intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Cơ khí đại cương: Chương 8 - ThS. Vũ Đình Toại

Chia sẻ: Dinh Tuan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:22

140
lượt xem
17
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo chương 8 "Hàn và cắt kim loại" thuộc bài giảng Cơ khí đại cương dưới đây để nắm bắt được định nghĩa, đặc điểm, phân loại về hàn và cắt kim loại, hàn khí, hàn hơi, hàn hồ tay quang, hàn hồ quang tự động dưới lớp thuốc,... Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn chuyên ngành Cơ khí - Chế tạo máy.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Cơ khí đại cương: Chương 8 - ThS. Vũ Đình Toại

  1. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 NỐI GHÉP LÀ GÌ ? 2 nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn 1 Các sản phẩm tạo thành bằng cách ghép nhiều chi tiết lại với nhau Sản phẩm = (1) + (2) 1 1 2 1 2 2 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 1 / 44 CÓ NHỮNG LOẠI NỐI GHÉP GÌ ? Khung Ôtô – ôtô có khoảng 15000 chi tiết ệ Hàn Máy khoan tay nghệ Boeing 747–400, CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh Có khoảng 6 triệu chi tiết Các thiết bị có rất nhiều chi tiết ghép lại với nhau bằng rất nhiều phương pháp liên kết Máy giặt Máy vi tính Xe máy. Có khoảng 8000 chi tiết Cây cầu thép © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 2 / 44 1
  2. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 MỘT SỐ KIỂU LIÊN KẾT CƠ BẢN TYPES OF JOINTS nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn Bulông Dán (Screwing) (Bonding) Đinh tán Hàn Vảy (Rivetting) (Soldering/Brazing) Hàn nóng chảy (Welding) © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3 / 44 So s¸nh mét sè ph−¬ ph−¬ng ng ph¸ ph¸p nèi ghÐp nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 4 / 44 2
  3. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Chương VIII: Hàn & Cắt kim loạ loại I. §Þnh nghÜ nghÜa, ®Æc ®iÓm, ph© ph©n lo¹ lo¹i : 1. §Þnh nghÜ nghÜa: Hµn lµ ph−¬ ph−¬ng ng ph¸ ph¸p c«ng nghÖ nghÖ nèi c¸c chi tiÕt l¹i víi nhau b»ng c¸ch nung nãng chçchç nèi ®Õn tr¹ tr¹ng th¸ th¸i hµn (ch¶ ch¶y hoÆ hoÆc dÎo). Sau ®ã kim lo¹ lo¹i ho¸ ho¸ r¾n hoÆ hoÆc kÕt hîp víi lùc ệ Hàn Ðp, Ðp, chç chç nèi t¹o thµ thµnh mèi liª liªn kÕt bÒn v÷ng gäi lµ mèi hµn. nghệ 2. §Æc ®iÓm: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh - TiÕt kiÖ kiÖm kim lo¹ lo¹i nhiÒu. nhiÒu. So víi ph−¬ ph−¬ngng ph¸ ph¸p nèi kh¸ kh¸c nh− nh− t¸n rivª rivª, ghÐp bul« bul«ng kiÖm tõ 10 ÷ 25% khè tiÕt kiÖ khèi l−îng −îng kim lo¹lo¹i; hoÆ hoÆc so víi ®óc th× th× hµn tiÕt kiÖ kiÖm 50% - Hµn cã thÓ thÓ nèi ®−î nh÷ng kim lo¹ ®−îc nh÷ lo¹i cã tÝnh chÊt kh¸ kh¸c nhau víi nhau. nhau. dô: kim lo¹ VÝ dô: lo¹i ®en víi kim lo¹ lo¹i ®en, kim lo¹ lo¹i víi vËt liÖ liÖu phi kim v.v… v.v… ®−îc c¸c chi tiÕt m¸y, c¸c kÕt cÊu phø - T¹o ®−î phøc t¹p mµ mµ c¸c ph−¬ ph−¬ng ng ph¸ ph¸p kh¸ kh¸c kh« kh«ng lµm ®−î ®−îc hoÆ hoÆc gÆp nhiÒu khã kh¨kh¨n - §é bÒn mèi hµn cao nÕu nh− nh− thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o hîp lý,lý, mèi hµn kÝn Nh−î Nh−îcc ®iÓm: - Sau khi hµn vÉn cßn tån t¹i øng suÊt d−, vËt hµn dÔ biÕn d¹ng (cong, vªnh), nh), … - ChÞu t¶i trä träng va ®Ëp kÐm © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 5 / 44 3. Ph© Ph©n lo¹ lo¹i: C¨n cø theo tr¹ tr¹ng th¸ th¸i kim lo¹ lo¹i mèi hµn khi tiÕn hµnh nung nãng ng− ng−êi ta chia c¸c ph−¬ ph−¬ng ng ph¸ ph¸p hµn lµm hai nhãm sau: sau: - Hµn nãng ch¶ ch¶y: chç chç hµn vµ que hµn bæ sung ®−î®−îc nung ®Õn tr¹ tr¹ng th¸ th¸i nãng ch¶ ch¶y - Hµn ¸p lùc: chç chç nèi cña c¸c chi tiÕt ®−î ®−îc nung nãng ®Õn tr¹ tr¹ng th¸ th¸i dÎo th× th× ph¶ ph¶i dïng ệ Hàn ngo¹ ngo¹i lùc Ðp, Ðp, Ðp l¹i míi cã kh¶ kh¶ n¨ng t¹o ra mèi hµn bÒn v÷ng - Hàn v¶y: mÐp hµn ®−î ®−îc nung nh−nh−ng chØ chØ cho KL bæ xung nãng ch¶ ch¶y, KL nÒn kg ch¶ ch¶y nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh Vị trí hàn Nung nóng Kết tinh (hóa rắn) Mối hàn VL phụ & VL nền đều chảy lỏng Cấu trúc của mối hàn NhiÖ NhiÖt (Trạng thái hàn) Nhiệt sinh ra do ma sát Dẻo Kết hợp Lực ép Dẻo Lực ép VL phụ chảy lỏng, VL nền không chảy © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 6 / 44 3
