Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Sư phạm Toán: Rèn luyện kĩ năng giải phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit cho học sinh lớp 12 Ban nâng cao

Chia sẻ: Dilysstran Dilysstran | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

67
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn là nghiên cứu và đề xuất một số biện pháp góp phần rèn luyện kỹ năng giải phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học môn toán. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm chi tiết nội dung bài viết!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Sư phạm Toán: Rèn luyện kĩ năng giải phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit cho học sinh lớp 12 Ban nâng cao

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC NGUYỄN THỊ THU HẰNG RÈN LUYỆN KỸ NĂNG GIẢI PHƢƠNG TRÌNH, BẤT PHƢƠNG TRÌNH MŨ VÀ LÔGARIT CHO HỌC SINH LỚP 12 BAN NÂNG CAO LUẬN VĂN THẠC SĨ SƢ PHẠM TOÁN HÀ NỘI – 2015
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC NGUYỄN THỊ THU HẰNG RÈN LUYÊN KĨ NĂNG GIẢI PHƢƠNG TRÌNH, BẤT PHƢƠNG TRÌNH MŨ VÀ LÔGARIT CHO HỌC SINH LỚP 12 BAN NÂNG CAO LUẬN VĂN THẠC SỸ SƢ PHẠM TOÁN Chuyên ngành: Lý luận và Phƣơng pháp dạy học bộ môn Toán Mã số: 60 14 01 11 Cán bộ hƣớng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Nhụy HÀ NỘI – 2015
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên tác giả xin trân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo Trường Đại học Giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội đã nhiệt tình giảng dạy, hết lòng giúp đỡ tác giả trong suốt quá tình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt tác giả xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đến PGS. TS Nguyễn Nhụy, người đã tận tình giảng dạy chỉ bảo và hướng dẫn tác giả, tạo mọi điều kiện cho tác giả học tập, nghiên cứu và thực hiện Luận văn này một cách tốt nhất. Tác giả cũng xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu cùng các thầy cô giáo dạy Toán và các em học sinh Trường THPT Trần Nhân Tông và Trường THPT Nguyễn Đăng Đạo, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong quá trình thực nghiệm sư phạm giúp tác giác hoàn thành Luận văn. Nhân dịp này tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn tới những thành viên trong gia đình, bạn bè đã luôn cổ vũ, động viên tác giả trong suốt quá trình học tập và thực hiện Luận văn này. Do khả năng và thời gian có hạn mặc dù đã cố gắng rất nhiều song Luận văn chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế. Tác giả mong muốn được tiếp thu những ý kiến đóng của thầy giáo, cô giáo, các bạn đồng nghiệm và tất cả độc giả quan tâm đến đề tài. Xin trân trọng cảm ơn. Bắc Ninh, ngày 15 tháng 10 năm 2015 Nguyễn Thị Thu Hằng i
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt Viết đầy đủ ĐC Đối chứng GV Giáo viên HS Học sinh L Loại SGK Sách giáo khoa THPT Trung học phổ thông TM Thỏa mãn TN Thực nghiệm ii
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1 Kết quả khảo sát việc học chủ đề phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit lớp 12. ............................................................ Error! Bookmark not defined. Bảng 3.1. Kết quả 2 bài kiểm tra ............................... Error! Bookmark not defined. Bảng 3.2 Bảng tổng hợp các giá trị đặc trưng của trường Trần Nhân Tông (Bài kiểm tra số 1) ...................................................................... Error! Bookmark not defined. Bảng 3.3 Bảng tổng hợp các giá trị đặc trưng của trường Trần Nhân Tông (Bài kiểm tra số 2) ...................................................................... Error! Bookmark not defined. Bảng 3.4: Bảng tổng hợp các giá trị đặc trưng của trường Nguyễn Đăng Đạo (Bài kiểm tra số 1) ............................................................. Error! Bookmark not defined. Bảng 3.5: Bảng tổng hợp các giá trị đặc trưng của trường Nguyễn Đăng Đạo (Bài kiểm tra số 2) ............................................................. Error! Bookmark not defined. iii
