zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kinh Tế - Quản Lý

» Quản lý Nhà nước

Các nền kinh tế ở Việt Nam và vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường - 3

Chia sẻ: Cao Tt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

157
lượt xem 35
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để đạt được mục tiêu va thực hiện những chức năng của mình, Nhà nước phải sử dụng những công cụ sau: a. Pháp luật Luật pháp tạo ra một hành lang pháp lý cho các chủ thể kinh tế hoạt động trong an toàn và trong trật tự. Sự tồn tại của pháp luật là một nhu cầu khách quan bắt nguồn từ chính những đòi hỏi của các quan hệ kinh tế trong nền kinh tế thị trường. Pháp luật hoàn toàn không phải là phương tiện sáng tạo ra các quan hệ kinh tế mà nó là...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các nền kinh tế ở Việt Nam và vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường - 3

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Để đ ạt đ ược mục tiêu va thực hiện những chức năng của mình, Nhà nước phải sử dụng những công cụ sau: a . Pháp luật Lu ật pháp tạo ra một hành lang pháp lý cho các chủ thể kinh tế hoạt động trong an toàn và trong trật tự. Sự tồn tại của pháp luật là một nhu cầu khách quan bắt nguồn từ chính những đò i hỏi của các quan hệ kinh tế trong nền kinh tế thị trư ờng. Pháp lu ật hoàn toàn không phải là phương tiện sáng tạo ra các quan hệ kinh tế mà nó là "ph ươn tiện hoá" các giá trị xã hội vóiệt nam có của các quan hệ kinh tế. Chính vì th ế, pháp luật kinh tế là các hành lang, các khung pháp lý ổn định, chính thức m à trong đó các quan hệ kinh tế được tự do tồn tại và phát triển phù hợp với giá trị vốn có của nó, được xã hội thừa nhận. Nhìn chung, h ệ thống pháp luật của nước ta hiện nay còn ch ưa đầy đủ và chưa đồng bộ, do đó trư ớc mắt Nhà nư ớc cần ban h ành sớm các bộ luật còn thiết để làm nền tảng cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Yêu cầu cơ b ản đối với hệ thống pháp luật ở n ước ta là ph ải đảm bảo kinh tế ổn định và phát triển bảo vệ lợi ích công dân, đ ảm bảo công bằng xã hội. Hoạt động này đ ược xem là một hoạt động có ý nghĩa kinh tế, chính trị, khoa học rất quan trọng, đòi hỏi phải được thực hiện công minh, b ảo đảm sự b ình đẳng hoàn toàn của mọi công dân trư ớc pháp luật b. K ế hoạch hoá nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo định hướng x• hội chủ nghĩa. Kế hoạch hoá là quá trình nhận thức và vận dụng tổng hợp các quy luật khách quan, trước hết là quy luật kinh tế trong đó có các quy luật của thị trường để xây dựng các kế hoạch phát triển kinh tế và xã h ội.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Kế hoạch hoá là công cụ chủ yếu của quản lý kinh tế. Bàn về vấn đề này, Lênin viết:"Sự cân đối thường xuyên được duy trì một cách có ý thức, bản thân nó đ • nói lên tính kế hoạch". Như vậy, tính cân đối vừa là thuộc tính vừa là phương pháp lập kế hoạch. Kế hoạch hoá ở đây phải xuất phát từ thị trường, nó chú ý đặc biệt đến việc phân tích các yếu tố ánh thưởng đến mức cung và cầu. Kế hoạch hoá chủ yếu là những thông tin và chỉ tiêu hướng dẫn để các nh à doanh nghiệp có một cách nh ìn d ài h ạn về nền kinh tế. Kế hoạch hoá thúc đẩy nhanh chóng quá trình phân công lao động, tạo đ iều kiện vật chất cho sự vận động của thị trường, tạo điều kiện đ ể cung cầu gặp nhau. Trong nền kinh tế thị trường cần phân biệt hai kế hoạch: Kế hoạch kinh tế - xã hội (vĩ mô) va kế hoạch