Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Vận dụng mô hình tái định giá trong quản trị rủi ro lãi suất tại ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV)

Chia sẻ: Sdfv Sdfv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

141
lượt xem 36
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày những nội dung cơ bản: lý luận về mô hình tái định giá trong quản trị rủi ro lãi suất tại các ngân hàng thương mại, thực trạng vận dụng mô hình tái định giá trong quản trị rủi ro lãi suất tại ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV).

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Vận dụng mô hình tái định giá trong quản trị rủi ro lãi suất tại ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV)

1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG HOÀNG MINH TI N Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. LÂM CHÍ DŨNG V N D NG MÔ HÌNH TÁI Đ NH GIÁ TRONG QU N TR R I RO LÃI SU T T I NGÂN HÀNG Ph n bi n 1: TS. Võ Th Thúy Anh Đ U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM(BIDV) Ph n bi n 2: GS.TS. Dương Th Bình Minh Chuyên ngành: Tài chính và ngân hàng Mã s : 60.34.20 Lu n văn này s ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 11 tháng 08 năm 2012 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng ĐÀ N NG – NĂM 2012
3 4 M Đ U V m t khoa h c, ñ tài góp ph n h th ng hóa các v n ñ lý lu n v qu n tr r i ro lãi su t t i các NHTM. V m t th c ti n, ñ tài là cơ s ñ BIDV tham kh o trong vi c 1. Tính c p thi t c a ñ tài tri n khai vi c v n d ng mô hình tái ñ nh giá vào công tác qu n tr Đ tài xu t phát t yêu c u ñ i m i công tác qu n tr r i ro lãi su t r i ro lãi su t c a mình trong th i gian t i. t i BIDV nh m h n ch s tác ñ ng c a r i ro lãi su t ñang có xu 6. C u trúc c a lu n văn: hư ng ngày càng gia tăng hi n nay. Ngoài ph n m ñ u, lu n văn g m 3 chương. 2. M c tiêu nghiên c u - Chương 1: Cơ s lý lu n v mô hình tái ñ nh giá trong qu n - H th ng hóa l i cơ s lý thuy t c a mô hình tái ñ nh giá trong tr r i ro lãi su t t i các ngân hàng thương m i. Chương này s qu n tr r i ro lãi su t t i các NHTM. trình bày nh ng v n ñ lý lu n liên quan ñ n mô hình tái ñ nh giá - Nghiên c u th c tr ng qu n tr r i ro lãi su t và v n d ng các mô trong qu n tr r i ro lãi su t t i các ngân hàng thương m i. hình ño lư ng r i ro lãi su t t i BIDV th i gian qua. - Chương 2: Th c tr ng qu n tr r i ro lãi su t và v n - Đ xu t các gi i pháp v n d ng mô hình tái ñ nh giá vào qu n tr d ng các mô hình ño lư ng r i ro lãi su t t i BIDV. Trong chương r i ro lãi su t t i BIDV, ñ ng th i nêu các ki n ngh liên quan ñ n công tác qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV. này, lu n văn s t p trung ñánh giá th c tr ng công tác qu n tr r i ro lãi su t và vi c v n d ng các mô hình ño lư ng lãi su t t i BIDV 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u trong th i gian qua, t ñó rút ra thành công và h n ch . Trong Đ i tư ng nghiên c u c a ñ tài là vi c v n d ng mô hình tái ñ nh chương này, lu n văn cũng s phân tích các nhân t nh hư ng ñ n giá vào công tác qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV. công tác qu n tr r i ro lãi su t nói chung và vi c áp d ng mô hình tái Ph m vi nghiên c u: ñ tài nghiên c u công tác qu n tr r i ro lãi ñ nh giá vào qu n tr r i ro nói riêng t i BIDV. su t ch y u t i H i s chính BIDV trong th i gian t năm 2007 ñ n tháng 6/2011. - Chương 3: Gi i pháp v n d ng mô hình tái ñ nh giá trong 4. Phương pháp nghiên c u qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV. Trong chương này, lu n văn s nghiên c u nhu c u và kh năng v n d ng mô hình tái ñ nh giá vào Đ tài s d ng ñ ng th i nhi u phương pháp nghiên c u, nhưng hai phương pháp ñư c s d ng ch y u là phương pháp tài li u và qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV; ñ ng th i ñ xu t các gi i pháp và phương pháp phân tích, so sánh. các ki n ngh ñ v n d ng mô hình tái ñ nh giá vào qu n tr r i ro lãi 5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài su t t i BIDV.
