intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Chiếc Lexus và cây Ô liu - phần 4

Chia sẻ: Sam Sara | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

Thêm vào BST
Báo xấu
100
lượt xem 22
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tôi đến đó năm 1998 trong phái đoàn quan sát tuyển cử vùng nông thôn Trung Quốc. Nhưng lúc đó tôi có một ý đồ riêng - quan sát toàn cầu hóa từ bên ngoài và kết quả là: tôi đã không làm được điều đó. Tôi không đi thoát khỏi toàn cầu hóa, vì chính nó đã lan tỏa tới vùng đó

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chiếc Lexus và cây Ô liu - phần 4

  1. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 xíu ñông b c Trung Qu c và B c Tri u Tiên. Tôi ñ n ñó năm 1998 trong phái ñoàn quan sát tuy n c vùng nông thôn Trung Qu c. Nhưng lúc ñó tôi có m t ý ñ riêng - quan sát toàn c u hóa t bên ngoài và k t qu là: tôi ñã không làm ñư c ñi u ñó. Tôi không ñi thoát kh i toàn c u hóa, vì chính nó ñã lan t a t i vùng ñó, vùng h o lánh nh t mà tôi ñư c bi t. Khi ñoàn chúng tôi ñ n Gujialingzi, toàn b dân chúng trong ñ tu i b u c ñã t p trung m t sân trư ng. H ñ n ñ nghe hai ng c viên tuyên truy n tranh c ch c trư ng b n. B n này nghèo l m: ngay l p h c cũng ch có n n ñ t. B n này thu c t nh Cát Lâm, trung tâm c a vành ñai công nghi p c a Trung Qu c trư c ñây. Nay vành ñai này nhanh chóng b han r vì nh ng khu công nghi p ñây không còn kh năng c nh tranh trên th gi i và chính ph trung ương B c Kinh không còn s c ñ bao c p s n xu t cũng như phúc l i xã h i n a.Cũng có th chính vì th mà khi hai v ng c viên trư ng b n ñ ng lên phát bi u tranh c , h làm như th ñang tranh c a ch c th trư ng c a th tr n luy n thép trung tâm Ohio (Hoa Kỳ). ð u tư là c u trư ng b n, Li Hongling. Trích ño n bài phát bi u c a ông ta như sau: "Thưa dân b n, xin t gi i thi u l i, tôi 47 tu i, ñ ng viên C ng s n, trình ñ trung h c cơ s . Tôi mu n c ng hi n cho b n này. Như bà con ñã bi t, tôi giúp cho b n ta ph c h i sau cu c Cách m ng Văn hóa. m i nơi, ai cũng th y m hôi công s c c a tôi. Tôi ñã ñ n t ng nhà, th m kh o ý ki n m i ngư i. Tôi chưa bao gi dùng ti n công ñ ti c tùng. Tôi x lý m i vi c ñúng lu t. Tôi h a s c i thi n trư ng ti u h c và tăng thu nh p c a chúng ta. N u ñư c b u tôi cam k t s v n chuy n rau qu c a b n ta ra t nh nhanh hơn. Tôi s c i thi n tinh th n trong b n. Chúng ta c n thêm cây c i và h th ng cáp quang ñ m i ngư i ñ u có m t máy ñi n tho i. Dư i s lãnh ñ o c a chi b , tôi s s a ch a các khuy t ñi m c a mình. ðây chính là h p ñ ng gi a tôi và bà con". Sau tràng pháo tay l ch s , ñ i th c a ông ta, Liu Fu, lên di n ñàn. Ông ta nh p cu c ngay v i ñ tài n quy n: "Trư c h t tôi xin nói ngày mai là Ngày Ph n Qu c t và xin chúc m ng các bà các cô. Tôi năm nay 51 tu i, trình ñ ph thông cơ s .Tôi là ch doanh nghi p ñ u ph . Tôi yêu m n dân b n. S nghèo c a quý v cũng là ñi u nh c nhã ñ i v i tôi. Dư i s lãnh ñ o c a ð ng, tôi s l t sang m t trang s m i. Tôi h a s gi m t ñánh b c và ñĩ ñi m trong b n và t o thêm công ăn vi c làm. Tôi s không ng o m n. Tôi s c t gi m ngân sách hành chính ñ ti t ki m ti n cho bà con. Tôi s không nh n c a ñút lót, và ngay c th trư ng c a tôi là dân thành ph ñ n, tôi cũng s không ñưa ông ta ñi chiêu ñãi. Chúng ta ti c tùng nhi u quá. Trong mư i năm qua tôi không ñi ăn ti c và không ñ ng ñ n m t gi t rư u nào c . Tôi s gi gìn ti n b c quý v ñóng góp. Không m t cán b nào c a b n ñư c phép dùng ti n công ñ lên t nh. Tôi s mang công ngh ñ n b n ta. Tôi h a s ph bi n công ngh ch bi n ñ u ph ñ n t ng quý v . Tôi s ñào thêm gi ng. Cách m ng Văn hóa ñã b phí c a chúng ta m t 10 năm. Chúng ta c n ph i suy nghĩ các phương pháp ñ c i thi n ñ i s ng. Tôi s ch m d t t duy ý chí. Như ñ ng chí ð ng Ti u Bình nói: "Mèo tr ng, mèo ñen, ñ u ñư c, mi n là chúng b t ñư c chu t". Tôi s c i thi n h th ng trư ng h c. Tri th c r t quan tr ng. N u u mê thì không th xây d ng n n kinh t xã h i ch nghĩa. Và tôi s giúp m y anh chàng ñ c thân trong b n, không có ti n, cư i v . Tôi s giúp quý v giàu hơn! Cùng ti n". Trong khi dân b n b phi u và ch k t qu , tôi kh o sát chút ít trư c c a phòng phi u, h i dân chúng xem h thích bài phát bi u nào hơn. Tay hàng th t ñ i mũ th i Mao Tr ch ðông bư c ra kh i ñám ñông và phát bi u công khai: "Khi ( ng c viên m i) tuyên b anh ta không bao gi d y n ti c, tôi tin anh ta. Không bao gi nên chiêu ñãi các quan ch c ra t nh làm vi c. Vì thư ng ñó là ti n c a chúng tôi ñóng góp". M t ngư i dân b n khác chêm vào: " B c Kinh ngư i ta gi m biên ch chính ph . ñây cũng ph i v y... ông y nói ñúng, chúng tôi c n có cáp quang. Xưa nay chúng tôi không có d ch v ñi n tho i". Làm th nào mà bi t v cáp quang? Tôi h i ngư i này. Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 51
  2. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 "Tôi không bi t, ch nghe v nó", ông này nhún vai. Tôi cũng nh n m t câu tr l i tương t b n Heng Dao bên c nh, khi chúng tôi sang ñ nghe v n ñ ng tranh c . C u trư ng b n ñây phát bi u: "Tôi ñã có nhi u c g ng thi t th c ñ d n d t bà con làm giàu. Thu nh p hàng năm c a chúng ta hi n nay là 2300 t . Ngân sách chính quy n th p hơn nhi u. Và trong nhi m kỳ c a tôi, tôi ñã gi m biên ch nhi u cán b . N u ñư c b u, chúng tôi s ti p t c áp d ng khoa h c k thu t vào nông nghi p, thành l p thêm các xí nghi p và tăng cư ng c a c i v t ch t... [vì] toàn th gi i ñã tr thành m t th trư ng trao ñ i hàng hóa ñ ng nh t". Tôi h i ông ta làm sao có ñư c nh ng ý tư ng như v y. B n này ch có m t máy ñi n tho i. Ông ta nói: "Tôi ñ c báo. Tôi nghe ñài... chúng tôi hi n có m t xí nghi p s n xu t khung c a s . Hi n t i ch ph c v khách hàng n i ñ a, nhưng ngư i ta nói là n u chúng tôi c i ti n ch t lư ng s n ph m, chúng tôi s có th bán chúng ra nư c ngoài". Toàn c u hóa chưa h n lan kh p toàn c u ư? Tip O'Neil nói sai r i. T t c các th lo i chính tr không còn b bó h p n a. Chính tr gi ñây mang nh hư ng c a toàn c u. Không c nư c nào cũng c m th y h là m t ph n c a toàn c u hóa, nhưng nư c nào cũng v y - tr c ti p ho c gián ti p ñ u b toàn c u hóa nh hư ng ñ n. Chính vì th , không ph i ng u nhiên mà ðông ð c, Liên Xô, tư b n Á châu, các ngành công nghi p qu c doanh c a Brazil, c ng s n Trung Qu c, hãng General Motors và máy tính IBM ho c ñã s p ñ ho c b bu c ph i c i t g n như cùng m t th i gian. Chúng b m t th c virus t n công, lo i virus khi n cho tư ng Berlin cùng nhiêù lo i tư ng Chi n tranh L nh khác s p ñ . Chúng ñã m c th b nh tôi g i là h i ch ng Suy gi m h mi n nhi m Microchip [Microchip Immune Deficciency Syndrome - MIDS]. ðây là m t ch ng b nh mang tính chính tr trong th i toàn c u hóa. Ch ng này có th t n công các công ty hay nhà nư c l n nh , phía ñông hay tây, phía nam hay b c. N u ph i ñ nh nghĩa v h i ch ng này trong t ñi n y h c, thì tôi s vi t như sau: "MIDS: m t ch ng b n có th nhi m vào b t c h th ng phù n , phì n n và xơ c ng c a th i H u Chi n tranh L nh. MIDS thư ng nhi m vào các nhà nư c và công ty không ñư c tiêm ch ng mi n d ch trư c các làn sóng do công ngh vi m ch (microchip) t o nên cũng như nh ng làn sóng dân ch trong thông tin, tài chính và công ngh ñã t o nên m t th trư ng nhanh hơn, c i m hơn và ph c t p hơn, có nh ng giá tr m i. MIDS xu t hi n khi m t ñ t nư c hay m t công ty t ra ngày càng thi u kh năng tăng năng su t, lương, ñi u ki n s ng, tri th c và tính c nh tranh; chúng trì tr trong vi c áp d ng nh ng thách th c ñ n t th gi i hi n ñ i. Nh ng ñ t nư c và công ty mi n nhi m MIDS thư ng v n duy trì cung cách làm ăn th i Chi n tranh L nh - trong ñó ch có m t nhóm ñ ng ñ u gi ch t m i thông tin và v ch t t c các quy t ñ nh, còn nh ng ngư i t ng gi a và dư i ñáy ch ñơn thu n th c hi n các quy t ñ nh ñó, s d ng các m ng thông tin h n h p hơn. Li u thu c duy nh t mà ta bi t ñ ch a ch ng suy gi m h mi n nhi m Microchip có th ñư c g i là "quá trình dân ch hóa th tư". ðây là s dân ch hóa trong ho ch ñ nh chính sách và ñáp ng thông tin và phi t p trung hóa quy n l c, t t c giúp cho có thêm dân chúng torng m t nư c hay nhân viên trong m t công ty chia s ki n th c ñ th c nghi m và c i cách nhanh chóng hơn. ði u này khi n h theo k p nh ng ñòi h i ngày càng tăng c a ngư i tiêu dùng trên th trư ng. H thư ng ñòi h i hàng hóa và d ch v r và h p s thích c a h hơn. MIDS có th d n t i s di t vong ñ i v i các ñ t nư c và công ty, n u không ñư c ch a tr thích h p. (Xem thêm các trư ng h p Liên Xô, ðông ð c và Công ty Pan Am)". m c ñ nào ñó, h i ch ng MIDS không có gì m i. Kinh t th trư ng nhi u th k qua ñã gi t ñi nhi u công ty làm ăn kém c i, thi u kh năng áp d ng công ngh m i và không theo k p nh ng ñòi h i ngày càng tăng trong gi i tiêu th . Ho c không ñáp ng ñư c các ñòi h i m i trong ñi u ki n s c lao ñ ng và v n ngày càng gi m. Nhung thay ñ i trong công ngh , ñ u tư và thông tin ñã khi n cho quá trình này tăng t c ñ t ng t vào nh ng năm 80, bu c các công ty và ñ t nư c ph i ti n Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 52
