Bài giảng Kế toán doanh nghiệp: Chương 5 - Ths. Cồ Thị Thanh Hương

Chia sẻ: Huệ Mẫn | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

135
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 5 Kế toán tài sản cố định thuộc bài giảng kế toán doanh nghiệp, cùng nắm kiến thức trong chương này thông qua việc tìm hiểu các nội dung chính sau: khái niệm TSCĐ, phân biệt TSCĐ với các khoản đầu tư dài hạn, nguyên tắc điều kiện và phương pháp ghi nhận TSCĐ, các vấn đề liên quan sau khi ghi nhận ban đầu của TSCĐ, hạch toán tình hình biến động của TSCĐ, khấu hao TSCĐ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kế toán doanh nghiệp: Chương 5 - Ths. Cồ Thị Thanh Hương

N i dung Khaùi nieäm TSC Phaân bieät TSC vôùi caùc khoaûn ñaàu Chương 5 tö daøi haïn. Nguyeân taéc, ñieàu kieän vaø phöông K TOÁN TÀI S N C NH phaùp ghi nhaän TSC . Caùc vaán ñeà lieân quan sau khi ghi (FIXED ASSETS) nhaän ban ñaàu cuûa TSC . Haïch toaùn tình hình bieán ñoäng cuûa TSC . Khaáu hao TSCÑ. 2 K TOÁN TÀI S N C NH H U HÌNH KHÁI NI M (TANGIBLE FIXED ASSETS) Taøi saûn coá ñònh höõu hình laø nhöõng taøi Khái ni m saûn coù hình thaùi vaät chaát do doanh Tiêu chu n ghi nh n Nguyên t c tính giá nghieäp naém giöõ ñeå söû duïng cho hoaït K toán tăng TSC HH ñoäng saûn xuaát, kinh doanh phuø hôïp vôùi K toán gi m TSC HH tieâu chuaån ghi nhaän TSCÑ höõu hình. 3 4 Tieâu chuaån ghi nhaän TSC HH Nguyeân taéc tính giaù TSCÑHH (1) TSCÑ höõu hình mua saém: (1) Chaéc chaén thu ñöôïc lôïi ích kinh teá trong töông lai töø vieäc söû duïng taøi saûn ñoù; Nguyên giá: (+) Giaù mua (tröø caùc khoaûn ñöôïc chieát khaáu (2) Nguyeân giaù taøi saûn phaûi ñöôïc xaùc thöông maïi, giaûm giaù) ñònh moät caùch ñaùng tin caäy; (+) Caùc khoaûn thueá khoâng ñöôïc hoaøn laïi (Thu (3) Thôøi gian söû duïng öôùc tính treân 1 GTGT tr c ti p, thu NK, thu tiêu th c bi t) naêm; (+) Caùc chi phí lieân quan tröïc tieáp ñeán vieäc ñöa taøi (4) Coù ñuû tieâu chuaån giaù trò theo quy ñònh saûn vaøo traïng thaùi saün saøng söû duïng (Chi phí v n hieän haønh (t 10 tr tr lên) chuy n, l p t, ch y th , l phí trư c b ,…) (-) Giá tr s n ph m, ph li u thu h i t ch y th 5 6 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 1
Nguyeân taéc tính giaù TSCÑHH Nguyeân taéc tính giaù TSCÑHH (3) TSCÑ höõu hình mua traû chaäm: (2) TSCÑ höõu hình do ñaàu tö xaây döïng cô baûn theo phöông thöùc giao thaàu: Nguyeân giaù: Giaù mua traû ngay taïi thôøi ñieåm mua Nguyeân giaù • (+) Giaù quyeát toaùn coâng trình • (+) Caùc chi phí lieân quan tröïc tieáp khaùc • (+) Leä phí tröôùc baï (neáu coù). 