intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Vật liệu sinh học điều trị vết bỏng

Chia sẻ: Than Kha Tu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

246
lượt xem
74
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vật liệu tổng hợp: Tấm film: là những tấm polyme Bao gồm: polyurethal, polyethylen, polycaprolactone...không khả năng hấp thụ, ít thấm dịch, khí Điều trị vết bỏng nông, tiết dịch ít

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Vật liệu sinh học điều trị vết bỏng

  1. VËt liÖu sinh häc ®iÒu trÞ vÕt báng Ts Chu anh tuÊn
  2. VËt liÖu tæng hîp (synthetic dressings • TÊm film: lμ nh÷ng tÊm polymer. Bao gåm: polyurethal, polyethylen, polycaprolactone… kh«ng kh¶ n¨ng hÊp thô, Ýt thÊm dÞch, khÝ §iÒu trÞ vÕt báng n«ng, tiÕt dÞch Ýt. • TÊm bät xèp (foam): lμ nh÷ng polymer cña hydroxy vinyl chlorid acetate Bao gåm: polyvinyl, polyurethane, silastic foam, lyofoam cã kh¶ n¨ng hÊp thô, thÊm dÞch, khÝ §iÒu trÞ vÕt th−¬ng tiÕt dÞch nhiÒu nh− c¸c vÕt báng s©u, vÕt loÐt giai ®o¹n 3,4
  3. VËt liÖu tæng hîp (synthetic dressings) • Alginate dressing : Cã kh¶ n¨ng hÊp thô tèt - §iÒu trÞ tèt c¸c vÕt báng s©u, c¸c vÕt loÐt tiÕt dÞch võa hoÆc nhiÒu. - Kh«ng hiÖu qu¶ víi VT tiÕt dÞch Ýt, VT cßn HT • Composite (synthetic dressings): b¨ng hydrocolloid, hydrogel sheets (Vigilon), gels (HEMA = hydroxy ethyl methacrylate), super absorbent (Conva Tee) T¸c dông: võa cã kh¶ n¨ng ng¨n chÆn VK, võa cã kh¶ n¨ng hÊp thô dÞch
  4. VËt liÖu thay thÕ da • VËt liÖu thay thÕ da: Lμ c¸c mμng tæng hîp, b¸n tæng hîp hay nguån gèc sinh häc gièng hoÆc kh«ng gièng da vÒ cÊu tróc nh−ng cã t¸c dông thay thÕ c¸c chøc n¨ng cña da mét c¸ch t¹m thêi hay l©u dμi • Ph©n lo¹i: – Theo môc ®Ých thay thÕ • Thay thÕ da t¹m thêi • Thay thÕ da l©u dμi – Theo nguån gèc: • Tæng hîp • B¸n tæng hîp • Sinh vËt • C«ng nghÖ tÕ bμo vμ tÕ bμo gèc
  5. C¸c lo¹i vËt liÖu thay thÕ da • C¸c lo¹i m« tù nhiªn: da ®ång lo¹i; dÞ lo¹i; mμng èi • C¸c vËt liÖu thay thÕ da - Mμng hai líp tæng hîp (synthetic bilaminate) - Phøc hîp nÒn collagen (collagen- based composites): Biobrane, TransCyte, Integra. • PhÇn t−¬ng tù trung b× nÒn collagen (collagen- based dermal analogs): Alloderm • VËt liÖu nu«i cÊy tÕ bμo t¸ch ra tõ m« (culture- derived tissue): Apligraft, TB sõng tù th©n nu«i cÊy, NBS cÊy lªn phÇn t−¬ng tù trung b×: l−íi polyglycolic (polyglactin); mμng collagen- glycosaminoglycan.