  3. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 nhanh hơn ñ tránh căn b nh MIDS. B n hãy nhìn nh n chúng như m t cu c chuy n hóa có ba giai ño n: Quá trình này b t ñ u trư c khi các b vi x lý và vi m ch cho phép xu t hi n máy tính cá nhân, trư c khi máy tính cá nhân giúp ra ñ i các quá trình dân ch hóa công ngh , tài chính và thông tin. ðây là th i kỳ sau Chi n tranh Th gi i th nh t, kéo dài cho t i nh ng năm 70. ðó là th i kỳ cho phép các chính ph và các doanh nghi p quá t i và thi u hi u qu t n t i, vì m i ngư i ho t ñ ng trong m t sân chơi ñư c b o h . Alan Greenspan mô t h th ng bó h p c a th i Chi n tranh L nh trong m t phát bi u sau ñây: "Nh ng s ñi u ch nh lúc ñó ñi ch m. Thương m i qu c t ch chi m ph n nh trong kinh t n i ñ a. Các hàng rào thu quan h n ch c nh tranh, và ki m soát v v n làm t c ngh n nh ng giao lưu ti n t qua biên i. Nhìn l i, môi trư ng kinh t ñó thi u tính c nh tranh, yên và dĩ nhiên, ñã không m y ñe d a nh ng ai có chút ít tài năng. Qu th c trư c khi công ngh máy tính làm xu t hi n các h th ng t ñ ng hóa, thì các công vi c l p ñi l p l i, nh ng ngư i th thi u tay ngh ñóng vai trò chính và hư ng m c lương cao trong tương quan v i th lành ngh . Trong cái th gi i ít ñòi h i này, các chính ph ñã có kh năng thi t l p h th ng an sinh xã h i va cho ra ñ i nh ng chính sách v thu nh p công b ng". Tuy nhiên, Greenspan nói thêm, m c s ng trung bình th i ñó th p hơn m c ñáng có và s ña d ng c a s n ph m trên th trư ng không theo k p nh ng thay ñ i trong ñòi h i c a gi i tiêu th , n u so v i th c tr ng th i nay - th i c a microchip. Nh ng rào c n không cho m t lo i doanh nghi p l n sang m t ngành khác ñã khi n cho nh ng thay ñ i di n ra ch m ch p hơn và ít r i ro hơn. Nhưng d u cho chi phí lao ñ ng và giá thành s n ph m th i ñó có cao hơn và thi u linh ñ ng hơn, thì m t b ph n không nh c a xã h i hi n ñ i ngày nay v n còn lưu gi nh ng n i nh v chúng - v cái th i ñ ñá yên . M t ví d ñ c trưng c a cái môi trư ng ki m soát kinh t ñó th hi n n n kinh t ch huy, ñi u hành t thư ng t ng c a nhà nư c Xô Vi t. M c ñích c a kinh t Liên Xô không ph i là ñáp ng ñòi h i c a ngư i tiêu dùng, mà là n ñ nh s ki m soát c a chính ph trung ương. Vì th m i thông tin thư ng ñi t dư i lên và m nh l nh ñi t trên xu ng. T i m t nhà máy s n xu t giư ng c a Liên Xô, các qu n ñ c ñư c trung ương tr lương không theo s giư ng h tiêu th ñư c, mà theo s lư ng thép nguyên li u h s d ng. S lư ng giư ng ñư c bán ph n ánh s th a mãn c a ngư i tiêu dùng. S lư ng thép s n xu t và s d ng chính là hình nh c a quy n l c nhà nư c - ñó chính là ñi u duy nh t nhà nư c Liên Xô quan tâm t i, trong th i Chi n tranh L nh. Và trong su t Chi n tranh L nh, do m c ñ thay ñ i và thông tin ñ u b ki m soát ch t ch , Liên Xô ñã t n t i. Tôi s không bao gi quên ñư c chuy n tháp tùng Ngo i trư ng Bakers vào năm 1992 ñ n Chelyabinsk-70, m t ph c h p ch t o bom h t nhân c a Liên Xô, n m phí ñông r ng núi Ural - m t nơi tuy t m t, không bao gi ñư c ghi trên b n ñ Liên Xô. ðây ñư c ví như trung tâm Los Alamos c a ngư i Nga, cái nôi c a các chuyên viên h t nhân c a ñ t nư c này. ði u tôi nh nh t x y ra khi chúng tôi ngh ñêm t i khách s n Tháng Mư i th tr n Sverdlovsk g n ñó. Khi vào thang máy khách s n tôi th y s các t ng ñư c ñánh th t 1,3,4,5,6,7,8,9,2. Ai ñó ñã quên không ghi s 2 vào nên sau ñó g n 2 vào v trí c nh s 9. B m s 2 thì ngư i ta v n lên ñư c t ng 2 dù nó v trí s 10. Khách s n n m trong m t t h p quân s tinh vi nh t c a ngư i Nga như v y ñ y! Ch có trong m t h th ng b chia r , trì tr và b ki m soát c a th i Chi n tranh L nh thì m i có l i ñánh s thang máy như v y. Hãng IBM trong nh ng năm 70 và 80 cũng ho t ñ ng gi ng như ngư i Xô Vi t - theo k ho ch c a trung ương. C p trên l nh cho c p dư i s n xu t s n ph m nào và báo cho dư i s n ph m nào nên cung c p cho ngư i tiêu th . M t l n tôi h i John Chambers, Ch t ch Hãng Cisco System, ông ta th y làm vi c cho IBM th i bao c p ngày trư c ra sao. Charmbers nói, ñó là th i nh ng năm 80, Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 53
  4. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 th i mà IBM qu ñã b t ñ u m t chính sách m c a, cho phép nhân viên ch t v n s p, s p ph i tr l i, n u không th a mãn thì nhân viên có th lên s p l n hơn ñ ch t v n ti p. "M t l n tôi ñã th làm như v y", Charmbers nh l i, "và m t anh b n cùng hãng g i tôi ra m t ch và nói, "mày thoát ñư c l n này là may r i, l n sau ñ ng làm th n a nhé". Có m t lúc tôi nói v i m t trong m y s p r ng lô hàng h mu n có s không làm v a lòng khách hàng ñâu và s r t t n nguyên li u, nhưng ông này không mu n nghe. Ông ta b o tôi, "ti n thư ng c a tôi n m trong lô hàng ñó ñ y, v y hãy mang chúng ra c a hàng và bán cho ch y". IBM t n t i ñư c lúc ñó là b i nh ng b c tư ng ngăn ch n c nh tranh trong công ngh máy tính còn r t cao, nh ng công ty trì tr v n có th m c l i, và dù th m chí làm ăn y u kém v n s ng n i. Nh ng ñ t nư c như Liên Xô, s dĩ v n t n t i ñư c là do các b c tư ng che ch n thông tin còn cao l m - nh ng ki n th c c a dân chúng Xô Vi t v cu c s ng bên ngoài không nhi u - cho nên ñi n Kremlin có th t n t i, m c l i và ch u th t b i, nhưng v n t n t i trong m t th i gian dài. ... Cho ñ n nh ng năm 80. Giai ño n hai c a cu c chuy n hóa v i h i ch ng MIDS xu t hi n vào th i gian ñó và b t ñ u công phá cái th gi i ch m ch p lư i bi ng ñó. m c chính ph và doanh nghi p, dân ch hóa công ngh , tài chính và thông tin ñã h i t vào cu i nh ng năm 80, t o ra nh ng hi u qu và quy mô kinh t m i ñáng ng c nhiên và ñ ng th i làm s n sinh m t môi trư ng thương m i hoàn toàn m i m - không gian ñi n toán. Cu c chuy n bi n này ñư c bi t ñ n như m t cu c Cách m ng Thông tin. Nó s ñư c bi t ñ n như m t bư c nh y v t trong công ngh , trăm năm m i có m t l n, tương t như phát minh ra năng lư ng ñi n, t o bư c ngo t l n lao, b t kh i quãng l ch s trư c ñó. Có nhi u cách ñ tóm lư c nh ng tác ñ ng c a Cách m ng Thông tin, và ba trào lưu dân ch nói trên, vào thương trư ng. Nhưng v i tôi, chúng ñư c gói g n vào hai khái ni m gi n ñơn: Th nh t, chúng nh n chìm rào c n ñ m i ngư i thâm nh p vào b t c ngành kinh doanh nào b ng cách gi m ñáng k chi phí ñ cho phép ngư i m i nh p cu c. Nh ñó chúng tăng cư ng c nh tranh và c t ng n quãng ñư ng c a s n ph m t khâu th nghi m ñ n khâu s n xu t hàng lo t. Th hai, Cách m ng Thông tin ñưa các doanh nghi p ñ n g n khách hàng hơn, t o cho khách hàng m t th quy n năng ñ nhanh chóng ph n h i v ch t lư ng hàng hóa và nhu c u m i n y sinh c a h ; khách hàng th i nay có th nhanh chóng b rơi nh ng doanh nghi p không làm theo ý khách hàng. Xin ñi vào chi ti t. Ba quá trình dân ch hóa giúp tháo g nh ng rào c n vì hi n nay ch c n m t máy vi tính cá nhân, m t th tín d ng, m t ñư ng ñi n tho i, modem, máy in màu, ñư ng truy n Internet, trang m ng và m t tài kho n chuy n ti n nhanh qua bưu ñi n, b t c ai cũng có th ng i t i nhà kh i s doanh nghi p c a mình. Ví d : m m t nhà xu t b n, hãng bán l , bán buôn qua catologue, thi t k th i trang cho th trư ng toàn c u ho c d ch v tư v n. H có th l p m t t báo, d ch v qu ng cáo, phân ph i, môi gi i ch ng khoán, sòng b c o, qu tín d ng, ti m sách, mua bán xe hơi hay qu n áo. Ch qua m t ñêm sau khi thành l p, ngay sáng hôm sau, nh ng d ch v như v y v i chi phí thành l p r t r có th c nh tranh trên toàn c u. B n có th ñang s ng trong cùng m t dãy nhà v i ba ti m sách ñ c l p như: Barnes & Noble, Crown Books và Borders - nhưng ngay sáng hôm sau, b n có th khi n h s p ti m khi m m t hi u sách c a riêng, mang tên "Borderless Books" (ti m sách xuyên biên gi i), s d ng Internet và ñ t cho nó cái tên là Amazon.com ch ng h n. Qu th c, Amazon.com ñã ñư c hình thành trong b i c nh dân ch hóa công ngh (máy vi tính t i gia), dân ch hóa tài chính (th tín d ng cho m i ngư i) và dân ch hóa thông tin (Internet cho m i ngư i). Nó không nh ng là m t ti m sách ph c v thói quen mua sách c th t ng ñ a phương mà còn là d ch v m c a 24/24, ai ai kh p các múi gi cũng có th vào mua. M t khi hi n tư ng như v y xu t hi n trên ñ t M và lan tràn trên toàn th gi i, nó ñánh d u kh năng trong ñó b t c m t s n ph m hay d ch v nào cũng có th nhanh chóng bi n ñ i t giai ño n "hàng ñ c" - ch m t hai nơi s n xu t ñư c, có giá tr gia tăng cao, m c lãi l n - sang giai ño n "s n Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 54
