Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Đặc điểm người bệnh ung thư vòm mũi họng và một số yếu tố liên quan đến người bệnh được xạ trị tại khoa xạ đầu mặt cổ - Bệnh viện K năm 2019

Chia sẻ: Huyen Nguyen My | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn tiến hành mô tả đặc điểm của người bệnh ung thư vòm mũi họng được xạ trị tại bệnh viện K năm 2019; phân tích một số yếu tố liên quan đến kế hoạch chăm sóc người bệnh ung thư vòm mũi họng được xạ trị tại Bệnh viện K.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Đặc điểm người bệnh ung thư vòm mũi họng và một số yếu tố liên quan đến người bệnh được xạ trị tại khoa xạ đầu mặt cổ - Bệnh viện K năm 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG VŨ THỊ PHƯƠNG ĐẶC ĐIỂM NGƯỜI BỆNH UNG THƯ VÒM MŨI HỌNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN NGƯỜI BỆNH ĐƯỢC XẠ TRỊ TẠI KHOA XẠ ĐẦU MẶT CỔ - BỆNH VIỆN K NĂM 2019 Chuyên ngành: Điều dưỡng Mã số : 60720501 LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐIỀU DƯỠNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. LÊ THỊ BÌNH HÀ NỘI – 2019
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện và hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học này, em đã nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ cũng như là quan tâm, động viên của các cá nhân và đơn vị . Trước hết, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: - Ban giám hiệu, phòng quản lý và đào tạo sau đại học, bộ môn Điều dưỡng cùng toàn thể các thầy cô giáo công tác tại trường Đại học Thăng Long đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập; - Ban Giám đốc, lãnh đạo khoa Khám bệnh Quán Sứ, Khoa khám bệnh tự nguyện, lãnh đạo các phòng ban chức năng Bệnh viện K; các Bác sỹ, Điều dưỡng, Hộ lý Xạ Đầu Mặt Cổ Bệnh viện K đã chấp thuận và tạo điều kiện giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Em xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Lê Thị Bình, người trực tiếp hướng dẫn khoa học đã luôn dành nhiều thời gian, công sức hướng dẫn em trong suốt quá trình thực hiện nghiên cứu và hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học. Em xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới các thầy cô trong hội đồng đã đóng góp những ý kiến quý báu trong cả hai kỳ bảo vệ đề cương và luận văn, giúp đỡ em hoàn thiện nghiên cứu của mình. Cuối cùng em xin bày tỏ lòng biết ơn gia đình luôn bên cạnh, chia sẻ những thuận lơi và khó khăn, động viên khích lệ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.Tuy có nhiều cố gắng, nhưng trong đề tài nghiên cứu khoa học này không tránh khỏi những thiếu sót. Em kính mong Quý thầy cô, các chuyên gia, những người quan tâm đến đề tài, đồng nghiệp, gia đình và bạn bè tiếp tục có những ý kiến đóng góp, giúp đỡ để đề tài được hoàn thiện hơn. Một lần nữa em xin chân thành cám ơn! Hà Nội, ngày 26 tháng 9 năm 2019. Vũ Thị Phương
LỜI CAM ĐOAN Tôi là Vũ Thị Phương, học viên lớp Cao học trường Đại học Thăng Long, chuyên ngành Điều dưỡng xin cam đoan: 1. Đề tài luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, do chính bản thân tôi trực tiếp thực hiện, dưới sự hướng dẫn của PGS.TS Lê Thị Bình. 2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã được công bố tại Việt Nam. 3. Tất cả số liệu và thông tin trong nghiên cứu này là hoàn toàn chính xác, trung thực và khách quan, đã được xác lập và chấp thuận của cơ sở nơi nghiên cứu. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này. Hà Nội, ngày 26 tháng 09 năm 2019 Tác giả Vũ Thị Phương
DANH MỤC VIẾT TẮT AJCC American Joint Committee on Cancer Hiệp hội ung thư nước Mỹ BMI Body Mass Index – Chỉ số khối cơ thể CT Computed Tomography – Chụp cắt lớp vi tính GĐ Giai đoạn IMRT Xạ trị có điều biến cường độ tia NB Người bệnh TNM Tumor – Node – Metastasis (U – Hạch – Di căn) UTVMH Ung thư vòm mũi họng WHO World Health Organization – Tổ chức Y tế thế giới XT Xạ trị
MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ........................................................ 2 1.1. Sơ lược giải phẫu........................................................................................ 2 1.2. Khái niệm về bệnh ung thư vòm mũi họng................................................ 3 1.3. Nhận định các biểu hiện triệu chứng lâm sàng của UTVMH .................... 3 1.3.1. Nhận định giai đoạn sớm: ................................................................... 3 1.3.2. Nhận định giai đoạn muộn: ................................................................. 4 1.3.3. Nhận định biểu hiện qua nội soi ......................................................... 4 1.3.4. Cận lâm sàng ....................................................................................... 