VẬT LIỆU VÀ DỤNG CỤ VẼ

Chia sẻ: Tran Van Tan | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

373
lượt xem 99
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Muốn vẽ được nhanh và đẹp, cần phải biết lựa chọn và sử dụng thành thạo các vật liệu, dụng cụ vẽ. Dưới đây giới thiệu một số vật liệu và dụng cụ thường dùng trong vẽ kĩ thuật. Để lập các bản vẽ kỹ thuật cần phải có những vật liệu và dụng cụ vẽ riêng. Biết cách sử dụng và sử dụng thành thạo các dụng cụ vẽ là một trong những điều kiện đảm bảo chất lượng bản vẽ và nâng cao hiệu suất công tác....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: VẬT LIỆU VÀ DỤNG CỤ VẼ

Môc lôc Néi dung Trang Më dÇu Ch¬ng1 VËt liÖu vµ dông cô vÏ 1.1. VËt liÖu vÏ 1.2. Dông cô vÏ vµ c¸ch sö dông 1.3 Tr×nh tù hoµn thµnh b¶n vÏ Ch¬ng II Nh÷ng tiªu chuÈn vÒ c¸ch tr×nh bµy b¶n vÏ 2.1. Tiªu chuÈn vÒ b¶n vÏ kÜ thuËt 2.2. Khæ giÊy 2.3. Khung b¶n vÏ vµ khung tªn 2.4. TØ lÖ 2.5. C¸c nÐt VÏ 2.6. Ch÷ vµ sè 2.7. Ghi kÝch thíc 2.8. KÝ hiÖu vËt liÖu trªn mÆt c¾t Ch¬ng III VÏ h×nh häc 3.1. Dùng ®êng th¼ng song song vµ vu«ng gãc 3.2. Chia ®Òu ®o¹n th¼ng vµ chia ®Òu ®êng trßn 3.3. VÏ ®é dèc vµ ®é c«n 3.4. VÏ nèi tiÕp 3.5. vÏ mét sè ®êng cong h×nh häc Ch¬ng IV H×nh chiÕu vu«ng gãc 4.1. Kh¸i niÖm vÒ c¸c phÐp chiÕu 4.2. H×nh chiÕu vu«ng gãc cña ®iÓm, ®êng th¼ng vµ mÆt ph¼ng 4.3. H×nh chiÕu cña c¸c khèi h×nh häc 4.4. KÝch thíc cña c¸c khèi h×nh häc Ch¬ng V H×nh chiÕu trôc ®o 5.1. Kh¸i niÖm vÒ h×nh chiÕu trôc ®o 5.2. C¸c lo¹i h×nh chiÕu trôc ®o thêng dïng 5.3. C¸ch dùng h×nh chiÕu trôc ®o Ch¬ng VI Giao tuyÕn cña vËt thÓ 6.1. Giao tuyÕn cña mÆt ph¼ng víi c¸c khèi h×nh häc
6.2. Giao tuyÕn cña c¸c khèi h×nh häc Ch¬ng VII C¸c lo¹i h×nh biÓu diÔn 7.1. H×nh chiÕu 7.2. §äc b¶n vÏ vµ vÏ h×nh chiÕu thø ba 7.3. H×nh c¾t 7.4. MÆt c¾t 7.5. H×nh trÝch Ch¬ng VIII VÏ quy íc c¸c lo¹i mèi ghÐp 8.1. Mèi ghÐp b»ng ren 8.2. Mèi ghÐp b»ng then, chèt 8.3. Mèi ghÐp b»ng ®inh t¸n 8.4. Mèi ghÐp b»ng hµn Ch¬ng IX VÏ quy íc b¸nh r¨ng, lß xo 9.1. VÏ quy íc b¸nh r¨ng 9.2. VÏ quy íc lß xo Ch¬ng X B¶n vÏ chi tiÕt 10.1. H×nh biÓu diÔn cña chi tiÕt 10.2. Ghi kÝch thíc trªn b¶n vÏ chi tiÕt 10.3. Dung sai kÝch thíc 10.4. §é nh¸m bÒ mÆt 10.5. C¸ch ®äc b¶n vÏ chi tiÕt Ch¬ng XI B¶n vÏ l¾p 11.1. Néi dung cña b¶n vÏ l¾p 11.2. C¸c quy íc biÓu diÔn trªn b¶n vÏ l¾p 11.3. C¸ch ®äc b¶n vÏ l¾p Ch¬ng XII B¶n vÏ s¬ ®å 12.1. S¬ ®å hÖ thèng truyÒn ®éng c¬ khÝ 12.2. S¬ ®å hÖ thèng ®iÖn 12.3. S¬ ®å hÖ thèng thuû lùc, khÝ nÐn Tµi liÖu tham kh¶o Ch¬ng I` VËt liÖu vµ dông cô vÏ Muèn vÏ ®îc nhanh vµ ®Ñp, cÇn ph¶i biÕt lùa chän vµ sö dông thµnh th¹o c¸c vËt liÖu, dông cô vÏ. Díi ®©y giíi thiÖu mét sè vËt liÖu vµ dông cô thêng dïng trong vÏ kÜ thuËt.