7 8 Nguyeân taéc tính giaù TSCÑHH Nguyeân taéc tính giaù TSCÑHH (4) TSCÑ höõu hình töï xaây döïng hoaëc töï cheá: (5) TSCÑ höõu hình mua döôùi hình thöùc trao Nguyeân giaù: Giaù thaønh thöïc teá cuûa TSCÑ töï xaây ñoåi khoâng töông t : döïng hoaëc töï cheá + Chi phí laép ñaët, chaïy thöû Tröôøng hôïp doanh nghieäp duøng saûn phaåm do Nguyeân giaù: mình saûn xuaát ra ñeå chuyeån thaønh TSCÑ: Giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑHH nhaän veà Ho c Giaù trò hôïp lyù cuûa taøi saûn ñem trao Nguyeân giaù: Chi phí saûn xuaát saûn phaåm + Caùc ñoåi, sau khi ñieàu chænh caùc khoaûn tieàn hoaëc chi phí tröïc tieáp lieân quan ñeán vieäc ñöa TSCÑ töông ñöông tieàn traû theâm hoaëc thu veà vaøo traïng thaùi saün saøng söû duïng 9 10 Ví d : Xác nh NG TSC trong các trư ng h p sau: Phương pháp k toán TSC h u hình Nh p kh u 1 TSC , giá FOB: 10.000 EUR, phí b o Ch ng t k toán hi m (I): 5% giá FOB, phí v n t i (F): 8% giá FOB, Hóa ơn GTGT, Biên b n giao bàn giao TSC , Phi u thu NK: 20%, thu TT B: 30%, thu GTGT 10%. chi, Gi y báo n , … TGTT: 29.000 /EUR. Tài kho n k toán Mua tr góp 1 TSC có t ng giá thanh toán: 200 TK 211 - TSC HH có 6 TK c p 2: tr , thu GTGT 10%, lãi tr góp 35 tr . TK 2111 - Nhà c a, v t ki n trúc Nh n 1 TSC trao i không tương t , TSC TK 2112 - Máy móc thi t b mang i có NG: 100 tr , ã hao mòn: 20 tr , giá tr TK 2113 - Phương ti n v n t i, truy n d n h p lý: 99 ( ã có thu GTGT 10%), TSC nh n v TK 2114 - Thi t b , d ng c qu n lý có NG: 150, ã hao mòn: 50, giá tr h p lý: 132 ( ã TK 2115 - Cây lâu năm, súc v t làm vi c và cho SP có thu GTGT 10%). TK 2118 - TSC h u hình khác 11 12 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 2
K toán tăng TSC h u hình TSC mua trong nư c 111,112,331… 211 TSC HH mua trong nư c Mua TSC dùng ngay cho TSC HH nh p kh u ho t ng SXKD TSC mua tr ch m, tr góp 241(1) TSC HH nh n trao i tương t TSC ph i qua quá ưa TS vào TSC HH nh n trao i không tương t trình l p t lâu dài s d ng 133 13 14 Ví d TSC h u hình mua trong nư c Nh p kh u TSC 1. Ngày 1/1: DN X mua 1 TBSX (ph i qua l p t ch y th ) 111(2),112(2) 331 211 331, 111, 112 (2) (1) v i giá mua chưa có thu GTGT 10%: 200 tr ã thanh toán T’2 T2 T2 T2 (7) 50% b ng chuy n kho n, chi phí v n chuy n chi b ng TM 515 635 theo giá ã có thu GTGT 10% là 1,1 tr . 2. Ngày 2/1: DN ti n hành l p t ch y th TBSX trên, các 111, 112 333(2,3) chi phí g m: ti n công thuê ngoài tr b ng TM: 8 tr , ph (6a) (3) tùng xu t kho: 2 tr , v t li u xu t kho: 10 tr . 3. Ngày 10/1: Quá trình l p t ch y th TBSX hoàn t t và 111, 112, 331 thu ư c 1 s s n ph m tr giá 12 tr nh p kho. DN ã bàn (5) giao TBSX cho phân xư ng s n xu t. 133 33312 (4a) (6b) (4b) 15 16 Ví d TSC h u hình nh p kh u CHÚ Ý Doanh nghi p Y nh p kh u 1 TSC h u hình có giá Caùc doanh nghieäp noäp thueá GTGT theo phöông tính thu nh p kh u (CIF): 20.000 USD chưa tr phaùp tröïc tieáp thì khoaûn thueá GTGT, TTÑB, thueá ti n ngư i bán, thu nh p kh u: 20%, thu tiêu th nhaäp