5 1.3.5. Giai đoạn của bệnh:............................................................................. 5 1.4. Hướng điều trị và mục đích điều trị UTVMH hiện nay............................. 6 1.4.1. Hướng điều trị ..................................................................................... 6 1.4.2. Mục đích của xạ trị: ............................................................................ 9 1.5. Một số biến chứng do xạ trị và chất lượng cuộc sống của NB UTVMH ........ 9 1.6. Quy trình điều dưỡng đối với người bệnh ung thư vòm mũi họng............ 11 1.6.1. Nhận định: ........................................................................................... 12 1.6.2. Chẩn đoán điều dưỡng: ....................................................................... 12 1.6.3. Lập kế hoạch chăm sóc ....................................................................... 13 1.6.4. Thực hiện kế hoạch ............................................................................. 13 1.6.5. Đánh giá: ............................................................................................. 14 1.7. Tình hình nghiên cứu về ung thư vòm mũi họng trên Thế giới và Việt Nam ..... 15 CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........... 19 2.1. Đối tượng nghiên cứu................................................................................. 19 2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn ............................................................................ 19 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ .............................................................................. 19 2.2. Địa điểm nghiên cứu và thời gian nghiên cứu ........................................... 19 2.3. Thiết kế nghiên cứu và phương pháp thu thập thông tin ........................... 19 2.4. Cỡ mẫu ....................................................................................................... 19 2.5. Phương pháp chọn mẫu .............................................................................. 20
2.6. Phương pháp thu thập số liệu ..................................................................... 20 2.7. Các tiêu chuẩn đánh giá ............................................................................. 21 2.7.1. Đánh giá giai đoạn TNM theo AJCC 2002......................................... 21 2.7.2. Các biểu hiện độc tính cấp của NB khi xạ trị ..................................... 22 2.8. Biến số, chỉ số nghiên cứu ......................................................................... 25 2.9. Phân tích và xử lý số liệu ........................................................................... 26 2.10. Sai số và cách khống chế sai số: .............................................................. 26 2.11. Đạo đức nghiên cứu ................................................................................. 26 CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ ................................................................................. 27 3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ............................................... 27 3.1.1. Phân bố NB theo tuổi: ......................................................................... 27 3.1.2. Phân bố NB theo giới: ......................................................................... 27 3.1.3. Phân bố NB theo nghề nghiệp: ........................................................... 28 3.1.4. Phân bố người bệnh theo BMI: ........................................................... 28 3.1.5. Thói quen của người bệnh................................................................... 29 3.1.6. Sự tuân thủ điều trị .............................................................................. 30 3.2. Đặc điểm lâm sàng của người bệnh ........................................................... 30 3.2.1. Theo dõi các dấu hiệu sinh tồn: .......................................................... 30 3.2.2. Theo dõi tình trạng tâm lý người bệnh ............................................... 31 3.2.3. Các biểu hiện tại vùng tia khi tia xạ.................................................... 31 3.2.4. Các mức độ tổn thương da khi xạ trị................................................... 32 3.2.5. Mức độ tổn thương niêm mạc khi xạ trị ............................................. 33 3.2.6. Mức độ tổn thương khô miệng khi xạ trị ............................................ 34 3.2.7. Mức độ tổn thương thay đổi vị giác khi xạ trị .................................... 35 3.2.8. Tình trạng giấc ngủ của NB khi xạ trị................................................. 36 3.2.9. Tình trạng ăn, uống của NB khi xạ trị ................................................ 37 3.2.10. Tình trạng tiêu hóa của NB khi xạ trị ............................................... 38 3.3. Các biểu hiện biến chứng muộn của NB sau xạ trị .................................... 39 3.4. Các yếu tố liên quan đến chăm sóc NB ung thư vòm mũi họng................ 39 3.4.1. Mối liên quan giữa tuổi và chăm sóc NB UTVMH ............................ 39
