Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quy hoạch vùng và đô thị: Khai thác các yếu tố tự nhiên - văn hóa đặc trưng trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La

Chia sẻ: Kiều Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đề xuất được giải pháp tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ thành một đô thị có chức năng sử dụng đất hợp lý, kiến trúc cảnh quan đẹp phù hợp với bộ mặt đô thị miền núi. Khai thác hợp lý các yếu tố tự nhiên và văn hóa đặc trưng của khu vực để đưa vào các giải pháp tổ chức không gian, tạo nên tính bản sắc riêng biệt độc đáo của thị trấn Vân Hồ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quy hoạch vùng và đô thị: Khai thác các yếu tố tự nhiên - văn hóa đặc trưng trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI ---------------------------- NGUYỄN TUẤN HIỆP KHAI THÁC CÁC YẾU TỐ TỰ NHIÊN - VĂN HÓA ĐẶC TRƯNG TRONG VIỆC TỔ CHỨC KHÔNG GIAN THỊ TRẤN VÂN HỒ, TỈNH SƠN LA LUẬN VĂN THẠC SĨ QUY HOẠCH VÙNG VÀ ĐÔ THỊ Hà Nội - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI ---------------------------- NGUYỄN TUẤN HIỆP KHÓA: 2014-2016 KHAI THÁC CÁC YẾU TỐ TỰ NHIÊN - VĂN HÓA ĐẶC TRƯNG TRONG VIỆC TỔ CHỨC KHÔNG GIAN THỊ TRẤN VÂN HỒ, TỈNH SƠN LA Chuyên ngành: Quy hoạch vùng và đô thị Mã số: 60.58.01.05 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUY HOẠCH VÙNG VÀ ĐÔ THỊ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. KTS. LÊ ĐỨC THẮNG Hà Nội - 2016
LỜI CẢM ƠN Đầu tiên tôi xin trân trọng cảm ơn và mong muốn được gửi những tình cảm chân thành nhất đến gia đình, thầy cô giáo, đồng nghiệp và những người bạn đã tạo điều kiện hỗ trợ tôi hoàn thành luận văn. Tôi cũng xin trân trọng gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy giáo PGS. TS. KTS. Lê Đức Thắng, người đã tận tình hướng dẫn, giảng giải, động viên khích lệ trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong Hội đồng khoa học đã cung cấp những lời khuyên quý giá và những tài liệu liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu luận văn của tôi. Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban giám hiệu Nhà trường, Ban chủ nhiệm Khoa Sau đại học đã tạo điều kiện thuận lợi để luận văn được hoàn thành đúng thời hạn và đạt chất lượng. Một lần nữa tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất.
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào trước đây. Hà Nội, tháng 06 năm 2016 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Tuấn Hiệp
MỤC LỤC Lời cảm ơn Lời cam đoan Mục lục Danh mục ký hiệu các chữ viết tắt Danh mục bảng Danh mục hình, sơ đồ, đồ thị I. PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 Lý do chọn đề tài................................................................................................................ 1 Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................................... 2 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 2 Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................... 3 Nội dung nghiên cứu.......................................................................................................... 4 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ........................................................................... 4 Các khái niệm, thuật ngữ sử dụng trong luận văn ............................................................. 5 Cấu trúc của luận văn:........................................................................................................ 7 II. PHẦN NỘI DUNG......................................................................................................... 8 CHƯƠNG 1: THỰC TRẠNG KHAI THÁC CÁC YẾU TỐ TỰ NHIÊN – VĂN HÓA ĐẶC TRƯNG TRONG VIỆC TỔ CHỨC KHÔNG GIAN THỊ TRẤN VÂN HỒ - TỈNH SƠN LA ........................................................................................................... 