Biến chứng nhiễm trùng nội sọ ở những bệnh nhân có đặt dẫn lưu não thất ra ngoài

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> BIẾN CHỨNG NHIỄM TRÙNG NỘI SỌ Ở NHỮNG BỆNH NHÂN<br /> CÓ ĐẶT DẪN LƯU NÃO THẤT RA NGOÀI<br /> Trần Quang Vinh*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Phẫu thuật dẫn lưu não thất ra ngoài (DLNTRN, EVD) thường được thực hiện ở một số bệnh<br /> lý thần kinh có giãn não thất như chấn thương sọ não, xuất huyết não do tăng huyết áp, xuất huyết dưới nhện, u<br /> não…DLNTRN giúp làm giảm áp lực trong sọ. Nhiễm trùng là biến chứng thường gặp của phẫu thuật này.<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Xác định các biến chứng nhiễm trùng nội sọ, thời điểm xuất hiện nhiễm trùng và<br /> đáp ứng điều trị.<br /> Phương pháp và đối tượng nghiên cứu: Mô tả cắt ngang, tổng cộng có 46 bệnh nhân tham gia nghiên<br /> cứu trong khoảng thời gian từ tháng 07/2011 đến tháng 05/2012 tại khoa Ngoại thần kinh và khoa Hồi sức ngoại<br /> thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy.<br /> Kết quả: Trong 46 bệnh nhân nghiên cứu, có 4 trường hợp bị viêm màng não mủ (tỉ lệ 8,69%), không có<br /> trường hợp nào bị viêm não thất hay áp xe não, nhiễm trùng xảy ra trung bình vào ngày thứ 5 sau phẫu thuật<br /> đặt ống dẫn lưu. Chỉ có 1 trưòng hợp cấy khuẩn dương tính là Klebsiella spp., nhạy với kháng sinh Ertapenem,<br /> Imipenem, Meropenem và kháng với các kháng sinh thường dùng như Ampicilline, Cefepim, Ceftazidim,<br /> Ceftriaxone, Cefoperazone.<br /> Từ khoá: Dẫn lưu não thất ra ngoài (DLNTRN), dịch não tủy (DNT), viêm màng não mủ (VMNM), bệnh<br /> viện Chợ Rẫy (BVCR), áp lực trong sọ (ALTS)<br /> <br /> ABSTRACT<br /> INTRACRANIAL INFECTION COMPLICATION OF EXTERNAL VENTRICULAR DRAINAGE<br /> Tran Quang Vinh* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 4 - 2012: 238 - 242<br /> Background: External ventricular drainage (EVD) is commonly done in some of ventricular dilation cases<br /> to decrease the intracranial pressure. Lateral ventricles dilated may concern with traumatic brain injury,<br /> hypertensive hemorrhage, subarachnoid hemorrhage, brain tumors….Postoperative infection is a complication<br /> commonly seen in this patient.<br /> Object: Identification of intracranial infection, time of appearance and treatment response.<br /> Material and Method: Descriptive, cross sectional study of 46 patients with EVDs in Neurosurgical<br /> deparment and Neurosurgical ICU at Cho Ray hospital from July 2011 to May 2012.<br /> Results: In 46 patients with EVDs, there were 4 cases of meningitis (8.69%), no case of ventriculitis or<br /> brain abscess. Infection was initially identified at postoperation 5th day. Only 1 case had positive bacteria culture,<br /> the pathogen was Klebsiella spp. It was sensitive to Ertapenem, Imipenem, Meropenem and resistant to<br /> Ampicilline, Cefepim, Ceftazidim, Ceftriaxone, Cefoperazone.