intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Một số vấn đề xung quanh việc thành lập hiệp hội quyền tác giả"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

75
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một số vấn đề xung quanh việc thành lập hiệp hội quyền tác giả Chính vì vậy, các vụ kiện này rất đặc thù, dễ dẫn đến mức độ gay gắt, hoặc bức xúc nếu không được giải quyết hợp lí, hợp tình. Mặc dù pháp luật hiện hành không cho phép khiếu kiện đông người nhưng kết quả giải quyết của một vụ việc có thể ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều chủ thể khác - những người có đất bị thu hồi trong cùng một dự án....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Một số vấn đề xung quanh việc thành lập hiệp hội quyền tác giả"

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Mét sè vÊn ®Ò xung quanh viÖc thµnh lËp hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶(1) Phan ViÖt Dòng * 1. QuyÒn t¸c gi¶ v hiÖp héi quyÒn t¸c Trong khi ®ã, nhu cÇu cña c«ng chóng gi¶ ®èi víi c¸c s¶n phÈm v¨n hãa, nghÖ thuËt a. QuyÒn t i s¶n v nhu cÇu x héi kh«ng bao giê dõng l¹i ë h×nh thøc nhÊt ®Þnh T¸c gi¶(2) cã nh÷ng quyÒn lîi nhÊt ®Þnh m lu«n lu«n biÕn ®æi v ph¸t triÓn. Do vËy, ®èi víi t¸c phÈm cña m×nh, nh÷ng quyÒn lîi viÖc sö dông v khai th¸c t¸c phÈm kh«ng ®−îc ph¸p luËt c«ng nhËn víi môc ®Ých ®¶m chØ ®−îc tiÕn h nh bëi rÊt nhiÒu ng−êi hoÆc b¶o cho t¸c gi¶ cã thÓ thu nhËn ®−îc nh÷ng chñ thÓ kh¸c nhau m cßn d−íi rÊt nhiÒu lîi Ých vËt chÊt nhÊt ®Þnh tõ viÖc sö dông v h×nh thøc kh¸c nhau, víi nh÷ng ph¹m vi phæ khai th¸c t¸c phÈm. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, biÕn kh¸c nhau, l m cho viÖc thu nhËn thï ®éc quyÒn sö dông t¸c phÈm l khëi ®iÓm lao cho t¸c gi¶ trë nªn rÊt khã kh¨n thËm chÝ cña mäi quyÒn t i s¶n kh¸c cña t¸c gi¶. §iÒu kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc. MÆt kh¸c, ng−êi n y kh«ng chØ ®óng ®èi víi quyÒn t¸c gi¶ m sö dông kh«ng ph¶i lóc n o còng cã thÓ liªn cßn ®óng víi c¶ c¸c quyÒn kÒ cËn (quyÒn lîi l¹c ®−îc víi t¸c gi¶ mét c¸ch dÔ d ng. cña ng−êi biÓu diÔn, c¸c nh s¶n xuÊt b¨ng §©y l ®iÓm nãng dÔ g©y xung ®ét gi÷a ®Üa ghi ©m, ghi h×nh hoÆc c¸c tæ chøc ph¸t c¸c lîi Ých cña t¸c gi¶ v x héi, ®Æc biÖt l thanh, truyÒn h×nh). lîi Ých vËt chÊt, v× nh s¶n xuÊt kh«ng ph¶i Nh÷ng quyÒn t i s¶n cña t¸c gi¶ cÇn lóc n o còng dÔ d ng cã thÓ t×m ®Õn t¸c gi¶ ®−îc quan t©m ®Õn l quyÒn biÓu diÔn, v kh«ng ph¶i lóc n o hai bªn còng cã thÓ quyÒn ghi ©m, ghi h×nh v quyÒn ph¸t sãng ®¹t ®Õn tháa thuËn vÒ viÖc sö dông t¸c phÈm. (ph¸t thanh, truyÒn h×nh). §Ó b¶o vÖ lîi Ých b. HiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ - gi¶i ph¸p b¶o kinh tÕ cho t¸c gi¶, ph¸p luËt ® c«ng nhËn ®¶m quyÒn t i s¶n cho t¸c gi¶ ®éc quyÒn sö dông t¸c phÈm theo Nh− vËy, viÖc ®¶m b¶o quyÒn t i s¶n cho c¸c h×nh thøc nªu trªn. Cã nghÜa l nÕu t¸c gi¶ trªn thùc tÕ kh«ng ho n to n ®¬n muèn sö dông t¸c phÈm, ng−êi sö dông ph¶i gi¶n, ®Æc biÖt l trong ho n c¶nh kinh tÕ ph¸t liªn l¹c víi t¸c gi¶ v tháa thuËn víi t¸c gi¶ triÓn, nhu cÇu x héi vÒ c¸c s¶n phÈm v¨n hãa t¨ng m¹nh, thóc ®Èy c¸c nh s¶n xuÊt vÒ nhuËn bót cho viÖc sö dông t¸c phÈm. ViÖc sö dông t¸c phÈm kh«ng cã sù ®ång ý * V¨n phßng luËt së h÷u trÝ tuÖ cña t¸c gi¶ l kh«ng hîp ph¸p. TRAN H. N & ASSOCIATES T¹p chÝ luËt häc - 13
  2. nghiªn cøu - trao ®æi nhanh chãng ®−a ra thÞ tr−êng c¸c s¶n phÈm nh− cña nh÷ng ng−êi kh¸c ®−îc h−ëng míi (vÒ v¨n hãa, nghÖ thuËt), tøc l ph¶i cã quyÒn ®ã). ViÖc x¸c ®Þnh quyÒn lîi cÇn ®−îc sù c©n ®èi vÒ lîi Ých gi÷a t¸c gi¶ v x héi b¶o vÖ l tèi quan träng, bëi nÕu cã kh¶ n¨ng còng nh− gi÷a t¸c gi¶ v nh s¶n xuÊt (ng−êi xung ®ét quyÒn lîi th× sÏ kh«ng cã lÝ do g× sö dông t¸c phÈm). §©y l yªu cÇu cho bÊt k× thuyÕt phôc ®−îc c¸c t¸c gi¶ tham gia hiÖp gi¶i ph¸p n o ®−îc ®Æt ra ®Ó b¶o ®¶m quyÒn héi. lîi kinh tÕ cho t¸c gi¶. HiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ ®¹i diÖn cho c¸c ë nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi, hiÖp héi t¸c gi¶ tr−íc hÕt trong ph¹m trï c¸c quyÒn quyÒn t¸c gi¶ ® ®−îc th nh lËp(3) v× môc t i s¶n. HiÖp héi cßn cã nghÜa vô ® m ph¸n ®Ých n y. HiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ l ®¹i diÖn v tháa thuËn víi c¸c nh s¶n xuÊt hoÆc hiÖp tËp thÓ cho c¸c t¸c gi¶ vÒ quyÒn lîi kinh tÕ héi cña c¸c nh s¶n xuÊt vÒ møc phÝ khung cña hä. HiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ tr−íc hÕt b¶o cho c¸c t¸c phÈm, v× ®©y l ®éc quyÒn cña ®¶m quyÒn lîi cña t¸c gi¶ qua viÖc theo dâi hiÖp héi do c¸c t¸c gi¶ l héi viªn trao cho. v gi¸m s¸t viÖc sö dông t¸c phÈm trªn thÞ Qua ®ã c¸c t¸c gi¶ sÏ tõ bá quyÒn trùc tiÕp tr−êng còng nh− trong viÖc thu nhËn nhuËn cho phÐp nh s¶n xuÊt sö dông t¸c phÈm. bót tõ viÖc sö dông t¸c phÈm. MÆt kh¸c, sù HiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ l ®Çu mèi tËp tån t¹i cña hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ sÏ gi¸n trung thu c¸c kho¶n nhuËn bót, thï lao hoÆc tiÕp t¹o thuËn lîi cho nh s¶n xuÊt (ng−êi sö lîi Ých vËt chÊt kh¸c cho c¸c t¸c gi¶ l héi dông t¸c phÈm) trong viÖc liªn l¹c v nhËn viªn hoÆc trong mét sè tr−êng hîp cho c¶ ®−îc sù cho phÐp sö dông t¸c phÈm cña t¸c c¸c t¸c gi¶ kh«ng ph¶i l héi viªn. HiÖp héi gi¶. ph©n chia c¸c thu nhËp nh− trªn tíi c¸c t¸c H¬n n÷a, víi sù tån t¹i cña hiÖp héi gi¶ theo nh÷ng quy t¾c nhÊt ®Þnh quy ®Þnh quyÒn t¸c gi¶, viÖc can thiÖp trùc tiÕp v o trong ®iÒu lÖ hiÖp héi. quyÒn t¸c gi¶ b»ng c¸c chÕ ®Þnh ph¸p luËt HiÖp héi kh«ng cã chøc n¨ng kinh nh− li x¨ng kh«ng tù nguyÖn kh«ng cßn cÇn doanh, v× viÖc kinh doanh ¶nh h−ëng trùc thiÕt n÷a, bëi c¸c lÝ do dÉn ®Õn li x¨ng tiÕp tíi lîi Ých vËt chÊt cña c¸c héi viªn. kh«ng tù nguyÖn nh− thêi gian, kh¶ n¨ng b. Th nh lËp v ho¹t ®éng cña hiÖp héi tiÕp cËn v tháa thuËn víi t¸c gi¶ cña c¸c quyÒn t¸c gi¶ nh s¶n xuÊt, vÊn ®Ò ®¶m b¶o lîi Ých x héi HiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ kh«ng ph¶i l tæ (c«ng chóng) vÒ c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa nghÖ chøc chÝnh trÞ x héi, v× môc ®Ých chÝnh cña thuËt sÏ kh«ng cßn tån t¹i. nã l chØ b¶o vÖ lîi Ých vËt chÊt cña mét 2. VÞ trÝ ph¸p lÝ cña hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ nhãm ng−êi nhÊt ®Þnh. V× vËy, hiÖp héi cã a. Môc ®Ých cña hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ thÓ ®−îc th nh lËp nh− c«ng ti v ho¹t ®éng XÐt qua c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra trªn ®©y, cã theo LuËt doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, do kh«ng thÓ nhËn thÊy r»ng môc ®Ých ®Çu tiªn cña ®−îc kinh doanh, hiÖp héi còng cã thÓ ®−îc hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ ph¶i l viÖc b¶o ®¶m th nh lËp nh− mét tæ chøc x héi nghÒ c¸c quyÒn lîi kinh tÕ cña c¸c t¸c gi¶ (còng nghiÖp. 14 - T¹p chÝ luËt häc
  3. nghiªn cøu - trao ®æi Theo kinh nghiÖm cña c¸c hÖ thèng ph¸p trùc tiÕp thùc hiÖn nh÷ng quyÒn ® ñy th¸c luËt trªn thÕ giíi, tïy theo h×nh thøc tæ chøc, n÷a m d nh trän quyÒn thùc hiÖn chóng cho cã thÓ th nh lËp hiÖp héi theo luËt c«ng hoÆc hiÖp héi. Bëi vËy, quan hÖ gi÷a hiÖp héi luËt t−.(4) NÕu l hiÖp héi theo luËt c«ng, viÖc quyÒn t¸c gi¶ v c¸c t¸c gi¶ tr−íc hÕt nªn l th nh lËp sÏ ®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c quan hÖ tù nguyÖn tøc l trªn c¬ së tháa quyÕt ®Þnh h nh chÝnh cña c¬ quan cã chøc thuËn víi mçi t¸c gi¶ l th nh viªn hiÖp héi. n¨ng, trong khi hiÖp héi theo luËt t− sÏ ®−îc Bªn c¹nh ®ã, ph¸p luËt còng cã thÓ quy th nh lËp theo nghÞ quyÕt cña c¸c héi viªn ®Þnh riªng vÒ viÖc ®¹i diÖn quyÒn lîi cho c¸c s¸ng lËp. QuyÕt ®Þnh h nh chÝnh hoÆc nghÞ t¸c gi¶ kh«ng ph¶i l héi viªn hiÖp héi. quyÕt th nh lËp sÏ th«ng qua b¶n ®iÒu lÖ - c¬ Nh÷ng quy ®Þnh nh− vËy kh«ng trùc tiÕp së ho¹t ®éng cña hiÖp héi. nh»m môc ®Ých hç trî ng−êi sö dông m HiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ ®−îc th nh lËp v× tr−íc hÕt l ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸c t¸c quyÒn lîi cña c¸c t¸c gi¶ (l c¸ nh©n) trong gi¶ n y, khi m viÖc liªn hÖ gi÷a ng−êi sö