Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " PHÁT TRIỂN MÁY SẤY VỈ NGANG ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TRONG 25 NĂM QUA và CÁC VẤN ĐỀ ĐÃ GIẢI QUYẾT BẰNG SẤY MÁY "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

122
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo bài thuyết trình 'báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " phát triển máy sấy vỉ ngang ở đồng bằng sông cửu long trong 25 năm qua và các vấn đề đã giải quyết bằng sấy máy "', nông - lâm - ngư phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " PHÁT TRIỂN MÁY SẤY VỈ NGANG ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TRONG 25 NĂM QUA và CÁC VẤN ĐỀ ĐÃ GIẢI QUYẾT BẰNG SẤY MÁY "

Nong-Lam University CARD 026 / VIE05 Project Flat-bed dryer in the Mekong Delta : Performance evaluation, including rice crack by mechanical dryer (Translation of Headings from Vietnamese for a training course under CARD 026 /VIE05 Project) 2007
DEVELOPMENT OF FLAT-BED DRYERS IN THE MEKONG DELTA IN THE PAST 25 YEARS AND PROBLEMS SOLVED BY MECHANICAL DRYERS. PHAÙT TRIEÅN MAÙY SAÁY VÆ NGANG ôû ÑOÀNG BAÈNG SOÂNG CÖÛU LONG TRONG 25 NAÊM QUA vaø CAÙC VAÁN ÑEÀ ÑAÕ GIAÛI QUYEÁT BAÈNG SAÁY MAÙY Soá löôïng maùy saáy tónh væ ngang taêng nhanh, ñaëc bieät trong 10 naêm qua. Töø maãu maùy ñaàu tieân laép ñaët taïi Huyeän Keá Saùch (Soùc Traêng) naêm 1982, ñeán cuoái 1997 coù 1500 maùy; cuoái 2006, coù khoaûng 6000 maùy ôû ÑBSCL. Caùc maùy naøy ñaõ: Giaûi quyeát saáy 30 % luùa Heø-Thu ôû Ñoàng baèng Soâng Cöûu Long. Laøm cho daân tin ñöôïc: saáy ñuùng kyõ thuaät, chaát löôïng luùa toát hôn phôi. Giaûm hao huït sau thu hoaïch; luùa khoâng bò aåm moác, leân moäng... vì trôøi möa. Saáy vôùi chi phí chaáp nhaän ñöôïc, nghóa laø thaáp so vôùi khaœ naêng bò hao huït. Hao huït do khoâng phôi saáy kòp thôøi, ñöôïc hieåu theo caùch ñôn giaûn nhaát laø laøm giaûm giaù trò haït luùa. Ví duï: 1 kg haït, thay vì baùn 2500 ñ/kg, do bò xuoáng caáp vì möa, chæ baùn ñöôïc 2250 ñ/kg. Maát 250 ñ, nghóa laø bò hao huït 10 %. Maát duø chæ 1 % cuûa 6 trieäu taán luùa Heø-Thu ôû ÑBSCL ñaõ laø moät con soá khoång loà, töông öùng vôùi 100 tyû ñoàng hay khoaûng 7 trieäu USD.
THE ISSUE OF THE RICE GRAIN CRACK AND THE CONSEQUENT POST-HARVEST LOSSES. VAÁN ÑEÀ NÖÙT GAÕY HAÏT LUÙA SAÁY Tuy nhieân, phôi /saáy khoâng ñuùng kyõ thuaät cuõng gaây thieät haïi; vôùi luùa, phoå bieán nhaát laø haït gaïo bò nöùt beå khi xay xaùt. Phôi/ Saáy “sai”, ví duï nhö phôi môù ngoaøi ñoàng laøm haït bò hoài aåm, hoaëc duøng nhieät ñoä cao ñeán 60 o C.... Saáy “ñuùng” nghóa laø söœ duïng nhieät ñoä vaø löôïng gioù sao cho ñoä thu hoài gaïo nguyeân cao. Thöû so saùnh 2 tröôøng hôïp sau, vôùi soá lieäu khaûo saùt taïi Long An 1996, nhöng caäp nhaät theo giaù caû hieän taïi: (TÍNH VÔÙI 100 kg LUÙA) : Saáy “Ñuùng” : Thu hoài 62 kg “Gaïo 10” (laø gaïo coù 10 % taám). Saáy “Sai” : Thu hoài chæ 50– 54 kg “Gaïo 10” nghóa laø soá gaïo bieán thaønh taám taêng theâm ≈ 7– 10 kg. Neáu: Giaù “Gaïo 10” laø 4300 ñ/kg vaø Giaù Taám laø 2700 ñ/kg, cheânh leäch 1600 ñ/kg, Thì: “thuû phaïm phôi saáy” ñaõ laáy ñi cuûa ngöôøi noâng daân chuû luùa ≈11.000- 16.000 ñ /(100 kg luùa) hay 110- 160 ñ/kg luùa, nghóa laø 4- 6 % giaù trò kg luùa ñoù. Con soá naøy khaù cao, 1 ha truùng muøa ngoaøi ñoàng 6 taán, laïi maát ñi 0,6- 1 trieäu ñoàng vì phôi/saáy khoâng ñuùng caùch gaây nöùt vôõ haït.
