Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Văn hóa học: Xưng hô trong văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH<br /> <br /> ISO 9001:2008<br /> <br /> NGŨ DIỄM THƯ<br /> <br /> XƯNG HÔ TRONG VĂN HÓA<br /> GIAO TIẾP CỦA NGƯỜI VIỆT<br /> Ở HẬU GIANG<br /> Chuyên ngành: Văn hóa học<br /> Mã số: 60310640<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HÓA HỌC<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> PGS.TS NGUYỄN TRI NGUYÊN<br /> <br /> TRÀ VINH, NĂM 2015<br /> <br /> -1-<br /> <br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1- Lý do chọn đề tài<br /> Giới trẻ ngày nay rất dễ ảnh hưởng những thông<br /> tin từ các trang mạng xã hội, từ phim ảnh và môi trường<br /> sống… Dẫn đến việc xưng hô không chuẩn mực, bắt<br /> chước cách xưng hô trong phim nước ngoài, nói trống<br /> không, làm mất dần nét đặc trưng của xưng hô trong<br /> văn hóa giao tiếp của người Việt.<br /> Bên cạnh đó, việc xưng hô thân mật hoá cao,<br /> xưng hô mang tính tập thể, cộng đồng diễn ra ở các<br /> trường học, cơ quan nhà nước cũng làm ảnh hưởng đến<br /> khả năng phát triển toàn diện của học sinh và có nhiều<br /> hạn chế kéo theo ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả<br /> của công việc ở các cơ quan nhà nước.<br /> Trước sự biến đổi xưng hô trong giao tiếp, những<br /> người có trách nhiệm trong ngành văn hóa, giáo dục<br /> cần có giải pháp bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô<br /> của người Việt ở các vùng, miền trong cả nước.<br /> Từ trước đến nay, cũng có nhiều tác giả nghiên cứu và<br /> viết tài liệu văn hóa xưng hô của người Việt. Các<br /> nghiên cứu đề cập đến cơ sở lý luận và cách xưng hô<br /> của người Việt dưới góc độ văn hóa. Tuy nhiên, chưa<br /> có đề tài nghiên cứu xưng hô trong văn hóa giao tiếp<br /> của người Việt ở địa phương cụ thể, cũng như chưa có<br /> giải pháp để bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô của<br /> người Việt ở địa phương.<br /> Để góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, cần<br /> phải bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô của người<br /> Việt. Đây là việc làm cấp bách và cần thiết trong giai<br /> đoạn hiện nay.<br /> <br /> -2-<br /> <br /> Với mong muốn góp phần bảo tồn và phát huy<br /> văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang, đồng<br /> thời, nhằm vận dụng những kiến thức được học ở<br /> chương trình cao học, tôi chọn đề tài “Xưng hô trong<br /> văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang” làm vấn<br /> đề nghiên cứu.<br /> 2- Lịch sử nghiên cứu vấn đề<br /> Văn hóa giao tiếp được thể hiện trong việc sử<br /> dụng từ xưng hô lịch sự. Nó có ý nghĩa đặc biệt trong<br /> đời sống tinh thần của người dân nên đã được nhiều tác<br /> giả nghiên cứu, từ việc nghiên cứu lý luận đến thực tế.<br /> Các công trình nghiên cứu:<br /> - GS.TS Nguyễn Thiện Giáp nghiên cứu đề tài “Mối<br /> quan hệ giao tiếp và cách xưng hô của người Việt”, bài<br /> viết được đăng trên trang thông tin www.vanhoahoc.vn<br /> ngày 19/4/2008.<br /> - PGS.TS Hoàng Kim Ngọc, trường Đại học Văn<br /> hóa Hà Nội nghiên cứu đề tài “Từ xưng hô và văn hóa<br /> giao tiếp”, bài viết được đăng trên Nghiên cứu văn hóa<br /> số 4, Tạp chí nghiên cứu văn hóa trường Đại học Văn<br /> hóa Hà Nội.<br /> - Tháng 10/2012, Thạc sĩ Trương Thị Minh<br /> Phương, Trường Đại học Yersin Đà Lạt nghiên cứu đề<br /> tài “Từ xưng hô trong giao tiếp của người Việt”.