lÜnh vùc nhÊt ®Þnh, do ®ã, nã l tæ chøc ho¹t dông víi hä gÆp khã kh¨n v viÖc sö dông ®éng theo hÖ thèng luËt t−. HiÖp héi quyÒn t¸c phÈm cã thÓ ®−îc biÖn minh bëi lîi Ých t¸c gi¶ cã t− c¸ch ph¸p nh©n tõ khi th nh lËp c«ng chóng, lîi Ých x héi. v ®−îc ®¹i diÖn v ®iÒu h nh trong c¸c giao Theo môc ®Ých v sù ñy quyÒn cña c¸c dÞch ph¸p lÝ theo quy ®Þnh chung cña ph¸p t¸c gi¶, hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ chØ ®−îc phÐp luËt (d©n sù, kinh tÕ hoÆc h nh chÝnh... tïy ho¹t ®éng v× lîi Ých cña t¸c gi¶ v kh«ng theo h×nh thøc th nh lËp). Chñ tÞch hiÖp héi ®−îc thùc hiÖn bÊt k× giao dÞch n o m©u l ng−êi cã quyÒn ®¹i diÖn cho hiÖp héi, c¸c thuÉn hoÆc cã kh¶ n¨ng m©u thuÉn víi lîi héi viªn kh«ng cã quyÒn thùc hiÖn c¸c giao Ých ®ã. C¸c ho¹t ®éng chÝnh cña hiÖp héi dÞch nh©n danh hiÖp héi nÕu kh«ng cã ñy ®−îc quy ®Þnh trong ®iÒu lÖ bao gåm: ViÖc quyÒn hîp lÖ. quy ®Þnh møc nhuËn bót sö dông t¸c phÈm, Dï ®−îc th nh lËp theo hÖ thèng luËt n o viÖc tháa thuËn nhuËn bót víi ng−êi sö dông, (c«ng hay t−), quan hÖ gi÷a hiÖp héi quyÒn viÖc thu nhuËn bót tõ ng−êi sö dông v viÖc t¸c gi¶ v c¸c th nh viªn vÉn sÏ ph¶i l quan sö dông doanh thu cho c«ng viÖc cña hiÖp hÖ d©n sù víi nh÷ng ®Æc tÝnh riªng cña ph¸p héi v ph©n chia thu nhËp ®Õn t¸c gi¶. luËt vÒ quyÒn t¸c gi¶ m c¬ së cña quan hÖ c. Qu¶n lÝ nh n−íc ®èi víi hiÖp héi ®ã l sù ñy quyÒn cña t¸c gi¶ cho hiÖp héi ®Ó quyÒn t¸c gi¶ thi h nh c¸c quyÒn t i s¶n nhÊt ®Þnh cña Do nh÷ng ¶nh h−ëng trùc tiÕp cña sù tån m×nh. Sù ñy quyÒn n y cã tÝnh chÊt chuyÓn t¹i còng nh− cña c¸c ho¹t ®éng cña hiÖp héi giao quyÒn, v× víi viÖc ñy quyÒn cho hiÖp tíi quyÒn lîi hîp ph¸p kh«ng chØ cña c¸c t¸c héi, t¸c gi¶ ®ång thêi sÏ chÊp thuËn kh«ng gi¶ l héi viªn m cña c¶ c¸c t¸c gi¶ kh«ng T¹p chÝ luËt häc - 15
  4. nghiªn cøu - trao ®æi ph¶i héi viªn hiÖp héi v ®Æc biÖt l do tÝnh quyÒn lîi cho c¸c t¸c gi¶, nã cÇn cã c¬ chÕ chÊt x héi cña hiÖp héi m vÊn ®Ò qu¶n lÝ ph¸p lÝ phï hîp, ph−¬ng thøc ho¹t ®éng cã nh n−íc ph¶i ®−îc ®Æt ra v ®−îc ®¶m b¶o hiÖu qu¶ v trªn hÕt l sù chÊp thuËn cña khi th nh lËp hiÖp héi còng nh− trong mäi chÝnh c¸c t¸c gi¶ ®Ó cã thÓ trë th nh ph−¬ng ho¹t ®éng cña hiÖp héi. Theo kinh nghiÖm thøc b¶o ®¶m hiÖu qu¶ cho quyÒn lîi cña quèc tÕ,(5) dï ®−îc th nh lËp theo hÖ thèng hä./. luËt c«ng hay luËt t−, hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ ®Òu ph¶i chÞu sù qu¶n lÝ cña c¸c c¬ quan nh (1). Kh¸i niÖm "hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶" vÒ mÆt ng«n ng÷ l kh«ng ho n to n chÝnh x¸c. §óng h¬n ph¶i gäi n−íc cã thÈm quyÒn tõ khi th nh lËp v l "tæ chøc qu¶n lÝ tËp thÓ quyÒn t¸c gi¶" - Copyright trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Administering Organisation hoÆc "tæ chøc thu phÝ Qu¶n lÝ nh n−íc vÒ hiÖp héi quyÒn t¸c (b¶n quyÒn)" - Collecting Society. Tuy nhiªn, v× tÝnh gi¶ tr−íc hÕt ®−îc thùc hiÖn khi th nh lËp ng¾n gän, sóc tÝch cña kh¸i niÖm ph¸p lÝ, chóng t«i hiÖp héi. HiÖp héi chØ cã thÓ ®−îc th nh lËp t¹m thêi sö dông "hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶" ®Ó ph©n biÖt víi: theo c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ d©n sù v vÒ a. HiÖp héi t¸c gi¶ (nh− nh v¨n, nh¹c sÜ...) c¸c tæ chøc x héi. HiÖp héi chØ cã t− c¸ch b. Tæ chøc ho¹t ®éng v× môc ®Ých lîi nhuËn ph¸p nh©n khi ®−îc ph¸p luËt hoÆc c¬ quan (doanh nghiÖp, c«ng ti...). nh n−íc cã thÈm quyÒn c«ng nhËn b»ng (2). Trong b i n y, kh¸i niÖm "t¸c gi¶" ®ång nghÜa c¸ch chÊp thuËn ®iÒu lÖ hoÆc cÊp giÊy phÐp víi "ng−êi n¾m quyÒn t¸c gi¶" bao h m c¶ chñ së h÷u ho¹t ®éng. t¸c phÈm v nh÷ng ng−êi sö dông t¸c phÈm ®éc Ho¹t ®éng cña hiÖp héi cã thÓ ®−îc giíi quyÒn kh¸c. (3). Theo thèng kª cña Tæ chøc së h÷u trÝ tuÖ thÕ giíi h¹n trong ph¹m vi c¸c quy ®Þnh riªng cña (WIPO), cã nh÷ng n−íc cã ®Õn trªn d−íi 10 hiÖp héi ph¸p luËt vÒ hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶. §Æc biÖt, quyÒn t¸c gi¶ ho¹t ®éng song song víi nhau trªn c¸c ph¸p luËt cÇn cã quy ®Þnh vÒ th nh lËp v tæ lÜnh vùc kh¸c nhau hoÆc ®«i khi còng cïng trong mét chøc hiÖp héi còng nh− vÒ nghÜa vô giao kÕt lÜnh vùc. hîp ®ång cho hiÖp héi ®èi víi c¸c t¸c gi¶ (4). Theo thèng kª cña WIPO, c¸c n−íc ph¸t triÓn cã còng nh− víi c¸c nh s¶n xuÊt v quy ®Þnh c¸c hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ th nh lËp theo luËt t−, trong khi ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, phæ biÕn h¬n l vÒ nghÜa vô c«ng bè nguyªn t¾c ph©n chia hÖ thèng luËt c«ng. thu nhËp c¸c kho¶n thuÕ (nÕu cã), kÕ to¸n t i (5). Céng hßa liªn bang §øc cã ®¹o luËt riªng vÒ viÖc chÝnh... Ngo i ra, còng cÇn cã quy ®Þnh ph¸p thùc thi quyÒn t¸c gi¶, trong ®ã ®Æt ra yªu cÇu giÊy luËt vÒ c¬ chÕ gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña hiÖp phÐp Nh n−íc cho viÖc th nh lËp hiÖp héi quyÒn t¸c héi do c¬ quan nh n−íc thùc hiÖn. gi¶ v ®Æt c¸c hiÖp héi n y d−íi sù gi¸m s¸t cña Côc s¸ng chÕ liªn bang. C¸c quy ®Þnh n y bæ sung v thay Sau khi nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò trªn thÕ cho c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt d©n sù vÒ c«ng ti tr¸ch ®©y, cã thÓ kÕt luËn r»ng, hiÖp héi quyÒn t¸c nhiÖm h÷u h¹n hoÆc hiÖp héi d©n sù, c¸c h×nh thøc gi¶ kh«ng tù b¶n th©n nã l sù b¶o ®¶m m theo ®ã hiÖp héi quyÒn t¸c gi¶ ®−îc th nh lËp. 16 - T¹p chÝ luËt häc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2