5 6 CHƯƠNG 1 1.1.2.3. Các d ng r i ro lãi su t CƠ S LÝ LU N V MÔ HÌNH TÁI Đ NH GIÁ TRONG R i ro lãi su t có 3 d ng sau: R i ro tái tài tr (Refinancing Risk), QU N TR R I RO LÃI SU T T I CÁC NGÂN HÀNG R i ro tái ñ u tư (Reinvestment Risk) và R i ro giá tr th trư ng THƯƠNG M I (Market Value Risk. R i ro tái tài tr và r i ro tái ñ u tư tác ñ ng ñ n thu nh p lãi ròng c a ngân hàng (g i chung là r i ro tái ñ nh giá), 1.1. Các cách ti p c n v qu n tr r i ro lãi su t trong khi ñó r i ro giá tr th trư ng tác ñ ng ñ n giá tr ròng c a 1.1.1. R i ro trong kinh doanh ngân hàng ngân hàng (g i là r i ro v giá). 1.1.1.1. Đ nh nghĩa 1.1.2.4. Tác ñ ng c a r i ro lãi su t R i ro trong kinh doanh ngân hàng là kh năng mà m t ti n trình - Xét trên khía c nh l i nhu n: bi n ñ ng lãi su t làm s t gi m hay m t s ki n nào ñó gây ra m t k t c c không mong ñ i ñ n tình thu nh p lãi ròng c a ngân hàng. hình tài chính c a ngân hàng ho c c n tr ngân hàng th c hi n các - Xét trên giá tr kinh t : bi n ñ ng lãi su t làm gi m giá tr m c tiêu ñã ñ nh. ròng c a ngân hàng. 1.1.1.2. Phân lo i r i ro trong kinh doanh ngân hàng 1.1.3. Các cách ti p c n v qu n tr r i ro lãi su t Theo cách ti p c n ph bi n nh t, r i ro trong kinh doanh ngân 1.1.3.1. Cách ti p c n theo các ch c năng qu n tr hàng ñư c chia thành các lo i r i ro chính sau: R i ro lãi su t, R i ro Theo cách ti p c n các ch c năng c a qu n tr , qu n tr r i ro lãi th trư ng, R i ro tín d ng, R i ro ngo i b ng, R i ro công ngh và su t là m t ti n trình các công vi c c n th c hi n ñ ñ t ñư c m c ho t ñ ng, R i ro ngo i h i, R i ro qu c gia, R i ro thanh kho n, R i tiêu ki m soát và h n ch tác ñ ng c a r i ro lãi su t, bao g m các ro v n , R i ro khác. ho t ñ ng chính sau: Ho ch ñ nh, t ch c, lãnh ñ o, ki m soát qu n 1.1.2. R i ro lãi su t tr r i ro lãi su t 1.1.2.1. Đ nh nghĩa 1.1.3.2. Cách ti p c n theo quá trình qu n tr r i ro t ng th c a m t R i ro lãi su t là kh năng ngân hàng b gi m l i nhu n và/ho c t ch c gi m giá tr ròng c a ngân hàng do s bi n ñ ng c a lãi su t. V i cách ti p c n này, qu n tr r i ro là quá trình ti p c n m t 1.1.2.2. Nguyên nhân c a r i ro lãi su t cách khoa h c, toàn di n và có h th ng nh m nh n d ng, ño lư ng, M t cách chung nh t, r i ro lãi su t xu t phát t ch c năng bi n ki m soát và t i thi u hóa nh ng tác ñ ng b t l i c a r i ro. Ti p c n ñ i tài s n (Asset Transformation Function) c a các ñ nh ch tài qu n tr r i ro lãi su t theo cách này là xem xét r i ro lãi su t trong chính trung gian. Ch c năng này làm cho kỳ h n, tính thanh kho n và t ng th r i ro c a ngân hàng và ñư c qu n tr chung cùng các lo i quy mô c a các tài s n (Asset) không phù h p v i kỳ h n, tính thanh r i ro khác. kho n và quy mô c a các kho n n (Liabilities). 1.1.3.3. Cách ti p c n theo mô hình ño lư ng r i ro c th
7 8 Theo cách ti p c n này, r i ro lãi su t ñư c ño lư ng d a vào các h n, Các kho n cho vay và ñ u tư ch ng khoán có lãi su t mô hình t ñó l a ch n các chi n lư c ñ ki m soát r i ro. Đây là th n i. cách ti p c n c a ñ tài. - N nh y c m lãi su t g m:Vay t th trư ng ti n t (vay trên 1.2. V n d ng mô hình tái ñ nh giá trong qu n tr r i ro lãi th trư ng liên ngân hàng, vay theo h p ñ ng mua l i RPs), su t Ti n g i ti t ki m (thư ng là ng n h n) s p ñáo h n, Ti n g i 1.2.1. N i dung lý thuy t v mô hình tái ñ nh giá trên th trư ng ti n t (v i lãi su t có th ñi u ch nh), Ti n Mô hình tái ñ nh giá giúp các nhà qu n lý ngân hàng th c hi n g i và các kho n vay (bao g m phát hành gi y t có giá) v i ñư c m c tiêu h n ch m i nh hư ng x u c u bi n ñ ng lãi su t ñ n lãi su t th n i, Gi y t có giá (thư ng là ng n h n) s p ñáo thu nh p c a ngân hàng. h n. Mô hình tái ñ nh giá t p trung vào nh ng tác ñ ng c a s bi n - Nh ng tài s n không th tái ñ nh giá g m: Ti n m t/ti n g i ñ ng lãi su t ñ n thu nh p lãi su t ròng c a