Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Vận dụng nguyên tắc phù hợp trong doanh nghiệp xây lắp: trường hợp công ty cổ phần máy & thiết bị phụ tùng (SEATECH)

Chia sẻ: Sdfv Sdfv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

58
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày những nội dung cơ bản: lý thuyết về nguyên tắc phù hợp và vận dụng nguyên tắc phù hợp trong hoạt động xây lắp, phản ánh thực tế vận dụng nguyên tắc phù hợp trong doanh nghiệp xây lắp: trường hợp công ty cổ phần máy & thiết bị phụ tùng (SEATECH).

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Vận dụng nguyên tắc phù hợp trong doanh nghiệp xây lắp: trường hợp công ty cổ phần máy & thiết bị phụ tùng (SEATECH)

1 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG T NG TH HOA V N D NG NGUYÊN T C PHÙ H P TRONG DOANH NGHI P XÂY L P: TRƯ NG H P CÔNG TY C PH N MÁY & THI T B PH TÙNG (SEATECH) Chuyên ngành : K toán Mã s : 60.34.30 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH Đà N ng - Năm 2011
2 Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS NGUY N CÔNG PHƯƠNG Ph n bi n 1: TS. ĐOÀN TH NG C TRAI Ph n bi n 2: TS. NGUY N PHÙNG Lu n văn ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Qu n tr Kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 31 tháng 12 năm 2011. Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.
3 M Đ U 1. Tính c p thi t c a ñ tài L i nhu n là chênh l ch gi a doanh thu và chi phí, t ñó, vi c ghi nh n doanh thu và chi phí có tính quy t ñ nh ñ n báo cáo l i nhu n trong m t kỳ nào ñó. Theo nguyên t c phù h p, gi a doanh thu và chi phí có m i quan h tương ng và ghi nh n chi phí ph i phù h p v i doanh thu khi xác ñ nh k t qu h at ñ ng s n xu t kinh doanh. Trong m t s trư ng h p, chi phí phát sinh có liên quan tr c ti p ñ n doanh thu và trong trư ng h p ñó, ghi nh n chi phí phù h p v i doanh thu là tương ñ i d dàng, ch ng h n chi phí c a nhân viên bán hàng. Trong m t s trư ng h p khác, xác ñ nh chi phí phù h p v i doanh thu là tương ñ i khó, vì không th ñ nh lư ng rõ m c chi phí tr c ti p t o ra doanh thu, ch ng h n chi phí s n xu t nói chung. T ñó, nh n di n và ño lư ng chi phí phù h p v i doanh thu là th t s c n thi t. Vi c xác ñ nh chi phí tương ng v i doanh thu là v n ñ quan tr ng ñ i v i m t doanh nghi p, ñ c bi t doanh nghi p ho t ñ ng trong lĩnh v c xây l p. Th t v y do ho t ñ ng xây l p có tính ñ t thù riêng, ñó là vi c thi công kéo dài, chi phí phát sinh không g n k t tr c ti p v i doanh thu ghi nh n trong kỳ. Doanh thu ñư c ghi nh n có th d a vào chi phí (t l % hoàn thành ñ ghi nh n doanh thu d a vào chi phí). Hơn n a, luôn t n t i m t kh i lư ng xây l p d dang vào th i ñi m ghi nh n doanh thu. T ñó, ño lư ng giá thành kh i lư ng xây l p hoàn thành ñ xác ñ nh giá v n ñúng th c t trong nhi u trư ng h p là khó th c hi n.
4 Đ i v i Công ty CP Máy & Thi t b ph tùng là m t doanh nghi p xây l p, mang nhi u nét ñ c thù c a lo i hình kinh t này. Tìm hi u th c t cho th y, vi c ghi nh n doanh thu và chi phí chưa ñ m b o, chưa ñúng nguyên t c. Chi phí ñư c xác ñ nh không phù h p v i doanh thu. Lý do là chưa ph n ánh ñ y ñ các kho n chi phí tr c ti p c a t ng công trình (ch ghi nh n nh ng chi phí ñã phát sinh và ñã có ch ng t ph n ánh chi phí ), chưa phân b ñ y ñ và chính xác các chi phí cho t ng công trình. M t khác vi c ghi nh n doanh thu công ty chưa phù h p v i chi phí ñã ghi nh n thông qua vi c công ty ch ph n ánh doanh thu khi toàn b công trình hoàn thành bàn giao ñưa vào s d ng cho ch ñ u tư. T ñó, ch tiêu l i nhu n xác ñ nh trong m t kỳ không ph n ánh sát v i l i nhu n kinh t mà công ty t o ra. Th c t này làm cho ch t lư ng c a thông tin k toán không ñ m b o. B n thân tôi là m t nhân viên c a công ty, tác gi nh n th y r ng, phát hi n nh ng t n t i và h qu c a nó, ñ xu t nh ng ý ki n giúp cho vi c ño lư ng l i nhu n ñúng hơn là góp m t ph n ki n th c thu nh n ñư c c a b n thân cho công ty. T nh ng nh n ñ nh như v y, tác gi ñã ch n ñ tài: “V N D NG NGUYÊN T C PHÙ H P TRONG DOANH NGHI P XÂY L P: TRƯ NG H P CÔNG TY C PH N MÁY & THI T B PH TÙNG (SEATECH)”. 2. M c tiêu nghiên c u Đ tài nghiên c u ñánh giá th c tr ng vi c v n d ng nguyên t c phù h p t i Công ty CP Máy và Thi t b ph tùng (SEATECH). Nghiên c u này nh m tìm ra cách th c th c hi n ñ ghi nh n ñúng doanh thu và chi phí c a t ng kỳ k toán theo nguyên t c phù h p trong doanh nghi p xây l p và ph n ánh ñúng k t qu kinh doanh trong t ng kỳ k toán.