§Ó lËp c¸c b¶n vÏ kü thuËt cÇn ph¶i cã nh÷ng vËt liÖu vµ dông cô vÏ riªng. BiÕt c¸ch sö dông vµ sö dông thµnh th¹o c¸c dông cô vÏ lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o chÊt lîng b¶n vÏ vµ n©ng cao hiÖu suÊt c«ng t¸c. 1.1. VËt liÖu vÏ 1.1.1. GiÊy vÏ Thêng cã c¸c lo¹i giÊy sau ®©y: - GiÊy vÏ tinh (giÊy cr«ki), lµ lo¹i giÊy dµy, h¬i cøng cã mét mÆt nh½n vµ mét mÆt r¸p. Khi vÏ b»ng ch× hay b»ng mùc ®Òu dïng mÆt nh½n ®Ó vÏ. - GiÊy can dïng ®Ó sao chôp b¶n vÏ. - GiÊy vÏ ph¸c lµ lo¹i giÊy thêng hoÆc giÊy kÎ li, kÎ « vu«ng. 1.1.2. Bót vÏ ChØ dïng bót ch× ®en ®Ó thùc hiÖn c¸c b¶n vÏ kÜ thuËt. Cã nhiÒu lo¹i bót ch×, bót lo¹i cøng ký hiÖu b»ng ch÷ H (2H, 3H ... 6H) vµ lo¹i mÒm ký hiÖu b»ng ch÷ B (2B, 3B ... 6B). Ch÷ sè ®øng tríc ch÷ H hoÆc B cµng lín th× bót cã ®é cøng hoÆc ®é mÒm cµng lín. Bót ch× lo¹i võa cã ký hiÖu lµ HB. Trong vÏ kÜ thuËt, thêng dïng lo¹i bót ch× HB ®Ó vÏ mê, vÏ c¸c nÐt m¶nh vµ bót ch× 2B ®Ó t« ®Ëm c¸c nÐt vÏ hoÆc ®Ó viÕt ch÷. Bót ch× th©n gç ®îc vãt nhän hay vãt theo h×nh lìi ®ôc nh ë h×nh 1-1. H×nh 1-1 Ngµy nay ngêi ta thêng dïng c¸c lo¹i bót ch× bÊm, rÊt thuËn tiÖn khi sö dông. Nªn dïng lo¹i bót lâi ch× cã ®êng kÝnh vµ ®é cøng phï hîp (H×nh 1-2). H×nh 1-2 1.1.3. TÈy ChØ nªn dïng lo¹i tÈy mÒm. Khi cÇn tÈy xo¸ c¸c nÐt vÏ b»ng mùc ®en, cã thÓ dïng lìi dao c¹o hoÆc bót phñ mùc tr¾ng. Ngoµi ra cßn cã mét sè vËt liÖu kh¸c nh mùc ®en, giÊy nh¸m ®Ó mµi ®Çu bót ch×, ®inh mò ®Ó cè ®Þnh b¶n vÏ trªn bµn vÏ, v.v... 1.2. Dông cô vÏ vµ c¸ch sö dông 1.2.1. Bµn vÏ
MÆt bµn vÏ thêng lµm b»ng gç mÒm, mÆt bµn ph¶i ph¼ng vµ nh½n, hai biªn tr¸i vµ ph¶i cña bµn vÏ thêng nÑp b»ng gç cøng ®Ó mÆt bµn kh«ng bÞ vªnh. MÆt biªn tr¸i cña bµn vÏ ph¶i ph¼ng vµ nh½n ®Ó cã thÓ trît thíc ch÷ T mét c¸ch dÔ dµng (H×nh 1-3). H×nh 1-3 1.2.2. Thíc ch÷ T Thíc ch÷ T lµm b»ng gç hoÆc b»ng chÊt dÎo, nã gåm cã th©n ngang máng vµ ®Çu T. MÐp trît cña ®Çu T vu«ng gãc víi mÐp trªn cña th©n ngang. §Çu T còng cã thÓ quay ®îc so víi th©n ngang. Thíc ch÷ T dïng ®Ó v¹ch c¸c ®êng th¼ng n»m ngang. Khi v¹ch, bót ch× ®îc v¹ch theo mÐp trªn cña th©n ngang. §Ó c¸c ®êng vÏ song song víi nhau, ta cã thÓ trît mÐp cña ®Çu th- íc T däc theo biªn tr¸i cña bµn vÏ (H×nh 1-4). H×nh 1-4 Khi cè ®Þnh giÊy vÏ trªn mÆt bµn vÏ, ph¶i ®Æt sao cho mét c¹nh cña tê giÊy song song víi th©n ngang cña thíc ch÷ T. 1.2.3. £ke £ke vÏ kü thuËt thêng lµ mét bé gåm hai chiÕc, mét chiÕc cã h×nh tam gi¸c vu«ng c©n vµ mét chiÕc cã h×nh nöa tam gi¸c ®Òu. £ke thêng lµm b»ng gç máng hoÆc chÊt dÎo. Cã thÓ dïng ªke phèi hîp víi thíc ch÷ T hoÆc hai ªke phèi hîp víi nhau ®Ó v¹ch c¸c ®- êng th¼ng ®øng hay c¸c ®êng nghiªng hoÆc ®Ó vÏ ®êng th¼ng xiªn song song, c¸c gãc … (H×nh 1-5).
H×nh 1-5 1.2.4. Thíc cong Thíc dïng ®Ó vÏ c¸c ®êng cong gäi lµ thíc cong, thíc nµy dïng ®Ó vÏ c¸c ®êng cong kh«ng vÏ ®îc b»ng com pa nh c¸c ®êng elÝp, parabon, hypebon ... Thíc cong cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau ®îc lµm b»ng gç hoÆc chÊt dÎo. Khi vÏ, tríc hÕt cÇn x¸c ®Þnh ®îc mét sè ®iÓm cña ®êng cong, sau ®ã dïng thíc cong nèi c¸c ®iÓm ®ã l¹i, sao cho mét cung nµo ®ã cña thíc cong ®i qua Ýt nhÊt ba ®iÓm cña ®- êng cong ®Ó ®êng cong ®îc tr¬n ®Òu (H×nh 1-6). H×nh 1-6 1.2.4. Hép compa Hép compa vÏ kü thuËt thêng dïng cã c¸c dông cô sau: compa vÏ ®êng trßn, compa ®o, bót kÎ mùc … Díi ®©y tr×nh bµy c¸ch sö dông mét sè dông cô ®ã. a/ Compa vÏ ®êng trßn: Compa vÏ ®êng trßn dïng ®Ó vÏ c¸c ®êng trßn cã ®êng kÝnh lín h¬n 12mm. NÕu vÏ nh÷ng ®êng trßn cã ®êng kÝnh lín th× ch¾p thªm cÇn nèi (H×nh 1-7). Khi vÏ cÇn chó ý mÊy ®iÓm sau ®©y: - §Çu kim vµ ®Çu ch× (hay ®Çu mùc) ®Æt