ngân hàng (NII – Net t i ngân hàng trung ương, Cho vay dài h n v i lãi su t c Interest Income). V n d ng mô hình này, các nhà qu n lý ngân hàng ñ nh, Ch ng khoán ñ u tư dài h n v i lãi su t c ñ nh, Tài ph i ti n hành xác ñ nh các kho n m c tài s n và n nh y c m v i lãi s n c ñ nh và các tài s n không sinh l i . su t (t c là ph i ñ nh giá l i) trong m t th i kỳ tương lai, ti p ñ n xác ñ nh khe h nh y c m lãi su t, ño lư ng t n th t, t ñó xây d ng - Nh ng kho n m c n không th tái ñ nh giá g m:Ti n g i chi n lư c ñ ki m soát, h n ch , phòng ng a r i ro có th x y ra. các lo i và các kho n vay (bao g m gi y t có giá phát hành) có lãi su t c ñ nh, V n ch s h u. Các kho n m c tài s n và n ñư c coi là nh y c m v i lãi su t là nh ng tài s n, n ñư c ñ nh l i lãi su t theo ho c g n b ng v i lãi Khe h nh y c m lãi su t là chênh l ch gi a giá tr tài s n su t th trư ng trong kỳ k ho ch (g i là kỳ h n ñ nh giá l i). Kỳ h n nh y c m lãi su t và giá tr n nh y c m lãi su t. ñ nh giá l i thư ng là: ñ n 1 ngày, 1 tu n, 1 tháng, trên 1 tháng ñ n 3 IS GAP = RSA – RSL tháng, trên 3 tháng ñ n 6 tháng, trên 6 tháng ñ n 1 năm, trên 1 năm Trong ñó: ñ n 5 năm, trên 5 năm. • IS GAP: Khe h nh y c m lãi su t - Tài s n nh y c m lãi su t g m:Kho n cho vay (thư ng là ng n h n) s p ñáo h n ho c gia h n, Ch ng khoán ñ u tư ñáo • RSA: Giá tr tài s n nh y c m lãi su t • RSL: Giá tr n nh y c m lãi su t.
9 10 N u giá tr tài s n nh y c m lãi su t trong m i giai ño n k ∆NII = CGAP x ∆R = (RSA – RSL) x ∆R ho ch (ngày, tu n, tháng…) l n hơn giá tr n nh y c m lãi su t, Trong ñó: ngân hàng ñư c xem là có khe h nh y c m lãi su t dương hay nh y • ∆NII: là m c thay ñ i thu nh p lãi ròng do bi n ñ ng c m tài s n. Ngân hàng s g p r i ro n u lãi su t gi m vì thu nh p t c a lãi su t th trư ng. tài s n gi m nhi u hơn m c gi m chi phí t n . Ngư c l i, n u giá tr tài s n nh y c m lãi su t nh hơn giá tr • CGAP: Khe h nh y c m lãi su t tích lũy. n nh y c m lãi su t, ngân hàng ñư c xem là có khe h nh y c m âm • ∆R : m c thay ñ i lãi su t d ki n trong kỳ k ho ch hay nh y c m n . Ngân hàng s g p r i ro khi lãi su t tăng vì thu (Rk - Ro). nh p t tài s n tăng ít hơn m c tăng chi phí t n . Như v y, ∆NII
11 12 • ∆RL : m c thay ñ i lãi su t ñ i v i n . CHƯƠNG 2 TH C TR NG QU N TR R I RO LÃI SU T VÀ V N 1.2.2. N i dung v n d ng mô hình tái ñ nh giá trong qu n tr r i D NG CÁC MÔ HÌNH ĐO LƯ NG R I RO LÃI SU T T I ro lãi su t BIDV V n d ng mô hình tái ñ nh giá trong qu n tr r i ro lãi su t g m 2.1. Th c tr ng qu n tr r i ro lãi su t và v n d ng các mô hai n i dung chính là ño lư ng r i ro lãi su t và phòng ng a r i ro hình ño lư ng r i ro lãi su t t i BIDV th i gian qua lãi su t. 2.1.1. V chính sách lãi su t c a ngân hàng - V n d ng mô hình tái ñ nh giá trong ño lư ng r i ro lãi su t Đ c ñi m n i b t trong chính sách lãi su t c a BIDV th i gian qua chính là vi c xây d ng và v n hành chương trình tin h c ng là tính tuân th và tính d n d t th trư ng. M c tiêu c a chính d ng qu n lý khe h nh y c m lãi su t. sách lãi su t c a BIDV th i gian này không ñ cao l i nhu n mà m c - V n d ng mô hình trong phòng ng a r i ro lãi su t là xây d ng tiêu hàng ñ u là t o “d u n th trư ng” và góp ph n th c thi chính và t ch c tri n khai các chi n lư c ñ h n ch tác ñ ng c a sách ti n t c a NHNN. r i ro lãi su t trên cơ s k t qu ño lư ng b i mô hình, d báo 2.1.2. V mô hình t ch c qu n tr r i ro lãi su t lãi su t và m c tiêu qu n tr trong t ng th i kỳ. - R i ro lãi su t ñư c BIDV quan ni m là m t lo i r i ro th 1.2.3. Các nhân t nh hư ng ñ n ho t ñ ng qu n tr r i ro lãi trư ng và ñư c g p chung v i r i ro th trư ng ñ qu n lý. su t nói chung và vi c v n d ng mô hình tái ñ nh giá nói riêng t i - Mô hình t ch c c a BIDV ñã ñư c cơ c u l i theo hư ng các ngân hàng thương m i ngân hàng hi n ñ i. Ch c năng qu n lý r i ro ñư c t ch