  4. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 C¨n cø theo d¹ng n¨ng l−îng −îng sö dông: dông: nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn Hàn Hàn Hàn Hàn nóng chảy áp lực vảy Nguồn nhiệt Nguồn nhiệt Năng lượng Năng lượng Phản ứng Phản ứng Điện Cơ năng Điện hóa học hóa học Hàn Khí Hàn Điện trở Hàn nổ Hàn Ma sát Nhiệt nhôm Hồ quang Hàn Siêu âm Chùm tia điện tử Chùm tia Laser © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 7 / 44 CÁC PHƯƠNG PHÁ PHÁP HÀ HÀN Hàn vảy General View of Welding Processes HÀN NÓ NÓNG CHẢ CHẢY HÀN ÁP LỰ LỰC fusion welding pressure welding ệ Hàn Hàn Khí Khí + Áp lực (PGW (PGW) Hàn khí khí Hàn Plasma (WP) Pressure gas welding Gas welding Tungsten plasma welding nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh Hàn Điể Điểm (SPW (SPW) Spot welding Hàn Hồ quang tay Hàn Điệ Điện xỉ (ESW) (MMA) Electroslag welding Manual arc welding Hàn Đườ Đường (SW (SW) Seam welding MIG/MAG Hàn chù chùm tia điệ điện tử Metal gas shielded arc welding (EBW) Electron beam welding Hàn Đối đầu (FBW) Flash but welding TIG Tungsten inert- inert-gas shielded arc welding Hàn Laser (LW) Hàn Ma sát (FW) Laser welding Friction welding Hàn tự động (SAW) Hàn Đinh (BW) BW) Submerged arc welding Arc stud welding © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 8 / 44 4
  5. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Yªu cÇu ®èi víi Hµn nãng ch¶ ch¶y: + Nguå Nguån nhiÖ nhiÖt ph¶ ph¶i cã c«ng suÊt ®ñ lín ®¶m b¶o nung nãng côc bé phÇphÇn kim lo¹ lo¹i ë mÐp hµn cña vËt liÖ liÖu c¬ b¶n vµ c¶ que hµn tíi nhiÖ nhiÖt ®é nãng ch¶ ch¶y Ph¶i sö dông thuè + Ph¶ thuèc hoÆ hoÆc khÝ b¶o vÖ mèi hµn khá khái t¸c ®éng cña kh« kh«ng khÝ ệ Hàn Yªu cÇu ®èi víi Hµn ¸p lùc: nghệ + Lùc Ðp ph¶ ph¶i ®ñ lín ®¶m b¶o mèi ghÐp ®−î ®−îc h×nh thµ thµnh tèt CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh + Kh« Kh«ng cÇn sö dông thuè thuèc hoÆ hoÆc khÝ b¶o vÖ mèi hµn + Kh« Kh«ng cÇn sö dông kim lo¹ lo¹i bæ xung Yªu cÇu ®èi víi Hµn v¶y: + L−îng −îng nhiÖ nhiÖt ph¶ ph¶i ®−î ®−îc khè khèng chÕ chÝnh x¸c ®Ó chØ chØ nung ch¶ ch¶y vËt liÖ liÖu hµn, cßn liÖu c¬ b¶n (vËt liÖ vËt liÖ liÖu nÒn) nÒn) kh« kh«ng ®−î ®−îc nãng ch¶ ch¶y + CÇn sö dông thuè thuèc hoÆ hoÆc khÝ ®Ó b¶o vÖ mèi hµn © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 9 / 44 II. HÀN KHÍ, HÀN HƠI - GW GAS welding * Phạm vi ứng dụng Hàn được ở mọi vị trí trong không gian, đặc biệt cho hàn ống, lắp giáp, sửa chữa và xử lí 1. Kh¸ Kh¸i niÖ niÖm: lµ PP hµn NC, dïng nhiÖ nhiÖt cña bề mặt. ph¶ ph¶n øng khÝ ch¸ ch¸y ®Ó nung ch¶ ch¶y phÇ phÇn KL ®−î ®−îc hµn * Vật liệu Các loại thép thường và thép hợp kim thấp, Kim loại màu, Gang ệ Hàn 2. C¸c lo¹ lo¹i khÝ dïng trong hµn h¬i: O2 vµ khÝ ch¸y (C2H2, H2, khÝ than ®¸, ch¸ ®¸, khÝ tù nhiª nhiªn, h¬i * Chiều dày vật hàn nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh Lên tới 6mm (phụ thuộc vào hình dáng vật x¨ng, ng, benzen, benzen, ...) hàn) 4 3 6 7 5 1- Bình ôxy (Oxygen cylinder with pressure redution) 2- Bình axêtylen (Acetylene cylinder with pressure redution) 3- Van chống ngọn lửa quặt (Branch-line back- pressure valve). 4- Ống dẫn khí ôxy (Oxygen hose). 8 5- Ống dẫn khí axêtylen (Oxygen hose) 6- Mỏ hàn (Welding torch) 7- Que hàn phụ (Welding rod) 1 2 9 10 8- Bép hàn (Welding nozzle) 9- Vật hàn (Workpiece) 10- Ngọn lửa hàn (Welding flame) © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 10 / 44 5