  6. Vai trß t¸c dông cña c¸c vËt liÖu thay thÕ da • Che phñ, b¶o vÖ vÕt th−¬ng > Gãp phÇn h¹n chÕ suy mßn, nhiÔm khuÈn… • Gi¶m ®au • Phôc håi m«i tr−êng sinh häc tèt nhÊt cho bÒ mÆt VT • KÝch thÝch qu¸ tr×nh liÒn VT – T¹o m«i tr−êng thuËn lîi: Èm, v« khuÈn… – C¸c yÕu tè sinh häc: Grow factors… • C¶i thiÖn chÊt l−îng sÑo sau khi liÒn VT • T¨ng sù tho¶i m¸i, dÔ chÞu cho bÑnh nh©n trong qu¸ tr×nh §T
  7. Vai trß sinh häc liÒn vÕt th−¬ng cña c¸c thμnh phÇn cña trung b× • T¹o thμnh phÇn thuéc cÊu tróc da, t¹o khung ®ì cho LVT • Chøa c¸c thμnh phÇn cã ho¹t tÝnh sinh häc kÝch thÝch c¸c phase LVT • Collagen: Gi¸ ®ì cho TB di c−, tiÕt ®Ñm gian bμo, chÊt dÉn ®−êng cho TB ph¸t triÓn • Elastin: t¨ng tÝnh ®μn håi cña m« • Fibronectin: kÕt g¾n c¸c TB, ®Þnh h−íng cho c¸c TB, kÝch thÝch tÕ bμo biÓu m« t¨ng ph©n chia vμ di c−, ho¸ øng ®éng víi NBS vμ §TB
  8. Vai trß sinh häc liÒn vÕt th−¬ng cña c¸c thμnh phÇn cña trung b× • Glycosaminoglycan: KÕt dÝnh TB, dÉn ®−êng cho c¸c sytokin LVT, gi¶m ho¹t ®éng cña protease, gi¸ ®ì cho c¸c tp kh¸c cña trung b× • Acid Hyaluronic: duy tr× ®Öm n−íc cña m«, gi¶m viªm, kÝch thÝch LVT, ®iÒu chØnh vÞ trÝ TB • C¸c yÕu tè t¨ng tr−ëng: KÝch thÝch tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña LVT
  9. VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi • Da ®ång lo¹i (Allograft) - Lμ lo¹i vËt liÖu thay thÕ da lý t−ëng ®iÒu trÞ báng - T¸c dông: ®ãng kÝn vÕt th−¬ng, chuÈn bÞ nÒn ghÐp - ChØ ®Þnh: che phñ vÕt báng s©u, diÖn réng. - Nh−îc ®iÓm: H¹n chÕ nguån cho da ChÊt l−îng phô thuéc tuæi, vÞ trÝ vïng cho da Thêi gian b¶o qu¶n l¹nh s©u gi¶m kh¶ n¨ng sèng Nguy c¬ l©y truyÒn bÖnh truyÒn nhiÔm
  10. VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi • Da dÞ lo¹i (Xenograft) - Dïng da cña loμi kh¸c ®iÒu trÞ vÕt th−¬ng báng - Môc ®Ých: che phñ vÕt th−¬ng nhê cÊu tróc 2 líp gÇn gièng da ng−êi - ChØ ®Þnh: Báng trung b× n«ng; che phñ t¹m thêi báng trung b× s©u, báng s©u sau c¾t ho¹i tö. - ¦u ®iÓm: cã s½n, b¸m dÝnh tèt, gi¶m ®au, t¹o ®iÒu kiÖn tèt liÒn VT, kh«ng kÝch øng - Nh−îc ®iÓm: kh«ng g©y t¸i lËp tuÇn hoμn, cã thÓ l©y truyÒn bÖnh.
  11. VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi * Trung b× da lîn: – Che phñ vÕt báng n«ng, s¹ch – Che phñ vïng lÊy da – Che phñ t¹m thêi nÒn vÕt th−¬ng báng s©u sau khi c¾t bá ho¹i tö > hç trî qu¸ tr×nh h×nh thμnh m« h¹t – Che phñ lªn m« h¹t khi ch−a cã ®iÒu kiÖn, ch−a ®ñ da tù th©n ®Ó ghÐp – Cã thÓ phèi hîp víi da tù th©n theo kiÓu Mowlem- Jackson hay Sandwich ë nh÷ng BN báng s©u diÖn réng - Cã thÓ dïng ®Ó chuÈn bÞ nÒn ghÐp tr−íc khi ghÐp c¸c s¶n phÈm cña nu«i cÊy tÕ bμo
  12. Trung b× da lîn • −u ®iÓm cña trung b× da lîn – Cã ®Çy ®ñ c¸c −u thÕ cña mét vËt liÖu thay thÕ da cã nguån gèc tõ m« ®éng vËt: KÕt dÝnh tèt víi bÒ mÆt VT, gi¶m ®au, chèng mÊt dÞch thÓ, n−íc, chèng nhiÔm khuÈn, cã t¸c dông sinh häc nhê líp collagen… – Cã thÓ lÊy ®−îc c¸c m¶nh trung b× víi c¸c kÝch cì kh¸c nhau – Da lîn cã nhiÒu ®iÓm t−¬ng ®ång víi da ng−êi vÒ cÊu tróc gi¶i phÉn vμ m« häc – S½n cã, dÔ lÊy, dÔ sö dông – Gi¸ thμnh hîp lý • Nh−îc ®iÓm: SÏ bÞ bong th¶i, ph©n huû sau mét thêi gian (3-7 ngμy); CÇn b¶o qu¶n.
