Bài giảng Kế toán doanh nghiệp nâng cao: Chương 1 - Cồ thị Thanh Hương

Chia sẻ: Phạm Hồng Phương | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

96
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Kế toán doanh nghiệp nâng cao chương 1: Kế toán các khoản đầu tư dài hạn trình bày mục tiêu nhận biết các khoản đầu tư dài hạn và phân biệt các khoản đầu tư dài hạn với bất động sản chủ sỡ hữu sử dụng, vận dụng các nguyên tắc điều kiện phương pháp ghi nhận các khoản đầu tư dài hạn, biết định khoản tình hình biến động các khoản đầu tư dài hạn. Tham khảo bài giảng để nắm bắt chi tiết môn học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kế toán doanh nghiệp nâng cao: Chương 1 - Cồ thị Thanh Hương

Muïc tieâu Chương 1 Nhaän bieát ñöôïc caùc khoaûn ñaàu tö daøi haïn vaø phaân bieät ñöôïc caùc khoaûn ñaàu tö daøi K TOÁN CÁC KHO N U TƯ DÀI H N haïn vôùi baát ñoäng saûn chuû sôû höõu söû duïng. Bieát v n d ng nguyeân taéc, ñieàu kieän vaø phöông phaùp ghi nhaän caùc khoaûn ñaàu tö daøi haïn. Bi t nh kho n tình hình bieán ñoäng caùc khoaûn ñaàu tö daøi haïn. K TOÁN B T NG S N U TƯ K TOÁN CÁC KHO N U TƯ DÀI H N (VAS 05-TT 161/2007/TT-BTC) Phân bi t: 1 • K TOÁN B S U TƯ - B S ch s h u s d ng 2 • K TOÁN U TƯ VÀO CÔNG TY CON - B S u tư - Hàng hóa B S 3 • K TOÁN V N GÓP LIÊN DOANH 4 • K TOÁN U TƯ VÀO CÔNG TY LIÊN K T 5 • K TOÁN U TƯ DÀI H N KHÁC 6 • K TOÁN D PHÒNG GI M GIÁ U TƯ DÀI H N K TOÁN B S U TƯ 1.1. KEÁ TOAÙN BAÁT ÑOÄNG SAÛN ÑAÀU TÖ (VAS 05) B t ng s n ch s h u s d ng (VAS 03, 04) B t ng s n u tư (VAS 05) Là B S do ngư i ch s h u ho c ngư i i thuê Là B S, g m: quy n s d ng t, nhà, ho c 1 tài s n theo H thuê TC n m gi v i m c ích: ph n c a nhà/c nhà và t, cơ s h t ng do ngư i s d ng trong s n xu t kinh doanh s n ph m, ch s h u ho c ngư i i thuê tài s n theo H thuê hàng hóa ho c cung c p lao v , d ch v . TC n m gi v i m c ích: TK ph n ánh: 211, 212, 213 Thu l i t vi c cho thuê Ch tăng giá bán Mà không ph i : S d ng trong SX SP, CCDV Bán trong kỳ SXKD thông thư ng TK ph n ánh: TK 217 January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 1
1.1. KEÁ TOAÙN BAÁT ÑOÄNG SAÛN ÑAÀU TÖ (VAS 05) 1.1. KEÁ TOAÙN BAÁT ÑOÄNG SAÛN ÑAÀU TÖ (VAS 05) Hàng hóa b t ng s n (VAS 02) DN xây d ng hoàn thành 1 tòa - Quy n s d ng t, nhà ho c c nhà và t, cơ s nhà 8 t ng, 2 t ng dư i làm văn h t ng mua bán trong kỳ SXKD thông thư ng. phòng, 6 t ng trên cho thuê. - B S u tư chuy n thành HTK khi ch s h u b t u tri n khai cho m c ích bán (c n ph i s a ch a, c i t o, nâng c p trư c khi bán) Là B S u tư TK ph n ánh: TK 1567 hay B S ch s h u s d ng? Xác nh giá tr ban uc aB S u tư theo Ñieàu kieän ghi nhaän B S u tư NGUYÊN GIÁ CP TR C TI P K GHI NH N GIÁ MUA - Trư c b B S U TƯ - CP giao d ch khác (1) CH C CH N THU (2) NGUYÊN GIÁ PH I NG B S Ư C L I ÍCH KINH Ư C XÁC NH M T mua ngoài T TRONG TƯƠNG LAI CÁCH ÁNG TIN C Y Xác nh giá tr ban uc aB S u tư theo Xác nh giá tr sau khi ghi nh n ban uB S u tư NGUYÊN GIÁ NGUYÊN GIÁ GIÁ THÀNH TH C T CP TR C TI P Giá tr B S T sau S KH U HAO LŨY K khi ghi nh n ban u NG B S t XD GIÁ TR CÒN L I January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 2
