intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Cộng đồng ASEAN - tương lai và triển vọng hợp tác "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

90
lượt xem
21
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cộng đồng ASEAN - tương lai và triển vọng hợp tác

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Cộng đồng ASEAN - tương lai và triển vọng hợp tác "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ThS. Hå ¸nh NguyÖt * M ch v kinh t , ho t ng hi u qu , năng c tiêu thành l p C ng ng ASEAN vào năm 2020 ư c ưa ra trong ng hơn và thích ng ư c v i các thách Tuyên b hoà h p ASEAN II (còn ư c g i th c m i trong tình hình khu v c và th gi i là Tuyên b Bali II), ư c các nhà lãnh o phát tri n nhanh chóng. ASEAN kí t i Bali (Indonesia) tháng 1. C ng ng an ninh ASEAN, m t 10/2003. C ng ng ASEAN ư c d ki n trong ba tr c t chính c a C ng ng hình thành d a trên ba tr c t là c ng ng ASEAN, ư c thành l p nh m m c ích an ninh (ASC), c ng ng kinh t (AEC) và thúc y h p tác an ninh chính tr c a c ng ng văn hoá - xã h i (ASCC). ASEAN hư ng t i “thi t l p ư c m t th c hi n m c tiêu này, H i ngh c p ông Nam Á hoà bình và n nh, óm i cao ASEAN l n th 10 ư c t ch c vào nư c s ng bình yên, nh ng nguyên nhân tháng 11/2004 t i ViêngChăn (Lào) ã ra xung t ã ư c lo i b qua vi c tôn tr ng K ho ch hành ng AEC, ASC, ASCC và công lí và lu t pháp và vi c tăng cư ng tinh th n t cư ng qu c gia và khu v c”.(1) Chương trình hành ng Viêng Chăn (VAP) Trong Tuyên b hoà h p ASEAN II và v i nh ng chương trình, bi n pháp c th K ho ch hành ng ASC, các nư c ASEAN nh m th c hi n các k ho ch hành ng ã nh t trí ưa ra nh ng nguyên t c và trong giai o n t năm 2004 - 2010. H i phương châm ch o quá trình xây d ng ngh c p cao ASEAN l n th 12 Cebu (2) ASC là: (Philippine) ư c t ch c vào tháng 1/2007 - Thúc y h p tác chính tr và an ninh ã quy t nh th i h n hình thành C ng ASEAN lên t m cao m i, phù h p v i “T m ng ASEAN vào năm 2015, s m hơn 5 nhìn ASEAN năm 2020” và không nh m t năm so v i d ki n ban u. V a qua, H i t i hi p ư c qu c phòng, liên minh quân s ngh B trư ng ngo i giao ASEAN l n th hay có chính sách i ngo i chung. 40 Manila (Philippine) ư c t ch c vào - ASC s ư c th c hi n d a trên các tháng 7/2007, m t l n n a kh ng nh cam khái ni m b o m “an ninh toàn di n” cho k t c a các nư c thành viên ti p t c n l c các qu c gia thành viên ASEAN. xây d ng thành công C ng ng ASEAN. - ASC nói riêng và C ng ng ASEAN C ng ng ASEAN ư c hình thành s ưa ASEAN t m t hi p h i thành m t c ng ng v ng m nh v chính tr , liên k t ch t * H c vi n chính tr - hành chính qu c gia H Chí Minh 46 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007
  2. nghiªn cøu - trao ®æi nói chung s không t o thành kh i khép kín thành l p Nhóm nh ng nhân v t n i ti ng mà m r ng h p tác v i bên ngoài qua các (EPG) óng góp ý ki n cho vi c xây d ng cơ ch , khuôn kh i tho i và h p tác v an Hi n chương ASEAN. Hi n chương ninh - chính tr ã ư c thi t l p. ASEAN, khi ư c so n th o hoàn t t và - Trong quá trình xây d ng ASC, thông qua (d ki n vào cu i năm 2007), s ASEAN s ti p t c duy trì các nguyên t c cơ t o khuôn kh th ch và pháp lí cho vi c b n như “ ng thu n”, “không can thi p” và th c hi n m c tiêu hình thành C ng ng “phương cách ASEAN”. ASEAN nói chung và C ng ng an ninh th c hi n m c tiêu t ra, K ho ch nói riêng vào năm 2015. hành ng ASC cũng nêu 6 lĩ nh v c h p Qua nh ng bư c u c a quá trình tri n tác gi a các qu c gia thành viên g m: H p khai