intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về xây dựng pháp luật ở Việt Nam "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

153
lượt xem
16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về xây dựng pháp luật ở Việt Nam Cụ thể, sau khi Trưởng văn phòng thừa phát lại ra quyết định thi hành án, quyết định thi hành án phải được gửi cho cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện tại nơi có văn phòng thừa phát lại để phối hợp thi hành.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về xây dựng pháp luật ở Việt Nam "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Mét sè vÊn ®Ò lÝ luËn vµ thùc tiÔn vÒ x©y dùng ph¸p luËt ë ViÖt Nam NguyÔn ThÕ QuyÒn * T rong c«ng cuéc ®æi míi hiÖn nay, c«ng t¸c x©y dùng ph¸p luËt ®−îc §¶ng v Nh n−íc ta ®Æc biÖt coi ph¸p luËt x héi chñ nghÜa. Cßn tiÒn lÖ ph¸p l h×nh thøc ph¸p luËt m néi dung l viÖc nh n−íc thõa nhËn mét sè v¨n träng, t¨ng c−êng v b−íc ®Çu ® ®em l¹i b¶n ¸p dông ph¸p luËt cña c¸c c¬ quan nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. nh n−íc (nh−: B¶n ¸n cña tßa ¸n, quyÕt Tuy nhiªn, c«ng t¸c n y hiÖn ®ang ®Þnh cña c¬ quan h nh chÝnh nh n−íc) gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n, v−íng m¾c vÒ nh÷ng c«ng viÖc cô thÓ, t¹o nªn nh÷ng nhÊt ®Þnh nªn chÊt l−îng v hiÖu qu¶ chuÈn mùc ®Ó ¸p dông v o c¸c tr−êng ch−a thùc sù ®¸p øng ®−îc ®ßi hái cña x hîp t−¬ng tù. Nh− vËy, t¹o ra sù tïy tiÖn héi, cña Nh n−íc. v bÖnh m¸y mãc trong ¸p dông ph¸p Trong ph¹m vi b i viÕt n y, chóng t«i luËt. Do ®ã h×nh thøc n y kh«ng thÓ ®−îc chØ xin ®Ò cËp mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n liªn sö dông trong nh n−íc x héi chñ nghÜa. quan mËt thiÕt tíi x©y dùng ph¸p luËt, cã Quan ®iÓm thø hai: Ph¸p luËt x héi ¶nh h−ëng kh«ng nhá tíi chÊt l−îng, hiÖu chñ nghÜa cã h×nh thøc c¬ b¶n l ph¸p lùc v hiÖu qu¶ cña ph¸p luËt. luËt th nh v¨n cßn tiÒn lÖ ph¸p v tËp 1. VÒ h×nh thøc ph¸p luËt qu¸n ph¸p chØ l nh÷ng h×nh thøc mang HiÖn nay, cßn tån t¹i 2 quan ®iÓm tr¸i tÝnh thø yÕu, gi÷ vai trß "bæ trî" khi ch−a ng−îc nhau vÒ h×nh thøc ph¸p luËt m ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ho n thiÖn ph¸p luËt. Nh n−íc ta ® v ®ang sö dông. Quan ®iÓm n y dùa trªn mét sè c¬ së Quan ®iÓm thø nhÊt: Ph¸p luËt n−íc lÝ luËn v thùc tiÔn sau: ta l ph¸p luËt x héi chñ nghÜa nªn chØ - Ph¸p luËt x héi chñ nghÜa ch−a thÓ cã h×nh thøc duy nhÊt l ph¸p luËt th nh ®−îc ho n thiÖn trong thêi gian ng¾n nªn v¨n m kh«ng thÓ chÊp nhËn tËp qu¸n ch−a thÓ bao trïm lªn to