Chöùng töø keá toaùn Phương pháp k toán B S T - Hoùa ñôn, Phieáu chi, uûy nhieäm chi,… KT tăng B S T do mua/XDCB - Hôïp ñoàng kinh teá (mua, thueâ, nhöôïng baùn,…) KT tăng, gi m B S T do thuê TC - Hoà sô giao nhaän baát ñoäng saûn ñaàu tö. KT chi phí sau khi ghi nh n ban u - Bieân baûn thanh lyù baát ñoäng saûn ñaàu tö. - Bieân baûn kieåm keâ baát ñoäng saûn ñaàu tö. KT cho thuê B S T - Phieáu thu, giaáy baùo coù cuûa ngaân haøng. KT bán/thanh lý B S T KT tăng, gi m B S T do chuy n i m c ích Tài kho n k toán: TK 217 - B S T s d ng Mua B S tr ti n ngay Mua B S Doanh nghi p X mua 1 ngôi nhà v i m c ích ch tăng 111,112,331… 217 giá bán. Tr giá mua chưa thu GTGT 10%: 700 tr, trong ó tr giá quy n s d ng t là 500 tr. DN ã Nguyên giá BĐS đ u tư thanh toán 50% b ng chuy n kho n. Chi phí môi gi i, giao d ch b ng ti n m t: 10 tr 133 Thu GTGT đư c KT Mua B S tr ch m, tr góp Mua B S tr ch m, tr góp 111,112,.. 331 Doanh nghi p X mua 1 ngôi nhà v i m c ích ch tăng 217 giá bán theo phương th c tr góp. Giá mua tr Nguyên giá theo Khi thanh toán ngay chưa thu GTGT 10%: 700 tr. T ng s ti n ph i giá mua tr ngay thanh toán 1.000 tr chia u theo t ng quý trong 5 242 năm, nh kỳ m i quý thanh toán 1 l n. DN ã thanh 635 nh kỳ toán kỳ u tiên b ng chuy n kho n. Ph n lãi tr ch m phân b lãi 133 Thu GTGT January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 3
B S hình thành do XDCB hoàn thành bàn giao XDCB b t ng s n 111,112,331,… Doanh nghi p X mua 1 m nh t v i m c ích xây nhà 241 217 văn phòng bán. Tr giá mua chưa thu GTGT 10%: Mua B S u tư ưa vào XDCB, k hình thành 500 tr. DN ã thanh toán 50% b ng chuy n kho n. Chi và các chi phí liên quan B S u tư phí môi gi i, giao d ch b ng ti n m t: 10 tr. Sau ó, DN ã tri n khai ngay công vi c xây d ng nhà văn 133 1567 phòng. Các chi phí XDCB g m: v t li u xu t kho: 600 Không k hình tr, thuê nhân công bên ngoài: 300 tr, chi phí khác b ng Thu GTGT thành B S u tư ti n m t: 100 tr. Vi c XDCB ã hoàn thành bàn giao. KT tăng, gi m B S T do thuê tài chính Thuê TC B S 217 632 DN thuê tài chính m t B S v i m c ích cho thuê ho t 315,342,111,112,… ng. T ng n g c ph i tr theo giá mua chưa có thu (1) Thuê TC (2) H t h n: tr GTGT 10%: 300 tr, tr trong 3 năm. nh kỳ 1 năm tr cho thuê H l i bên cho thuê m t l n. 2147 2141,2143 111, 112 (4a) Chuy n HM (3) Tr thêm n u 211,213 mua l i (4b) Tr thêm n u mua l i và chuy n thành B S CSH s d ng KT chi phí phát sinh sau khi ghi nh n ban u - Có kh năng ch c ch n t o ra l i ích kinh t > m c ho t KT cho thuê B S T ng ban u => ghi tăng NG B S T - Ngư c l i => ghi nh n là chi phí kinh doanh B S T 2147 632 5117 111,112,131 111,112,152,334,… 632 KH t ng kỳ (1a) Giá tr nh tính h t vào chi phí 3387,3331 242 111, 112,… Kk t Thu trư c chuy n nhi u kỳ (1b) Giá tr l n, (1c) nh kỳ CP phát sinh Thu ti n cho phân b d n phân b thuê t ng kỳ 111, 112,152,334,… 241,133 217 133 3331 (2a) T p h p CP (2b) Hoàn thành bàn nâng c p, c i t o giao ghi tăng NG B S T January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 4
Cho thuê B S KT bán, thanh lý B S T: Bán tr ngay 217 632 GTCL DN cho thuê nhà văn phòng trong 3 năm. Tòa 2147 nhà này có nguyên giá 800 tr, ã hao mòn 30 111,112,… GTHM tr. Ti n cho thuê trong 3 năm DN ã nh n trư c CP bán, thanh lý b ng chuy n kho n 70tr, thu GTGT 10%. Chi phí môi gi i, giao d ch chi b ng chuy n kho n: 133 11 tr , trong ó thu GTGT 1 tr . 5117,3331 111,112,131 Doanh thu Bán B S KT bán, thanh lý B S T: Bán tr góp Doanh nghi p X bán 1 tòa nhà có nguyên giá 5117 111,112,131 1,5 t trong ó giá tr quy n s d ng t 500 Doanh thu theo giá tr , ã hao mòn 50 tr. Giá bán chưa có thu tr ngay GTGT 10% 2,2 t , ã thu 60% b ng chuy n 3331 kho n. Chi phí bán b ng ti n m t: 11 tr (trong Thueá GTGT ó thu GTGT 1 tr) u ra 515 3387 nh kỳ Lãi tr ch m phân b lãi Chuy n m c ích s d ng Chuy n B S CSH s d ng thành B S T 211,213 217 Hàng B t u cho B t us B S thuê H B S d ng t n CSH K t chuy n Tri n khai m c T K t thúc s kho ích bán d ng SD nguyên giá 2147 2141,2143 K t thúc XD ưa vào cho K t chuy n hao thuê mòn lũy k B S XD January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 5
