Bài giảng quản trị công ty đa quốc gia nhằm cung cấp cho sinh viên những kiến thức lý luận và thực tiễn hoạt động quản trị trong các công ty đa quốc gia, các phương pháp tư duy, các chuẩn mực ứng xử và hành động trong điều hành các hoạt động kinh doanh đa quốc gia.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng: QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐA QUỐC GIA
- QUẢN TRỊ
CÔNG TY ĐA QUỐC GIA
PGS. TS. TRẦN HÙNG
ĐHTM
1
- Mục tiêu học phần:
Môc tiªu chung:
Nh»m cung cÊp cho sinh viªn nh÷ng kiÕn
thøc lý luËn vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng qu¶n trÞ
trong c¸c c«ng ty ®a quèc gia, c¸c ph−¬ng
ph¸p t− duy, c¸c chuÈn mùc øng xö vµ hµnh
®éng trong ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh
doanh ®a quèc gia.
2
- Mục tiêu học phần:
Môc tiªu cô thÓ:
Gióp cho sinh viªn hiÓu ®−îc ®Æc ®iÓm vµ vai trß
cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia, cã kiÕn thøc tæng
quan vÒ nh÷ng ho¹t ®éng qu¶n trÞ c¬ b¶n trong
c¸c c«ng ty ®a quèc gia nh− qu¶n trÞ chiÕn l−îc,
qu¶n trÞ s¶n xuÊt vµ th−¬ng m¹i, qu¶n trÞ ho¹t
®éngR&D vµ qu¶n trÞ nh©n sù trong m«i tr−êng
kinh doanh ®a quèc gia.
3
- Néi dung m«n häc:
Đ−îc thÓ hiÖn trong 4 ch−¬ng vÒ c¸c vÊn ®Ò nh−:
c«ng ty ®a quèc gia vµ m«i tr−êng kinh doanh cña
c¸c c«ng ty ®a quèc gia, qu¶n trÞ chiÕn l−îc, qu¶n trÞ
c¸c ho¹t ®éng vµ qu¶n trÞ c¸c nguån lùc trong c¸c
c«ng ty ®a quèc gia. Ng−êi tham dù häc m«n häc
nµy sÏ th¶o luËn vÒ ¶nh h−ëng cña c¸c yÕu tè bªn
ngoµi ®Õn c¸c lÜnh vùc kinh doanh cña c¸c c«ng ty
®a quèc gia còng nh− chiÕn l−îc toµn cÇu vµ triÓn
khai chiÕn l−îc, qu¶n trÞ nguån nh©n lùc vµ tµi trî
ng¾n h¹n…
4
- Tµi liÖu tham kh¶o:
[1] PGS. TS. NguyÔn Ngäc BÝch - TS. TrÇn Hïng
(®ång chñ biªn), Qu¶n trÞ häc quèc tÕ, NXB. Thèng
kª, 2003.
[2] NguyÔn ThiÕt S¬n (chñ biªn), C¸c c«ng ty ®a quèc
gia - Kh¸i niÖm, ®Æc tr−ng vµ nh÷ng biÓu hiÖn míi,
NXB. Khoa häc x· héi, 2003.
[3] Donald Ball, Wendel Mc Colloch, Nh÷ng bµi häc
doanh th−¬ng quèc tÕ. NXB. Thèng kª, 2002.
[4] Paul W. Beamish, Allen Morrison, Philip M.
Rosenzwig, International Management, Irwin, 1997.
5
- Tµi liÖu tham kh¶o (tiÕp):
[5] John D. Daniesl, Lee H. Radebaugh, Kinh doanh
quèc tÕ – M«i tr−êng vµ ho¹t ®éng, NXB. Thèng kª,
1995.
[6] Fred David, Kh¸i luËn vÒ qu¶n trÞ chiÕn l−îc, NXB.
Thèng kª, 1995.
[7] Alan C. Shapiro, Qu¶n trÞ tµi chÝnh quèc tÕ, NXB.
Thèng kª, 1999.
6
- §Ò c−¬ng chi tiÕt
7
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia
1.1.2. Nguån gèc ra ®êi cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia
1.1.3. VÞ trÝ vµ vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ
thÕ giíi
1.2. C¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia.
1.2.1. §Æc ®iÓm vÒ quy m« ho¹t ®éng
1.2.2. §Æc ®iÓm vÒ ph¹m vi ho¹t ®éng
1.2.3. §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc
1.2.4. §Æc ®iÓm vÒ së h÷u
1.2.5. §Æc ®iÓm vÒ qu¶n lý
8
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
+ Theo tõ ®iÓn Wipkipedia:
Multinational corporation (or transnational
corporation) (MNC/TNC) is a corporation or
enterprise that manages production establishments
or delivers services in at least two countries.
