Bài giảng Ngữ văn lớp 12 - Bài: So sánh đề tài và chủ đề của tác phẩm văn học

Chia sẻ: Phuc Nguyen | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

93
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng cung cấp cho người học các kiến thức: So sánh đề tài và chủ đề của tác phẩm văn học, nghệ thuật ngôn từ, đề tài người phụ nữ có số phận bất hạnh, đề tài thiên nhiên,... Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích dành cho các bạn sinh viên đang theo học môn dùng làm tài liệu học tập và nghiên cứu. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Ngữ văn lớp 12 - Bài: So sánh đề tài và chủ đề của tác phẩm văn học

CHÀO MỪNG CÔ GIÁO VÀ CÁC BẠN ĐẾN VỚI BÀI THỰC HÀNH NHÓM 1
Thành viên nhóm 1: 1. Nguyễn Thị Hương Đài 2. Nguyễn Thị Hạnh 3. Nguyễn Thị Thảo Lan 4. Lê Thị Lệ 5. Nguyễn Thị Khánh Linh 6. Lê Thị Khánh Mai 7. Triệu Thị Ngọc Mai
I BÀI THỰC HÀNH SO SÁNH ĐỀ TÀI VÀ CHỦ ĐỀ CỦA TÁC PHẨM VĂN HỌC
NỘI DUNG THỰC HÀNH 01 CÁC KHÁI NIỆM 02 SO SÁNH 03 VÍ DỤ
I CÁC KHÁI NIỆM 1 Ø TÁC PHẨM VĂN HỌC 2 Ø ĐỀ TÀI 3 CHỦ ĐỀ Ø www.PowerPointDep.net
I CÁC KHÁI NIỆM 1 2 3 TÁC PHẨM ĐỀ TÀI CHỦ ĐỀ VĂN HỌC Là công trình nghệ thuật ngôn từ, kết quả của tiến trình lao động nghệ thuật (hoạt động sáng tác) của cá nhân nhà văn hoặc kết quả của nỗ lực sáng tác tập thể.
I CÁC KHÁI NIỆM 1 2 3 Tác phẩm ĐỀ TÀI CHỦ ĐỀ văn học Ø Là phương diện khách quan của nội dung tác phẩm văn học Ø Chỉ một phạm vi hiện thực được mô tả, phản ánh trực tiếp trong tác phẩm. Ø Là một khái niệm chỉ loại.
Đề tài: • Ví dụ: Đề tài về người phụ nữ có số phận bất hạnh; đề tài thiên nhiên; đề tài người lính.
• Trong tác phẩm văn học thường là một hệ thống các đề tài chứ không phải là một đề tài duy nhất. Ví dụ: Truyện ngắn “Rừng xà nu” của Nguyễn Trung Thành: Không chỉ thể hiện tinh thần đoàn kết, chiến đấu chống đế quốc của toàn bộ dân làng mà còn thể hiện tình cảm yêu thương giữa con người với con người và giữa con người với thiên nhiên.
I CÁC KHÁI NIỆM 1 2 3 Tác phẩm văn học ĐỀ TÀI CHỦ ĐỀ Ø Là phương diện khách quan của nội dung tác phẩm Ø Là vấn đề chủ yếu của đề tài. Ø Là con đường mà nhà văn đưa người đọc thâm nhập vào tác phẩm.
Chủ đề Ví dụ: "Làng" của Kim Lân: Tình yêu làng, yêu nước thiết tha và tinh thần kháng chiến chống thực dân pháp xâm lược của người dân. "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long: người lao động mới âm thầm cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn chống Mĩ cứu nước.
II- SO SÁNH ĐỀ TÀI VÀ CHỦ ĐỀ
ĐIỂM CHUNG ệ m Là phương diện khách i ni h á quan của nội dung tác K phẩm văn học ạn Bên ngoài: Phạm trù văn i h iớ hóa, xã hội, lịch sử, địa lý. G Bên trong: Con người và cuộc sống của con người. ĩ a n gh Là.cơ sở để người đọc Ý thâm nhập vào tác phẩm
VÍ DỤ: • Đ Đ Ø ề tài: Ng ườấi nông dân trong ều cho th y tác phẩm nói xã h ội n tới hi ệử ựự a th n th ộc sốửng thê c dân, n c cu a phong ki thảm củ ếa ng n. ười nông dân • Ch ủ đề: Ngộườ trong xã h ương thời. ị tha i đi nông dân b Ø hóa, bần cùng hóa. Đều có giới hạn về cuộc sống con người. Ø Đều giúp người đọc thâm nhập vào tác phẩm.
ĐIỂM RIÊNG
Đặc điểm riêng Đề tài Chủ đề Khái niệm Chỉ một phạm vi hiện thực Là con đường mà tác giả đưa được mô tả, phản ánh trực người đọc thâm nhập vào tác tiếp trong tác phẩm. phẩm. Là một khái niệm chỉ loại. Là vấn đề chủ yếu của đề tài. Cách xác định Khung không gian, thời gian Thông qua nhan đề được nói tới trong tác phẩm. Thông qua hình tượng nhân vật Từ đó chỉ ra con người nào, chính cuộc sống nào được mô tả Thông qua cảnh ngộ, biến trong khung không gian, thời động dữ dội, khác thường gian ấy. Thông qua những lời phát biểu của tác giả hoặc nhân vật.
Ví dụ: • Trong giai đoạn nửa cuối thế kỉ XVIII nửa đầu thế kỉ XIX, đề tài về số phận của người phụ nữ chiếm một vị trí đáng kể trong trào lưu văn học nhân đạo chủ nghĩa Việt Nam. • Trong giai đoạn từ 19451975, đề tài về người chiến sĩ cách mạng, về những người công nhân tiên tiến lại nổi lên hàng đầu.
Chủ đề bộc lộ qua hình tượng nhân vật chính • Thông qua Mị và A.phủ trong "vợ chồng A.phủ" Tô Hoài đã đặt ra vấn đề về số phận con người những con người dưới đáy xã hội và giải quyết vấn đề đó, thức tỉnh họ, đưa họ đến với Cách mạng và cho họ một cuộc sống mới • Trong "Tre Việt Nam", thông qua hình ảnh cây tre, Nguyễn Duy đã ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp (siêng năng, cần cù, chịu thương, chịu khó) cũng như sức sống mãnh liệt của dân tộc ta trên mọi chặng đường lịch sử.
Đặc điểm riêng Đề tài Chủ đề Ý nghĩa Là cơ sở để nhà văn khái quát những Giúp nguwòi đọc hiểu sâu chủ đề và xây dựng những hình được bản sắc, tư tưởng của tượng, những tính cách điển hình. tác phẩm Một nhà văn viết về cùng một loại đề tài sẽ tạo ra phong cách sáng tác của từng tác giả Nhiều nhà văn viết về cùng một đề tài sẽ tạo ra trào lưu văn học, khuynh hướng nghệ thuật.
Mối liên hệ giữa chủ đề và đề tài: ü Chủ đề được hình thành trên cơ sở của đề tài, là phương diện chính yếu của đề tài. Những đề tài quan trọng sẽ góp phần tạo nên những chủ đề lớn. ü Chủ đề hình thành trên cơ sở đề tài, nhưng đề tài không quyết định hoàn toàn chủ đề. Cùng một đề tài nhưng tác giả có thể chọn nhièu chủ đề.