khaåu (neáu TSCÑ nhaäp khaåu) ñöôïc tính vaøo c bi t 30%, thu GTGT 10%. DN ã n p toàn b nguyeân giaù. ti n thu b ng chuy n kho n. Chi phí v n chuy n TSCÑ ñöôïc mua töø caùc quyõ chuyeân duøng thì keá toaùn caên cöù vaøo NG ñeå chuyeån caùc quyõ naøy v doanh nghi p chưa tr ti n ngư i bán: 5,5 tr thaønh nguoàn voán kinh doanh: (trong ó ã bao g m thu GTGT 10%). T giá Nôï TK 414 – Quyõ ñaàu tö phaùt trieån th c t : 20.000 /USD Nôï TK 441 – Nguoàn voán ñaàu tö XDCB Hãy nh kho n nghi p v phát sinh trên. Coù TK 411 – Nguoàn voán kinh doanh 17 18 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 3
Mua TSC HH tr ch m, tr góp Ví d Ti p t c ví d nh p kh u TSC , bi t TSC nh p 111,112,.. 331 211 kh u ư c tài tr b i qu u tư phát tri n. Nguyên giá theo Khi thanh toán Hãy nh kho n bút toán k t chuy n ngu n giá mua tr ngay hình thành TSC trên. 142,242 635 Ph n lãi tr nh kỳ ch m phân b lãi 133 Thu GTGT 19 Ví d TSC h u hình mua tr góp TSC trao i tương t Doanh nghi p Y mua tr góp 1 TSC có t ng giá thanh toán: 200 tr , thu GTGT 10%, lãi tr góp 35 211-TSCÑ trao ñoåi 211-TSCÑ nhaän veà tr , tr g c và lãi trong 12 tháng, DN ã chuy n Giaù trò coøn laïi TGNH tr g c và lãi tháng u tiên. Hãy nh kho n nghi p v phát sinh trên. 214 Giaù trò khaáu hao 21 22 TSC trao i không tương t TSC trao i không tương t Ghi gi m TSC mang i trao i Ghi taêng thu nhaäp do trao ñoåi TSCÑ 211-TSCÑ trao ñoåi 811 Giaù trò coøn laïi 711 131 (Giaù trò hôïp lyù cuûa 214 TSCÑ ñöa ñi trao ñoåi) 3331 Giaù trò khaáu hao Thueá GTGT phaûi noäp (neáu coù) 23 24 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 4
TSC trao i không tương t TSC trao i không tương t Ghi tăng TSC nh n trao i • Xöû lyù cheânh leäch do trao ñoåi khoâng töông töï 131 211-TSCÑ nhaän veà Giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑ ñi trao ñoåi > Giaù Giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑ trò hôïp lyù cuûa TSCÑ nhaän veà nhaän ñöôïc do trao ñoåi 111,112 131 133 (Thueá GTGT ñöôïc GTHL cuûa TSCÑ ñi trao ñoåi < GTHL khaáu tröø (neáu coù) cuûa TSCÑ nhaän veà 25 26 Ví d K toán gi m TSC HH Khi nhöôïng baùn, thanh lý TSCÑ – Ghi gi m TSC DN X mang TSC HH A i trao i l y TSC HH B không tương t : 211 214 - TSC A có nguyên giá 200 tr , ã hao mòn: 50 tr , giá Giaù trò hao moøn tr h p lý chưa thu GTGT 10%: 160 tr - TSC B có nguyên giá 250 tr , ã hao mòn: 90 tr , giá 811,3533 tr h p lý chưa thu GTGT 10%: 140 tr . Giaù trò coøn laïi - Hai bên ã thanh toán s chênh l ch b ng TGNH. Hãy nh kho n nghi p v phát sinh trên. 27 28 K toán gi m TSC HH K toán gi m TSC HH Khi nhöôïng baùn, thanh lý TSCÑ – Chi phí Khi nhöôïng baùn, thanh lý TSCÑ – Thu nh p 111,112,… 811,3532 711,3532 111,112,131,152,… Chi phí nhöôïng baùn Thu nhaäp do nhöôïng baùn 133 3331 Thueá GTGT Thueá GTGT 29 30 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 5