8 1.1. Khái quát về thị trấn Vân Hồ - tỉnh Sơn La........................................................... 8 1.1.1. Giới thiệu chung ................................................................................................... 8 1.1.2. Khái quát về thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La ........................................................... 9 1.2. Điều kiện tự nhiên thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La ................................................ 11 1.2.1. Địa hình, địa chất ................................................................................................ 11 1.2.2. Khí hậu ............................................................................................................... 14 1.2.3. Thủy văn ............................................................................................................. 17 1.2.4. Tài nguyên đất .................................................................................................... 20 1.2.5. Tài nguyên khoáng sản....................................................................................... 20 1.2.6. Thảm thực vật – động vật................................................................................... 20 1.2.7. Thực trạng môi trường ....................................................................................... 21 1.3. Điều kiện văn hóa thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La ................................................. 21 1.3.1. Tài nguyên nhân văn .......................................................................................... 21 1.3.2. Điều kiện văn hóa đặc trưng............................................................................... 21 1.3.3. Hiện trạng dân số, kinh tế và lao động ............................................................... 22 1.4. Thực trạng khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa đặc trưng trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La .......................................................... 23 1.4.1. Chức năng sử dụng đất khu vực quy hoạch thị trấn Vân Hồ ............................. 23 1.4.2. Mật độ xây dựng và tầng cao công trình trên toàn khu ...................................... 28 1.4.3. Kiến trúc công trình toàn khu ............................................................................. 29
1.4.4. Các không gian công cộng trong khu vực.......................................................... 29 1.4.5. Không gian cây xanh trên toàn khu:................................................................... 29 1.4.6. Tiện ích đô thị ..................................................................................................... 30 1.4.7. Hạ tầng kỹ thuật.................................................................................................. 30 1.5. Các nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ..................................................... 32 1.5.1. Yếu tố tự nhiên ................................................................................................... 32 1.5.2. Yếu tố văn hóa.................................................................................................... 32 1.6. Những vấn đề cần giải quyết.................................................................................. 36 1.6.1. Đánh giá tổng hợp hiện trạng khu vực ............................................................... 36 1.6.2. Đánh giá tổng hợp về các yếu tố tự nhiên – văn hóa.......................................... 39 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC KHAI THÁC CÁC YẾU TỐ TỰ NHIÊN – VĂN HÓA ĐẶC TRƯNG TRONG VIỆC TỔ CHỨC KHÔNG GIAN THỊ TRẤN VÂN HỒ, TỈNH SƠN LA ................................................................................................ 