ty chia theo t l cán b nhân viên trong t ng b ph n và th c hi n m u nghiên c u là 182 cán b<br />
nhân viên. Sau ñó thu l i b n câu h i ñ ti n hành phân tích.<br />
Vi c ki m ñ nh thang ño và các mô hình lý thuy t cùng v i các gi thuy t ñ ra b ng h s tin c y<br />
Cronbach Alpha, phân tích nhân t , phân tích tương quan, h i quy,… d a trên k t qu x lý s li u th ng kê<br />
SPSS 16.0 và rút ra k t qu ñ t ñó k t h p v i các lo i d li u khác ngư i nghiên c u có th ñ xu t các<br />
ki n ngh ñ thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c c a cán b nhân viên trong công ty.<br />
6. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài<br />
T các phân tích, ñánh giá các mô hình nghiên c u t ñó ñ xu t mô hình nghiên c u các y u t thúc ñ y<br />
ñ ng cơ làm vi c. Do ñó ñ tài này có ý nghĩa khoa h c ñ i v i các nhà nghiên c u, các sinh viên trong vi c<br />
s d ng k t qu nghiên c u này như tài li u tham kh o, làm cơ s lí lu n cho các nghiên c u ti p theo.<br />
Đ tài này cũng có ý nghĩa th c ti n ñ i v i các nhà qu n lí, nó giúp nhà qu n lí ñánh giá ñư c các y u t<br />
thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c t ñó ñưa ra các chính sách h p lí nh m thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c m t cách hi u<br />
qu và t t nh t.<br />
7. C u trúc nghiên c u<br />
Đ tài nghiên c u có b c c như sau:<br />
Chương 1: Lý thuy t và mô hình nghiên c u các nhân t thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c<br />
Chương 2: Thi t k nghiên c u<br />
Chương 3: K t qu nghiên c u<br />
Chương 4: K t lu n và ki n ngh<br />
<br />
3<br />
<br />
CHƯƠNG 1<br />
LÝ THUY T VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN C U CÁC NHÂN T<br />
<br />
THÚC Đ Y Đ NG CƠ LÀM<br />
<br />
VI C<br />
1.1. Lý thuy t các nhân t thúc ñâyy ñ ng cơ làm vi c<br />
1.1.1. S c n thi t c a vi c thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c:<br />
1.1.2. Các khái ni m<br />
1.1.2.1. Hành vi con ngư i t ch c<br />
Hành vi con ngư i t ch c nghiên c u nh ng ñi u mà con ngư i suy nghĩ, c m nh n và hành ñ ng trong<br />
m t t ch c (Mc Shane et al.,2005). Trên th c t , có nhi u hành vi mà nhân viên th hi n<br />
<br />
công ty nhưng có<br />
<br />
4 d ng hành vi chính: năng su t làm vi c,s v ng m t, t l thuyên chuy n, m c ñ hài lòng c a nhân viên<br />
trong t ch c<br />
1.1.2.2. Đ ng cơ thúc ñ y<br />
<br />
Hành vi th hi n<br />
qua hành ñ ng ñ<br />
th a mãn nhu c u<br />
<br />
Ph n thư ng<br />
th a mãn nhu<br />
c u bên trong và<br />
bên ngoài<br />
<br />
Phân ph i ph n thư ng cho bi t hành vi có phù h p và nên ñư c s d ng l i<br />
<br />
Hình 1.1.Mô hình ñơn gi n v ñ ng cơ.<br />
Mô hình th hi n t m quan tr ng c a ñ ng cơ trong vi c thúc ñ y th c hi n các hành d ng trong t ch c.<br />
Đ ng cơ thúc ñ y nhân viên mà cao thì luôn ñi ñôi v i hi u qu công vi c cao và mang l i nhi u l i nhu n<br />
cho t ch c.<br />
1.1.2.3. S th a mãn<br />
S th a mãn là to i nguy n khi mong m i ñư c ñáp ng<br />
Theo Vroom (1964) th a mãn trong công vi c là tr ng thái mà ngư i lao ñ ng có ñ nh hư ng hi u qu rõ<br />
ràng ñ i v i công vi c trong t ch c.<br />
Theo Weiss (1967) ñ nh nghĩa r ng th a mãn trong công vi c là thái ñ v công vi c ñư c th hi n b ng<br />
c m nh n, ni m tin và hành vi c a ngư i lao ñ ng.<br />
Theo Locke (1976) cho r ng th a mãn trong công vi c ñư c hi u r ng ngư i lao ñ ng th c s c m th y thích thú<br />
ñ i v i công vi c c a h .<br />
Theo Quinn & Staines (1979) thì cho r ng th a mãn trong công vi c là ph n ng tích c c ñ i v i công<br />
vi c.<br />
Đ ng cơ thúc ñ y là xu th ñ th a mãn m t mong mu n, ñ t ñư c m t k t qu . S th a mãn ñã ñư c th c<br />
hi n khi k t qu ñó ñ t ñư c.<br />
1.1.3. Vai trò c a vi c thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c<br />
1.1.3.1. Đ i v i cá nhân<br />
