intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Con người và môi trường: Chương 5 - TS. Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh

Chia sẻ: You You | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST
Báo xấu
112
lượt xem 9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Con người và môi trường - Chương 5 trình bày về vấn đề phát triển bền vững. Các nội dung chính trong chương này gồm: Quan niệm về phát triển, lịch sử phát triển bền vững, thước đo về phát triển bền vững, tiếp cận phát triển bền vững ở Việt Nam,... Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Con người và môi trường: Chương 5 - TS. Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh

  1. 5/29/2012 CHƯƠNG 5 PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Quan niệm về phát triển  Muïc tieâu cuûa phaùt trieån laø naâng cao ñieàu kieän vaø chaát löôïng cuoäc soáng, taïo laäp cuoäc soáng coâng baèng vaø bình ñaúng giöõa caùc thaønh vieân.  Tuy nhieân, trong moät thôøi gian khaù daøi ngöôøi ta thöôøng ñaët muïc tieâu kinh teá quaù cao, Khoa Môi trường _ ĐH Bách Khoa xem söï taêng tröôûng veà kinh teá Môn học: Con người môi trường laø thöôùc ño duy nhaát cuûa söï phaùt trieån. DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi 1 2 trường Chương 5: Phát triển bền vững DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Quan niệm về phát triển Quan niệm về phát triển  Caùc maâu thuaãn giöõa moâi tröôøng vaø phaùt trieån KTXH ñaõ  Sau moät thôøi kyø phaùt trieån maïnh meõ cuûa caùc neàn kinh teá daãn ñeán moät soá söï thöøa nhaän: nguoàn taøi nguyeân cuûa traùi theá giôùi, vaøo caùc naêm 1950 – 1980, loaøi ngöôøi nhaän thöùc ñaát khoâng phaûi laø voâ taän maø con ngöôøi coù theå khai thaùc ñöôïc raèng: thöôùc ño kinh teá khoâng phaûn aùnh ñöôïc ñaày ñuû hoaëc thoáng trò theo yù mình, thöøa nhaän caùc giôùi haïn cuûa töï quan nieäm veà phaùt trieån. nhieân vaø söï caàn thieát phaûi soáng haøi hoøa với töï nhieân, caàn  Thay cho chæ soá duy nhaát ñaùnh giaù söï phaùt trieån cuûa caùc thieát phaûi tính toaùn ñeán lôïi ích chung cuûa coäng ñoàng, cuûa quoác gia laø GDP, xuaát hieän caùc chæ tieâu khaùc nhö HDI, caùc theá heä töông lai vaø caùc chi phí moâi tröôøng cho söï phaùt HFI. trieån…  daãn ñeán söï xuaát hieän moät khaùi nieäm môùi: “phaùt trieån beàn vöõng” 3 4 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 1
  2. 5/29/2012 LỊCH SỬ PTBV LỊCH SỬ PTBV • 4/1968 Tổ chức The Club of Rome được sáng lập, là 4/1968 một tổ chức phi chính phủ hỗ trợ cho việc nghiên cứu “Những vấn đề của thế giới" - nhằm diễn tả những vấn đề chính trị, văn hóa, xã hội, môi trường và công nghệ trên toàn cầu với tầm nhìn lâu dài. 5 6 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững LỊCH SỬ PTBV LỊCH SỬ PTBV • 6/1972 Hội nghị của Liên Hợp Quốc về con người • 1984 và môi trường được tổ chức tại Stockholm, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đã ủy nhiệm Thụy Điển, được đánh giá là hành động đầu 4/1968 cho bà Gro Harlem Brundtland, khi đó là 4/1968 tiên có sự nỗ lực chung của toàn thể nhân Thủ tướng Na Uy, quyền thành lập và làm loại nhằm giải quyết các vấn đề về môi chủ tịch Ủy ban Môi trường và Phát triển trường. Thế giới (World Commission on 6/1972 Environment and Development - WCED), 6/1972 nay còn gọi là Ủy ban Brundtland. 1984 7 8 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 2