WAYS TO AVOID RICE CRACKING WITH MECHANICAL DRYING. LAØM THEÁ NAØO TRAÙNH NÖÙT GAÕY HAÏT LUÙA KHI SAÁY ? Söï nöùt gaõy haït luùa coøn do nguyeân nhaân gioáng luùa. Coù gioáng duø phôi boùng raâm cuõng baét ñaàu raïn nöùt. Gioáng IR-64 ñaëc bieät khaùng nöùt haït raát cao. Gioáng deã nöùt beå (nhö moät soá gioáng luùa Nhaät) thì phaûi saáy töø töø, toác ñoä giaûm aåm khoâng quaù 1 %/giôø. Trong moïi tröôøng hôïp, khoâng ñeå nhieät ñoä haït luùa leân quaù 43 oC.
CURRENT RESEARCH FROM CARD PROJECT RELATING TO RICE CRACK. CAÙC NGHIEÂN CÖÙU ÑANG TIEÁN HAØNH (CHÖÔNG TRÌNH CARD) Chöông trình CARD hieän ñang nghieân cöùu ñeå boå sung soá lieäu trong ñieàu kieän ÑBSCL, vôùi maùy saáy tónh væ ngang. Caùc caâu hoûi ñaët ra : - Maùy saáy coù hoaëc khoâng coù ñaûogioù aûnh höôûng gì ñeán söï nöùt beå haït ? Cheá ñoä nhieät: Saáy ôû 43 oC lieân tuïc, hoaëc saáy 52 oC trong giôø ñaàu tieân + 43 oC sau ñoù (kyù hieäu - 52++43 oC) , aûnh höôûng theá naøo ñeán nöùt beå haït ? - Saáy ñeán aåm ñoä cuoái14,5 % hay 17,0 % thì xay xaùt vôùi thieát bò naøo ít gaõy vôõ haït hôn ? Naêm 2006, ñaõ theo doõi thöïc teá treân moät maùy saáy 8 taán /meû taïi HTX Taân Phaùt A, Huyeän Taân Hieäp, Kieân Giang. Ngoaøi ra, ñaõ söœ duïng moät maùy saáy nhoû (1 taán/meû coù ñaûo gioù, lôùp luùa 50 cm; khi saáy khoâng ñaûo chieàu, lôùp luùa 30 cm, chöùa khoaûng 600 kg). Thöû vôùi luùa aåm ñoä ñaàu trong khoaûng 24- 28%. Caùc chæ tieâu chaát löôïng theo doõi laø Tyû leä gaïo nguyeân vaø Ñoä gaõy ngaàm.