c ñ c l p v a) Các nhân t bên ngoài g m: cơ ch ñi u hành lãi su t c a Ngân mô hình, nhi m v và kênh báo cáo; th c hi n qu n lý r i ro trư c, hàng trung ương, s phát tri n c a th trư ng các công c tài trong và sau quá trình ho t ñ ng kinh doanh. chính phái sinh, c nh tranh trong ho t ñ ng ngân hàng - Chưa có H i ñ ng qu n lý r i ro thu c H i ñ ng qu n tr có b) Các nhân t bên trong g m: ch c năng, nhi m v , mô hình t trách nhi m xây d ng chi n lư c qu n tr r i ro và chính sách qu n ch c, ngu n l c v tài chính, công ngh thông tin và trình ñ tr r i ro. nhân viên, ñ c ñi m v ho t ñ ng c a NHTM. 2.1.3. V xây d ng chính sách qu n tr r i ro lãi su t 1.2.4. Các ñi u ki n ti n ñ cho vi c v n d ng mô hình tái ñ nh H i ñ ng qu n tr ñã ban hành ñư c Chính sách qu n lý r i ro th giá trong qu n tr r i ro lãi su t trư ng (Quy t ñ nh s 1165/QĐ-HĐQT ngày 25/11/2009). Ngoài ra Các ñi u ki n ti n ñ g m có: năng l c tài chính, trình ñ công BIDV chưa có các văn b n mang tính quy trình nghi p v ñ hư ng ngh thông tin và trình ñ nhân viên c a ngân hàng. d n th c hi n qu n tr r i ro lãi su t 2.1.4. V v n d ng các mô hình ño lư ng r i ro lãi su t
13 14 Vi c ño lư ng r i ro lãi su t chưa ñư c BIDV th c hi n m t cách - Lãi su t cho vay, huy ñ ng ñư c ñi u ch nh k p th i theo bi n bài b n và thư ng xuyên. BIDV ñã xây d ng ñư c chương trình ñ ng c a th trư ng. Đ c bi t ñã áp d ng chính sách th n i lãi qu n lý giá tr ch u r i ro VaR lãi su t theo phương pháp mô ph ng su t ñ h n ch t n th t do bi n ñ ng lãi su t gây ra. l ch s t tháng 9/2008 (v i quan ni m r i ro lãi su t là m t lo i r i - Đã bư c ñ u s d ng phương pháp ño lư ng khe h nh y c m ro th trư ng). lãi su t ñ giám sát r i ro lãi su t. T năm 2008, BIDV ñã s d ng phương pháp ño lư ng khe h b. H n ch nh y c m lãi su t cho các gi kỳ h n dư i 1 năm. Vi c ño lư ng - Mô hình t ch c qu n tr r i ro lãi su t ñã ñư c ñ i m i m t ñư c tính toán th công, chưa có ph n m m chu n ñ h tr tính bư c nhưng còn m t s b t c p. Đó là: 1/ R i ro lãi su t ñư c toán. T n su t ño lư ng 6 tháng/l n. K t qu ño lư ng khe h nh y g p trong các lo i r i ro th trư ng. 2/Trách nhi m qu n tr r i c m lãi su t chưa ñư c s d ng ñ ph c v cho chi n lư c cơ c u l i ro không ñư c xác ñ nh rõ c p qu n tr cao nh t là H i ñ ng b ng cân ñ i, nên trên th c t vi c ño lư ng r i ro còn n ng tính hình qu n tr th c, chưa mang l i hi u qu thi t th c. - Công tác qu n tr r i ro lãi su t chưa ñư c quan tâm toàn di n 2.1.5. V các gi i pháp h n ch r i ro lãi su t và ñúng m c, th hi n ch chưa xây d ng ñư c các quy Các gi i pháp h n ch r i ro lãi su t ñã ñư c BIDV áp d ng g m: trình, hư ng d n c th v qu n tr r i ro lãi su t. o Thương th o ñi u ch nh l i lãi su t v i khách hàng; - Nh n th c v r i ro lãi su t và qu n tr r i ro lãi su t chưa ñ y o Áp d ng lãi su t th n i; ñ và toàn di n, ch m i d ng l i ch nh n bi t có r i ro khi o Áp d ng lãi su t theo thông báo c a ngân hàng. lãi su t th trư ng thay ñ i, mà chưa ño lư ng, ñánh giá c th 2.1.6. V công tác tuyên truy n và ñào t o. m c ñ r i ro có th gây thi t h i cho ngân hàng. Bi n pháp ño 2.1.7. Đánh giá thành công và h n ch c a công tác qu n tr r i lư ng mà BIDV ñang áp d ng thu c v mô hình tái ñ nh giá ro lãi su t và vi c v n d ng các mô hình ño lư ng r i ro lãi su t t i nhưng vi c th c hi n còn gi n lư c, chưa tri t ñ nên còn BIDV th i gian qua nhi u h n ch . a. Thành công - V phòng ng a r i ro lãi su t, các bi n pháp ch m i mang tính - Đã bư c ñ u nh n th c ñư c t m quan tr ng c a công tác qu n tình th , th c ch t là “ñ y” r i ro lãi su t cho khách hàng, mà tr r i ro lãi su t. chưa có các gi i pháp tích c c ñ duy trì s cân x ng v kỳ h n - Đã tuân th ch t ch các quy ñ nh v lãi su t huy ñ ng và cho gi a Tài s n và N . Các nghi p v phái sinh trong phòng ng a vay c a NHNN. r i ro lãi su t h u như chưa ñư c áp d ng.
