Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã tại huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình năm 2018 và một số yếu tố liên quan

Chia sẻ: Huyen Nguyen My | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

41
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn tiến hành mô tả thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 tại huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình năm 2018; phân tích một số yếu tố liên quan đến thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 tại địa bàn nghiên cứu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã tại huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình năm 2018 và một số yếu tố liên quan

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ------------------------------ Nguyễn Thành Nam THỰC TRẠNG THỰC HIỆN BỘ TIÊU CHÍ QUỐC GIA VỀ Y TẾ XÃ TẠI HUYỆN TUYÊN HÓA, QUẢNG BÌNH NĂM 2018 VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG Hà Nội - Năm 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ------------------------ Nguyễn Thành Nam THỰC TRẠNG THỰC HIỆN BỘ TIÊU CHÍ QUỐC GIA VỀ Y TẾ XÃ TẠI HUYỆN TUYÊN HÓA, QUẢNG BÌNH NĂM 2018 VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG CHUYÊN NGÀNH: Y TẾ CÔNG CỘNG MÃ SỐ: 8720701 HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS HỒ THỊ MINH LÝ Hà Nội - Năm 2018
i LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng Đào tạo sau Đại học cùng toàn thể các Thầy, Cô trường Đại học Thăng Long đã tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập, rèn luyện, tu dưỡng tại trường. Tôi xin trân trọng cảm ơn các Thầy, Cô thuộc Bộ môn Y tế Công cộng, trường Đại học Thăng Long đã trang bị cho tôi kiến thức, đạo đức nghề nghiệp, phương pháp nghiên cứu và tư duy khoa học. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Hồ Thị Minh Lý, người Thầy đã nhiệt tình hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn Trung tâm Y tế huyện Tuyên Hóa và các trạm y tế trên địa bàn đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình thu thập số liệu tại địa phương. Xin cảm ơn các anh, chị và các bạn học viên sau đại học chuyên ngành Y tế công cộng trường Đại học Thăng Long đã giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập số liệu tại thực địa. Đặc biệt, từ tận đáy lòng mình tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, cơ quan đã cùng tôi chia sẻ những khó khăn và giành cho tôi những tình cảm chăm sóc quý báu để tôi hoàn tất luận văn này. Hà Nội, tháng 11 năm 2018 Học viên Nguyễn Thành Nam
ii LỜI CAM ĐOAN Kính gửi: Phòng Đào tạo Sau đại học Trường Đại Học Thăng Long. Bộ môn Y tế công cộng Trường Đại học Thăng Long. Hội đồng chấm luận văn tốt nghiệp. Tên tôi là: Nguyễn Thành Nam - học viên lớp cao học YTCC5.1, chuyên ngành Y tế công cộng, Trường Đại học Thăng Long. Tôi xin cam đoan các số liệu trong luận văn này là có thật và kết quả hoàn toàn trung thực, chính xác, chưa có ai công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Hà Nội, tháng 11 năm 2018 Học viên Nguyễn Thành Nam
iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ATVSTP An toàn vệ sinh thực phẩm BCĐ Ban chỉ đạo BHYT Bảo hiểm y tế CBYT Cán bộ y tế CSHT Cơ sở hạ tầng CSSKND Chăm sóc sức khỏe nhân dân CSSKSS Chăm sóc sức khỏe sinh sản CTMTQG Chương trình mục tiêu quốc gia CTV Cộng tác viên DS-KHHGĐ Dân số - Kế hoạch hóa gia đình DVKT Dịch vụ kỹ thuật ĐBKK Đặc biệt khó khăn KCB Khám chữa bệnh KT-XH Kinh tế - Xã hội NVYTT Nhân viên y tế thôn NVYTTB Nhân viên y tế thôn, bản RHM Răng - Hàm - Mặt SDDTE Suy dinh dưỡng trẻ em SKSS Sức khỏe sinh sản TCQGYTX Tiêu chí quốc gia về y tế xã TMH Tai - Mũi - Họng TTB Trang thiết bị TT-GDSK Truyền thông - Giáo dục sức khỏe TYT Trạm Y tế UBND Ủy ban nhân dân YHCT Y học cổ truyền