INITIAL RESULTS: THE SRA-8 REVERSIBLE DRYER (MODEL 2006) CAÙC KEÁT QUAŒ SÔ BOÄ : MAÙY SAÁY 8 TAÁN/ MEÛ ÑAÛO CHIEÀU KHOÂNG KHÍ SAÁY SRA-8 (MAÃU 2006) Ñaûo chieàu gioù laøm giaûm thôøi gian saáy. Laáy Toác ñoä boác aåm (kg H2O /giôø/ kg luùa vaøo) laøm chæ tieâu so • saùnh, ñaûo gioù coù toác ñoä boác aåm gaáp ñoâi so vôùi khoâng ñaûo gioù. Ñaûo gioù coù taùc duïng roõ reät laøm ñoàng ñeàu aåm ñoä cuoái. Hình 1a vaø 1b laø dieãn bieán aåm ñoä caùc tuùi maãu ñaët • ôû lôùp döôùi vaø lôùp treân cuûa khoái luùa saáy. MEÛ 3 (s aáy 50 oC + 43oC, COÙ ñaûo gioù) MEÛ 7 (s aáy 50 oC +43 oC, KHOÂNG ñaûo gioù) 30 30 Döôi 1 ù Döôùi 1 AÅm ñoä MC %(wb) AÅm ñoä MC %(wb) 25 25 Döôi 2 ù Döôùi 2 20 20 Döôi 3 ù Döôùi 3 15 15 Döôi 4 ù Döôùi 4 Döôi 5 ù Döôùi 5 10 10 Tren 1 â Tr en 1 â 5 5 Tren 2 â Tr en 2 â 0 0 Tren 3 â Tr en 3 â Tren 4 â 0 2 4 6 8 10 12 14 Tr en 4 â 0 2 4 6 8 10 12 Tren 5 â Tr en 5 â Thôøi gian saáy, giôø Thôøi gian saáy , giôø Hình 1: AÛnh höôûng cuûa ñaûo gioù ñeán sai bieät aåm ñoä cuoái, (a) COÙ ÑAÛO GIOÙ, (b) KHOÂNG ÑAÛO.
Nhieät ñoä saáy 52++43 oC taêng toác ñoä boác aåm cao hôn so vôùi 43 oC lieân tuïc. • Thôøi gian saáy tuøy aåm ñoä ñaàu, nhieät ñoä saáy, khoái löôïng saáy... thay ñoåi trong khoaûng 6- 12 giôø/meû . • Saáy baèng maùy giaûm 3 ÷ 4 % ñoä nöùt haït, vaø taêng 4 % tyû leä thu hoài gaïo nguyeân. • Saáy baèng maùy saáy coù ñaûo gioù coù cheânh leäch aåm ñoä cuoái (2.2 %) nhoû hôn so vôùi khi saáy khoâng ñaûo gioù • (4.6 %). Coù 2 meû saáy baèng maùy coù ñaûo gioù vaø khoâng ñaûo gioù ñeå so saùnh, ñoä nöùt haït taêng chæ 1 %, trong khi tyû leä • thu gaïo nguyeân khaùc nhau 0.4 %, hoaëc haàu nhö khoâng coù söï khaùc bieät (baûng 2). Do ñoù, caàn phaûi tieán haønh nhieàu thí nghieäm hôn ñeå khaúng ñònh vaán ñeà naøy. Caùc soá lieäu khaùc: • Nhieät ñoä saáy khaù oån ñònh, giöõ ñöôïc trong voøng ± 2 oC. - Chi phí traáu: 55 kg / taán luùa khoâ, vôùi aåm ñoä ñaàu 28 %. AÅm ñoä ñaàu bôùt ñi 2%, tieâu thuï traáu bôùt ñi 7 kg/ - taán khoâ. (Loø ñoát traáu tieâu thuï 30- 40 kg /giôø) Chi phí diesel : 2,0– 2,5 Lit/ taán luùa khoâ. (Tieâu thuï 1,5- 1,8 Lít /giôø) - Thôøi gian thao taùc ñaûo gioù: 10 phuùt (2 ngöôøi). -