vu«ng gãc víi mÆt b¶n vÏ. - Khi vÏ nhiÒu ®êng trßn ®ång t©m, nªn dïng kim cã ngÊn ë ®Çu hay dïng c¸ch ®Þnh t©m ®Ó kim kh«ng bÞ Ên s©u xuèng v¸n vÏ lµm cho lç ®©m to ra dÉn ®Õn nÐt vÏ kh«ng chÝnh x¸c. - Dïng ngãn tay trá vµ tay c¸i cÇm ®Çu nóm compa, quay mét c¸ch ®Òu ®Æn vµ liªn tôc theo mét chiÒu nhÊt ®Þnh. b/ Compa vÏ ®êng trßn bÐ: Compa vÏ ®êng trßn bÐ dïng ®Ó vÏ ®êng trßn cã ®êng kÝnh díi 12mm. Khi vÏ, dïng ngãn tay trá Ên nhÑ trôc cã ®Çu kim vµ gi÷ cho trôc vu«ng gãc
víi mÆt b¶n vÏ, dïng ngãn tay c¸i vµ ngãn tay gi÷a quay ®Òu cÇn cã ®Çu ch× (hay ®Çu mùc), cÇn nµy xoay xung quanh trôc cã ®Çu kim (H×nh 1-8). H×nh 1-7 H×nh 1-8 c/ Compa ®o: Compa ®o dïng ®Ó ®o ®é dµi ®o¹n th¼ng tõ thíc kÎ li ®Æt lªn b¶n vÏ. Hai ®Çu kim cña compa ®Æt ®óng vµo hai ®Çu mót cña ®o¹n th¼ng hoÆc hai v¹ch ë trªn thíc kÎ li, sau ®ã ®a lªn b¶n vÏ b»ng c¸ch Ên nhÑ hai ®Çu kim xuèng mÆt giÊy vÏ. (H×nh 1-9). H×nh 1-9 d/ Bót kÎ mùc: Bót kÎ mùc lµ bót dïng ®Ó kÎ mùc trªn c¸c b¶n vÏ hay c¸c b¶n b»ng giÊy can b»ng mùc ®en. Khi dïng bót kÎ mùc cÇn chó ý mÊy ®iÓm sau ®©y: - Kh«ng trùc tiÕp nhóng ®Çu bót vµo b×nh mùc, mµ ph¶i dïng bót s¾t hoÆc bót l«ng ®Ó lÊy mùc, tra mùc vµo khe gi÷a hai mÐp cña kÎ. CÇn gi÷ cho ®é cao cña mùc cã trong bót kho¶ng tõ 6 ®Õn 8 mm ®Ó ®¶m b¶o cho nÐt vÏ ®Òu. - Tríc khi vÏ, cÇn ®iÒu chØnh èc ë ®Çu bót ®Ó nÐt vÏ cã bÒ réng phï hîp. - Khi vÏ, gi÷ cho hai mÐp cña ®Çu bót ®Òu tiÕp xóc víi mÆt giÊy ®Ó nÐt vÏ ®Òu ®Æn, c¸n bót h¬i nghiªng vÒ híng di chuyÓn cña bót. (H×nh 1-10). H×nh 1-10 H×nh1-11 Ngµy nay, thêng dïng bót mùc kim cã c¸c cì nÐt kh¸c nhau thay cho bót kÎ mùc (H×nh 1-11). C«ng viÖc vÏ ®· ®îc tõng bíc c¬ khÝ ho¸ vµ tù ®éng ho¸. C¸c lo¹i c¸c bµn vÏ c¬ khÝ ho¸ víi møc ®é kh¸c nhau vµ c¸c dông cô vÏ chuyªn dïng tinh x¶o ®· ®îc sñ dông trong vÏ kü thuËt.