43 2.1. Cơ sở lý luận ............................................................................................................ 43 2.1.1. Cơ sở lý luận về yếu tố tự nhiên ......................................................................... 43 2.1.2. Cơ sở lý luận về yếu tố văn hóa ......................................................................... 43 2.1.3. Cơ sở lý luận về quy hoạch tổ chức không gian ................................................ 44 2.1.4. Cơ sở lý luận về kiến trúc cảnh quan và thiết kế đô thị...................................... 45 2.1.5. Các lý luận khác ................................................................................................. 50 2.2. Cơ sở pháp lý ........................................................................................................... 56 2.3. Kinh nghiệm tổ chức không gian trên thế giới và Việt Nam .............................. 59 2.3.1. Trên thế giới ....................................................................................................... 59 2.3.2. Một số kinh nghiệm thực tế tại Việt Nam ......................................................... 63 2.3.3. Bài học kinh nghiệm........................................................................................... 70 2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ - tỉnh Sơn La 73 2.4.1. Yếu tố tự nhiên ................................................................................................... 74 2.4.2. Yếu tố văn hóa xã hội đặc trưng......................................................................... 74 2.5. Một số định hướng nghiên cứu.............................................................................. 74 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP KHAI THÁC CÁC YẾU TỐ TỰ NHIÊN - VĂN HÓA ĐẶC TRƯNG TRONG VIỆC TỔ CHỨC KHÔNG GIAN THỊ TRẤN VÂN HỒ, TỈNH SƠN LA................................................................................................................... 76 3.1. Quan điểm, mục tiêu và nguyên tắc ...................................................................... 76 3.1.1. Quan điểm .......................................................................................................... 76 3.1.2. Mục tiêu.............................................................................................................. 77 3.1.3. Nguyên tắc.......................................................................................................... 77 3.2. Giải pháp khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa đặc trưng của thị trấn Vân Hồ .................................................................................................................................... 78 3.2.1. Giải pháp dựa trên yếu tố địa hình ..................................................................... 78 3.2.2. Giải pháp dựa trên yếu tố khí hậu....................................................................... 81 3.2.3. Giải pháp dựa trên yếu tố thủy văn..................................................................... 82 3.2.4. Giải pháp dựa trên yếu tố thổ nhưỡng ................................................................ 84 3.2.5. Giải pháp dựa trên yếu tố sinh vật và cảnh quan................................................ 84 3.2.6. Giải pháp dựa trên yếu tố văn hóa ...................................................................... 84
