Ảnh hưởng của các mức bổ sung bột sắn vào khẩu phần ăn đến lượng thức ăn thu nhận và tăng trọng của bò Lai Sind

Chia sẻ: Sunny_1 Sunny_1 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

45
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong những năm qua ngành chăn nuôi Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh cả về số lượng đàn vật nuôi và lượng sản phẩm sản xuất. Con bò đóng một vai trò quan trọng trong đời sống của hàng triệu gia đình nông dân vì đó là nguồn cung cấp thịt, sức kéo, phân bón và còn được coi là một loại “ngân hàng di động”.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ảnh hưởng của các mức bổ sung bột sắn vào khẩu phần ăn đến lượng thức ăn thu nhận và tăng trọng của bò Lai Sind

nh hư ng c a các m c b sung b t s n vào kh u ph n ăn n lư ng th c ăn thu nh n và tăng tr ng c a bò Lai Sind , Nguy n H u Minh1, Nguy n Kim ư ng1*, Nguy n H u Văn2 1 Khoa Nông Lâm Ngư - Trư ng i h c Vinh 2 Khoa Chăn nuôi Thú y- Trư ng i h c Nông Lâm Hu *Tác gi liên h : PGS, TS. Nguy n Kim ư ng, Khoa Nông Lâm Ngư, Trư ng H VInh T: (038) 3.552492 / 0902.798290; E-mail: nguyenkimduong@gmail.com ABSTRACT The effect of cassava meal supplêmnted to the basal over of laisind grossing cattle on feed intake and live weight gain 20 Laisind uncastrated male (15-18 months of age, 150-180kg) were used in a completely randomized design experiment with five treatments (1,2,3,4,5) (each of four animals). All animals was fed individually. The following were treatment diets: Basal diet or convertional diet (Treatment dietI): CT+ fresh elephant grass at 1.25% of live weight in dry metter basis; Treatment diet II: CT + 0.33% cassava meal (2% urea added); Treatment diet III: CT + 0.66% cassava meal (2% urea added); Treatment diet IV: CT+ 1.32% cassava meal (2% urea added); Treatment diet V: CT + 1.98% cassava meal (2% urea added). The result of 3 months showed that: The maximum intake of cassava meal by cattle was around 1.4% of body weight (BW) (1.3-1.5%) and supplementation at 1.32% of BW gave the best result. When the level of cassava meal reached 0.33% of BW. Intake of roughage (rice straw and elephant grass) began to decrease. The rate of reduction in roughage intake seemed to increase with increasing level of cassava meal in the diets. However, total intake of growing cattle was not affected by level of cassava meal. Key words: cassava meal, growing cattle, feed intake, live weight gain. tv n Trong nh ng năm qua ngành chăn nuôi Vi t Nam ã có nh ng bư c phát tri n m nh c v s lư ng àn v t nuôi và lư ng s n ph m s n xu t. Con bò óng m t vai trò quan tr ng trong i s ng c a hàng tri u gia ình nông dân vì ó là ngu n cung c p th t, s c kéo, phân bón và còn ư c coi là m t lo i “ngân hàng di ng”. Nói chung, ngu n th c ăn chính cho gia súc nhai l i các nư c nhi t i v n d a vào c t nhiên và ph ph ph m nông nghi p giàu xơ (Koakhunthod và cs., 2001. Trích d n b i Nguy n Xuân B , 2006). Di n tích tr ng c b h n ch nên bò ch y u ư c chăn th trên t công c ng như: ven ư ng, b ru ng, t tr ng và cho ăn thêm các s n ph m ph t ngành nông nghi p, do v y tăng tr ng th p (Hassall và cs., 1991. Trích d n b i Vũ Chí Cương, 2002; Nguy n Xuân B , 2006). Nguyên nhân ch y u là do hàm lư ng nitơ c a các lo i th c ăn này th p (Jackson, 1978. Trích d n b i Vũ Chí Cương, 2002; Nguy n Xuân B , 2006) và t l tiêu hóa th p (Orskov và cs., 1985. Trích d n b i Vũ Chí Cương, 2002; Nguy n Xuân B , 2006). phát tri n chăn nuôi bò b n v ng, phương th c chăn nuôi bò ch y u d a vào ngu n th c ăn s n có c n ư c coi là m t ưu tiên hàng u trong nghiên c u dinh dư ng gia súc nhai l i không nh ng Vi t Nam, (Hassall và cs., 1991; Lê Vi t Ly, 1995; trích d n b i Vũ Chí Cương, 2002) mà c các nư c ang phát tri n nói chung (Delgalo và cs., 1999; trích d n b i Nguy n Xuân B , 2006; Vũ Chí Cương, 2002).
