Báo cáo khoa học: giá trị thức ăn của một số cây đậu trồng tại vùng đất gò đồi huyện L-ơng Sơn - Hoà Bình

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

58
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

giá trị thức ăn của một số cây đậu trồng tại vùng đất gò đồi huyện L-ơng Sơn - Hoà Bình Nutritive value of some legumes in hilly area of Luong Son district, Hoa Binh province Bùi Quang Tuấn, Mai Thị Thơm summary An experiment was carried out to determine the nutritive value of Stylosanthes guianensis, Leucaena leucocephala and Flemingia congesta in hilly area of Luong Son district, Hoa Binh province. The results of the study showed that Stylosanthes guianensis gave first cut at 90th day, meanwhile Leucaena leucocephala and Flemingia congesta gave first cut at 180th day since planting....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: giá trị thức ăn của một số cây đậu trồng tại vùng đất gò đồi huyện L-ơng Sơn - Hoà Bình

gi¸ trÞ thøc ¨n cña mét sè c©y ®Ëu trång t¹i vïng ®Êt gß ®åi huyÖn L−¬ng S¬n - Hoµ B×nh Nutritive value of some legumes in hilly area of Luong Son district, Hoa Binh province Bïi Quang TuÊn, Mai ThÞ Th¬m summary An experiment was carried out to determine the nutritive value of Stylosanthes guianensis, Leucaena leucocephala and Flemingia congesta in hilly area of Luong Son district, Hoa Binh province. The results of the study showed that Stylosanthes guianensis gave first cut at 90th day, meanwhile Leucaena leucocephala and Flemingia congesta gave first cut at 180th day since planting. Due to fast growing rate Stylosanthes guianensis had high consumable yield (13.13 tons of DM/ha/year), high yield of crude protein (2.03 tons of CP/ha/year). Stylosanthes guianensis and Leucaena leucocephala had high digestibility and palatibility. Since unpleasant smells cattle did not eat Flemingia congesta. Key words: Stylosanthes guianensis, Leucaena leucocepha, Flemingia congesta, nutritive value, hilly area 1. §Æt vÊn ®Ò Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, chÊt l−îng gièng cña ®µn bß s÷a, bß thÞt n−íc ta ®· ®−îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, song chÊt l−îng thøc ¨n th« xanh cßn kÐm. Nguån thøc ¨n th« xanh chÝnh bao gåm cá tù nhiªn vµ cá trång phÇn lín lµ cá hoµ th¶o (cá voi, cá ghi nª, cá l«ng para ...). Cá tù nhiªn ë n−íc ta cã tû lÖ protein th« thÊp (kho¶ng 9 - 10% CK khi non vµ gi¶m xuèng 7 - 8% CK khi giµ), cá hoµ th¶o trång còng cã tû lÖ protein th« kh«ng cao (kho¶ng 10% CK). Do vËy mét trong nh÷ng biÖn ph¸p chÝnh ®Ó n©ng cao chÊt l−îng thøc ¨n th« xanh cho ®µn gia sóc nhai l¹i ë n−íc ta lµ ph¸t triÓn c©y hä ®Ëu. Chóng ta ®· nhËp vµ trång thö nhiÒu gièng c©y ®Ëu trªn mét sè vïng sinh th¸i kh¸c nhau (Tr−¬ng TÊn Khanh, 2003; NguyÔn Ngäc Hµ vµ céng sù, 1992; NguyÔn ThÞ Liªn, 2000). Bµi viÕt nµy sÏ tr×nh bµy kÕt qu¶ kh¶o s¸t, tuyÓn chän tËp ®oµn c©y ®Ëu lµm thøc ¨n cho gia sóc nhai l¹i ®èi víi vïng ®Êt gß ®åi huyÖn L−¬ng S¬n - Hoµ B×nh. 2. ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu C©y thøc ¨n gia sóc ®−îc ®¸nh gi¸ theo Wong (1991). Qua b−íc ®¸nh gi¸ thø nhÊt vµ thø hai, 3 gièng ®Ëu sau ®−îc chän nghiªn cøu tiÕp lµ: ®Ëu Stylo (Stylosanthes guianensis), keo dËu (Leucaena leucocephala), ®Ëu c«ng hay ®Ëu S¬n T©y (Flemingia congesta). B−íc 3: Nghiªn cøu ®¸p øng cña gia sóc. ThÝ nghiÖm chØ theo dâi tû lÖ sö dông cña c¸c gièng c©y ®Ëu nghiªn cøu. B−íc 4: Nghiªn cøu kh¶ n¨ng sinh tr−ëng vµ n¨ng suÊt cña c¸c gièng ®Ëu trªn trong ®iÒu kiÖn canh t¸c cña ng−êi n«ng d©n L−¬ng S¬n, Hoµ B×nh. Ba gièng ®Ëu trªn ®Òu ®−îc chän trång cho nhãm ®Êt gß ®åi cña huyÖn. ThÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ theo khèi ngÉu nhiªn hoµn toµn, mçi gièng lµ mét c«ng thøc, mçi c«ng thøc nh¾c l¹i ba lÇn, diÖn tÝch mçi c«ng thøc lµ 30 m2. C¸c chØ tiªu theo dâi bao gåm: - §é cao cña c©y ®Ëu ®−îc tÝnh tõ mÆt ®Êt tíi ®iÓm (hoÆc mÆt ph¼ng) mµ 50% sè l¸ ®¹t ®−îc, ®o 10 ngµy mét lÇn. - N¨ng suÊt cña c©y ®Ëu ®−îc x¸c ®Þnh tõ c¸c « thÝ nghiÖm cã diÖn tÝch 30 m2 (chiÒu réng 5m, chiÒu dµi 6m), trong ®ã diÖn tÝch ®Ó tÝnh 20 m2, diÖn tÝch b¶o vÖ 10 m2.