3.3. Đề xuất giải pháp tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La ................ 85 3.3.1. Giải pháp bố trí các khu chức năng trong quy hoạch chung thị trấn Vân Hồ hợp lý với việc khai thác các yếu tố tự nhiên khu vực ........................................................ 85 3.3.2. Quy hoạch kiến trúc cảnh quan các khu vực trọng tâm của đô thị tạo được điểm nhấn khai thác được kiến trúc truyền thống bản địa .................................................... 92 3.3.3. Quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên cơ sở tận dụng địa hình một cách hợp lý ................................................................................................................................. 109 3.3.4. Giải quyết môi trường khí hậu đô thị Vân Hồ tốt để trở thành nơi đáng sống. 112 III. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................... 116 1. Kết luận ...................................................................................................................... 116 2. Kiến nghị.................................................................................................................... 116 IV. PHẦN PHỤ LỤC VÀ TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................ 118
DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT Ký hiệu Giải nghĩa BXD Bộ Xây dựng DVTM Dịch vụ Thương mại ĐKTN Điều kiện Tự nhiên ĐKVH Điều kiện Văn hóa HTKT Hạ tầng Kỹ thuật HTVH Hạ tầng Văn hóa KTCQ Kiến trúc cảnh quan NN&PTNT Nông nghiệp và phát triển nông thôn QHXD Quy hoạch xây dựng QHCXD Quy hoạch chung xây dựng QHĐT Quy hoạch đô thị QCXDVN Quy chuẩn xây dựng Việt Nam TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam TCXDVN Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam TDTT Thể dục thể thao TKĐT Thiết kế đô thị TTCN Tiểu thủ công nghiệp UBND Ủy ban nhân dân VHXH Văn hóa Xã Hội
DANH MỤC BẢNG Số hiệu bảng Tên bảng Số trang Bảng 1.1 Bảng tổng lượng bức xạ mặt trời các tháng trong năm 14 [28] Bảng 1.2 Bảng yếu tố khí hậu các tháng trong năm [28] 15 Bảng 1.3 Bảng thống kê hiện trạng dân số khu vực dự án 22 [UBND xã Vân Hồ] Bảng 1.4 Bảng tổng hợp hiện trạng sử dụng đất 23 Bảng 1.5 Bảng tổng hợp hiện trạng quỹ đất xây dựng 25 Bảng 1.6 Bảng thống kê số nhà hiện trạng 28
DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ Số hiệu hình Tên hình Số trang Hình 1.1 Vị trí tỉnh Sơn La và huyện Vân Hồ [28] 10 Hình 1.2 Vị trí xã Vân Hồ trên bản đồ toàn huyện Vân Hồ [28] 10 Hình 1.3 Ranh giới QHCXD thị trấn Vân Hồ trên bản đồ xã Vân 11 Hồ [28] Hình 1.4 Địa hình khu vực quy hoạch thị trấn Vân Hồ [28] 12 Hình 1.5 Mặt cắt A-A 12 Hình 1.6 Mặt cắt B-B 13 Hình 1.7 Cảnh quan địa hình Vân Hồ 13 Hình 1.8 Bản đồ hiện trạng sử dụng đất 25 Hình 1.9 Hình ảnh hiện trạng sử dụng đất 25 Hình 1.10 Hình ảnh hiện trạng sử dụng đất 27 Hình 1.11 Bản đồ đánh giá quỹ đất xây dựng 28 Hình 1.12 Minh họa hình thức quần cư miền núi 33 Hình 1.13 Minh họa hình thức kiến trúc nhà sàn 33 Hình 1.14 Hình ảnh quần cư miền núi 34 Hình 1.15 Hình ảnh quần cư miền núi 34 Hình 1.16 Sơ đồ lựa chọn đất xây dựng đô thị 39 Hình 1.17 Bản đồ lựa chọn đất xây dựng 42 Hình 2.1 Dạng tập trung đơn 44
Hình 2.2 Dạng đa tâm 45 Hình 2.3 Dạng dải 45 Hình 2.4 Hệ trung tâm theo dạng dải 45 Hình 2.5 Lưu tuyến 48 Hình 2.6 Mảng 48 Hình 2.7 Cạnh biên 49 Hình 2.8 Nút 49 Hình 2.9 Điểm nhấn 50 Hình 2.10 Các yếu tố phát triển đô thị bền vững 54 Hình 2.11 Tọa sơn trong phong thủy 56 Hình 2.12 Phong thủy Phương Đông 56 Hình 2.13 Ngôi làng cổ Engelberg nhìn từ đỉnh Titlis 59 Hình 2.14 Phần lớn nhà cửa ở thị trấn cổ Garmisch- 61 Partenkirchen của Đức được xây dựng theo lối kiến trúc Bavaria, với các bức tường bên ngoài được sơn trang trí bằng các bức tranh có nội dung lịch sử và tôn giáo Hình 2.15 Nét thanh bình của thị trấn cổ Garmisch-Partenkirchen 62 của Đức Hình 2.16 Nhà trên đồi tại San Francisco - California - Hoa Kỳ 63 Hình 2.17 Nhà trên đồi tại San Francisco - California - Hoa Kỳ 63 Hình 2.18 Sơ đồ định hướng phát triển không gian TP. Đà Lạt 64