15 16 2.2. Phân tích các nhân t nh hư ng ñ n ho t ñ ng qu n tr cơ là ñi u ch nh l i b ng cân ñ i k toán không ñư c BIDV r i ro lãi su t nói chung, vi c v n d ng mô hình tái ñ nh giá quan tâm th c hi n. trong qu n tr r i ro nói riêng t i BIDV - V i cơ ch lãi su t huy ñ ng luôn b kh ng ch tr n các hình 2.2.1. Các nhân t bên ngoài th c và m c ñ khác nhau, BIDV thư ng xuyên g p khó khăn trong vi c huy ñ ng v n do h n ch kh năng “phá rào”, “lách 2.2.1.1. Cơ ch ñi u hành lãi su t c a ngân hàng nhà nư c lu t” so v i các ngân hàng thương m i c ph n. Dùng công c Đánh giá ti n trình ñi u ch nh cơ ch qu n lý lãi su t nư c ta lãi su t ñ cơ c u l i danh m c n không có tác d ng. th i gian qua, có th rút ra m t s nh n xét như sau: 2.2.1.2. S phát tri n c a th trư ng công c tài chính phái sinh - Cơ ch ñi u hành lãi su t ñã th hi n s n l c c a NHNN Vi t Nam trong vi c gi m d n các can thi p hành chính tr c ti p, t ng Do th trư ng tài chính phái sinh còn chưa phát tri n, nên kh bư c ti n t i t do hóa lãi su t. năng s d ng các công c tài chính phái sinh ñ phòng ng a r i ro lãi - Tuy nhiên, cơ ch ñi u hành lãi su t thi u nh t quán và su t r t b h n ch . Trên th c t , cũng như nhi u ngân hàng khác, không n ñ nh ñã gây không ít khó khăn cho ho t ñ ng c a BIDV r t ít s d ng công c này ñ phòng ng a r i ro lãi su t. Đây là các ngân hàng thương m i. m t h n ch c a ho t ñ ng qu n tr r i ro lãi su t hi n nay t i BIDV. - Lãi su t cho vay cu i cùng cũng ñã ñư c t do hóa, nhưng lãi 2.2.1.3. C nh tranh trong ho t ñ ng ngân hàng su t huy ñ ng luôn b kh ng ch b ng nhi u hình th c khác Nh ng ñ c ñi m v c nh tranh trong ho t ñ ng ngân hàng ñã nh nhau. hư ng ñ n ho t ñ ng qu n tr r i ro lãi su t c a BIDV nh ng ñi m Cơ ch ñi u hành lãi su t c a NHNN th i gian quan ñã nh sau: hư ng r t l n ñ n công tác qu n tr r i ro lãi su t c a BIDV, c th - C nh tranh chưa ñ m nh ñ thúc ñ y các ngân hàng (trong ñó nh ng ñi m chính sau: có BIDV) quan tâm nhi u ñ n công tác qu n tr r i ro lãi su t. - Khó th c hi n d báo bi n ñ ng c a lãi su t do chính sách liên - C nh tranh trong ñi u ki n có s chi ph i m nh m c a NHNN t c thay ñ i, thi u minh b ch và nh t quán. T th c t ñó, gi i theo quan ñi m “dung hòa l i ích” nên nhi u chính sách c a pháp phòng ng a r i ro lãi su t ch y u là gi i pháp tình th và NHNN b b t c p (ch ng h n chính sách quy ñ nh tr n lãi su t trên th c t BIDV ñã áp d ng gi i pháp là chuy n r i ro lãi huy ñ ng…). Vì v y, vi c v n d ng mô hình tái ñ nh giá trong su t c a ngân hàng cho khách hàng. Gi i pháp mang tính căn qu n tr r i ro lãi su t b h n ch .