  3. 5/29/2012 LỊCH SỬ PTBV LỊCH SỬ PTBV • 1987 • 1989 Bản báo cáo có tựa đề "Tương lai của Sự phát hành và tầm quan trọng của 4/1968 1989 chúng ta"4/1968 (Báo cáo Brundtland), lần đầu tiên “Tương lai của chúng ta” dẫn đến sự ra đời công bố chính thức thuật ngữ “Phát triển của Nghị quyết 44/228 - tiền đề cho việc tổ bền vững“_ Sự định nghĩa và cái nhìn mới chức Hội nghị về Môi trường và Phát triển về cách hoạch định các chiến lược phát triển của Liên hiệp quốc. 6/1972 1987 lâu dài. 6/1972 1987 1984 1984 9 10 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững LỊCH SỬ PTBV LỊCH SỬ PTBV • 1992 • 2002 Rio de Jainero, Brasil là nơi đăng cai tổ chức 1992 Hội nghị thượng đỉnh Thế giới về PTBV 1992 Hội nghị thượng đỉnh về Trái Đất, tên chính Những mục tiêu bao gồm xóa nghèo đói, thức là Hội nghị về Môi trường 4/1968 và Phát triển 1989 4/1968 của Liên hiệp quốc (UNCED). Tại đây, các đại phát triển những sản phẩm1989 tái sinh hoặc biểu tham gia đã thống nhất những nguyên tắc thân thiện với môi trường, bảo vệ và quản lý các nguồn tài nguyên2002 thiên nhiên. cơ bản và phát động một chương trình hành động vì sự phát triển bền vững có tên Đề cập tới chủ đề toàn cầu hóa gắn với các 6/1972 1987 6/1972 1987 vấn đề liên quan tới sức khỏe và phát triển. Chương trình nghị sự 21 1984 1984 11 12 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 3
  4. 5/29/2012 LỊCH SỬ PTBV Định nghĩa PTBV 1992 • Phát triển bền vững là "sự phát triển có thể 4/1968 1989 đáp ứng được những nhu cầu hiện tại mà không ảnh hưởng, tổn hại đến những khả 2002 năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ tương lai" _1987-Ủy ban Môi trường và Phát triển Thế giới - WCED (nay là Ủy 6/1972 1987 ban Brundtland) 1984 13 14 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững Thước đo về PTBV Thước đo về PTBV • Vaán ñeà phöùc taïp hôn vì con chaùu cuûa chuùng ta khoâng chæ thöøa keá tình traïng oâ nhieãm vaø caïn kieät taøi nguyeân maø chuùng ta ñeå laïi, maø cuõng thöøa höôûng caùc thaønh quaû giaùo duïc, kyõ thuaät vaø kieán thöùc (voán con ngöôøi) cuõng nhö voán vaät chaát. Chuùng cuõng coù theå ñöôïc lôïi töø nhöõng ñaàu tö vaøo taøi nguyeân thieân nhieân, thí duï nhö laøm taêng söï maøu môõ cuûa ñaát vaø troàng laïi röøng. 15 16 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 4