[19] Hình 2.19 Sơ đồ định hướng phát triển không gian TP. Đà Lạt 65 [19] Hình 2.20 Sơ đồ tổ chức KGKTCQ thị trấn Tam Đảo [20] 69 Hình 2.21 Mô hình quần cư vùng núi 70 Hình 2.22 Mô hình quần cư của dự án tái định cư [9] 71 Hình 2.23 Mô hình quần cư của dự án tái định cư 72 Hình 2.24 Mô hình quần cư của dự án tái định cư 72 Hình 2.25 Khu tái định cư Phiêng Nèn nằm sát thị trấn Phiêng 73 Lanh (huyện lỵ Quỳnh Nhai) đã được xây dựng đầy đủ đường xá, trường học, hệ thống điện lưới… với nhà sàn gỗ của người dân di dời lên từ nơi ở cũ Hình 3.1 Sơ đồ lựa chọn đất xây dựng đô thị dựa trên địa hình 79 Hình 3.2 Mặt cắt A-A 79 Hình 3.3 Mặt cắt B-B 80 Hình 3.4 Sơ đồ lựa chọn đất xây dựng đô thị dựa trên địa hình 80 Hình 3.5 Sơ đồ lựa chọn đất xây dựng đô thị dựa trên địa hình 81 Hình 3.6 Luồng gió thay đổi trong ngày ở vùng đồi núi [14] 82 Hình 3.7 Mặt cắt cảnh quan tổng thể (B-B) 82 Hình 3.8 Mặt cắt cảnh quan khu vực lòng suối 83 Hình 3.9 Sơ đồ tổ chức không gian KTCQ khu vực lòng suối 83 Hình 3.10 Đồi núi tự nhiên được giữ lại trong đô thị 84
Hình 3.11 Sơ đồ lựa chọn đất bố trí các khu chức năng đô thị 85 Hình 3.12 Sơ đồ lựa chọn đất bố trí các khu chức năng đô thị 86 Hình 3.13 Sơ đồ phân vùng chức năng sử dụng đất 86 Hình 3.14 Mặt cắt tổ chức không gian KTCQ (B-B) 93 Hình 3.15 Tổ chức không gian KTCQ 93 Hình 3.16 Sơ đồ tổ chức không gian KTCQ 96 Hình 3.17 Tổ chức không gian KTCQ 97 Hình 3.18 Hình thức kiến trúc nhà ở 99 Hình 3.19 Hình thức kiến trúc mái dốc gắn liền với tự nhiên được 99 sử dụng chủ yếu Hình 3.20 Quy định về kiến trúc 100 Hình 3.21 Phối cảnh thị trấn Vân Hồ 103 Hình 3.22 Tổ chức không gian KTCQ thị trấn Vân Hồ 104 Hình 3.23 Tổ chức không gian KTCQ thị trấn Vân Hồ 107 Hình 3.24 Tổ chức KTCQ dải xanh trung tâm 108 Hình 3.25 Mặt cắt dải xanh trung tâm 108 Hình 3.26 Phối cảnh minh họa 109 Hình 3.27 Sơ đồ tổ chức giao thông 110 Hình 3.28 Phân tích về gió 113 Hình 3.29 Luồng gió thay đổi trong ngày ở vùng đồi núi [14] 114 Hình 3.30 Luồng gió qua thung lũng 114
Hình 3.31 Hiệu ứng bay hơi giảm nhiệt 115 Hình 3.32 Đô thị trong màn sương 115
1 I. PHẦN MỞ ĐẦU  Lý do chọn đề tài Mạng lưới các đô thị Việt Nam hiện nay được phân bổ rộng khắp các vùng miền từ đồng bằng đến miền núi và ngày càng phát triển. Đặc biệt là ở khu vực vùng núi, vùng sâu vùng xa, nhiều đô thị mới đã được thành lập trong thời gian gần đây. Tuy nhiên các đô thị miền núi Việt Nam hiện nay hầu như chưa tận dụng được yếu tố điều kiện tự nhiên và văn hóa trong việc lập quy hoạch. Bộ mặt của các đô thị miền núi nói chung đều giống đồng bằng, không mang nét đặc trưng riêng, từ bố cục, tổ chức không gian đến hình thức kiến trúc, thiết kế đô thị... Các đô thị mới được xây dựng, đặc biệt là trên các vùng có văn hóa dân tộc làng bản như các huyện vùng cao đang chưa thực sự chú trọng vào kiến trúc truyền thống mang bản sắc văn hóa, tập quán lối sống của người dân địa phương. Nhiều đô thị mới mọc lên không mang nét đặc trưng của vùng miền, chưa khai thác được khía cạnh văn hóa đặc trưng trong quy hoạch, tổ chức không gian. Việc quy hoạch không gian và sử dụng hình thức kiến trúc nhiều nơi còn tùy tiện, áp đặt, rập khuôn, không gắn liền với điều kiện tự nhiên: địa hình, thủy văn, khí hậu… của khu vực. Do đó các đô thị này thiếu đi bản sắc, nhiều vấn đề chưa phù hợp với tập quán cư trú của người dân, và dẫn đến những hậu quả khác về kinh tế, xã hội. Mặt khác, trong Luật Xây dựng số 16/2003/QH11 đã từng ghi: “Quy hoạch chung xây dựng đô thị phải được thiết kế theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, phải tận dụng địa hình, cây xanh, mặt nước và các điều kiện thiên nhiên nơi quy hoạch, giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.”. Vì vậy việc quy hoạch xây dựng đô thị, nhất là các đô thị vùng núi cần đặc biệt quan tâm đến yếu tố tự nhiên và văn hóa. Các đô thị ở khu vực vùng núi Tây Bắc cũng nằm trong số này và trong đó có thị trấn Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