- Thµnh phÇn ho¸ häc cña c©y thøc ¨n ®−îc ph©n tÝch theo ph−¬ng ph¸p cña AOAC (1995) t¹i phßng ph©n tÝch thøc ¨n khoa Ch¨n nu«i - Thó y, Tr−êng §H N«ng nghiÖp 1. - Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tû lÖ tiªu ho¸ in - vitro Tû lÖ tiªu ho¸ in - vitro x¸c ®Þnh theo h−íng dÉn cña De Boever (1986): C©n 0,3 g mÉu vµo chÐn cã n¾p ®¸y, cho 30 ml dung dÞch men pepsin ®· chuÈn bÞ tõ tr−íc. §Ëy n¾p chÐn vµ cho chÐn vµo bÓ æn nhiÖt vµ duy tr× nhiÖt ®é 390 C. Cø 5 giê l¾c nhÑ chÐn mét lÇn vµ ñ 24 giê. Sau 24 giê lÊy chÐn ra ng©m vµo bÓ æn nhiÖt kh¸c cã nhiÖt ®é 800 C trong vßng 45 phót. Röa mÉu 3 lÇn víi n−íc cÊt Êm (600 C). Lµm nh− thÕ víi dung dÞch men xenlulaza. SÊy mÉu ë 1050 C vµ tro ho¸ mÉu ë 5400 C. - Tû lÖ sö dông cña c©y thøc ¨n ®−îc x¸c ®Þnh trªn 3 bß lai Sind cã khèi l−îng 200 kg. Bß ®−îc ¨n khèi l−îng thøc ¨n th« xanh b»ng 2,5% khèi l−îng c¬ thÓ (tÝnh theo chÊt kh«). Trong thøc ¨n th« xanh c©y ®Ëu chiÕm 1/3, cßn cá voi chiÕm 2/3 khèi l−îng. Thêi gian thu thËp sè liÖu lµ 5 ngµy. Thøc ¨n cho ¨n – Thøc ¨n thõa Tû lÖ sö dông (%) = ---------------------------------------- x 100 Thøc ¨n cho ¨n - Ph−¬ng ph¸p xö lý thèng kª C¸c sè liÖu theo dâi cña mçi gièng ®Ëu ®−îc ph©n tÝch ph−¬ng sai theo tõng chØ tiªu nghiªn cøu, sö dông b¶ng tÝnh Microsoft Excel. §Ò tµi ®−îc tiÕn hµnh tõ n¨m 2002 ®Õn n¨m 2004. 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn 3.1. Kh¶ n¨ng sinh tr−ëng, n¨ng suÊt cña c©y ®Ëu C©y Stylo lµ c©y ®Ëu th©n bôi, cßn c©y keo dËu vµ c©y ®Ëu c«ng lµ c©y ®Ëu th©n gç. C©y ®Ëu Stylo cho thu c¾t løa ®Çu ë 90 ngµy tuæi, ®¹t ®é cao 59,6 cm. Do ph¸t triÓn chËm c©y keo dËu vµ c©y ®Ëu c«ng c¾t løa ®Çu ë 180 ngµy tuæi, ®¹t ®é cao t−¬ng øng 152 vµ 150 cm. Tõ løa 2 trë ®i, c©y Stylo cho thu c¾t ë 60 ngµy, c©y keo dËu vµ ®Ëu c«ng cho thu c¾t ë 90 ngµy (mïa hÌ - thu). Trong 4 th¸ng mïa ®«ng - xu©n c¸c c©y ®Ëu chØ cho thu c¾t 1 lÇn. B¶ng 1. Tèc ®é t¸i sinh cña c©y ®Ëu (cm/ngµy ®ªm) Gièng ®Ëu Mïa vô Stylo Keo dËu §Ëu c«ng 0,81 ± 0,01 0,88 ± 0,04 0,85 ± 0,04 HÌ - thu 0,41 ± 0,02 0,52 ± 0,03 0,60 ± 0,02 §«ng - xu©n Tèc ®é sinh tr−ëng cña c©y ®Ëu Stylo ®¹t cao, cßn tèc ®é sinh tr−ëng cña c©y keo dËu vµ ®Ëu c«ng trång t¹i L−¬ng S¬n - Hoµ B×nh t−¬ng ®èi thÊp so víi tiÒm n¨ng cña gièng. NguyÔn ThÞ Liªn (2000) cho biÕt t¹i Th¸i Nguyªn c©y keo dËu vµ c©y ®Ëu