  5. 5/29/2012 Thước đo về PTBV Thước đo về PTBV Thước đo bền vững về Kinh tế • Thước đo bền vững về Kinh tế: – Yếu tố kinh tế đóng một vai trò không thể thiếu trong PTBV. Thước đo bền vững về Môi trường – Đòi hỏi sự phát triển của hệ thống kinh tế trong đó cơ hội tiếp xúc và quyền sử dụng với những nguồn tài Thước đo bền vững về Xã hội nguyên thiên nhiên cho các hoạt động kinh tế được chia sẻ bình đẳng. 17 18 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững Thước đo về PTBV Thước đo về PTBV • Thước đo bền vững về Kinh tế (tt): • Thước đo bền vững về Kinh tế (tt): – Tạo ra nhiều thị trường mới để phát triển – Thước đo này được tính trên giá trị GDP – Giảm chi phí bằng cách nâng cao hiệu suất, giảm – Phaûi tính ñeán söï haïn cheá toái ña nhu caàu tieâu thuï taøi tiêu hao năng lượng và nguyên liệu đầu vào nguyeân vaø taêng cöôøng khaû naêng taùi sinh chaát thaûi. – Tạo ra giá trị thặng dư cho sản phẩm – Caàn quan taâm tôùi söï thay ñoåi caùc giaù trò GDP ôû caùc taàng _ Thước đo này được tính trên giá trị lôùp daân cö khaùc nhau nhaèm haïn cheá söï cheânh leäch thu nhaäp giöõa caùc taàng lôùp. GDP 19 20 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 5
  6. 5/29/2012 Thước đo về PTBV Thước đo về PTBV • Thước đo bền vững về Môi trường: • Thước đo bền vững về Môi trường: Khía cạnh môi trường trong PTBV đòi hỏi duy trì sự – Giảm lượng chất thải vào môi trường, loại bỏ các cân bằng giữa bảo vệ môi trường tự nhiên với sự chất độc khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên – Sử dụng các nguyên liệu thân thiện với môi trường nhằm mục đích duy trì mức độ khai thác ở một giới – ứng dụng các công nghệ thân thiện với môi trường hạn nhất định cho phép môi trường tiếp tục hỗ trợ trong các lĩnh vực khác nhau điều kiện sống cho con người và các sinh vật sống – Tập trung khai thác các nguồn năng lượng sạch, có trên trái đất khả năng tái tạo như năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng sinh học, năng lượng địa nhiệt 21 22 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững Thước đo về PTBV Thước đo về PTBV Thước đo bền vững về Xã hội: Vd Sự Khía cạnh xã hội của PTBV cần được chú trọng vào quan sự phát triển sự công bằng, cho tất cả mọi người cơ tâm đến hội phát triển tiềm năng bản thân và có điều kiện các sống chấp nhận được. khía • Sức khỏe cộng đồng được cải thiện cạh môi • Chất lượng cuộc sống được nâng cao trường • Chú trọng tới các lợi ích của người khuyết tật trong một dự án phát triển kinh tế 23 24 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 6
  7. 5/29/2012 Thước đo về PTBV Thước đo về PTBV Thöôùc ño thoâng tin Thöôùc ño veà phong caùch cuoäc soáng  Phaùt trieån beàn vöõng ñoøi hoûi phaûi thay ñoåi caùc thoùi quen vaø • PTBV ñaûm baûo thoâng tin veà chaát löôïng cuoäc soáng cuûa ngöøoi daân phong caùc soáng coù haïi cho moâi tröôøng chung cuûa traùi ñaát phaûi ñöôïc coâng boá coâng khai minh baïch veà caùc vaán ñeà:  Thay ñoåi caùc quan nieäm veà ñaïo ñöùc soáng • – Caùc keá hoaïch phaùt trieån cuûa Chính phuû coù aûnh höôûng ñeán cuoäc  Moãi ngöôøi laø moät thaønh vieân cuûa coäng ñoàng sinh vaät. soáng cuûa ngöôøi daân?  