iv MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................... 3 1.1. Hệ thống y tế ở Việt Nam và chức năng, nhiệm vụ của Trạm Y tế ........... 3 1.1.1. Hệ thống Y tế ở Việt Nam ...................................................................... 3 1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của trạm y tế......................................................... 4 1.2. Những quy định hiện hành của Nhà nước liên quan đến tiêu chí quốc gia về y tế xã............................................................................................................ 6 1.2.1. Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 ........................ 6 1.2.1.1. Nội dung bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 .. 7 1.2.1.2. Chấm điểm và đánh giá thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 ................................................................................ 7 1.2.1.3. Một số sửa đổi, bổ sung trong thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020: .......................................................................... 8 1.2.2. Một số quy định của Nhà nước liên quan đến y tế xã ............................. 9 1.2.2.1. Nhân lực của Trạm Y tế ................................................................... 9 1.2.2.2. Cơ sở hạ tầng của trạm y tế ............................................................ 10 1.2.2.3. Trang thiết bị của Trạm Y tế .......................................................... 13 1.2.2.4. Danh mục thuốc chữa bệnh tại Trạm Y tế ..................................... 14 1.2.2.5. Các chương trình mục tiêu y tế quốc gia trong lĩnh vực y tế......... 15 1.2.2.6. Khám chữa bệnh, phục hồi chức năng và y dược cổ truyền .......... 16 1.2.2.7. Y tế xã trong xây dựng nông thôn mới .......................................... 17 1.3. Tình hình thực hiện Bộ Tiêu chí Quốc gia về y tế xã tại tỉnh Quảng Bình ......................................................................................................................... 18 1.4. Một số nghiên cứu liên quan đến thực hiện chuẩn quốc gia về y tế xã/Bộ Tiêu chí Quốc gia về y tế xã............................................................................ 18 1.5. Vài nét về địa bàn nghiên cứu .................................................................. 20 CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................. 21 2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu .......................................... 21
v 2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 21 2.1.2. Thời gian nghiên cứu ............................................................................ 21 2.1.3. Địa điểm nghiên cứu ............................................................................. 21 2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 21 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................... 21 2.2.2. Cỡ mẫu, cách chọn mẫu ........................................................................ 21 2.2.3. Quy trình và phương pháp thu thập thông tin, số liệu .......................... 21 2.2.3.1. Xây dựng hướng dẫn đánh giá việc thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã dựa trên Hướng dẫn tại Quyết định số 4667/QĐ-BYT của Bộ Y tế và của Sở Y tế Quảng Bình ..................................................................... 22 2.2.3.2. Tổ chức thu thập thông tin, đánh giá thực trạng y tế xã theo các tiêu chí quốc gia về y tế xã ................................................................................. 22 2.2.3.3. Phương pháp thu thập số liệu: ........................................................ 23 2.2.4. Nội dung nghiên cứu ............................................................................. 23 2.2.4.1. Mô tả thực trạng thực hiện theo bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã tại huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình năm 2018. ................................................. 23 2.2.4.2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã tại địa bàn nghiên cứu ........................................................... 24 2.2.5. Các biến số và chỉ số nghiên cứu và cách đánh giá, cho điểm ............. 24 2.2.5.1. Các biến số và chỉ số nghiên cứu ................................................... 24 2.2.5.2. Đánh giá mức độ đạt các tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn 2012 đến 2020 của các Trạm Y tế ........................................................................ 32 2.2.6. Sai số có thể gặp và biện pháp hạn chế sai số:...................................... 33 2.2.7. Xử lý và phân tích số liệu: .................................................................... 33 2.2.8. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu ......................................................... 34 2.2.9. Hạn chế của đề tài ................................................................................. 34 CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................... 36 3.1. Thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã tại huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình năm 2018..................................................................................... 36