3.4.2. Sự liên quan giữa giữa nghề nghiệp với chăm sóc NB xạ trị UTMVH .................................................................................................. 40 3.4.3. Sự liên quan giữa chỉ số BMI với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ....... 41 3.4.4. Sự liên quan giữa sử dụng rượu với chăm sóc NB xạ trị UTMVH .... 41 3.4.5. Sự liên quan giữa sử dụng thuốc lá với chăm sóc NB xạ trị UTMVH .................................................................................................. 42 3.4.6. Sự liên quan giữa thời gian thực hiện liệu trình với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ......................................................................................... 43 3.4.7. Sự liên quan giữa các hoạt động tư vấn, hướng dẫn chăm sóc NB của điều dưỡng với chăm sóc NB xạ trị UTVMH .................................. 44 3.5. Đánh giá kết quả điều trị, chăm sóc người bệnh ........................................ 46 CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN ............................................................................... 47 4.1. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu: ......................................................... 47 4.1.1. Tuổi và giới, nghề nghiệp, địa dư sống, chỉ số BMI, tiền sử hút thuốc lá, uống rượu ................................................................................. 47 4.1.2. Phân bố theo giai đoạn bệnh ............................................................... 48 4.2. Theo dõi NB thực hiện quy trình xạ trị ...................................................... 49 4.2.1. Tuân thủ điều trị .................................................................................. 49 4.2.2. Theo dõi các dấu hiệu sinh tồn, tâm lý, tình trạng ăn, uống, ngủ và tiêu hóa của người bệnh. .................................................................... 49 4.2.3. Theo dõi các biến chứng cấp tính ........................................................... 51 4.2.4. Biến chứng muộn .................................................................................... 55 4.3. Các yếu tố liên quan đến chăm sóc người bệnh Ung thư vòm mũi họng ................................................................................................................... 55 4.4. Đánh giá kết quả điều trị, chăm sóc người bệnh ........................................ 58 KẾT LUẬN ...................................................................................................... 59 KIẾN NGHỊ ..................................................................................................... 61 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1. Phân bố NB theo nhóm tuổi........................................................ 27 Bảng 3.2. Nghề nghiệp của đối tượng nghiên cứu ...................................... 28 Bảng 3.3. Chỉ số BMI của người bệnh ........................................................ 28 Bảng 3.4. Thói quen sử dụng rượu, thuốc lá của đối tượng nghiên cứu ..... 29 Bảng 3.5. Phân bố theo giai đoạn bệnh ....................................................... 29 Bảng 3.6. Tuân thủ điều trị .......................................................................... 30 Bảng 3.7. Các dấu hiệu sinh tồn .................................................................. 30 Bảng 3.1. Các biểu hiện tại vùng tia khi tia xạ ........................................... 31 Bảng 3.2. Trạng thái tâm lý của NB ............................................................ 31 Bảng 3.10. Tình trạng ngủ của NB................................................................ 36 Bảng 3.11. Tình trạng ăn, uống của NB ........................................................ 37 Bảng 3.12. Tình trạng tiêu hóa của NB ......................................................... 38 Bảng 3.13. Biến chứng muộn của NB sau xạ trị ........................................... 39 Bảng 3.14. Mối liên quan giữa tuổi và chăm sóc người bệnh UTVMH ....... 39 Bảng 3.15. Mối liên quan giữa giới và chăm sóc NB UTVMH ................... 40 Bảng 3.16. Sự liên quan giữa nghề nghiệp và chăm sóc NB xạ trị UTVMH .... 40 Bảng 3.17. Sự liên quan giữa chỉ số BMI với chăm sóc NB xạ trị UTMVH .... 41 Bảng 3.18. Sự liên quan giữa sử dụng rượu với chăm sóc NB xạ trị UTVMH ... 41 Bảng 3.19. Sự liên quan giữa sử dụng thuốc lá với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ...................................................................................... 42 Bảng 3.20. Sự liên quan giữa giai đoạn bệnh khi bắt đầu điều trị với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ...................................................... 43 Bảng 3.21. Sự liên quan giữa thời gian thực hiện liệu trình với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ...................................................................... 43
