Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br />
<br />
VAI TROØ CUÛA CAÙC PHÖÔNG PHAÙP KHOÂNG XAÂM LAÁN<br />
TRONG CHAÅN ÑOAÙN BOÙC TAÙCH ÑOÄNG MAÏCH CHUÛ<br />
Nguyeãn Tuaán Vuõ *, Phan Thanh Haûi**, Ñaëng Vaïn Phöôùc***<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Boùc taùch ÑMC laø moät caáp cöùu noäi ngoaïi khoa khaån caáp, chaån ñoaùn caàn thöïc hieän nhanh vaø chính<br />
xaùc ñeå ñieàu trò kòp thôøi haïn cheá söï lan roäng boùc taùch. Nghieân cöùu ñaëc ñieåm cuûa 20 tröôøng hôïp boùc taùc<br />
ÑMC taïi TTCÑYK cho thaáy:<br />
Trieäu chöùng laâm saøng chuû yeáu laø ñau ngöïc hoaëc ñau buïng nhöng khoâng ñaëc hieäu, deã laàm vôùi caùc<br />
tình huoáng caáp cöùu khaùc.<br />
X quang loàng ngöïc ña soá chæ thaáy daõn ÑMC ngöïc, khoâng khaúng ñònh ñöôïc chaån ñoaùn<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc raát höõu ích trong chaån ñoaùn xaùc ñònh boùc taùch ÑMC ngöïc leân, quai<br />
ÑMC vaø ÑMC buïng.<br />
Sieâu aâm tim qua thöïc quaûn coù theå xaùc ñònh moïi vò trí boùc taùch, ñònh vò ñöôïc ngoõ vaøo, giuùp döï kieán<br />
phaãu thuaät.<br />
Chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác laø phöông phaùp chaån ñoaùn nhanh vaø khoâng xaâm nhaäp, phoái hôïp vôùi<br />
sieâu aâm tim qua thöïc quaûn laøm giaûm bôùt söï caàn thieát chuïp caûn quang ÑMC.<br />
<br />
SUMMARY<br />
USEFULNESS OF NON-INVASIVE TECHNIQUES IN DIAGNOSIS OF AORTIC<br />
DISSECTION<br />
Nguyen Tuan Vu, Phan Thanh Hai, Dang Van Phuoc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 7 *<br />
Supplement of No 1 * 2003: 93 - 97<br />
<br />
Aortic dissection is a life-threatening condition that requires rapid diagnosis and urgent<br />
treatment to limit the dissecting extension.<br />
Study of 20 cases of aortic dissection in MEDIC HCMC shows:<br />
The cardinal symptom is thoracic or abdominal pain but non-specific.<br />
Conventional chest X ray visualizes only the expanded Aorta in most cases.<br />
TE is useful in diagnosis of dissection of ascending, arch and abdominal Aorta.<br />
In the setting of acute aortic dissection,TEE is the first imaging modality for confirming the<br />
diagnosis, locating the intimal tear, demonstrating the extension prior to operation.<br />
HCT, an advanced and non-invasive diagnostic method, associated with TEE, provides the<br />
accurate diagnosis and reduces the necessity of Aortography.<br />
hình aûnh ÑMC coù 2 loøng: loøng thaät vaø loøng giaû.<br />
MÔÛ ÑAÀU<br />
Chaån ñoaùn caàn ñöôïc thöïc hieän nhanh choùng vaø<br />
Boùc taùch Ñoäng maïch chuû (aortic dissection) laø<br />
chính xaùc ñeå kòp thôøi ñieàu trò, haïn cheá lan roäng cuûa<br />
tình raïng raùch ñoät ngoät lôùp noäi maïc, taïo ñieàu kieän<br />
boùc taùch.<br />
cho doøng maùu ñi vaøo thaønh ÑMC phaù huûy lôùp trung<br />
Trieäu chöùng laâm saøng vaø X quang thöôøng khoâng<br />