Ví d K toán gi m TSC HH Chuy n TSC thành CCDC DN X như ng bán 1 TSC HH c a b ph n bán hàng có nguyên giá 200 tr , ã hao mòn 40 tr , giá bán chưa 211 214 có thu GTGT 10% thu 50% b ng TGNH: 150 tr . Chi Giaù trò hao moøn phí như ng bán chi b ng ti n m t theo giá ã có thu GTGT 10%: 1,1 tr . 142,242,627,641,… Hãy nh kho n nghi p v phát sinh trên. Giaù trò coøn laïi 31 32 KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH VOÂ HÌNH TIÊU CHU N GHI NH N TSC VÔ HÌNH (INTANGIBLE FIXED ASSETS Khaùi nieäm Chaéc chaén thu ñöôïc lôïi ích kinh teá trong töông lai töø vieäc söû duïng taøi saûn ñoù; TSCÑ voâ hình laø taøi saûn: Khoâng coù hình thaùi vaät chaát; Nguyeân giaù phaûi ñöôïc xaùc ñònh moät caùch Xaùc ñònh ñöôïc giaù trò; ñaùng tin caäy; Do doanh nghieäp naém giöõ, söû duïng Thôøi gian söû duïng öôùc tính treân 1 naêm; trong SXKD, cung caáp dòch vuï hoaëc cho caùc ñoái töôïng khaùc thueâ phuø hôïp vôùi Coù ñuû giaù trò theo quy ñònh hieän haønh. tieâu chuaån ghi nhaän TSCÑ voâ hình. 33 34 PHƯƠNG PHÁP K TOÁN K TOÁN KH U HAO TSC (DEPRECIATION OF FIXED ASSETS) Ch ng t s d ng: Tương t TSC HH Khái ni m Tài kho n s d ng: Các phương pháp kh u hao TK 213-TSC vô hình Phương pháp h ch toán PP h ch toán 1 s NVPS ch y Tương t k toán TSC HH 35 36 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 6
Khái ni m Caùc phöông phaùp khaáu hao Khaáu hao laø söï phaân boå moät caùch coù heä thoáng giaù trò phaûi khaáu hao cuûa TSCÑ trong suoát thôøi Phöông phaùp khaáu hao ñöôøng thaúng; gian söû duïng höõu ích cuûa taøi saûn ñoù. Phöông phaùp khaáu hao theo soá dö Giaù trò phaûi khaáu hao laø nguyeân giaù cuûa TSCÑ höõu hình ghi treân baùo caùo taøi chính, tröø (-) giaù trò giaûm daàn; thanh lyù öôùc tính cuûa taøi saûn ñoù. Phöông phaùp khaáu hao theo soá löôïng Thôøi gian söû duïng höõu ích laø thôøi gian maø saûn phaåm. TSCÑ phaùt huy ñöôïc taùc duïng cho SXKD. Giaù trò thanh lyù laø giaù trò öôùc tính thu ñöôïc khi heát thôøi gian söû duïng höõu ích cuûa taøi saûn, sau khi tröø chi phí thanh lyù öôùc tính. 37 38 Ví d : Tình hình bi n ng TSC t i DN X như sau: Phương pháp kh u hao ư ng th ng 1. Ngày 5/6: DN mua 1 TSC HH dùng ngay cho văn phòng v i giá mua chưa có thu GTGT 10%: 238 tr , chi phí v n chuy n Möùc trích khaáu Nguyeân giaù TSCÑ ã có thu GTGT 10%: 2,2 tr , th i gian s d ng 10 năm. hao trung bình = 2. Ngày 10/6, DN như ng bán 1 thi t b s n xu t có nguyên giá haøng naêm Thôøi gian söû duïng 150 tr , ã hao mòn 30 tr , th i gian s d ng 10 năm. Yêu c u: Möùc trích haáu 1. Trích kh u hao TSC tháng 6 bi t s kh u hao ã trích trong Möùc trích KH trung bình haøng naêm hao trung bình = tháng 5 là 50 tr , trong ó kh u hao c a b ph n QLDN là 20 haøng thaùng 12 tr , phân xư ng s n xu t là 30 tr . Tháng 5 không có bi n ng v TSC . 