Moãi ngöôøi ñeàu coù quyeàn cô baûn ngang nhau. • – Chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí, nöôùc, ñaát nôi ngöôøi daân ñang  Moãi moät daïng soáng ñeàu phaûi ñöôïc ñaûm baûo quyeàn toàn taïi, baát keå noù soáng coù baûo ñaûm nhö quy ñònh hay khoâng? (Nhieàu Chính phuû coá coù giaù trò nhö theá naøo ñoái vôùi con ngöôøi. tình khoâng coâng boá thoâng tin thöïc veà moâi tröôøng cho moïi ngöôøi  yù thöùc söï phaân chia coâng baèng nhöõng phuùc lôïi vaø toån phí cuûa vieäc söû daân). duïng nguoàn taøi nguyeân giöõa nhöõng vuøng ngheøo vaø nhöõng vuøng giaøu, • – Chaát löôïng löông thöïc, thöïc phaåm ngöôøi daân hieän ñang söû duïng ôû giöõa theá heä hieän taïi vaø töông lai. tình traïng nhö theá naøo? 25 26 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững Thước đo về PTBV Thước đo về PTBV Boä chæ soá phaùt trieån beàn vöõng coù theå aùp duïng Phaùt trieån kinh teá cho Vieät Nam Phaùt trieån xaõ hoäi • Möùc ñoä gia taêng daân soá Phaùt trieån kinh teá • Tyû leä daân soá caû nöôùc soáng döôùi möùc ngheøo ñoùi • Tyû leä bieát chöõ cuûa ngöôøi lôùn • Taêng saûn phaåm quoác noäi (GDP) treân ñaàu ngöôøi. • Tyû leä töû vong khi sinh • Maát maùt kinh teá vaø con ngöôøi do thieân tai • Caùc chính saùch vaø coâng cuï kinh teá trôû thaønh caùc nguyeân • Taêng quyeàn löïc vaø daân chuû cho Quoác hoäi taéc baét buoäc trong thöïc hieän caùc muïc tieâu PTBV vaø BVMT. • Tham gia tích cöïc caùc dieãn ñaøn vaø cam keát thöïc hieän caùc thoûa thuaän quoác teá • Heä thoáng haønh chính ñuû naêng löïc, trong saïch vaø côûi môû • Chi phí veà baûo veä moâi tröôøng taêng theo % GDP • Caùc cô quan BVMT ñöôïc kieän toaøn, thöïc hieän coù hieäu quaû • Thöïc hieän hieäu quaû cô cheá hoøa nhaäp caùc nhaân toá kinh teá, xaõ hoäi vaø moâi tröôøng trong caùc giai ñoaïn • Chi phí ODA cho phaùt trieån beàn vöõng vaø quy moâ cuûa quaù trình quy hoaïch phaùt trieån • Caùc chieán löôïc vaø keá hoaïch haønh ñoäng moâi tröôøng ñöôïc tieán haønh ñònh kyø theo caùc thôøi kyø (giai Phaùt trieån xaõ hoäi ñoaïn) quy hoaïch phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi vaø phaûi ñöôïc caùc ngaønh cuûa chính phuû thöïc hieän hieäu quaû. Phaùt trieån moâi tröôøng töï nhieân • Thieát laäp heä thoáng toång hôïp giaùm saùt vieäc thöïc hieän coâng taùc moâi tröôøng vaø chaát löôïng cuûa caùc chính saùch vaø döï aùn phaùt trieån hieän nay vaø töông lai. • Taùi sinh vaø taùi söû duïng chaát thaûi. Phaùt trieån moâi tröôøng töï nhieân 27 28 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 7
  8. 5/29/2012 Thước đo về PTBV Moâ hình PTBV“4 chaân” Boä chæ soá phaùt trieån beàn vöõng coù theå aùp duïng cho Vieät Nam Laäp luaän naøy cho raèng neáu Phaùt trieån kinh teá caùc muïc tieâu kinh teá, xaõ hoäi Phaùt trieån xaõ hoäi Moâi vaø sinh thaùi cuûa nhieàu nöôùc coù Kinh teá Phaùt trieån moâi tröôøng töï nhieân tröôøng theå töông töï nhau, thì muïc tieâu • Taêng toång ñoä che phuû, maät ñoä vaø chaát löôïng röøng. vaên hoùa laø neùt khaùc bieät cô • Möùc haï thaáp haøng naêm cuûa nöôùc ngaàm vaø nöôùc beà maët. baûn nhaát ñeå phaân bieät chieán • An toaøn nöôùc sinh