5 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u Trên cơ s phân tích tính c p thi t c a ñ tài và m c tiêu nghiên c u c a ñ tài, ñ tài xác ñ nh ñ i tư ng nguyên c u là nguyên t c phù h p và v n d ng nguyên t c phù h p trong doanh nghi p xây l p và ph m vi nghiên c u ñó là Công ty CP Máy và thi t b ph tùng (SEATECH). 4. Phương pháp nghiên c u Như tên c a lu n văn, ñ tài nghiên c u th c t t i m t doanh nghi p. Công ty CP Máy và thi t b ph tùng ñư c ch n vì qua tìm hi u sơ b (tác gi là nhân viên c a công ty) cho th y vi c ghi nh n doanh thu và chi phí công ty chưa tuân theo nguyên t c phù h p. Đ tài v n d ng phương pháp nghiên c u trư ng h p mô t và gi i thích ñ tìm hi u nh ng gì ñang di n ra công ty v ghi nh n doanh thu và chi phí. Sau ñó, lu n văn c g ng tìm hi u nguyên nhân t i sao th c t này ñang di n ra công ty. 5. C u trúc c a ñ tài Không k ph n m ñ u và k t lu n, ñ tài g m 3 chương. Chương 1 trình bày cơ s lý thuy t v nguyên t c phù h p và v n d ng nguyên t c phù h p trong ho t ñ ng xây l p. Chương 2 ph n ánh th c t v n d ng nguyên t c phù h p h p trong doanh nghi p xây l p t i Công ty (SEATECH). Chương 3 liên quan ñ n ñánh giá nh ng h n ch c a công tác v n d ng nguyên t c phù h p công ty và qua ñó ñ xu t m t s ý ki n nh m giúp công ty v n d ng ñúng nguyên t c này, góp ph n tính toán ñúng l i nhu n nh m nâng cao ch t lư ng c a thông tin k toán.
6 Chương 1 NGUYÊN T C PHÙ H P VÀ S V N D NG NGUYÊN T C PHÙ H P TRONG HO T Đ NG XÂY L P 1. 1. NGUYÊN T C PHÙ H P 1.1.1. Đ nh nghĩa Theo chu n m c k toán Vi t nam s 01, nguyên t c phù h p là m t trong nh ng nguyên t c chung ñư c th a nh n, ñó m t nguyên t c cơ b n trong h th ng chu n m c k toán Vi t Nam. Nguyên t c phù h p quy ñ nh vi c xác ñ nh chi phí ñ tính lãi, l trong kỳ. Chi phí ñ tính lãi, l là t t c các chi phí có liên quan t o nên doanh thu ñã ghi nh n trong kỳ. 1.1.2. Nguyên t c phù h p và cơ s d n tích Vi c ghi nh n doanh thu và chi phí ñ xác ñ nh k t qu kinh doanh c a m t kỳ k toán ph i ñư c ghi nh n t i th i ñi m phát sinh mà không ph i t i th i ñi m thu ti n, chi ti n. 1.1.3. Nguyên t c phù h p và nguyên t c giá g c Theo nguyên t c giá g c, vi c ño lư ng, tính toán tài s n, n ph i tr , ngu n v n ch s h u và chi phí ph i ñ t trên cơ s giá phí t i lúc hình thành. 1.1.4. Ghi nh n doanh thu theo nguyên t c phù h p 1.1.4.1. Khái ni m doanh thu Theo VAS 01: Doanh thu là t ng giá tr l i ích kinh t doanh nghi p thu ñư c trong kỳ k toán, phát sinh t các ho t ñ ng s n xu t, kinh doanh thông thư ng và các ho t ñ ng khác c a doanh nghi p, góp ph n làm tăng v n ch s h u, không bao g m kho n góp v n c a c ñông ho c ch s h u.