maïc vaø taùch lôùp noäi maïc ra khoûi ngoaïi maïc taïo neân<br />
ñuû xaùc ñònh chaån ñoaùn, chuïp quang maïch khoâng<br />
*Tröôøng Ñaïi hoïc Y döôïc TP.HCM – MEDIC<br />
** Trung taâm chaån ñoaùn Y khoa MEDIC TP.HCM, *** Boä moân Noäi Tröôøng Ñaïi hoïc Y Döôïc TP. HCM<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br />
<br />
93<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
phaûi luùc naøo cuõng thöïc hieän ñöôïc trong boái caûnh caáp<br />
cöùu. Trong tình huoáng ñoù, caùc phöông phaùp chaån<br />
ñoaùn khoâng xaâm laán nhö sieâu aâm tim qua thaønh<br />
ngöïc (TTE), sieâu aâm tim qua ngaû thöïc quaûn (TEE)<br />
keát hôïp vôùi chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác (Helical<br />
Computed Tomography: HCT) coù theå khaúng ñònh<br />
chaån ñoaùn vaø xaùc ñònh vò trí boùc taùch cuõng nhö möùc<br />
ñoä lan roäng giuùp chæ ñònh ñieàu trò kòp thôøi.<br />
Vôùi caùc phöông tieän coù trong tay, chuùng toâi ñaõ<br />
khaûo saùt ñaëc ñieåm laâm saøng vaø hình aûnh hoïc cuûa taát<br />
caû caùc beänh nhaân boùc taùch ÑMC vaøo khaùm taïi khoa<br />
chaån ñoaùn hình aûnh Trung taâm chaån ñoaùn Y khoa<br />
MEDIC TP. HCM nhaèm ruùt ra caùc öu ñieåm vaø nhöôïc<br />
ñieåm cuûa caùc phöông phaùp chaån ñoaùn naøy ñeå öùng<br />
duïng coù hieäu quaû hôn trong coâng taùc chaån ñoaùn<br />
beänh.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Taùi taïo hình 3 chieàu (3D surface display), ña<br />
dieän (Multiplanar reformation: MPR)<br />
Chuïp X quang maïch maùu kyõ thuaät soá xoùa neàn<br />
(Digital substraction angiography: DSA)<br />
Maùy OEC SERIES 9600, tieâm caûn quang tónh<br />
maïch trung bình 30ml, vaän toác aûnh (frame rate) 12<br />
hình/giaây.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Ñaëc ñieåm maãu nghieân cöùu<br />
Ñaëc ñieåm toång quaùt<br />
Tuoåi<br />
X = 58<br />
<br />
Nam/nöõ<br />
2.3<br />
<br />
Cao huyeát aùp<br />
20/20 (100%)<br />
<br />
Daáu TMCT/ECG<br />
16/20 (80%)<br />
<br />
Ñaëc ñieåm boùc taùch<br />
Boùc taùch toaøn boä ÑMC ngöïc: 5/20 (25%)<br />
Boùc taùch ÑMC ngöïc khu tru:15/20 (75%)<br />
Boùc taùch ÑMC ngöïc-buïng: 14/20 (70%)<br />
Ngoõ vaøo boùc taùch: goác ÑMC (2/20), quai (6/20),<br />
khoâng xaùc ñònh (12/20).<br />
<br />
Taát caû caùc beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn boùc taùch<br />
ÑMC vaøo khaùm taïi khoa chaån ñoaùn hình aûnh Trung<br />
taâm chaån ñoaùn Y khoa MEDIC TP. HCM trong thôøi<br />
gian 4 naêm (1/1988-1/2002).<br />
<br />
Phaân loaïi Stanford University<br />
<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
<br />
Bieåu hieän laâm saøng<br />
<br />
Tieàn cöùu, caét ngang, moâ taû.<br />
Phöông tieän nghieân cöùu<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc:<br />
Maùy KONTRON SIGMA Iris ñaàu doø 2.8 MHz<br />
Khaûo saùt ÑMC ngöïc baèng maët caét caïnh öùc doïc,<br />
ngang vaø maët caét treân öùc.<br />