Chuy n B S T thành hàng hóa Chuy n B S CSH SD thành B S T (Khi b t u tri n khai cho m c ích bán mà c n ph i s a ch a trư c khi bán) Doanh nghi p X quy t nh ưa tòa nhà văn 217 2147 phòng có nguyên giá 2 t , trong ó giá tr (1) Ghi gi m quy n s d ng t lâu dài là 1 t cho thuê BĐS ĐT ho t ng trong 5 năm, tài s n này ã kh u hao lũy k là 200 tr . 111,112,152,… 154 1567 (2) CP s a (3) K/c CP ch a, c i s a ch a, t o BĐS c i t o BĐS Chuy n B S T thành hàng hóa Chuy n B S T thành B S CSH SD Doanh nghi p X quy t nh chuy n tòa nhà 217 211,213 ang cho thuê ho t ng rao bán, tòa nhà K t chuy n có nguyên giá 20 t , ã kh u hao 500 tr , chi nguyên giá phí c i t o trư c khi bán ph i tr cho công ty Y 2141,2143 2147 là 55 tr (trong ó thu GTGT 5 tr ). Công vi c K t chuy n hao c i t o ã hoàn thành bàn giao. mòn lũy k Chuy n B S T thành B S CSH SD KT trích KH B S T Doanh nghi p X quy t nh chuy n tòa nhà ang cho thuê ho t ng làm văn phòng, tòa 2147 632 nhà có nguyên giá 5 t trong ó giá tr quy n Trích khaáu hao s d ng t lâu dài là 1,5 t , ã kh u hao 500 tr . January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 6
K TOÁN U TƯ TÀI CHÍNH DÀI H N Phân lo i ho t ng u tư tài chính t i công ty X • Mua 60.000 c ph n trong s 100.000 c ph n c a công ty M, quy n 1 bi u quy t theo t l v n góp. NHÀ U TƯ • Góp 50% v n v i công ty K (40%) và công ty M (10%) thành l p 2 công ty Q. Theo th a thu n, m i quy t nh Q ph i thông qua X và K. Q. KI M SOÁT CÓ A/H ÁNG KHÔNG CÓ • Mua trái phi u công ty (th i h n trái phi u 5 năm) 10 tháng n a áo Q. NG 3 h n. (N M G > K (20% N A/H ÁNG K K.SOÁT 50% QBQ
K TOÁN U TƯ VÀO CÔNG TY CON VÍ D : (VAS 25-TT 161/2007/TT-BTC) Công ty X chi 3.000 tr mua 30% c ph n c a công ty Y. VAS 25 Cu i năm 1, công ty Y l 100 tr Quy nh và Cu i năm 2, công ty Y lãi 50 tr nhưng không chia hư ng d n Cu i năm 3, công ty Y lãi 500 tr , chia c t c 100 tr , X nh n 30 tr Ph n ánh tình hình trên theo PP giá g c và PP v n Các nguyên t c và PP l p ch s h u? PP k toán các kho n và trình bày BCTC h p nh t u tư vào công ty c a 1 t p oàn g m nhi u con trên BCTC riêng công ty ch u s ki m soát c a công ty m c a 1 công ty m CÁC THU T NG Ki m soát Công ty m có quy n ki m soát công ty con khi: Ki m soát 1. Trên 50% quy n bi u quy t cty con Là quy n chi ph i các chính sách tài chính và ho t ng c a DN nh m thu ư c các l i ích kinh t t 2. Ít hơn 50% trong trư ng h p: các ho t ng ó. a. Có th a thu n dành >50% quy n bi u quy t Công ty con b. Có quy n chi ph i theo qui ch th a thu n Là DN ch u s ki m soát c a 1 DN khác (g i là c. Có quy n b nhi m ho c bãi mi n a s các thành công ty m ). viên H QT ho c c p qu n lý tương ương Công ty m d. Có quy n b a s phi u t i các cu c h p H QT Là công ty có 1 ho c nhi u công ty con. ho c c p qu n lý tương ương T p oàn Bao g m công ty m và các công ty con. CÁC THU T NG T p oàn Công ty m Báo cáo tài chính h p nh t Ki m soát Là BCTC c a m t t p oàn ư c trình bày như BCTC c a m t doanh nghi p, ư c l p trên cơ s h p nh t các báo cáo c a công ty m và các công ty con theo Cty con Cty con Cty con quy nh c a VAS 25. A B C L i ích c a c ông thi u s Là m t ph n c a k t qu ho t ng thu n và giá tr tài s n thu n c a 1 công ty con ư c xác nh tương ng cho các ph n l i ích không ph i do công ty m s h u m t các tr c ti p ho c gián ti p qua các công Không ty con. ki m soát C ông thi u s January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 8