  6. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 3. C«ng nghÖ nghÖ Hµn khÝ: khÝ: 3.1. Ph−¬ Ph−¬ng ng ph¸ ph¸p hµn: nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn CN Hàn trái (leftward technique) Với tấm thép có chiều dày < 3mm (Steel less than 3 mm thickness) - N¨ng suÊt cao - TiÕt kiÖ kiÖm khÝ CN Hàn phải (rightward technique) - §é dÎo mh t¨ng Với tấm thép có chiều dày >= 3mm (Steel from 3 mm thickness) © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 11 / 44 3.2. Ngä Ngän löa hµn: Hµn thÐp ệ Hàn Hµn ®ång nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh Hµn gang 3.3. ChÕ ®é hµn khÝ: khÝ: 3.3.1. §−êng kÝnh que hµn d= s [mm] Khi hµn ph¶ ph¶i 2 + 1[mm] Khi hµn tr¸ s d= tr¸i 2 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 12 / 44 6
  7. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 3.3.2. C«ng suÊt ngä ngän löa: A = k.S [lÝt/giê] lÝt/giê] S - chiÒu dµy vËt hµn k - hÖ sè phô thué thuéc vËt liÖ liÖu hµn, hµn thÐp k=100- k=100-120 hµn ®ång k=150- k=150-200 nghệệ Hàn 3.4. ThiÕt bÞ hµn khÝ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 4 3 5 6 7 8 1 2 9 10 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 13 / 44 III. Hàn Hồ quang tay- MMA Manual metal arc welding 1. Kh¸ Kh¸i niÖ niÖm: lµ PP hµn NC, dïng nhiÖ nhiÖt cña hå quang gi÷ gi÷a 2 ®iÖn cùc ®Ó nung ch¶ ch¶y phÇ phÇn ®−îc hµn KL ®−î 2. C¸c ph−¬ ph−¬ng ng ph¸ ph¸p hµn ®iÖn hå quang tay: tay: * Phạm vi ứng dụng - Hàn được ở mọi vị trí trong không ệ Hàn gian, - Xử lí bề mặt. nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh * Vật liệu - Các loại thép thường và thép hợp kim, Gang * Chiều dày vật hàn - Lớn hơn 3mm §iÖn cùc kh« kh«ng nãng ch¶ ch¶y §iÖn cùc tù nãng ch¶ ch¶y §iÖn cùc than - Graphit §iÖn cùc que hµn cã hoÆ hoÆc vonfram vá bäc thuè thuèc C¸c lo¹ lo¹i hå quang hµn: - Hå quang trù trùc tiÕp - Hå quang hë - Hå quang gi¸ gi¸n tiÕp ®−îc b¶o vÖ bëi khÝ b¶o vÖ - Hå quang ®−î - Hå quang kÝn © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 14 / 44 7
  8. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 3. ThiÕt bÞ vµ dông cô hµn ®iÖn hå quang tay: tay: Hướng hàn 1 2 3 5 10 11 6 13 14 15 ệ Hàn 4 9 12 7 8 nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 8 9 16 17 1- Ổ cấp điện (Mains connection) 2- Nguồn điện hàn (Welding current source) 3- Cáp hàn - nối với điện cực hàn (Welding 10- Lõi que hàn (Electrode core) currenr supply - electrode). 4- Cáp hàn - nối với vật hàn 11- Thuốc bọc (Electrode coating) (Welding currenr supply - electrode). 12- Giọt kim loại lỏng (Droplet transfer) 5- Kìm hàn (Electrode holder) 13- Khí phát sinh bảo vệ vùng hàn 6- Que hàn - Điện cực hàn (Protective gases from coating of electrode). (Rod Electrode) 14- Xỉ lỏng (Liquid slag). 7- Kẹp mát (Workpiece clamp) 15- Xỉ hàn (ở thể rắn) (solid slag) 8- Vật hàn – Chi tiết hàn 16- Kim loại mối hàn nóng chảy (Workpiece) (liquid weld metal) 9- Hồ quang (Arc) 17- Kim loại mối hàn đã kết tinh (Solid weld metal) © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 15 / 44 3.1. C¸c lo¹ lo¹i dßng ®iÖn hµn: - Dßng ®iÖn xoay chiÒu AC - Dßng ®iÖn 1 chiÒu DC + ¦u ®iÓm cña dßng ®iÖn mét chiÒu lµ hå quang cã tÝnh æn ®Þnh cao vµ cã thÓthÓ ®æi chØnh møc ®é ®èt nãng vËt cùc ®Ó ®iÒu chØ ệ Hàn hµn nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh + −u ®iÓm cña dßng ®iÖn xoay chiÒu lµ thiÕt bÞ rÎ h¬n, nhá nhá, nhÑ nhÑ, c¬ c¬ ®éng h¬n, vËn hµnh còng ®¬n ®¬n gi¶ gi¶n h¬n, hiÖ hiÖu suÊt cao h¬n vµ tiª tiªu hao ®iÖn n¨ng Ýt h¬n so víi thiÕt bÞ dßng ®iÖn mét chiÒu 3.2. Yªu cÇu cña nguå nguån ®iÖn hµn MMA: ) §iÖn thÕ kh« kh«ng t¶i Uo ph¶ ph¶i ®ñ lín ®Ó g©y hå quang nh− nh−ng kh« kh«ng g©y nguy hiÓ hiÓm khi sö dông: chiÒu: Uo = 55 ÷ 80V dông: Víi dßng xoay chiÒu: chiÒu: Uo = 35 ÷ 55V Víi dßng mét chiÒu: Víi c¸c gi¸ gi¸ trÞ ®iÖn thÕ kh« kh«ng t¶i trª trªn, khi cã t¶i (hå quang ch¸ ch¸y) ®iÖn thÕ h¹ xuè xuèng t−¬ng −¬ng øng 25 ÷ 40V víi dßng xoay chiÒu vµ 15 ÷ 25V víi dßng mét chiÒu © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 16 / 44 8