Sieâu aâm tim qua thöïc quaûn:<br />
Maùy TOSHIBA SSH 140 A ñaàu doø biplane 5MHz<br />
Khaûo saùt ÑMC xuoáng, ÑMC leân vaø quai ÑMC.<br />
Chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác:<br />
Maùy TOSHIBA X VISION-GX, kyõ thuaät chuïp<br />
xoaén oác<br />
Tieâm thuoác caûn quang tónh maïch (Ultravist,<br />
Telebrix), beà daøy laùt caét 5-10mm<br />
<br />
94<br />
<br />
Type A: 6/20(30%)<br />
Type B: 14/20 (70%)<br />
Ñau 18/20(90%)<br />
Ñau ngöïc 14/20(70%)<br />
Ñau buïng 4/20(20%)<br />
<br />
Aâm thoåi hôû van Cheânh leäch HA<br />
ÑMC<br />
2 tay<br />
2/20 (10%)<br />
2/20(10%)<br />
<br />
X quang qui öôùc:<br />
Daõn quai ÑMC<br />
20/20 (100%)<br />
<br />
Chæ soá Tim/Ngöïc<br />
0.56<br />
<br />
Traøn dòch maøng phoåi<br />
3/20 (15%)<br />
<br />
Khoaûng caùch töø bôø ngoaøi choã chia ñoâi khí quaûn<br />
ñeán bôø ngoaøi quai ÑMC: X = 59mm.<br />
Sieâu aâm tim, sieâu aâm tim qua thöïc<br />
quaûn, chuïp caét lôùp vaø chuïp kyõ thuaät<br />
soá xoùa neàn<br />
Chaån ñoaùn boùc taùch<br />
Loøng thaät, giaû vaø<br />
maûng boùc taùch<br />
<br />
TTE<br />
16/20<br />
(80%)<br />
<br />
TEE<br />
10/10<br />
(100%)<br />
<br />
HCT<br />
20/20<br />
(100%)<br />
<br />
DSA<br />
3/3<br />
(100%)<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br />
<br />
TTE<br />
2/20<br />
(10%)<br />
Huyeát khoái, maùu xoaùy 9/20<br />
loøng giaû<br />
(45%)<br />
Ñoä lan boùc taùch<br />
16/20<br />
(80%)<br />
Ngoõ vaøo boùc taùch<br />
<br />
TEE<br />
HCT<br />
DSA<br />
6/10 0/20 (0%)2/3 (66%)<br />
(60%)<br />
8/10<br />
15/20 0/3 (0%)<br />
(80%)<br />
(75%)<br />
8/10<br />
20/20<br />
3/3<br />
(80%) (100%) (100%)<br />
<br />
Caùc bieán chöùng ñi keøm<br />
Bieán chöùng<br />
Hôû van ÑMC<br />
Traøn dòch maøng<br />
phoåi<br />
Gæam töôùi maùu thaän<br />
Thieáu maùu cô tim<br />
<br />
TTE<br />
6/20 (30%)<br />
2/20 (10%)<br />
<br />
HCT<br />
0/20 (0%)<br />
3/20 (15%)<br />
<br />
4/20 (25%)<br />
12/20 (60%)<br />
<br />
4/20 (25%)<br />
0/20 (0%)<br />
<br />
Ñieàu trò<br />
Ñieàu trò noäi khoa<br />
Caàu noái naùch –ñuøi<br />
<br />
15/20 (75%)<br />
5/20 (25%)<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
Ñaëc ñieåm laâm saøng<br />
Boùc taùch xaûy ra ôû nam gaáp 2 laàn nöõ, tuoåi trung<br />
bình 58, taát caû ñeàu coù taêng huyeát aùp. Ñaëc ñieåm dòch<br />
teã naøy cuõng phuø hôïp nhaän ñònh cuûa caùc taùc giaû khaùc<br />
laø nam gaáp ñoâi nöõ, tuoåi trung bình 50-70, ña soá coù<br />
taêng huyeát aùp(1,2,4,6).<br />
Ñau hieän dieän 90% bao goàm 70% ñau ngöïc vaø<br />
20% ñau buïng do boùc taùch khôûi ñaàu thaáp vaø lan<br />
xuoáng ÑMC buïng(2,6). Hôû van ÑMC xaûy ra ôû taát caû<br />
caùc beänh nhaân coùboùc taùch ÑMC leân (type A<br />
Stanford), theo caùc taùc giaû khaùc tæ leä naøy khoaûng<br />
50%(2,6). Cheânh leäch huyeát aùp 2 tay deàu xaûy ra ôû caùc<br />
beänh nhaân boùc taùch gaàn: ôû goác vaø ôû quai.<br />
