Bài giảng Phôi - Mô học răng miệng đại cương: Sự hình thành, phát triển và cấu trúc mầm răng - NGND.GS.BS .Hoàng Tử Hùng

Chia sẻ: Minh Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

173
lượt xem 28
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Phôi - Mô học răng miệng đại cương: Sự hình thành, phát triển và cấu trúc mầm răng giúp người học phát biểu và thảo luận được ba nguyên lý của phát triển cá thể trong sự hình thành răng; mô tả được quá trình hình thành nguyên mầm răng; mô tả được sự hình thành và ba giai đoạn phát triển của mầm răng;...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Phôi - Mô học răng miệng đại cương: Sự hình thành, phát triển và cấu trúc mầm răng - NGND.GS.BS .Hoàng Tử Hùng

PHÔI-MÔ H C RĂNG MI NG Đ I CƯƠNG S HÌNH THÀNH, PHÁT TRI N và C U TRÚC M M RĂNG NGND. GS. BS. Hoàng T Hùng tuhung.hoang@gmail.com www.hoangtuhung.com
M C TIÊU 1. Phát bi u và th o lu n đư c ba nguyên lý c a phát tri n cá th trong s hình thành răng. 2. Mô t đư c quá trình hình thành nguyên m m răng. 3. Mô t đư c s hình thành và ba giai đo n phát tri n c a m m răng. 4. Mô t đư c c u trúc và ch c năng ba thành ph n c a m m răng.
DÀN BÀI • M Đ U: Các nguyên lý v s phát tri n cá th c a răng • Thành l p NGUYÊN M M RĂNG • M M RĂNG • LIÊN H LÂM SÀNG
M Đ U: Ba nguyên lý v s phát tri n cá th c a răng 1- Các quá trình sinh h c phát tri n không ch di n ra trong th i kỳ phôi thai c a m i cá th mà còn ti p t c sau khi đã ra đ i. 2- Các quá trình sinh h c phát tri n đư c đ nh hư ng m t cách di truy n, trong m t s trư ng h p, là ngo i di truy n (bi u sinh). 3- M i răng phát tri n đ c l p v i nhau, là k t qu c a các ho t đ ng ch ti t ph i h p c a các t bào đã xu t hi n t ngo i bì và trung bì (ngo i trung mô).
THÀNH L P NGUYÊN M M RĂNG Hình thành ngo i trung mô Các d i sinh h c Tăng sinh bi u mô h c mi ng nguyên th y Bi u mô phát sinh răng Lá răng Nguyên m m răng
NGUYÊN M M RĂNG S t o thành ngo i trung mô: t ngày th 18: Tấm thần kinh N p TK L p ngoài ngo i bì phôi hình thành t m th n kinh; u n n p th n kinh ng TK. Rãnh thần T n p TK, hình thành t bào kinh Mào thần mào th n kinh, di cư & kinh k t h p v i trung mô vùng m t ngo i trung mô ng TK Sự di cư của các tế bào mào thần kinh (phôi 4 tuần) Tấm TK A: Phôi B: thiết đồ phôi tại a
NGUYÊN M M RĂNG (1)Tăng sinh bi u mô h c mi ng nguyên th y Th i gian: t phôi ngày th 28 (CRL = 7- 9 mm) Th hi n: -Tăng sinh: vùng dày lên có ranh gi i vùng răng c a và răng c i -Thay đ i hình thái: t bào hình kh i vuông hình c t V trí các d i bi u mô Trong h c mi ng nguyên th y
NGUYÊN M M RĂNG (2) Bi u mô phát sinh răng (PSR) Do tăng sinh bi u mô h c mi ng nguyên th y Mỏm hàm trên hình thành bi u mô phát sinh răng, g m: Mỏm hàm dưới 2-3 hàng t bào dày + 1-3 hàng t bào tr ng n Lưỡi Vùng dày lên c a bi u mô; Dải biểu mô Có s t đ c t bào nguyên thủy dư i bi u mô Ngo i trung mô Bi u mô PSR ban đ u chưa t o thành hai cung liên t c Ngo i trung mô hư ng d n s hình thành các d i sinh h c
NGUYÊN M M RĂNG (3) Lá răng - Là các d i bi u mô PSR t o thành cung liên t c. - Xu t hi n th c p cùng v i s tăng trư ng m m răng S ph n c a lá răng: - Trong giai đo n chuông, Lá răng b phân rã lá răng b phân rã, m m răng tách kh i bi u mô mi ng. - T bào lá răng b tiêu đi; có th t o thành nang, làm ch m quá trình m c răng. - Các t bào c a lá răng còn l i có trong th ng d n răng trong giai đo n m c ti n ch c năng
NGUYÊN M M RĂNG • Nguyên m m là nh ng đám t bào ti n vào trung mô do s tăng sinh nhanh c a các t bào đáy tr c ti p t d i bi u mô nguyên th y. – Nguyên m m đ u tiên c a răng c i s a I hàm dư i; – Nguyên m m c a t t c các răng s a (tr răng c i s a II) đư c th y kho ng ngày th 44 đ n 48 nguyên m m c a răng c i s a II xu t hi n ngày th 51-53. • Kho ng ngày th 48 đ n 51, s t o xương b t đ u. • Trong m t s trư ng h p, có th có nguyên m m kép d i bi u mô và vì v y, có các răng s a ho c vĩnh vi n dư (th a) phát tri n và m c lên bên c nh các răng trên cung răng.