  9. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 §−êng ®Æc tÝnh tÜnh cña hå quang vµ ®−êng ®−êng ®Æc tÝnh ngoµ ngoµi cña m¸y hµn: 1 - ®−êng ®−êng ®Æc tÝnh tÜnh cña hå quang 2 - ®−êng ®−êng ®Æc tÝnh ngoµ ngoµi cña m¸y hµn a - ®iÓm g©y hå quang ch¸y æn ®Þnh b - ®iÓm hå quang ch¸ ệ Hàn ) C−êng ®é dßng ng¾ ng¾n m¹ m¹ch ph¶ ph¶i nhá nhá nh» nh»m nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh n©ng cao tuæ tuæi bÒn cho m¸y hµn: In/m = (1,3 ÷ 1,4) Ih ë ®©y: ®©y: Ih - C−êng ®é dßng ®iÖn hµn [A] ) §iÖn thÕ nguå nguån hµn ph¶ ph¶i thay ®æi nhanh phï phï hîp víi sù thay ®æi ®iÖn trë trë hå quang nh»m æn ®Þnh sù ch¸ nh» ch¸y cña hå quang. quang. Th« Th«ng th− th−êng nguå nguån hµn cã quan hÖ gi÷ gi÷a U vµ vµ I (®Æc tÝnh ngoµ ngoµi) lµ lµ ng−î ng−îcc nhau. nhau. NghÜ NghÜa lµ quan hÖ cã d¹ng ®−êng ®−êng cong dèc liª liªn tôc ) C−êng ®é dßng ®iÖn hµn thay ®æi ®ù¬c ù¬c theo hai kiÓ kiÓu: v« v« cÊp vµ ph© ph©n cÊp ) Nguå Nguån xoay chiÒu U vµ vµ I ph¶ ph¶i lÖch pha nhau, nhau, tr¸ tr¸nh c¶ hai gi¸ gi¸ trÞ cïng mét lóc ®Òu b»ng kh« kh«ng, ng, ®Ó æn ®Þnh hå quang ) ThiÕt bÞ hµn b¶o ®¶m gän nhÑ nhÑ, cÊu t¹o ®¬n ®¬n gi¶ gi¶n, dÔ sö dông, dông, gi¸ gi¸ thµ thµnh rÎ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 17 / 44 3.3. Dông cô hµn MMA: - MÆt n¹ ®Ó b¶o vÖ da vµ m¾t khákhái t¸c dông cã h¹i cña tia tö ngo¹ ngo¹i (l (lµm h¹i da) da) vµ vµ tia hång ngo¹ ngo¹i (l (lµm h¹i m¾ m¾t), ®ång thêi ®Ó ch¾ ch¾c ch¾ ch¾n c¸c tia löa tõ que hµn vµ vËt hµn b¾n ra - G¨ng tay vµ ¸o c«ng t¸c lµm b»ng da hoÆ hoÆc v¶i ami¨ ami¨ng - TÊm ch¾ ch¾n mµu ®en ®Ó tr¸ tr¸nh sù ph¶ ph¶n x¹ quang tuyÕn ¶nh h−ëng −ëng tíi søc khoÎ khoÎ cña ệ Hàn nh÷ nh÷ng ng− ng−êi ë gÇn n¬i hµn nghệ - ThiÕt bÞ th« th«ng giã CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh - D©y c¸ c¸p dÉn ®iÖn hµn - K×m hµn ®Ó cÆp ®iÖn cùc (que hµn) th«ng dßng ®iÖn víi vËt hµn (tiÕp m¸t). - KÑp m¸t nèi víi vËt hµn ®Ó tiÕp th« - Nh÷ Nh÷ng phô tïng kh¸kh¸c nh− thïng que hµn, ghÕ hµn, bµn ch¶ nh− thï ch¶i s¾ s¾t, ®ôc vµ dông cô g¸ l¾p v.v… v.v… 4. §iÖn cùc vµ que hµn khi hµn ®iÖn hå quang tay: tay: - §iÖn cùc kh« kh«ng ch¶ ch¶y gåm cã ®iÖn cùc than, ®iÖn cùc grafit vµ ®iÖn cùc v«nfram. nfram. §iÖn cùc than vµ vµ ®iÖn cùc grafit chØ chØ dïng khi hµn víi dßng ®iÖn mét chiÒu. chiÒu. §iÖn cùc vonfram dïng khi hµn víi dßng ®iÖn mét chiÒu hay xoay chiÒu - §iÖn cùc ch¶ tuú theo c«ng dông cña nã vµ thµ ch¶y (cßn gäi lµ que hµn ®iÖn) tuú thµnh phÇ phÇn ho¸ ho¸ häc cña kim lo¹ lo¹i ®−î ®−îc hµn cã thÓ thÓ chÕ t¹o b»ng c¸c vËt liÖ kh¸c nhau nh− liÖu kh¸ nh− thÐp, thÐp, gang, ®ång, ng, nh« nh«m v.v… v.v… © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 18 / 44 9
  10. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Que hµn ®iÖn: - Que vá bäc máng dn ≤ 1,2d - Que vá bäc dµy (dn ≤ 1,55d) nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn 4. C«ng nghÖ nghÖ hµn ®iÖn hå quang tay: tay: 4.1. C¸c lo¹ lo¹i liª liªn kÕt hµn: © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 19 / 44 4.2. VÞ trÝ mèi hµn trong kh« kh«ng gian - Hµn xÊp + Hµn ngang - Hµn ®øng + Hµn leo ệ Hàn + Hµn xiª xiªn nghệ - Hµn trÇ trÇn CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 4.3. ChÕ ®é hµn MMA: - §−êng kÝnh que hµn: d [mm] - C−êng ®é dßng hµn: Ih mèi hµn sÊp lµ thÐp cacbon: cacbon: s d= + 1( mm) Ih = (20 + 6d) d [ampe [ampe]] 2 K d= + 2(mm) 2 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 20 / 44 10