xây d ng ASC cho th y ASEAN không tác chính tr , xây d ng và chia s các t m c tiêu quá cao cho ASC. n năm chu n m c ng x , ngăn ng a xung t, 2015, ASC s là c ng ng an ninh t gi i quy t xung t, ki n t o hoà bình sau nguy n có m c liên k t an ninh chính tr cao hơn hi n tr ng,(3) kh ng nh l i các xung t, khuôn kh th ch t h c hi n; kèm theo là danh m c 75 chương trình và nguyên t c cơ b n c a ASEAN trong ó bi n pháp h p tác c th xây d ng ASC. nh n m nh nguyên t c bao trùm là không Các chương trình và bi n pháp này ư c dùng vũ l c gi i quy t tranh ch p. M c ưa ra theo hư ng m có th b sung ích c a ASC ch y u là nh m tăng cư ng cho phù h p v i nh ng ti n tri n trong h p tác an ninh chính tr và gi i quy t tranh quan h h p tác c a ASEAN. ch p gi a các thành viên ch không can Hi n nay, m t s chương trình và bi n thi p vào v n an ninh n i b c a m i pháp h p tác trong k ho ch hành ng ASC nư c cũng như các thách th c an ninh t bên ã b t u ư c tri n khai. V h p tác chính ngoài i v i t ng thành viên. Các qu c gia tr , các nư c ASEAN ã th a thu n thi t l p thành viên v n có quy n theo u i các chính m ng lư i liên k t các cơ ch nhân quy n sách i ngo i c a riêng mình và ch quy n qu c gia. S tham gia c a qu n chúng nhân qu c gia không b “gác l i” mà ư c “g n dân vào các ho t ng chính tr ang ư c k t” v i nhau nh m m b o hoà bình và an tăng cư ng. V ngăn ng a và gi i quy t ninh chung c a khu v c. xung t, ASEAN t ư c th a thu n v Trong quá trình xây d ng C ng ng an phương hư ng gi i quy t xung t là tăng ninh ASEAN, Vi t Nam ã có nh ng óng cư ng “tham v n”, “hoà gi i” ng th i góp quan tr ng. Vi t Nam ưa ra quan i m ang thi t l p cơ ch h p b trư ng qu c “an ninh toàn di n” v i vi c kh ng nh s phòng thư ng niên. V xây d ng và chia s n nh c a chính tr - xã h i, tăng trư ng các chu n m c ng x , ASEAN ã nh t trí kinh t cùng v i vi c thu h p kho ng cách t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007 47
  3. nghiªn cøu - trao ®æi phát tri n, xóa ói gi m nghèo s là n n t ng ng u thông qua vi c h p tác, h tr thu và cơ s m b o cho s phát tri n b n v ng h p kho ng cách phát tri n; khu v c kinh t h i nh p v i n n kinh t th gi i.(5) c a ASC. Quan i m này c a Vi t Nam ư c các nư c ASEAN nh t trí tán thành và Các bi n pháp chính mà ASEAN th c ư c nh n m nh trong K ho ch hành ng hi n xây d ng AEC bao g m: Hài hoà ASC. Vi t Nam cũng ã cùng các nư c hoá các tiêu chu n s n ph m (h p chu n) và ASEAN khác v n ng, ưa vào n i dung quy ch ; gi i quy t nhanh chóng hơn các th K ho ch hành ng ASC vi c ngăn ch n s t c h i quan và thương m i; hoàn ch nh các can thi p quân s t bên ngoài dư i b t kì quy t c v xu t x hàng hoá; c ng c m ng hình th c nào, c bi t không cho phép dùng lư i s n xu t khu v c thông qua nâng c p lãnh th c a m t nư c vào m c ích ch ng k t c u h t ng, c bi t trong các lĩnh v c phá các nư c thành viên khác. năng lư ng, giao thông v n t i, công ngh 2. C ng ng kinh t ASEAN ư c thông tin và vi n thông. Các bi n pháp này thành l p nh m m c ích th c hi n bư c i u ã và ang ư c các nư c thành viên cu i cùng c a h i nh p kinh t trong “T m ASEAN tri n khai trong khuôn kh các th a nhìn ASEAN năm 2020” là hình thành khu thu n và hi p nh c a ASEAN như Hi p v c kinh t ASEAN n nh, th nh vư ng và nh khu v c m u d ch t do ASEAN có tính c nh tranh cao, trong ó hàng hoá, (AFTA), Hi p nh khung ASEAN v d ch d ch v và v n u tư ư c lưu chuy n v (AFAS), Khu v c u tư ASEAN (AIA), thông thoáng hơn, kinh t phát tri n ng Hi p nh khung v h p tác công nghi p u, nghèo ói và phân hoá kinh t - xã h i ASEAN (AICO)... Như v y, AEC th c ch t gi m b t.