c«ng cho tèc ®é sinh tr−ëng t−¬ng øng lµ 1,26 vµ 1,35 cm (vô hÌ - thu), 0,83 vµ 0,89 cm/ngµy ®ªm (vô ®«ng - xu©n). B¶ng 2. N¨ng suÊt cña c©y ®Ëu (tÊn CK/ha/n¨m) ChØ tiªu Stylo Keo dËu §Ëu c«ng 13,13 ± 1,30 12,28 ± 1,68 11,92 ± 1,70 Cµnh+l¸ (tÊn CK/ha/n¨m) 13,13 ± 1,30 7,74 ± 1,41 8,34 ± 1,56 Ngän non+l¸ (tÊn CK/ha/n¨m) 2,03 ± 0,16 1,46 ± 0,19 1,36 ± 0,14 Protein th« (tÊn/ha/n¨m)
N¨ng suÊt ngän + l¸ (phÇn gia sóc sö dông ®−îc) cña c©y ®Ëu Stylo rÊt cao (13,13 tÊn CK/ha/n¨m), trong khi ®ã c©y keo dËu vµ c©y ®Ëu c«ng chØ ®¹t t−¬ng øng 7,74 vµ 8,34 tÊn CK/ha/n¨m. C©y keo dËu trång t¹i Thuþ Ph−¬ng, Tõ Liªm, Hµ Néi vµ Ba V×, Hµ T©y ®¹t n¨ng suÊt kh¸ cao (13,37 tÊn CK/ha/n¨m) (Lª Hoµ B×nh vµ céng sù, 1992). T¹i vïng ®Êt tèt ë Gia L©m - Hµ Néi vµ §an Ph−îng - Hµ T©y, n¨ng suÊt cña c©y Stylo còng chØ ®¹t 13,9 tÊn CK/ha/n¨m (Bïi Quang TuÊn, 2004). T¹i Th¸i Nguyªn, n¨ng suÊt ngän + l¸ cña c©y keo dËu vµ c©y ®Ëu c«ng t−¬ng øng lµ 9,83 vµ 10,16 tÊn/ha/n¨m (NguyÔn ThÞ Liªn, 2000). C©y ®Ëu c«ng ph¸t triÓn rÊt tèt ë vïng ®Êt Ba V×, n¨ng suÊt CK ®¹t 14,73 tÊn/ha/n¨m (Ng« TiÕn Dòng vµ CS, 2004). Do n¨ng suÊt cao h¬n nªn l−îng protein th« thu ®−îc tõ c©y ®Ëu Stylo còng cao h¬n so víi c©y keo dËu vµ c©y ®Ëu c«ng (P
Tr−¬ng TÊn Khanh (2003). §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng ®ång cá tù nhiªn vµ nghiªn cøu mét sè biÖn ph¸p kü thuËt nh»m c¶i thiÖn nguån thøc ¨n xanh cho gia sóc t¹i M’Drak – Daklak, luËn ¸n tiÕn sü n«ng nghiÖp. NguyÔn Ngäc Hµ, §Æng ThÞ Tu©n, Bïi V¨n ChÝnh, Bïi ThÞ Oanh, Phan ThÞ PhÇn, Vò ThÞ Th¸i (1992). X¸c ®Þnh n¨ng suÊt cña mét sè gièng keo dËu vµ sö dông l¸ keo dËu lµm thøc ¨n bæ sung cho gia sóc, gia cÇm. KÕt qu¶ NCKH KT, ViÖn Ch¨n nu«i 1985 - 1990. NXB N«ng nghiÖp. 132 - 137. NguyÔn ThÞ Liªn (2000). Nghiªn cøu kh¶ n¨ng sinh tr−ëng, t¸i sinh, s¶n l−îng, gi¸ trÞ dinh d−ìng cña c©y Leucaena leucocephala, Desmodium rensoni, Flemingia congesta vµ sö dông chóng lµm thøc ¨n nu«i dª thÞt t¹i Th¸i Nguyªn. LuËn ¸n tiÕn sü n«ng nghiÖp. Bïi Quang TuÊn (2004). N¨ng suÊt vµ gi¸ trÞ dinh d−ìng cña mét sè c©y thøc ¨n gia sóc trång t¹i Gia L©m - Hµ Néi vµ §an Ph−îng - Hµ T©y. T¹p chÝ Ch¨n nu«i sè 10. 14 - 18. Wong C.C (1991). "A review of forage screening and evaluation in Malaysia". In Grassland and forage production in Southeast Asia Proc., No 1, pp: 61 - 68.