vi 3.2. Một số yếu tố liên quan đến thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã của các Trạm Y tế, huyện Tuyên Hóa .................................................... 48 CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN .................................................................................. 55 4.1. Thực trạng thực hiện theo bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã tại địa điểm nghiên cứu ...................................................................................................... 55 4.2. Một số yếu tố liên quan đến thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã ................................................................................................................ 59 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 65 KHUYẾN NGHỊ ................................................................................................. 66 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 67
vii DANH MỤC BẢNG VÀ BIỂU ĐỒ Bảng 1.1. Chỉ tiêu, nội dung và số điểm theo Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 ............................................................................................... 8 Bảng 1.2. Số lượng trang thiết bị y tế tại các Trạm Y tế theo QĐ số437QĐ-BYT, ngày 20/02/2002 và QĐ số 1020/QĐ-BYT ngày 22/3/2004 .............................. 14 Bảng 3.1. Một số thông tin chung về 20 Trạm Y tế thuộc huyện Tuyên Hóa năm 2018 .................................................................................................................... 36 Bảng 3.2. Tình hình thực hiện Tiêu chí 1 (Chỉ đạo, điều hành công tác CSSKND) của các Trạm Y tế tại huyện Tuyên Hóa .......................................... 37 Bảng 3.3. Tình hình thực hiện Tiêu chí 2 (Nhân lực y tế) của các Trạm Y tế, huyện Tuyên Hóa ............................................................................................... 38 Bảng 3.4. Tình hình thực hiện Tiêu chí 3 (Cơ sở hạ tầng trạm y tế xã) của các Trạm Y tế, huyện Tuyên Hóa ............................................................................. 39 Bảng 3.5. Tình hình thực hiện Tiêu chí 4 (Trang thiết bị, thuốc và phương tiện khác) ................................................................................................................... 40 Bảng 3.6. Tình hình thực hiện Tiêu chí 5 (Kế hoạch - Tài chính) ..................... 41 Bảng 3.7. Tình hình thực hiện Tiêu chí 6 (Y tế dự phòng, vệ sinh môi trường và các chương trình mục tiêu quốc gia) .................................................................. 42 Bảng 3.8. Tình hình thực hiện Tiêu chí 7 (Khám, chữa bệnh, phục hồi chức năng và y học cổ truyền) ............................................................................................. 43 Bảng 3.9. Tình hình thực hiện Tiêu chí 8 (Chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em) 44 Bảng 3.10. Tình hình thực hiện Tiêu chí 9 (Dân số - KHHGD) ........................ 45 Bảng 3.11. Tình hình thực hiện tiêu chí 10 (Truyền thông - GDSK) ................ 45 Bảng 3.12. Thực trạng thực hiện bộ TCQGYTX của huyện Tuyên Hóa .......... 46 Bảng 3.13. Tổng hợp đánh giá thực hiện bộ TCQGYTX của huyện Tuyên Hóa ............................................................................................................................. 47 Bảng 3.14. Ảnh hưởng của xã thuộc diện khó khăn đến mức độ đạt bộ tiêu chí quốc gia của các Trạm Y tế ................................................................................ 48