Theo s li u c a T ng c c th ng kê (2006) di n tích tr ng s n c a c nư c kho ng 420 ngàn ha v i s n lư ng 6,6 tri u t n c tươi. Nh ng năm g n ây s n lư ng lúa c a nư c ta ngày m t nhi u hơn nên vai trò lương th c c a cây s n gi m d n. Vì v y, s n tr thành lo i cây cung c p nguyên li u cho công nghi p ch bi n và làm th c ăn cho v t nuôi. Trong các ngu n th c ăn tinh b sung r t giàu tinh b t, b t s n là s n có và r ti n, nhưng hàm lư ng protein thô tương i th p. Tuy nhiên, do hàm lư ng tinh b t cao nên nó có các nh hư ng âm tính n u cho bò ăn v i lư ng l n. B i vì nó s làm gi m t l tiêu hóa các thành ph n dinh dư ng có trong th c ăn thô, c bi t là tiêu hóa xơ. Cho n nay, nư c ta v n chưa có nhi u nghiên c u v nh hư ng c a các m c b t s n b sung n lư ng th c ăn thu nh n, t l tiêu hóa th c ăn và tăng tr ng c a bò lai Sind (Red Shindhi x bò vàng) nuôi l y th t nư c ta. V T LI U Và PHƯƠNG PHáP NGHIÊN C U Gia súc thí nghi m Thí nghi m ti n hành trên 20 bò c lai Sind (chưa thi n) 15-18 tháng tu i, kh i lư ng TB 156 kg; chia làm 5 lô, 4 con/lô. Bò ư c nuôi m i con m t ô, có máng th c ăn tinh và máng th c ăn thô riêng, 2 ô chung m t máng u ng nư c. Trư c khi vào thí nghi m bò ư c nuôi 2 tu n làm quen v i kh u ph n thí nghi m. Trư c khi vào thí nghi m bò ư c t y ký sinh trùng ư ng ru t và sán là gan, tiêm phòng v c xin t huy t trùng. Cân ki m tra kh i lư ng 2 ngày liên ti p trư c khi b t u và k t thúc thí nghi m và 1 l n/tu n trong th i gian thí nghi m tiêu hóa - cân vào 06h30 - 07h30, trư c khi cho ăn. Thí nghi m ư c th c hi n t i Trung tâm nghiên c u v t nuôi Th y An - Khoa Chăn nuôi Thú y, trư ng i h c Nông Lâm Hu t tháng 3 n tháng 6/2006. Th c ăn cho bò Bò trong thí nghi m ư c b trí theo phương pháp CRD trong 5 lô v i ăn 5 kh u ph n ăn khác nhau như sau: - Lô I: Kh u ph n cơ s (KPCS): c voi 1,25% (VCK) kh i lư ng s ng. - Lô II: KPCS + b t s n 0,33% kh i lư ng s ng c a bò + rơm ăn t do. - Lô III: KPCS + b t s n 0,66% kh i lư ng s ng c a bò + rơm ăn t do. - Lô IV: KPCS + b t s n 1,32% kh i lư ng s ng c a bò + rơm ăn t do - Lô V: KPCS + b t s n 1,98% kh i lư ng s ng c a bò. + rơm ăn t do B t s n dùng trong thí nghi m ã ư c tr n 2% urê. Bò ư c cho ăn b t s n và c voi t 07h30 n 18h00 v i s lư ng b a khác nhau; rơm lúa cho ăn t do t 18h 30 n 07h sáng hôm sau. Lư ng b t s n b sung ư c i u ch nh hàng tu n theo s tăng trư ng c a t ng con bò. Lư ng b t s n lô II và lô III ư c cho ăn 2 b a vào lúc 07h15 và 13h00; lô IV và lô V cho ăn 3 b a vào lúc lúc 07h15, 13h00 và 16h30. Lư ng b t s n dư th a s ư c thu và cân vào 06h00 hôm sau. C voi ư c c t ng n (5-10cm) trư c khi cho bò ăn. Lư ng c cho bò ăn ư c i u ch nh theo tăng trư ng c a bò hàng tu n v i m c 1,25% (VCK) kh i lư ng s ng. C ư c cho ăn 2 b a: 07h30 và 13h15 hàng ngày. Rơm ư c băm ng n (10cm) và cho bò ăn t do t 18h30 hôm trư c n 07h30 hôm sau.