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... i DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................... ii DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... iii MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÍ LUẬN .................................. Error! Bookmark not defined. 1.1. Dạy học giải bài tập toán ..................................... Error! Bookmark not defined. 1.1.1. Mục đích, vai trò, ý nghĩa của bài tập toán trong trường phổ thông.Error! Bookmark no 1.1.2. Vị trí và chức năng của bài tập toán ............... Error! Bookmark not defined. 1.1.3. Dạy học phương pháp giải bài toán ............... Error! Bookmark not defined. 1.1.4. Bồi dưỡng năng lực giải toán ......................... Error! Bookmark not defined. 1.2. Kỹ năng và kỹ năng giải toán .............................. Error! Bookmark not defined. 1.2.1. Kỹ năng ........................................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.2. Kỹ năng giải toán ............................................. Error! Bookmark not defined. 1.2.3. Sự hình thành kỹ năng ..................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.4. Điều kiện để có kỹ năng .................................. Error! Bookmark not defined. 1.2.5. Các mức độ của kỹ năng giải toán .................. Error! Bookmark not defined. 1.3. Nhiệm vụ hình thành kỹ năng giải toán cho học sinhError! Bookmark not defined. 1.3.1. Mục tiêu dạy môn toán .................................... Error! Bookmark not defined. 1.3.2. Yêu cầu hình thành kỹ năng giải toán cho học sinh Trung học phổ thôngError! Bookmar 1.4. Giải pháp rèn luyện kỹ năng giải toán cho học sinhError! Bookmark not defined. 1.4.1. Tổ chức các hoạt động học tập đảm bảo tính chủ động, tích cực, độc lập của học sinh trong quá trình chiếm lĩnh tri thức và rèn luyện kỹ năngError! Bookmark not defined 1.4.2. Trang bị các tri thức về phương pháp giải toán cho học sinhError! Bookmark not defin 1.4.3. Quy trình hình thành kỹ năng giải phương trình, bất phương trình mũ và lôga cho học sinh ...................................................... Error! Bookmark not defined. 1.5. Thực trạng dạy học giải phƣơng trình, bất phƣơng trình mũ và lôga ở các trƣờng THPT ............................................................... Error! Bookmark not defined. iv
1.5.1. Thực trạng học phương trình, bất phương trình mũ và lôga ở trường trung học phổ thông ............................................................ Error! Bookmark not defined. 1.5.2. Thực trạng dạy phương trình, bất phương trình mũ và lôga ở trường trung học phổ thông ............................................................ Error! Bookmark not defined. Kết luận Chƣơng I ...................................................... Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG II: RÈN LUYỆN KỸ NĂNG GIẢI PHƢƠNG TRÌNH, BẤT PHƢƠNG TRÌNH MŨ VÀ LÔGARIT CHO HỌC SINHError! Bookmark not defined. 2.1. Cấu trúc nội dung phần phƣơng trình, bất phƣơng trình mũ và lôga.Error! Bookmark 2.1.1. Mục tiêu chung ................................................ Error! Bookmark not defined. 2.1.2. Cấu trúc nội dung............................................ Error! Bookmark not defined. 2.2. Các phƣơng pháp giải phƣơng trình mũ và lôgarit.Error! Bookmark not defined. 2.2.1. Phương pháp biến đổi tương đương ............... Error! Bookmark not defined. 2.2.2. Phương pháp đưa về cùng cơ số ..................... Error! Bookmark not defined. 2.2.3. Phương pháp đưa về dạng tích A.B = 0.......... Error! Bookmark not defined. 2.2.4. Phương pháp đặt ẩn phụ ................................. Error! Bookmark not defined. 2.2.5. Phương pháp sử dụng tính đơn điệu của hàm sốError! Bookmark not defined. 2.2.6. Phương pháp lôgarit hóa................................................................................50 2.3. Các phƣơng pháp giải bất phƣơng trình mũ và lôgaError! Bookmark not defined. 2.3.1 Phương pháp biến đổi tương đương ................ Error! Bookmark not defined. 2.3.2. Sử dụng phương pháp đặt ẩn phụ dạng 1 ....... Error! Bookmark not defined. 