Ý nghĩa ẩn dụ của hình tượng tiếng đàn trong bài thơ "Đàn ghi ta của Lor-ca"

Đề bài: Ý nghĩa ẩn dụ của hình tượng tiếng đàn trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor­ca<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Tây Ban Nha vốn nổi danh là một đất nước xinh đẹp, với những thảo nguyên xanh tươi,  <br /> những hàng dương xanh thẳm, có những nàng vũ nữ  Digan xoay tròn trong điệu nhảy  <br /> Flamenco đầy đắm say, hoang dại, cũng vừa mạnh mẽ trong sáng. Nơi đây đã sản sinh ra  <br /> những con người mà họ  luôn hướng về  tự  do, luôn luôn hướng về  những điều đẹp đẽ <br /> nhất của cuộc đời và một trong những đại biểu xuất sắc nhất đó chính là người nghệ  sĩ  <br /> Federico García Lorca. Thanh Thảo đã sáng tác Đàn ghi ta của Lor­ca để tưởng nhớ người  <br /> nghệ sĩ tài hoa bạc mệnh ấy, người luôn trăn trở với di nguyện lãng mạn và kỳ lạ: "Nếu <br /> tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn".<br /> <br /> Thanh Thảo sinh năm 1946, tên khai sinh là Hồ  Thành Công, quê ông  ở Mộ Đức, Quảng <br /> Ngãi. Ông là nhà thơ  luôn có những suy tư  trăn trở  về  những vấn đề  thời đại và xã hội,  <br /> ông luôn nỗ lực cách tân thơ Việt, đào sâu vào cái tôi nội cảm, xóa bỏ những khuôn mẫu,  <br /> sáng tạo những hình ảnh thi từ mới mẻ đem đến cho thơ ca hiện đại những mỹ  cảm thi <br /> ca đặc sắc bằng hình thức thơ  siêu thực, tượng trưng. Những tác phẩm tiêu biểu: Dấu  <br /> chân qua trảng cỏ, Những ngọn sóng ngập trời, Khối vuông ru bích. Đàn ghi ta của Lor­ca <br /> được trích trong tập Khối vuông ru bích, với hình tượng tiếng đàn đi xuyên suốt cả  tác <br /> phẩm, góp phần quan trọng tạo nên ý nghĩa của bài thơ.<br /> <br /> Trong cả  tác phẩm ta đã nhiều lần thấy tiếng đàn ghi ta vang lên một cách bất chợt với <br /> nhiều cảm xúc, tiếng đàn ấy lúc thì vui tươi, tự do, lúc lại đau thương đến cùng cực, có  <br /> thể thấy tiếng đàn mang một giá trị biểu tượng rất to lớn, mà giá trị ấy vốn đã bắt nguồn  <br /> từ  nhan đề  và lời đề  từ  của bài thơ. Nhan đề  bài thơ  Đàn ghi ta của Lor­ca thể  hiện sự <br /> gắn bó sâu sắc của Lor­ca với cây đàn, mà đàn ghi ta lại vốn là biểu tượng văn hóa của  <br /> Tây Ban Nha, đồng thời cũng là biểu tượng cho tư  tưởng nghệ thuật của Lor­ca, qua đó  <br /> có thể thấy được phần nào sự gắn bó của Lor­ca đối với quê hương đất nước, cùng nền  <br /> văn hóa của tổ quốc mà ông chiến đấu hết mình để bảo vệ, yêu thương. Lời đề từ "Nếu  <br /> tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn" đây là tâm nguyện của Lor­ca, thể hiện sự gắn bó của  <br /> người nghệ sĩ với cây đàn ghi ta, niềm mong mỏi thế hệ sau có thể vượt lên nghệ  thuật <br /> của mình, hãy quên đi tiếng đàn thơ  ca của ông, để  sáng tạo và đổi mới, như  vậy hành <br /> trình cách tân nghệ thuật của đất nước mới có thể thành công, đây là khát vọng của một  <br /> người nghệ sĩ có tâm hồn cao đẹp. Thanh Thảo đưa tâm nguyện ấy vào làm lời đề từ với  <br /> tấm lòng thành kính và tri ân sâu sắc của ông đến người nghệ sĩ yêu đàn.