T t c bò ư c cung c p t ng li m khoáng và nư c u ng t do su t th i gian thí nghi m. Các phân tích thành ph n hóa h c c a th c ăn theo AOAC (1990) và ư c th c hi n t i các phòng thí nghi m khoa Chăn nuôi Thú y, trư ng i h c Nông Lâm Hu , và phòng phân tích th c ăn gia súc & s n ph m chăn nuôi thu c Vi n Chăn nuôi Qu c gia, Hà N i. Các k t qu thu ư c trình bày trên B ng 1 sau ây. K t qu phân tích trên B ng 1 cho th y không có s bi n ng áng k v thành ph n dinh dư ng các lo i th c ăn ư c dùng cho c quá trình thí nghi m. HCN trong các m u b t s n dùng trong thí nghi m này m c 37mg/kg VCK. B ng 1. Thành ph n hóa h c c a các lo i th c ăn dùng cho thí nghi m VCK OM NDF CP EE Ash GE Lo i th c ăn (%) (%) (%) (%) (%) (%) (Kcal/kgVCK) Rơm lúa 88,0 88,5 77,1 5,1 1,6 11,5 4129,0 C voi 17,1 89,0 71,5 10,8 2,3 11,0 4199,0 B ts n 85,7 97,3 8,4 1,7 0,3 2,7 4071,0 B t s n (2% urê) 86,0 96,9 8,2 8,5 0,3 3,1 3977,0 T p h p và tính toán s li u Lư ng th c ăn thu nh n ư c ghi chép hàng ngày và tính toán b ng lư ng cho ăn tr i lư ng còn th a c a m i lo i th c ăn. Tiêu t n th c ăn/kg tăng tr ng ư c xác nh theo công th c t ng quát như sau: Lư ng th c ăn thu nh n (kg/con/ngày) TTTĂ/kgTT = Tăng tr ng (kg/con/ngày) Tăng tr ng c a bò ư c tính b ng cách phân tích h i qui tuy n tính d a trên k t qu c a 28 l n cân cho m i bò k t khi b t u cho n k t thúc thí nghi m. S li u ư c phân tích th ng kê sinh v t h c trên ph n m m Microsoft Excel 2003 và Minitab version 13.0. K T QU Và TH O LU N nh hư ng c a vi c s d ng b t s n trong kh u ph n n lư ng th c ăn thu nh n c a bò Qua theo dõi thí nghi m chúng tôi ã thu ư c các k t qu trên B ng 2. K t qu B ng 2 cho th y, lư ng b t s n thu nh n th c t c a bò tăng d n theo m c b sung b t s n (2% urê) trong kh u ph n theo th t lô I, II, III, IV, V v i lư ng thu nh n th c t là 0; 0,63; 1,22; 2,28 và 2,41 kg/con/ngày, tương ương v i t l : 0; 0,33; 0,66; 1,32 và x p x 1,40% so v i kh i lư ng s ng c a bò. Steen và cs., (2003) cho bi t, bò th t có th ăn vào lư ng th c ăn tinh h n h p tương ương v i 2,2% kh i lư ng cơ th . D án a d ng hóa nông nghi p. H p ph n khuy n nông th c ăn chăn nuôi cũng khuy n cáo nông dân nư c ta nuôi bò th t v béo v i m c u tư th c ăn tinh h n h p lên n 2,5% kh i lư ng cơ th . Trong thí nghi m này, m c
dù bò lô V ư c cho ăn b t s n m c 1,98% trong su t th i gian thí nghi m nhưng lư ng ăn vào bình quân ch x p x 1,40% (dao ng 1,3-1,5%) kh i lư ng cơ th . Câu h i t ra ây là y u t nào h n ch m c ăn vào c a bò i v i b t s n? Th c t là bò trong thí nghi m này không th thu nh n lư ng b t s n quá 1,5% kh i lư ng cơ th c a chúng. B ng 2. Lư ng th c ăn thu nh n c a bò thí nghi m Lo i th c ăn ơn v tính Lô I Lô II Lô III Lô IV LôV SEM P B t s n tr n kg DM/con/ngày 0,00a 0,54b 1,05c 1,96d 2,07d 0,11 0,001 2% urê kg/100kgP/ngày 0,00 a 0,30 b 0,58 c 1,10 d 1,17d 0,04 0,001 a a ab ab b C voi