7 1.1.4.2. Nguyên t c ghi nh n doanh thu Theo VAS 14: Th i ñi m ghi nh n doanh thu là khi giao d ch ñã tho mãn ñ ng th i các ñi u ki n: (1) Doanh thu ñư c xác ñ nh tương ñ i ch c ch n; (2) Có kh năng thu ñư c l i ích kinh t t giao d ch cung c p d ch v ñó; (3) Xác ñ nh ñư c ph n công vi c ñã hoàn tthành vào ngày l p b ng cân ñ i k toán; (4) Xác ñ nh ñư c chi phí phát sinh cho giao d ch và chi phí ñ hoàn thành giao d ch ñó. 1.1.5. Nguyên t c ghi nh n chi phí phù h p v i doanh thu Chi phí là t ng giá tr các kho n làm gi m l i ích kinh t trong kỳ k toán dư i hình th c các kho n ti n chi ra, các kho n kh u tr tài s n ho c phát sinh các kho n n d n ñ n làm gi m v n ch s h u không bao g m các kho n phân ph i cho c ñông ho c ch s h u, có th là kho n kh u tr tài s n ho c chi phí phát sinh, do ñó c n ph i xác ñ nh chi phí hình thành tài s n. 1.1.5.1.Ghi nh n chi phí hình thành tài s n và tính vào chi phí v sau Chi phí hình thành tài s n là nh ng chi phí ñã phát sinh nhưng t o ra l i ích kinh t cho nhi u kỳ k toán sau. Nh ng chi phí này phát sinh s hình thành nên tài s n trong kỳ và s mang l i ích kinh t cho doanh nghi p trong tương lai. Lo i chi phí này s ñư c ñưa d n vào xác ñ nh l i nhu n tương ng v i doanh thu t o ra trong các kỳ trên cơ s nguyên t c phù h p g m: chi phí hình thành tài s n c ñ nh; chi phí hình thành hàng hóa và chi phí hình thành s n ph m. 1.1.5.2. Chi phí ñ xác ñ nh l i nhu n tuân theo nguyên t c phù h p Chi phí ñ xác ñ nh l i nhu n là nh ng chi phí g n li n v i doanh thu hay thu nh p ñ t ñư c trong kỳ k toán.
8 a. Giá v n hàng bán a1. Th i ñi m xác ñ nh giá v n Theo nguyên t c ghi nh n doanh thu, doanh thu ch ñư c ghi nh n khi giá v n ñư c xác ñ nh m t cách ñáng tin c y. Do v y ghi nh n giá v n luôn ñư c ghi ñ ng th i v i doanh thu ñ ñ m b o nguyên t c phù h p. a2. Đo lư ng giá v n Giá v n hàng bán là giá xu t kho c a hàng hóa, s n ph m, d ch v . Theo nguyên t c phù h p, giá v n c a hàng bán ra ch tính cho s s n ph m, hàng hóa, d ch v liên quan ñ n s n ph m, hàng hóa, d ch v ñư c ghi nh n doanh thu. b. Chi phí bán hàng Trong quá trình tiêu th s n ph m, có các chi phí ph c v cho vi c tiêu th hàng hóa. theo ñó, k toán chi phí bán hàng có tính tr ng y u ñ n m c ñ h p lý c a k t qu kinh doanh ñư c xác ñ nh trong kỳ k toán. c. Chi phí QLDN Chi phí QLDN là nh ng kho n chi phí th c t phát sinh trong quá trình qu n lý doanh nghi p liên quan ñ n b qu n lý ho t ñ ng kinh doanh chung cho toán doanh nghi p. Vi c ghi nh n chi phí QLDN ph i phù h p v i doanh thu t o ra trong kỳ. d. Chi phí ho t ñ ng tài chính Các kho n chi phí ho c các kho n l liên quan ñ n các ho t ñ ng ñ u tư tài chính, chi phí cho vay và ñi vay v n, chi phí góp v n liên doanh…v.v..Tương t , ñ i v i các kho n lãi vay ph i tr , doanh nghi p c n ph i trích trư c ph n chi phí lãi vay cho kỳ hi n t i. 1.2. V N D NG NGUYÊN T C PHÙ H P TRONG DOANH NGHI P XÂY L P