Bảng 3.22. Sự liên quan giữa hoạt động tư vấn, hướng dẫn chăm sóc NB về các tai biến xạ trị của điều dưỡng với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ...................................................................................... 44 Bảng 3.23. Sự liên quan giữa hoạt động tư vấn, hướng dẫn chăm sóc NB về chế độ dinh dưỡng của điều dưỡng với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ...................................................................................... 44 Bảng 3.24. Sự liên quan giữa hoạt động tư vấn, hướng dẫn chăm sóc NB về CS răng miệng, mũi của điều dưỡng với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ................................................................................. 45 Bảng 3.25. Sự liên quan giữa hoạt động tư vấn, hướng dẫn NB chăm sóc da vùng xạ trị của điều dưỡng với chăm sóc NB xạ trị UTMVH ...................................................................................... 45 Bảng 3.26. Đánh giá kết quả điều trị chăm sóc ............................................. 46
DANH MỤC BIỂU Biểu 3.1. Phân bố người bệnh theo giới tính.......................................... 27 Biểu 3.2. Mức độ tổn thương da khi xạ trị ............................................. 32 Biểu 3.3. Mức độ tổn thương niêm mạc khi xạ trị ................................. 33 Biểu 3.4. Mức độ tổn thương khô miệng khi xạ trị ................................ 34 Biểu 3.5. Mức độ tổn thương thay đổi vị giác khi xạ trị ........................ 35
DANH MỤC HÌNH Hình 1.1. Thiết đồ cắt dọc qua vòm mũi họng ............................................. 2 Hình 1.2. Hình ảnh ung thư vòm họng trên nội soi ...................................... 3 Hình 1.3. Hình ảnh viêm miệng độ 3 .......................................................... 10 Hình 1.4. Hình ảnh loét da .......................................................................... 10 Hình 1.5. Tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong của UTVMH trên thế giới ............... 15
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Ung thư vòm mũi họng (UTVMH) là một trong những ung thư phổ biến ở Việt Nam và một số nước vùng Nam Á như Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Singapore… Theo Globocan 2012, tại Việt Nam, UTVMH đứng hàng thứ 4 ở nam giới với tỷ lệ mắc chuẩn theo tuổi là 7,7/100.000 dân và đứng hàng thứ 2, ở nữ giới với tỷ lệ mắc chuẩn theo tuổi là 3,4/100.000 dân [27], [26]. UTVMH thường điều trị thành công bằng phương pháp xạ trị, hóa xạ trị kết hợp, nhưng có thể ảnh hưởng đến các lĩnh vực chung về chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe và gây ra nhiều triệu chứng và tác dụng phụ bất lợi cả trong và sau khi điều trị. Các triệu chứng (độc tính) khó tránh khỏi như: Mệt mỏi, đau, tổn thương da vùng tia, tổn thương niêm mạc, thay đổi vị giác, thay đổi về nước bọt. Những độc tính này làm giảm chất lượng sống góp phần vào các tác động tiêu cực xã hội như khả năng làm việc kéo dài và lâu dài cũng là sự sống còn [26]. Để giảm các triệu chứng độc tính, người bệnh cần được điều dưỡng tư vấn, hướng dẫn chăm sóc trước và sau xạ trị. Điều dưỡng cũng là người đồng hành cùng bác sĩ , người bệnh từ khi người bệnh vào viện đến khi ra viện, phát hiện các dấu hiệu bất thường của người bệnh. Vì vậy điều dưỡng có vai trò rất quan trọng đối với người bệnh thực hiện hóa xạ trị. Cho đến nay tại Bệnh viện K chưa có ai nghiên cứu về chăm sóc NB UTVMH xạ trị như thế nào, chất lượng chăm sóc của họ ra sao để từ đó có những phương pháp theo dõi và chăm sóc cho NB được tốt hơn. Do vậy, chúng tôi tiến tiến hành nghiên cứu đề tài: "Đặc điểm người bệnh ung thư vòm mũi họng và một số yếu tố liên quan đến người bệnh được xạ trị tại khoa xạ đầu mặt cổ - Bệnh viện K năm 2019" nhằm hai mục tiêu : 1. Mô tả đặc điểm của người bệnh ung thư vòm mũi họng được xạ trị tại bệnh viện K năm 2019. 2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến kế hoạch chăm sóc người bệnh ung thư vòm mũi họng được xạ trị tại Bệnh viện K.