Chỉ định và kỹ thuật mổ tạo bộ phận sinh dục nữ ở lưỡng giới kinh nghiệm trên 37 bệnh nhân

Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013<br /> <br /> CHỈ ĐỊNH VÀ KỸ THUẬT MỔ TẠO BỘ PHẬN SINH DỤC NỮ  <br /> Ở LƯỠNG GIỚI KINH NGHIỆM TRÊN 37 BỆNH NHÂN <br /> Trần Ngọc Bích* <br /> TÓM TẮT <br /> Mục tiêu: Chỉ định chọn giới tính nữ, trình bày kỹ thuật mổ chữa, đánh giá kết quả mổ. <br /> Phương pháp nghiên cứu: Mô tả những bệnh nhân bị lưỡng giới có chỉ định mổ tái tạo lại bộ phận sinh <br /> dục thành sinh dục nữ. Nét chính về kỹ thuật mổ chữa: Cắt bỏ phần sinh dục của nam, tạo hình lại âm vật, môi <br /> sinh dục, âm đạo, niệu đạo. <br /> Kết quả: Từ 6/1993 tới 9/2012, 37 bệnh nhân bị lưỡng giới đã được mổ tạo lại bộ phận sinh dục lưỡng giới <br /> thành bộ phận sinh dục nữ, trong đó có 4 lưỡng giới thật, 9 nam lưỡng giới giả, 24 nữ lưỡng giới giả. Kết quả: <br /> Tốt 33 bệnh nhân, trung bình: 4 bệnh nhân. <br /> Kết luận: Lưỡng giới cần chẩn đoán sớm và chỉ định mổ sớm với sự chọn giới phù hợp. <br /> Từ khóa: Lưỡng giới. <br /> ASTRACT <br /> INDICATION AND TECHNIQUE OF FEMALE GENITOPLASTY IN INTERSEX EXPERIENCE  <br /> ON 37 PATIENTS <br /> Tran Ngoc Bich * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ Supplement of No 3 ‐ 2013: 105 ‐ 108 <br /> Objectives: To indicate the female genitoplasty. To present the technique of female genitoplasty. To evaluate <br /> the operating results. <br /> Methods: Descriptive study. <br /> Results: From June 1993 to September 2012, 37 patients suffering from intersex were operated on for female <br /> genitoplasty. Among them there were 24 girls suffering from congenital adrenal hyperplasia, 4 patients suffered a <br /> true hermaphrodites and 9 patients with male pseudohermaphroditism. Results of following up: The good result <br /> in 33 patients, average in 4 patients. <br /> Conclusion: The intersex needs having early diagnosis and early treatment with the preferable sexual choice. <br /> Key words: Intersex. <br /> tính và những điều trị nội tiết bổ  sung. Đã có <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ  <br /> nhiều nghiên cứu về tình trạng bệnh lý này và <br /> Lưỡng giới thật (LGT), nam lưỡng giới giả <br /> cách  điều  trị(9,10,1,2,3,4,  5,7).  Vấn  đề  đặt  ra  là  với <br /> (NaLGGn)  và  nữ  lưỡng  giới  giả  (NuLGG)  là <br /> tình  trạng  lưỡng  giới  nêu  trên,  khi  nào  có  chỉ <br /> loại  dị  tật  khó  chẩn  đoán  và  điều  trị.  Người <br /> định mổ tạo thành bộ phận sinh dục nữ và nên <br /> bệnh sống trong tình trạng mơ hồ giới tính hay <br /> chọn loại kỹ thuật mổ chữa nào để có kết quả <br /> giới tính không được phân định của mình. Do <br /> tốt nhất.  <br /> vậy dị tật này gây ra sang chấn tinh thần, ảnh <br /> Mục tiêu nghiên cứu <br /> hưởng  xấu  tới  chất  lượng  cuộc  sống  và  nghề <br /> Chỉ  định  chọn  giới  tính  nữ,  trình  bày  kỹ <br /> nghiệp  của  người  bệnh  đồng  thời  cũng  gây <br /> thuật mổ chữa, đánh giá kết quả mổ. <br /> nên tâm lý nặng nề cho cả gia đình bệnh nhân. <br /> Vấn  đề  đặt  ra  là  cần  có  chẩn  đoán  sớm  và <br /> ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> đúng  để  có  hướng  điều  trị  cụ  thể  về  giới  tính <br /> Đối tượng nghiên cứu <br /> sẽ  mổ  tạo,  về  thời  