kinh doanh (vi mô). Kế ho ạch kinh tế xã hội là kế hoạch có đ ịnh hướng, hướng dẫn do Nhà nước xây dựng nhằm định hướng phát triển và cân đối cho toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Kế hoạch này vừa tạo ra môi trường cho sản xuất kinh doanh, vừa đảm bảo sự thống nhất giữa tăng trư ởng kinh tế với công bằng và tiến bộ xã hội. Kế hoạch sản xuất kinh doanh là kế hoạch hành động, kế hoạch làm ăn, mua bán do các doanh nghiệp xây dựng và quyết định dựa theo kế hoạch Nhà nước và th ị trường. Kế hoạch này ph ải đạt mục tiêu vừa thoả m ãn nhu cầu xã hội vừa thu lợi nhuận tối đ a. Như vậy kế hoạch kinh tế xã hội không hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường m à có th ể điều tiết thị trường còn có kế hoạch sản xuất kinh doanh phải gắn chặt với thị trường, coi thị trường là mệnh lệnh đối tượng của kế hoạch. Mố i quan h ệ giữa kế hoạch và th ị trường là mối liên hệ giữa chủ quan và khách quan. Vì vậy kế hoạch
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com chỉ phù hợp với hiện thực phát triển kinh tế khi vận dụng đúng đ ắn tổng hợp các quy luật khách quan trong quá trình xây dựng chúng. c .Chính sách tài chính. Chính sách tài chính chủ yếu thể hiện ở hai nội dung thu và chi tiêu của Chính phủ, từ đó tác động vào tổng cung và tổng cầu, sản lượng, giá cả và việc làm. Khi chính sách taì chính được áp dụng để giảm hoặc thoát khỏi suy thoái kinh tế thì được gọi là chính sách tài chính mở rộng. Chính sách này tác đ ộng thông qua hai con đường: Tăng chi tiêu Chính phủ đ ể tăng tổng cầu hoặc giảm thuế đ ể kích thích tiêu dùng và đ ầu tư. Về vấn đề tăng chi tiêu của Chính phủ, Nh à nước cần ưu cho các khoản đ ầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, cấp phát cho sự nghiệp hoạt động kinh tế, chi cho các hoạt động thông tin dự báo, tạo môi trường hoạt động thuận lợi cho các doanh nghiệp, đ ẩy mạnh sản xuất hàng hoá công cộng, tăng đơn đặt hàng mua và những khoản chi khác. Như vậy sẽ làm tăng tổng cầu, qua đó tác động kích thích làm tăng tổng cung, do đó giải quyết đ ược vấn đề suy thoái và th ất nghiệp. Về vấn đề đầu tư và giảm thuế, như ta đ ã b iết, thuế là nguồn thu chủ yếu cho ngân sách Nhà nước của bất cứ quốc gia nào. Trong các công cụ kinh tế mà Nhà nước sử dụng để quản lý nền kinh tế xã hội, thuế có vai trò rất quan trọng. Nếu chính sách thuế ban hành hợp lý, phù hợp với khả năng của nền kinh tế thì nó sẽ thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng ổn đ ịnh và lâu dài. Ngược lại, một chính sách thuế không phù h ợp sẽ gây trở ngại lớn cho nền kinh tế, thậm trí có thể gây nên khủng hoảng kinh tế và rối loạn chính trị. Trong đ iều kiện hiện nay, khi việc giao lưu kinh tế ngày càng m ở rộng trên phạm vi toàn thế giới thì phương hướng chung để sửa đổi ho àn thiện
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com chính sách thu ế là mở rộng diện tích đánh thuế và hạ bớt mức thuế, thu hẹp độ chênh lệch giữa các mức thuế. Việc làm này sẽ kích thích tiêu dùng và khuyến khích các doanh nghiệp phát triển sản xuất và kinh doanh sản phẩm, hàng hoá dịch vụ thiết yếu nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất và tiêu dùng của nhân dân. Đồng thời, động viên các doanh nghiệp đ ầu tư vốn vào các d ự án để mở rộng và phát triển sản xuất, động viên các doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh cả ở những vùng có điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội không thuận lợi. Như