<br /> màng não... và tạo ra sự thông thương của nhu<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> mô não với môi trường bên ngoài, cũng từ đây<br /> Quá trình phẫu thuật sọ não đã làm phá vỡ<br /> vi khuẩn sẽ xâm nhập vào não bộ và gây nên<br /> các cấu trúc giải phẫu của da đầu, xương sọ,<br /> * Khoa Hồi Sức Ngoại Thần Kinh BV Chợ Rẫy,<br /> Tác giả liên lạc: TS.BS.Trần Quang Vinh ĐT: 0903712998, Email: vinhcrhospital@gmail.com<br /> <br /> 238<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> biến chứng nhiễm trùng nội sọ sau phẫu thuật.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Một số những bệnh lý trong thần kinh, như<br /> chấn thương sọ não, xuất huyết não do tăng<br /> huyết áp, xuất huyết dưới nhện do vỡ túi phình<br /> động mạch não, u não...đã ảnh hưởng đến sự<br /> lưu thông của dịch não tủy, làm giãn các não<br /> thất, gây tăng áp lực trong sọ. Để giải quyết tình<br /> trạng tăng áp lực trong sọ, phải dẫn lưu DNT ở<br /> các não thất và có thể điều trị tạm thời bằng cách<br /> đặt ống dẫn lưu DNT từ não thất bên ra ngoài.<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Viêm màng não mủ là biến chứng thường<br /> gặp nhất ở bệnh nhân này, tỉ lệ dao động từ 0–<br /> 21,9%(4), gây ra những hậu quả nặng nề như phá<br /> vỡ hàng rào máu não, phù não, tăng áp lực nội<br /> sọ, giảm lưu lượng máu đến não... Ngoài<br /> VMNM, bệnh nhân đặt DLNTRN còn có thể<br /> gặp các biến chứng nhiễm trùng khác như viêm<br /> não thất, áp xe não, tụ mủ dưới màng cứng, tụ<br /> mủ ngoài màng cứng(2)…Và nguy cơ nhiễm<br /> trùng phụ thuộc vào tình trạng bệnh nhân, kinh<br /> nghiệm của phẫu thuật viên, thời gian lưu ống,<br /> cũng như các thao tác trong quá trình phẫu<br /> thuật và chăm sóc ống dẫn lưu(5,6).<br /> Mặc dù hiện nay đã có nhiều thế hệ kháng<br /> sinh mới, có tính diệt khuẩn cao nhưng hiệu quả<br /> điều trị vẫn chưa đạt được kết quả mong muốn.<br /> Vấn đề nhiễm trùng nội sọ ở bệnh nhân có đặt<br /> DLNTRN là vấn đề quan trọng, ảnh hưởng to<br /> lớn đến hiệu quả điều trị và chi phí nằm viện<br /> của bệnh nhân. Việc phát hiện sớm bệnh nhân bị<br /> biến chứng nhiễm trùng, chọn phác đồ điều trị<br /> đúng và có biện pháp phòng ngừa thích hợp<br /> nhằm làm giảm bớt gánh nặng cho gia đình và<br /> xã hội là công việc vô cùng quan trọng.<br /> Nghiên cứu của chúng tôi được thực hiện<br /> với các mục tiêu sau:<br /> 1. Xác định các biến chứng nhiễm trùng nội<br /> sọ ở bệnh nhân có DLNTRN.<br /> 2. Xác định thời điểm xuất hiện nhiễm trùng<br /> trong quá trình còn đặt ống dẫn lưu.<br /> 3. Xác định loại vi trùng gây bệnh và kết quả<br /> điều trị.<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> Tất cả các bệnh nhân có đặt ống dẫn lưu não<br /> thất ra ngoài được điều trị tại khoa Ngoại thần<br /> kinh và khoa Hồi sức ngoại thần kinh bệnh viện<br /> Chợ Rẫy từ tháng 07/2011 đến tháng 05/2012.<br /> <br /> Hình 1: Hệ thống dẫn lưu não thất ra ngoài<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh<br /> Tất cả các bệnh nhân có đặt DLNTRN có kết<br /> quả xét nghiệm DNT không bị nhiễm trùng lúc<br /> phẫu thuật đặt ống dẫn lưu.