2. Trích KH TSC tháng 7 bi t tháng 7 không có bi n ng v TSC , DN tính kh u hao TSC theo PP ư ng th ng. 40 PP khaáu hao theo soá dö giaûm daàn PP kh u hao theo s dư gi m d n Möùc trích khaáu Chú ý: Nh ng năm cu i, khi m c kh u hao năm xác Giaù trò coøn laïi cuûa Tyû leä khaáu hao haøng naêm = x nh theo phương pháp s dư gi m d n b ng (ho c TSCÑ hao nhanh cuûa TSCÑ th p hơn) m c kh u hao bình quân gi a giá tr còn l i và s năm s d ng còn l i c a TSC , thì k t Tyû leä khaáu hao Tyû leä khaáu hao TSCÑ Heä soá ñieàu năm ó m c kh u hao ư c tính b ng giá tr còn l i = x nhanh (%) theo PP ñöôøng thaúng chænh chia cho s năm s d ng còn l i. - Heä soá ñieàu chænh Ví d : Công ty A mua m t thi t b s n xu t các linh ki n i n t m i v i nguyên giá là 100 tri u ng. Thôøi gian söû duïng TSCÑ Heä soá ñieàu chænh Th i gian s d ng c a tài s n c nh trên là 5 năm. T < hoaëc = 4 naêm 1,5 4 < T < hoaëc = 6 naêm 2,0 Hãy xác nh m c kh u hao hàng tháng c a TSC trên theo PP s dư gi m d n? T > 6 naêm 2,5 42 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 7
PP kh u hao theo s dư gi m d n PP kh u hao theo s lư ng SP Ví d : Công ty A mua m t thi t b s n xu t các linh ki n i n t m i v i nguyên giá là 100 tr , th i gian s d ng 5 năm. Hãy xác nh m c kh u hao hàng tháng c a TSC trên Möùc trích KH Soá löôïng saûn Möùc trích khaáu theo PP s dư gi m d n? trong thaùng = phaåm SX trong x hao bình quaân 1 (naêm) cuûa TSCÑ thaùng (naêm) ñôn vò saûn phaåm Năm GTCL c a Cách tính s KH M c KH M c KH hàng KH lu k th TSC TSC hàng năm hàng năm tháng cu i năm Möùc trích KH bình quaân Nguyeân giaù TSCÑ 1 = tính cho 1 ñôn vò SP SL theo coâng suaát thieát keá 2 3 4 5 43 Ví d Phương pháp h ch toán Hãy tính m c kh u hao hàng tháng c a TSC sau bi t công ty A Tài kho n s d ng: TK 214 “Hao mòn TSC ” mua máy i t (m i 100%) v i nguyên giá 450 tri u ng. Công su t thi t k c a máy i là 30m3/gi . SL theo công su t thi t k là 2.400.000 m3. Kh i lư ng SP t ư c trong năm th nh t là: 623,627, 214 632,641,642… Tháng KL SP hoàn thành (m3) Tháng KL SP hoàn thành (m3) Tháng 1 14.000 Tháng 7 15.000 Tháng 2 15.000 Tháng 8 14.000 Tháng 3 18.000 Tháng 9 16.000 Trích kh u hao Tháng 4 16.000 Tháng 10 16.000 Tháng 5 15.000 Tháng 11 18.000 Tháng 6 14.000 Tháng 12 18.000 45 46 Ví d : nh kho n các NVPS sau t i DN X: K TOÁN TSC THUÊ TÀI CHÍNH 1. Ngày 5/6: DN mua 1 TSC HH dùng ngay cho văn phòng v i (FINANCE LEASE ASSETS) giá mua chưa có thu GTGT 10%: 238 tr , chi phí v n chuy n ã có thu GTGT 10%: 2,2 tr , th i gian s d ng 10 năm. 2. Ngày 10/6, DN như ng bán 1 thi t b s n xu t có nguyên giá Khaùi nieäm 150 tr , ã hao mòn 30 tr , th i gian s d ng 10 năm. Thueâ taøi chính: Là thuê taøi saûn maø beân 3. Trích kh u hao TSC tháng 6 bi t s kh u hao ã trích trong cho thueâ coù söï chuyeån giao phaàn lôùn ruûi ro tháng 5 là 50 tr , trong ó kh u hao c a b ph n QLDN là 20 vaø lôïi ích gaén lieàn vôùi quyeàn sôû höõu taøi saûn tr , phân xư ng s n xu t là 30 tr . Tháng 5 không có bi n cho beân thueâ. ng v TSC . 