  5. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 xu t hàng lo t" tr thành hàng hóa thương m i trên di n ñ i trà. Khái ni m ñ i trà cho th y nh ng m t hàng như v y ñ u có th ñư c b t c nhà s n xu t nào th c hi n - s khác nhau là ch : ai s là ngư i s n xu t có giá thành r nh t. Bi n phát minh c a b n thành m t m t hàng ñ i chúng k ra cũng có nh ng b t l i vì làm như th m c l i t c th ng dư s gi m ñi, b n s ph i ñ i phó v i nhi u s c nh tranh m i. Gi i pháp duy nh t trong trư ng h p ñó là b n ph i ñ m b o cho s n ph m hay d ch v c a b n r nh t, bán ñư c nhanh nh t, bán liên t c, n u không, b n s b tiêu di t. Trong th gi i Chi n tranh L nh ñ y nh ng rào c n, quá trình ñ i trà hóa s n ph m khá ch m, kho ng 10 d m/gi , vì nh ng rào c n t khâu phát minh ñ n khâu bán ñ i trà khá l n, ph n nhi u do các qu c gia ñã thi hành b quan t a c ng. Trong toàn c u hóa, quá trình này có t c ñ 110 d m/gi , vì nh ng b quan t a c ng ph n nhi u ñã b lo i b . Và vì chúng ta ñang ti n vào th i ñ i Internet, t c ñ c a s bi n ñ i t phát minh ñ n thương m i hóa tr nên nhanh hơn, có th so sánh v i t c ñ ñư ng truy n Internet - tương ñương v i t c ñ ánh sáng. Ch ng ph i vô c mà nh ng tay t trong công ngh Internet cho r ng c nh tranh trên m ng là "thuy t ti n hóa Darwin ng d ng vào cách ch t kích thích t ". ðó là do hi n nay Internet ñang t o ra m t ñi u ki n gi ng như môi trư ng c nh tranh hoàn h o, Edward Yardeni, Kinh t trư ng c a Ngân hàng Deutsche Bank gi i thích. Ông nói thêm, "Trong môi trư ng c nh tranh thu n khi t, không có rào c n ñ i v i lính m i, không có s b o h dành cho nh ng hãng xư ng làm ăn y u kém, và ai ai (c nhà s n xu t l n ngư i tiêu dùng) cũng ñ u thu th p ñư c thông tin ñ y ñ và công b ng. Nh ng y u t như v y tình c l i hi n h u trong thương m i Internet... Internet tri t tiêu chi phí cho so sánh ch t lư ng hàng hóa xu ng còn zero. Khách hàng ngày có kh năng nhanh chóng tìm ra hàng hóa và d ch v ñâu r nh t. Trong n n kinh t m ng toàn c u, nhà s n xu t ch u ñư c chi phí th p nh t s có kh năng báo giá th p nh t cho b t c ai trên hành tinh này". Ngư c l i, trong n n kinh t có công ngh th p, theo Yardeni, thì chi phí ñ tìm ki m các m c giá th p c a cùng m t m t hàng khá cao. B n ph i trèo qua nhi u b c tư ng, vư t nhi u rào c n ñ tìm m c giá ph i chăng, và ñi u ñó ph n ánh l i th s n có c a các công ty làm ăn lâu ñ i và có danh ti ng t ng ñ a phương. Hi n nay các nhà s n xu t, các d ch v và ti m bán l có th ñ u giá ñ giành các thương v nhi u nơi trên th gi i. Ngư c l i, ngư i tiêu dùng có th tìm ñư c m c giá th p nh t b t c nơi nào. Trong quá kh , các công ty ki m ti n trong tình tr ng khách hàng thi u thông tin và thi u phương ti n k thu t ñ tìm thông tin. Internet ñã vĩnh vi n thay ñ i tình tr ng ñó. Ngày nay doanh nghi p nào mu n ti p t c ki m ti n b ng s l ch l c thông tin gi a k mua và ngư i bán, thì chính h ñang t huy n ho c b n thân. Chính vì th Internet là ñi u kỳ di u c a ngư i tiêu dùng và là hi m h a ñ i v i nhà s n xu t và ngư i bán hàng. m t m c nào ñó, doanh nghi p s n xu t thành công ngày nay c n tr thành m t th cơ s d ch v . Có nghĩa h ph i h c cách ng d ng công ngh m i ñ gi m chi phí, tinh gi m b máy ñi u hành và tăng t c c i ti n ch t lư ng ñ ñáp ng m c ñòi h i ti p theo c a trào lưu Cách m ng Thông tin - vi c ngư i tiêu dùng ñòi h i s n ph m ph i ñúng s thích c a cá nhân h . Con ngư i là t ng hòa c a xương và th t, ch không ph i là nh ng con s . Nên h liên t c ñòi h i và có kh năng tr thêm chút ít cho nh ng d ch v và s n ph m ñúng ý mu n c a h . Chính vì th , ngoài m c ñích c i thi n ho t ñ ng c a mình, m i công ty ñ u ph i dùng Internet ñ ti t ki m thêm th i gian, dành s c l c và tài chính ñ c i ti n m u mã c a s n ph m cho ñúng ý ngư i tiêu dùng. S thích riêng c a khách hàng không bao gi là hàng hóa thương m i, chính vì th s n ph m theo ñúng s thích cá nhân bao gi cũng có giá. Sang lĩnh v c môi gi i ch ng khoán, b n có l nghĩ r ng ñây là ngành có m c giá tr gia tăng cao và l i t c nhi u. Nhưng m t khi 50 d ch v môi gi i cùng xu t hi n trên không gian ñi n toán và cùng báo giá th p hơn nhi u so v i hãng Merrill Lynch, h tư v n mi n phí trên m ng, thì b n có th th y ngành môi gi i ñã tr thành m t th hàng hóa thương m i. N u b n mu n t n t i trong Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 55
  6. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 ngành môi gi i, b n s ph i ng d ng k thu t ñ n m b t ñư c nhu c u cá nhân c a khách hàng và thân ch , h c thêm v cách ti p th nh ng d ch v ch không ch c phi u hay trái phi u, ví d tư v n và ñánh giá ñi ñ n quy t ñ nh kinh doanh ñúng ñ n cho khách hàng. Hãng Merrill Lynch r i s ph i gi m phí giao d ch vì hi n nay, nh không gian ñi n toán, nh ng rào c n c nh tranh ñã s p ñ và xu t hi n thêm khá nhi u ñ i th m i. Nhưng hãng này v n có th t n t i n u tung ra nh ng d ch v ch t lư ng cao hơn kèm ñư ng dây tư v n tr c ti p ñ n cá nhân c a t ng thân ch . ðó là lĩnh v c mà khách hàng bao gi cũng s n sàng chi tr . M t khi hàng rào b o v doanh nghi p c a b n s p ñ nhanh chóng như hi n nay, b n không th d ñoán ñ i th c a b n t ñâu ñ n. M i khi hàng rào ñ xu ng, s ngày càng xu t hi n thêm nhi u quan h tương tác. Xin ñưa ra m t ví d có th c: M t hôm, l t vài trang t p chí, tôi th y m t qu ng cáo v m t h th ng camera k thu t s ñ i m i c a hãng Sony. Tôi ng c nhiên: "có th c là m u qu ng cáo này v Sony? Sony chưa bao gi dính dáng ñ n d ch v máy ghi hình và phim.Tôi nghĩ xưa nay Sony ch quan tâm ñ n dàn stereo, máy walkman hay ñĩa CD mà thôi". Nhưng, ñúng là ngày nay Sony quan tâm ñ n máy nh th t. Nhưng th nào là ñĩa CD? Ch ng qua là m t ñĩa nh a, ñư c g n mã k thu t s và khi ñư c quét b ng m t tia sáng ñ c bi t, s làm xu t hi n nh c và l i. N u xét theo phương di n ñó, thì m t khi Sony thu c v k ngh k thu t s thì hãng này có th tham gia vào b t c công ngh nào có dính dáng ñ n k thu t này. ði u này khi n tôi quay tr l i m u qu ng cáo v a nói, v h máy nh Mavica. M u qu ng cáo có ba t m hình: trư c h t là chi c máy nh, ch p hình tĩnh gi ng như th máy nh truy n th ng, ch khác là thay vì dùng phim,. máy ghi d li u b ng s . Qu ng cáo nói: "ðây là máy nh c a b n". Bên c nh ñó, thay vì phim là hình chi c ñĩa m m 3,5 inch c a Sony s n xu t, ñư c chú thích "ñây là phim c a b n." Và c nh ñó là hình chi c máy vi tính, trên màn hình là nh cháu bé v a ñư c ch p, chú thích: "Và ñây là bưu ñi n c a b n". Hãy th suy nghĩ v m u qu ng cáo này và nh ng gì ñư c chú thích. Dư ng như chúng k m t câu chuy n: M t bu i sáng có ngư i trong hãng Sony th c gi c và th t lên, "Ê, chúng ta có m t nhà máy s n xu t t t c nh ng ñ thu c v k thu t s , chúng ta xưa nay ch s hóa âm thanh hay âm nh c. Vì sao chúng ta l i không s hóa hình nh nh ? Vì sao chúng ta không tr thành Sony kiêm Kodak? V i máy nh k thu t s , ta có th ch p nh, lưu d li u trên ñĩa m m, cài vào máy vi tính, r i x lý ñ ho c t dùng máy in ñ in". R i l i có ai ñó phòng giao nh n hàng hóa c a hãng nói, "và cũng có th g i nh ng hình nh như th qua email ñi kh p th gi i. Vì k thu t s cho phép khách hàng c a chúng ta s a ch t lư ng c a nh r i thông qua modem, g i nh ñ n h hàng c a h năm châu b n bi n. V y thì chúng ta có th v a là Sony, v a là Kodak,l i v a là Federal Express". Sau khi xem m u qu ng cáo này, tôi t nh : "Không rõ ngư i c a hãng phim Kodak nghĩ gì v ñi u này?" Sau ñó, trên ñài, tôi nghe ñư c m t qu ng cáo c a Kodak, tung ra m t công ngh x lý nh trên Internet. Dư ng như Kodak ñang làm ra v ñang chuy n hóa thành m t công ty máy vi tính ñ ng th i s n xu t phim. ði u ñó l i khi n tôi băn khoăn không hi u hãng máy tính Dell và Compaq có lo ng i không. Nhưng tôi l i tìm ñư c nh ng qu ng cáo c a Dell và Compaq: hi n nay h không ch bán máy vi tính. Hi n nay h ñ ng th i cung ng "các gi i pháp dùng vi tính" dùng cho vi c qu n tr doanh nghi p và s n xu t. Hai hãng này ñã t xưng là các nhà tư v n kinh doanh, ñ ng th i cung ng máy vi tính. Th t v y các qu ng cáo c a Compaq không ñơn thu n có hình nh chi c máy tính, mà thư ng có l i tuyên truy n: "Compaq - Câu tr l i t t hơn". ði u ñó khi n tôi liên tư ng ñ n m y ngư i b n làm vi c trong hãng tư v n Pricewaterhouse Coopers. Tôi ñã h i xem h có lo l ng chuy n hãng Compaq nh y vào lĩnh v c tư v n hay không? B n tôi nói h ch lo l ng vi c Goldman Sachs, ngân hàng ñ u tư nay ñang gi i thi u v i khách hàng các gi i pháp ti t ki m ti n ñóng thu b ng cách s d ng các phương pháp kinh doanh thay th ñ ch u m c thu th p hơn. Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 56