  11. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 IV. HÀN HỒ QUANG TỰ ĐỘNG DƯỚI LỚP THUỐC – SAW Submerged arc welding Hướng hàn 5 1 2 3 7 6 15 14 16 ệ Hàn 7 17 14 nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 13 4 8 10 15 11 12 9 * Phạm vi ứng dụng 1- Ổ cấp điện 9- Vật hàn - Hàn những mối hàn có chiều dài 2- Nguồn điện hàn lớn, đặc biệt ở vị trí hàn sấp hoặc 10- Thuốc hàn (bột) hàn ngang. 3- Cáp dẫn điện (cho điện cực) 11-Xỉ lỏng - Hàn đắp 4- Cáp nối mát 12- Xỉ đặc (kết tinh) * Vật liệu 5- Cuộn dây hàn 13- Thu hồi thuốc hàn thừa - Các loại thép thường và thép 6- Bộ phận đẩy dây 14- Dây hàn (điện cực hàn) hợp kim (hợp kim cao) 7- Bép dẫn điện 15- Hồ quang * Chiều dày vật hàn 8- Kẹp mát 16- Kim loại lỏng 17- Kim loại mối hàn đã kết tinh - Lớn hơn 5 mm © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 21 / 44 V. HÀN ĐIỆN XỈ - ESW Electroslag Welding nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn 1- Ổ cấp điện 9- Nước vào 2- Nguồn điện hàn 10- Nước ra * Phạm vi ứng dụng 3- Cáp dẫn điện (cho điện 11- Vật hàn - Hàn Giáp mối vật DÀY theo hướng thẳng đứng cực hàn) 12- Tấm đệm chân mối hàn * Vật liệu 4- Cáp nối mát 13- Tấm đệm trên - Các loại thép thường và thép 5- Cuộn dây hàn 14- Dây hàn (điện cực hàn) hợp kim 6- Bộ phận đẩy dây 15- Xỉ lỏng * Chiều dày vật hàn 7- Đầu tiếp điện 16- Chuyển dịch kim loại lỏng - Lớn hơn 10 mm 8- Tấm đồng 17- Kim loại lỏng mối hàn 18- Kim loại mối hàn đã kết tinh © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 22 / 44 11
  12. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 VI. HÀN HỒ QUANG ĐIỆN CỰC NÓNG CHẢY TRONG KHÍ BẢO VỆ - MIG/MAG Metal Gas Shielded Arc Welding Hướng hàn 1 8 3 4 7 6 9 14 13 7 ệ Hàn 19 7 16 nghệ 17 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 19 15 18 5 2 12 10 15 11 11 1- Ổ cấp điện (Mains connection) 9- Mỏ hàn 2- Nguồn điện hàn (Welding Torch) * Phạm vi ứng dụng (Welding current source) 10- Kẹp mát - Hàn được ở mọi vị trí trong không gian, 3- Cuộn dây hàn 11- Vật hàn - Xử lí bề mặt. (Wire electrode coil). 12- Cáp nối mát 4- Bộ phận đẩy dây hàn 13- Bép dẫn điện •Vật liệu (Wire feed unit). (Current contact nozzle) - Các loại thép thường và thép hợp kim 14- Chụp khí bảo vệ 5- Bình khí bảo vệ (Shielding gas nozzle) (Dùng CO2 hoặc hỗn hợp khí chứa CO2, O2) (Shielding gas) 15- Hồ quang - Kim loại màu sử dụng Ar, He hoặc (Ar + He) 6- Nguồn điện hàn 16- Giọt kim loại lỏng 7- Dây hàn 17- Kim loại mối hàn nóng chảy * Chiều dày vật hàn (Wire electrode) 8- Ống dẫn khí bảo vệ 18- Kim loại mối hàn đã kết tinh - Lớn hơn 1 mm 19- Khí bảo vệ vùng hàn (Shielding gas hose) © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 23 / 44 VII. HÀN HỒ QUANG ĐIỆN CỰC KHÔNG CHẢY TRONG KHÍ BẢO VỆ - TIG Tungsten inert-gas shielded arc welding Hướng hàn 11 1 6 7 2 3 8 11 9 12 9 13 ệ Hàn 14 nghệ 15 16 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 4 5 13 16 10 1- Ổ cấp điện 9- Que hàn phụ (Welding rod) 2- Nguồn điện hàn 10- Vật hàn 3- Cáp dẫn điện 11- Điện cực Wolfram * Phạm vi ứng dụng (Tungsten electrode) - Hàn được ở mọi vị trí trong 4- Cáp nối mát 12- Bép dẫn điện cho điện cực không gian, 5- Kẹp mát 13- Hồ quang * Vật liệu Hồ quang tỏa rộng 6- Nguồn điện hàn 14- Kim loại mối hàn nóng chảy - Các loại thép thường và thép hợp kim (hợp kim cao) 7- Ống cấp khí 15- Kim loại mối hàn nóng chảy - Kim loại màu sử dụng Ar, 8- Mỏ hàn 16- Khí bảo vệ vùng hàn He hoặc (Ar + He) * Chiều dày vật hàn - 0,5 đến 4 mm Dạng vát mép Mối hàn © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 24 / 44 12
  13. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 VIII. HÀN PLASMA ĐIỆN CỰC WOLFRAM – WP Tungsten Plasma Welding Hướng hàn 1 9 8 2 3 10 11 13 11 15 ệ Hàn 14 nghệ 17 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 5 12 16 17 12 7 6 4 1- Ổ cấp điện 9- Ống dẫn khí Plasma 2- Nguồn điện hàn 10- Mỏ hàn * Phạm vi ứng dụng 3- Cáp dẫn điện (cho điện 11- Que hàn phụ - Hàn ở MỌI VỊ TRÍ trong không gian. - Hàn đắp cực hàn) 12- Vật hàn * Vật liệu 4- Cáp nối mát 13- Điện cực Wolfram - Các loại thép thường và thép hợp 5- Kẹp mát 14- Khí bảo vệ kim (hợp kim cao) 6- Bình khí bảo vệ 15- Khí Plasma - Kim loại mầu 7- Bình khí Plasma 16- Kim loại mối hàn * Chiều dày vật hàn 8- Ống dẫn khí bảo vệ 17- Hồ quang Plasma - Micro-Plasma > 0,1–2,0 mm - Macro-Plasma >lớn hơn 2 mm © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 25 / 44 IX. HÀN BẰNG CHÙM TIA ĐIỆN TỬ - EBW Electron Beam Welding nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn 1- Ổ cấp điện 2- Nguồn điện áp cao 3- Cáp dẫn điện áp cao 12- Ống ngắm * Phạm vi ứng dụng 4- Bộ phận điều khiển chùm tia 13- Buồng chân không - Hàn giáp mối ở mọi vị trí 5- Cáp điều khiển 14- Máy hút chân không * Vật liệu 6- Cathode 15- Vật hàn - Hầu hết các loại vật liệu 7- Phát điện tử 16- Đồ gá vật hàn 8- Anode * Chiều dày vật hàn 17- Bộ phận điều khiển chuyển 9- Khuếch đại từ trường động của vật hàn - 0,1 đến 100 mm 10- Chùm tia điện tử 18- Vùng kim loại nóng chảy 11- Ligthing installation © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 26 / 44 13
  14. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 X. HÀN LASER – LW LASER Welding nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn * Phạm vi ứng dụng - Hàn giáp mối ở mọi vị trí 1- Ổ cấp điện 7- Khí bảo vệ (Ar, He) * Vật liệu - Hầu hết các loại vật liệu 2- Bình chứa khí bảo vệ 8- Chùm tia Laser 3- Ống dẫn khí 9- Thấu kính hội tụ * Chiều dày vật hàn 4- Nguồn tạo Laser 10- Vật hàn - 0,1 đến 10 mm 5- Bảng điều khiển 11- Bộ phận điều khiển chuyển động của vật hàn 6- Gương lái tia 12- Vùng kim loại nóng chảy © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 27 / 44 XI. HÀN TIẾP XÚC ĐIỂM – RSP Resistance Spot Welding 6 ệ Hàn 9 nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 10 6 R T 2 1- Ổ cắm điện 10- Vùng hàn P 1 2- Nguồn điện hàn (biếp áp 11- Nước làm mát điện cực 6 hàn) 9 3- Giá đỡ trên * Phạm vi ứng dụng 4- Giá đỡ dưới - Hàn mọi vị trí trong không gian 7 5- Bộ phận tạo áp lực * Vật liệu P 6- Điện cực trên - Thép thường, thép hợp kim cũng như 7- Điện cực dưới (cố định) hầu hết kim loại mầu 8- Bàn đạp chấp hành * Chiều dày vật hàn 9- Vật hàn - 0,1 đến 25 mm © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 28 / 44 14
  15. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 XII. HÀN TIẾP XÚC ĐƯỜNG - RSW Resistance Seam Welding 1- Ổ cắm điện 2- Nguồn điện hàn (biếp áp hàn) 3- Giá đỡ trên ệ Hàn 4- Giá đỡ dưới 5- Bộ phận tạo áp lực nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 6- Cáp dẫn điện (đồng lá) 7- Đĩa điện cực trên 8- Đĩa điện cực dưới 9- Bàn đạp chấp hành 10- Vật hàn 11- Mối hàn * Phạm vi ứng dụng - Hàn ở vị trí hàn bằng * Vật liệu - Thép thường, thép hợp kim Đường hàn có các điểm hàn Đường hàn có các điểm hàn cũng như hầu hết kim loại mầu chồng lên nhau cách nhau * Chiều dày vật hàn - 0,1 đến 3,5 mm © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 29 / 44 XIII. HÀN TIẾP XÚC ĐỐI ĐẦU - FBW Flash But Welding 1- Ổ cắm điện 2- Nguồn điện hàn (biếp áp hàn) 3, 4- Dây cáp dẫn điện 5, 6- Đầu kẹp ệ Hàn 7- Thân máy nghệ 8- Bàn trượt CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 9- Bộ phần di chuyển bàn trượt 10- Vật hàn 11- Lực ép 12- Kim loại chảy dẻo 13- Vùng nhiệt độ cao. * Phạm vi ứng dụng - Hàn giáp mối các chi tiết dạng thanh, ống, hoặc các chi tiết cùng tiết diện. * Vật liệu - hầu hết kim loại * Kích thước vật hàn - 8 đến 350 mm đường kính © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 30 / 44 15
  16. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 XIV. HÀN KHÍ + ÁP LỰC – PGW Pressure Gas Welding 10 nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn 1- Bình chứa khí cháy 8- Bàn gá di chuyển 2- Bình chứa Ôxy 9- Bộ phận truyền động 3- Ống dẫn khí cháy 10- Vật hàn * Phạm vi ứng dụng 4- Ống dẫn khí Ôxy 11- Áp lực - Hàn giáp mối chi tiết dạng thanh, ống 5- Mỏ đốt 12- Vùng nhiệt độ cao * Vật liệu 6- Khung máy 13- Vùng kim loại bị dồn - Thép thường, 7- Thiết bị gá kẹp * Kích thước vật hàn - 1 đến 100 mm đường kính © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 31 / 44 XV. HÀN MA SÁT – FRW Friction Welding 1- Ổ cắm điện 2- Thân máy chính 3- Trục quay 4- Bánh đà ệ Hàn 5- Phanh nghệ 6, 7 - Mâm cặp CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 8- Trục di chuyển dọc trục 9- Then chống xoay 10- Thiết bị tạo lực ép 11- Lực ép 12- Bavia hàn 13- Vật hàn. 14- Vùng nhiệt độ cao * Phạm vi ứng dụng - Hàn giáp mối các chi tiết dạng thanh tròn xoay * Vật liệu - hầu hết kim loại * Kích thước vật hàn - 3,5 đến 100 mm đường kính © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 32 / 44 16