Chuïp X quang qui öôùc<br />
Hình aûnh X quang chæ cho thaáy quai ÑMC daõn<br />
roäng trong taát caû caùc tröôøng hôïp. Caùc daáu hieäu khaùc<br />
nhö voâi hoùa quai ÑMC caùch bôø vieàn ngoaøi treân 5mm<br />
chæ thaáy 3/20 tröôøng hôïp chieám 15%.<br />
Boùng tim to, CTR = 0.56 do hôû chuû, cao huyeát<br />
aùp, beänh maïch vaønh ñi keøm. Traøn dòch maøng phoåi<br />
do vôõ phình boùc taùch. Caùc ñaëc ñieåm treân cuõng phuø<br />
hôïp nhaän ñònh cuûa caùc taùc giaû khaùc(1,4,8)<br />
<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc (TTE)<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc coù theå chaån ñoaùn<br />
xaùc ñònh boùc taùch ÑMC ngöïc trong 80% caùc tröôøng<br />
hôïp theo keát quaû cuûa chuùng toâi, 20% boû soùt coøn laïi<br />
do boùc taùch ÑMC xuoáng ñoaïn xa, cöûa soå sieâu aâm<br />
keùm ôû ngöôøi lôùn tuoåi(5,6,10). Theo Braunwald ñoä nhaïy<br />
phaùt hieän chæ coøn 31-55% ñoái vôùi boùc taùch ÑMC<br />
ngöïc xuoáng.<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc coù haïn cheá trong<br />
vieäc xaùc ñònh ngoõ vaøo boùc taùch: chæ 10% trong<br />
nghieân cöùu naøy. Trong moät nghieân cöùu cuûa Iliceto<br />
vaø Nandaz(10), tæ leä naøy laø 6/16. Tuy nhieân sieâu aâm<br />
tim qua thaønh ngöïc keát hôïp theâm sieâu aâm buïng ñaõ<br />
giuùp phaùt hieän caùc bieán chöùng cuûa boùc taùch vaø beänh<br />
ñi keømnhö: hôû van ÑMC, beänh tim thieáu maùu cuïc<br />
boä, traøn dòch maøng phoåi, giaûm töôùi maùu thaän do boùc<br />
taùch.<br />
Sieâu aâm tim qua thöïc quaûn (TEE)<br />
Sieâu aâm tim qua thöïc quaûn khoâng bò haïn cheá<br />
khi khaûo saùt ñoaïn xa ÑMC xuoáng, neân coù ñoä nhaïy<br />
cao trong chaån ñoaùn xaùc ñònh boùc taùch ÑMC: theo<br />
nghieân cöùu cuûa chuùng toâi laø 100%, theo Erbel vaø<br />
Nienaber laø 98-99%(6) European Cooperative study:<br />
96%(7) Saitama Medical School: 100%(9).<br />
Ñònh vò ngoõ vaøo boùc taùch raát quan troïng cho döï<br />
kieán phaãu thuaät. Tæ leä naøy theo chuùng toâi laø 60% vaø<br />
caû 6/10 tröôøng hôïp laøm sieâu aâm tim qua thöïc quaûn<br />
naøy ñeàu cho thaáy vò trí khôûi ñaàu boùc taùch ôû quai<br />
ÑMC tröôùc choã xuaát phaùt nhaùnh döôùi ñoøn traùivaø<br />
hoaëc caûnh traùi. Theo caùc taùc giaû khaùc: Erbel vaø<br />
Nienaber: 73%, Adachi et al: 89%, P.Gueret:67%,<br />
Saitama Medical Schoo: 81%(6,7,9,11).<br />
Caùc öu ñieåm khaùc: sieâu aâm tim qua thöïc quaûn<br />
phaùt hieän vaø ñònh löôïng chính xaùc möùc ñoä hôû van<br />
ÑMC, phaùt hieän maùu xoaùy vaø huyeát khoái loøng giaû<br />
cuõng nhö maûng vöõa cuûa thaønh ÑMC toát hôn caùc<br />
phöông phaùp khaùc, khaûo saùt ñoaïn gaàn caùc ñoäng<br />
maïch vaønh, thöïc hieän nhanh ngay taïi giöôøng<br />
beänh(7,9).<br />
Haïn cheá: coù theå cho daáu döông tính giaû ôû ñoaïn<br />
ÑMC leân do phaûn aâm caùc maûng vöõa, khoù xem phaàn<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br />