Ví d : Xác nh m i quan h gi a các công ty sau và t l l i ích th c t mà các công ty nh n ư c? Chöùng töø keá toaùn - Hoùa ñôn, Phieáu chi, uûy nhieäm chi, hôïp ñoàng kinh teá lieân A quan ñeán caùc khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con. 22% 61% 10% - Bieân baûn ñaùnh giaù laïi TSCÑ, vaät tö, haøng hoùa ñem ñi goùp voán. X Y Z - Thoâng baùo chia laõi töø hoaït ñoäng ñaàu tö vaøo coâng ty con. 31% 16% - Baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty con. 51% 20% 15% - Phieáu thu, giaáy baùo coù cuûa ngaân haøng M N K … 53% Keá toaùn mua coå phieáu, goùp voán baèng tieàn, u tư vào công ty con b ng v t tư, tài s n hoaëc mua khoaûn ñaàu tö taïi coâng ty con 211,213 214 221 GTHM NG TSC Giá góp v n 111,112,341… 221 S ti n th c t u tư 711 vào công ty con Giá góp v n > GTCL 811 Chi phí mua Giá góp v n < GTCL 152, 153, 155… Giá th c t xu t kho Giá góp v n Keá toaùn coå töùc, lôïi nhuaän ñöôïc chia töø coâng ty con Keá toaùn thu hoài, thanh lyù, nhöôïng baùn caùc khoaûn voán ñaàu tö vaøo coâng ty con 515 111,112 Thu tieàn ngay 221 111,112 Khi thu hoài, thanh lyù, nhöôïng baùn caùc khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con phaùt sinh loã 138 635 Khi nhaän thoâng baùo Chöa nhaän tieàn loã chia coå töùc, lôïi nhuaän 515 Lôïi nhuaän ñöôïc chia 221 Khi thu hoài, thanh lyù, nhöôïng baùn caùc khoaûn ñeå laïi taêng voán ñaàu ñaàu tö vaøo coâng ty con phaùt sinh laõi tö vaøo coâng ty con January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 9
K TOÁN CÁC KHO N V N GÓP LIÊN DOANH Ví d : (VAS 08-TT161/2007/TT-BTC) 1. Công ty A mua 600.000 CP u tư vào công ty B v i N u h p ng liên giá 30.000 /CP thanh toán b ng chuy n kho n. T ng doanh này lãi 200 tri u, mình s ư c chia 100 s CP mà cty B phát hành là 1.000.000. tri u ti n lãi 2. Cty A mua thêm 400.000 CP u tư vào cty C v i giá 40.000 /CP thanh toán b ng chuy n kho n. Bi t trư c ây A ã u tư vào C 300.000 CP v i giá Tôi góp 50% 30.000 /CP và t ng s CP mà C phát hành là b ng ti n 1.000.000 m t 3. Cty A bán 500.000 CP u tư vào cty D v i giá Tôi góp 50% 50.000 /CP thu b ng TGNH. Bi t t ng s CP c a A ã b ng tài s n u tư vào D là 600.000 v i giá 30.000 /CP. T ng s c nh CP c a D ã phát hành là 1.000.000 CÁC THU T NG CÁC THU T NG Liên doanh là th a thu n b ng h p ng c a 2 ho c nhi u bên cùng th c hi n ho t ng kinh t mà Ki m soát là quy n chi ph i các chính sách tài chính và ho t ng i v i m t ho t ng kinh t liên ho t ng này ư c ng ki m soát b i các bên góp quan n góp v n liên doanh nh m thu ư c l i ích t v n liên doanh. ho t ng kinh t ó. Ho t ng KD ư c ng ki m soát H p ng h p tác KD không thành ng ki m soát là quy n cùng chi ph i c a các l p cơ s KD m i bên góp v n liên doanh v các chính sách tài chính và Các hình th c Tài s n ư c ho t ng i v i m t ho t ng kinh t trên cơ s liên doanh ng ki m soát th a thu n b ng h p ng. Cơ s kinh H p ng liên doanh ư c doanh thành l p ng ki m soát cơ s KD m i CÁC THU T NG K TOÁN HO T NG LIÊN DOANH DƯ I HÌNH TH C HO T NG KINH DOANH Ư C NG KI M SOÁT Bên góp v n liên doanh là m t bên tham gia vào liên doanh và có quy n ng ki m soát i v i Các bên tham gia liên doanh liên doanh ó. Th c hi n ho t ng c a Nhà u tư trong liên doanh là m t bên tham Ghi s k toán và trình H LD cùng v i H KD bày BCTC gia vào liên doanh nhưng không có quy n ng thông thư ng ki m soát i v i liên doanh ó. Các Doanh Tài s n kho n thu Chi phí góp n ph i ư c ph i v n liên tr ph i chia t gánh doanh gánh liên ch u ch u doanh January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 10