9 1.2.1. Đ c ñi m doanh nghi p xây l p 1.2.1.1 Đ c ñi m s n xu t kinh doanh Chu kỳ s n xu t kinh doanh trong doanh nghi p xây l p thư ng kéo dài, th i gian luân chuy n v n l n, có công trình kèo dài nhi u kỳ k toán. S n ph m xây l p ñư c tiêu th theo giá d toán ho c giá th a thu n v i ch ñ u tư (giá ñ u th u). S n ph m xây l p t khi kh i công cho ñ n khi hoàn thành công trình bàn giao ñưa vào s d ng thư ng kéo dài. 1.2.1.2. Đ c ñi m doanh thu, chi phí S n ph m xây l p ñư c th c hi n theo nhi u giai ño n, nhi u h ng m c nên vi c xác ñ nh doanh thu chi phí cũng theo t ng giai ño n, t ng h ng m c. Doanh thu c a ho t ñ ng xây l p bao g m 2 b ph n: (1) Doanh thu ghi nh n ban ñ u ñư c ghi trong h p ñ ng và (2) Các kho n tăng gi m khi th c hi n h p ñ ng. Chi phí ho t ñ ng xây l p bao g m: (1)Chi phí liên quan tr c ti p c a t ng h p ñ ng/công trình; (2)Chi phí phát sinh liên quan ñ n nhi u h p ñ ng/công trình không tách cho t ng h p ñ ng ñư c mà ph i phân b cho t ng h p ñ ng/công trình; (3)Các chi phí không liên quan ñ n h p ñ ng xây lăp ho c không th phân b cho h p ñ ng xây l p thì không ñư c tính trong chi phí c a h p ñ ng. 1.2.2. Quy t c phù h p gi a chi phí v i doanh thu trong doanh nghi p xây l p 1.2.2.1. Đo lư ng và ghi nh n doanh thu h p ñ ng xây l p Theo VAS 15: doanh thu c a h p ñ ng xây d ng ñư c xác ñ nh b ng giá tr h p lý c a các kho n ñã thu ho c s thu ñư c. Vi c
10 xác ñ nh doanh thu c a h p ñ ng ch u tác ñ ng c a nhi u y u t không ch n ch n vì chúng tuỳ thu c vào các s ki n s x y ra trong tương lai. Vi c ư c tính thư ng ph i ñư c s a ñ i khi các s ki n ñó phát sinh và nh ng y u t không ch c ch n ñư c gi i quy t. 1.2.2.2. Xác ñ nh và ghi nh n doanh thu a. Ghi nh n doanh thu nhưng chưa bàn giao kh i lư ng (ghi nh n doanh thu theo ti n ñ k ho ch) Khi k t qu th c hi n h p ñ ng ñư c ư c tính m t cách ñáng tin c y thì doanh thu c a h p ñ ng xây d ng ñư c ghi nh n tương ng v i ph n công vi c ñã hoàn thành do nhà th u t xác ñ nh vào ngày l p BCTC mà không ph thu c vào hoá ñơn thanh toán ñã l p hay chưa và s ti n ghi nh n trên hoá ñơn là bao nhiêu. b. Ghi nh n doanh thu theo ti n ñ th c hi n Khi k t qu th c hi n h p ñ ng ñư c ư c tính m t cách ñáng tin c y và ñư c ch ñ u tư xác nh n, thì doanh thu c a h p ñ ng ñư c ghi nh n tương x ng v i ph n công vi c ñã hoàn thành ñư c ch ñ u tư xác nh n. C hai cách ghi nh n doanh thu nói trên ñ u d a vào m c ñ công vi c hoàn thành. Cách xác ñ nh ph n công vi c ñã hoàn thành c a h p ñ ng làm cơ s xác ñ nh doanh thu ñư c qui ñ nh trong VAS 15” H p ñ ng xây d ng theo m t trong ba cách sau:(1) T l (%) chi phí th c t ñã phát sinh c a ph n công vi c ñã hoàn thành t i m t th i ñi n so v i t ng chi phí d toán c a h p ñ ng.(2) Đánh giá ph n công vi c hoàn thành;(3) T l (%) gi a kh i lư ng công vi c hoàn thành v i t ng kh i lư ng xây l p ph i hoàn thành.
11 1.2.2.3. Xác ñ nh và ghi nh n chi phí phù h p v i doanh thu a. Giá v n trong doanh nghi p xây l p (giá thành s n ph m xây lăp - công trình, h ng m c công trình) a1. Th i ñi m xác ñ nh giá v n Giá v n trong ho t ñ ng xây l p chính là giá thành c a công trình, h ng m c công trình, ph n kh i lư ng công vi c hoàn thành khi doanh thu c a nó ñư c xác ñ nh. Do ñó, th i ñi m tính giá v n là th i ñi m ghi nh n doanh thu. a2. Ghi nh n chi phí s n xu t và tính giá thành kh i lư ng hoàn thành bàn giao - Ghi nh n chi phí NVLTT, NCTT, MTC, SXC + Chi phí nguyên v t li u tr c ti p: Chi phí nguyên li u, v t li u tr c ti p bao g m: chi phí v t li u chính, v t li u ph , các c u ki n ho c các b ph n r i, v t li u luân chuy n tham gia c u thành th c th c a s n ph m xây l p. + Chi phí nhân công tr c ti p: Trong doanh nghi p xây l p, chi phí nhân công tr c ti p bao g m chi phí lao ñ ng tr c ti p tham gia quá trình l p ñ t k c công nhân thuê ngoài. Chi phí nhân công tr c ti p ñư c ph n ánh và theo dõi riêng cho t ng công trình. + Chi phí s d ng máy thi công: Chi phí máy thi công ñó là chi phí cho máy móc nh m th c hi n kh i lư ng công tác xây l p. Chi phí này di n ra thư ng xuyên và t m th i. + Chi phí s n xu t chung: Đ i v i ho t ñ ng xây l p, chi phí SXC là chi phí ph c v cho ñ i ngũ qu n lý, ch huy công trư ng, các chi phí TSCĐ, CCDC.... - Xác ñ nh và ghi nh n giá tr s n ph m d dang Đ i v i công trình, h ng m c công trình mà h p ñ ng quy ñ nh thanh toán s n ph m xây d ng khi hoàn thành toàn b công
12 trình, khi ñó s n ph m d dang là t ng chi phí phát sinh t lúc kh i công ñ n th i ñi m ki m kê k t thúc kỳ k toán. Đ i v i công trình, h ng m c công trình mà h p ñ ng quy ñ nh thanh toán s n ph m xây d ng theo ti n ñ k ho ch h p ñ ng xây d ng ho c theo giá tr kh i lư ng th c hi n: S n ph m d dang là giá tr kh i lư ng xây l p chưa hoàn thành. - Giá thành và giá v n kh i lư ng xây l p hoàn thành bàn giao: (1) N u vào cu i kỳ k toán mà công vi c chưa hoàn thành ho c doanh thu chưa ñư c ghi nh n thì toàn b chi phí s n xu t liên quan ñ n h p ñ ng xây l p ñó là s n ph m d dang c a h p ñ ng ñó. (2) N u cu i kỳ k toán, toàn b giá tr h p ñ ng ñư c th c hi n thì toàn b chi phí c a công trình ñó là giá thành s n xu t c a công trình ñó; (3) Trong kỳ, khi ghi nh n doanh thu t ng giai ño n thông qua kh i lư ng hoàn thành, thì giá thành c a giai ño n/kh i lư ng ñó ñư c xác ñ nh như sau: b. Ghi nh n chi phí th i kỳ b1. Chi phí bán hàng Trong ho t ñ ng xây l p, chi phí bán hàng liên quan ñ n quá trình bàn giao s n ph m và d ch v b o hành, b o trì, b o dư ng công trình. Các chi phí này g ng li n v i doanh thu trong kỳ. b2. Chi phí QLDN Trong ho t ñ ng xây l p, chi phí QLDN là nh ng chi phí liên quan ñ n vi c qu n lý chung c a doanh nghi p, các chi phí này g ng li n v i doanh thu nhi u kỳ vì có công trình kéo dài nhi u kỳ k toán. Do v y chi phí QLDN c n ph i xác ñ nh phân b chi phí qu n lý cho các công trình. b3. Chi phí tài chính
13 D a trên nguyên t c phù h p, các chi phí tài chính liên quan ñ n vi c t o ra doanh thu trong kỳ cũng ñư c ghi nh n vào chi phí trong kỳ. Chi phí lãi vay, sau khi xác ñ nh v n hoá chi phí ñi vay, ph n còn l i ñư c tính vào chi phí tài chính trong kỳ. Đ i v i lĩnh v c xây l p, chi phí lãi vay phát sinh nh m m c ñích ph c v v n cho công trình, c n ph i v n hóa chi phí ñi vay cho t ng công trình. Chương 2 TH C T V N D NG NGUYÊN T C PHÙ H P TRONG DOANH NGHI P XÂY L P T I CÔNG TY C PH N MÁY & THI T B PH TÙNG (SEATECH) 2.1. Đ C ĐI M SXKD VÀ T CH C QU N LÝ C A CÔNG TY 2.1.1. Đ c ñi m ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a công ty Công ty SEATECH ho t ñ ng dư i hình th c công ty c ph n, ñư c thành l p năm 2002, có tr s t i 271-272-273 Đư ng Xô Vi t Ngh Tĩnh – Tp.