17 18 - V i v th “thư ng phong” trong c nh tranh, l i là ngân hàng - Trong mô hình t ch c hi n nay c a BIDV chưa có H i ñ ng thương m i nhà nư c, trong nh ng năm qua, BIDV ít có nhu qu n lý r i ro. c u v nâng cao hi u qu qu n tr lãi su t ñ nâng cao hi u qu 2.2.2.2. Năng l c v tài chính, công ngh thông tin và trình ñ nhân ho t ñ ng c a mình. viên 2.2.2. Các nhân t bên trong a. Năng l c v tài chính 2.2.2.1. Ch c năng, nhi m v , mô hình t ch c c a ngân hàng - T năm 2009 v trư c các ch tiêu v năng l c tài chính c a a. V ch c năng nhi m v BIDV ñ t th p, h s an toàn v n t i thi u CAR th p hơn quy ñ nh. Vì v y, công tác qu n tr r i ro lãi su t nói chung và vi c V i ch c năng là m t ngân hàng thương m i, qu n tr r i ro lãi áp d ng các mô hình ng d ng vào qu n tr r i ro lãi su t nói su t t i BIDV ph i ñư c coi là m t nhi m v thư ng xuyên. Tuy riêng t i BIDV th i gian qua g p nhi u khó khăn và chưa ñư c nhiên, là m t ngân hàng thương m i qu c doanh, nên ho t ñ ng kinh quan tâm ñúng m c. doanh nói chung và qu n tr r i ro lãi su t nói riêng ít nhi u b chi ph i b i s ñi u hành b ng m nh l nh hành chính c a nhà nư c. - Tuy nhiên, s li u tài chính cũng cho th y n l c c a BIDV trong vi c c i thi n tình hình tài chính c a mình. b. V mô hình t ch c Mô hình m i c a BIDV ñã có s ñ i m i m nh m so v i mô B ng 2.3 - M t s ch tiêu v năng l c tài chính c a BIDV hình cũ. Nó nh hư ng ñ n công tác qu n lý r i ro nói chung và r i Ch tiêu 2007 2008 2009 2010 ro lãi su t nh ng ñi m sau: V n Ch s h u 8.405 9.969 13.977 20.583 - Mô hình m i th c hi n qu n lý t p trung theo kh i ch c năng chuyên sâu t H i s chính ñ n các ñơn v thành viên, theo T c ñ tăng v n CSH - 19% 40,2% 47,2% dòng s n ph m, theo chi u d c là ti n ñ ñ áp d ng các mô hình qu n tr chuyên nghi p theo thông l qu c t . V n ch s h u/T ng TS 4,17% 4,11% 4,78% 5,96% - Nhi m v qu n tr r i ro lãi su t ñã ñư c giao cho m t ban c H s an toàn v n CAR 6,43 6,62% 7,55% 9,32% th th c hi n (Ban qu n lý r i ro th trư ng và tác nghi p). Tuy nhiên, vi c giao nhi m v qu n lý r i ro lãi su t cho Ban qu n (Ngu n: Báo cáo thư ng niên c a BIDV) lý r i ro th trư ng và tác nghi p th hi n quan ñi m c a BIDV b. Công ngh thông tin coi r i ro lãi su t thu c r i ro th trư ng.
19 20 - Trong nh ng năm qua BIDV ñã ñ u tư m nh cho công ngh CHƯƠNG 3 thông tin. Nh ñó trình ñ công ngh thông tin ñã có bư c GI I PHÁP V N D NG MÔ HÌNH TÁI Đ NH GIÁ TRONG phát tri n m nh m . CÔNG TÁC QU N TR R I RO LÃI SU T T I BIDV - BIDV ñã hoàn thành d án hi n ñ i hóa ngân hàng giai ño n I, 3.1. Nhu c u và kh năng v n d ng mô hình tái ñ nh giá trong nh ñó t o ra cơ s d li u ñ ng b và t p trung trong toàn h qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV th ng. 3.1.1. Nhu c u (s c n thi t) - Kh năng t thi t k /vi t các chương trình ng d ng ñư c ñánh giá m c khá. Vi c v n d ng mô hình tái ñ nh giá vào qu n tr r i ro lãi su t ñ nâng cao hi u qu c a công tác này t i BIDV là h t s c c n thi t, b i c. Trình ñ nhân viên các lý do ch y u sau ñây: BIDV có ñ i ngũ nhân s ñông v s lư ng. V cơ b n, trình ñ - Th nh t, t do hóa lãi su t là m t xu hư ng t t y u. V i cơ nhân viên khá t t, ñáp ng ñư c yêu c u nhi m v . Tuy nhiên, qua ch ñi u hành lãi su t theo hư ng t do hóa thì lãi su t s có xu kh o sát sơ b , nh n th c c a nhân viên v r i ro lãi su t và qu n tr hư ng bi n ñ ng m nh hơn. Khi lãi su t bi n ñ ng m nh hơn, r i ro lãi su t còn r t h n ch . r i ro lãi su t s di n ra thư ng xuyên hơn và nguy cơ t n th t 2.2.2.3. Đ c ñi m v ho t ñ ng cao hơn ñòi h i các ngân hàng ph i chú tr ng hơn ñ n công tác qu n tr r i ro lãi su t. Qua xem xét t ng th các ho t ñ ng c a BIDV, có th rút ra m t s ñ c ñi m v ho t ñ ng c a BIDV nh hư ng ñ n công tác qu n tr - Th hai, c nh tranh trong ho t ñ ng ngân hàng s ngày càng r i ro lãi su t như sau: gia tăng. C nh tranh gia tăng bu c các ngân hàng ph i chú tr ng nâng cao hi u qu công tác qu n tr r i ro nói chung và - M t là, trong nh ng năm qua, ho t ñ ng kinh doanh c a BIDV r i ro lãi su t nói riêng. luôn có hi u qu , quy mô ho t ñ ng tăng trư ng khá và n ñ nh. - Th ba, BIDV là m t ngân hàng thương m i nên r i ro lãi su t là m t lo i r i ro cơ b n và ch y u mà BIDV ph i ñ i m t. - Hai là, ho t ñ ng tín d ng chi m t tr ng ch y u trong ho t Thêm vào ñó, trong nh ng năm t i, ho t ñ ng tín d ng và ñ u ñ ng kinh doanh c a BIDV. Trong ho t ñ ng tín d ng thì n tư v n chi m t tr ng l n trong ho t ñ ng kinh doanh c a vay trung, dài h n chi m t tr ng l n. Đi u này làm cho BIDV BIDV nên nguy cơ r i ro lãi su t mà BIDV ph i ñ i m t là r t ph i thư ng xuyên ñ i di n v i nguy cơ r i ro lãi su t. cao.