HO T NG KINH DOANH NG KI M SOÁT HO T NG KINH DOANH NG KI M SOÁT Các nguyên t c: Các nguyên t c: - M i bên góp v n liên doanh s d ng tài s n và - Chi phí phát sinh riêng cho H KD ng KS do m i ngu n l c khác c a mình, không thành l p m t bên liên doanh b ra thì bên ó ph i gánh ch u. cơ s kinh doanh m i. - Các chi phí chung thì phân chia cho t ng bên theo quy nh trong h p ng. - M i bên t qu n lý và s d ng tài s n c a mình - Các hình th c phân chia: và ch u trách nhi m v các nghĩa v tài chính và + Phân chia s n ph m các chi phí phát sinh trong quá trình ho t ng. + Phân chia doanh thu + Phân chia l i nhu n H p ng h p tác kinh doanh: M u s 01 – HTKD H p ng h p tác kinh doanh: M u s 02 – HTKD …………………………………. (Ban hành theo TT s 161/2007/TT-BTC ……………………………....... (Ban hành theo TT s 161/2007/TT-BTC ngày 31/12/2007 c a B Tài chính) ngày 31/12/2007 c a B Tài chính) B NG PHÂN B CHI PHÍ CHUNG B NG PHÂN CHIA S N PH M (Phát sinh t i bên tham gia h p ng h p tác kinh doanh là: …) (T i bên tham gia h p ng h p tác kinh doanh là: …) 1. Tên h p ng: …………………………..………………………………………………….. 1. Tên h p ng: …………………………….……………………………………………… 2. Th i gian th c hi n h p ng: …………………….…………………………………... 2. Th i gian th c hi n h p ng: ……………………..………………………………. 3. Các bên tham gia h p ng: …………………….……………………………………... 3. Các bên tham gia h p ng: ……………………..…………………………………. 4. N i dung c a h p ng: ………………………………………………………………….. 4. N i dung c a h p ng: ……………………….……………………………………... 5. Th i gian phát sinh chi phí chung c n phân b : T : .... n: ….... 5. Th i gian phát sinh s n ph m c n phân chia: T : ... n: ... ơn v tính: . . . ơn v tính: . . . Ch ng t T ng Phân chia cho các bên Ghi S s n ph m phân chia cho các bên Ngày, s ti n Bên góp v n A Bên góp v n B … chú T ng s liên doanh STT Thu Thu Thu STT Tên s n ph m Ghi chú S tháng, N i dung T ng Chi s n ph m Bên góp Bên góp GTGT GTGT Chi phí GTGT … năm chi phí phí v nA v nB (n u có) (n u có) (n u có) A B 1 2 3 … C A B C D 1 2 3 4 5 6 … T ng c ng: …, Ngày ... tháng ... năm ... …, Ngày ... tháng ... năm ... i di n bên góp v n A i di n bên góp v n B ... i di n bên góp v n A i di n bên góp v n B ... (Ký, h tên, óng d u) (Ký, h tên, óng d u) … (Ký, h tên, óng d u) (Ký, h tên, óng d u) … H p ng h p tác kinh doanh: M u s 03 – HTKD ……………………………....... (Ban hành theo TT s 161/2007/TT-BTC K TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ C A HO T NG KINH ngày 31/12/2007 c a B Tài chính) DOANH NG KI M SOÁT B NG PHÂN CHIA DOANH THU (Ghi nh n t i bên tham gia h p ng h p tác kinh doanh là:…) (1) K toán chi phí phát sinh riêng t i m i bên liên 1. Tên h p ng: ……………………………….………………………………………………… doanh. 2. Th i gian th c hi n h p ng: ………………………….……………………………….. 3. Các bên tham gia h p ng: …………………………..…………………………………. 4. N i dung c a h p ng: ………………………………………………………………….... (2) K toán chi phí phát sinh chung => m i bên liên 5. Th i gian phát sinh doanh thu c n phân chia: …………………………………….. doanh ph i gánh ch u. ơn v tính: . . . Ch ng t T ng s ti n S ti n phân chia cho các bên (3) K toán doanh thu bán s n ph m (m t bên liên S bán hàng Bên góp v n A Bên góp v n B … T S Ngày, tháng, Di n Thu GTGT Doanh Thu Doanh Thu Doanh Ghi Chú doanh bán h và chia doanh thu cho các bên T năm gi i (n u có) thu GTGT (n u có) thu GTGT (n u có) thu khác). A B C D 1 2 3 4 5 6 … (4) K toán chia l i nhu n (N u có) T ng c ng: …, Ngày ... tháng ... năm ... i di n bên góp v n A i di n bên góp v n B ... (Ký, h tên, óng d u) (Ký, h tên, óng d u) … January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 11
