Đề bài: Đặc sắc phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân được thể hiện như thế <br />
nào qua tùy bút Người lái đò Sông Đà<br />
<br />
Bài làm<br />
<br />
Nhắc đến Nguyễn Tuân, ta nhớ đến một nhà văn tài hoa, độc đáo. Ông luôn đi tìm những <br />
cái độc đáo, cái khác người. Nhà văn Pautopxki đã từng nhận xét: Đọc văn Nguyễn Tuân, <br />
có người đã gọi nghệ thuật là người đi tìm cái đẹp, không chỉ vậy, ông còn là người dẫn <br />
đường đến xứ sở cái đẹp. Chính những áng văn của Nguyễn Tuân đã thể hiện sự phong <br />
phú về từ ngữ, sự khó tính của nhà văn khi tìm ra những câu văn, những từ ngữ thật hay, <br />
thật đắt. Đọc tùy bút Người lái đò Sông Đà, ta thấy hết những nét tài hoa của Nguyễn <br />
Tuân khi tả hình tượng người lái đò sông Đà. Chúng ta đã bắt gặp hình tượng con người <br />
lao động mới, không chỉ thông minh, sáng tạo, cần cù mà còn tài hoa, nghệ sĩ. Qua áng tùy <br />
bút tuyệt vời ấy, ta còn thấy ngời lên vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam. Đó chính là tấm <br />
lòng của Nguyễn Tuân trước vẻ đẹp con người và đất nước Việt Nam. Tất cả đã kết tinh <br />
tạo thành phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân tài hoa, độc đáo.<br />
<br />
Tài năng của Nguyễn Tuân được thể hiện rõ nét qua hình tương con sông Đà và hình <br />
tượng người lái đò sông Đà. Đây là hai hình tượng trung tâm, dưới ngòi bút tài hoa của <br />
Nguyễn Tuân, con sông Đà và người lái đò đã trở thành hai nhân vật với hai tính cách vừa <br />
đối lập vừa bổ sung cho nhau.<br />
<br />
Con sông Đà mang trong nó một vẻ đẹp vừa hung bạo, vừa trữ tình. Không bằng lòng với <br />
những gì chung chung, đại khái, Nguyễn Tuân đã dành nhiều công sức để tìm hiểu con <br />
sông Đà. Dưới cái nhìn của ông, dòng sông được nhìn từ mọi khía cạnh địa lý, lịch sử. <br />
Con sông trở nên dữ dội, hung bạo nước xô đá, đá xô gió, cuồn cuộn luồng gió gầm ghè <br />
suốt năm. Nó như một con thủy quái khổng lồ, sẵn sàng nuốt tất cả mọi thứ vào trong <br />
lòng nó. Con thủy quái ấy cứ như chỉ chờ có thuyền nào qua là nhổm dậy vồ lấy mà nuốt <br />
chửng cho hả cơn giận dữ. Nhưng bên cạnh nét hung bạo đó, con sông lại mang một vẻ <br />
đẹp trữ tình. Sông Đà tuôn dài, tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc, chân tóc ẩn hiện <br />
trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban, hoa gạo tháng hai. Màu sắc của sông Đà cùng <br />
biến đổi theo các mùa trong năm, mỗi mùa là một sắc riêng. Mùa xuân nước xanh ngọc <br />
bích, còn mùa thu, nước sông Đà lại lừ lừ chín đỏ, sông Đà còn mang vẻ đẹp mộng mơ <br />
như một nỗi niềm cổ tích. Và Nguyễn Tuân đã vô cùng yêu quý con sông Đà với một nỗi <br />
niềm thầm kín, thiết tha khi ông coi nó như một người bạn cố nhân lâu ngày không gặp <br />
thì thấy nhớ. Phải có một tâm hồn yêu thiên nhiên, đất nước của mình thì Nguyễn Tuân <br />
mới có thể lột tả hết được vẻ đẹp vừa hung dữ nhưng cũng đậm chất trữ tình, thơ mộng <br />
của con sông Đà.<br />
<br />
Song song với hình tượng con sông Đà là hình tượng người lái đò sông Đà. Dưới con mắt <br />
tài hoa nghệ sĩ của Nguyễn Tuân, ông nhìn người lao động như một người nghệ sĩ tài hoa <br />
trên sông nước. Ông lái đò là một tay lái ra hoa, bởi người lái đò đã đưa con thuyền vượt <br />
qua dòng sông đầy dữ dội ấy là cả một nghệ thuật. Bằng trí tưởng tượng phong phú, <br />
Nguyễn Tuân miêu tả cuộc vượt thác như một viên tướng thời xưa lao vào một trận đồ <br />
bát quái đã được bày sẵn với nhiềucạm bẫy và nguy hiểm bủa vây. Ở từng trùng vây, <br />
ông lái đò đều có cách ứng phó riêng bởi ông đã nắm chắc binh pháp của thần sông Đà. <br />
Và không có ai hiểu con sông ấy hơn ông. ông nắm vững cái quy luật tất yếu của dòng <br />
sông Đà nên ông có quyền tự do tung hoành ngang dọc trên con sông ấy mà không hề sợ <br />
hiểm nguy. Con sông Đà đã bị ông khuất phục, ở trùng vây thứ nhất, con thuyền và sóng <br />
thác giằng co dữ dội, ông lái đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa, <br />
