Bài giảng Công pháp quốc tế - Trương Thùy Linh, Trần Thị Ngọc Linh

Chia sẻ: Trương Thùy Linh | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:30

Thêm vào BST

Báo xấu

474
lượt xem 88
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài giảng "Công pháp quốc tế" dưới đây để nắm bắt được nguồn gốc, định nghĩa và đặc trưng của công pháp quốc tế, những nguyên tắc cơ bản của công pháp quốc tế. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn chuyên ngành Luật.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Công pháp quốc tế - Trương Thùy Linh, Trần Thị Ngọc Linh

CÔNG PHÁP QUỐC TẾ v Nguồn gốc,định nghĩa và đặc trưng của công pháp quốc tế v Những nguyên tắc cơ bản của công pháp quốc tế Người thực hiện: Trương Thùy Linh Trần Thị Ngọc Linh
I. Nguồn gốc, định nghĩa, đặc trưng của công pháp quốc tế 1.1/ Nguồn gốc công pháp quốc tế • Khi nhà nước ra đời thì mối quan hệ giữa các nhà nước cũng phát sinh. Để điều chỉnh mối quan hệ đó, các nhà nước phải cùng nhau xây dựng các quy tắc pháp lý quốc tế. Các quy tắc này có giá trị ràng buộc các nước đã tạo ra chúng. Tập hợp các quy tắc này đã được các nước thừa nhận khi các nhà nước tham gia vào mối quan hệ quốc tế. Các quy tắc pháp lý quốc tế này được gọi là công pháp quốc tế. => Công pháp quốc tế xuất hiện khi các nhà nước xuất hiện và đặt mối quan hệ với nhau. • Theo quan điểm của chủ nghĩa MácLênin, công pháp quốc tế phát triển cùng với sự phát triển của xã hội loài người. Cơ sở hạ Quan hệ quốc Công pháp Kiểu nhà nước tầng tế quốc tế
• Nhìn chung 3 kiểu công pháp thời kì chiếm hữu nô lệ, phong kiến và tư bản chủ nghĩa đều là công pháp quốc tế của nhà nước bóc lột: Đó chính là sử dụng luật chiến tranh để xử lí những xung đột, bất đồng. • Công pháp quốc tế xã hội chủ nghĩa và công pháp quốc tế hiện đại đều có xu hướng xóa bỏ chiến tranh, giải quyết các mâu thuẫn bằng đàm phán.
1.2/ Định nghĩa công pháp quốc tế hiện đại v Công pháp quốc tế hiện đại là tổng hợp các nguyên tắc, quy phạm pháp lí quốc tế do các quốc gia có chủ quyền (hoặc các chủ thể khác của công pháp quốc tế) tham gia vào công pháp quốc tế xây dựng nên, trên cơ sở tự nguyện, bình đẳng thông qua cuộc đấu tranh giai cấp trên cơ sở nhân nhượng thể hiện mục đích chính trị của các giai cấp thống trị nhằm điều chỉnh những mối quan hệ nhiều mặt giữa các nhà nước có chế độ kinh tế, chính trị và xã hội khác nhau và được đảm bảo thi hành bằng các biện pháp cưỡng chế cá thể hay tập thể do các nhà nước ấn định và bằng sức đấu tranh của nhân dân và dư luận tiến bộ trên thế giới.
1.3/ Đặc trưng của công pháp quốc tế a)Về chủ thể Có 3 loại chủ thể: Chủ thể cơ bản Chủ thể đặc biệt Chủ thể hạn chế
v Chủ thể đặc biệt: Các dân tộc đang đấu tranh giành độc lập. Các dân tộc này đang đấu tranh để trở thành các quốc gia dân tộc độc lập có chủ quyền, tức là đang trở thành chủ thể cơ bản trong tương lai của công pháp quốc tế => Các dân tộc này cũng là chủ thể của công pháp quốc tế. Việc công pháp quốc tế thừa nhận các dân tộc đang đấu tranh giành độc lập là chủ thể của công pháp quốc tế hiện đại có ý nghĩa chính trị pháp lí rất lớn: đó là công nhận cuộc đấu tranh giành độc lập của các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc là hợp pháp và chính nghĩa. v Chủ thể hạn chế: Các tổ chức quốc tế có tính chất chính phủ. VD: Liên hợp quốc, Ngân hàng thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế,....
b) Về đối tượng điều chỉnh và khách thể của công pháp quốc tế Đối tượng điều chỉnh của công pháp quốc tế là những mối quan hệ xã hội phát sinh giữa các quốc gia (chủ thể khác) của công pháp quốc tế khi tham gia vào các quan hệ quốc tế. - Khách thể của công pháp quốc tế có 3 loại: + Lãnh thổ + Hành vi + Bất tác vi c) Về quá trình hình thành của công pháp quốc tế v Công pháp quốc tế hình thành từ dơn giản đến phức tạp, từ một hoặc một số lĩnh vực đến bao trùm
d) Về sự cưỡng chế trong công pháp quốc tế v Công pháp quốc tế do các quốc gia tạo nên các biện pháp cưỡng chế cũng do quôc gia tự đề ra nhằm đảm bảo công pháp quốc tế được thi hành. Một số biện pháp cưỡng chế: Yêu cầu tuân thủ nguyên tắc “tự nguyện thực hiện cam kết trong các điều ước quốc tế” Biện pháp đảm bảo cá thể hay tập thể Dùng áp lực dư luận tiến bộ trên thế giới đ) Về nguồn luật của công pháp quốc tế: Có 2 loại nguồn là nguồn cơ bản và nguồn hỗ trợ. • Nguồn cơ bản có điều ước quốc tế và tập quán quốc tế. • Nguồn hỗ trợ gồm phán quyết của Tòa án quốc tế,