Trªn c¸c bµn vÏ c¬ khÝ ho¸ cã g¾n c¬ cÊu b×nh hµnh ®Ó cã thÓ dÞch chuyÓn th íc vÏ ®Õn vÞ trÝ bÊt kú trªn bµn vÏ. H¬n n÷a, ngµy nay víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña tin häc, m¸y tÝnh ®iÖn tö ®îc sö dông réng r·i trong thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o. ViÖc lËp c¸c b¶n vÏ kü thuËt ®· ®îc tù ®éng ho¸ nhê m¸y tÝnh ®iÖn tö vµ c¸c thiÕt bÞ hç trî hiÖn ®¹i víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Tù ®éng ho¸ trong thiÕt lËp b¶n vÏ ®· gãp phÇn gi¶m bít c¸c c«ng viÖc vÏ b»ng tay tiªu phÝ nhiÒu lao ®éng vµ thêi gian, mÆt kh¸c b¶n vÏ ®¹t ®îc ®é chÝnh x¸c vµ tÝnh thÈm mü cao. 1.3 . Tr×nh tù hoµn thµnh b¶n vÏ Muèn hoµn thµnh b¶n vÏ b»ng ch× hay b»ng mùc, cÇn vÏ theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh. Tríc khi vÏ ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c vËt liÖu, dông cô vÏ vµ c¸c tµi liÖu cÇn thiÕt. Khi vÏ cÇn chia thµnh hai bíc lín, bíc vÏ mê vµ bíc t« ®Ëm. Dïng lo¹i bót ch× cøng H, 2H ®Ó vÏ mê, nÐt vÏ ph¶i ®ñ ®é râ vµ chÝnh x¸c. Sau khi vÏ mê xong ph¶i kiÓm tra l¹i b¶n vÏ, sau ®ã míi t« ®Ëm. Dïng lo¹i bót ch× mÒm B hoÆc 2B t« ®Ëm c¸c nÐt c¬ b¶n vµ bót ch× cã ký hiÖu B hoÆc HB t« c¸c nÐt ®øt vµ viÕt ch÷. Ch× dïng ®Ó vÏ c¸c ®êng trßn nªn chän mÒm h¬n ch× dïng ®Ó v¹ch c¸c ®êng th¼ng. CÇn gi÷ cho ®Çu ch× lu«n nhän b»ng c¸ch chuèt hoÆc mµi trªn giÊy nh¸m. Kh«ng nªn t« ®i t« l¹i tõng ®o¹n cña nÐt vÏ. Nãi chung, nªn t« c¸c nÐt khã vÏ tríc, c¸c nÐt dÔ vÏ sau, t« c¸c nÐt ®Ëm tríc, c¸c nÐt m¶nh sau, kÎ c¸c ®êng nÐt tríc, ghi con sè, ghi c¸c ký hiÖu vµ viÕt ch÷ sau. Tr×nh tù t« c¸c nÐt vÏ nh sau: a/ V¹ch c¸c ®êng trôc vµ ®êng t©m b»ng nÐt chÊm g¹ch m¶nh. b/ T« ®Ëm c¸c nÐt c¬ b¶n theo thø tù: - §êng cong lín ®Õn ®êng cong bÐ - §êng b»ng tõ trªn xuèng díi - §êng th¼ng tõ tr¸i sang ph¶i - §êng xiªn gãc tõ trªn xuèng díi vµ tõ tr¸i sang ph¶i c/ T« c¸c nÐt ®øt theo thø tù nh trªn. d/ KÎ c¸c ®êng giãng, ®êng ghi kÝch thíc, ®êng g¹ch g¹ch cña mÆt c¾t … e/ VÏ c¸c mòi tªn, ghi c¸c con sè kÝch thíc, viÕt c¸c ký hiÖu vµ ghi chó b»ng ch÷. f/ T« khung vµ vÏ khung tªn. g/ Cuèi cïng kiÓm tra b¶n vÏ vµ söa ch÷a. C©u hái 1. C¸c lo¹i vËt liÖu vµ dông cô dïng trong vÏ kÜ thuËt. 2. CÊu t¹o cña thíc ch÷ T vµ c¸ch sö dông. 3. C¸ch dïng c¸c lo¹i compa vÏ ®êng trßn vµ compa ®o. 4. Nªu tr×nh tù hoµn thµnh mét b¶n vÏ.