phóng thẳng vào mình. Nhưng ông không chỉ là người lái đò dũng cảm mà còn là người <br />
lãnh đạo tài ba. Ông chi huy con thuyền với sáu bơi chèo vượt qua con thác dữ dội và hung <br />
bạo ấy. Giữa những hiểm nguy đang chực chờ, vẫn nghe rõ tiếng chỉ huy gọn ngắn, tỉnh <br />
táo của người cầm lái... Ở trùng vây thứ hai, con thác leo xuống với bọt trắng xóa, che <br />
phủ bao nhiêu mùi đá ngầm nguy hiểm, chỉ duy nhất phía trái dòng sông là có thể vượt, <br />
qua, con mắt của ông nhìn rõ từng luồng sinh, luồng tử; ông ghì cương lại, cứ bám chắc <br />
lấy luồng nước tung mà phóng mạnh vào cửa sinh, ở trùng vây thứ ba, bên phải, bên trái <br />
đều là luồng chết, chỉ có duy nhất luồng giữa, ông nhanh nhạy chớp thời cơ đưa con <br />
thuyền phóng thẳng, chọc thủng cửa giữa. Khi đưa con thuyền an toàn vượt thác, ông lại <br />
trở về với con người của đời sống thường ngày, lại ung dung đưa thuyền xuôi dòng.<br />
Qua hình tượng người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân đưa ra một cái nhìn mới về chủ nghĩa <br />
anh hùng. Nó không chỉ có ở nơi chiến trường, trong chiến tranh gian khổ, ác liệt mà nó ở <br />
ngay trong cuộc sống hàng ngày. Sự mưu trí, dũng cảm và tài hoa ấy ẩn chứa ngay trong <br />
những con người lao động hiền lành, bình dị.<br />
<br />
Qua bài tùy bút Người lái đò Sông Đà mà cụ thể là qua hai hình tượng: con sông Đà và <br />
người lái đò Sông Đà, đã thể hiện những nét độc đáo trong phong cách nghệ thuật của nhà <br />
văn Nguyễn Tuân.<br />
<br />
Trước hết, ông thường tô đậm cái khác thường, cái phi thường để gây ấn tượng và cảm <br />
xúc mãnh liệt. Đối với ông, cái đẹp phải là cái đẹp tuyệt mỹ, cái đẹp siêu phàm, còn dữ <br />
dội phải đến mức khủng khiếp. Và con sông Đà đã bị chi phối bởi nét nghệ thuật này, <br />
không có con sông nào có thể dữ dội, hung bạo hơn dòng chảy của con sông Đà và cũng <br />
hiếm có con sông nào lại thơ mộng và trữ tình đến thế. Hai tính cách tưởng như trái <br />
ngược nhau lại là hài hòa làm nên nét riêng của con sông Đà. Cái mạnh mẽ và cái yếu <br />
đuối luôn song hành, thu hút nhà văn Nguyễn Tuân, ở dòng sông này, Nguyễn Tuân đã thể <br />
hiện tài năng chủ nghĩa, ông đua tài chủ nghĩa với tạo hóa. Đó cũng chính là cái ngông của <br />
Nguyễn Tuân.<br />
<br />
Thứ hai, nhà văn thường tiếp cận và phản ánh đối tượng từ phương diện văn hóa, mỹ <br />
thuật. Con người dưới ngòi bút của Nguyễn Tuân tỏa sáng lấp lánh vẻ đẹp của tài hoa, trí <br />
tuệ. Người lái đò Sông Đà được Nguyễn Tuân miêu tả như một nghệ sĩ trên sông nước.<br />
<br />
Và cuối cùng, phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân là phong cách tài hoa, uyên bác. <br />
Nó thể hiện ở những từ ngữ, hình tượng nghệ thuật trong văn của ông. Ngôn ngữ của <br />
Nguyễn Tuân có đầy đủ cả màu sắc, âm thanh và hình tượng. Ông tả Sông Đà tuôn dài, <br />
tuôn dài như một áng tóc trữ tình. Từ áng chỉ dùng cho văn thơ đẹp, nay con sông như một <br />
áng thơ trữ tình. Những từ ngữ mạnh, dữ dội khi miêu tả sự dữ dội của con sông: ặc ặc, <br />
lồng lộn... chỉ đọc lên cũng hình dung ra sự dữ dội của con sông.<br />
<br />
Không có ai như Nguyễn Tuân khi lấy chính những cái đối lập, tương phản với nhau để <br />
làm nền, làm nổi bật nó lên. Khi tả nước ông đã miêu tả lửa. Còn tả sông, ông lại tả rừng <br />
đối lập với nó. Đó cũng chính là cái ngông của ông. Chính thể nên câu văn của Nguyễn <br />
Tuân luôn biến hóa, gây bất ngờ và hứng thú cho người đọc. Đọc văn Nguyễn Tuân, ta <br />
còn biết thêm nhiều kiến thức về lịch sử, văn hóa, điện ảnh, địa lý...<br />
<br />
Đọc bài tùy bút Người, lái đò Sông Đà ta thấy cái tài và cái tình của Nguyễn Tuân. Cái tài <br />
của ông được thể hiện ở câu chữ, hình ảnh của con sông Đà và hình tượng của người lái <br />
đò Sông Đà. Cái tình là tình cảm của ông đối với thiên nhiên, con người lao động Việt <br />
Nam. Văn của ông không chỉ là lâu đài chủ nghĩa mà còn là bề sâu tâm hồn.<br />