<br /> Ống dẫn lưu phải được lưu hơn 24 giờ.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Tất cả những bệnh nhân có nhiễm trùng nội<br /> sọ trước khi phẫu thuật hoặc ống dẫn lưu được<br /> đặt ở nơi khác trước khi nhập viện Chợ Rẫy.<br /> Bệnh nhân có dò DNT trong quá trình đặt<br /> ống dẫn lưu như dò DNT qua tai, qua mũi…vì<br /> làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nội sọ.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Nghiên cứu tiền cứu cắt ngang mô tả<br /> <br /> Tiêu chuẩn chẩn đoán nhiễm trùng trong<br /> sọ<br /> Viêm màng não<br /> Lâm sàng: Sốt, đau đầu, nôn ói, cổ gượng,<br /> dấu Kernig (+), dấu Brudzinski (+), theo dõi tri<br /> giác dựa theo thang điểm hôn mê Glasgow<br /> (GCS).<br /> <br /> 239<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Cận lâm sàng<br /> <br /> Đặc điểm chung của dân số nghiên cứu<br /> <br /> Công thức máu: bạch cầu/ máu >10 000/ mm3<br /> Bạch cầu trong DNT >100/µL chủ yếu là<br /> bạch cầu đa nhân<br /> Glucose trong DNT 100 mg%<br /> Cấy vi khuẩn dương tính<br /> <br /> Tụ mủ (ngoài màng cứng, dưới màng<br /> cứng), áp xe não<br /> Lâm sàng: Sốt, dấu hiệu tăng áp lực trong<br /> sọ: đau dầu, nôn mửa, tri giác giảm, dấu hiệu<br /> thần kinh khu trú: yếu nửa người, giãn đồng tử.<br /> Cận lâm sàng: Bạch cầu/ máu >10.000 tế<br /> bào/mm3 và CT scan sọ có khối choán chỗ<br /> trong sọ (ngoài màng cứng, dưới màng cứng,<br /> trong não).<br /> <br /> Phương pháp thu thập số liệu<br /> Trực tiếp thăm hỏi bệnh sử, tiền căn, thăm<br /> khám và theo dõi diễn tiến bệnh của bệnh nhân,<br /> lấy số liệu theo trình tự.<br /> Thu thập và phân tích kết quả xét nghiệm,<br /> đặc biệt là xét nghiệm máu, DNT, CT scan sọ<br /> não và kết quả MRI não<br /> Xét nghiệm DNT lúc phẫu thuật đặt ống dẫn<br /> lưu và mỗi 2 ngày sau đó hoặc khi có chỉ định<br /> của lâm sàng cho đến khi ống dẫn lưu được rút.<br /> Số ngày lưu ống DLNTRN phải được quyết<br /> định bởi bác sĩ khoa Hồi sức ngoại thần kinh và<br /> bác sĩ phẫu thuật viên.<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN<br /> Trong quá trình nghiên cứu từ tháng 07/2011<br /> đến 05/2012, chúng tôi đã thu thập tổng cộng 46<br /> bệnh nhân có đặt DLNTRN thỏa các tiêu chuẩn<br /> chọn bệnh.<br /> <br /> 240<br /> <br /> Biểu đồ 1. Phân bố theo tuổi bệnh nhân<br /> Trong dân số nghiên cứu của chúng tôi, tuổi<br /> nhỏ nhất là 2 tuổi, lớn nhất là 76 tuổi, trung bình<br /> là 36 tuổi, tỉ lệ nam/nữ là 1,3/1. Như vậy phẫu<br /> thuật DLNTRN xảy ra ở mọi lứa tuổi và phân bố<br /> ở 2 giới gần bằng nhau.<br /> <br /> Nguyên nhân đặt dẫn lưu não thất ra ngoài<br /> Bảng 2. Nguyên nhân đặt dẫn lưu não thất ra ngoài<br /> Nguyên nhân<br /> Chấn thương<br /> Đột quỵ<br /> Phẫu thuật u não<br /> Tổng<br /> <br /> Số trường hợp<br /> 3<br /> 7<br /> 36<br /> 46<br /> <br /> Tỉ lệ (%)<br /> 6,52<br /> 15,22<br /> 78,26<br /> 100<br /> <br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, chỉ định<br /> đặt DLNTRN cũng giống như ở các nơi khác:<br /> bao gồm sau chấn thương, đột quị và phẫu<br /> thuật lấy u não. Đa số các trường hợp là sau<br /> phẫu thuật lấy u não, chiếm tỉ lệ 78,26%.