<br />
95<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
cuoái ÑMC leân do khí quaûn chen giöõa ÑMC vaø thöïc<br />
quaûn, phaûi coù söï hôïp taùc cuûa ngöôøi beänh. Beänh<br />
nhaân coù theå noân oïe khi ñeå ñaàu doø trong daï daøy khaûo<br />
saùt phaàn cuoái ÑMC ngöïc xuoáng vaø ÑMC buïng(7,9,11).<br />
Chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén<br />
(Helical Computed Tomography)<br />
<br />
oác<br />
<br />
Chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác vôùi boùng ñeøn tia<br />
X vaø boä phaän tieáp nhaän tia xoay lieân tuïc quanh<br />
giöôøng vaø giöôøng di ñoäng lieân tuïc trong khi chuïp.<br />
Nhö vaäy chuøm tia X di chuyeån theo hình xoaén oác veõ<br />
neân moät hình truï thöïc söï(6,12,13).<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Trong 20 beänh nhaân cuûa chuùng toâi hình aûnh tröïc<br />
tieáp ngoõ vaøo boùc taùch ñeàu khoâng thaáy ñöôïc.<br />
Caùc haïn cheá khaùc: caàn chaát caûn quang, khoâng<br />
phaûi phoøng hoài söùc naøo cuõng coù saün maùy, khoâng<br />
phaùt hieän hôû van ÑMC, giaûm phaùt hieän maûng boùc<br />
taùch do di ñoäng, khoù phaân bieät trong tröôøng hôïp<br />
huyeát khoái ñoùng ñaày loøng giaû, khoâng khaûo saùt ñöôïc<br />
ñoäng maïch vaønh(3,6,7)...<br />
Chuïp quang maïch kyõ thuaät soá xoaù neàn<br />
(Digital Substraction Angiography:<br />
DSA)<br />
<br />
Do thôøi gian chuïp nhanh, giaûm 10 laàn so vôùi<br />
chuïp caét lôùp qui öôùc, neân khoâng bò aûnh höôûng cöû<br />
ñoäng cuõng nhö hôi thôû beänh nhaân, thích hôïp beänh<br />
caûnh caáp tính caàn chaån ñoaùn nhanh. Daáu hieäu chaån<br />
ñoaùn xaùc ñònh laø hình aûnh 2 loøng coù maät ñoä caûn<br />
quang khaùc nhau ngaên caùch bôûi maûng noäi maïc boùc<br />
taùch (intimal flap)(6, 12, 13, 14).<br />
<br />
Kyõ thuaät naøy traùnh ñöôïc söï choàng hình cuûa caùc<br />
caáu truùc quanh ÑMC giuùp khaûo saùt hình aûnh hoïc<br />
chính xaùc hôn. (1) Daáu hieäu chaån ñoaùn döông tính<br />
laø hình aûnh loøng thaät caûn quang sôùm vaø bieán daïng,<br />
loøng giaû caûn quang chaäm vaø maûng boùc taùch(1,4,8). Caùc<br />
öu ñieåm khaùc laø khaûo saùt ñöôïc ñoäng maïch vaønh, caùc<br />
phaân nhaùnh cuûa ÑMC, ñoä hôû van ÑMC.<br />
<br />
Trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi, tæ leä chaån ñoaùn<br />
döông tính laø 100%.<br />
<br />
Tuy vaäy phöông phaùp naøy khoâng cho thaáy tröïc<br />
tieáp huyeát khoái(7). Huyeát khoái khoâng ñöôïc phaùt hieän<br />
trong caû 3 tröôøng hôïp boùc taùch ñöôïc chuïp DSA<br />
nhöng ñöôïc thaáy roõ treân chuïp caét lôùp. Ñoä nhaïy phaùt<br />
hieän ngoõ vaøo boùc taùch cuõng khoâng cao: Earnest vaø<br />
cs laø 56%(6).<br />
<br />
Erbel: 83%, Nienaber:87%(6).<br />
Robert K.Zeman: chuïp caét lôùp xoaén oác coù giaù trò<br />
ngang chuïp coänhg höôûng töø trong phaùt hieän boùc<br />
taùch ÑMC ngöïc(13).<br />