Đà N ng, ho t ñ ng trong các lĩnh cơ nhi t ñi n l nh, cơ khí công nghi p, t ñ ng hóa, ñi n, ñi n t vi n thông. 2.1.2. Đ c ñi m t ch c s n xu t kinh doanh và qu n lý 2.1.2.1. Đ c ñi m t ch c s n xu t kinh doanh Công ty ho t ñ ng ch y u trong lĩnh v c xây l p cơ ñi n l nh. Đó là thi công l p ñ t các toà nhà văn phòng, khách s n, resort, khu thương m i. Vi c thi công các công trình thông qua vi c ñ u th u, ký k t h p ñ ng xây l p và qu n lý thi công , trình t các th t c th c hi n h p ñ ng và t ch c thi công ñư c ph n ánh qua sơ ñ 2.1& 2.2 2.1.2.2. Đ c ñi m t ch c qu n lý Công ty t ch c và qu n lý s n xu t kinh doanh theo hình th c tr c tuy n, ch c năng, là m t doanh nghi p ho t ñ ng trong lĩnh
14 v c xây l p nên vi c t ch c qu n lý có tính ch t riêng khác v i m t doanh nghi p thông thư ng, ñó là vi c t ch c qu n lý có thêm các ñ i thi công. Đ c ñi m t ch c qu n lý c a công ty ñư c ph n ánh qua sơ ñ 2.3. 2.2. TH C T V N D NG NGUYÊN T C PHÙ H P TRONG VI C XÁC Đ NH K T QU KINH DOANH T I CÔNG TY SEATECH 2.2.1. Đo lư ng và ghi nh n doanh thu t i công ty SEATECH 2.2.1.1. Th i ñi m ghi nh n doanh thu h p ñ ng t i công ty Đ i v i công ty SEATECH, Công ty ch ghi nh n doanh thu khi công trình xây l p hoàn thành, bàn giao ñưa vào s d ng và xu t hóa ñơn cho ch ñ u tư. Công ty chưa th c hi n vi c xác ñ nh các ñi m d ng v k thu t ñ xác ñ nh kh i lư ng công vi c ñã th c hi n.Vì v y có m t s công trình kéo dài qua nhi u kỳ k toán nhưng toàn b chi phí th hi n trên ch tiêu chi phí d dang trên b ng cân ñ i k toán, làm cho giá tr tài s n lưu ñ ng r t l n trên b ng cân ñ i. 2.2.1.2.Xác ñ nh doanh thu h p ñ ng xây l p t i công ty Trên cơ s giá tr h p ñ ng ñư c ký, kh i lư ng xây l p và giá tr xây l p th c t th c hi n, công ty ti n hành l p h sơ quy t toán, giá tr quy t toán gi a công ty và ch ñ u tư là cơ s ghi nh n giá tr giá tr doanh thu c a công trình. 2.2.1.3. Ghi nh n doanh thu Công ty ch ghi nh n và ph n ánh doanh thu khi toàn b công trình hoàn thành và xu t hoá ñơn tài chính cho ch ñ u tư. M c dù có công trình di n ra trong th i gian khá dài, có th kéo dài nhi u kỳ k toán và trong kho n th i gian ñó, ch ñ u tư t m ng cho công ty r t nhi u ñ t v i giá tr tương ñ i l n chi m ñ n 80%, có khi ñ n
15 90%, vi c ghi nh n doanh thu như trên ñư c th hi n qua b ng 2.4 2.2.2. Đo lư ng và ghi nh n chi phí t i SEATECH 2.2.2.1 .Ghi nh n giá v n t i công ty a. Th i ñi m ghi nh n giá v n t i công ty Do th i ñi m ghi nh n doanh thu t i công ty là lúc k thúc công trình và bàn giao cho ch ñ u tư, nên th i ñi m xác ñ nh giá v n cũng là lúc k t thúc và bàn giao công trình cho ch ñ u tư b. Xác ñ nh giá v n các công trình t i công ty b1. Đo lư ng và ghi nh n chi phí s n xu t + Chi phí nguyên v t li u tr c ti p: công ty ti n hành t p h p và ph n ánh theo dõi cho t ng công trình. Tuy nhiên, công ty chưa xác ñ nh ñư c các chi phí nguyên v t li u không h p lý c a công trình cũng như chưa xác ñ nh ñư c chi phí vư t m c và cũng chưa lo i tr ñư c các v t tư không ñ t yêu c u mà toàn b khi phát sinh ñưa vào công trình ñ u ñư c ghi nh n chi phí nguyên v t li u cho các trình. + Chi phí nhân công tr c ti p: Trong kỳ, phát sinh chi phí nhân công tr c ti p c a t ng công trình, công ty ph n ánh theo t ng công trình trên cơ s b ng thanh toán lương h ng tháng. + Chi phí s n xu t chung: Các chi phí SXC bao g m: chi phí lương và các kho n trích theo lương c a qu n lý phân xư ng, chi phí kh u hao TSCĐ, chi phí phân b CCDC dùng chung cho các công trình, các chi phí khác liên quan ñ n ho t ñ ng t i công trư ng. Trong n i dung chi phí c a các chi phí trên, ñáng chú ý m t s chi phí công ty chưa ph n ánh ñư c b n ch t c a nó hay vi c ghi nh n chưa tuân th theo nguyên t c phù h p, ñó là: Ư c tính chi phí: Công ty ch ph n ánh các chi phí th c t ñã phát sinh, chưa th c hi n ư c tính chi phí.