<br /> Trong khi đó, nguyên nhân chấn thương sọ<br /> não chiếm tỉ lệ thấp nhất 6,52%, nguyên nhân<br /> sau đột quị cũng chiếm tỉ lệ thấp 15,22%. Tỉ lệ<br /> sau đột quị và chấn thương còn rất thấp so<br /> với các tác giả nước ngoài như Cheng H. Lo (4)<br /> hay tác giả Mohamad A. Omar (6). Tuy nhiên<br /> trong thời gian qua, tại BVCR đã triển khai<br /> nhiều hơn DLNTRN kết hợp với đo ALTS<br /> giúp việc điều trị bệnh nhân hiệu quả hơn.<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Thời gian đặt ống DLNTRN<br /> <br /> Thời điểm xuất hiện nhiễm trùng<br /> <br /> Bảng 3. Thời gian đặt ống DLNTRN<br /> <br /> Bảng 6. So sánh thời điểm xuất hiện nhiễm trùng<br /> <br /> Thời gian đặt dẫn lưu não thất ra ngoài (ngày)<br /> Ngắn nhất<br /> Dài nhất<br /> Trung bình<br /> Độ lệch chuẩn<br /> 2<br /> 12<br /> 5,7<br /> 2,6<br /> <br /> Số ngày lưu đặt DLNTRN trung bình của<br /> chúng tôi là 5,7±2,6 ngày và đã rút ngắn hơn<br /> nhiều so với trước đây để tránh biến chứng<br /> nhiễm trùng cho bệnh nhân. Số ngày lưu ống<br /> càng lâu thì nguy cơ nhiễm trùng nội sọ càng<br /> cao(2).<br /> <br /> Diễn tiến bệnh sau rút dẫn lưu não thất ra<br /> ngoài<br /> Bảng 4. Diễn tiến bệnh sau rút DLNTRN<br /> Diễn tiến bệnh<br /> Ổn định<br /> Đặt lại DLNTRN<br /> Đặt shunt não thất-ổ bụng<br /> Tử vong<br /> Tổng<br /> <br /> Số ca<br /> 37<br /> 2<br /> 1<br /> 6<br /> 46<br /> <br /> Tỉ lệ (%)<br /> 80,43<br /> 4,35<br /> 2,17<br /> 13,05<br /> 100<br /> <br /> Trong 46 bệnh nhân tham gia nghiên cứu,<br /> sau rút DLNTRN đa số bệnh nhân đều ổn<br /> định tốt chiếm tỉ lệ 80,43%, có 2 trường hợp<br /> phải đặt DLNTRN, 1 trường hợp chuyển sang<br /> đặt dẫn lưu não thất ổ bụng (VP shunt), và có<br /> 6 trường hợp tử vong (13,05%). Như vậy chỉ<br /> định đặt DLNTRN rất có hiệu quả trong điều<br /> trị, tránh được việc không cần thiết đặt VP<br /> shunt cho bệnh nhân.<br /> <br /> Biến chứng nhiễm trùng nội sọ<br /> Bảng 5. Biến chứng nhiễm trùng nội sọ<br /> Viêm<br /> Viêm Áp xe Tụ<br /> màng<br /> não thất não mủ<br /> não mủ<br /> Số trường<br /> hợp<br /> Tỉ lệ (%)<br /> <br /> Không<br /> nhiễm<br /> trùng<br /> <br /> 4<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 42<br /> <br /> 8,69<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 91,31<br /> <br /> Các biến chứng có thể gặp sau phẫu thuật<br /> DLNTRN là nhiễm trùng, tụt ống, tụ máu, tụ<br /> dịch. Trong nghiên cứu này nhiều nhất là biến<br /> chứng nhiễm trùng với tỉ lệ viêm màng não là<br /> 8,69% (4 trường hợp), không có trường hợp nào<br /> bị tụ mủ, áp xe não hay viêm não thất (kết quả<br /> chụp CT Scan sọ não không có biểu hiện tăng<br /> quang bất thường ở thành não thất).