gian  mổ,  về  giáo  dục  giới <br /> Là những BN bị lưỡng giới thật (LGT), nam <br /> * Bệnh viện Việt Đức <br /> Tác giả liên lạc: PGS.TS Trần Ngọc Bích <br /> <br /> 106<br /> <br />  ĐT: 0912047958 <br /> <br /> Email: tranbichvd@gmail.com <br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Nhi  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> lưỡng  giới  giả  (NaLGG)  và  nữ  lưỡng  giới  giả <br /> (NuLGG)  có  chỉ  định  mổ  tái  tạo  bộ  phận  sinh <br /> dục thành bộ phận sinh dục nữ. Các bệnh nhân <br /> trên được mổ bởi cùng một phẫu thuật viên (BS <br /> Trần Ngọc Bích) trong thời gian từ 1993 tới 2012. <br /> <br /> Tạo hình môi bé bằng vạt da ở sườn bên âm <br /> vật chuyển xuống. <br /> Tạo  hình  niệu  đạo  bằng  thành  trước  của <br /> xoang niệu dục. <br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu <br /> <br /> Chúng tôi đề nghị đánh giá kết quả theo các tiêu <br /> chuẩn sau: <br /> Tốt:  Hình  thái  bộ  phận  sinh  dục  giống  hay <br /> gần  giống  nữ  bình  thường,  có  chức  năng  sinh <br /> dục và tiểu tiện bình thường <br /> Trung bình: Hình thái bộ phận sinh dục gần <br /> giống  nữ  bình  thường,  âm  vật  còn  to,  còn  hẹp <br /> âm đạo hay lỗ niệu đạo còn ở vị trí thấp, cần mổ <br /> bổ  xung  để  hoàn  thiện  hình  thái  và  chức  năng <br /> sinh dục, tiểu tiện, vẫn có được chức năng sinh <br /> dục và tiểu tiện bình thường. <br /> Xấu:  Hình  thái  bộ  phận  sinh  dục  xấu,  chức <br /> năng  sinh  dục  kém  hay  khó  thực  hiện  được, <br /> phải mổ lại. <br /> <br /> Nghiên cứu mô tả. <br /> <br /> Nội dung nghiên cứu <br /> Chỉ định mổ tạo bộ phận sinh dục theo giới nữ <br /> Dựa  trên  khả  năng  có  con  của  giới  định <br /> chuyển, khả năng sinh hoạt tình dục với sự hoà <br /> nhập  với  cộng  đồng  của  giới  định  chuyển,  ý <br /> muốn của bệnh nhân và của cha mẹ bệnh nhân. <br /> Nét chính về kỹ thuật mổ chữa  <br /> Với  lưỡng  giới  thật  và  Nam  lưỡng  giới  giả. <br /> Cắt  bỏ  phần  sinh  dục  của  nam  như:  Cắt  tinh <br /> hoàn  bằng  mổ  mở  hay  mổ  nội  soi,  tạo  hình  lại <br /> âm vật, hai môi sinh dục, âm đạo, niệu đạo. Với <br /> Nữ  lưỡng  giới  giả  ở  hội  chứng  tăng  sản  tuyến <br /> thượng thận bẩm sinh: Tạo hình lại âm vật, hai <br /> môi sinh dục, niệu đạo, âm đạo. Nét chính về kỹ <br /> thuật mổ tạo hình âm vật theo kỹ thuật của Trần <br /> Ngọc Bích (9). <br /> Rạch và phẫu tích lấy một vạt niêm mạc qui <br /> đầu hình tam giác và một vạt niêm mạc bao qui <br /> đầu  liền  với  nó.  Hai  vạt  này  được  lấy  với  kích <br /> thước phù hợp để tạo âm vật và bao qui đầu âm <br /> vật mới và phẫu tích giữ các mạch máu và thần <br /> kinh  tới  hai  vạt  này.  Phẫu  tích  tách  đôi  hai  vật <br /> hang rồi cắt bỏ một vật hang ở mức dưới xương <br /> mu  còn  vật  hang  thứ  hai  được  cắt  ngắn  và  tạo <br /> nhỏ  để  làm  tạng  cương  cho  âm  vật  mới.  