  7. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 Price waterhouse Coopers hi n ñang lo l ng các ngân hàng ñ u tư nh y vào lĩnh v c tư v n thu v . B n tôi g i ý tôi nên ñ c thêm v ch ñ này. Tôi bèn tìm ñ n hi u sách Borders Books ñ tìm sách, nhưng v tôi nói: ch ng vi c gì ph i t thân ñ n hi u sách, vì chúng ta ñã có Amazon.com - "ti m sách không biên gi i", dư i r ng h m c a chúng tôi. Th là tôi xu ng t ng h m, vàotrang web Amazon.com. Ti m này không nh ng bán sách báo mà còn bán c CD. và tôi l i nh th m: "Nhưng bán CD là vi c c a Sony cơ mà?" ði u này làm tôi liên tư ng ñ n vi c ti p th cu n sách này. Tôi ñ n New York ñ bàn vi c bán sách v i Farrar, Straus và Gilroux, nhà xu t b n chuyên v lo i sách bìa c ng. Tôi ng i c nh Mark Gates, m t chuyên viên bán hàng c a công ty. Khi chúng tôi nói chuy n bán sách báo, và Mark l v lo l ng. Vì sao? Anh ta nói: "Tôi v a ñ n Books Brothers ñ tìm mua m t b com-lê. Tôi ñ n qu y bán com-lê thì th y ñó bày ñ y n b n cu n sách m i nh t c a Michael Jordan, cu n Dành cho nh ng k hâm m môn bóng r . Chúng ñư c bày bán trong qu y qu n áo dành cho nam gi i. Tôi h i qu y trư ng: "Ch các ông không ph i là nơi bán sách báo. Ông nghĩ th nào n u ti m sách c a chúng tôi t ch c bán com-lê?" Ông ta cư i, cũng t v hơi x u h , nhưng sau ñó nói v i tôi: "G n ñây ông có nhìn vào hóa ñơn ti n ñi n c a ông không? Hãng Consolidated Edison ñang rao bán sách c a Jordan, gi m giá 40% nhân Noel, b n ch c n tr ti n cho h chung v i ti n ñi n là h s g i sách ñ n!" Tôi c m th y tuy t v ng th t s . Tôi năm nay 46 tu i r i. Tôi mu n làm vi c thêm ít nh t là 19 năm n a. Nhưng tôi không bi t có còn tìm thêm ñư c khách hàng trong t ng y năm không. Tôi nghĩ ch c là không. Các ñư ng dây d ch v buôn bán gi ñây ñang ch ng chéo ñan xen v i nhau". T The New York Times vào th i gian này ñăng m t hàng tít th c s gây n tư ng trong tôi - nói v vi c hãng AT&T tung ra m t lo t các d ch v m i, hàng tít này vi t: "AT&T: Th gì cũng có" Hình như ngày nay ai ai cũng có th tr thành m t ngư i ña năng và tham gia b t c lĩnh v c nào. Ai n y ñ u có liên quan và có quy n l i ch ng chéo l n nhau. Chính vì l ñó mà ngày nay n n nhân trư c tiên c a MIDS chính là nh ng h th ng n ng n , trì tr như Liên Xô và IBM. trong m t th gi i không có rào c n, nh ng h th ng như v y không còn kh năng liên h v i khách hàng và không th thích nghi ñư c v i t c ñ thay ñ i nhanh chóng c a th trư ng. N n nhân ti p theo chính là nh ng h th ng có ñ c ñi m tương t như h th ng trung ương ch huy l i Xô Vi t - nh ng n n kinh t ñư c nhà nư c ñi u ph i ch t ch châu M La Tinh, h th ng nhà nư c phúc l i c a Canada và Tây Âu và nh ng t ng công ty l n, ch m bi n ñ i, ñóng B c M . Vào cu i th p niên 90, virus MIDS ñã chuy n sang Á châu và t n công vào nh ng n n kinh t có cơ ch n ng n do nhà nư c ñi u ti t Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Trung Qu c và th m chí c Hàn Qu c và Nh t B n. TRAO TRÁCH NHI M Hi n nay chúng ta ñang tr i qua giai ño n m i nh t c a cu c ti n hóa ch u nh hư ng MIDS. Gi ñây là k nguyên toàn c u hóa trong ñó chính ph và các công ty ñang t tái c u trúc ñ t n d ng ba cu c cách m ng dân ch hóa, - ho c tránh né chúng, ñ r i ph i ch u nh ng h u qu n ng n . Cũng trong giai ño n này, chúng ta th y hình thành quá trình dân ch hóa th tư - dân ch hóa trong ho ch ñ nh chính sách và t n quy n ñ ng th i chia s thông tin. ðó chính là bi n pháp ñ gi m kh năng m c virus MIDS. ð hi u ñư c khái ni m dân ch hóa ho ch ñ nh chính sách - tàn quy n - chia s thông tin, m i b n liên tư ng t i trư ng h p Liên Xô, m t ví d ñi n hình nh t. Chính quy n Xô Vi t t p trung toàn b ch c năng lãnh ñ o vào m t b ph n nh trung ương. Toàn b chính sách ñ u do trung ương quy t ñ nh. Trung ương truy n ñ t cho b n nh ng gì b n ñư c phép nghĩ, hành ñ ng, tuân th , và Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 57
  8. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 ch ñ o ý thích c a b n. Trung ương quy t toàn b các ñ u m i thông tin - d li u ñư c truy n t i trung ương và ch có m t nhóm nh ñ u não m i bi t ñư c b c tranh toàn c nh. Trung ương ch ñ o chi n lư c - nh ng gì quy t ñ nh v n m nh c a ñ t nư c ñư c m t nhóm nh quy t ñ nh. Quá trình dân ch hóa th tư - dân ch hóa vi c v ch quy t ñ nh và phân quy n, chia thông tin - s giúp cho vi c c i cách trung ương và khai thông liên l c thông tin trên và dư i. M i m t ñ t nư c hay m t công ty thành ñ t ñ u ñã c i t b máy lãnh ñ o c a h theo l i khác nhau chút ít, tùy theo bi n ñ ng trên th trư ng, dân s , ñ a lý và m c phát tri n c th . Hãng máy tính Dell hi n nay t p trung hóa toàn b ch c năng tài chính k toán, cung ng và phân ph i s n ph m dành cho ho t ñ ng châu Âu, vào duy nh t m t trung tâm ñóng Ireland. Hãng này t p trung các ho t ñ ng trên không vì m c ñích ki m soát mà vì ñòi h i ti t ki m chi phí và tăng cư ng năng su t ho t ñ ng. M t khác Dell giao quy n v ch k ho ch và chính sách cho nhi u trung tâm và cá nhân có trách nhi m cung ng và d ch v hàng hóa ñóng m i qu c gia châu Âu, vì nh ng trung tâm này g n v i khách hàng nh t và có kh năng thay ñ i và phát tri n d ch v cho ñúng ý khách hàng. Trong giai ño n toàn c u hóa nhanh chóng và ph c t p hi n nay, thông tin giúp cho vi c hình thành các gi i pháp cho khách hàng không n m cơ quan ñ u não c a các công ty, mà n m vòng ngoài, do chính nh ng cơ s ti p th và buôn bán tr c ti p trên th trư ng tiêu th . N u công ty c a b n không cho phép nh ng chuyên viên buôn bán và ti p th vòng ngoài ñư c quy t ñ nh và chia s thông tin h n m ñư c, thì công ty c a b n s g p khó khăn. Nhưng Warren Bennis, trong cu n Lãnh ñ o các tài năng, ñánh giá: "Không có cá nhân nào trong chúng ta thông minh hơn c nhóm chúng ta cùng hi p l c". Xin tóm t t s thay ñ i này b ng cách hình dung m t t m bi n ñ t trư c m t m i lãnh ñ o công ty Hoa Kỳ - t m bi n: "Tôi ch u trách nhi m". Phương châm này ñư c ph bi n trong th i Chi n tranh L nh vì khi ñó thông tin ñư c truy n lên ñ u não, và nhân viên dư i ch vi c ng i ñ i quy t ñ nh t trên xu ng. Nhưng ngày nay, các t ng giám ñ c tài năng ph i là nh ng ngư i hi u rõ nhi m v c a h là xây d ng chi n lư c phát tri n, hình thành lu t l làm vi c, phát ñ ng phong trào các khâu ch y u và giành cho các qu n ñ c tuy n ñ u - trên th trư ng và quan h tr c ti p v i khách hàng - v ch nh ng quy t ñ nh c th c a riêng các nhân h . Do ñó t m bi n ghi phương châm làm vi c c a các t ng giám ñ c ngày nay không còn là "Tôi ch u trách nhi m", mà là "Tôi giao trách nhi m". Tôi, giám ñ c, s v ch chi n lư c, móc n i m i ngư i, ñưa m i ngư i vào gu ng máy, kh i ñ ng gu ng máy. Nhưng các b n, nhân viên, ph i thu th p thông tin, chia s thông tin và v ch t t c các quy t ñ nh, nhanh chóng, k p th i và thích ng v i th trư ng. Robert Shapiro, Ch t ch Hãng Monsanto là m t ñi n hình c a m t giám ñ c theo trư ng pháo c i t ñ u não c a công ty ñ phân tán trách nhi m xu ng nhân viên. ð ng không xa khuôn viên, văn phòng c a ông di n tích như phòng c a ngư i thư ký, gi i thích: "Ngày trư c n u có m t s ki n nào x y ra ñâu ñó trên th gi i, ch có nh ng nhân viên c p dư i ch ng ki n hay ñư c bi t, mà thông thư ng ch có h m i bi t. H quan sát ñư c nh ng di n bi n trên th trư ng và s thay ñ i trong th hi u c a khách hàng. Thông tin như v y ñư c truy n lên trên, thông qua nh ng khâu trung gian, tùy theo m c ñ : n u nh ng ngư i qu n lý trung gian không th y h b ñe d a b i nh ng thông tin như v y thì h s chuy n ti p lên trên n a; còn n u c m th y quy n l i cá nhân c a h b ñe d a thì h s d u nh m ñi. ð t gi thuy t n u m i chuy n trôi ch y, thông tin này ñư c chuy n t i c p quy t ñ nh ñi n a, thì cũng có khi ñã tr thành l i th i. Ho c có khi tam sao th t b n. Và t i t hơn, th trư ng l i d a trên nh ng kinh nghi m và k năng l i th i c a b n thân ñ v ch quy t ñ nh. ði u này là kh dĩ trong m t th gi i mà ai ai cũng làm như v y, ch m m t chút, thi u nh y bén m t chút cũng không sao. Nhưng cái th gi i ñó nay không còn n a". "Cho nên ñi u hi n nay chúng tôi ñang làm, là c i t b máy lãnh ñ o c a Monsanto", Shapiro nói Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 58