9
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
+ Theo tõ ®iÓn Wipkipedia:
Công ty đa quốc gia, thường viết tắt là MNC (từ
các chữ Multinational corporation) hoặc MNE (từ
các chữ Multinational enterprises), là công ty sản
xuất hay cung cấp dịch vụ ở ít nhất hai quốc gia.
10
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
A multinational enterprise (MNE) is a firm that has
productive capacity in a number of countries. The
profit and income flows that they generate are part of
the foreign capital flows moving between countries.
11
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
Định nghĩa trong cuốn sách của: John D. Daniesl, Lee H.
Radebaugh, Kinh doanh quèc tÕ – M«i tr−êng vμ ho¹t
®éng, NXB. Thèng kª, 1995 (tr.13):
Công ty đa (MNC, MNE) là doanh nghiệp có tầm mức hoạt động
khắp thế giới đối với thị trường, và sản xuất ở nước ngoài cộng
với triết lý toàn cầu được hợp nhất bao gồm cả các hoạt động
trong nước và ở nước ngoài.
Một MNC đích thực thường sử dụng hầu hết các dạng hoạt động
kinh doanh quốc tế như xuất khẩu, licensing, đầu tư nước
ngoài gián tiếp và trực tiếp.
12
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
Công ty xuyên quốc gia (Transnational
Corporation – TNC): là những công ty được sở
hữu và quản lý bởi các công dân ở các nước
khác nhau.
Ví dụ:
13
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
Multinational Corporation - MNC
A corporation that has its facilities and other assets in at
least one country other than its home country. Such
companies have offices and/or factories in different
countries and usually have a centralized head office where
they co-ordinate global management. Very large
multinationals have budgets that exceed those of many
small countries.
14
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.2. Nguån gèc ra ®êi cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia
Công ty nào là MNC đầu tiên đang còn được tranh cãi.
Một số cho rằng Knights Templar, thành lập vào
năm 1118, trở thành công ty đa quốc gia khi nó bắt
đầu chuyển sang kinh doanh ngành ngân hàng vào
năm 1135. Tuy nhiên một số khác cho rằng British
East India Company hay Dutch East India Company
mới thực sự là các công ty đa quốc gia đầu tiên
15
- Chương 1: C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.2. Nguån gèc ra ®êi cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia
- Do c¸c c«ng ty víi nhiÒu lý do kh¸c nhau muèn
më réng ho¹t ®éng vµ ¶nh h−ëng cña m×nh ra
n−íc ngoµi (th−êng d−íi d¹ng ®Çu t− trùc tiÕp)
16
- Chương 1: C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
Mục đích phát triển thành công ty đa quốc gia
Thứ nhất: đó là nhu cầu quốc tế hóa ngành sản
xuất và thị trường nhằm tránh những hạn chế
thương mại, quota, thuế nhập khẩu ở các nước mua
hàng, sử dụng được nguồn nguyên liệu thô, nhân
công rẻ, khai thác các tìêm năng tại chỗ.
Thứ hai: đó là nhu cầu sử dụng sức cạnh tranh và
những lợi thế so sánh của nước sở tại, thực hiện
việc chuyển giao các ngành công nghệ bậc cao.
17
- Chương 1: C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
Thứ ba: tìm kiếm lợi nhuận cao hơn và phân tán rủi
ro. Cũng như tránh những bất ổn do ảnh hưởng bởi
chu kỳ kinh doanh khi sản xuất ở một quốc gia đơn
nhất.
Ngoài ra, bảo vệ tính độc quyền đối với công nghệ
hay bí quyết sản xuất ở một ngành không muốn
chuyển giao cũng là lý do phải mở rộng địa phương
để sản xuất. Bên cạnh đó, tối ưu hóa chi phí và mở
rộng thị trường cũng là mục đích của MNC.
18
- Chương 1: C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.2. Nguån gèc ra ®êi cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia
- ChÝnh phñ cña c¸c n−íc còng khuyÕn khÝch c¸c c«ng ty
ho¹t ®éng ë n−íc ngoµi ®Ó më réng ¶nh h−ëng.
- ChÝnh phñ c¸c n−íc (n¬i nhËn dÇu t−) chÊp nhËn cho c¸c
c«ng ty n−íc ngoµi ho¹t ®éng ®Ó cã thªm nguån vèn ph¸t
triÓn kinh tÕ, tiÕp thu c«ng nghÖ, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ
thu thuÕ.
19
- Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êng kinh doanh cña c«ng ty ®a quèc gia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.3. VÞ trÝ vµ vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
Từ chỉ 3.000 công ty ĐQG vào năm 1900, đến năm 2004 đã
tăng lên đến 63.000. Cùng với 821.000 chi nhánh trên khắp thế
giới, các công ty này tuy chỉ đang trực tiếp sử dụng 90 triệu lao
động (trong đó khoảng 20 triệu ở các nước đang phát triển)
song đã tạo ra đến 25% tổng sản phẩm của thế giới - riêng
1.000 công ty hàng đầu chiếm đến 80% sản lượng công nghiệp
thế giới.
20
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