K TOÁN CHI PHÍ PHÁT SINH RIÊNG T I M I BÊN K TOÁN CHI PHÍ PHÁT SINH CHUNG LIÊN DOANH T i bên phát sinh chi phí chung: 111,112,331 621,622,627 (ct H ) 154 (ct H ) 152/155,157/621 2 621,622,627,641, 138 (ct t ng CK k t Nh n chia 111,112,331 642 (ct H )/133 i tác) chuy n s n ph m 1 2 3 T p 641,642 (ct H ) KC CP T p h p chi phí chung P/b cho các bên LD h p 1 riêng 632 (BPB CP chung) CP PS riêng t i Nh n chia T i bên không phát sinh chi phí chung: m i 133 doanh thu bên 338 (ct t ng 621,622,627,641, LD i tác) 642 (ct H )/133 Chi phí chung phân b cho t ng bên LD (BPB CP chung) Ví d : Phân chia s n ph m K TOÁN DT BÁN SP (M T BÊN LD BÁN H VÀ CHIA DT CHO CÁC I TÁC LD) A và B th c hi n H LD cùng SXSP X. SP X sau khi SX T i bên bán s n ph m: xong ư c chia cho m i bên 50% t tiêu th ( VT: tr ). CP c a A: NVLTT: 200, NCTT: 100, SXC: 50 511 338 (ct H ) 111,112,131 CP c a B: NVLTT: 80, NCTT: 220, SXC: 120 (tr. ó ph n 2 CP chung là 80, phân b cho A 50%) DT bên bán ư c 1 Bán SP c a hư ng (BPB DT) H LD Hai bên ã l p B ng phân chia SP và nh n ph n c a mình. 338 (ct i tác Hãy nh kho n t i A và B? không bán SP) 33311 3 Chia DT cho các i tác (nh n hóa ơn c a i tác) 3 Thanh toán ti n bán SP K TOÁN DT BÁN SP (M T BÊN LD BÁN H VÀ CHIA DT Ví d : Phân chia doanh thu CHO CÁC I TÁC LD) T i bên không bán s n ph m: A và B th c hi n H LD cùng SXSP X. SP X sau khi SX xong giao cho A bán, sau ó chia cho B 50% doanh thu, k c 138 (ct i tác VAT ( VT: tr ). 511 (ct H ) bán SP) 111,112 CP c a A: NVLTT: 200, NCTT: 100, SXC: 80, CPBH&QL: 30 CP c a B: NVLTT: 80, NCTT: 220, SXC: 100 DT Thu ti n 1 2 A bán SP X v i t ng doanh thu chưa VAT 10%: 900. Hai ư c hư ng bên ã làm th t c v Hóa ơn. (BPB Hãy nh kho n t i A và B? 33311 DT) January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 12
K TOÁN CHIA L I NHU N K TOÁN CHIA L I NHU N T i bên th c hi n h p ng liên doanh: T i bên không th c hi n h p ng liên doanh: 138 (ct i tác 111,112 338 (ct i tác) 421 (ct H ) 632 (ct H ) 911 (ct H ) 511 (ct H ) 515 (ct H ) bán SP) 111,112 5 4 KC GVHB KC DTT 1 2 Thanh toán 2 1 LN chia cho 3 LN ư c chia Thu ti n i tác LN c a H LD K TOÁN HO T NG LIÊN DOANH DƯ I HÌNH TH C Ví d : ( VT: tr ) TÀI S N Ư C NG KI M SOÁT Ph n v n góp vào TS Công ty A và công ty B cùng góp 50% ti n, công ty A th c ng KS ư c phân lo i hi n nh p kh u lô hàng X v i giá tính thu nh p kh u 100, theo tính ch t c a TS thu nh p kh u: 40%, thu GTGT 10%, giá bán 200, VAT: 20. Các bên tham gia liên ch không phân lo i Hãy nh kho n n u h p ng liên doanh th a thu n: doanh như m t d ng u tư. a. Công ty A nh p hàng và chia 50% s n ph m cho công ty B. b. Công ty A bán h t thu b ng chuy n kho n, chi phí và Góp/mua/XD tài s n Ghi s k toán và doanh thu m i bên 50% (CPBH&QLDN: 10). ng ki m soát trình bày BCTC c. Công ty A bán h t thu b ng chuy n kho n và chia 50% l i nhu n cho công ty B (CPBH&QLDN: 10). Ph n Các Các Thu CP liên Cho bi t: Trong các trư ng h p, hai bên ã thanh toán v i v n kho n kho n nh p, quan góp n n chi phí nhau b ng chuy n kho n. n vào TS ph i ph i ư c góp ng tr PS tr PS phân v n LD KS riêng chung chia K TOÁN HO T NG LIÊN DOANH DƯ I HÌNH TH C K TOÁN HO T NG LIÊN DOANH DƯ I HÌNH TH C TÀI S N Ư C NG KI M SOÁT TÀI S N Ư C NG KI M SOÁT 211,213 (ct TS ng KS)/133 Ví d : 111,112,331 A và B th a thu n b ng h p ng xây d ng m t tòa nhà cho 1 Mua góp v n thuê làm văn phòng, tr giá 3 t ng, trong ó A ch u 60%, B ch u 40%, tuy nhiên m i quy t nh v vi c khai thác và chia l i 241 (ct H )/133 nhu n u do 2 bên ng th a thu n. Ti n thuê do A thu và 3a Giá tr TS ng KS chia cho B 30% doanh thu. Chi phí duy tu do A ch u. ư c duy t Trong năm u tiên, doanh thu cho thuê chưa có VAT 10% là 152,331,341 152 3b 2 500 tr , chi phí duy tu th c t A chi trong năm là 50 tr . Th i Giá tr thu h i CP th c t c a các gian s d ng ư c tính c a tòa nhà là 20 năm. 3c 1388 bên LD Anh (Ch ) hãy cho bi t quá trình theo dõi, ghi chép tài Ph n không ư c duy t s n trên t i A và B? January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 13