21 22 - Th tư, nhu c u nâng cao hi u qu ho t ñ ng. Đ ñ t ñư c các 3.2. Các gi i pháp c n th c hi n ñ tri n khai v n d ng mô m c tiêu phát tri n trong nh ng năm t i, BIDV c n ph i nâng hình tái ñ nh giá trong qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV cao hơn n a hi u qu ho t ñ ng c a mình b ng cách nâng cao 3.2.1. Gi i pháp v ki n toàn mô hình t ch c qu n tr r i ro hi u qu qu n tr r i ro nói chung và qu n tr r i ro lãi su t nói riêng. Mô hình t ch c qu n tr r i ro c n ñư c ki n toàn ñ ñ m b o cho qu n tr r i ro lãi su t ñư c th c hi n có hi u qu trong t ng th 3.1.2. Các ñi u ki n ti n ñ t i BIDV (kh năng) ho t ñ ng qu n tr r i ro nói chung c a ngân hàng. Trên cơ s nh ng 3.1.1.1. V tài chính h n ch c a mô hình qu n tr r i ro hi n t i, mô hình t ch c qu n tr r i ro c a BIDV trong th i gian t i c n ñư c ki n toàn theo hư ng: V i kh năng tài chính ñã ñư c c i thi n m nh m trong nh ng năm qua, BIDV hoàn toàn có kh năng ñ ñ u tư cho vi c v n d ng - B sung thêm H i ñ ng qu n lý r i ro tr c thu c H i ñ ng mô hình tái ñ nh giá trong công tác qu n tr r i ro lãi su t. qu n tr . H i ñ ng này có trách nhi m xây d ng chi n lư c qu n tr r i ro và chính sách qu n tr r i ro. 3.1.1.2. V công ngh thông tin - Chuy n nhi m v qu n lý r i ro lãi su t t Ban qu n lý r i ro Trên n n t ng d án hi n ñ i hóa h th ng thanh toán giai ño n I, th trư ng và tác nghi p sang cho Ban v n và kinh doanh v n ñ n cu i năm 2008, BIDV ñã chu n hóa ñư c cơ s d li u ñ ng b vì qu n lý r i ro lãi su t g n li n v i ch c năng qu n lý tài s n t h i s ñ n chi nhánh. Các trư ng d li u quan tr ng ph c v cho – n (trong mô hình t ch c hi n t i c a BIDV ch c năng này vi c tính toán các ch tiêu trong mô hình ñã ñư c ñáp ng. thu c Ban v n và kinh doanh v n). Nhi m v qu n tr r i ro lãi Ngoài cơ s d li u ñã ñư c chu n hóa, trong nh ng năm qua, su t cũng c n ñư c quy ñ nh c th và chi ti t hơn, bao g m t BIDV liên t c ñ u tư m nh cho công ngh thông tin, ñang tri n khai khâu nh n di n r i ro, ño lư ng, ñ n ki m soát và phòng ng a giai ño n II d án hi n ñ i hóa … là ñi u ki n thu n l i ñ BIDV có r i ro. th v n d ng công ngh thông tin cho qu n tr r i ro lãi su t. - Cơ c u l i Kh i qu n lý r i ro thành 3 Ban: ban qu n lý r i ro 3.1.1.3. Trình ñ nhân viên tín d ng, ban qu n lý r i ro phi tín d ng (ñ i tên và b sung V i ch t lư ng ñ i ngũ nhân viên hi n có, BIDV hoàn toàn có th ch c năng nhi m v cho Ban qu n lý r i ro và tác nghi p) và l a ch n ñư c nh ng nhân viên có kh năng ñáp ng ñư c yêu c u ban qu n lý tín d ng. Vi c này ñ m b o s bao quát nhi m v ñ t ra. Tuy nhiên, công tác ñào t o ph i ñư c chú tr ng hơn n a. cho kh i qu n lý r i ro, kh c ph c s b sót r i ro. 3.1.1.4. Các ñi u ki n khác
23 24 3.2.2. Gi i pháp v xây d ng và hoàn thi n quy trình nghi p v - Trang b và nâng cao trình ñ hi u bi t v các nghi p v phái sinh cho ñ i ngũ nhân viên. Trên cơ s mô hình t ch c qu n tr r i ro ñã ñư c xác ñ nh, ñ ng th i v i quá trình ki n toàn t ch c và s p x p cán b , c n ph i ti n - Nâng cao hi u bi t v r i ro lãi su t và qu n tr r i ro lãi su t hành xây d ng và ban hành quy trình qu n tr r i ro lãi su t hoàn cho ñ i ngũ cán b qu n các c p. ch nh ñ m b o cho ho t ñ ng qu n tr r i ro lãi su t ñư c th c hi n 3.2.6. Gi i pháp khác xuyên su t và hi u qu . 