vậy sẽ thúc đ ẩy kinh tế phát triển, tạo đ iều kiện giải quyết việc làm trong nước. Khi chính sách tài chính đ ược áp dụng đ ể giảm lạm phát thì được gọi là chính sách tài chính thắt chặt. Nó cũng tác động đ ến các biến cố c ủa nền kinh tế vĩ mô thông qua hai con đ ường: giảm chi tiêu Chính phủ hoặc tăng thu ế. Giảm chi tiêu của Chính phủ như giảm chi tiêu cho các hoạt động đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, cấp phát sự nghiệp hoạt động kinh tế … dẫn đ ến giảm cầu của x• hội, b ình ổn vận giá và hạn chế được lạm phát. Tăng thu ế dẫn đến làm giảm thu nhập, giảm tiêu dùng, đầu tư dẫn đ ến giảm nhu cầu xã hội và làm cho giá cả đi vào ổn định, hạn chế được lạm phát. Ngoài những công cụ đã n êu trên, Nhà nước còn có thể sử dụng nhiều công cụ khác nhu: Chính sách tiền tệ, chính sách tiền lương - bảo hiểm, chính sách kinh tế đối n goại, chính sách dự trữ quốc gia… 3 .2. Các biện pháp đổi mới tă ng cường vai trò quản lý vĩ mô nền kinh tế ở nước ta.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com ở nước ta, giai đo ạn hiện nay, việc tăng cường hơn nữa vai trò quản lý của Nh à nước trong nền kinh tế thị trường ngày càng cấp thiết và không còn cách nào khác là ph ải thúc đ ẩy mạnh đổi mới, ho àn thiện các công cụ quản lý vĩ mô của Nhà nư ớc. a . Đổi mới và bổ sung hệ thống pháp luật. Tiếp tục đổi mới và bổ sung hệ thống pháp luật, nhất là luật kinh tế, luật bảo vệ môi trường. Tăng cường kỹ thuật trong việc chấp hành chính sách, chế độ của Nh à nước. Bảo đảm tính hệ thống của luật pháp và các văn b ản dưới luật chú ý đến luật pháp và thông lệ quốc tế. Phát triển các hình thức dịch vụ pháp lý, phổ thông cập lu ật cho toàn dân - kiện to àn bộ máy kiểm tra việc thi hành pháp luật, nghiên cứu thành lập to à án kinh tế. b. Đổi mới và nâng cao chất lượng kế hoạch. Công bố kế hoạch hoá qua thời gian đổi mới đã có một số bước tiến bộ: chuyển từ kế hoạch pháp lệnh sang kế hoạch hoá định hư ớng dẫn hoạt động cuả các thành phần kinh tế. Cần tiếp tục đổi mới nâng cao kế hoạch, xác định những cân đối lớn, hướng dẫn hoạt động của các thành ph ần kinh tế lấy thị trường làm đối tượng chính và căn cứ quan trọng. Sử dụng chương trình mục tiêu, chính sách đầu tư tín dụng… đ ể tạo điều kiện và hướng dẫn sự phát triển của các th ành ph ần kinh tế, nâng cao trình độ dự báo kinh tế - xã hội trong công tác kế hoạch. c. Đổi mới ngân sách. Lĩnh vực tài chính tiền tệ thời gian qua đ a có một bư ớc đổi mới nhưng nhìn chung còn yếu kém, đ áng chú ý là hiện tượng thất thu thuế và bội chi ngân sách còn lớn. Nhà nước hầu như thả nổi phân phối thu nhập, các xí nghiệp quốc doanh. Ngân h àng chưa trở th ành trung tâm thanh toán và tín dụng của xã hội. Vì thế cần đổi mới
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com căn bản hệ thống tài chính tiền tệ, xây dựng chính sách tài chính quốc gia và th ực h iện hệ thống cải cách tài chính theo h ướng khai thác tiềm năng của các tầng lớp d ân cư để phát triển kinh tế, nân g cao nguồn thu cho ngân sách, tạo đ iều kiện gây sức ép buộc các đn tìm tòi biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh, thực hiện phân phối hợp lý thu nhập quốc dân, giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa tích luỹ và tiêu dùng, thực hành tiết kiệm đ ảm bảo công bằn xã hội và góp phần hạn chế đ ẩy lùi lạm phát. Đổi mới ngân sách là phải xây dựng một ngân sách Nh à n ước lành m ạnh, không bao cấp và ỷ lại vào viện trợ nước ngoài. Ngân