16 Các chi phí ph i tr : Chi phí lương nghi phép, chi phí s a ch a l n TSCĐ…Công ty không trích trư c các chi phí ph i tr trong kỳ k toán ñ xác ñ nh k t qu kinh doanh trong kỳ. Các chi phí ñó th c t phát sinh trong kỳ sau s ghi nh n khi phát sinh Chi phí b o hành: Công ty không trích trư c chi phí b o hành mà ch khi nào phát sinh m i ñưa vào chi phí bán hàng. Vì v y, công ty không trích trư c chi phí b o hành s làm cho kỳ k toán có phát sinh chi phí b o hành s gánh cho chi phí c a kỳ t o ra doanh thu, và vi c này cũng chưa th c hi n ñư c nguyên t c phù h p. b2. Xác ñ nh giá v n và giá thành công trình t i công ty Giá v n c a công ty ñư c xác ñ nh cho t ng công trình. Do th i ñi m ghi nh n doanh thu là th i ñi m k t thúc bàn giao toàn b công vi c cho ch ñ u tư, nên th i ñi m ghi nh n giá v n cũng là sau khi bàn giao toàn b công trình cho ch ñ u tư. Giá thành công trình c a công ty SEATECH: Do th i ñi m tính giá thành khi toàn b công trình hoàn thành bàn giao nên giá thành c a các công trình chính là t ng giá tr d dang c a các công trình t khi b t ñ u phát sinh ñ n khi xác ñ nh giá v n. Vi c ph n ánh chi phí s n xu t , giá thành, giá v n và chi phí d dang ñư c ph n ánh qua b ng 2.5. 2.2.2.2.Ghi nh n chi phí th i kỳ a. Ghi nh n chi phí bán hàng: Trong kỳ, các chi phí liên quan ñ n quá trình bàn giao, nghi m thu, chi c kh u…ñư c ghi nh n vào chi phí s n xu t. Đ iv i chi phí b o hành, khi phát sinh chi phí công ty ñưa tr c ti p vào chi phí bán hàng.
17 b. Ghi nh n CPQLDN: trong ho t ñ ng xây l p chi phí QLDN phát sinh r t l n như: chi phí t khi ti p xúc công trình ñ n trư c khi b t ñ u ký k t ñư c h p ñ ng, lương và chi phí khác ñ i v i b ph n k thu t….. công ty t p h p vào chi phí qu n lý. Tuy nhiên, hi n nay toàn b chi phí qu n lý công ty ñ u k t chuy n ñ xác ñ nh k t qu kinh doanh. Trong chi phí QLDN, các n i dung c n xem xét như: Phân b CCDC: CCDC t i công ty r t ña d ng và s lư ng và giá tr r t l n, tuy nhiên công ty chưa th c hi n vi c phân b h p lý mà s d ng theo hình th c phân b hai l n d n ñ n chưa phù h p v i chi phí và doanh thu trong kỳ ñư c phân b vì kỳ ñư c phân b s có chi phí r t l n do c u thành c a chi phí CCDC. Đ i v i chi phí s a ch a l n TSCĐ: do ho t ñ ng trong lĩnh v c xây l p nên công ty thư ng xuyên th c hi n công vi c s a ch a máy móc thi t b . Tuy nhiên, theo s li u th c t t i công ty, công ty chưa th c hi n vi c trích trư c chi phí s a ch a l n TSCĐ cũng như chưa phân b chi phí s a l n TSCĐ mà th c hi n vi c ghi nh n khi th c t phát sinh chi phí và ghi nh n vào trong kỳ phát sinh. Vi c phân b chi phí CCDC và chi phí s a ch a l n TSCĐ t i công ty trong năm 2009 ñư c th hi n qua b ng 2.6 và 2.7 D phòng các kho n ph i thu khó ñòi: Đ i v i công ty SEATECH là doanh nghi p xây l p, có r t nhi u kho n n công trình dây dưa trong nhi u năm và có kh năng thu n r t khó. Tuy nhiên, công ty v n chưa trích kho n d phòng này. Và như vây, r i ro tìm tàng là r t l n.Tình hình n quá h n th hi n qua b ng 2.8 c. Chi phí tài chính: Các h p ñ ng vay v n c a công ty ñ u có m c
18 ñích vay nhưng vi c s d ng v n vay và ngu n tr v n vay thì thư ng không theo ñúng m c ñích. Hi n nay công ty có tính ph n chi phí lãi vay ñ ñưa vào chi phí s n xu t c a các công trình và chi chính phí tài chính trong kỳ, nhưng vi c v n hoá chi phí ñi vay vào các chi phí công trình không ñư c chính xác. Tình hình lãi vay c a công ty ñư c th hi n qua b ng 2.9 2.2.3. Nh n xét vi c áp d ng nguyên t c phù h p trong ho t ñ ng xây l p t i Công ty SEATECH 2.2.3.1. Nh ng ưu ñi m Công ty th c hi n vi c ph n ánh, theo dõi chi phí s n xu t theo t ng công trình nên d dàng xác ñ nh giá tr c a t ng công trình cũng như thu n l i trong vi c xác ñ nh giá v n cho t ng công trình. Công ty th c hi n xác ñ nh doanh thu, giá thành và giá v n theo t ng công trình d n ñ n d dàng trong vi c ñánh giá hi u qu c a t ng công trình. 