- Là nhân t quy t ñ nh ñ n hành vi và hi u q a công vi c, quy t ñ nh ñ n ñ ng cơ làm vi c và nhu c u<br />
c a con ngư i.<br />
- Hình thành nên phương hư ng làm vi c, m c ñích s ng, ư c mơ khát v ng cho m i nhân viên.<br />
<br />
4<br />
- Khi có vi c thúc ñ y ñ ng cơ con ngư i s hăng say hơn trong công vi c, luôn c g ng ph n ñ u, ñóng<br />
góp nh ng giá tr thi t th c và hi n h u nh t, k t qu nh n ñư c là m c thu nh p cao hơn.<br />
1.1.3.2. Đ i v i t ch c<br />
- Phát huy ñư c năng l c liên k t c a con ngư i, làm cho m i quan h trong t ch c tr nên t t ñ p và<br />
lành m nh hơn, không khí làm vi c tho i mái, m i ngư i giúp ñ nhau trong công vi c.<br />
- T o kh năng c nh tranh gi a các cá nhân trong t ch c cũng như t ch c v i các t ch c bên ngoài.<br />
- Là m t trong nh ng nhân t t o ti n ñ cho s phát tri n c a t ch c trong tương lai<br />
1.1.4. Các thuy t v quá trình ñ ng viên<br />
1.1.4.1. Thuy t v nh ng mong ñ i<br />
Thuy t mong ñ i ñòi h i các nhà qu n lí ph i hi u bi t nh ng mong ñ i c a nhân viên và g n nh ng<br />
mong ñ i này có m c tiêu c a t ch c. Khi mu n gi i quy t ñư c công vi c, suy nghĩ v công vi c và v<br />
cách th c hoàn thành nó, con ngư i ñã t ra nh n th c ñư c tình th và mu n nh n ñư c m t k t qu x ng<br />
ñáng.Vì th vi c ñ ng viên nhân viên thành công hay không ph thu c nhi u vào nh n th c c a m i ngư i,<br />
bao g m: nh n th c v kh năng th c hi n nhi m v , nh n th c vê giá tr c a ph n thư ng, nh n th c ñư c<br />
kh năng nh n ñư c ph n thư ng n u hoàn thành nhi m v .<br />
1.1.4.2. Thuy t v s công b ng<br />
Do luôn mu n ñư c ñ i x m t cách công b ng, con ngư i hay có xu hư ng so sánh nh ng ñóng góp<br />
c ng hi n c a mình ñ i v i nh ng ñãi ng ph n thư ng mà h ñã nh n ñư c (mong mu n công b ng cá<br />
nhân). Ngoài ra, h còn so sánh ch s này c a mình v i nh ng ngư i khác (mong mu n b ng xã h i). Qua<br />
so sánh ngư i ta s có nh n th c là b ñ i x b t công, ñư c ñ i x công b ng hay ñư c ưu ñãi. Khi rơi vào<br />
tình tr ng ñ i x không công b ng con ngư i có xu th là c g ng ñi u ch nh ñ t thi t l p s công b ng<br />
cho mình. Nhưng h chi có th ch p nh n và ch u ñ ng trong ng n h n. N u tình tr ng b t công kéo dài, s<br />
b t bình s tăng lên và ngư i ta có th ph n ng m t cách m nh m và tiêu c c hơn.<br />
1.1.5. Các thuy t thúc ñ y ñ ng cơ làm vi c<br />
1.1.5.1. Thuy t X và thuy t Y<br />
Công trình c a Mayo, Douglas McGregor phát tri n “Thuy t X- Thuy t Y” cho k t qu như sau:<br />
Thuy t X cho r ng, h u h t m i ngư i v n thích b ch huy nhi u hơn ch không mu n gánh vác trách<br />
nhi m và mu n an ph n là trên h t.<br />
T c m nh n ñó Douglas Mcgregor ñã phát tri n lý thuy t mang tính ch t tình th v hành vi con ngư i,<br />
g i là thuy t Y. Thuy t này cho r ng, con ngư i v b n ch t không lư i bi ng và ñáng ng v c.<br />
1.1.5.2. Lý thuy t phân c p nhu c u c a Abraham Maslow:<br />
Là m t trong nh ng lý thuy t v ñ ng cơ ñư c nh c ñ n r ng rãi nh t. Maslow ñã nhìn nh n nhu c u c a<br />
con ngư i theo hình thái phân c p, s p x p theo th t tăng d n c a nhu c u t th p ñ n cao và ông k t lu n<br />
r ng: Khi m t nhóm các nhu c u ñư c th a mãn thì n h u c u này không còn là ñ ng cơ thúc ñ y n a. Năm<br />
nhóm nhu c u: nhu c u v sinh lý (Physological), nhu c u an toàn (safesy), nhu c u v s liên k t và ch p<br />
nh n (sociall), nhu c u v s tôn tr ng (esteem), nhu c u v t thân v n ñ ng (selfactualisation).<br />
1.1.5.3. Thuy t ERG<br />
Theo ông Clayton Alderfer – giáo sư ñ i h c Yale ñã ti n hành s p x p l i nghiên c u c a Maslow và ñưa ra<br />
k t lu n c a mình. Ông ñ ng ý v i các nhà nghiên c u khác cho r ng hành ñ ng con ngư i b t ngu n t nhu c u.<br />
Song theo ông con ngư i cùng m t lúc theo ñu i ba nhu c u cơ b n: Nhu c u t n t i, nhu c u quan h , nhu c u<br />
phát tri n. Khi nhu c u nào ñó không ñư c th a mãn con ngư i có xu hư ng d n n l c sang vi c theo ñu i nhu<br />
c u khác.<br />
<br />