K TOÁN HO T NG LIÊN DOANH DƯ I HÌNH TH C Góp v n liên doanh b ng ti n, v t tư, hàng hóa, TSC THÀNH L P CƠ S KINH DOANH NG KI M SOÁT 152, 155, 211,213 214 222”V n góp LD” Góp v n LD b ng TSC Các bên Thành Cơ s Phân chia k t qu 711 Ho t ng góp v n l p KD m i cl p ho t ng theo th a LD ng KS thu n c a H LD 811 Giá góp v n > GTCL Giá góp v n < GTCL 111,112,515 Góp v n LD b ng ti n, l i nhu n ư c chia K toán l i nhu n ư c chia K toán chi phí liên doanh 515 111,112 111,112,152… 635 Thu tieàn ngay Chi phí lieân quan ñeán hoaït ñoäng Khi nhaän thoâng baùo 138 goùp voán lieân doanh chia coå töùc, lôïi Chöa nhaän tieàn nhuaän 133 Boå sung voán lieân 222 Thueá GTGT doanh (neáu coù) K TOÁN U TƯ VÀO CÔNG TY LIÊN K T (VAS 07-TT 161/2007/TT-BTC) K toán thu h i v n góp 515 111,112,152,211… VAS 07 Soá laõi(giaù trò hôïp lyù thu hoài Trò giaù Quy nh và cao hôn soá voán ñaõ goùp) thu hoài hư ng d n 222 Thu hoài voán goùp vaøo cô Soá voán 635 Các nguyên t c và PP k Các nguyên t c và PP sôû ñoàng kieåm soaùt toán các kho n u tư vào k toán các kho n u ñaõ goùp công ty liên k t trên BCTC tư vào công ty liên k t Voán goác khoâng thu hoài ñöôïc riêng c a nhà u tư trên BCTC h p nh t do lieân doanh laøm aên thua loã January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 14
CÁC THU T NG NHÀ U TƯ CÓ NH HƯ NG ÁNG K Công ty liên k t Là công ty trong ó nhà u tư có nh hư ng áng k nhưng không ph i là công ty con ho c N m gi tr c ti p T 20% n công ty liên doanh c a nhà u tư. Nhà u tư có dư i 50% nh hư ng áng k nh hư ng quy n bi u áng k N m gi gián quy t c a bên Là quy n tham gia c a nhà u tư vào vi c ưa ra ti p thông qua nh n u tư các quy t nh v chính sách tài chính và ho t các công ty con ng c a bên nh n u tư nhưng không ki m soát các chính sách ó. (Tr khi có quy nh ho c th a thu n khác) Ví d : K toán kho n u tư vào công ty liên k t khi l p Hãy cho bi t m i quan h gi a công ty A (nhà u tư) và các và trình bày BCTC riêng c a nhà u tư công ty B, C, D, X, Y, Q, K, Z (bên nh n u tư)? A 25% QBQ B Tăng: góp v n, mua CP, chuy n Ghi tăng, gi m t n ,… giá tr kho n A 55% QBQ C 20% QBQ D u tư theo PP Gi m: thanh lý, giá g c Nhà u tư vào chuy n hình A 80% QBQ X 15% QBQ Y công ty liên k t thưc u tư,… Ghi nh n c A 40% QBQ Q 30% QBQ K t c, l i nhu n ư c chia A 19% QBQ Z K TOÁN CÁC KHO N U TƯ VÀO CÔNG TY LIÊN K T Ch ng t k toán 111,112 223 - Phi u l nh mua, Phi u l nh bán Mua c phi u ho c u tư b ng ti n - Gi y ch ng nh n s h u c ph n 152,153,155… u tư b ng v t tư, hàng hóa - Biên b n góp v n, thông báo chia c t c 711 - Gi y báo n , gi y báo có, phi u chi, phi u thu, … Gía góp v n > Giá xu t kho 811 Giá góp v n < Giá xu t kho January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 15
K TOÁN CÁC KHO N U TƯ VÀO CÔNG TY LIÊN K T K TOÁN CÁC KHO N U TƯ VÀO CÔNG TY LIÊN K T 223 223 128,228 211 214 Bán m t ph n v n u tư và GTHM không còn nh hư ng áng k 111,112,152,… Góp v n b ng TSC Thanh lý, như ng bán 711 515 635 Giá v n góp > GTCL Lãi L 221 811 u tư thêm v n tr thành công ty 111,112 có quy n ki m soát Giá v n góp < GTCL K TOÁN CÁC KHO N U TƯ VÀO CÔNG TY LIÊN K T K TOÁN CÁC KHO N U TƯ DÀI H N KHÁC 515 138 111,112 u tư dài h n Nhaän thoâng baùo maø Khi thöïc thu khác (Th i h n chöa thu tieàn u tư > 1 năm) Khi nhaän thoâng baùo