Keát quaû thí nghieäm thaùng 3 naêm 2007 : So saùnh 2 meû saáy Meû 2 (46 ++43 oC, KHOÂNG ñaûo gioù) Meû 1 (46++43 oC, COÙ ñaûo gioù). (46 ++43 = 46 oC trong 1,5 giôø ñaàu, vaø 43 oC thôøi gian saáy coøn laïi) Ñòa ñieåm: HTX Taân Phaùt A, tænh Kieân Giang. Ngaøy: Thaùng 3 naêm 2007 Soá thí nghieäm Meû 1 Meû 2 Ñaûo gioù Coù Khoâng ± 3.1 ± 2.9 Nhieät ñoä saáy (oC) ± ñoä leäch chuaån 43.3 43.0 Thôøi gian saáy, h+xx/100 6.00 6.00 ± 0.71 ± 0.45 AÅm ñoä ñaàu, % (TB ± Ñoä leäch chuaån) 23.86 20.41 AÅm ñoä cuoái, % (TB ± Ñoä leäch chuaån) 14.94 16.07 Sai bieät aåm ñoä lôùp treân vaø döôùi, % 0.83 4.64 Troïng löôïng luùa ban ñaàu, kg 9276 9197 Ñoä nöùt haït TRÖÔÙC saáy, % 12.00 Sai bieät 21.00 Sai bieät Ñoä nöùt haït SAU saáy, % 13.75 23.75 1.75 2.75 Ñoä nöùt haït, Phôi naéng treân saân xi maêng, beà daøy lôùp 7-cm, % 17.80 26.80 5.80 5.80 Tyû leä thu hoài gaïo nguyeân, % Gaïo nguyeân %, TRÖÔÙC saáy 62.72 59.12 Sai bieät Sai bieät Gaïo nguyeân %, SAU saáy 59.39 56.21 -3.33 -2.91 Gaïo nguyeân %, Phôi treân saân ximaêng 55.58 52.12 -7.14 -7.00 Sai bieät (Phôi vaø saáy maùy) . % -3.81 -4.09
INITIAL RESULTS: THE SRA-4 REVERSIBLE DRYER WITH SUPPLEMENTARY SOLAR COLLECTOR CAÙC KEÁT QUAŒ SÔ BOÄ : MAÙY SAÁY 4 TAÁN/ MEÛ ÑAÛO CHIEÀU KHOÂNG KHÍ SAÁY SRA-4 COÙ BOÄ THU NAÊNG LÖÔÏNG MAËT TRÔØI (NLMT) Hình 2. Maùy saáy SRA-4 coù boä thu NLMT Hình 3. Caáu taïo boä thu NLMT taïi Goø Goøn – Long An
Keát quaû thí nghieäm thaùng 3 naêm 2007 : So saùnh 5 meû saáy taïi Goø Goøn – Long An Ghi chuù: Meû 1 _ Duøng loø ñoát than ñaù Meû 2 _ Duøng boä thu NLMT Meû 3 _ Duøng boä thu NLMT Meû 4 _ Duøng boä thu NLMT vaø loø ñoát than ñaù Meû 5 _ Duøng boä thu NLMT vaø loø ñoát than ñaù Soá thí nghieäm Meû 1 Meû 2 Meû 3 Meû 4 Meû 5 Nhieät ñoä saáy trung bình, oC 43.5 37.9 36.4 39.2 40.1 Thôøi gian saáy, h+xx/100 8.70 8.70 11.80 7.10 6.70 AÅm ñoä ñaàu, % 23.1 21.2 23.6 20.2 20.4 AÅm ñoä cuoái, % 13.1 12.2 13.7 14.0 13.5 Khoái löôïng luùa ban ñaàu, kg 3820 3420 4078 4084 3881 Khoái löôïng luùa sau saáy, kg 3400 3100 3589 3768 3524 Löôïng than ñaù tieâu thuï, kg 97.1 0 0 10.7 27.2 Chi phí chaát ñoát, ñoàng /kg 56 0 0 6 15 Nhö vaäy, söœ duïng boä thu nhieät NLMT giaûm chi phí chaát ñoát roõ reät, nhaát laø trong vuï Ñoâng-Xuaân. Vöôït qua “raøo caûn” chi phí saáy seõ giuùp noâng daân maïnh daïn saáy luùa trong vuï Ñoâng-Xuaân, töø ñoù giaûm ñöôïc söï nöùt vôõ haït do phôi môù ngoaøi ñoàng.