  17. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 XVI. HÀN CẤY CHỐT – HÀN BULÔNG – BW Stud Welding 1- Ổ cắm điện 2- Nguồn điện 3- Cáp hàn 4- Cáp nối mát 5- Cáp điều khiển ệ Hàn 6, Súng hàn (mỏ hàn) 7- Thiết bị định vị 8- Vật hàn nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh 9- Đinh đã hàn vào vật hàn 10- Ống kẹp đinh 11- Đinh 12- Vòng gốm 13- Hồ quang. 14- Vùng kim loại nóng chảy * Phạm vi ứng dụng - Hàn chi tiết dạng đinh vào vật khác ở mọi vị trí trong không gian * Vật liệu - hầu hết kim loại * Kích thước Đinh Định vị Đinh Gây hồ quang Hình thành liên kết - 2 đến 25 (mm) đường kính © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 33 / 44 BẢNG TỔ TỔNG HỢ HỢP MỘ MỘT SỐ SỐ PHƯƠNG PHÁ PHÁP HÀ HÀN SỬ DỤNG PP Hàn áp lực PP Hàn nóng chả chảy ệ Hàn Động năng Hàn ma sát nghệ Hàn nổ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh Chấ Chất lỏng Hàn đúc Khí Khí Hàn áp lực + khí khí Hàn khí khí Hàn rèn Dòng điệ điện Hàn điể điểm Hàn điệ điện xỉ Hàn đườ đường Hàn điệ điện trở trở Điệ Điện và Khí Khí Hàn đinh Hàn hồ quang tay MIG/MAG TIG Hàn hồ quang tự động dướ dưới lớp thuố thuốc Hàn Plasma Chù Chùm tia Hàn laser Hàn chù chùm tia điệ điện tử © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 34 / 44 17
  18. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 XVII. C¾ C¾t kim lo¹ lo¹i b»ng nhiÖ nhiÖt 1. Kh¸ Kh¸i niÖ niÖm: C¾t ®øt kim lo¹ lo¹i ®en, kim lo¹ lo¹i mµu vµ hîp kim b»ng hå quang ®iÖn hoÆhoÆc b»ng ngängän löa khÝ ch¸ ch¸y ®Òu lµ nh÷ nh÷ng ph−¬ ph−¬ng ph¸p ®èt nãng ®Ó lµm vËt cÇn c¾t ®¹t ng ph¸ ®¹t tíi ®iÓm nãng ch¶ ch¶y, bÞ ch¶ ch¶y m¹nh vµvµ bÞ c¾t rêi ra. ng−îcc víi ph−¬ ra. Môc ®Ých cña c¾t ®øt ng−î ph−¬ng ng ệ Hàn ph¸ ph¸p hµn nghệ 2. C¾ C¾t ®øt b»ng hå quang ®iÖn: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh lµ qu¸ qu¸ tr× tr×nh nung ch¶ ch¶y vµ c¾t ®øt kim lo¹ lo¹i b»ng nhiÖ nhiÖt l−îng −îng cña hå quang ®iÖn - §iÖn cùc cña HQ cã thÓ thÓ lµ than hoÆ hoÆc lµ kim lo¹ (que c¾t) - cã lç thæ lo¹i (que thæi khÝ nÐn ë gi÷ gi÷a - Ph−¬ Ph−¬ng ng ph¸ ph¸p c¾t ®øt b»ng HQ ®iÖn lµ ph−¬ ph−¬ngng ph¸ ph¸p kh« kh«ng kinh tÕ, tÕ, khã thù thùc hiÖ hiÖn khi chiÒu dµy cÇn c¾t lín vµ th− th−êng cho ®−êng ®−êng c¾t kh« kh«ng ®Òu, Òu, do ®ã nã th− th−êng chØ chØ hay dïng ®Ó th¸ th¸o rêi c¸c c¬ cÊu kim lo¹ lo¹i, cò vµ c¾t ®øt hÖ thè thèng ®Ëu ngãt, ngãt, ®Ëu h¬i, ®Ëu rãt cña c¸c vËt ®óc - ¦u ®iÓm c¬ b¶n cña ph−¬ ph−¬ng ng ph¸ ph¸p c¾t ®øt ®−î ®−îc hå quang ®iÖn lµ nã kh« kh«ng nh÷ nh÷ng chØ chØ dïng ®Ó c¾t ®øt ®−î ®−îc thÐp mµ cßn cã thÓ thÓ c¾t ®øt ®−î ®−îc gang vµ vµ kim lo¹ lo¹i mµu n÷a 3. C¾ ngät löa khÝ: C¾t ®øt b»ng ngä khÝ: lµ qu¸ qu¸ tr× tr×nh nung ch¶ ch¶y vµ c¾t ®øt kim lo¹ lo¹i b»ng nhiÖ nhiÖt l−îng −îng cña ngä ngän löa khÝ ch¸ ch¸y © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 35 / 44 3.1. C¾ C¾t ®øt b»ng khÝ Oxy: dùa trª trªn kh¶ kh¶ n¨ng cña mét sè kim lo¹ lo¹i khi ch¸ ch¸y trong khÝ «xy th× th× to¶ to¶ ra mét nhÞª nhÞªt l−îng −îng lín cã thÓ thÓ lµm ch¶ ch¶y ®−î ®−îc kim lo¹ lo¹i vµ vµ c¸c chÊt «xyt t¹o thµ thµnh §iÒu kiÖ kiÖn c¾t ®−î ®−îc: ệ Hàn - Ph−¬ Ph−¬ng ng ph¸ ph¸p c¾t ®øt b»ng khÝ «xy chØ chØ cã thÓ thÓ dïng ®Ó c¾t nh÷ nh÷ng kim lo¹ lo¹i cã nhiÖ nhiÖt ®é ch¸ ch¸y thÊp h¬n hiÖ hiÖt ®é nãng ch¶ ch¶y, nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh cßn nhiÖ nhiÖt ®é nãng ch¶ ch¶y cña c¸c «xyt ®−î ®−îc t¹o thµ thµnh ph¶ ph¶i thÊp nhiÖt ®é nãng ch¶ h¬n nhiÖ ch¶y cña b¶n th© th©n kim lo¹ lo¹i, ®ång thêi nh÷ nh÷ng «xyt ®ã ph¶ ph¶i dÔ ch¶ ch¶y (VD: thÐp cacbon) cacbon) - TÝnh dÉn nhiÖ nhiÖt cña b¶n th© th©n kim lo¹ lo¹i ph¶ ph¶i thÊp ®Ó tËp trung ®−î ®−îc nhiÒu nhiÖ nhiÖt n¨ng C¾t ®øt b»ng ) gang, nh« nh«m ®ång vµ c¸c hîp kim mµu khÝ Oxy kh« kh«ng thÓ thÓ c¾t b»ng khÝ «xy 3.2. C¾ C¾t ®øt b»ng khÝ Oxy + chÊt trî trî dung: lµ ph−¬ ph−¬ng ng ph¸ ph¸p dïng thª thªm chÊt trî trî dung (th (thµ µnh phÇ phÇn c¨n b¶n lµ bét s¾t vµ vµ mét sè Ýt c¸c chÊt phô thª thªm) ®−î ®−îc dÉn cïng víi luå luång khÝ «xy tíi vïng ph¶ ph¶n øng © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 36 / 44 18