chia coå töùc, Thu tieàn ngay u tư v n lôïi nhuaän u tư trái Cho Các kho n n m gi phi u vay v n u tư khác 223 < 20% QBQ Nhaän coå töùc baèng coå phieáu Nguyên t c h ch toán Chöùng töø keá toaùn - Theo dõi chi ti t t ng kho n ti n cho vay theo t ng Caùc hoùa ñôn, Phieáu chi, uûy nhieäm chi,… caùc hôïp i tư ng vay, phương th c vay, th i h n vay và lãi ñoàng kinh teá (mua, goùp voán) lieân quan ñeán caùc su t cho vay. khoaûn ñaàu tö daøi haïn. - Ch ng khoán u tư dài h n ph i ư c ghi s theo Bieân baûn ñaùnh giaù laïi, phieáu xuaát TSCÑ, vaät tö giá g c bao g m: giá mua + chi phí mua (Phí môi gi i, giao d ch: c phi u và ch ng ch qu : 0,15%-0,5%, trái haøng hoùa ñem ñi goùp voán. phi u: 0,02%-0,1% theo TT 38/2011/TT-BTC). Thoâng baùo chia laõi töø hoaït ñoäng ñaàu tö daøi haïn. - Cu i niên k toán, n u giá tr th trư ng c a Phieáu thu, giaáy baùo coù cuûa ngaân haøng. ch ng khoán u tư dài h n th p hơn giá g c, k toán ph i l p d phòng gi m giá u tư ch ng khoán dài h n. January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 16
Taøi khoaûn söû duïng Keá toaùn cho vay daøi haïn (nhaän laõi ñònh kyø) Taøi khoaûn 228 - Ñaàu tö daøi haïn khaùc, coù 3 taøi khoaûn caáp 2: 515 111,112 2288 - Taøi khoaûn 2281 - Coå phieáu Ñònh kyø thu laõi Khi cho vay - Taøi khoaûn 2282 - Traùi phieáu - Taøi khoaûn 2288 - Ñaàu tö daøi haïn khaùc Caùc khoaûn cho vay ñeán haïn thu hoài Keá toaùn mua traùi phieáu daøi haïn (nhaän laõi ñònh kyø) Keá toaùn u tư traùi phieáu daøi haïn (nhaän laõi tröôùc) 111,112 2282 515 111,112 2282 Khi mua TP Ñònh kyø ghi nhaän Khi mua doanh thu tieàn laõi Soá tieàn goác traùi phieáu 515 3387 Ñònh kyø keát Laõi nhaän tröôùc chuyeån laõi Khi thanh toaùn traùi phieáu ñeán kyø ñaùo haïn Traùi phieáu ñeán kyø ñaùo haïn ñöôïc thanh toaùn Keá toaùn mua traùi phieáu ñaàu tö daøi haïn (nhaän laõi sau) Keá toaùn baùn traùi phieáu ñaàu tö daøi haïn (nhaän laõi sau) 111,112 2282 111,112 2282 111,112 Khi mua TP TP ñeán kyø ñaùo haïn Khi baùn TP 515 Cheânh leäch giöõa giaù baùn > 635 515 138 138 meänh giaù+laõi chöa thu Soá loã Ñònh kyø ghi nhaän Tieàn laõi cuûa doanh thu tieàn laõi caùc kyø tröôùc Tieàn laõi ñaõ ghi nhaän doanh thu cuûa caùc Tieàn laõi cuûa kyø ñaùo haïn kyø tröôùc nhaän tieàn vaøo kyø naøy January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 17
Keá toaùn baùn traùi phieáu ñaàu tö daøi haïn (nhaän tröôùc hoaëc LAÄP DÖÏ PHOØNG CAÙC KHOAÛN ÑAÀU TÖ DAØI HAÏN nhaän laõi ñònh kyø) 515 111,112 Nguyeân taéc laäp döï phoøng: Caùc chöùng khoaùn ñuû ñieàu kieän quy ñònh bò Khi baùn TP coù laõi Giaù baùn giaûm giaù. Giaù baùn Caùc khoaûn ñaàu tö daøi haïn bò giaûm giaù, hoaëc do DN nhaän ñaàu tö voán bò loã. 635 Laäp boå sung hoaëc hoaøn nhaäp giöõa soá caàn 228 laäp vaø soá ñaõ laäp. Soá tieàn goác Khi baùn TP loã Soá loã KT d phòng gi m giá u tư ch ng khoán LAÄP DÖÏ PHOØNG CAÙC KHOAÛN ÑAÀU TÖ DAØI HAÏN 222,223,228 229 635 Nguyeân taéc laäp döï phoøng: Khi toån thaát xaûy ra Soá ñaõ Cuoái kyø laäp DP caùc phaûi buø ñaép baèng laäp DP khoaûn ñaàu tö daøi DP phaûi laäp cho töøng loaïi chöùng khoaùn theo coâng thöùc: caùc khoaûn DP haïn cho laàn ñaàu Soá löôïng Laäp boå sung (DP kyø Möùc DP giaûm Giaù goác Giaù thò chöùng khoaùn 635 giaù ñaàu tö chöùng tröôøng naøy > DP kyø tröôùc) bò giaûm giaù Soá chöa chöùng khoaùn = x khoaùn ghi – cuûa CK taïi thôøi ñieåm laäp DP daøi haïn cho treân soå keá ñaàu tö laäp BCTC naêm sau toaùn daøi haïn Ghi giaûm chi phí (DP naêm kyø naøy < DP kyø tröôùc) January 2001 Copyright © 2001 KPMG International, a Swiss association. All rights reserved. 18