  9. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 ti p: "Chúng tôi không ch phân trách nhi m xu ng dư i, cho phép m i ngư i t giác quy t ñ nh. Cũng không có nghĩa là lãnh ñ o ng i chơi. Lãnh ñ o gi ñây ph i nh y bén hơn, thu t p nhân tài và s n sàng thích nghi v i nh ng thay ñ i trên th trư ng. Ngày trư c, tôi lãnh ñ o vì tôi n m ñư c nhi u thông tin nh t, chính vì th tôi có ñư c t m nhìn mà không m t ai khác trong công ty có ñư c, chính vì th tôi v ch quy t ñ nh, ai cũng ph i nghe. Ngày nay v i email, Internet và Intranet, nh ng nhân viên tuy n ñ u n m ñư c th m chí nhi u chuy n hơn tôi. Th m chí n u mu n, tôi cũng không che d u ñư c thông tin ñ i v i h . Thành ra h th ng nào còn mu n ch huy, ki m soát nhân viên hay dân chúng c a h b ng vi c h n ch thông tin, thì r i ñây s th t b i. Gi ñây m i ngư i ñ u ph i cùng nhau chia s trách nhi m và cùng hành ñ ng. Tôi c m th y gi ñây mình ph i l ng nghe m i ngư i nhi u hơn, vì h có nhi u thông tin hơn và vì th ý ki n c a h có cơ s hơn. Gi ñây tôi có th nói chuy n th t c th v i nh ng nhân viên tuy n ñ u, nh ng ngư i có kinh nghi m c th v i khách hàng. H có th góp ý th ng v i tôi, thay vì ph i qua nh ng khâu trung gian và chuy n ti p... Là lãnh ñ o cao nh t c a công ty, tôi gi ñây có trách nhi m ñ m b o cho các giám ñ c, qu n ñ c ñư c hu n luy n ñ y ñ v văn hóa, giá tr và chi n lư c c a công ty, ñ r i khi thu th p d li u, h có nh ng n n t ng c th ñ ñánh giá các ñ nh hư ng. Hu n luy n nh ng ñ nh hư ng chi n lư c c a công ty cho các giám ñ c và qu n ñ c là nhi m v c a tôi th i nay". B v c a tôi là Matthew Bucksbaum là Ch t ch c a General Growth Properties, m t công ty ñ a c chuyên xây các chu i siêu th , ñã t ch c th nghi m ý ñ c i t c a Shapiro. Công ty c a ông ñóng ñ i b n doanh Chicago nhưng qu n lý 130 siêu th kh p nư c M . M i siêu th có m t giám ñ c, s ng t i ñ a phương. M i năm các giám ñ c h p ñ i h i v i nhau m t l n. Trong ñ i h i năm 1999, Matthew ñeo m t chi c khuy áo có dòng ch "Tôi giao trách nhi m", và ông t ng cho giám ñ c qu n tr c a m i siêu th m t chi c khuy áo có dòng ch "Tôi ch u trách nhi m". ðó là phương cách c a Matthew phòng ch ng virus MIDS ñ b c tư ng Berlin kh i s p trên ñ u ông. M i m t công ty ñ u ph i làm ñi u ñó b ng cách c a mình. Tôi ñã sưu t p và xin trình bày sau ñây ba ví d - trư ng h p m t nông dân bang Minnesota, m t ti u thương Baltimore và m t chuyên viên Internet. Garyy Wagner, 44 tu i, cùng hai ngư i anh c a mình s h u m t ñ n ñi n r ng 4.200 m u thung lũng Red River, bang Minnesota. Vào nh ng năm 90, Gary nh n th y m t ñi u t th trư ng: ho c là anh ph i tăng cư ng ñ u tư, nâng quy mô s n xu t và m r ng bán hàng ra toàn c u, ho c là anh ph i ch u ñ cho ngư i vào nu t ch ng doanh nghi p c a mình. Anh em nhà Wagner không mu n b nu t ch ng, h xoay sang tìm bi n pháp ñ c i thi n k thu t. Có l do b m t s m và ph i b t ñ u qu n lý trang tr i ngay khi m i 24 tu i, Gary Wagner tr nên m t ngư i thích các ý tư ng m i. Năm 1993, hãng nghiên c u nông nghi p Agleader ñ n g p và gi i thi u cho anh m t công ngh m i - m t máy ño s n lư ng lúa mì, dùng microchip, g n vào máy g t liên hoàn, có th ño chính xác s n lư ng thóc c a t ng mét vuông trên ru ng. ð ng th i thi t b này truy n tín hi u v i m t v tin mà t ñó có th ñ nh v chính xác t a ñ c a máy g t ñ p c a Gary trên m t ñ t. Khi so sánh hai thông s nói trên, Gary có th tính ñư c chính xác s n lư ng lúa mì ñư c g t ñ p trên m i m u ru ng. Ph i m t m t th i gian thì m i tính toán ñư c như v y. "M t nhân viên l p trình cùng ng i v i tôi trên máy g t ñ p", Gary cho bi t, " ñã ghi chép các d li u vào máy tính, khi cùng tôi di chuy n trên cánh ñ ng, sau ñó v khách s n tính toán, r i l i ñ n ñ ñi cùng tôi ki m tra l i". M t khi h hình thành ñư c m t chương trình ño ñ m như v y, thì k t qu th t bõ công. "Nhưng ñi u trong th y th t ñáng ng c nhiên", Gary nói. "B ng m t thư ng thì ñúng là ru ng c a tôi th a nào cũng gi ng nhau. Nhưng khi ño chính xác thì th y s chênh l ch rõ r t v s n lư ng c a t ng khu v c, t i m c 150 ñô-la m i m u, t ñó suy ra m c l i lãi hay thua l c a t ng m u ru ng. Phát hi n ñó ñ i v i tôi quý như vàng. Vì d a vào ñó, m i mùa v , tôi có th l a ch n tr ng Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 59
  10. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 cây gi ng gì. Nh vào phương pháp ñánh giá b ng vi tính, chúng tôi có th xác ñ nh gi ng gì s phát tri n t t nh t m nh ru ng nào". Th i trư c, Gary ph i ho t ñ ng trong cơ ch nông nghi p t p trung hóa. Thông tin t cơ quan ch c năng chuy n xu ng cho anh. Anh ta mua các gi ng lúa t các công ty khác nhau. Các công ty này cung c p gi ng d a theo các thông tin chung chung ñánh ñ ng t m c: ñ t này thì gi ng này ñ t kia thì gi ng kia. Nay, m t khi bi t ñư c s khác nhau c a s n lư ng trong m i khu v c trong trang tr i c a mình, Gary ñã l a ch n gi ng thích h p c th cho t ng m u ru ng khác nhau trên m nh ñ t c a anh. Trên th c t anh ñã phân quy n và s d ng thông tin tùy thu c vào s khác nhau v ch t ñ t và s n lư ng d tính trên t ng m nh ñ t c th c a anh. Anh quy t ñ nh c th gi ng lúa, m c nư c, m c phân bón thích h p ñ n t ng m u ru ng. T t c nh ng thông tin như v y r i ñư c t p trung hóa, lưu gi và ñư c thông báo t v tinh, vì v y m i khi ra ru ng, qua v tinh, Gary bi t ch c ch n c n bao nhiêu phân bón, ñ ñ m trong phân là bao nhiêu, nư c t ng nào là v a. ði u ñó giúp anh ti t ki m ñư c khá nhi u và t p trung bón thúc, thâm canh tăng v - gi m hóa ch t trong phân hóa h c b o v môi trư ng và tăng năng su t, làm n ng thêm túi ti n. "Thay vì ph i dùng thông tin chung chung, d a trên các d báo theo m c bình quân ñư c ñánh giá theo l i t p trung hóa, chúng tôi ñã tìm ra ñư c thông tin và gi i pháp c th ñi sâu xu ng t n công vi c trên ch t ñ t c a m i m u ru ng", Gary nói. "Ti n h c phí cao nhưng ñó là s ñ u tư ñúng ñ n ñ i v i chúng tôi. Gi ñây th t bõ công. Th c s mà nói, hi n chúng tôi ñang c nh tranh v i m y anh láng gi ng và chúng tôi c n ph i có bí quy t. Ai cũng có máy g t ñ p liên hoàn, máy cày c y, cũng dùng chung m t ngu n nư c và có ñ t ñai, ñi u phân gi a chúng tôi và ngư i khác ñó là chúng tôi có tri th c". V i tri th c, gi ñây Gary có th giao vi c th t c th cho nhân viên c a anh, ñ t p trung vào xây d ng chi n lư c phát tri n, m r ng ñ t ñai ñ không b nu t ch ng. Anh nói, "trư c ñây, nhân viên kh o sát ñ a ch t ch ñ n l y m u theo l i xác su t r i k t lu n chung. Gi ñây tôi có th nói c th v i h l y m u ñ t ñâu, so sánh ra sao và ñ i chi u v i d li u theo dõi t v tinh ñ ki m tra ñích xác ch t lư ng th như ng. V y n u tôi mu n tìm m t khu v c ñ t thu n ch ng cho m t gi ng lúa ñ c bi t, tôi s nh h ño ñ c chính xác nơi tôi mu n. Tôi có th ch ñ o cho h làm c th , thay vì t ñi mà làm l y. Con ñư ng duy nh t ñ phát tri n có lãi là ph i tăng cư ng tri th c. Và n u tôi có th ch ng minh cho nhà băng hi u nh ng phương pháp c i ti n k thu t c a mình thì h s s n sàng hơn trong vi c cho tôi vay thêm ti n ñ ñ u tư". Gary wagner hi n v n là ngư i ñi d u trong phong trào mang tên "tr ng c y chính xác". ða s láng gi ng c a anh v n còn h nghi. "Tôi nghĩ n u ông già tôi còn s ng, ông ta t t s r t quan tâm ñ n chuy n c i ti n k thu t. Nhưng ch c ông cũng không bao gi cho phép t i tôi ti n nhanh như v y", Gary nói. "Hi n t i ch có anh em tôi, mà tôi là ngư i ch ñ o, không có ông s p l n nào quanh ñây, nên chúng tôi có th m mang ñ u óc và áp d ng chút ít k thu t m i. C ng ñ ng nh ng ngư i làm ăn theo l i tr ng c y chính xác hi n còn r t nh , nhưng chúng tôi liên l c v i nhau qua Internet. Hi n t i chúng tôi l p m t chat room ñ cùng trao ñ i kinh nghi m". Nh ng gì di n ra ñ i v i ngư i nông dân bang Minnesota cũng di n ra ñ i v i, Valley Lighting, Inc., m t doanh nghi p có 35 nhân viên Baltimore, do Jerry Portnoy làm ch . "Chúng tôi chuyên phân ph i các h th ng ñèn và ánh sáng", Portnoy nói v i tôi h i năm 1999. "Chúng tôi cung c p nguyên li u cho các cơ s s n xu t ñi n dân d ng và các hãng ñ a c chuyên xây d ng các d án thương m i l n, trên cơ s ñ u th u c nh tranh và thương thuy t. Chúng tôi ñ u th u, thi t k và h ch toán, làm m i khâu ñ cung c p cho khách hàng v i giá c h p lý nh t. Và chúng tôi ch thành công khi t ng thêm cho khách hàng nh ng d ch v ñi kèm. Anh có th h i, làm th nào mà m t công ty c p v t li u ñèn l i gia tăng ñư c d ch v ? Xin nói là chúng tôi có th cung c p nh ng gi i pháp cho các h th ng ánh sáng có giá thành th p nh t và h p túi ti n nh t theo Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 60