4. Trích KH TSC tháng 7 bi t tháng 7 không có bi n ng v TSC , DN tính kh u hao TSC theo PP ư ng th ng. 47 48 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 8
Tieâu chuaån ghi nhaän Tieâu chuaån ghi nhaän Ñeå ñöôïc coi laø thueâ taøi chính, hôïp ñoàng 3. Thôøi haïn thueâ toái thieåu phaûi chieám phaàn lôùn thôøi gian söû duïng kinh teá cuûa TS cho duø khoâng thueâ thoûa maõn ít nhaát 1 trong 5 ñieàu kieän: coù söï chuyeån giao quyeàn sôû höõu; 1. Beân cho thueâ chuyeån giao quyeàn sôû höõu 4. Taïi thôøi ñieåm khôûi ñaàu thueâ, giaù trò hieän taïi cuûa TS cho beân thueâ khi heát thôøi haïn thueâ; khoaûn thanh toaùn tieàn thueâ toái thieåu chieám phaàn lôùn (töông ñöông) giaù trò hôïp lyù cuûa TS thueâ; 2. Taïi thôøi ñieåm khôûi ñaàu thueâ TS, beân thueâ 5. TS thueâ thuoäc loaïi chuyeân duøng maø chæ coù beân coù quyeàn löïa choïn mua laïi TS thueâ vôùi möùc thueâ coù khaû naêng söû duïng khoâng caàn coù söï thay giaù öôùc tính thaáp hôn giaù trò hôïp lyù vaøo cuoái ñoåi, söûa chöõa lôùn naøo. thôøi haïn thueâ; 49 50 Tieâu chuaån ghi nhaän Nguyeân taéc haïch toaùn TSCÑ thueâ TC Hôïp ñoàng thueâ TS cuõng ñöôïc coi laø hôïp ñoàng thueâ TC neáu thoûa maõn ít nhaát 1 trong 3 TH sau: Taïi thôøi ñieåm nhaän TS thueâ, beân thueâ ghi 1. Neáu beân thueâ huûy hôïp ñoàng vaø ñeàn buø toån thaát nhaän giaù trò TS thueâ TC vaø nôï goác phaûi traû phaùt sinh lieân quan ñeán vieäc huûy hôïp ñoàng cho baèng vôùi giaù trò hôïp lyù cuûa TS thueâ. beân cho thueâ; 2. Thu nhaäp hoaëc toån thaát do söï thay ñoåi giaù trò Neáu giaù trò hôïp lyù cuûa TS thueâ > giaù trò hôïp lyù cuûa giaù trò coøn laïi cuûa TS thueâ gaén vôùi beân hieän taïi cuûa khoaûn thanh toaùn tieàn thueâ toái thueâ; thieåu => ghi theo giaù trò hieän taïi cuûa khoaûn 3. Beân thueâ coù khaû naêng tieáp tuïc thueâ laïi TS sau khi heát haïn hôïp ñoàng thueâ vôùi tieàn thueâ thaáp hôn thanh toaùn tieàn thueâ toái thieåu. giaù thueâ thò tröôøng. 51 52 Nguyeân taéc haïch toaùn TSCÑ thueâ TC Nguyeân taéc haïch toaùn TSCÑ thueâ TC Tröôøng hôïp trong hôïp ñoàng thueâ ghi roõ soá nôï goác Caùc chi phí tröïc tieáp phaùt sinh ban ñaàu lieân quan ñeán hoaït ñoäng thueâ taøi chính ñöôïc tính phaûi traû baèng giaù trò hôïp lyù TS thueâ thì TS thueâ vaø vaøo nguyeân giaù cuûa taøi saûn thueâ. nôï phaûi traû ñöôïc ghi theo cuøng giaù trò naøy. Khoaûn thanh toaùn tieàn thueâ taøi saûn thueâ taøi chính phaûi ñöôïc chia ra thaønh chi phí taøi Giaù trò hôïp lyù hoaëc giaù trò hieän taïi cuûa khoaûn thanh chính vaø khoaûn phaûi traû nôï goác töøng kyø. toaùn tieàn thueâ toái thieåu ghi nhaän giaù trò TS thueâ taøi Tröôøng hôïp soá thueá GTGT do beân cho thueâ ñaõ traû khi mua TSCÑ maø beân thueâ phaûi hoaøn chính laø giaù chöa coù thueá GTGT. laïi thì soá tieàn laõi phaûi traû goàm caû soá laõi tính treân soá thueá GTGT maø beân thueâ chöa traû cho beân cho thueâ. 