<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> Tác giả<br /> Cheng H. Lo (2007)<br /> K. E. Lyke (2001)<br /> Chúng tôi (2012)<br /> <br /> Thời điểm xuất hiện nhiễm<br /> trùng (ngày)<br /> 5,5<br /> 8,5<br /> 5<br /> <br /> Trong nghiên cứu này có 4 trường hợp bị<br /> VMNM, chiếm 8,69%, bắt đầu xảy ra vào ngày<br /> thứ 4 đến ngày thứ 6 sau khi đặt ống dẫn lưu<br /> não thất, trung bình là vào ngày thứ 5. Kết quả<br /> này khá phù hợp với tác giả Cheng H. Lo(4), K. E.<br /> Lyke(5) Mark S Greenberg(2), nhiễm trùng thường<br /> xảy ra sau 5 ngày và tỉ lệ có thể lên tới 42% vào<br /> ngày thứ 11 của quá trình lưu ống. Điều này có<br /> ý nghĩa quan trọng trong thực hành lâm sàng,<br /> nếu có chỉ định nên rút ống DLNTRN trước 5<br /> ngày để tránh biến chứng nhiễm trùng, ống<br /> DLNTRN càng để lâu, càng tăng nguy cơ nhiễm<br /> trùng cho bệnh nhân(2).<br /> <br /> Vi trùng gây bệnh<br /> Trong 4 trường hợp viêm màng não mủ, 3<br /> trường hợp cấy DNT âm tính, chỉ có 1 trường<br /> hợp (25%) là cấy vi trùng dương tính.<br /> Bảng 7. Bảng so sánh tỉ lệ cấy DNT dương tính<br /> Tác giả<br /> Hoàng Văn Minh (2004)<br /> K. E. Lyke (2001)<br /> Mohamad Azhari Omar (2010)<br /> Chúng tôi (2012)<br /> <br /> Tỉ lệ cấy DNT dương<br /> tính (%)<br /> 26,92<br /> 82<br /> 89<br /> 25<br /> <br /> So với nghiên cứu của tác giả Mohamad A.<br /> Omar(6) tỉ lệ cấy DNT dương tính là 25/28 = 89%,<br /> còn theo tác giả K. E. Lyke(5) thì tỉ lệ này là 9/11 =<br /> 82%. Tỉ lệ cấy vi trùng dương tính trong lô<br /> nghiên cứu của chúng tôi còn rất thấp, tỉ lệ chỉ là<br /> 25%, tương đương với nghiên cứu của tác giả<br /> Hoàng Văn Minh 2004(3). Điều này có thể do<br /> điều kiện làm xét nghiệm của chúng tôi còn hạn<br /> chế, và điều quan trọng hơn là do bệnh nhân sử<br /> dụng kháng sinh mạnh trước và kéo dài sau<br /> phẫu thuật, cho nên tỉ lệ cấy DNT âm tính cao(1).<br /> Kết quả cấy DNT xác định vi trùng gây bệnh<br /> là Klebsiella sp.,vi trùng gây nhiễm trùng bệnh<br /> viện nặng nề thường gặp ở khoa săn sóc tích<br /> <br /> 241<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> cực, chỉ nhạy với kháng sinh Meropenem,<br /> Ertapenem và Imipenem, phù hợp với y văn và<br /> các công trình nghiên cứu trước(4,6).<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Qua nghiên cứu 46 bệnh nhân có đặt dẫn<br /> lưu não thất ra ngoài tại khoa Hồi sức ngoại<br /> thần kinh và khoa Ngoại thần kinh bệnh viện<br /> Chợ Rẫy về biến chứng nhiễm trùng nội sọ<br /> trong khoảng thời gian từ tháng 07/2011 đến<br /> tháng 05/2012, chúng tôi rút ra một số kết luận<br /> sau:<br /> <br /> Biến chứng nhiễm trùng nội sọ<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, chỉ định<br /> đặt dẫn lưu não thất ra ngoài có ở mọi lứa tuổi<br /> (2-76 tuổi) và có cả ở 2 giới nam và nữ với tỉ lệ<br /> 1,3: 1. Chỉ định đặt dẫn lưu não thất phổ biến<br /> nhất là sau phẫu thuật lấy u não (78,26%), tỉ lệ<br /> rất thấp sau chấn thương (6,52%) và đột quị<br /> (15,22%).