M M RĂNG M m răng là m t c u trúc phát tri n t nguyên m m răng, có ngu n g c bi u mô và ngo i trung mô. M i m m răng phát tri n đ t o thành m t cơ quan răng (g m răng và nha chu) Ba giai đo n phát tri n c a m m răng: 1. Giai đo n n (giai đo n tăng sinh) 2. Giai đo n ch m 3. Giai đo n chuông
M M RĂNG 1- Giai đo n n (giai đo n tăng sinh) Đ c trưng b i m t đám hình c u t bào bi u mô, phát tri n t các t bào c a d i bi u mô nguyên th y (đã t o thành m t cung liên t c: lá răng); hình thành m t “cơ quan men hình n ” Biểu mô miệng Nụ Nhú răng tương lai
M M RĂNG 2. Giai đo n ch m (giai đo n b t đ u bi t hoá) • Cơ quan men hình n lõm xu ng, t o thành m t ch m • Các t bào ngo i trung mô hình thành m t nhú dư i ch m • Các t bào ngo i trung mô t đ c xung quanh cơ quan men và nhú răng t o thành bao răng (túi răng) Niêm mạc miệng Lá răng M m răng g m - Cơ quan men (đã có b n lo i t bào), Túi - Nhú răng răng - Bao răng Nhú răng
M M RĂNG 3. Giai đo n chuông (trư ng thành và bi t hoá) M m răng l n lên v kích thư c, chuy n sang giai đo n chuông. Có hai quá trình: Bi t hoá hình thái: v trí c a các t bào và c m ng gi a chúng quy t đ nh vi c xác l p hình th răng. Hình th tương lai c a thân răng đư c xác đ nh b i s ti p xúc gi a các t bào nhú răng v i t bào bi u mô men l p trong. Bi t hoá t bào, bi t hoá mô: chu i bi t hoá các lo i t bào đ t o thành nguyên bào men, nguyên bào ngà và các t bào và mô khác c a m m răng.
M M RĂNG GIAI ĐO N CHUÔNG Thành ph n: 1. Cơ quan men (hình chuông) 2. Nhú răng 3. Bao (túi) răng Cơ quan men Nhú răng Bao (túi) răng
M M RĂNG GIAI ĐO N CHUÔNG Cơ quan men Có 4 t ng 1. Bi u mô men l p ngoài 2. T ng lư i (lư i t bào sao) 3. T ng trung gian 4. Bi u mô men l p trong
M M RĂNG GIAI ĐO N CHUÔNG Cơ quan men 1. Bi u mô men l p ngoài: t o thành m t l i ngoài c a cơ quan men, đ n vành đai chuông (vành c : nơi bi u mô men l p ngoài và bi u mô men l p trong g p nhau). T bào thay đ i hình thái tùy theo v trí so v i bi u mô men l p trong: -Vùng bi u mô men l p trong chưa bi t hóa: hình kh i vuông ho c lăng tr - Vùng bi u mô men l p trong bi t hóa thành nguyên bào men: d t hơn và s p x p l n x n hơn. Thai 4 tháng (135mm) Bi u mô men l p ngoài ti p xúc v i t bào c a t ng lư i b ng các th n i và kh p khe, v phía ngoài, phân cách v i bao răng chính danh b i màng đáy.
M M RĂNG GIAI ĐO N CHUÔNG Cơ quan men 2. T ng lư i (lư i t bào sao): là kh i l n nh t c a cơ quan men. T bào hình sao, đuôi bào tương dài, n i v i nhau b ng th n i và kh p khe. Kho ng gian bào m ng lư i có s n ph m c a các t bào lư i: mucopolysaccharide có tính acid và các ch t cơ b n ái th y.
M M RĂNG GIAI ĐO N CHUÔNG Cơ quan men 3. T ng trung gian: k c n bi u mô men l p trong; có 3 – 4 l p t bào lát đa di n. Hình th khác nhau tùy m c bi t hóa c a bi u mô men l p trong: - G n bi u mô men l p trong: t bào hình đa di n và ti p n i v i nhau b ng th n i và kh p khe có đ dài trung bình (2µm). - G n v i nguyên bào men: t bào d t hơn kh p khe dài (8µm), kho ng liên bào nhi u mucopolysaccharid acid (trư c khi có s l ng đ ng ch t căn b n r n).
M M RĂNG GIAI ĐO N CHUÔNG Cơ quan men 4. Bi u mô men l p trong: có m t hàng t bào tr th p, (~ 25 µm), nhân hình b u d c, bào quan phân tán t do trong bào tương; liên h v i nhau b ng th n i và kh p khe (~2 µm); giàu phosphatase acid; ho t đ ng phân bào cho đ n khi đư c bi t hóa thành nguyên bào men; phân cách v i các t bào c a nhú b i màng đáy. vành c , màng đáy c a bi u mô men l p trong liên t c v i màng đáy c a bi u mô men l p ngoài, như v y màng đáy bao ph toàn b b m t c a cơ quan men.