Đề tài: Phân tích những đặc sắc nghệ thuật của nhà văn Nam Cao trong truyện <br />
ngắn Đôi mắt<br />
<br />
Bài làm<br />
<br />
Nam Cao là một nhà văn tên tuổi của nền văn học Việt Nam trong những năm trước và <br />
sau giai đoạn cách mạng tháng 8/1945. Trong mỗi tác phẩm của mình ông đều xoay quanh <br />
những số phận người nông dân nghèo khổ, hoặc những người trí thức tiểu tư sản.<br />
<br />
Nam Cao là một nhà văn có tâm và có tầm. Ông luôn băn khoăn với mỗi câu chữ mà mình <br />
viết ra, điều mà tác giả muốn đó chính là những tác phẩm có giá trị nhân văn cao đẹp, <br />
hướng tới cái Chân Thiện Mỹ trong cuộc sống, chứ không phải viết ra những tác phẩm <br />
bừa bãi, mua vui cho thiên hạ.<br />
<br />
Trong tác phẩm “Đôi mắt” của mình thể hiện tuyên ngôn trong nghệ thuật của tác giả. Nó <br />
thể thái độ sống, cái nhìn nhân sinh quan của người cầm bút trước thời cuộc, trong sự <br />
nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc.<br />
<br />
Truyện ngắn được tác giả Nam Cao sáng tác năm 1948 khi đất nước ta vừa trải qua một <br />
giai đoạn lịch sử quan trọng đánh dấu sự thắng lợi của cách mạng tháng 8/1945 đánh đuổi <br />
phát xít Nhật thành công, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Giai đoạn này <br />
cả nước bước vào cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, ác liệt cam go. Tác phẩm “Đôi <br />
mắt thể hiện thái độ cách mạng của người cầm bút, có hòa mình vào cuộc chiến đấu của <br />
cả dân tộc hay không, hay thờ ơ đứng ngoài cuộc.<br />
<br />
Trong tác phẩm Đôi mắt Nam Cao đã vô cùng thành công khi xây dựng hình ảnh nhân vật <br />
có quan điểm sống, thái độ chính trị hoàn toàn khác nhau giữa một bên là Độ và một bên là <br />
Hoàng.<br />
<br />
Độ là người có tư tưởng tiến bộ, sẵn sàng hòa mình vào cuộc chiến của cả dân tộc, anh <br />
đau với niềm đau chung của đồng bào đồng chí. Anh tin tưởng vào sự thành công, sự toàn <br />
thắng của con đường cách mạng mà Đảng và nhà nước đang kêu gọi. Chính vì vậy, Độ <br />
không nề hà tham gia những phong trào tuyên truyền, xung kích.<br />
<br />
Trong khi Độ thay đổi mình chuyển hướng với sự phát triển của cả dân tộc thì Hoàng <br />
cũng là một nhà văn, nhưng anh ta đồng thời là tay chợ đen tài tình. Chính lối sống của <br />
một tay chợ búa, đã nhiễm vào Hoàng ăn sâu bám rễ làm cho Hoàng trở nên xấu tính.<br />
<br />
Anh thường ghen ghét đố kỵ với những anh giỏi hơn mình, thường xuyên đá đểu người <br />
khác trên mặt báo hoặc trong những bài viết của mình vì thói ích kỷ không muốn ai hơn <br />
mình, dù rằng người ta chẳng động gì tới anh.<br />
<br />
Sau khi cách mạng tháng 8 xảy ra, Hoàng đưa vợ con tản cư từ Hà Nội về vùng kinh tế <br />
mới, thoát ly khỏi cuộc sống thành phố để về nông thôn, nhưng Hoàng sống tách biệt <br />
hoàn toàn với thế giới bên ngoài.<br />
<br />
Hoàng không tham gia lao động sản xuất, lúc nào trong nhà cũng đóng cửa im ỉm, có nuôi <br />
con chó béc giê, để trông nhà. Anh coi thường những người nông dân lao động nhìn họ <br />
bằng ánh mắt khinh miệt, coi thường cho họ là tầng lớp dưới không có học thức.<br />
<br />
Trong khi cả nước đang nghèo đói khốn khổ vì nạn đói năm 1945 đã cướp đi mạng sống <br />
của 2 triệu đồng bào ta. Người người nhà nhà nghèo khổ, sống cảnh bần hàn khó khăn <br />
nhưng vẫn hay say lao động sản xuất, tạo ra của cải vật chất để nuôi các chiến sĩ trong <br />
chiến trường, thì Hoàng lại sống an nhàn sung sướng. Một lối sống hưởng thụ ăn trắng <br />
mặc trơn, thể hiện chủ nghĩa cá nhân cái tôi của Hoàng vô cùng lớn.<br />
<br />
Hoàng có vẻ ngoài béo tốt, hai bàn tay múp míp, to tướng không giống bàn tay của người <br />
cầm bút chút nào. Hoàng đi lại bệ vệ, khệnh khạng của một người thừa chất đạm, mỡ <br />
trong máu…<br />
<br />
Dù sống ở nông thôn nhưng Hoàng không hề thay đổi mình để phù hợp với hoàn cảnh mà <br />
vẫn sống lối sống hưởng thụ ngủ màn tuyn trắng, uống trà hoa nhài hoa cúc, ăn mía lùi <br />
nướng, cơm nước tinh tươm có thịt cá đầy đủ, nuôi chó béc giê giữ nhà. Hoàng có một <br />
cuộc sống khá xa hoa trong khi người dân nghèo đang phải lo chạy ăn từng bữa.<br />
Về nông thôn cái gì Hoàng cũng chê bai, cho rằng người dân nghèo dốt nát, không có chí, <br />
cổ hủ, rồi thì những ông bà ngọng l và n nhưng làm lãnh đạo, rồi bắt vợ Hoàng tên phải <br />
có thị này thị nọ. Hoàng không nhìn ra sự chân thành chất phác của người nông dân hiền <br />
lành, ngay thẳng. Không nhìn thấy những lúc họ giết giặc đánh tây anh dũng như thế nào. <br />
Con mắt của Hoàng là con mắt của sự hằn học, không có tư tưởng tiến bộ, không tích <br />
cực mọi thứ qua lăng kính của Hoàng là một màu tiêu cực u ám.<br />
<br />
Hoàng thể hiện mình là người ích kỷ chỉ biết sống hưởng thụ cho riêng mình mà vô trách <br />
nhiệm với cuộc sống của những người khác, không có tinh thần dân tộc,. Hắn đứng ngoài <br />
cuộc sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc của nước nhà.<br />
<br />
Trong khi Hoàng càng u mê tăm tối bao nhiêu thì nhân vật Độ thái thông minh sáng suốt <br />
bấy nhiêu. Anh biến đổi mình theo thời cuộc, hòa mình vào công chúng, thể hiện quan <br />
điểm sống đúng đắn của người có trách nhiệm với dân tộc đất nước, khi đất nước lâm <br />
nguy thì mỗi người nghệ sĩ cũng là chiến sĩ<br />
<br />
Truyện ngắn thể hiện sự thành công của nhà văn Nam Cao trong việc sáng tạo ra những <br />
nguồn cảm hứng chưa ai khơi, một đề tài vô cùng mới mẻ giàu tính nhân văn cao cả. Thể <br />
hiện thái độ sống đúng đắn của tác giả trước thời cuộc. Đôi mắt đúng là tuyên ngôn nghệ <br />
thuật của Nam Cao trong thời kỳ bấy giờ.<br />
<br />
<br />