2.2.3.2. Nh ng t n t i a. Xác ñ nh doanh thu, chi phí và l i nhu n không tuân theo nguyên t c phù h p Vi c ghi nh n doanh thu và chi phí h p ñ ng xây l p c a công ty chưa ph n ánh ñúng th c s l i ích t o ra trong kỳ kinh doanh c a công ty Khi công ty hoàn thành toàn b công trình và bàn giao cho ch ñ u tư, công ty m i ti n hành ghi nh n doanh thu theo h sơ quy t toán bàn giao công trình. Trên th c t có m t s công trình kéo dài t 3 ñ n 5 năm, d n ñ n toàn b chi phí trong các năm k t chuy n và ph n ánh trên m c chi phí d dang, làm cho tài s n ng n
19 h n trên b n cân ñ i r t l n và d n ñ n các thông s tài chính không n ñ nh và không chính xác. Xác ñ nh giá v n chưa chính xác cho các công trình, do m t s chi phí không ñư c ư c tính, chưa trích trư c m t s chi phí, chưa phân b ñúng m t s chi phí. Bên c nh chưa lo i tr m t s chi phí không h p lý cho t ng công trình; Các lãi vay tr trư c và tr sau không ph n ánh tương ng v i kỳ t o ra doanh thu, Bên c nh ñó, chưa xác ñ nh chính xác v n hoá chi phí ñi vay cho các công trình; Công ty chưa th c hi n các ư c tính k toán thông qua vi c ghi nh n khi chi phí phát sinh và có h sơ ñ y ñ . Bên c nh ñó, chưa th c hi n nguyên t c th n tr ng d n ñ n m t s chi phí ti m n có nguy cơ r i ro x y ra; Vi c phân phân b các chi phí chưa h p lý như chi phí CCDC, chi phí s a ch a l n TSCĐ. Công ty cũng chưa trích trư c chi phí b o hành ñ ghi nh n vào chi phí s n xu t mà do doanh thu công trình ñư c ghi nh n. Các chi phí th i kỳ ghi nh n và ph n ánh chưa chính xác: Công ty chưa tách ñư c các chi liên quan ñ n vi c quá trình ký k t h p ñ ng, liên quan ñ n vi c qu n lý các công trình...ra kh i chi phí qu n lý ñ xác ñ nh k t qu kinh doanh. Đ i v i các kho n n quá h n, công ty cũng chưa l p d phòng, ñây là r i ro ti m n trong tương lai c a công ty. b/ Các thông s tài chính chưa ph n ánh ñúng th c s k t qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a công ty do vi c ghi nh n k t qu chưa ñúng v i giá tr t o ra c a công ty. Do không xác ñ nh doanh thu c a các công trình ñang thi
20 công khi k t thúc năm tài chính nên không xác ñ nh giá v n và v n treo trên chi phí d dang qua nhi u kỳ kinh doanh. T ng giá tr d dang chi m r t l n trong t ng tài s n, ñi u ñó ph n ánh kh năng thanh toán hi n hành l n nhưng th c t các chi phí d dang này khó chuy n thành tài s n lưu ñ ng tương ñương ti n; Kho n tr trư c c a khách hàng ph n ánh r t l n trên b n cân ñ i do không xác ñ nh doanh thu ñ k t chuy n gi m tr các kho n khách hàng ñã tr trư c. Trên cơ s ñó, l p k ho ch kinh doanh cho kỳ t i, năm t i không chính xác và có s bi n ñ i v i biên ñ không n ñ nh; V i vi c vi c ghi nh n doanh thu h p ñ ng xây l p như hi n nay c a công ty SEATECH chưa ph n ánh ñúng v i k t qu th c s c a công ty, ñi u này nh hư ng c a vi c công b thông tin ra bên ngoài, r i ro tìm n và chưa th hi n ñư c t m qu n lý c a mình và d n ñ n s chênh l ch quá l n gi a các kỳ kinh doanh. Chương 3 V N D NG HI U QU NGUYÊN T C PHÙ H P NH M PH N ÁNH ĐÚNG TH C T K T QU T O RA TRONG KỲ T I CÔNG TY SEATECH 3.1. XÁC Đ NH L I CÁC KHO N M C CHI PHÍ TRÊN CƠ S NGUYÊN T C PHÙ H P 3.1.1. Phân b CCDC s d ng cho nhi u kỳ SEATECH là m t ñơn v xây l p nên CCDC r t nhi u và có giá tr l n nhưng hi n nay CCDC công ty l i th c hi n phân b theo phương th c 2 l n, ñi u này nh hư ng r t l n ñ n k t qu kinh doanh c a các kỳ có phân b , vì v y công ty c n ph i tính toán th i