2.3.3. Sử dụng phương pháp đặt ẩn phụ dạng 2 ....... Error! Bookmark not defined. 2.3.4. Phương pháp sử dụng ẩn phụ dạng 3 ............. Error! Bookmark not defined. 2.3.5. Phương pháp sư dụng tính đơn điệu của hàm sốError! Bookmark not defined. 2.4. Một số giáo án minh họa ...................................... Error! Bookmark not defined. 2.4.1. Giáo án 1: Sử dụng phương pháp tương đương dạy học phần nội dung phương trình mũ và lôga ........................................... Error! Bookmark not defined. 2.4.2. Giáo án 2: Sử dụng phương pháp đặt ẩn phụ dạy học phần nội dung phương trình mũ và lôga ........................................................ Error! Bookmark not defined. Kết luận Chƣơng II ..................................................... Error! Bookmark not defined. v
CHƢƠNG III: THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ........... Error! Bookmark not defined. 3.1. Mục đích và nhiệm vụ thực nghiệm ................... Error! Bookmark not defined. 3.1.1. Mục đích thực nghiệm ..................................... Error! Bookmark not defined. 3.1.2. Nhiệm vụ thực nghiệm ..................................... Error! Bookmark not defined. 3.2. Nội dung thực nghiệm .......................................... Error! Bookmark not defined. 3.3. Phƣơng pháp thực nghiệm .................................. Error! Bookmark not defined. 3.4. Tổ chức thực nghiệm............................................ Error! Bookmark not defined. 3.4.1. Đối tượng thực nghiệm ................................... Error! Bookmark not defined. 3.4.2. Kế hoạch thực nghiệm ..................................... Error! Bookmark not defined. 3.4.3. Tiến hành thực nghiệm sư phạm ..................... Error! Bookmark not defined. 3.5. Kết quả thực nghiệm sƣ phạm ............................ Error! Bookmark not defined. 3.5.1. Kết quả thực nghiệm sư phạm ......................... Error! Bookmark not defined. 3.5.2. Xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm ................ Error! Bookmark not defined. 3.5.3. Phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm .........................................................85 Kết luận Chƣơng III ................................................... Error! Bookmark not defined. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...........................................................................3 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................84 PHỤ LỤC ....................................................................................................... 86 vi
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong những năm gần đây đổi mới giáo dục là một đề tài được cả xã hội quan tâm, theo dõi. Đảng và Nhà nước đã đề ra nhiều chủ trương chính sách đổi mới giáo dục nhằm phát triển giáo dục với mục tiêu đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có tri thức, phẩm chất tốt, có trình độ thẩm mĩ và lòng yêu đất nước đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Một trong những khâu then chốt của đổi mới giáo dục là đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục. Định hướng phương pháp dạy học được chỉ rõ trong Luật Giáo dục (2005): “...Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, làm viêc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn...” Việc đổi mới đang diễn ra sâu rộng ở tất cả các bậc học, môn học trong đó có môn Toán. Trong trường THPT, Toán học là môn học có vị trí vô cùng quan trọng vì nó là môn khoa học cơ bản làm nền tảng cho nhiều ngành khoa học khác và nó giúp người học rất nhiều trong việc rèn luyện phương pháp suy nghĩ, suy luận, giải quyết vấn đề, giải quyết các tình huống trong cuộc sống từ đó đặt ra nhiệm vụ quan trọng cho người dạy. Một trong những phần không thể thiếu trong các kì thi tốt nghiệp, đại học cao đẳng đó là giải phương trình mũ và lôgarit. Để giải phương trình mũ và lôgarit yêu cầu học sinh phải nắm vững lý thuyết mới có thể đưa ra được lời giải chính xác nhất. Chính vì những lý do trên nên tác giả chọn đề tài: “Rèn luyện kĩ năng giải phƣơng trình, bất phƣơng trình mũ và lôgarit cho học sinh lớp 12 Ban nâng cao” 2. Mục đích nghiên cứu Mục đích của luận văn là nghiên cứu và đề xuất một số biện pháp góp phần rèn luyện kỹ năng giải phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học môn toán. 1