Ñaëc bieät vôùi caùc phöông phaùp taùi taïo 2 chieàu ña<br />
dieän (Multiplanar Reformation: MPR) giuùp thaáy toaøn<br />
boä hình aûnh ÑMC, töø ñoù xaùc ñònh möùc ñoä lan vaø<br />
ranh giôùi ngoõ vaøo boùc taùch, taùi taïo beà maët 3 chieàu<br />
(3D Surface Display) giuùp khaûo saùt lieân quan caùc<br />
phaân nhaùnh cuûa ÑMC vôùi boùc taùch(6,13,14).<br />
Phöông phaùp chaån ñoaùn naøy höõu ích trong phaùt<br />
hieän huyeát khoái trong loøng giaû(3,6,14). Keát quaû cuûa<br />
chuùng toâi cho thaáy sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc chæ<br />
phaùt hieän 45% huyeát khoái trong khi chuïp caét lôùp<br />
xoaén oác laø 75%. Chuïp caét lôùp cuõng giuùp phaùt hieän<br />
traøn dòch maøng phoåi vaø giaûm töôùi maùu thaän do boùc<br />
taùch.<br />
Haïn cheá cuûa kyõ thuaät laø hieám khi thaáy ñöôïc<br />
tröïc tieáp ngoõ vaøo boùc taùch (site of intimal tear)(6)<br />
<br />
96<br />
<br />
Caùc nhöôïc ñieåm khaùc: chaát caûn quang coù theå<br />
khoâng thaám vaøo loøng giaû ñaày huyeát khoái gaây neân<br />
chaån ñoaùn aâm tính giaû. (3, 6) Phöông phaùp xaâm laán<br />
coù nguy cô laøm boùc taùch lan roäng neáu oáng thoâng<br />
(catether) ñaët vaøo loøng giaû. Ñoøi hoûi chaát caûn quang,<br />
thôøi gian keùo daøi vaø phaûi chuyeån beänh nhaân vaøo<br />
phoøng thoâng tim.<br />
Do ñoù treân thöïc teá, chuïp caûn quang ÑMC<br />
(Aortography) chæ thöïc hieän khi phaãu thuaät vieân caàn<br />
bieát roõ tình traïng ñoäng maïch vaønh, caùc phaân nhaùnh<br />
cuûa ÑMC maø caùc phöông phaùp khoâng xaâm laán khaùc<br />
chöa thaáy roõ.Trong 20 tröôøng hôïp boùc taùch ñöôïc<br />
ñieàu trò thích hôïp trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi<br />
chæ coù 3 tröôøng hôïp caàn chuïp caûn quang ÑMC.<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
- Boùc taùch ÑMC laø moät caáp cöùu noäi ngoaïi khoa<br />
khaån caáp coù bieåu hieän laâm saøng khoâng ñaëc hieäu deã<br />
chaån ñoaùn laàm vôùi caùc tình huoáng khaùc.<br />
- Chaån ñoaùn caàn thöïc hieän nhanh choùng vaø<br />
chính xaùc ñeå coù chæ ñònh ñieàu trò kòp thôøi.Type A<br />
thöôøng ñoøi hoûi phaåu thuaät khaån caáp, type B coù theå<br />
ñieàu trò noäi khoa taïm thôøi.<br />
- Cao huyeát aùp laø yeáu toá thuùc ñaåy hieän dieän<br />
trong ña soá tröôøng hôïp.<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br />
<br />
3<br />
<br />
4<br />
<br />
5<br />
<br />
6<br />
<br />
7<br />
<br />
- Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc höõu ích trong<br />
chaån ñoaùn boùc taùch ÑMC ngöïc leân,quai nhöng coù<br />
haïn cheá nhaát ñònh vôùi ñoaïn xuoáng.<br />
<br />
8<br />
<br />
- Sieâu aâm tim qua thöïc quaûn coù theå khaûo saùt roõ<br />
gaàn nhö toaøn boä ÑMC ngöïc, cho thaáy tröïc tieáp ngoõ<br />
vaøo boùc taùch, giuùp ích nhieàu cho döï kieán phaåu thuaät.<br />
<br />
9<br />
<br />
- Chuïp caét lôùp xoaén oác vôùi caùc kyõ thuaät taùi taïo<br />