53 54 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 9
Phöông phaùp haïch toaùn Nguyeân taéc haïch toaùn TSCÑ thueâ TC Taøi khoaûn söû duïng: TK 212 - TSCÑ thueâ TC (1) Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù Beân thueâ coù traùch nhieäm tính, trích khaáu hao TSCÑ vaøo chi phí SXKD theo ñònh kyø. mua chöa thueá GTGT: (1.1) Nhaän TSCÑ thueâ taøi chính Neáu khoâng chaéc chaén beân thueâ seõ coù quyeàn sôû höõu TS khi heát haïn hôïp ñoàng thueâ thì TS 342 212 thueâ seõ ñöôïc khaáu hao theo thôøi haïn thueâ. (1) Tröôøng hôïp laõi thueâ taøi chính ñuû ñieàu kieän ñöôïc voán hoùa vaøo giaù trò taøi saûn dôû dang thì thöïc hieän theo chuaån möïc “Chi phí ñi vay”. 315 55 56 Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù mua Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù mua chöa thueá GTGT chöa thueá GTGT (1.2) Chi phí tröïc tieáp ban ñaàu (1.3) Cuoái nieân ñoä keá toaùn, xaùc ñònh soá nôï goác thueâ taøi chính ñeán haïn traû trong nieân ñoä keá toaùn tieáp theo: 142 212 (a) 315 342 (3) 111,112 (b) 57 58 Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù mua Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù mua chöa thueá GTGT chöa thueá GTGT (1.4) Ñònh kyø, nhaän ñöôïc hoùa ñôn thanh toaùn tieàn thueâ taøi chính (1.4.2) Tröôøng hôïp TSCÑ thueâ taøi chính thuoäc ñoái töôïng chòu (1.4.1) Tröôøng hôïp TSCÑ thueâ TC thuoäc ñoái töôïng chòu thueá thueá GTGT theo PP khaáu tröø - khi nhaän hoùa ñôn nhöng chöa GTGT theo PP khaáu tröø - khi xuaát tieàn traû cho ñôn vò thueâ: thanh toaùn: 111,112 635 315 635 (Laõi) (Laõi) 315 (Nôï goác) 133 133 (Thueá GTGT) (Thueá GTGT) 59 60 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 10
Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù mua (2) Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù chöa thueá GTGT mua coù thueá GTGT (1.4.3) Tröôøng hôïp TSCÑ thueâ taøi chính thuoäc ñoái töôïng chòu (2.1) Khi nhaän TSCÑ thueâ taøi chính thueá GTGT theo PP tröïc tieáp - khi thanh toaùn: 342 212 111,112 635 (Laõi) 315 (Nôï goác) 315 138 623,627,641.. (Thueá GTGT) 61 62 Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù mua Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû xaùc ñònh theo giaù mua coù thueá GTGT coù thueá GTGT (2.2) Ñònh kyø, nhaän ñöôïc hoùa ñôn tieàn thueâ TC (b) Phaûn aùnh soá thueá GTGT phaûi thanh toaùn cho beân cho thueâ: (a) Khi xuaát tieàn traû cho ñôn vò thueâ: 138 133 111,112 635 (Laõi) Thueá GTGT khaáu tröø 627,641,642 315 (Nôï goác phaûi traû Thueá GTGT tröïc tieáp goàm ca ûthueá GTGT) 63 64 Phöông phaùp haïch toaùn Phöông phaùp haïch toaùn (3) Ñònh kyø, trích khaáu hao TSCÑ thueâ taøi chính (4) Khi traû laïi TSCÑ thueâ taøi chính theo quy ñònh cuûa hôïp ñoàng thueâ 214(2142) 623,627,641,.. 