  11. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 ñúng ñòi h i c a khách hàng". ð u nh ng năm 90, ngay sau khi b c tư ng Berlin s p ñ , Portnoy theo dõi th y th trư ng c a ngành ñi n có thay ñ i. "Lúc ñó có c m giác như có ngư i v a kéo t m màn c a s ñ ánh sáng l t vào, k t thúc m t k nguyên tăm t i", anh nói. "Khách hàng c a chúng tôi thay ñ i thái ñ , tr nên ñòi h i nhi u hơn; có nh ng ngư i xưa nay ch t c lư i là ñ t hàng, nay không th y ñ n; có ngư i xưa nay ch ñ n g p chúng tôi, nay l i d dói ñòi các hãng cung c p ph i ñ u th u ñ l y h p ñ ng. Các nhân viên bán hàng ñ n nói v i tôi, "chúng tôi không th ki m ñư c ñơn ñ t hàng, c nh tranh khi p quá, ho c m i khi ki m ñư c thì l i lãi ch ng ra sao c ". Tôi ñã nghĩ, "nguy r i", nhưng chúng tôi qu th c không hi u chuy n gì x y ra. Và như anh nói ñó, tư ng Berlin ñang s p xu ng ñ u mà chúng tôi không bi t". Trong b i c nh ñó, Portnoy và ñ i tác c a anh quy t ñ nh hành ñ ng. H giành ra 100.000 ñô-la, tr giá cho vi c gi m m c lãi s n ph m xu ng còn m t n a. Ch ng h n n u m t thương v ñ t ñư c v i m c lãi th p hơn bình thư ng, thì ngư i bán hàng ñư c chu c p thêm m t kho n bù t qu 100.000 ñô-la. "ði u mà tôi th nghi m", Portnoy nói, "là ño ñ m xem chúng tôi có th c t ngân sách và tăng năng l c kinh doanh ñ n m c nào. Thêm n a chúng tôi dò xem th trư ng ñang bi n ñ i ra sao. Th c hi n nh ng h p ñ ng m i v i m c giá thành th p hơn, chúng tôi có kh năng mua nguyên li u thô, s n xu t v i hi u su t cao hơn và cung c p d ch v cho khách hàng, gi m giá nhưng v n có lãi. Và m t ñi u lý thú ñã x y ra. B ph n s n xu t c a chúng tôi ho t ñ ng t t hơn, v n ñáp ng ñư c các h p ñ ng, v i doanh thu không thay ñ i và không c n ph i ñ ng ñ n kho n ti n nào trong qu tr giá. H duy trì ñư c lòng t tr ng c a mình, không ai mu n b ph i tr giá. H ph i làm vi c nhi u hơn ñ ñ m b o hi u qu s n xu t như trư c, và nhi u ngư i trong b n h có kh năng làm ñư c ñi u ñó. Tuy v y, khách hàng ti p t c tr nên khó tính hơn trư c nhi u và nhi u khi khi n chúng tôi ph i ñau ñ u. Sau th p niên 80, ai trong chúng tôi cũng nghĩ mình là thiên tài, nhưng b ng nhiên, bung!! Khách hàng coi chúng tôi ch là m t th d ch v cung c p hàng hóa thông thư ng. Chúng tôi ti p t c c i ti n, nhưng khách hàng không l y th mà hàm ơn. H nói, "d ch v t t, nhưng r i sao n a?" H là nh ng ngư i b ti n ra, nên bao gi cũng ñi tìm nh ng nơi giá r nh t. Toàn b ngành xây d ng tr thành m t th hàng hóa, không ai trong ñó còn ñư c h tr và bao c p. Vào th i gian gi a th p niên 90, nhân viên bán hàng phàn nàn r ng h ph i ch u m t m t s khách hàng truy n th ng. H ph i ñ u th u r t nhi u nơi, tăng cư ng khá nhi u d ch v , ñ có th thu hút và gi ñư c khác, và ki m ñư c cùng m t m c l i nhu n. Chính vì th h không còn nhi u th i gian ñ nghiên c u các h ng m c công vi c và khai thác chính xác kh năng l i lãi trong t ng h p ñ ng. Và xin nh cho, bí quy t c a vi c ñ u th u là n m ñư c thông tin và có tri th c d i dào. Càng hi u thêm ñư c ngóc ngách c a t ng công vi c, b n càng có thêm kh năng ti t ki m và ñ m b o ñư c m c lãi su t khi n b n có th t n t i". Năm 1994, công ty Valley Lighting chưa ñ n n i l , nhưng ñ t m c lãi th p hơn trư c nhi u. MIDS ñã xu t hi n. Rõ ràng các quá trình dân ch hóa tài chính, thông tin và công ngh ñã làm thay ñ i cơ b n môi trư ng kinh doanh c a công ty và bi n nhi u khu v c d ch v truy n th ng thành các lo i hàng hóa. "Tôi quan sát và nh n ra r ng t trư c ñ n lúc ñó, chúng tôi ho t ñ ng trong m t môi trư ng thi u th n thông tin", Portnoy cho bi t. "Chúng tôi không có ñ thông tin và tri th c ñ t n t i trong th trư ng m i m ñó. Xưa nay, bao gi chúng tôi cũng ñ m b o cung c p cho khách hàng m c giá tr cao hơn là m c giá thành h ph i thanh toán. Trong tình th h n ch v tài chính ngày nay, n u chúng tôi ñ m b o cung c p 90 ph n trăm ñòi h i c a khách v i giá thành là 70 ph n trăm, thì có th c nh tranh v i ñ i th - nh ng ngư i ch cung c p 70 ph n trăm ñòi h i c a khách mà v n l y Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 61
  12. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 giá là 70 ph n trăm. Như th chúng tôi có th t n t i. Tôi hi u r ng c n ph i duy trì kh năng ñó trong môi trư ng m i". Và công ty này ti n hành c i t th c s , Portnoy thuê m t nhà tư v n ñi n toán 20.000 ñô-la ñ tìm m t lo i ph n m m trên th trư ng ñ giúp cho vi c qu n tr và ho t ñ ng c a công ty nhanh chóng và thông minh hơn, khi n duy trì ñư c giá tr gia tăng trong d ch v v i khách hàng và ch ng l i kh năng b bi n thành m t th hàng hóa. "Sau kho ng m t năm tìm ki m, chúng tôi không tìm ra m t chương trình ph n m m nào ñáp ng ñư c 50 ph n trăm nhu c u c a mình. Chúng tôi quy t ñ nh t vi t ph n m m riêng cho mình", Portnoy gi i thích. "Tôi không bi t gì v vi t chương trình ñi n toán. Nhưng hai nhân viên ch ch t c a tôi t h c ñư c công ngh ñó. T m c nghi p dư, h tr nên say mê ch t o ph n m m. Tôi ñã thuê m t l p trình viên chuyên nghi p, ngư i ñã h p tác cùng nhân viên c a tôi, cho ra ñ i m t chương trình ñi n toán ph c v chính xác nh ng ñòi h i và theo hư ng chi n lư c c a công ty. Tôi không bi t làm sao h làm ñư c vi c ñó; vi c c a tôi ch là duy t chi ti n cho h ho t ñ ng - ñó là m t nhi m v n ng n . Toàn b chi phí vào kho ng 350.000 ñô-la. Nhưng nó ñã c u công ty c a tôi. Chương trình ñi n toán m i cho phép nhân viên bán hàng và tài v hi u th u ñư c ngóc ngách c a t ng h ng m c công vi c, t ñó h thi t k và vi t các tài li u ñ u th u nhanh chóng hơn và hi u qu hơn. Quá trình ñơn gi n hóa khi n h ch vi c ñi n vào m t b m u h sơ có s n, ti t ki m ñư c th i gian. Quan tr ng hơn, toàn b h th ng mang tính tương tác và chuy n ti p, trong ñó khâu báo giá t ñ ng chuy n thành hóa ñơn bán hàng và l nh xu t hàng cũng như khâu b o trì. T t c nh ng d li u ñó có th ñ ng th i xu t hi n trên màn hình, giúp các nhân viên không ph i l n gi t ng khâu, ngư c tr v trư c ñ dò và ki m tra. M t d li u nh t ñ nh, m t khi ñư c n p vào máy s ñư c dùng m t cách nh t quán cho nhi u d án. Ban ñ u chúng tôi ch có nh ng máy vi tính ho t ñ ng ñ c l p. Nay chúng tôi có h th ng các máy quy t thành m ng tích h p. Trong sáu tháng ñ u năm 1998, doanh thu và lãi c a chúng tôi tăng 33 ph n trăm, v i s lư ng nhân viên không ñ i. N u cùng m t s lư ng nhân viên không ñ i mà tăng lãi ñư c m t ph n ba, thì khi tăng cư ng nhân viên, m c lãi s lên cao hơn và doanh nghi p s ñư c m r ng. Trong khung c nh c nh tranh cá l n nu t cá bé hi n nay thì doanh nghi p c a b n ph i l n, nhanh nh n và giàu tri th c hơn ñ i th , thì m i mong thành công. Không rõ có gi ñư c như v y vĩnh vi n không, nhưng tôi bi t m t ñi u, tôi ñang t n t i, cho ñ n m t ngày nào ñó có ngư i nào phát tri n hơn tôi". Như th thì ch c năng c a t ng giám ñ c thay ñ i ra sao? Tôi h i Prtnoy. "Thành th c mà nói thì nay hi u bi t c a tôi v tình hình kém hơn trư c, nhưng ñi u ñó không ph i là tr ng i. Tôi giao trách nhi m cho ngư i c a mình. H quy t ñ nh nhi u hơn và h n m ñư c nhi u thông tin hơn. Nhân viên bán hàng c a tôi không hư ng theo hoa h ng. H ph i h p thành m t ñ i hình, h h p tác, cùng làm vi c và không c nh tranh ñ u ñá ch ng nhau. H bi t là n u công ty làm ra ti n, thì h s có thu nh p. ðó là ñi u khi n h chia s thông tin nhanh nh y hơn v i nhau. Ai trong s h cũng trau d i thêm thông tin và chính vì th ,h có nhi u th m quy n hơn. H có th cùng nhau bàn b c xem gói th u nào ñáng theo ñu i và kh năng th ng l i ra sao, gói th u nào thu lãi cao và gói nào d hoàn thi n. Và quan tr ng hơn là t khi có chương trình máy tính m i, ai ai cũng có th i gian suy nghĩ và nghiên c u, thay vì su t ngày c ph i tính toán t m n, dò ñi xét l i. H có th qu n tr ñư c công vi c, thay vì công vi c qu n tr b n thân h . Công ty tôi hi n gi ng như m t t p h p các doanh nghi p cá nhân trong ñó ai cũng có quy n quy t ñ nh. Công vi c c a tôi hi n nay là giúp ñ cho các nhân viên c ng nhau làm vi c, giúp ñ h , trang b cho h và ñ h làm theo cung cách hi u qu nh t". Trách nhi m kh i ñ u t ñó. Câu chuy n sau cùng. Chi n lư c t n t i sau khi tư ng Berlin s p ñ - ñi u b n s nghe r t nhi u trong nh ng năm t i - có th ñư c tóm t t b ng m t qu ng cáo năm 1999 c a T ng công ty Tin Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 62