II.Những nguyên tắc cơ bản của công pháp quốc tế 2.1 Khái niệm: v Nguyên tắc cơ bản của công pháp quốc tế là những quy phạm pháp luật quan trọng, có tính chất bao trùm, có giá trị bắt buộc chung đối với các chủ thể khi tham gia quan hệ pháp luật quốc tế và được thừa nhận rộng rãi trong các mối quan hệ quốc tế.
2.2 Đặc điểm Ø Là những nguyên tắc có giá trị pháp lý cao nhất, mang tính bắt buộc chung Ø Có tính chất tổng thể, bao trùm, chi phối và chỉ đạo tất cả các quan hệ quốc tế Ø Là những quy phạm mang tính chất phổ biến (được thừa nhận rộng rãi nhất) Ø Các nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế không xuất hiện liền một lúc với nhau mà được hình thành dần dần trong từng giai đoạn phát triển của luật quốc tế. Ø Có mối quan hệ tương hỗ lẫn nhau trong một chỉnh thể thống nhất.
2.3 Vai trò Ø Là nền tảng pháp lí cho tất cả các quốc gia, các dân tộc, các thực thể khác của luật quốc tế tuân thủ và thực hiện PLQT một cách hiệu quả. Ø Ổn định quan hệ quốc tế và ấn định khuôn khổ xử sự cho các chủ thể trong quan hệ quốc tế, qua đó tạo điều kiện cho quan hệ quốc tế phát triển.
2.4 Hệ thống các nguyên tắc 1. Nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia 2. Nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền giữa các quốc gia 3. Nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia khác 4. Nguyên tắc cấm dùng vũ lực và đe dọa dùng vũ lực trong quan hệ quốc tế 5. Nguyên tắc hòa bình giải quyết các tranh chấp quốc tế 6. Nguyên tắc các quốc gia có nghĩa vụ hợp tác với nhau 7. Nguyên tắc tôn trọng quyền dân tộc tự quyết 8. Nguyên tắc tự thực hiện các cam kết quốc tế 9. Nguyên tắc không phân biệt chủng tộc 10. Nguyên tắc tự do biển khơi
1. Nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia v Chủ quyền quốc gia gồm 2 nội dung: quyền tối cao của quốc gia trong phạm vi lãnh thổ của mình và quyền độc lập của quốc gia trong quan hệ quốc tế. v Tôn trọng chủ quyền quốc gia trước hết là tôn trọng quyền lực tối cao của quốc gia trong phạm vi lãnh thổ quốc gia và độc lập của quốc gia trong quan hệ quốc tế. v Nội dung của nguyên tắc này được khẳng định trong hiến pháp và các văn bản pháp luật khác của nhiều quốc gia
2. Nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền giữa các quốc gia v Khái niệm chủ quyền quốc gia: Chủ quyền quốc gia là thuộc tính chính trị pháp lý vốn có của quốc gia, thể hiện quyền tối cao của quốc gia trong lãnh thổ của mình và quyền độc lập trong quan hệ quốc tế. v Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia gắn liền với khái niệm chủ quyền quốc gia. Các quốc gia đều là chủ thể của pháp luật quốc tế ngay từ khi mới thành lập: mỗi quốc gia có các quyền và nghĩa vụ pháp lý quốc tế cơ bản ngang nhau v Là cơ sở để trật tự thế giới phát triển, ổn định, hội nhập, tiến bộ.
v Bình đẳng về chủ quyền quốc gia gồm các nội dung cơ bản sau: Ø Mọi QG bình đẳng về mặt pháp lí Ø Mỗi QG được hưởng các quyền xuất phát từ chủ quyền hoàn toàn Ø Mỗi QG phải có nghĩa vụ tôn trọng chủ quyền của quốc gia khác Ø Mọi QG đều có quyền toàn vẹn lãnh thổ và quyền độc lập về chính trị của mỗi quốc gia là bất khả xâm phạm Ø Mỗi QG có quyền tự do lựa chọn phát triển chế độ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của mình
3. Nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia khác v Khái niệm công việc nội bộ của các quốc gia: Ø Công việc nội bộ là công việc nằm trong thẩm quyền giải quyết của mỗi quốc gia độc lập xuất phát từ chủ quyền của mình. Ø Công việc nội bộ của quốc gia bao gồm cả công việc đối nội và công việc đối ngoại
v Được ghi nhận trong nhiều văn bản quốc tế quan trọng (Tuyên bố của LHQ năm 1970, Định ước Henxinki 1975, Hiệp định Geneve 1954 về Việt Nam, Hiệp định Paris): Ø Cấm can thiệp vũ trang và hình thức can thiệp hoặc đe doạ can thiệp nhằm chống lại chủ quyền, nền tảng chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội của quốc gia khác. Ø Cấm dùng các biện pháp kinh tế chính trị để bắt quốc gia khác phụ thuộc vào mình. Ø Cấm tổ chức, khuyến khích, giúp đỡ các phần tử phá hoại hoặc khủng bố nhằm lật đổ quốc gia khác Ø Cấm can thiệp vào cuộc đấu tranh nội bộ ở các quốc gia khác
4. Nguyên tắc cấm dùng vũ lực và đe dọa dùng vũ lực v Khái niệm vũ lực trong quan hệ quốc tế Ø Sử dụng vũ lực chính là sử dụng lực lượng vũ trang để chống lại quốc gia độc lập có chủ quyền. Ø Việc sử dụng các biện pháp khác như kinh tế, chính trị (phi vũ trang) chỉ được coi là dùng vũ lực nếu kết quả của nó dẫn đến việc sử dụng vũ lực(gián tiếp sử dụng vũ lực)