(4) chính là s y m nh các cơ ch liên k t Hi n nay, ASEAN ã so n th o K kinh t thương m i hi n có c a ASEAN ho ch t ng th AEC cùng L ch trình và các xây d ng ASEAN thành th trư ng chung bi n pháp c th th c hi n t i t ng lĩnh và cơ s s n xu t g n k t c a khu v c. Nói v c ư c khuy n ngh t nay n năm 2015 cách khác, AEC là mô hình liên k t kinh t (d ki n s ư c thông qua t i H i ngh c p khu v c d a trên s nâng cao nh ng cơ ch cao ASEAN l n th 13 ư c t ch c vào liên k t kinh t hi n có c a ASEAN và có tháng 11/2007) nh m t o d ng ASEAN theo b sung thêm hai n i dung m i là s di 4 m c tiêu: Th trư ng chung và cơ s s n chuy n t do hơn c a ngu n v n và lao xu t g n k t c a khu v c (trong ó có s lưu ng có tay ngh cao. chuy n t do c a hàng hoá, d ch v , u tư, Nh m y nhanh hơn n a quá trình s lưu chuy n t do hơn các ngu n v n và hi n th c hoá AEC, các thành viên lao ng lành ngh ); khu v c kinh t có tính ASEAN ã kí Hi p nh khung ASEAN v c nh tranh cao; khu v c kinh t phát tri n h i nh p các lĩnh v c ưu tiên. Có th c oi 48 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007
  4. nghiªn cøu - trao ®æi â y là k ho ch trung h n u tiên c a ph i h p chính sách gi a các nư c thành AEC v i hi v ng h i nh p nhanh các lĩnh viên ư c tăng cư ng, t o i u ki n thu n v c ưu tiên s t o à, t o bư c t phá và l i cho vi c gi i quy t nh ng tranh ch p, b t t o ra hi u ng lan t a sang các ngành, lĩnh ng trong kh i. V kinh t , AEC s nâng v c khác. Danh m c các lĩnh v c ưu tiên cao kh năng c nh tranh, tăng cư ng thu hút h i nh p ư c H i ngh b t rư ng kinh t v n u tư nư c ngoài, tăng cư ng liên k t ASEAN (AEM) h p vào tháng 7/2003 xác và b sung kinh t trong ASEAN, qua ó nh bao g m 11 lĩnh v c: Nông s n, th y thúc y tăng trư ng và phát tri n kinh t s n, g , d t may, cao su, i n t , ô tô, c a các nư c thành viên. du l ch, hàng không, chăm sóc s c kh e và 3. Theo K ho ch hành ng ASCC, K e-ASEAN (thương m i i n t ). Sau ó, ho ch hành ng ViêngChăn và quy t nh H i ngh b trư ng kinh t l n th 35 h p c a các h i ngh c p cao ASEAN, C ng vào tháng 9/2005 ã b sung thêm l ĩnh v c ng văn hoá - xã h i ASEAN ư c thành h u c n vào danh m c, nâng t ng s lĩnh l p nh m t o d ng c ng ng các qu c gia v c ưu tiên h i nh p lên 12. Các lĩnh v c ông Nam Á g n bó, các xã h i quan tâm và ưu tiên này ư c l a ch n trên cơ s so tương tr l n nhau d a trên nh ng b n s c sánh v tài nguyên thiên nhiên, kĩ năng lao chung c a khu v c. ASEAN cũng nh n ng, m c c nh tranh v chi phí và m c m nh m c tiêu xây d ng C ng ng văn hoá óng góp v giá tr gia tăng i v i n n - xã h i ASEAN là nh m c i thi n, nâng cao kinh t ASEAN. Các nư c ASEAN 6 là i s ng các nhóm dân cư; chăm lo s c kho Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippine, xã h i, phòng ch ng các lo i b nh lây Singapore và Thái Lan s h m c t hu i nhi m; xây d ng h th ng b o tr xã h i v i các s n ph m c a 12 lĩnh v c ưu tiên nh m x lí nh ng tác ng c a tăng trư ng xu ng 0% vào nă m 2007, trong khi i v i kinh t n s phát tri n bình ng, b o m các nư c ASEAN 4 s là năm 2012. công b ng xã h i; phát tri n môi trư ng và AEC hình thành vào năm 2015 s có tác qu n lí b n v ng ngu n tài nguyên thiên ng, nh hư ng nh t nh n ASEAN nói nhiên; phát tri n giáo d c và khoa h c công chung và t ng thành viên nói riêng trong ó ngh ; gìn gi và phát tri n các di s n, b n có Vi t Nam. V chính tr , vi c hình thành s c văn hoá c a khu v