kg DM/con/ngày 1,85 1,81 1,73 1,64 1,48 0,07 0,003 a a ab bc c kg/100kgP/ngày 1,05 1,04 0,98 0,92 0,82 0,02 0,001 a b b c c Rơm kg DM/con/ngày 1,72 1,39 1,28 0,57 0,68 0,05 0,001 kg/100kgP/ngày 0,98a 0,80b 0,74b 0,34c 0,38c 0,03 0,001 T ng lư ng kg DM/con/ngày 3,57 3,73 4,17 4,16 4,22 0,22 0,191 ăn vào kg/100kgP/ngày 2,02 a 2,15ab 2,38 b 2,36 b 2,38b 0,07 0,005 Trong cùng m t hàng ngang, các ch cái khác nhau có s sai khác v i p < 0,05. Khi b sung lư ng b t s n tăng d n các lô ã làm gi m lư ng thu nh n kh u ph n cơ s (rơm và c voi). Lư ng rơm ăn vào có s bi n ng các lô; gi m t lô I n lô IV và có xu hư ng tăng lên không áng k lô V, tuy nhiên v n có s sai khác so v i lô I, lô II và lô III (P
Như v y, m c dù lư ng b t s n thu nh n c a bò trong thí nghi m này ch gi i h n m c kho ng 1,4% so v i tr ng lư ng cơ th bò, t ng lư ng th c ăn vào c a bò các lô có b sung b t s n u cao hơn so v i lô không b sung. nh hư ng c a vi c b sung b t s n vào kh u ph n ăn c a bò n hi u qu chăn nuôi Các k t qu thu ư c trong nghiên c u ư c trình bày trên B ng 3. Qua B ng 3 ta th y, b sung b t s n vào kh u ph n ăn v i các m c khác nhau ã nh hư ng n kh năng tăng tr ng c a bò. Tăng tr ng (g/con/ngày) c a bò cao nh t là lô IV t 552 và th p nh t là lô I v i ch t 237, tăng tr ng c a các lô II, III và IV l n lư t là 351, 403 và 480. N u tính tăng tr ng theo ph n trăm thì lô I, II, III và lô V có tăng tr ng th p hơn so v i lô IV l n lư t là: 57,70%; 36,41%; 27,00 và 13,03%. ã có s sai khác v tăng tr ng c a bò lô không s d ng b t s n v i các lô có s d ng b t s n v i p0,05). B ng 3. Hi u qu c a vi c s d ng b t s n trong kh u ph n ăn n hi u qu chăn nuôi bò th t Ch tiêu Lô I Lô II Lô III Lô IV Lô V Tăng tr ng (g/con/ngày) 237,00a 351,00b 403,00bc 552,00d 480,00cd Tăng tr ng hơn i ch ng (g/ngày) 0,00 114,00 166,00 315,00 243,00 TTTA (kg VCK/kg TT) 16,04 12,05 11,26 7,59 8,93 Chi thêm ( ng/ngày) 0,00 1096,00 2175,00 3912,00 4011,00 Thu thêm ( ng/ngày) 0,00 2508,00 3652,00 6930,00 5346,00 Lãi ( ng/ngày) 0,00 1412,00 1477,00 3018,00 1335,00 Ghi chú: Giá rơm:300 ng/kg; giá c voi: 200 ng/kg; giá b t s n có b sung urê: 2000 ng/kg; giá bò hơi: 22000 ng/kg Như v y, khi b t s n b sung vào kh u ph n ăn c a bò tăng d n t 0 n 1,32% kh i lư ng cơ th c a bò ã làm tăng kh năng tăng tr ng c a bò. Nhưng khi s d ng b t s n trong kh u ph n cao hơn 1,32% thì tăng tr ng c a bò có xu hư ng gi m. Có th vi c b sung b t s n vào kh u ph n ăn c a bò ã làm tăng tính ngon mi ng nên bò thu nh n th c ăn t t hơn, k t qu là tăng tr ng c a bò tăng. Tiêu t n th c ăn cho m t kg tăng tr ng c a bò các lô thí nghi m gi m d n t lô I n lô V, cao nh t lô I (16,04), ti p n là lô II (12,05), III (11,26), V (8,93) và th p nh t là lô IV (7,59). Tiêu t n th c ăn/kg tăng tr ng c a bò các lô thí nghi m có sai khác v i P