ECONOMIC CALCULATION (SRA-8 DRYER) TÍNH TOAÙN KINH TEÁ (MAÙY SAÁY SRA-8) ÑAÀU TÖ maùy saáy 54 trieäu ñoàng (caû ñoäng cô diesel), chöa keå nhaø maùi che 5- 12 trieäu ñoàng. CHI PHÍ MEÛ SAÁY(theo caùch tính ñôn giaûn cuûa ngöôøi chuû maùy) 8- 8,5 taán luùa töôi, coù ñaûo gioù Thôøi gian saáy 8 - 10 giôø. Soá löôïng bao luùa khoaûng160 bao * 50kg/bao = 8000 kg. Saûn phaåm luùa khoâ ≈ 7500 kg. Tuøy theo aåm ñoä ñaàu, tính vôùi 2 möùc thôøi gian saáy (8 h vaø 10 h) A Khoaûn chi Ñôn giaù Thaønh tieàn Ghi chuù STT 8 giôø 10 giôø 1 Boác vaùc 600ñ /bao 180 000 180 000 vaøo ra luùa 2 Coâng canh loø 50 000ñ /meû 50 000 50 000 3 Daàu diesel, 1.6 lít/h 8000 ñ/Lit 102 400 128 000 4 Traáu, 40 kg/h 100 ñ /kg 32 000 40 000 1 000ñ/ bao 10 kg COÄNG 364 400 398 000 Chi phí saáy, ñ/kg khoâ 49 53 Chöa keå khaáu hao
B Khoaûn thu 80 000 ñ/giôø 640 000 800 000 Thu ñ/ kg khoâ 85 107 = % luùa 2500 ñ/kg 3,4 4,3 C Laõi thoâ, ñ /meû 275 600 402 000 Laõi thoâ Trung bình, ñoàng /meû 340 000 THÔØI GIAN HOAØN VOÁN: Tính deø daët, neáu moãi naêm saáy ñöôïc 45 ngaøy (2 vuï, moãi vuï khoaûng 3 tuaàn), moãi ngaøy 2 meû, nhö vaäy laõi thoâ (chöa tính khaáu hao) moãi naêm laø 31 trieäu ñoàng. So vôùi toång ñaàu tö khoaûng 60 trieäu ñoàng, khaœ naêng hoaøn voán trong 2 naêm. GHI CHUÙ: Caùc tính toaùn kinh teá treân chæ ñöùng treân goùc ñoä chuû ñaàu tö vaø kinh doanh maùy saáy, chöa tính lôïi ích maø ngöôøi noâng daân höôûng ñöôïc nhôø baùn luùa chaát löôïng hôn, giaù cao hôn, chöa tính lôïi ích xaõ hoäi thu ñöôïc nhôø giaûm hao huït sau thu hoaïch, vaøuy tín kinh teá Vieät Nam taïo ñöôïc nhôø chaát löôïng gaïo oån ñònh treân thò tröôøng theá giôùi.
CONCLUSION KEÁT LUAÄN Saáy maùy baûo ñaûm NAÊNG SUAÁT, CHAÁT LÖÔÏNG, vaø HIEÄU QUAÛ. Mechanical drying ensures: High capacity, Quality, and Economic return. Compiled by Phan Hieu Hien, February 2007; revised July 2007 Bieân soaïn: Phan Hieáu Hieàn thaùng 2 – 2007 / r.th.7- 2007. Soá lieäu khaûo nghieäm maùy saáy SRA-8 do KS Leâ Quang Vinh, KS Traàn Thò Thanh Thuûy, KS Nguyeãn Thanh Nghò, vaø KS Traàn Vaên Tuaán (Trung taâm Naêng löôïng vaø Maùy Noâng nghieäp thuoäc Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng Laâm TP Hoà Chí Minh) thöïc hieän. Maùy saáy SRA-8 taïi HTX Taân Phaùt A (AÛnh bìa) theo thieát keá cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng Laâm TP HCM, maãu 2006 caûi tieán töø maãu SRA-8 ñaàu tieân laép ñaët naêm 2001 taïi Long An. Quaït höôùng truïc 2 taàng vaø loø ñoát traáu do cô sôû Phan Taán (Huyeän Thaùp Möôøi, Ñoàng Thaùp) cheá taïo theo baûn thieát keá goác cuûa ÑHNL HCM. Giaùm saùt laép ñaët maùy saáy: KS Leâ Quang Vinh vaø KS Buøi Vaên Döông (Trung taâm Khuyeán Coâng, thuoäc Sôû Coâng nghieäp Kieân Giang). Maùy saáy SRA-4 (Hình 2) do cô sôû Phan Taán cheá taïo, vôùi boä thu nhieät naêng löôïng maët trôøi (Hình 3) theo thieát keá 2007 cuûa ÑHNL HCM .