hoaït. löôïc phaùt trieån beàn vöõng cuûa • Xöû lyù nöôùc thaûi. Vaên moãi nöôùc. “Gheá 4 chaân” môùi • Möùc tieâu thuï naêng löôïng haøng naêm treân ñaàu ngöôøi. Xaõ hoäi • Tieâu thuï naêng löôïng töø nguoàn taùi taïo (tính theo % toång möùc tieâu thuï naêng hoùa laø beàn vöõng. löôïng). • Soá loaøi bò ñe doïa (tính theo % toång loaøi baûn ñòa). • Soá löôïng caùc keá hoaïch quaûn lyù khu baûo toàn vaø toång möùc kinh phí ñaàu tö cho baûo toàn. • Saûn löôïng khai thaùc thuûy saûn oån ñònh. 29 30 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững TIEÁP CAÄN PTBV ÔÛ VIEÄT NAM TIEÁP CAÄN PTBV ÔÛ VIEÄT NAM  Söï kieän noåi baät: 12/1990, vôùi söï giuùp ñôõ cuûa UNDP vaø UNEP,  Sau 1980, khi caùc hoaït ñoäng kinh teá cuûa ñaát nöôùc ñaõ coù Vieät Nam ñaõ ñaêng cai vaø toå chöùc thaønh coâng hoäi nghò quoác teá nhöõng keát quaû tieán boä, chính phuû Vieät Nam quan taâm tôùi veà moâi tröôøng vaø PTBV. coâng taùc ñieàu tra taøi nguyeân ñaát nöôùc vaø tìm hieåu caùc bieän  Ñaây laø moät trong caùc hoäi nghò quoác teá ñaàu tieân veà PTBV ñöôïc phaùp söû duïng hôïp lyù taøi nguyeân hieän coù toå chöùc ôû moät nöôùc thuoäc theá giôùi thöù ba.  Naêm 1988, quoác hoäi, hoäi ñoàng boä tröôûng Vieät Nam ñaõ ban  Taïi hoäi nghò, vôùi gaàn 100 ñaïi bieåu quoác teá ñaïi dieän cho 40 toå haønh haøng loaït caùc vaên kieän quan troïng nhö Luaät Ñaát ñai, chöùc khaùc nhau, Vieät Nam ñaõ ñöa ra baûn Döï thaûo keá hoaïch luaät baûo veä söùc khoûe cho nhaân daân, luaät khoaùng saûn, luaät quoác gia veà moâi tröôøng vaø PTBV 1991 – 2000, ñöôïc caùc nhaø baûo veä röøng v.v... khoa hoïc vaø ñaïi bieåu quoác teá ñoùng goùp yù kieán, trôû thaønh noäi dung cuûa Keá hoaïch quoác gia veà moâi tröôøng vaø PTBV giai ñoaïn 1991 – 2000 31 32 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 8
  9. 5/29/2012 TIEÁP CAÄN PTBV ÔÛ VN TIEÁP CAÄN PTBV ÔÛ VN  Thaùng 12/1993, quoác hoäi nöôùc Vieät Nam ñaõ thoâng qua luaät baûo veä moâi tröôøng veà coâng taùc BVMT vaø PTBV ñaát nöôùc. • Baûn keá hoaïch ñaõ xaùc ñònh ba lónh vöïc lôùn caàn thaûo  Thaùng 4/1995, vôùi söï giuùp ñôõ cuûa World Bank, toå chöùc CIDA Canda, VN hoaøn thaønh baûn phaùc thaûo keá hoaïch haønh ñoäng luaän ñeå xaây döïng keá hoaïch haønh ñoäng quoác gia laø: quoác gia veà moâi tröôøng (National Environmental Action Plan – caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân, vieát taét laø NEAP). Noäi dung chuû yeáu goàm 3 phaàn: – oâ nhieãm ñoâ thò vaø khu coâng nghieäp,  Phaàn 1 – Caùc vaán ñeà chính cuûa moâi tröôøng Vieät Nam hieän nay vaø xu theá bieán – xaây döïng theå cheá. ñoäng trong töông lai  Phaàn 2 – Ñeà caäp caùc haønh ñoäng caàn phaûi ñöôïc tieán haønh  Phaàn 3 – Caùc chæ daãn laøm theá naøo ñeå thöïc hieän ñöôïc caùc chöông trình. 33 34 DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường DHBK-Khoa Môi trường _ Môn học: Con người & môi trường Chương 5: Phát triển bền vững Chương 5: Phát triển bền vững 9
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
16=>1