Như v y, vi c b sung b t s n trong kh u ph n ăn c a bò ã mang l i hi u qu kinh t trong chăn nuôi bò th t. Có ư c k t qu này là do bò thu nh n nhi u th c ăn hơn, tăng tr ng c a bò cao hơn và l i nhu n thu ư c cũng tăng. K t qu nghiên c u cho th y, khi b sung 1,32% b t s n (VCK) so v i kh i lư ng s ng c a em l i hi u qu cao nh t. K T LU N Và NGH K t lu n Lư ng b t s n (ch a 2% urê) thu nh n c a bò trong thí nghi m này t i a kho ng 1,4% (1,3-1,5%) kh i lư ng s ng, m c b sung 1,32% có hi u qu cao nh t. Khi b t s n (ch a 2% urê) b sung n m c 0,33% kh i lư ng s ng c a bò thì lư ng th c ăn thô xơ (c voi và rơm lúa) thu nh n b t u gi m và m c gi m tăng khi lư ng b t s n b sung tăng lên, nhưng t ng lư ng th c ăn bò thu nh n v n tăng. B sung b t s n (ch a 2% urê) t 0,33 n 1,96% kh i lư ng s ng c a bò vào kh u ph n cơ s là c voi và rơm lúa, tăng tr ng c a bò các lô ư c ăn b t s n cao hơn không ư c ăn b t s n t 114 n 315 g/con/ngày. B sung b t s n (ch a 2% urê)vào trong kh u ph n cơ s là c voi và rơm lúa ã em l i hi u qu chăn nuôi bò th t cao hơn so v i không b sung. ngh Trong s n xu t, khi ch có b t s n làm ngu n th c ăn tinh b sung thì m c t i ưu nên trong kho ng 0,7-1,3% so v i kh i lư ng s ng c a bò. C n nghiên c u sâu hơn v nh hư ng c a các m c b sung b t s n n s thay i môi trư ng d c , các ch tiêu sinh hóa máu và ch t lư ng th t bò có các khuy n cáo y hơn. TàI LI U THAM KH O AOAC. 1990. Official Methods of Analysis. 15th edn. Association of Official Analytical Chemists, Arlington, Virginia. Hassall. H, A. Conway and Le Ba Lich. 1991. Polices and Strategies for the Deverlopment of Cattle and Buffalo Production in Vietnam. (Report prepared for the Government of the Socialiat Republic of Vietnam), UNDP, FAO, Roma, 1991. Koakhunthod S, Wanapat M, Wachirapakorn N, Nontaso N, Rowlinson P and Sorsungnern. 2001. Effect of cassava hay and high-quality feed block supplementation on milk production in lactating dairy cows. In International Workshopon Current Reseach and Deverlopment on Use of Cassava as Animal feed. Konkaen University, Khon kaen, Thailand. pp: 21-25. Lê Vi t Ly. 1995. Gi i thi u m t s kinh nghi m nuôi bò th t (bò vàng Trung Qu c) b ng ph ph m công nông nghi p. Trong: Lê Vi t Ly - ch biên. Nuôi bò th t và nh ng k t qu nghiên c u bư c u Vi t Nam, trang: 38-44. NXB nông nghi p, 1995. Nguy n Xuân B . 2006. ánh giá kh năng s d ng cây dâu t m (Morusalba), cây dâm b t (Hisbicus Rosa Sinensis L.) làm th c ăn cho gia súc nhai l i Mi n Trung Vi t Nam. Hu , 2006 (Lu n án ti n sĩ). R W.J. Steen, N.P. Lavery, D.J. Kilpatrick and M.G. Porter. 2003. Effect of pasture and hight concentrate diets on the perfonmance of beef cattles carcass composition equal growth rate and the fatty acid coposition of beef. New Zealand Joural of Agricultural Research, 2003. Vol, 46: 69-81. Vũ Chí Cương. 2002. Nghiên c u s d ng có hi u qu th c ăn protein trong nuôi dư ng bò th t. Hà N i, 2002./