n bé ®êi sèng x ph¸p v tiÒn lÖ ph¸p. héi, v× vËy, cßn ph¶i sö dông tiÒn lÖ ph¸p Quan ®iÓm n y cho r»ng muèn b¶o v tËp qu¸n ph¸p ®Ó bæ sung nh÷ng ®¶m nguyªn t¾c ph¸p chÕ x héi chñ khiÕm khuyÕt cho ph¸p luËt th nh v¨n. nghÜa trong tæ chøc v ho¹t ®éng cña Nh Khi ph¸p luËt ® ho n chØnh th× tiÒn lÖ n−íc th× ph¶i cã hÖ thèng ph¸p luËt thèng ph¸p v tËp qu¸n ph¸p sÏ bÞ triÖt tiªu. nhÊt, ho n chØnh thÓ hiÖn b¶n chÊt cña - Kh«ng ph¶i tËp qu¸n n o còng l¹c giai cÊp c«ng nh©n. Trong khi ®ã tËp hËu, tr¸i víi b¶n chÊt ph¸p luËt x héi chñ qu¸n ph¸p l h×nh thøc ph¸p luËt m ë ®ã nghÜa m ng−îc l¹i, cã nhiÒu tËp qu¸n, nh n−íc thõa nhËn hoÆc phª chuÈn phong tôc tiÕn bé thÓ hiÖn b¶n s¾c d©n téc nh÷ng thãi quen, phong tôc, tËp qu¸n * Gi¶ng viªn Khoa h nh chÝnh - nh n−íc trong x héi ®Ó biÕn chóng th nh ph¸p Tr−êng §¹i häc luËt H Néi luËt, v× vËy kh«ng thÓ hiÖn ®−îc b¶n chÊt 16 - t¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ViÖt Nam, phï hîp víi ®−êng lèi cña cøu ®Ó h−íng dÉn kh«i phôc l¹i c¸c §¶ng v Nh n−íc nªn cÇn ph¶i thõa h−¬ng −íc còng thÓ hiÖn t− t−ëng nãi nhËn v sö dông ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan trªn. hÖ x héi. Tõ ®ã l m n¶y sinh vÊn ®Ò: Nh n−íc - Trong thùc tiÔn cã nhiÒu ho¹t ®éng cÇn quy ®Þnh chÝnh thøc, ®Çy ®ñ v chi cña Nh n−íc trong x©y dùng ph¸p luËt tiÕt vÒ c¸ch thøc sö dông tËp qu¸n v tiÒn khã cã thÓ ®−îc lÝ gi¶i, c¾t nghÜa mét lÖ ®Ó viÖc ¸p dông ®−îc thèng nhÊt, tr¸nh c¸ch cã søc thuyÕt phôc nÕu kh«ng thõa tïy tiÖn. VÝ dô: Quy ®Þnh nh÷ng tËp qu¸n nhËn tiÒn lÖ ph¸p v tËp qu¸n ph¸p l n o ®−îc ¸p dông; quy ®Þnh c¸ch thøc nh÷ng h×nh thøc ph¸p luËt tån t¹i ë n−íc x¸c ®Þnh c¸c v¨n b¶n ®−îc coi l mÉu ta hiÖn nay. VÝ dô: C¸c b¸o c¸o tæng kÕt mùc cã thÓ ®em ¸p dông t−¬ng tù v.v.. ho¹t ®éng xÐt xö cña Tßa ¸n nh©n d©n tèi 2. VÒ thÈm quyÒn x©y dùng ph¸p cao (TANDTC), c¸c kÕt luËn cña Thñ luËt t−íng ChÝnh phñ... th−êng xuyªn ®−îc X©y dùng ph¸p luËt, theo nguyªn ®em ra ¸p dông trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt nghÜa cña nã l ho¹t ®éng cña chñ thÓ nh÷ng c«ng viÖc t−¬ng tù (tiÒn lÖ ph¸p ). mang quyÒn lùc nh n−íc ®Æt ra, phª Chóng t«i cho r»ng quan ®iÓm thø hai chuÈn hoÆc thõa nhËn c¸c quy t¾c xö sù phï hîp h¬n víi thùc tiÔn n−íc ta hiÖn chung (quy ph¹m ph¸p luËt) dùa trªn nay. nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x héi nhÊt ®Þnh Tuy nhiªn, nãi nh− vËy kh«ng cã ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x héi theo nghÜa l ® thõa nhËn r»ng tËp qu¸n ph¸p h−íng m giai cÊp thèng trÞ ® x¸c ®Þnh. v tiÒn lÖ ph¸p l nh÷ng h×nh thøc ph¸p Víi néi dung ®ã, ho¹t ®éng x©y dùng luËt tiÕn bé m ng−îc l¹i, cÇn kh¼ng ®Þnh ph¸p luËt ®−îc tiÕn h nh theo nh÷ng c¸ch vÒ nh÷ng nh−îc ®iÓm cña chóng ®Ó t×m thøc c¬ b¶n sau ®©y: c¸ch kh¾c phôc. §iÒu n y mét mÆt võa cã 1. X¸c ®Þnh (b»ng v¨n b¶n hoÆc b»ng ®iÒu kiÖn ®Ó hç trî cho h×nh thøc ph¸p miÖng) nh÷ng tËp qu¸n hoÆc nh÷ng tiÒn luËt th nh v¨n, mÆt kh¸c vÉn b¶o ®¶m b¶n lÖ n o ®−îc thõa nhËn l ph¸p luËt; chÊt ph¸p luËt x héi chñ nghÜa v 2. Ra v¨n b¶n phª chuÈn c¸c quy nguyªn t¾c ph¸p chÕ x héi chñ nghÜa. ph¹m ®−îc h×nh th nh bëi c¸c chñ thÓ HiÖn nay, tËp qu¸n ® chÝnh thøc kh«ng cã quyÒn ban h nh v¨n b¶n quy ®−îc Nh n−íc thõa nhËn trong Bé luËt ph¹m ph¸p luËt (VBQPPL); d©n sù, cô thÓ: "Trong tr−êng hîp ph¸p 3. Ban h nh c¸c v¨n b¶n quy ph¹m luËt kh«ng quy ®Þnh v c¸c bªn kh«ng cã ph¸p luËt ®Ó ®Æt ra c¸c quy ®Þnh cÇn thiÕt; tháa thuËn th× cã thÓ ¸p dông tËp qu¸n... 4. KÝ kÕt c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ víi c¸c nh−ng kh«ng ®−îc tr¸i víi nh÷ng nguyªn t¾c quèc gia kh¸c (hoÆc c¸c chñ thÓ kh¸c cña quy ®Þnh trong Bé luËt n y" (§iÒu 14). luËt quèc tÕ). HoÆc: "ChØ nh÷ng t i s¶n cã thÓ ®em Trong bèn c¸ch thøc nãi trªn chØ cã ë giao dÞch ®−îc v nh÷ng c«ng viÖc cã thÓ c¸ch cuèi cïng ph¸p luËt míi ®−îc x¸c thùc hiÖn ®−îc m ph¸p luËt kh«ng cÊm, lËp trªn c¬ së b×nh ®¼ng, tháa thuËn gi÷a kh«ng tr¸i ®¹o ®øc x héi míi l ®èi c¸c quèc gia. ë nh÷ng c¸ch thøc cßn l¹i, t−îng cña nghÜa vô d©n sù" (§iÒu 287, ph¸p luËt ®−îc Ên ®Þnh ho n to n chØ phô kho¶n 3). Trong thùc tiÔn, viÖc nghiªn thuéc v o ý chÝ cña mçi quèc gia. t¹p chÝ luËt häc - 17
  3. nghiªn cøu - trao ®æi HiÖn nay, thÈm quyÒn kÝ kÕt c¸c ®iÒu ph¹m ph¸p luËt (§iÒu 52) v.v.. Bëi vËy, −íc quèc tÕ ® ®−îc x¸c lËp t¹i Ph¸p lÖnh hiÖn nay cßn nhiÒu néi dung trong ph¸p kÝ kÕt v thùc hiÖn c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ luËt ch−a ®−îc hiÓu thèng nhÊt, ¶nh ng y 17/10/1998; thÈm quyÒn ban h nh h−ëng lín tíi viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt. v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®−îc quy Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn, cã thÓ rót ra ®Þnh t¹i LuËt ban h nh v¨n b¶n quy ph¹m kÕt luËn vÒ mét sè gi¶i ph¸p cÇn nhanh ph¸p luËt ng y 12/11/1996. VÒ thÈm chãng thùc hiÖn nh»m n©ng cao chÊt quyÒn thõa nhËn hoÆc phª chuÈn hÇu nh− l−îng v hiÖu qu¶ c«ng t¸c x©y dùng kh«ng cã quy ®Þnh trong ph¸p luËt. ph¸p luËt: ChØ nãi riªng vÒ thÈm quyÒn ban h nh - CÇn cã v¨n b¶n (thÊp nhÊt l