  13. Trung b× da lîn (tiÕp) • C¸c d¹ng b¶o qu¶n vμ sö dông: – D¹ng t−¬i • −u ®iÓm • Nh−îc ®iÓm – D¹ng b¶o qu¶n l¹nh • −u ®iÓm • Nh−îc ®iÓm – D¹ng b¶o qu¶n trong dung dÞch glycerin 96% • −u ®iÓm • Nh−îc ®iÓm
  14. Trung b× da lîn (tiÕp) • C¸ch dïng: – LÊy trung b× da lîn ra khái m«i tr−êng b¶o qu¶n: • L¹nh s©u: n©ng nhiÖt ®é tõ tõ • Glycerin: röa s¹ch b»ng n−íc muèi sinh lý - Lμm s¹ch nÒn vÕt th−¬ng, cÇm m¸u - GhÐp tÊm trung b× da lîn lªn nÒn ghÐp sao cho tÊm trung b× ¸p s¸t vμo bÒ mÆt VT - Dïng g¹c kh¸ng sinh, g¹c tÈm betadin3%...®¸p lªn tÊm trung b× - Dïng mét líp g¹c tÈm vaselin phñ lªn + g¹c kh«
  15. VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi • Mμng èi (Amniotic membrane) - LÊy tõ mμng nhau thai, thμnh phÇn cã: fibronectin, collagene, sîi l−íi, líp tÕ bμo biÓu b×. - T¸c dông: hμng rμo sinh häc che phñ vÕt th−¬ng - ChØ ®Þnh: báng n«ng ®é II, III; vïng cho da; che phñ da m¾t l−íi tØ lÖ 1:3 - ¦u ®iÓm: b¸m dÝnh tèt, gÇn trong suèt - Nh−îc ®iÓm: dÔ mñn n¸t, dÔ bong; cÇn thay hμng ngμy hoÆc c¸ch ngμy; cã thÓ l©y truyÒn bÖnh TN.
  16. VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi • Mμng Biobrane - Gåm líp l−íi nylon ®−îc tr¸ng líp silicon máng - T¸c dông: hμng rμo che phñ vÕt th−¬ng, ng¨n VK x©m nhËp, gi¶m mÊt n−íc, gi¶m ®au khi thay b¨ng. - ChØ ®Þnh: vÕt báng n«ng s¹ch, vïng cho da, báng trung b× s©u ®· c¾t s¹ch HT. - Ou LF (1998) ®iÒu trÞ 106 BN báng trung b× b»ng Biobrane: rót ng¾n thêi gian khái, gi¶m gi¸ thμnh ®iÒu trÞ
  17. VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi • TransCyte - NBS tõ da bao qui ®Çu trÎ s¬ sinh, cÊy lªn Biobrane. - T¸c dông: hμng rμo che phñ VT. NBS tiÕt ra: Collagene type I, III, V Protein chÊt c¨n b¶n ngo¹i bμo: fibronectin, tenascin, Các glycosaminoglycan: versican, decorin TGF β, KGF, VEGF, IGF... - ChØ ®Þnh: báng trung b× n«ng, s©u Che phñ t¹m thêi sau c¾t HT tr−íc khi ghÐp da
  18. VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi • Orcell - Gåm 2 líp: TB sõng, NBS ®ång lo¹i cÊy lªn collagene - T¸c dông: t¹o chÊt nÒn t¶ng t−¬ng hîp sinh häc c¸c TB tiÕt ra: FGF-1;GM-CMS; KGF-1… chÊt nÒn gióp cho cytokine, YTTT ho¹t ®éng che phñ sinh häc, thóc ®Èy liÒn VT - ChØ ®Þnh: Báng trung b× n«ng, s©u Che phñ t¹m thêi sau c¾t HT tr−íc khi ghÐp da
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2