c và nâng cao nh n th trư ng ASEAN th ng nh t s làm tăng th c v ASEAN. mc ph thu c l n nhau và g n k t ch t K ho ch hành ng ASCC ưa ra 4 ch n n kinh t c a các thành viên. S liên lĩnh v c h p tác gi a các thành viên nh m k t và ràng bu c l i ích kinh t s là n n hình thành ASCC là: T o d ng các xã h i t ng cho vi c c ng c oàn k t, n nh và ùm b c; gi i quy t tác ng xã h i c a h i gia tăng quy t tâm chính tr c a ASEAN, s nh p kinh t ; thúc y môi trư ng b n v ng; t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007 49
  5. nghiªn cøu - trao ®æi thúc y b n s c ASEAN trên cơ s phát hoá - xã h i, ã tr thành nhu c u c p bách tri n nh n th c và b n s c khu v c ASEAN, i v i các nư c ASEAN, nh t là trong b o t n và thúc y di s n văn hoá ASEAN, giai o n hi n nay, khi ASEAN ang ng thúc y i tho i nh m nâng cao hi u bi t v trư c nhi u v n h i, ng th i cũng ph i văn minh, văn hoá và tôn giáo ASEAN, m i phó v i nhi u thách th c m i như v n r ng v th c a ASEAN trên trư ng qu c t . t i ph m xuyên qu c gia, ch nghĩa C ng ng văn hoá - xã h i ASEAN kh ng b qu c t và xu hư ng các nư c hình thành s óng vai trò quan tr ng trong l n can d vào công vi c n i b c a các quá trình hi n th c hoá “T m nhìn ASEAN nư c v a và nh , trong ó có các nư c năm 2020”:(6) ASEAN. C ng ng ASEAN ư c thi t - Toàn b ông Nam Á s là c ng ng l p s làm tăng m c t in c y và ý th c ASEAN nh n th c ư c các m i liên h l ch c ng ng trong ASEAN, thúc y h p tác s , hi u rõ di s n văn hoá c a mình và g n bó n i kh i lên t m cao m i. i u này s góp v i nhau b ng b n s c chung c a khu v c. ph n t o ra s cân b ng trong h p tác khu - Xã h i ASEAN s ng ng và r ng m , v c và qu c t , giúp cho ASEAN v a tăng nh t quán v i c i m c a m i nư c, trong cư ng ư c tính m , v a duy trì ư c b n ó m i ngư i u ư c ti p c n các cơ h i s c, phong cách ng x truy n th ng c a m t cách công b ng phát tri n, không mình, làm tăng kh năng phòng ng a và phân bi t gi i tính, s c t c, tôn giáo, ngôn ti n t i gi i quy t các xung t c ó th x y ng ho c ngu n g c văn hoá, xã h i. ra trong t ương lai./. - M t ASEAN ùm b c và g n bó v (1),(4),(6).Xem:“T m nhìn ASEAN năm 2020”, Hi p m t xã h i, ó n n ói, suy dinh dư ng, h i các qu c gia ông Nam Á, Nxb. Chính tr qu c thi u th n và nghèo kh không còn là nh ng gia, Hà N i, 1998. vn cơ b n n a; gia ình - nh ng ơn v (2). Tài li u H i th o “Nâng cao hi u qu h i nh p kinh t ASEAN c a Vi t Nam”, B ngo i giao, tháng 7/2007. cơ b n c a xã h i ư c phát tri n v ng (3). M c liên k t chính tr cao hơn hi n tr ng ư c m nh, chăm lo cho các thành viên c a gia th hi n trong Tuyên b hoà h p ASEAN II và K ình, c bi t là tr em, thanh niên, ph n ho ch hành ng ASC, v i các nh hư ng: Xây d ng thêm nh ng chu n m c m i trong quan h , m r ng và ngư i cao tu i; xã h i công dân ư c tăng ph m vi h p tác sang qu c phòng, h p tác an ninh cư ng s c m nh và c bi t quan tâm n bi n, an ninh con ngư i… nh ng ngư i có hoàn c nh thi t thòi, nh ng (5). d n hi n th c hoá m c tiêu th tư này, ngư i tàn t t không nơi nương t a và ó ASEAN ã tri n khai àm phán và kí k t các Th a thu n thương m i t do (FTA) và i tác kinh t toàn công lí xã h i và pháp quy n ng tr . di n (CEP) v i Trung Qu c, Nh t B n, n , Hàn Tóm l i, vi c hình thành C ng ng Qu c, Australia, New Zealand; ti p t c m àm phán ASEAN d a trên ba tr c t: C ng ng an v i Liên minh châu Âu và nghiên c u tính kh thi àm phán v i Pakistan. ninh, C ng ng kinh t và C ng ng văn 50 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2