sách Nhà n ước phải được h ạch toán theo nguyên tắc ngang giá, thu chi ngân sách phải h ợp lý. d. Nâng cao hiệu lực của chính sách tiền tệ - tín dụng. Gấp rút tổ chức ngân hàng đủ mạnh, có khả năng thực hiện tốt nghiệp vụ trong cơ chế thị trường. Ngân hàng Nhà nước làm đúng chức n ăng qu ản lý đồng tiền của m ình và giữ tính độc lập tương đối tốt trong phát hành tiền. Phát huy mạnh mẽ vai trò quan đòn bẩy và công cụ điều tiết vĩ mô của chính sách tiền tệ tín dụng. Kiên trì thực hiện những nguyên tắc cơ bản của tín dụng ngân h àng, thúc đẩy nâng cao tính tự chủ tài chính của xí nghiệp đ ể hiện đại hoá và hiệu quả hoá các xí nghiệp trong n ền kinh tế quốc dân. e. Nâng cao vai trò kinh tế quốc doanh, kinh tế tập thể để có thể làm chủ đ ược các lĩnh vực then chốt đ ể từ đó điều chỉnh nền kinh tế qua hệ thống này thông qua tổng cung và tổng cầu. g. Thực hiện tốt chính sách kinh tế đối ngoại, mở rộng hợp tác với các nước trên th ế giới và trong khu vực, tạo ra môi trường quan hệ giao lưu trao đổi về văn hoá, khoa học, thương mại để hoà nhập nền kinh tế việt nam vào nền kinh tế thế giới.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com C. K ết luận Nền kinh tế thị trường ở nư ớc ta mặc dù có những ưu điểm nh ưng không phải là hoàn hảo vì bên cạnh những th ành tựu đạt được thì kinh tế thị trường cũng gây ra những vấn đ ề m à bản thân nó không thể giải quyết đ ược nh ư thất nghiệp, lạm phát, khủng hoảng… Những tình trạng và hiện tượng đó ở m ức độ khác nhau, trực tiếp h ay gián tiếp đều có tác động ngược lại làm cản trở sự phát triển của xã hội, của nền kinh tế. Vì vậy sự tác động của Nhà nước vào n ền kinh tế là mộtlẽ đ ương nhiên của sự phát triển kinh tế xã hội. Thiếu sự can thiệp của Nhà nư ớc vào kinh tế đ ể cho nền kinh tế thị trường tự do hoạt động thì việc điều h ành nền kinh tế nư ớc ta sẽ không có hiệu quả. Do đó, Nhà nước với vai trò là người quản lý phải có biện pháp chính sách cụ thể để tác động vào các hoạt động của nền kinh tế làm cho n ền kinh tế phát triển lành mạnh hơn. Để vai trò của nhà nước được thực hiện có hiệu quả trong giai đo ạn hiện nay thì phải đổi mới hệ thống bộ máy Nh à n ước làm cho nó thích ứng với nền kinh tế thị trường, tức là phải đảm bảo trên thực tế Nhà nước thực sự là công cụ đ iều hành có h iệu quả nền kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế thị trường, xây dựng được một hệ thống pháp luật hiện đại, đồng bộ đủ sức quản lý mọi mặt của đời sống xã hội: tạo ra trên thực tế những điều kiện tốt nhất dể khai thác mọi tiềm năng, phát huy dân chủ đ ảm bảo công bằng và tiến bộ xã hội, đẩy mạnh hợp tác và liên kết quốc tế. Th ực hiện tốt những việc đó thì vai trò quản lí của Nh à nước sẽ góp phần làm cho n ền kinh tế phát triển nhanh hơn, xã hội trở n ên công bằng, văn minh h ơn, đất nước n gày càng trở nên giàu đẹp h ơn.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com D. Tài liệu tham khảo 1 . Giáo trình kinh tế chính trị học, tập II, NXB Giáo dục Hà Nội 2 . Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI, VII, VIII 3 . Vai trò quản lý Nhà nước trong nền kinh tế thị trường kinh nghiệm của các nư ớc ASEAN 4 . V.I.LêNin toàn tập, tập 3 NXB Tiến Bộ 5 . Chiến lược ổn đ ịnh và phát triển kinh tế - xã hội đ ến năm 2000 NXB Sự thật, Hà Nội 1991 6 . Một số vấn đ ề về Nhà nước quản lý vĩ mô nền kinh tế thị trường ở Việt Nam, NXB chính trị quốc gia, Hà Nội 1994.

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.