3.3. D ki n l trình tri n khai 3.2.3. Gi i pháp v ng d ng công ngh thông tin 3.3.1. L trình d ki n - Thi t k , xây d ng chương trình qu n lý khe h nh y c m lãi 3.3.2. Hoàn thi n, ñ i m i mô hình trong tương lai su t. Chương trình qu n lý khe h nh y c m lãi su t nên ñư c 3.4. Ki n ngh thi t k ñ m b o bao quát ñư c càng nhi u các n i dung c a qu n tr r i ro lãi su t càng t t. 3.4.1. V cơ ch ñi u hành lãi su t - C n s m g b tr n lãi su t huy ñ ng ñ tr l i s “t do” cho - Chu n hóa h th ng thông tin d li u ñ v n hành chương th trư ng ti n t . trình. - Đ ng th i v i vi c g b tr n lãi su t huy ñ ng, NHNN c n - Sau khi chương trình chính th c ñưa vào s d ng, ñ nh kỳ ti n tăng cư ng ki m tra, giám sát các ngân hàng huy ñ ng v n lãi hành ñánh giá chương trình ñ ch nh s a/b sung k p th i. su t cao so v i m c chung c a th trư ng nh m phát hi n s m 3.2.4. Gi i pháp v n d ng phương pháp phòng ng a r i ro lãi các y u kém c a các ngân hàng nh ñ ch n ch nh, x lý k p su t b ng cách s d ng k t h p các công c phái sinh ñ b o h th i tránh nh hư ng ñ n an toàn c a h th ng ngân hàng. r i ro lãi su t - V lâu dài, NHNN c n có chính sách nâng cao năng l c tài M c này s trình bày các k thu t v n d ng các công c phái sinh chính, năng l c qu n tr ñi u hành, năng l c qu n tr r i ro c a ñ b o h r i ro lãi su t. các ngân hàng nh , t o ti n ñ cho s phát tri n lành m nh, n ñ nh c a h th ng ngân hàng. 3.2.5. Gi i pháp v công tác nhân s 3.4.2. V quy ñ nh ñ i v i các ngân hàng thương m i trong công - L a ch n và ñào t o các cán b có ki n th c chuyên sâu v tác qu n tr r i ro lãi su t qu n tr r i ro lãi su t. Trong th i gian ñ n, NHNN nên có quy ñ nh b t bu c các ngân hàng thương m i trong vi c s d ng các mô hình ñ qu n lý r i ro lãi
25 26 su t; ñ ng th i nên có các văn b n hư ng d n cho các ngân hàng toàn mô hình t ch c qu n tr r i ro, gi i pháp v quy trình nghi p thương m i các k thu t qu n lý r i ro nâng cao ñáp ng yêu c u h i v , gi i pháp v công ngh , gi i pháp v s d ng các công c phái nh p qu c t c a h th ng ngân hàng trong nư c. sinh, gi i pháp v nhân s … Nhìn chung các gi i pháp ñưa ra là hoàn 3.4.3. V phát tri n th trư ng các công c tài chính phái sinh toàn có tính kh thi, d th c hi n, phù h p v i ñi u ki n th c t c a BIDV. V n ñ còn l i ch là s quy t tâm c a Ban lãnh ñ o c a ngân - C n s m ti n hành nghiên c u ñánh giá t ng k t quá trình phát hàng. Lu n văn cũng ñ xu t l trình, ti n ñ tri n khai th c hi n ñ tri n th trư ng các công c tài chính phái sinh Vi t Nam làm án v n d ng mô hình tái ñ nh giá trong công tác qu n tr lãi su t t i. cơ s ñ ho ch ñ nh phát tri n th trư ng này trong th i gian Đ ng th i, chương 3 cũng ñã ñưa ra m t s ñ xu t, ki n ngh v i ti p theo. các cơ quan liên quan ñ công tác qu n tr r i ro lãi su t t i các ngân - Xây d ng và xúc ti n l trình thành l p th trư ng ch ng khoán hàng thương m i ñư c ñ i m i và phát huy hi u qu cao hơn. phái sinh t i nư c ta Tóm l i, vi c v n d ng mô hình tái ñ nh giá ñ nâng cao hi u qu - T o hành lang pháp lý v ng ch c ñ th trư ng các công c công tác qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV là c p thi t và ñã h i ñ các phái sinh phát tri n. ñi u ki n ti n ñ ñ th c hi n. Các gi i pháp ñưa ra là hoàn toàn kh thi và phù h p. V i s quy t tâm c a Ban lãnh ñ o BIDV, hy v ng K T LU N mô hình s s m ñư c tri n khai thành công và mang l i ý nghĩa thi t Trên cơ s nghiên c u lý lu n (chương 1) và th c tr ng công tác th c cho công tác qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV. qu n tr r i ro lãi su t và v n d ng các mô hình ño lư ng r i ro lãi su t t i BIDV (chương 2), trong chương 3 lu n văn ñã ñi sâu nghiên c u ñ ñưa ra các gi i pháp v n d ng mô hình tái ñ nh giá trong công tác qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV. Trong chương 3, lu n văn ñã ti n hành nghiên c u s c n thi t (nhu c u) và kh năng (các ñi u ki n ti n ñ ) c a vi c v n d ng mô hình tái ñ nh giá trong qu n tr r i ro lãi su t t i BIDV. Nghiên c u ch ra r ng, vi c v n d ng mô hình ñã tr nên c n thi t và các ñi u ki n ti n ñ cũng ñã chín mu i ñ th c hi n. T th c t tình hình c a BIDV, lu n văn ñã ñ xu t các gi i pháp nh m v n d ng mô hình m t cách có hi u qu . Các gi i pháp chính g m : gi i pháp v ki n