<br /> - Tác giả Nguyễn Thị Diễm Phương viết bài<br /> “Văn hóa xưng hô của người Việt”, trích Việt Nam học<br /> và tiếng Việt các hướng tiếp cận, Nhà xuất bản Khoa<br /> học Xã hội, xuất bản năm 2011.<br /> 3- Mục tiêu nghiên cứu<br /> <br /> -3-<br /> <br /> - Tìm hiểu về xưng hô trong văn hóa giao tiếp<br /> của người Việt ở Hậu Giang theo truyền thống và hiện<br /> đại.<br /> - Phân tích hình thức và đặc trưng xưng hô trong<br /> văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang và các<br /> yếu tố ảnh hưởng đến xưng hô trong giao tiếp của<br /> người Việt ở Hậu Giang hiện nay.<br /> - Qua đó đưa ra các giải pháp để bảo tồn và phát<br /> huy văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang, góp<br /> phần giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.<br /> 4- Đối tượng nghiên cứu<br /> Nghiên cứu cách xưng hô trong văn hoá giao tiếp<br /> của người Việt ở Hậu Giang.<br /> 5- Nhiệm vụ nghiên cứu<br /> - Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của xưng<br /> hô trong văn hóa giao tiếp.<br /> - Nghiên cứu hình thức và đặc trưng xưng hô<br /> trong văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang.<br /> - Khảo sát thực trạng và đánh giá các yếu tố ảnh<br /> hướng đến xưng hô trong giao tiếp của người Việt ở<br /> Hậu Giang.<br /> - Đề xuất các giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy<br /> văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang.<br /> 6- Phạm vi và giới hạn của đề tài<br /> Do thời gian có hạn, đề tài chỉ tập trung nghiên<br /> cứu cách xưng hô trong văn hoá giao tiếp của người<br /> Việt ở Hậu Giang bằng hình thức phát phiếu điều tra,<br /> phỏng vấn sâu tại các trường học, cơ quan hành chính<br /> nhà nước, hộ gia đình ở các lứa tuổi học sinh tiểu học,<br /> học sinh trung học cơ sở, cán bộ, giáo viên, nhân viên<br /> <br /> -4-<br /> <br /> và người dân có tuổi đời từ 30 đến 60 tuổi. Trên cơ sở<br /> đó đề xuất một số giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy<br /> văn hoá xưng hô của người Việt ở Hậu Giang.<br /> 7- Phương pháp nghiên cứu<br /> Phương pháp điều tra (Anket): Xây dựng phiếu<br /> điều tra dùng cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở,<br /> cán bộ, giáo viên, nhân viên và phụ huynh học sinh,<br /> tiến hành phát phiếu điều tra trực tiếp và hướng dẫn học<br /> sinh, giáo viên, nhân viên, phụ huynh học sinh trả lời.<br /> Thu lại phiếu điều tra tại trường, ngay sau khi đối<br /> tượng nghiên cứu trả lời xong.<br /> Đề tài đã sử dụng các phương pháp phân tích, so<br /> sánh, hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu liên quan<br /> nhằm xây dựng cơ sở lí luận cho đề tài nghiên cứu.<br /> Đề tài đã sử dụng phương pháp phân tích, so sánh,<br /> tổng hợp: Để hiểu được hình thức và đặc trưng xưng hô<br /> trong văn hoá giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang,<br /> chúng tôi tiến hành lí giải, phân tích cách sử dụng ngôn<br /> từ xưng hô trong văn hoá giao tiếp của người Việt ở<br /> Hậu Giang, so sánh cách xưng hô trong văn hoá giao<br /> tiếp truyền thống và hiện đại, các nhân tố chi phối cách<br /> sử dụng ngôn từ xưng hô trong văn hoá giao tiếp của<br /> người Việt ở Hậu Giang.<br /> Phương pháp thống kê: Nhằm xử lí thông tin thu<br /> được một cách chính xác, khoa học để đưa ra kết luận<br /> về đối tượng nghiên cứu.<br /> Sử dụng các phương pháp khác: Bên cạnh việc sử<br /> dụng chủ yếu các phương pháp trên, đề tài còn sử dụng<br /> một số phương pháp như: diễn dịch, quy nạp,…<br /> <br />