  13. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 h c. ð u ñ c a qu ng cáo là: "B n ch ñ i thương m i ñi n t ñ n bao gi ?" N i dung c a m u qu ng cáo là: "Trong m i doanh nghi p ñ u ti m n m t cơ h i thương m i ñi n t . Kh năng chuy n ñ ng nhanh hơn và ti n xa hơn. Kh năng giúp khai thác nh ng th i cơ m i trong n n kinh t ñi n t . N u ch n ch quá lâu, b n s ñ m t ñi cơ h i ñó". Trong nh ng năm 80, Internet là ñi u khá m i m . ð n nh ng năm 90, nó tr thành m t công ngh th t h u d ng. Và t i th i ñi m thiên niên k m i, Internet tr thành ñi u thi t y u trong công vi c làm ăn. Chính vì th vào năm 2000, Ph Wall căn v n vác công ty v i câu h i: h s IQ c a quý v là gì? Ch s Internet, ch không ph i ch s thông minh, c a quý v là bao nhiêu? Quý v có hi u r ng Internet không ph i là m t th ñ chơi, m t khúc ru t th a trong ho t ñ ng doanh nghi p? Hay ñó chính là m t công c không th thi u ñư c, giúp cho quý v giao d ch v i khách hàng, nhà cung ng v t li u và các công ty h u quan khác? Alan Greenspan nói nh có Internet, các công ty có th n m ñư c nhanh chóng thông tin v nh ng thay ñ i c a th hi u khách hàng trên thương trư ng th i nay, v tình tr ng cung c p v t tư và k thu t và tình tr ng s n ph m trong các dây chuy n s n xu t. ði u ñó khi n các nhà s n xu t có th nhanh chóng thanh lý các lo i s n ph m kém giá tr , g t b các lo i thi t b không c n thi t, tăng cư ng tri th c cho công nhân ñ h c i ti n s n ph m ñáp ng t ng khía c nh chi ti t trong th hi u c a khách hàng. Khi ngày càng có thêm các công ty nh n th c ñư c ñi u ñó thì m t ngành ngh m i xu t hi n. Tôi xin g i ñó là ngh bác sĩ Internet. Nh ng bác sĩ ñó có tư cách như T ng công ty Tin h c. H là ñ i ngũ nh ng nhân viên c p c u, ñ các t ng giám ñ c các công ty g i ñ n than phi n: "Tr i ơi, Internet là gì v y? Nó tác ñ ng th nào ñ n doanh nghi p c a tôi và làm th nào tôi có th ng phó bây gi ?" Alan S.Coben là m t trong nh ng bác sĩ Internet ñ u tiên. Trong lĩnh v c Internet, ông ta có vai trò tương t b c th y Hippocrates trong ngành y. Ông ñ ng ñ u m t ñ i ngũ qu n tr , ch a tr nh ng tr c tr c trên m ng cho các khách hàng ngành vi n thông c a Cisco System, hãng máy tính xây d ng m ng Internet cũng như t phát tri n vào m ng lư i Internet. Khi m t công ty g i s "911 - xin ñư c p c u". Cisco c Alan Cohen ñ n ñ "ch n ñoán và b c thu c" ñi u tr m ng Internet c a công ty ñó. Ông nói trong khi th trư ng ñ bán s n ph m Internet th t là l n, thì có m t th trư ng l n hơn nhi u, dành cho vi c ñào t o và tư v n cho các công ty các s d ng th t hi u qu Internet trong nh ng khâu như giao d ch v i khách hàng, nhà cung c p s n ph m và qu n tr n i b . "ð ng l c ñ u tiên khi n t ng giám ñ c c a m t công ty g i bác sĩ Internet là s hoang mang - h lo s r ng thương m i ñi n t ñe d a mô hình làm ăn c a h ", Cohen nói. "Tôi là m t bác sĩ Internet. Th bác sĩ có th tư v n cho b n trong m t vài m c ñ . Bác sĩ t i ch chuyên nh m vào hi n tư ng ngo i khoa. Bác sĩ gi i thư ng nhìn vào t n g c r . Th nh tho ng m t công ty g i ñ n nói v i chúng tôi: "Chúng tôi làm ăn còn y u kém. Chúng tôi mu n dùng Internet ñ bán ñư c thêm nhi u hàng hóa. Hãy giúp ñ ". ði u ñ u tiên tôi nói v i h là "Lý do b n làm ăn y u kém, không bán ñư c hàng trên m ng chưa h n là do b n không có m t chi n lư c bán l trên Internet ñúng ñ n. Hãy ñ t chuy n thương m i ñi n t sang m t bên ñã. Dư ng như nhân l c c a b n làm ăn chưa h u hi u. Hình như quan h gi a b n và các hãng cung c p chưa ñư c lành m nh cho l m. Trư c h t b n c n có Internet ñ kh c ph c nh ng tr ng i như v y. Sau ñó chúng ta s nói chuy n thương m i ñi n t ". "Ph n nhi u giám ñ c các công ty tìm ñ n chúng tôi là nh ng ngư i không nh n th y Internet hay công ngh thông tin chính là c t lõi c a doanh nghi p c a h ", Cohen nói ti p, "Các công ty thư ng b chia làm hai ph n - ph n s n xu t và bán s n ph m, và ph n còn l i thu c nh ng khâu khác, trong ñó thông thư ng bao g m b ph n s d ng Internet và công ngh thông tin, riêng r , không g n v i khâu s n xu t và bán hàng. Trong nhi u công ty, ch c năng CIO (Trư ng b ph n thông tin) ñư c hi u ng m là mang ý nghĩa ng i chơi xơi nư c. Công ngh thông tin thư ng ñư c m nh danh là "chi phí", và "chi phí", theo thói thư ng, bao gi cũng c n ñư c gi m b t. T i Cisco, chúng Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 63
  14. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 tôi ñ t ra m t trư ng phái m i và khuy n khích ngư i khác h c theo. Khi có cú ñi n tho i c p c u 911 ñ n, chúng tôi trư c h t s gi i thích v i khách hàng m t s hư ng gi i quy t. Tôi xin li t kê như sau: "Quy lu t th nh t: ð thành công trong thương m i ñi n t , chính quý v ph i là m t doanh nghi p ñi n t . Quý v không th ñem g n Internet vào b t c b c tư ng nào ñâu ñó. Internet ph i thâm nh p vào b t c lĩnh v c nào mà quý v ñang ho t ñ ng. Trư c h t là lo i b vi c s d ng gi y má. Xin l i, không dùng gi y má. N u mu n liên l c v i tôi thì hãy dùng email và Internet, không vi t trên gi y. Cisco hi n bán ph n l n s n ph m c a mình trên m ng. Khách hàng vào trang c a Cisco ñ ñ t hàng tr c ti p, như th tránh ñư c nhi u l i thông tin: x y ra khi khách hàng ph i sao chép l i gi y t c a ngư i khác. M t khi thông tin ñã ñư c n p vào h th ng, không ai vào ñ s a, chúng s ñ n th ng b ph n cung ng, ñ n th ng nhà máy. Nh ng nhân viên c a Cisco v n dĩ ph i ñánh máy, n p thông tin t khách hàng nay không c n ph i làm th , h có thêm th i gian ti p xúc, trao ñ i và góp ý v i khách hàng cũng như ti p th nhu c u c a khách. Các nhà cung c p c a Cisco cũng n m ñư c thông tin c a khách hàng, nh ñó h chuy n ñ y ñ nguyên li u tr c ti p ñ n các nhà máy c a Cisco, ñi u ñó giúp tránh tình tr ng th a thãi nguyên v t li u. Cisco cũng ñưa lên website c a mình các thông tin và d ch v tư v n cho khách hàng - khách hàng như v y ñư c tư v n ñ t gi i quy t nh ng tr c tr c gi n ñơn và k sư c a Cisco ñư c gi i phóng và t p trung vào nh ng v n ñ ph c t p hơn và vào khâu b o trì s n ph m h u mãi. T t c nh m ti t ki m th i gian, tránh nh ng khâu vô hi u qu ". "Cisco cũng n p toàn b h sơ lương, thư ng và chi phí cho nhân viên lên m ng, nh ñó, ch trong vòng chưa t i m t phút, nhân viên c a hãng có th truy thu ti n công tác và tra c u lương thư ng c a h ñ t ñư c. Nhân viên c a hãng ñư c truy lĩnh ti n công tác ch hai ngày sau khi n p h sơ lên m ng n i b . V a r i chúng tôi v a sáp nh p thêm m t công ty m i. Khi ñó, chúng tôi c m t ñoàn ñ n thăm công ty này. Khi v , chúng tôi mô t công ty và k ho ch mua sáp nh p trên email cho các qu n ñ c c a hãng, và ñưa ra quy t ñ nh cu i cùng trong cu c h p ban lãnh ñ i. Cisco ñ t ñư c chi n lư c như th cũng vì khi m i thành l p công ty phát tri n nhanh quá, không tuy n k p nhân l c. Chúng tôi ñã chuy n d n t ng khâu kinh doanh lên m ng, th c hành t ñ ng hóa, và Internet/Intranet là nơi khách hàng, nhà cung ng v t li u, cơ quan tuy n d ng, nhân viên bán hàng và các k sư có th l y thông tin và tr c ti p giao d ch. Và như v y, chúng tôi không dùng ñ n gi y má n a". Cisco là công ty có h liên l c n i b ch t ch b ng m ng ñi n toán gi a các khâu qu n lý, s n xu t, k toán và bán hàng. H không c n ph i ch ñ n th i ñi m cu i m i quý ñ bi t ñư c khuynh hư ng và th c t ho t ñ ng c a công ty, hay m c lãi l c a t ng phòng ban. Liên h ch t ch ñ n m c b t c th i ñi m nào và trong vòng m t gi ñ ng h h có th ki m toán và h ch toán toàn b ho t ñ ng c a hãng. Quy lu t th hai, Cohen cho bi t, là: Bi n t ng giám ñ c thành m t nhà truy n giáo c a th gi i Internet. Hãy khi n ông ta hay bà ta ch trách nhi m v s thành công c a thương m i ñi n t trong công ty c a b n. Ngư i ta ai ai cũng l ng nghe s p c a h . Nhưng trong hoàn c nh này, n u v s p này không g n bó v i Internet và thương m i ñi n t thì ch ng c n ai ph i ñoái hoài ñ n ông/bà ta làm gì. Jack Welch c a hãng General Electric là ngư i ñ t h n cho các giám ñ c c a ông ph i xây d ng cho ñư c chi n lư c s d ng Internet. L nh này ñi t trên xu ng, mang tính b t bu c, cũng vì m t n i lo r i ñây Internet s nh hư ng như th nào ñ i v i các doanh nghi p. Hơn n a, thay ñ i trong lãnh ñ o doanh nghi p là y u t chính, d n t i thay ñ i b n ch t và n i dung doanh nghi p. "Là m t bác sĩ Internet khi ti p xúc v i các công ty khách hàng, tôi thư ng phát hi n ra nh ng nhân t mu n c i t , mu n g n thành công trong bư c ñư ng công danh c a anh ta trong công ty v i thương m i ñi n t ", Cohen mói. "N u có ông ch công ty nào nói, "Hãy giúp chúng tôi gi i quy t Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 64