2 Là một huyện mới thành lập năm 2013 trên cơ sở tách ra từ huyện Mộc Châu, Vân Hồ hiện đang trong quá trình lập và triển khai quy hoạch chung xây dựng thị trấn Vân Hồ. Thị trấn Vân Hồ có những nét đặc trưng riêng của điều kiện tự nhiên, văn hóa vùng núi Tây Bắc. Để làm nên bản sắc của một đô thị thì yếu tố điều kiện tự nhiên - văn hóa lịch sử là những yếu tố đóng vai trò rất quan trọng. Chính vì thế, việc nghiên cứu đề tài "Khai thác các yếu tố tự nhiên - văn hóa đặc trưng trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La" là hết sức cần thiết.  Mục tiêu nghiên cứu Đề xuất được giải pháp tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ thành một đô thị có chức năng sử dụng đất hợp lý, kiến trúc cảnh quan đẹp phù hợp với bộ mặt đô thị miền núi. Khai thác hợp lý các yếu tố tự nhiên và văn hóa đặc trưng của khu vực để đưa vào các giải pháp tổ chức không gian, tạo nên tính bản sắc riêng biệt độc đáo của thị trấn Vân Hồ.  Đối tượng và phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu Khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa đặc trưng trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La.  Phạm vi nghiên cứu  Về mặt không gian: Thị trấn Vân Hồ thuộc huyện Vân Hồ, nằm ở phía Đông Nam tỉnh Sơn La, cách thành phố Sơn La khoảng 140km theo Quốc lộ 6 mới, có quy mô 630 ha. Ranh giới được xác định cụ thể như sau:
3 + Phía Đông giáp xã Lóng Luông. + Phía Tây giáp xã Phiêng Luông, huyện Mộc Châu. + Phía Nam giáp đường Quốc lộ 6 mới. + Phía Bắc giáp xã Chiềng Khoa. o Về mặt thời gian: Thời gian áp dụng đến năm 2030.  Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng những phương pháp nghiên cứu sau: - Phương pháp tiếp cận hệ thống: Đối tượng nghiên cứu là khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ được xem xét như một hệ thống bao gồm các phương diện khác nhau: ĐKTN – ĐKVH , tài nguyên thiên nhiên, lịch sử, xã hội, quy hoạch tổ chức không gian, kiến trúc, HTKT, HTXH, kinh tế… có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, đối với môi trường xung quanh là một hệ thống thống nhất. - Phương pháp khảo sát thực địa: Điều tra khảo sát thực địa để nghiên cứu các vấn đề một cách cụ thể, rõ ràng. - Phương pháp chuyên gia: Tham vấn, trao đổi với các chuyên gia, chính quyền địa phương về tình hình khai thác các yếu tố tự nhiên, văn hóa trong quy hoạch xây dựng thị trấn Vân Hồ. - Phương pháp điều tra xã hội học: Thu thập ý kiến của người dân theo những mẫu câu hỏi được chuẩn bị sẵn, sau đó tổng hợp và phân tích kết quả theo từng vấn đề cụ thể. - Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm, kiểm chứng: Học tập kinh nghiệm các đô thị, khu vực. - Phương pháp tổng hợp (thu thập thông tin, phân tích đánh giá, so sánh, đối chiếu, đề xuất): Chia toàn thể đối tượng thành từng bộ phận để nghiên cứu, phát
4 hiện từng thuộc tính và bản chất của từng yếu tố, từ đó hiểu được bản chất của đối tượng trên cơ sở áp dụng các công cụ nghiên cứu, phân tích đánh giá và đưa ra các giải pháp đề xuất.  Nội dung nghiên cứu - Điều tra khảo sát, thu thập các thông tin về ĐKTN, ĐKVH, thực trạng khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa trong quy hoạch chung xây dựng thị trấn Vân Hồ, các yếu tố kiến trúc cảnh quan, không gian, loại hình kiến trúc truyền thống địa phương, các di tích lịch sử văn hóa có giá trị. - Tổng hợp, rà soát những dự án quy hoạch, các dự án khác, các kết quả công bố có liên quan trên địa bàn nghiên cứu. Thu thập các kết quả đã nghiên cứu của các dự án trong khu vực và các tài liệu, các kết quả, công bố liên quan đến nội dung đề tài luận văn. - Phân tích và đánh giá tổng hợp, đối chiếu so sánh trên cơ sở các kết quả khảo sát, điều tra trong khu vực thị trấn Vân Hồ để xác định các vấn đề cần nghiên cứu. - Nghiên cứu các cơ sở khoa học khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ, chỉ ra các đặc trưng về tự nhiên và văn hóa của khu vực Tây Bắc, đặc biệt là huyện Vân Hồ và hướng áp dụng trong việc tổ chức không gian. - Xác định các quan điểm, mục tiêu và nguyên tắc khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ. - Đề xuất các giải pháp khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ.  Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài o Ý nghĩa khoa học:
5 Xác lập cơ sở khoa học về khai thác các yếu tố tự nhiên – văn hóa trong việc tổ chức không gian một đô thị miền núi, cụ thể là thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La. Đưa ra được những giải pháp có cơ sở khoa học nhằm giải quyết tốt vấn đề tổ chức không gian, QHXD các đô thị miền núi khác mang được các yếu tố đặc trưng trên. o Ý nghĩa thực tiễn: + Đưa ra được giải pháp quy hoạch thiết kế có tính khả thi khai thác được các yêu tố tự nhiên – văn hóa, có thể áp dụng vào việc điều chỉnh hoàn thiện quy hoạch chung thị trấn Vân Hồ, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết… + Làm cơ sở tham khảo để triển khai các dự án quy hoạch nhỏ hơn, các dự án đầu tư, quản lý xây dựng không gian của thị trấn Vân Hồ. + Khai thác các yếu tố tự nhiên và văn hóa đặc trưng trong việc tổ chức không gian thị trấn Vân Hồ, tỉnh Sơn La là tài liệu tham khảo cho công việc thiết kế QHXD những đô thị miền núi khác.  Các khái niệm, thuật ngữ sử dụng trong luận văn o Yếu tố Tự nhiên: Yếu tố tự nhiên đề cập đến trong luận văn này bao gồm: địa hình, khí hậu, thủy văn, thổ nhưỡng, sinh vật và cảnh quan. [8] Các yếu tố tự nhiên đặc trưng nhất của khu vực miền núi Tây Bắc, và cụ thể là của huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. Khi nghiên cứu một đồ án quy hoạch, thì yếu tố tự nhiên đóng vai trò rất quan trọng. Nó quyết định nhiều đến việc phát triển phương án. Trong luận văn nghiên cứu này, yếu tố tự nhiên được đưa ra để nhằm mục đích khiến đồ án quy hoạch gần gũi với tự nhiên, đồng thời tôn được các giá trị tự nhiên của khu vực lên. o Yếu tố Văn hóa: [13] Văn hóa là mối quan hệ giữa thế giới biểu tượng trong óc một cá nhân hay một tộc người với cái thế giới thực tại ít nhiều đã bị cá nhân này hay tộc người này mô hình hóa theo cái mô hình tồn tại trong biểu tượng. Điều biểu hiện rõ nhất chứng tỏ mối quan hệ này, đó là văn hóa dưới hình thức dễ thấy nhất, biểu hiện
6 thành một kiểu lựa chọn riêng của cá nhân hay tộc người, khác các kiểu lựa chọn của các cá nhân hay các tộc người khác. Bản sắc văn hóa tức là mặt bất biến của văn hóa trong quá trình phát triển của lịch sử. Để giữ được bản sắc văn hóa của khu vực qua quá trình quy hoạch là một việc làm có ý nghĩa lịch sử. o Tổ chức không gian: Là một hoạt động định hướng của con người nhằm mục đích tạo dựng, tổ hợp và liên kết các không gian chức năng trên cơ sở tạo ra sự cân bằng và mối quan hệ tổng hòa của hai nhóm thành phần tự nhiên và nhân tạo của KTCQ. Trong nghiên cứu của luận văn này, tổ chức không gian chính là việc thiết kế quy hoạch, sắp xếp, tổ chức không gian của một khu vực để tạp lập nên một đô thị hoàn chỉnh. o Quy hoạch xây dựng: [26] Quy hoạch xây dựng là việc tổ chức không gian của đô thị, nông thôn và khu chức năng đặc thù; tổ chức hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; tạo lập môi trường thích hợp cho người dân sống tại các vùng lãnh thổ, bảo đảm kết hợp hài hòa giữa lợi ích quốc gia với lợi ích cộng đồng, đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Quy hoạch xây dựng được thể hiện thông qua đồ án quy hoạch xây dựng gồm sơ đồ, bản vẽ, mô hình và thuyết minh. o Quy hoạch chung: [25] Quy hoạch chung là việc tổ chức không gian, hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình hạ tầng xã hội và nhà ở cho một đô thị phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội của đô thị, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phát triển bền vững. o Quy hoạch đô thị: [25] Quy hoạch đô thị là việc tổ chức không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị, hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình hạ tầng xã hội và nhà ở để tạo lập môi