212 2142 65 66 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 11
Phöông phaùp haïch toaùn VÍ D 1. Công ty X thuê TC 1 TSC HH v i t ng n g c ph i tr (5) Tröôøng hôïp mua laïi TSC thuê TC thì khi nhaän chuyeån giao quyeàn sôû höõu taøi saûn keá toaùn ghi: tính theo giá mua chưa thu GTGT 10%: 200 tr, th i gian thuê 8 năm. Lãi vay ph i tr 56 tr. M i 6 tháng, 212,111,112 211 công ty ph i tr g c vay 12,5 tr, thu GTGT 1,25 tr, lãi Chuy n nguyên giá vay 3,5 tr. Công ty ã tr l n u khi nh n TSC b ng chuy n kho n. 2. Công ty Y thuê TC 1 TSC HH v i t ng n g c ph i tr tính theo giá mua có thu GTGT 10% là 660 tr, th i gian 2141 2142 thuê 10 năm. Lãi vay ph i tr 200 tr. M i quý, công ty Chuy n giá tr hao mòn ph i tr g c vay 16,5 tr (trong ó thu GTGT 1,5 tr) và lãi vay 5 tr. Công ty ã tr l n u khi nh n TSC thuê b ng chuy n kho n, ng th i công ty ã n p ti n ký 67 qu v i bên cho thuê 50 tr b ng ti n m t. K TOÁN GIAO D CH BÁN VÀ THUÊ L I TSCĐ VÍ D LÀ THUÊ TÀI CHÍNH 3. Công ty Z cho thuê văn phòng làm vi c trong 2 211 214 3331 111,112 năm v i giá chưa có thu GTGT 10% là 5tr/tháng. Khách hàng ã tr h t ti n thuê trong 2 năm b ng GTHM VAT chuy n kho n. 811 711 4. Công ty M thuê 1 nhà xư ng s n xu t v i giá 3tr/tháng trong th i gian 3 năm. Công ty M ã thanh GBán GTCL toán h t ti n thuê trong 3 năm b ng chuy n kho n. 242 623,627,641,642 3387 5. Công ty K mua l i TSC thuê TC khi h t h n h p C l ch Phân b l Phân b lãi C l ch ng: Nguyên giá TSC thuê TC: 400 tr, s ti n ph i GTCL>GB GB>GTCL tr thêm mua l i TSC : 100 tr ã thanh toán b ng chuy n kho n. TSC thuê TC ã trích kh u hao h t. Các bút toán ghi nh n liên quan n tài s n thuê tài chính tương t ph n k toán TSCĐ thuê tài chính VÍ D 1. Công ty Q bán TSC r i thuê l i TS ó dùng cho b ph n s n xu t theo phương th c thuê TC. TSC có nguyên giá 500 tr, ã hao mòn 50 tr. Giá bán 600 tr chưa có thu GTGT 10%, ngư i mua ã thanh toán b ng chuy n kho n. Giá thuê l i trong 5 năm là 500 (Chưa tính thu GTGT 10%), lãi thuê ph i tr là 60 tr. M i quý công ty ph i tr ti n g c thuê là 25, thu GTGT 2,5 tr, lãi thuê 3 tr. Công ty ã tr l n u b ng chuy n kho n. nh kỳ hàng tháng công ty k t chuy n chênh l ch giá bán v i giá tr còn l i c a TSC ghi gi m chi phí SXKD. 2. S d ng tài li u nghi p v 1 trong trư ng h p giá bán c a TSC là 400 tr. January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 12