<br /> Về biến chứng nhiễm trùng nội sọ, có 4<br /> trường hợp bị viêm màng não mủ, chiếm tỉ lệ<br /> 8,69%. Không có trường hợp nào bị viêm não<br /> thất, tụ mủ hay áp xe não.<br /> <br /> Thời điểm xuất hiện nhiễm trùng<br /> Trong nghiên cứu này, ống dẫn lưu não thất<br /> ra ngoài được lưu từ 2 đến 12 ngày, trung bình<br /> là 5,7±2,6 ngày. Biến chứng nhiễm trùng xảy ra<br /> vào ngày thứ 4 đến ngày thứ 6 trong quá trình<br /> lưu ống, trung bình là vào ngày thứ 5. Dấu hiệu<br /> giúp nhận biết sớm nhiễm trùng là sốt và tỉ lệ<br /> đường trong dịch não tủy/đường huyết < 0,4.<br /> <br /> lệ 25%). Vi trùng gây bệnh là Klebsiella spp. chỉ<br /> nhạy với kháng sinh Meropenem, Ertapenem và<br /> Imipenem, kháng với các kháng sinh thường<br /> được sử dụng trong điều trị viêm màng não như<br /> Ampicilline, Cefepim, Ceftazidime, Ceftriaxone<br /> và Cefoperazole. Kháng sinh được chọn lựa để<br /> điều trị trong trường hợp này là Meropenem,<br /> tuy nhiên bệnh nhân tử vong sau 5 ngày điều trị<br /> kháng sinh. Nguyên nhân có thể do tình trạng<br /> nặng nề của VMNM kết hợp với tình trạng nặng<br /> sau phẫu thuật.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> Dennis LK, Fauci AK (2010), “Meningitis, Encephalitis, Brain<br /> abscess and Empyema”, Harrison’s Infectious Diseases, 17:303332.<br /> Greenberg MS (2010), Handbook of Neurosurgery, Greenberg<br /> MS, Themie, 207-208,869-871,<br /> Hoàng Văn Minh (2004), “Nghiên cứu biến chứng viêm màng<br /> não mủ sau mổ máu tụ trong sọ do chấn thương”.Luận văn thạc<br /> sỹ Y học, ĐH Y Dược Tp.HCM.<br /> Lo CH, Spelman D, Bailey M, Cooper DJ, Rosenfeld JV, Brecknell<br /> JE. (2007), “External ventricular drain infections are indepent of<br /> drain duration: an argument against elective revision”, J<br /> Neurosurg. 106(3):378-383.<br /> Lyke KE, Obasanjo OO, Williams MA; O'Brien M, Chotani R, Perl<br /> TM (2001). “Ventriculitis Complicating use of Intraventriculor<br /> Catheters in Adult Neurosurgical patients”, Oxford Journals<br /> Medicine clinical infectous diseases. 33(2):2028-2033.<br /> Omar MA, Mohd Haspani MS (2010). “The risk factor of external<br /> ventricular drainage- related infection at hospital Kualua<br /> Lumpur”, Malaysian J Med Sci. 17(3)48-54.<br /> Scheldt MW (1994), “Bacterial meningitis and brain abcess”,<br /> Harrison’s principle of Internal of medicine, 13th edition, pp.<br /> 2296-2302.<br /> Trần Quang Vinh (2004), “Đo và theo dõi áp lực trong sọ tại khoa<br /> Hồi sức Ngoại thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy”, Hội nghị tổng kết<br /> 10 năm chấn thương thần kinh, tr. 46-47.<br /> Vũ Anh Nhị (2001). “Nhiễm Trùng Mủ Hệ Thần Kinh Trung<br /> Ương-Tai biến mạch máu não”. Thần kinh học lâm sàng và điều<br /> trị. NXB Mũi Cà Mau, tr.44-133, tr.396-421.<br /> <br /> Vi trùng gây bệnh và đáp ứng điều trị<br /> Trong các trường hợp bị viêm màng não mủ,<br /> chỉ có một trường hợp cấy DNT dương tính (tỉ<br /> <br /> 242<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br />