viii Bảng 3.15. Ảnh hưởng của yếu tố nhân lực đến mức độ đạt bộ tiêu chí quốc gia của các Trạm Y tế................................................................................................ 48 Bảng 3.16. Ảnh hưởng của trình độ chuyên môn của Trưởng trạm đến mức độ đạt bộ tiêu chí quốc gia của các Trạm Y tế ......................................................... 49 Bảng 3.17. Ảnh hưởng của sự quan tâm, hỗ trợ của lãnh đạo chính quyền đến mức độ đạt bộ tiêu chí quốc gia của các Trạm Y tế ............................................ 49 Bảng 3.18. Ảnh hưởng của sự quan tâm và giám sát của y tế cấp trên đến mức độ đạt bộ tiêu chí quốc gia của các Trạm Y tế .................................................... 50 Bảng 3.19. Ảnh hưởng của việc phối hợp của các ngành, đoàn thể xã đến mức độ đạt bộ tiêu chí quốc gia của các Trạm Y tế .................................................... 51 Bảng 3.20. Những tiêu chí của Bộ tiêu chí khó thực hiện nhất tại địa điểm nghiên cứu ........................................................................................................... 51 Bảng 3.21. Những chỉ tiêu của Bộ tiêu chí khó thực hiện nhất tại địa điểm nghiên cứu ........................................................................................................... 52 Bảng 3.22. Một số khó khăn của các xã khi thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia về y tế .......................................................................................................................... 53
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Y tế cơ sở được khẳng định là tuyến y tế gần nhất, là nơi đầu tiên người dân tiếp xúc với hệ thống y tế, đảm bảo cho mọi người dân được chăm sóc sức khỏe ban đầu với chi phí thấp, góp phần thực hiện công bằng xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nếp sống văn hóa, trật tự an toàn xã hội, tạo niềm tin của người dân đối với chế độ xã hội chủ nghĩa [2]. Vì vậy, việc củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở là một trong những nhiệm vụ quan trọng, luôn được Đảng và Nhà nước ta quan tâm và giành nhiều ưu tiên trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 22/01/2002 của Ban Bí thư Trung ương Đảng “Về củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở”, Bộ Y tế đã có Quyết định số 370/2002/QĐ-BYT ngày 07/02/2002 ban hành “Chuẩn quốc gia về y tế xã giai đoạn 2001 - 2010” nhằm chuẩn hóa mạng lưới và hoạt động của tuyến xã để phục vụ tốt hơn cho nhu cầu bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân [2]. Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW và Nghị quyết số 26-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 7 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X, trên cơ sở Chuẩn quốc gia về y tế xã giai đoạn 2001 - 2010 Bộ Y tế đã có Quyết định số 3447/QĐ-BYT ngày 22/9/2011 ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn 2011 - 2020, để sát thực hơn với thực tế ngày 07/11/2014 Bộ Y tế có Quyết định số 4667/QĐ-BYT ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến 2020 [22]. Tổ chức thực hiện củng cố, hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở theo Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được ngành Y tế cũng như các cấp chính quyền của tỉnh Quảng Bình đặc biệt quan tâm. Theo báo cáo của tỉnh Quảng Bình đến tính đến cuối năm 2016, toàn tỉnh đã có 137/159 xã, phường, thị trấn thực hiện tốt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã, đạt tỷ lệ 86,16%, vượt chỉ tiêu tỉnh đề ra (80,5%) [37]. Tuy nhiên, vẫn còn một số chỉ
2 tiêu chưa đạt như tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ dưới 5 tuổi giảm chậm; tình trạng sinh con thứ 3 trở lên còn cao; hoạt động tham gia bảo hiểm y tế, chỉ tiêu về vệ sinh môi trường, y tế trường học nhìn chung còn thấp; một số trạm y tế cơ sở vật chất xuống cấp, trạm chưa đủ số phòng chức năng, các công trình phụ trợ (nhà để xe, tường rào, cổng) chưa được đầu tư đồng bộ. Cho nên việc tổ chức đánh giá lại thực trạng y tế xã theo bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 nhằm xác định những điểm đạt được, chưa được, xác định một số yếu tố liên quan đến kết quả thực hiện là cần thiết. Từ đó đề ra các giải pháp hữu hiệu, xây dựng kế hoạch phù hợp với thực tế của địa phương nhằm giữ vững các tiêu chí đạt được, tiếp tục thực hiện một cách có hiệu quả Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã trong thời gian tới. Trước thực trạng nêu trên, chúng tôi tiến hành đề tài “Thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã tại huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình năm 2018 và một số yếu tố liên quan” với 2 mục tiêu: 1. Mô tả thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 tại huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình năm 2018. 2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến thực trạng thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2020 tại địa bàn nghiên cứu.