  15. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 cho xong cái v Internet này, ñ tôi còn gi gh ", thì ñó không ph i là ngư i chúng tôi mu n giúp ñ . Chúng tôi mu n th y nh ng con ngư i dám ch u chơi ñ n cùng, t o ra m t khuynh hư ng năng ñ ng và thay ñ i toàn c c trong công ty c a mình". "Quy lu t th ba là: Công khai hóa thông tin. Hãy cho phép m i ngư i vào tìm hi u b t c thông tin gì vào b t c lúc nào. B n c n có ñ o lu t t do thông tin áp d ng trong các công ty ñ nhân viên, nhà cung c p và khách hàng vào truy c p. M t khi khách hàng vào truy c p ngu n hàng và h i sơ r i ñ t hàng cho h , chính h s ti t ki m th i gia và tăng cư ng hi u qu làm ăn c a hãng. ða ph n, khách hàng chính là ngư i vi t ñư c ñơn ñ t hàng chính xác nh t. Khách hàng vào trang c a chúng tôi có th tìm ngay ñư c thông tin và thông s h c n. Không nh ng mua hàng c a chúng tôi, khách hàng còn có d p nh n xét v ch t lư ng, cung cách ph c v . Chúng tôi h c thêm ñư c t ñó và nh ng khách hàng ti m năng cũng có ñư c nh ng thông tin như v y. "Quy lu t th tư: Hu n luy n và khuy n khích khách hàng và nhân viên luôn truy c p trang web c a công ty. M i khi có m t khách hàng g i ñi n ñ n hãng, t ng ñài c a chúng tôi s g i ý, "quý v có bi t r ng có th tìm th y nhi u gi i ñáp cho th c m c c a quý v , th m chí gi i ñáp cho câu h i v a r i trên m ng c a chúng tôi mà không c n ph i x p hàng ch ñ i ñ g p nhân viên?" Chúng tôi cũng ñã thi t l p m t trư ng ñ i h c trên m ng ñ ñào t o nhân viên và khách hàng cũng như nâng c p các k năng c a nhân viên công ty. Nh ng ngư i mu n xin vi c ch chúng tôi ñ u có th vào các trang này ñ hi u bi t thêm v công ty". Càng có thêm nh ng l p h c thông thư ng bi n thành các khóa h c trên m ng, càng có thêm khách hàng truy c p l y thông tin và t kh c ph c khó khăn thay vì ph i ñ i nói chuy n v i nhân viên c a hãng, thì Cisco càng thu hút thêm nhiêù khách hàng và ho t ñ ng v i chi phí th p hơn trư c nhi u." Qu như v y, Cohen nói, "Chúng tôi ñã c i cách ch ñ thư ng nhân viên trong hãng b ng cách giao ch tiêu là m i trư ng phòng ph i ch ng minh r ng m i năm, h ph c v nhi u khách hàng hơn v i s lư ng nhân viên ít hơn trư c - và cách duy nh t ñ làm ñi u ñó, chính là t n d ng Internet. Ngày nay, kho ng 80 ph n trăm th c m c c a khách hàng và các nhà cugn c p ñư c gi i ñáp qua m ng. Do v y, chúng tôi thu hút ñư c nhi u thương v hơn, v i s nhân viên h tr k thu t gi m ñi. Thêm n a, ña s nh ng b n hàng c a Cisco giao d ch v i hãng qua Internet. N u quý v mu n bán nh ng m t hàng ñơn gi n như gi y v sinh hay máy tính, quý v ph i có danh m c m t hàng, catalogues c p nh t trong trang m ng thu mua c a chúng tôi và ch m t cú nháy chu t, chúng tôi có th so sánh giá c và b m m t nút n a chúng tôi có th ñ t hàng. Chúng tôi không mang vác catalogue như trư c kia n a, vì không dùng ñ n gi y t . Quý v không th liên l c v i tôi trên gi y tr ng m c ñen n a." M t khi m t công ty ñã ti n hành áp d ng chi n lư c Internet, nhóm c a Cohen s xây d ng m t lo t các th nghi m ki m tra ch t lư ng. Ông ta g i ñó là "thí nghi m xác ñ nh thành ph n Cholesterol c a thương m i ñi n t ," - ño ñ m kh năng ng d ng m ng c a doanh nghi p ñó. "Sau ñó m t năm, chúng tôi s ño nh ng thay ñ i trong c u trúc ho t ñ ng c a doanh nghi p." ông nói. "Ví d , hi u su t lao ñ ng c a m i nhân viên tăng bao nhiêu? ð i v i Cisco, chúng tôi tính ñư c và ñã ti t ki m kho ng 1,5 t ñô-la trong th i gian 1996-99 thông qua phương pháp ñưa m i d ch v lên Internet. ðánh giá c a khách hàng v chuy n c i ti n d ch v ra sao? Khách hàng có nh n th y r ng h giao d ch v i công ty qua Internet thương xuyên hơn và h thích hơn không? Công ty có kh năng gi m chi phí v n chuy n hàng và v t li u do ñã công khai hóa thông tin v i khách hàng và các nhà cung c p v t tư? Li u Internet ñã giúp khách hàng ñ t hàng d hơn và nh ñó, cùng m t khách hàng nhưng ñã ñ t hàng nhi u hơn? Nhân viên bán hàng tăng năng su t bao nhiêu? Và sau cùng, nhân viên công ty c i thi n ñ i s ng và tr giá c a công ty tăng bao nhiêu? Th trư ng ñánh giá ch t lư ng công ty thay ñ i do ng d ng chi n lư c Internet như th nào?" Nói m t cách khác, th trư ng ñánh giá ra sao v chi n lư c phát tri n phòng ch ng h u qu c a Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 65
  16. wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010 vi c b c tư ng Berlin s p ñ ra sao? Nói ñơn gi n hơn, c g ng t n t i trong th i h u tư ng Berlin chính là ñi u mà chí ph Trung Qu c ñang th c thi, thông qua các cu c b u c c p làng b n, d u cho phân n a s lư ng ch mang tính hình th c. B c Kinh cũng ñang c bàn giao trách nhi m và quy n quy t ñ nh xu ng c p ñ a phương b i h ñã hi u r ng ñó là cách duy nh t ñ gi i quy t nh ng v n n n kinh t vùng nông thôn, H mu n dân b n làng t b u ra ngư i c a h và ñưa ra nh ng quy t ñ nh thi t thân v i h . Lãnh ñ o Trung Qu c hy v ng tuy n c ñ a phương cho ra ñ i ñư c t ng l p lãnh ñ o t t hơn, nh ng ngư i hi u bi t hơn v th c tr ng nông thôn, và có th t n d ng ngu n l c t i ch , ñ lý tư ng nh t là t xây d ng thành công kinh t nông thôn. ðó là phương pháp t n quy n và phân chia trách nhi m v ch chính sách trong lĩnh v c kinh t , ch không ph i trong lĩnh v c chính tr . T ch c b u c ñ a phương s không ñ ñ khi n kinh t Trung Qu c phát tri n theo t c ñ chính ph nư c này mong mu n. H c n xúc ti n nhi u hơn các bư c t n quy n. Nhưng tôi ch c r ng ñó là nh ng bư c c n thi t ban ñ u, nh ng ngư i dân b n tôi g p cũng tin như v y. Và hình như tôi chưa nói cho b n hay ai là ngư i ñã th ng trong cu c b u c làng Gujialingzi nói ñ u chương sách này. Chúng tôi ñã ng i ch hàng ti ng ñ ng h , ch ki m phi u trong m t trư ng h c. Tôi không bao gi quên hình nh nh ng nông dân chen chúc ngoài c a, nhìn qua c a s và quan sát k t qu ki m phi u vi t b ng ph n tr ng trên b ng ñen. Dù ñư c phái n ng h , Liu Fu, ng c viên m i, ñã thua, b ngư i c u trư ng b n ñánh b i. Nhi u ngư i trong s phóng viên chúng tôi sau ñó ñã h i chuy n Liu Fu. Ông ta nói ông bu n vì ñã th t b i nhưng ông ñã t ng ch ng ki n nhi u chuy n t h i hơn nhi u. T h i hơn r t nhi u. Trong th i Cách m ng Văn hóa ông ñã t ng b ñ u t , nhưng gi ñây, sau 20 năm, ông ñư c quy n tranh c ch c trư ng b n. ðư c h i, trong Cách m ng Văn hóa, ông có ch u tuy t v ng không, Liu Fu tr l i b ng m t ng n ng Trung Hoa: "M t bàn tay sao che l p ñư c m t tr i". Chương 6 Chi c áo n t vàng -------------------------------------- "M t hai năm n a, chúng tôi v n còn b ràng bu c nhi u l m. Chính ph m i s ph i h t s c c n th n". - Umar Juoro, C v n kinh t c a c u Th tư ng Indonesia, B. J. Habibie, miêu t cho báo The New York Times nh ng h n ch v kinh t mà chính ph Indonesia ph i tuân th , vì n u nóng v i làm gì ñ y, Indonesia s b IMF và th trư ng toàn c u hóa bóp nát. Tháng 10 năm 1999. -------------------------------------- Trong chuy n ñi quan sát b u c Trung Qu c l n ñó, tôi cùng ngư i phiên d ch ñi lang thang trong làng Heng Dao và ghé vào thăm nhà m t ngư i nông dân ñã chuy n làm th máy cơ khí. Anh này nuôi ng ng và l n ñ ng trư c nhà, nhưng trong nhà thì s m ñ dàn stereo và TV màu. Phiên d ch c a tôi, m t sinh viên lúc ñó ñang theo h c Hoa Kỳ phát hi n ra m t ñi u mà tôi không th y ñư c - không th y cái loa công c ng nào g n ñ y. Dư i th i Mao Tr ch ðông, chính quy n m c loa vào t n gia ñình thu c các "công xã" (tên ñơn v hành chính th i ñó), ñ tuyên truy n và hư ng d n ch trương. Chúng tôi h i anh nông dân th loa c t ñi ñâu h t r i? "Năm ngoái chúng tôi g h t xu ng r i", anh này nói. "Không ai mu n nghe t nh ng cái loa này n a. Gi chúng tôi có dàn máy stereo và TV". ði u ngư i nông dân này không nói ra, ñó là vi c ngư i dân không c n ph i nghe nh ng tuyên truy n c a B c Kinh n a. Anh ta bi t nh ng tuyên truy n ñó r i. Chúng cũng không ph i là nh ng l i d y c a Mao Ch t ch, mà có n i dung ñơn gi n Chi c Luxus và cây Ô liu Trang 66
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

CEO.27: Bộ Tài Liệu Dành Cho StartUp - Quản Lý Doanh Nghiệp Thời Đại 4.0
272 tài liệu
1745 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
10=>1