<br /> <br /> Mở  đầu bài thơ  là câu "những tiếng đàn bọt nước/li­la li­la li­la", thể hiện cho sự mong  <br /> manh, dễ  vỡ, cũng có thể  hiểu là tiếng guitar trong trẻo nhưng rời rạc, ngắt quãng tựa  <br /> như những bọt nước sục sôi rồi vỡ  tan trong dòng chảy. Đây là biểu trưng cho cuộc đời <br /> và số phận bi thảm, tài hoa bạc mệnh của người nghệ sĩ Lor­ca, với những khát vọng cao  <br /> đẹp cách tân cho nghệ thuật cùng sự công bằng cho dân tộc. Những âm thanh vang vọng,  <br /> lẻ  loi "li­la li­la li­la" vừa biểu trưng cho tiếng đàn của người nghệ  sĩ, vừa đem vào đó <br /> hình  ảnh của loài hoa truyền thống Tây Ban Nha đó là loài hoa li­la. Qua hình  ảnh tiếng <br /> đàn hình  ảnh người nghệ sĩ hiện lên với khát vọng vô cùng cao đẹp, nhưng rất đơn độc <br /> "trên yên ngựa mỏi mòn", đây cũng chính là bi kịch của người nghệ sĩ.<br /> <br /> "Tiếng ghi­ta nâu<br /> <br /> bầu trời cô gái ấy<br /> <br /> tiếng ghi­ta lá xanh biết mấy<br /> <br /> tiếng ghi­ta tròn bọt nước vỡ tan<br /> <br /> tiếng ghi­ta ròng ròng<br /> <br /> máu chảy"<br /> <br /> Lúc Lor­ca còn sống, còn làm nghệ  thuật, còn đấu tranh, tiếng ghi ta của ông mang hình <br /> bóng của một người anh hùng lãng tử nhưng cô đơn và có khi mệt mỏi bởi không một ai  <br /> có thể hiểu và đồng cảm với tâm hồn của ông. Khi ông mất đi, trong sự  man rợ  của kẻ <br /> thù, trong máu đỏ  tươi và một tâm hồn của người mộng du, tiếng đàn lại một lần nữa  <br /> vang lên, thể hiện cái bi kịch thê thảm mà người nghệ sĩ phải hứng chịu. Và ở  đoạn thơ <br /> trên, Thanh Thảo đã bộc lộ  sự tinh tế  của mình khi đưa vào thơ  tiếng ghi ta, biểu trưng  <br /> cho nghệ thuật của Lor­ca được đúc kết trong tiếng đàn, vật đã đi theo và gắn bó sâu sắc  <br /> với nhà thơ trong cả tâm nguyện khi ra đi về cõi vĩnh hằng. "tiếng ghi ta nâu" dòng thơ đã  <br /> thể  hiện ý nghĩa trong nghệ thuật của Lor­ca,  ẩn chứa biết bao suy tư về nghệ thuật về <br /> cuộc đời con người, màu nâu là màu của cây đàn, là màu của đất quê hương, cũng là màu  <br /> của sự  suy tư, trầm lắng. Rồi thì Lor­ca đã mơ  tưởng về  một "bầu trời cô gái  ấy/tiếng <br /> ghi ta lá xanh biết mấy", điều đó thể hiện khao khát của người nghệ sĩ về một vùng trời  <br /> bình yên mà ở đó cuộc sống luôn tiếp diễn với một màu xanh tươi đẹp, cuộc sống luôn có  <br /> tiếng ghi ta tự do đầy nghệ thuật. Ngoài ra tiếng ghi ta còn mang thân phận mong manh,  <br /> ngắn ngủi của người nghệ sĩ "Tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ  tan" với kết thúc là "Tiếng <br /> ghi ta ròng ròng máu chảy", đó là sự tàn khốc của thời đại, khi mà đế chế độc tài đã không <br /> lắng nghe tiếng đàn đầy nghệ  thuật, tiếng đàn đầy sự  đấu tranh, đòi công bằng, mong  <br /> mỏi cách tân của người nghệ sĩ. Chúng chăm chăm coi đó là sự phản nghịch, tư tưởng độc  <br /> hại cần phải tiêu diệt bởi nỗi e sợ khi tiếng đàn ghi ta của Lor­ca sẽ nhanh chóng lan rộng <br /> và thức tỉnh nhân dân. Đoạn thơ  đã thể  hiện tình cảm thương xót và nỗi đau vô bờ  bến <br /> của Thanh Thảo trước cái chết bi thảm của Lor­ca.<br /> <br />  <br />