nghÞ v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt th× hiÖn nay ®Þnh cña ChÝnh phñ) quy ®Þnh cô thÓ vÒ ® cã kh¸ nhiÒu ®iÓm bÊt cËp m ®iÓn thÈm quyÒn x¸c ®Þnh nh÷ng tËp qu¸n h×nh l : hoÆc tiÒn lÖ ®−îc Nh n−íc thõa nhËn; - ViÖc x¸c ®Þnh thÈm quyÒn vÒ néi quy ®Þnh chi tiÕt vÒ viÖc phª chuÈn c¸c dung trong ph¸p luËt ch−a râ r ng, tøc l néi dung, quy chÕ ®−îc ban h nh bëi thñ ch−a x¸c ®Þnh cô thÓ nh÷ng néi dung n o tr−ëng c¸c c¬ quan nh n−íc m theo thuéc quyÒn quy ®Þnh cña ai. V× vËy, LuËt ban h nh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p trong thùc tiÔn tõng x¶y ra t×nh tr¹ng luËt th× kh«ng ®−îc ban h nh v¨n b¶n quy nh÷ng néi dung dÔ x¸c ®Þnh th× nhiÒu c¬ ph¹m ph¸p luËt (nh−: Gi¸m ®èc së, gi¸m quan cïng ra v¨n b¶n t¹o nªn sù chång ®èc c«ng ti, tr−êng häc v.v.). chÐo, thËm chÝ m©u thuÉn nhau, kh«ng - CÇn ho n thiÖn LuËt ban h nh v¨n chØ khã thùc hiÖn m cßn g©y l ng phÝ vÒ b¶n quy ph¹m ph¸p luËt theo h−íng ban tiÒn cña cßn nh÷ng néi dung khã x¸c h nh luËt söa ®æi, bæ sung ®Ó quy ®Þnh ®Þnh (v× phøc t¹p hoÆc ch−a cã kinh ®Çy ®ñ vÒ viÖc ban h nh v¨n b¶n quy nghiÖm gi¶i quyÕt) th× ®ïn ®Èy nhau nªn ph¹m ph¸p luËt cña c¸c c¬ quan chÝnh chËm cã v¨n b¶n. quyÒn ®Þa ph−¬ng m hiÖn nay míi chØ cã - ViÖc x¸c ®Þnh thÈm quyÒn vÒ h×nh nh÷ng quy ®Þnh s¬ l−îc ë c¸c §iÒu 10 v thøc còng ch−a thùc sù râ nÐt, cã nghÜa l §iÒu 19 cña LuËt nãi trªn. ch−a x¸c ®Þnh ®−îc cô thÓ tr−êng hîp n o - Ban h nh nghÞ ®Þnh h−íng dÉn thi th× cÇn ban h nh v¨n b¶n d−íi h×nh thøc h nh mét c¸ch to n diÖn, ®Çy ®ñ ®èi víi g×. Do vËy, viÖc lùa chän h×nh thøc v¨n LuËt ban h nh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cho mçi c¬ quan luËt m kh«ng chØ dõng ë viÖc "h−íng trë nªn khã kh¨n v nhiÒu khi kh«ng dÉn thi h nh mét sè ®iÓm" nh− NghÞ ®Þnh thèng nhÊt. 101/CP ng y 23/9/1997 cña ChÝnh phñ. Bªn c¹nh ®ã, trong ho¹t ®éng thùc - CÇn nhanh chãng ra nghÞ quyÕt cña tiÔn x©y dùng ph¸p luËt cßn tån t¹i mét ñy ban th−êng vô Quèc héi ®Ó gi¶i thÝch ®iÓm khiÕm khuyÕt rÊt lín l viÖc gi¶i HiÕn ph¸p v tõng ®¹o luËt, t¹o ra c¬ së thÝch chÝnh thøc v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p ph¸p lÝ cho viÖc n¾m b¾t v thùc hiÖn luËt, ®Æc biÖt l HiÕn ph¸p Ýt ®−îc coi chóng ®−îc thuËn lîi v thèng nhÊt./. träng, mÆc dï trong ph¸p luËt hiÖn h nh cã kh¸ nhiÒu quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò n y, nh− HiÕn ph¸p (§iÒu 91), LuËt tæ chøc Quèc héi (§iÒu 6), LuËt ban h nh v¨n b¶n quy 18 - t¹p chÝ luËt häc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2