  19. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Ch¸ Ch¸y trong «xy, xy, chÊt trî trî dung sÏ toa to¶ to¶ thª thªm nhiÖ nhiÖt, lµm ch¸ ch¸y c¸c «xyt kim lo¹ lo¹i khã ch¶ ch¶y vµ lµm cho viÖ viÖc thæ thæi chó chóng ra khá khái vïng c¾t b»ng khÝ «xy ®−î ®−îc dÔ dµng ) Ph−¬ Ph−¬ng ng ph¸ ph¸p nµy dïng ®Ó c¾t ®øt c¸c lo¹ lo¹i thÐp kh« kh«ng gØ, thÐp chÞu nhiÖ nhiÖt, gang vµ vµ mét lo¹i mµu sè kim lo¹ ệ Hàn 4. C¾ C¾t ®øt b»ng hå quang Plasma khÝ nÐn: nÐn: nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh - C¾t ®−î ®−îc t¸t c¶ c¸c lo¹ lo¹i vËt liÖ liÖu: kim lo¹ lo¹i ®en, KL mµu, hîp kim, kim, gèm sø, ... © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 37 / 44 XVIII. Hµn v¶y 1. Kh¸ Kh¸i niÖ niÖm: lµ ph−¬ ph−¬ng ng ph¸ ph¸p nèi c¸c chi tiÕt kim lo¹ lo¹i hoÆ hoÆc hîp kim ë tr¹ tr¹ng th¸ th¸i r¾n nhê mét kim lo¹ lo¹i trung gian gäi lµ v¶y hµn - cã nhiÖ nhiÖt ®é nãng ch¶ ch¶y thÊp h¬n kim lo¹ lo¹i chi tiÕt hµn nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh ệ Hàn © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 38 / 44 19
  20. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 2. §Æc ®iÓm: - Sù h×nh thµ thµnh mèi hµn ë ®©y®©y chñ chñ yÕu dùa vµo qu¸ qu¸ tr× tr×nh hoµ hoµ tan vµ vµ khuÕch t¸n cña v¶y hµn vµo kim lo¹ lo¹i vËt hµn ë mèi nèi - Trong qu¸ qu¸ tr× tr×nh hµn v¶y, chØ chØ cã v¶y hµn bÞ nãng ch¶ ch¶y do vËy cã kh¶ kh¶ n¨ng hoµ hoµ tan vµo mÐp hµn cña chi tiÕt hµn vµ tiÕp theo lµ qu¸ qu¸ tr× ®«ng ®Æc tr×nh khuyÕch t¸n khi mèi hµn ®«ng - PP nµy cã tÝnh kinh tÕ cao ệ Hàn - Do kh« kh«ng g©y ra sù thay ®æi thµ thµnh phÇ phÇn ho¸ ho¸ häc cña kim lo¹lo¹i vËt hµn, vïng ¶nh nghệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh h−ëng −ëng nhiÖ nhiÖt kh« kh«ng tån t¹i do vËy vËt hµn kh« kh«ng bÞ biÕn d¹ng - Cã thÓ ®−îc c¸c kÕt cÊu phø thÓ hµn ®−î phøc t¹p mµ mµ c¸c PP hµn kh¸ kh¸c khã thù thùc hiÖ hiÖn - Cã kh¶ kh¶ n¨ng hµn c¸c kim lo¹lo¹i kh¸ kh¸c nhau víi nhau, nhau, kim lo¹ lo¹i víi phi kim - N¨ng suÊt hµn cao vµ kh« kh«ng ®ßi hái c«ng nh© nh©n bËc cao 3. V¶y hµn: - V¶y hµn mÒm cã nhiÖ ch¶y thÊp h¬n 4500C, cã ®é cøng nhá nhiÖt ®é nãng ch¶ nhá, tÝnh chÊt c¬ häc thÊp. . Lo¹ ¹ thÊp Lo vi v¶ ¶ y hµ n nµ y d ïng ®Ó h nhá, ë ®iÒu kiÖ µn c¸c chi tiÕt chÞu lùc nhá kiÖn nhiÖ nhiÖt ®é thÊp VÝ dô: dô: v¶ v¶y hµn Sn - Pb (v (víi 61% Sn vµ 39% Pb); v¶ v¶y hµn Sn - Zn ®Ó hµn nh« nh«m v.v… v.v… nhiÖt ®é nãng ch¶ - V¶y hµn cøng cã nhiÖ ch¶y t−¬ng ®èi cao (> 5000C) th− t−¬ng th−êng tõ 720 - 9000C. V¶y hµn nµy cã ®é cøng vµ ®é bÒn c¬ häc t−¬ng −¬ng ®èi cao. V¶y hµn cøng dïng ®Ó hµn c¸c cao. V¶ chi tiÕt chÞu lùc lín © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 39 / 44 VÝ dô: dô: dïng v¶y hµn cøng ®Ó hµn m¶nh hîp kim cøng lªn th© th©n dao b» b»ng thÐp kÕt cÊu … ) Lo¹ Lo¹i v¶y hµn nµy th− th−êng dïng lµ ®ång thau, thau, b¹ b¹c, niken, niken, nh« nh«m v.v... v.v... 3. Thuè Thuèc hµn: lµ vËt liÖ liÖu cÇn thiÕt ®Ó lµm s¹ch mèi hµn vµ thó thóc ®Èy qu¸ qu¸ tr× hoµ tan, khuÕch t¸n tr×nh hoµ cña vËt hµn ệ Hàn ) Tuú Tuú theo lo¹ lo¹i v¶ v¶y mµ sö dông thuè thuèc hµn kh¸ kh¸c nhau: nhau: nghệ - axit, axit, muè muèi (clorua kÏm), axit photphoric, photphoric, ... dïng cho v¶y mÒm CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công ngh - borac, borac, clorua kÏm, muè muèi kali, ... dïng cho v¶y cøng 4. ThiÕt kÕ mèi ghÐp khi hàn v¶y: © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 40 / 44 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2