Khâu <br /> úp vạt niêm mạc qui đầu hình tam giác lên phần <br /> đầu của vật hang nhỏ để tạo âm vật mới. Khâu <br /> vạt  niêm  mạc  bao  qui  đầu  với  mép  da  ở  mu <br /> quanh gốc âm vật mới để tạo bao qui đầu mới. <br /> Bao qui đầu mới này được nối liền với hai môi <br /> sinh dục nhỏ được tạo từ một phần da âm vật cũ <br /> chuyển xuống. <br /> Tạo  âm  đạo  bằng  vạt  da  hình  W  ở  da  tầng <br /> sinh môn + da môi lớn. Bằng vạt da hình W ở da <br /> tầng sinh môn + vạt da hình đảo từ da lưng âm <br /> vật ‐ bao qui đầu. <br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Nhi <br /> <br /> Đánh giá kết quả <br /> <br /> KẾT QUẢ  <br /> Số lượng bệnh nhân: 37 bệnh nhân <br /> Tuổi:  15 tuổi: 11 bệnh <br /> nhân (1 bệnh nhân 36 tuổi). <br /> <br /> Tình  trạng  giới  tính  trước  mổ  và  chỉ  định <br /> mổ tạo lại bộ phận sinh dục thành bộ phận <br /> sinh dục nữ <br /> Lưỡng giới thật: 4 bệnh nhân. Nhiễm sắc thể <br /> giới tính, 46 XY có 1 bệnh nhân, 46 XX/ 46XY có <br /> 2 bệnh nhân, 46 XX có 1 bệnh nhân. <br /> Phân  loại  theo  Prader:  type  I  có  1  bệnh  nhân, <br /> type II có 1 bệnh nhân, type III có 1 bệnh nhân, <br /> type IV có 1 bệnh nhân. <br /> Nam lưỡng giới giả: 9 bệnh nhân. Nhiễm sắc <br /> thể giới tính 46 XY ở 9 bệnh nhân, trong đó: loạn <br /> sản tuyến sinh dục: 2 bệnh nhân, Prader type I: 1 <br /> bệnh  nhân,  hội  chứng  không  nhậy  cảm  với <br /> Androgen: 7 bệnh nhân, bộ phận sinh dục ngoài <br /> hoàn toàn như của nữ, có âm đạo nhưng không <br /> có  tử  cung,  2  tinh  hoàn  trong  ổ  bụng  và  thỉnh <br /> thoảng bị thoát vị xuống ống bẹn. <br /> Nữ lưỡng giới giả có 24 bệnh nhân, các bệnh <br /> nhân đều có nhiễm sắc thể giới tính 46 XX được <br /> chẩn đoán hội chứng sinh dục thượng thận hay <br /> <br /> 107<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013<br /> <br /> tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh. Phân loại <br /> theo Prader: type I có 2 bệnh nhân, type II có 10 <br /> bệnh nhân, type III có 7 bệnh nhân, type IV có 5 <br /> bệnh nhân. Trong 24 bệnh nhân trên có 21 bệnh <br /> nhân được mổ lần đầu, 1 bệnh nhân đã mổ một <br /> lần  theo  kỹ  thuật  Pellerin  (khâu  gấp  vật  hang) <br /> và  1  bệnh  nhân  đã  mổ  theo  kỹ  thuật  Mollard. <br /> Khi mổ lại lần 2, chúng tôi vẫn theo nguyên tắc <br /> kỹ thuật đã mô tả trên. <br /> <br /> Kỹ thuật mổ chữa đã thực hiện <br /> Với lưỡng giới thật và Nam lưỡng giới giả ở <br /> 13  bệnh  nhân.  Cắt  bỏ  phần  sinh  dục  của  nam <br /> như: cắt tinh hoàn ở 10 bệnh nhân, cắt bỏ tuyến <br /> sinh  dục  hỗn  hợp  ở  3  bệnh  nhân,  tạo  hình  lại <br /> dương vật thành âm vật ở 6 bệnh nhân, tạo hình <br /> lại hai môi sinh dục ở 6 bệnh nhân, tạo hình lại  <br /> âm đạo ở 2 bệnh nhân, tạo hình lại niệu đạo ở 2 <br /> bệnh nhân. <br /> Với Nữ lưỡng giới giả ở hội chứng tăng sản <br /> tuyến  thượng  thận  bẩm  sinh:  Tạo  hình  lại  âm <br /> vật, hai môi sinh dục, niệu đạo, âm đạo, tạo hình <br /> âm  vật  ở  24  bệnh  nhân,  tạo  âm  đạo  ở  12  bệnh <br /> nhân, bằng vạt da hình W ở da tầng sinh môn + <br /> da môi lớn ở 11, bằng vạt da hình W ở da tầng <br /> sinh môn + vạt da hình đảo từ da lưng âm vật ‐ <br /> bao qui đầu: 1 bệnh nhân, tạo hình môi bé: bằng <br /> vạt  da  ở  sườn  bên  âm  vật  chuyển  xuống  ở  13 <br /> bệnh nhân, tạo hình niệu đạo bằng thành trước <br /> của xoang niệu dục ở 12 bệnh nhân.  <br /> <br /> Kết quả mổ qua theo dõi <br /> Kết quả sớm: Ngay sau khi ra viện, bộ phận <br /> sinh dục đã có hình thái như của nữ nhưng còn <br /> phù nề nhẹ ở môi sinh dục.  <br /> Kết  quả  qua  theo  dõi:  Thời  gian  theo  dõi: <br /> theo dõi