3. Nhiệm vụ nghiên cứu Nhiệm vụ 1: Nghiên cứu cơ sở lý luận về kỹ năng giải toán. Nhiệm vụ 2: Nghiên cứu thực trạng kỹ năng giải toán của học sinh trong khi giải phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit. Nhiệm vụ 3: Xây dựng bài tập và giáo án nhằm rèn luyện kỹ năng giải phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit cho học sinh. Nhiệm vụ 4: Qua thực nghiệm sư phạm, kiểm nghiệm tính khả thi và hiệu quả của đề tài để áp dụng vào giảng dạy. 4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Kĩ năng giải phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit của học sinh. 4.2. Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy và học môn Toán ở trường THPT Trần Nhân Tông và trường THPT Nguyễn Đăng Đạo, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. 5. Vấn đề nghiên cứu Dạy các bài toán “ Giải phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit” trong chương trình lớp12 như thế nào để rèn luyện kỹ năng giải toán cho học sinh? 6. Giả thuyết khoa học Nếu rèn luyện cho học sinh lớp 12 Trung học phổ thông theo những biện pháp đề xuất trong luận văn sẽ rèn luyện cho học sinh có kĩ năng giải toán, đồng thời sẽ giúp học sinh khắc sâu kiến thức đã học, phát huy tính tích cực trong việc tiếp thu kiến thức mới và góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục, đạt mục tiêu dạy học môn Toán. 7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu Các nghiên cứu khảo sát được tiến hành trên phạm vi các trường Trung học phổ thông hiện nay cụ thể là Trường THPT Trần Nhân Tông và Trường THPT Nguyễn Đăng Đạo, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. 8. Những đóng góp của Luận văn - Cung cấp cơ sở lý luận về kỹ năng, kỹ năng giải toán. 2
TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nguyễn Hữu Châu. Những vấn đề cơ bản về chương trình và quá trình dạy học.Nxb Giáo dục, 2006. 2. Vũ Cao Đàm.Phương pháp luận nghiên cứu khoa học. Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, 2006. 3. Lê Hồng Đức. Phương pháp giải toán phương trình bất phương trình và hệ mũ- logarit. Nhà xuất bản Hà Nội, 2006 4. Trần Văn Hạo, Vũ Tuấn, Lê Thị Thiên Hƣơng, Nguyễn Tiến Tài, Cấn Văn Tuất. Sách Giáo khoa Giải tích 12. Nxb Giáo dục, 2002. 5. Nguyễn Thị Phƣơng Hoa. Lý luận dạy học hiện đại. Tập bài giảng giành cho học viên cao học. Đại học Quốc gia Hà Nội , 2009. 6. Nguyễn Bá Kim. Phương pháp dạy học môn Toán. Nxb Đại học Sư Phạm Hà Nội, 2003. 7. Dƣơng Bửu Lộc. Rèn luyện giải toán Giải tích 12. Nxb Giáo dục, 2008. 8. Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Đinh Thị Kim Thoa. Tâm lý học. Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, 2008. 9. Nguyễn Vũ Lƣơng, Nguyễn Ngọc Thắng. Các bài giảng vềhàm số mũ và hàm số loga. Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, 2009. 10. Luật Giáo dục. Nxb Chính trị Quốc Gia, 1998. 11. Luật Giáo dục. Nxb Chính trị Quốc Gia, 2005. 12. Nguyễn Văn Mậu. Phương pháp giải phương trình và bất phương trình.Nxb Giáo dục, 2000. 13. Nguyễn Hữu Ngọc. Các dạng toán và phương pháp giải Giải tích 12. Nxb Giáo dục, 2002. 14. Đoàn Quỳnh. Giải tích 12 Nâng cao. Nxb Giáo dục, 2007. 15. Đoàn Quỳnh. Bài tập Giải tích 12 Nâng cao. Nxb Giáo dục, 2007. 16. Nguyễn Thế Thạch. Hướng dẫn thực hiện chương trình, Sách giáo khoa lớp 12. Nxb Giáo dục, 2007. 17. Vũ Tuấn, Lê Thị Thiên Hƣơng, Nguyễn Tiến Tài, Nguyễn Thu Nga, Phạm Thu. Giải tích 12. Nxb Giáo dục, 2007 3
18. Vũ Tuấn, Lê Thị Thiên Hƣơng, Nguyễn Tiến Tài, Nguyễn Thu Nga, Phạm Thu. Bài tập Giải tích 12. Nxb Giáo dục, 2007. 19. Vũ Hồng Tiến. Một số phương pháp dạy học tích cực. Tailieu.net 20. Thái Duy Tuyên(2004), Giáo dục học hiện đại. Nxb ĐHQG Hà Nội. 21. G.Polya (1995), Giải một bài toán như thế nào (bản dịch). Nxb Giáo dục, Hà Nội. 22. G.Polya (1997), Sáng tạo toán học (bản dịch). Nxb Giáo dục, Hà Nội. 23. Một số trang web 4