hình trung thöïc, laø phöông phaùp chaån ñoaùn khoâng<br />
xaâm laán coù theå trình baøy toaøn caûnh ÑMC boùc taùch<br />
cuøng söï lieân quan caùc phaân nhaùnh maïch maùu, phoái<br />
hôïp vôùi sieâu aâm tim qua thöïc quaûn ñaõ laøm giaûm bôùt<br />
söï caàn thieát chuïp caûn quang ÑMC.<br />
<br />
10<br />
<br />
11<br />
<br />
12<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO:<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
HERBERT L.ABRAMS (1997). Dissecting Aortic<br />
Aneurysm.In:Stanley Baum.Abrams ù Angiography, 4th<br />
Edition, pp 493-520. Little, Brown & Company, Boston.<br />
J.BENSAID (1991). Anevrysme dissequant de L’Aorte.<br />
Rev. Prt. (Paris) 1991, 41, 19:1776-1782.<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br />
<br />
13<br />
<br />
14<br />
<br />
MICHAEL E.DEBAKEY (1998). Aortic Dissection. In:H<br />
URST The Heart, 9th Edition, pp 2470-2476. McGrawHill, Inc, NewYork.<br />
ELIZABETH A. DRUCKER et al. (1988). Aortic<br />
Dissection. In: D. Douglas Miller. Clinical Cardiac<br />
Imaging, pp 601-607. McGraw-Hill, Inc, NewYork.<br />
HARVEY<br />
FEIGENBAUM<br />
(1994).Aortic<br />
Dissection.In:Harvey Feigenbaum. Echocardiography,<br />
5th Edition, pp 631-643. Lea & Febiger, Philadelphia.<br />
ERICM.ISSELBACHER (2001). Aortic Dissection. In:<br />
Eugene Braunwald. Heart Disease, 6th Edition, pp<br />
1431-1446. W.B. Saunders Company, Philadelphia.<br />
GERALD MAURER (1994). The Evaluation of Aortic<br />
Dissection. In: Gerald Maurer Transesophageal<br />
Echocardiography, pp 189-212. Mc Graw-Hill, Inc,<br />
NewYork.<br />
STEPHEN<br />
WILMOT<br />
MILLER<br />
(1996).<br />
Aortic<br />
Dissection. In: Stephen Wilmot Miller. Cardiac<br />
Radiology,The Requisites, pp 391-400. Mosby-Year<br />
Book, Inc, St. Louis.<br />
RYOZO OMOTO (2000). Aortic Diseases. In: Ryozo<br />
Omoto & Yasu Oka.Transesophageal Echocardiography,<br />
1st Edition, pp 193-212. Shindan-To-Chiryosha Co.,<br />
Tokyo.<br />
RAYMOND ROUDAUT (1994). Dissection Aortique. In:<br />
E. Abergel. Encyclopeùdie d ùEùchodoppler Cardiaque.<br />
Chapitre XII, Fiche N6 - N9.<br />
RAYMOND ROUDAUT (1994). La Dissection Aortique.<br />
In:<br />
Raymond<br />
Roudaut.<br />
L<br />
ùEÙchocardiographie<br />
transoesophagienne en pratique, pp 61-63. CHU<br />
Bordeaux.<br />
.L.SABLAYROLLES et al. (1997). Scanner Heùlicoiidal<br />
et Exploration Cardiovasculaire. In: Paul Legmann &<br />
Yves Menu. Scanner Heùlicoiidal, pp 125-149. Edition<br />
ESTEM, Paris.<br />
.THONY et al.(1996). Dissections Aortiques. In:<br />
D.Revel.Imagerie Arteùrielle Noninvasive, pp 16-17.<br />
Masson, Paris.<br />
OBERTK. ZEMAN (1995). Evaluation of the Thoracic<br />
Aorta. In: RobertK. Zeman et al. Helical/Spiral CT, A<br />
Pratical Approach, pp 281-286. Mc Graw-Hill, Inc.,<br />
NewYork.<br />
<br />
97<br />
<br />